TRUNG TÂM TƯ VẤN VÀ PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC EDUFY
Số 130B Hoàng Văn Thái – Thanh Xuân – Hà Nội
Tel: 04.62 927 623
Hotline: 098 770 8400
Web:
MỘT SỐ DẠNG TOÁN VỀ CĂN THỨC
ThS. Nguyễn Anh Dũng (Hà Nội)
1. Bài toán tính tổng
Ví dụ 1: Tính tổng sau
S
1
1 2
1
1
...
2 3
99 100
Lời giải: Với mỗi số thực dương n ta có:
Suy ra
S 2 1 3
1
n n1
n 1 n
2 .... 100 1 10 1 9
2. Tính giá trị của một biểu thức theo các số vô tỉ cho trước
Ví dụ 2: Tính S
1
1
5 biết a
5
a
b
Lời giải: Từ giả thiết suy ra
7 3
7 3
;b
2
2
a b 7 ; ab 1
2
Do đó a 2 b 2 a b 2ab 5
3
a3 b3 a b 3ab a b 4 7
Suy ra S
1
1
5 a 5 b5 a 2 b 2 a3 b3 a 2 b 2 a b 20 7 7 19 7
5
a
b
3. Chứng minh một số là số vô tỉ
Ví dụ 3:
Cho x 3
3
2 . Chứng minh rằng x là một số vô tỉ.
Lời giải: Giả sử x là một số hữu tỉ.
Ta có
3
2 x 3 2 x 3
3
2 x3 3 3 x 2 9 x 3 3
3
Suy ra
x3 9 x 2
3 x 2 1
3 là một số hữu tỉ: vô lí, Ta có điều phải chứng minh.
Page 1
TRUNG TÂM TƯ VẤN VÀ PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC EDUFY
Số 130B Hoàng Văn Thái – Thanh Xuân – Hà Nội
Tel: 04.62 927 623
Hotline: 098 770 8400
Web:
4. Chứng minh một số là số nguyên
Ví dụ 4: Chứng minh rằng số sau là một số nguyên
y 375 2
3
75 2
Lời giải:
2
Ta có
3
1
3
2 2
2 1 2 1
y 31 3 2 3
3
3
1 3 2 3
2
2 2
3
3
3
2 1 2
Suy ra điều phải chứng minh.
Ví dụ 5: Cho a
1 5
1 5
;b
2
2
Chứng minh rằng với mọi số tự nhiên n thì số S n a n b n là một số tự nhiên.
Lời giải: Ta có: a b 1; ab 1
Với mỗi số tự nhiên n ta có:
S n 2 a n 2 b n 2 a n 1 b n 1 a b ab a n b n Sn 1 S n
Kết hợp với S 0 2 ; S1 1 ta được S 2 S0 S1 N ; S3 S1 S 2 N ; .....
Bằng quy nạp ta chứng minh được S n N với mọi số tự nhiên n, ta có điều phải
chứng minh.
5. Bài toán về phần nguyên
Ví dụ 6: Chứng minh rằng nếu n là số nguyên dương thì:
n n 1 4n 2 trong đó kí hiệu
a
chỉ số nguyên lớn nhất không
lớn hơn a.
Lời giải: Đặt a 4n 2 a N
Ta có:
a 4n 2 a 2 4n 2 Vì không có số chính phương có dạng 4n 2
nên a 2 # 4n 2 . Do đó a 2 4n 2
Page 2
TRUNG TÂM TƯ VẤN VÀ PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC EDUFY
Số 130B Hoàng Văn Thái – Thanh Xuân – Hà Nội
Tel: 04.62 927 623
Hotline: 098 770 8400
Web:
Vì không có số chính phương có dạng 4n 2 nên a 2 # 4n 1 .
Suy ra a 4n 1 a 4n 1
Ta có:
2
n n 1 2n 1 2 n 2 n 4n 1
Suy ra:
n n 1 4n 1
n n 1 4n 1 a
(1)
Mặt khác ta có:
2
n n 1 0 2n 1 2 n n 1
4n 2
n n 1
2
4n 2 n n 1
4n 2 n n 1
Hay n n 1 a
Từ (1) và (2) suy ra
(2)
n
n 1 a 4n 2 ta có điều phải chứng
minh.
Nhận xét: Nếu a b thì
a b
Bài tập tự luyện:
1. Tính S
1
1
7 , biết a
7
a
b
6
2
2
;b
6 2
2
2. Cho x 2 3 5 . Chứng minh rằng x là một số vô tỉ.
3. Chứng minh rằng số sau là một số nguyên:
3
6
827
27
3
6
827
27
n
4. Chứng minh rằng với mỗi số tự nhiên n thì 2 3 là một số tự nhiên lẻ.
Page 3