Nghiên cứu thu nhận và đánh giá một số đặc tính hóa học của lectin từ rong đỏ betaphycus gelatinus

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU THU NHẬN VÀ ĐÁNH GIÁ MỘT SỐ ĐẶC
TÍNH HÓA HỌC CỦA LECTIN TỪ RONG ĐỎ BETAPHYCUS
GELATINUS

Giảng viên hướng dẫn: TS. Lê Đình Hùng
Sinh viên thực hiện: Lê Nhật Bình
Mã số sinh viên: 56132355

Nha Trang – Năm 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU THU NHẬN VÀ ĐÁNH GIÁ MỘT SỐ ĐẶC
TÍNH HÓA HỌC CỦA LECTIN TỪ RONG ĐỎ BETAPHYCUS
GELATINUS

Giảng viên hướng dẫn: TS. Lê Đình Hùng
Sinh viên thực hiện: Lê Nhật Bình

Mã số sinh viên: 56132355

Nha Trang – Năm 2018

i


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................

ii


LỜI CẢM ƠN
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Lê Đình Hùng (Trưởng
phòng Công nghệ sinh học biển - Viện nghiên cứu và ứng dụng công nghệ Nha Trang)
và ThS. Đinh Thành Trung, những người đã tận tình dìu dắt và hướng dẫn tôi trong
suốt quá trình hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn tới Ban lãnh đạo Viện nghiên cứu và ứng dụng công
nghệ Nha Trang đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi thực hiện luận văn.
Tôi cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong khoa Công Nghệ Thực Phẩ m Trường Đại học Nha Trang đã dạy dỗ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt
thời gian học tập.
Trong quá trình nghiên cứu, cũng như trong quá trình làm bài luận văn tốt
nghiệp, do trình độ lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên bài báo
cáo không thể tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp của

quý thầ y cô.
Xin chân thành cảm ơn!
Nha Trang, ngày

tháng

Sinh viên

Lê Nhật Bình

iii

năm 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi dưới sự chỉ bảo của thầy
cô hướng dẫn và giúp đỡ của tập thể cán bộ nghiên cứu Phòng Công nghệ sinh học
biển - Viện nghiên cứu và ứng dụng công nghệ Nha Trang - Viện hàn lâm khoa học và
công nghệ Việt Nam. Các số liệu và kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa
từng được công bố.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm với những lời cam đoan trên.
Nha Trang, ngày

tháng
Sinh viên

Lê Nhật Bình

iv

năm 2018


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................. i
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... iv
MỤC LỤC ...................................................................................................................... v
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................... viii
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................................ ix
DANH MỤC CÁC HÌNH .............................................................................................. x
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN .......................................................................................... 4
1.1. TỔNG QUAN VỀ RONG BIỂN.......................................................................... 4
1.1.1. Giới thiê ̣u chung về rong biể n ....................................................................... 4
1.1.2. Phân loa ̣i rong biể n ........................................................................................ 5
1.1.3. Rong Đỏ Betaphycus gelatinus ...................................................................... 6
1.2. TỔNG QUAN VỀ LECTIN ................................................................................. 7
1.2.1. Lich
̣ sử nghiên cứu lectin ............................................................................... 7
1.2.2. Sự phân bố của lectin trong sinh giới .......................................................... 10
1.3. LECTIN TỪ RONG BIỂN ................................................................................ 12
1.3.1. Tình hình nghiên cứu lectin từ rong biể n trong nước và nước ngoài .......... 12
1.3.2. Cấ u ta ̣o của lectin từ rong biể n .................................................................... 14
1.3.3. Mô ̣t số tính chấ t lý, hóa và sinh học của lectin từ rong biể n ....................... 16
1.4. ỨNG DỤNG CỦA LECTIN TỪ RONG BIỂN ................................................ 19
1.5. PHƯƠNG PHÁP THU NHẬN LECTIN ........................................................... 21
1.5.1. Các kĩ thuật chiết xuất lectin ........................................................................ 21
1.5.2. Các kỹ thuật tinh chế lectin .......................................................................... 22
CHƯƠNG 2 : VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................. 24

2.1. ĐỐI TƯỢNG VÀ ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU ................................................. 24
2.2. VẬT LIỆU, HÓA CHẤT VÀ THIẾT BỊ NGHIÊN CỨU................................. 24
2.2.1. Vật liệu ......................................................................................................... 24
2.2.2. Hóa chất ....................................................................................................... 24
2.2.3. Thiết bị nghiên cứu ...................................................................................... 25
v


2.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................................................................... 26
2.3.1. Xác định hoạt độ lectin bằng phương pháp ngưng kết hồng cầu................. 26
2.3.2. Xác định hàm lượng protein bằng phương pháp Lowry (1951) .................. 27
2.3.3. Bố trí thí nghiệm thu nhận lectin từ rong biển ............................................. 29
2.3.4. Phương pháp xác định các điều kiện tối ưu để chiết lectin từ rong B.
gelatinus ................................................................................................................. 30
2.3.5. Khảo sát các tác nhân tủa Ethanol và nồng độ (%) thích hợp để thu chế
phẩm lectin kỹ thuật ............................................................................................... 34
2.3.6. Tinh sạch bằ ng phương pháp sắ c ký trao đổi ion DEAE-Sepharose. .......... 35
2.3.7. Tinh sạch lectin bằng phương pháp sắc ký lọc gel Sephacryl S-200 .......... 36
2.3.8. Phương pháp xác định ảnh hưởng của các tác nhân: nhiệt độ, pH đến hoạt
tính NKHC của lectin từ rong đỏ B. gelatinus. ...................................................... 37
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ............................................................... 38
3.1 KẾT QUẢ CÁC ĐIỀU KIỆN TÁCH CHIẾT LECTIN TỪ RONG ĐỎ B.
GELATINUS .............................................................................................................. 38
3.1.1. Ảnh hưởng của dung môi đến hoạt độ NKHC của lectin có trong rong đỏ B.
gelatinus. ................................................................................................................ 38
3.1.2. Ảnh hưởng của tỉ lệ nguyên liệu:dung môi chiết đến hoạt độ NKHC của
lectin có trong rong đỏ B. gelatinus. ...................................................................... 39
3.1.3. Ảnh hưởng của thời gian chiết (giờ) đến hoạt độ NKHC của lectin có trong
rong đỏ B. gelatinus. .............................................................................................. 40
3.2. KẾT QUẢ TINH SẠCH LECTIN TỪ RONG ĐỎ B. GELATINUS................. 41

3.2.1. Khảo sát nồng độ Ethanol để kết tủa lectin ................................................. 41
3.2.2. Tinh sạch lectin bằng sắc kí trao đổi ion DEAE-sepharose......................... 42
3.2.3. Tinh sạch lectin bằng sắc kí lọc gel Sephacryl S-200. ................................ 43
3.2.4. Kết quả tổng hợp quá trình tinh sạch lectin từ rong đỏ B. gelatinus. .......... 44
3.3. KẾT QUẢ XÁC ĐỊNH TÍNH CHẤT LÝ, HÓA VÀ SINH HỌC CỦA LECTIN
TỪ RONG ĐỎ B. GELATINUS ................................................................................ 47
3.3.1. Ảnh hưởng của nhiệt độ đến hoạt độ NKHC của lectin từ rong đỏ B.
gelatinus. ................................................................................................................ 47
3.3.2. Ảnh hưởng của pH đến hoạt độ NKHC của lectin từ rong đỏ B. gelatinus. 48
vi


KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................................... 50
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 51
PHỤ LỤC ..................................................................................................................... 53

vii


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
A

Absorbance. Độ hấp thụ

B. gelatinus

Betaphycus gelatinus

CP

Chế phẩm

CPKT

Chế phẩm kỹ thuật

DC

Dịch chiết

HA

Hemagglutinin Assay. Hoạt độ ngưng kết hồng cầu

HC

Hồng cầu

HĐR

Hoạt độ riêng

HĐTS

Hoạt độ tổng số

MAC

Minimum Agglutination Concentration

NKHC

Ngưng kết hồng cầu

OD

Optical Density. Mật độ quang học

PB

Phosphate Buffer

PBS

Phosphate Buffered Saline

PL

Phụ lục

viii


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1: Phân loại lectin từ động vật và chức năng của chúng .................................. 11
Bảng 1.2 : Trình tự sắp xếp các axit amin đầu tận cùng N của các chuỗi α ở một số loài
rong thuộc chi Eucheuma ............................................................................................. 15
Bảng 1.3: Nguồn lectin từ rong biển có khả năng diệt côn trùng ................................. 20
Bảng 2.1: Các thiết bị chính được sử dụng trong thí nghiệm ....................................... 25
Bảng 3.1: Ảnh hưởng của nồng độ % ethanol đến HĐTS, HĐR và hiệu suất thu hồi

của lectin. ...................................................................................................................... 41
Bảng 3.3: Kết quả tinh sạch lectin từ rong đỏ B. gelatinus .......................................... 44
Bảng PL 1: Giá trị mật độ quang OD tương ứng với nồng độ BSA (µg/ml) ............... 53
Bảng PL 2: Ảnh hưởng của dung môi chiết đến HĐTS và HĐR của lectin ................ 53
Bảng PL 3: Ảnh hưởng của tỉ lệ nguyên liệu : dung môi chiết (w/v) đến HĐTS và
HĐR của lectin ............................................................................................................. 54
Bảng PL 4: Ảnh hưởng của thời gian chiết (giờ) đến HĐTS và HĐR của lectin ........ 54
Bảng PL 5: Kết quả đo A 280nm và hoạt độ NKHC của các phân đoạn sau sắc kí trao
đổi ion DEAE-Sepharose. ............................................................................................. 55
Bảng PL 6: Kết quả đo A 280nm và hoạt độ NKHC của các phân đoạn sau sắc kí lọc
gel Sephacryl S-200. ..................................................................................................... 56
Bảng PL 7: Ảnh hưởng của nhiệt độ đến hoạt độ NKHC của lectin từ rong đỏ B.
gelatinus ........................................................................................................................ 57
Bảng PL 8: Ảnh hưởng của pH đến hoạt độ NKHC của lectin từ rong đỏ B. gelatinus ..
..................................................................................................................................... 57

ix


DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 1.1: Rong Đỏ Betaphycus gelatinus ...................................................................... 6
Hình 2.1: Đường chuẩn protein theo phương pháp của Lowry .................................... 28
Hình 2.2: Sơ đồ quy trình nghiên cứu tổng quát thu nhận lectin từ rong biển ............. 29
Hình 2.3: Sơ đồ bố trí thí nghiệm khảo sát dung môi chiết .......................................... 31
Hình 2.4: Sơ đồ bố trí thí nghiệm khảo sát tỉ lệ nguyên liệu : dung môi chiết (w/v) ... 32
Hình 2.5: Sơ đồ bố trí thí nghiệm khảo sát tỉ thời gian chiết (giờ)............................... 33
Hình 2.6: Sơ đồ bố trí thí nghiệm khảo sát nồng độ EtOH (%) ................................... 34
Hình 3.1: Ảnh hưởng của dung môi chiết đến HĐTS và HĐR của lectin .................. 38
Hình 3.2: Ảnh hưởng của tỉ lệ nguyên liệu:dung môi chiết đến HĐTS và HĐR của
lectin.............................................................................................................................. 39

Hình 3.3: Ảnh hưởng của thời gian chiết (giờ) đến HĐTS và HĐR của lectin .......... 40
Hình 3.4: Ảnh hưởng của nồng độ ethanol (%) đến HĐTS và HĐR của lectin.......... 41
Hình 3.5: Đồ thị biễu diễn độ hấp thụ (A 280nm) và hoạt độ NKHC của các phân đoạn
trong quá trình sắc kí trao đổi ion DEAE-sepharose .................................................... 42
Hình 3.6: Đồ thị biễu diễn độ hấp thụ (A 280nm) và hoạt độ NKHC của các phân đoạn
trong quá trình sắc kí lọc gel Sephacryl S-200 ............................................................. 43
Hình 3.7: Sơ đồ quy trình công nghệ thu lectin từ rong B. gelatinus ........................... 45
Hình 3.8 : Ảnh hưởng của nhiệt độ lên hoạt độ NKHC của lectin từ rong đỏ B.
gelatinus ........................................................................................................................ 47
Hình 3.9 : Ảnh hưởng của pH lên hoạt độ NKHC của lectin từ rong đỏ B. gelatinus . 48

x


MỞ ĐẦU
Lectin là một trong những chất có đặc tính sinh học quan trọng, được phân bố
rộng rãi trong tự nhiên từ vi khuẩn, virus, đến động vật, thực vật bậc thấp và bậc cao.
Là một chất có hoạt tính sinh học được phát hiện cách đây hơn một thế kỷ, lectin được
xem là một trong những protein thực vật được nghiên cứu sớm nhất, nhưng từ những
năm 70 trở lại đây mới được quan tâm nghiên cứu sâu rộng và đều khắp.
Lectin được mô tả đầu tiên năm 1888 khi Stillmark tiến hành phân lập dịch chiết
trên cây thầu dầu (Ricinus communis L.) và phát hiện ra khả năng ngưng kết tế bào
hồng cầu người của lectin, khi đó gọi là “ricin” [4, 72]. Năm 1898, Elfstrand đã giới
thiệu thuật ngữ “hemagglutinin” nghĩa là sự ngưng kết để chỉ tất cả protein thực vật có
khả năng gây ngưng kết tế bào. Vào những năm 1940, Boyd và Renkonen đã tìm ra
dịch chiết thô từ đậu Lima (Phaseolus limensis) và đậu tằm (Vicia cracca) có hoạt tính
ngưng kết đặc hiệu với nhóm máu. Đến năm 1954, Boyd và Shapleigh đã đặt cho
nhóm protein đó là “Lectin” [6].
Bản chất của lectin phần lớn là protein, nó có khả năng làm ngưng kết hồng cầu,
liên kết thuận nghịch với cacbohydrate mà không gây đáp ứng miễn dịch. Phụ thuộc

vào nguồn gốc thu nhận lectin, mỗi lectin cho thấy sự đa dạng trong cấu trúc phân tử,
đặc tính liên kết carbohydrate và hoạt tính sinh học khác nhau.
Lectin từ rong biển lần đầu tiên được Boyd phát hiện vào năm 1966 và cho đến
nay đã có nhiều công trình nghiên cứu về sự phân bố, đặc tính hóa sinh cũng như ứng
dụng của lectin từ rong biển trong nhiều lĩnh vực khác nhau [23,24]. Các nghiên cứu
về lectin từ rong biển cho thấy đặc tính của những lectin này có nhiều khác biệt so với
lectin từ thực vật bậc cao. Hầu hết, các lectin từ rong biển có trọng lượng phân tử thấp,
tồn tại ở dạng monomer, không có ái lực với đường đơn nhưng có ái lực với
glycoprotein (đặc biệt là các glycoprotein từ động vật), thuộc nhóm protein rất bền
nhiệt và hoạt tính của chúng không đòi hỏi sự có mặt của các cation hóa trị II [43]. Với
những tính chất ưu việt trên, lectin từ rong biển đang là mục tiêu được quan tâm trong
các nghiên cứu cơ bản cũng như các ứng dụng của chúng trong tương lai.
Việt Nam nằm trong khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới, có chiều dài bờ biển
khoảng 3260 km, với hơn 1000 loài rong biển đã được tìm thấy. Trong đó, đã xác định

1


được 151 loài thuộc ngành rong Lục (Chlorophyta), 269 loài thuộc ngành rong Đỏ
(Rhodophyta), 143 loài thuộc ngành rong Nâu (Phaeophyta) và 76 loài thuộc ngành
rong Lam (Cyanophyta) [58].Đây là nguồn vật liệu vô cùng phong phú cung cấp cho
việc nghiên cứu, điều chế những hợp chất có hoạt tính sinh học cao như lectin.
Với kết quả khảo sát sự có mặt của lectin ở hơn 80 loài rong biển thuộc vùng
biển Ninh Thuận và Khánh Hòa từ năm 2009 đến 2011 của TS. Lê Đình Hùng và cộng
sự cho thấy: hơn 90% dịch chiết từ rong được khảo sát cho thấy sự hiện diện lectin.
Chúng có khả năng làm ngưng kết với ít nhất một trong các loại hồng cầu được thử
nghiệm. Trong đó, dịch chiết từ rong Hồng vân_Betaphycus gelatinus thuộc dòng
rong Đỏ cho hoạt tính ngưng kết hồng cầu mạnh mẽ với cả hồng cầu thỏ và hồng cầu
cừu [44, 45]. Đồng thời, loài rong này cũng đã và đang được trồng phổ biến ở các
vùng khác nhau thuộc tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận.

❖ Mục tiêu nghiên cứu.
- Sàng lọc lectin từ rong hồng vân và đánh giá hoạt tính sinh học của chúng.
- Xác định điều kiện thích hợp để tách chiết, tinh sạch lectin từ rong Hồng Vân
Betaphycus Gelatinus
- Xác định các tính chất hóa lý của lectin từ rong B. gelatinus
❖ Nội dung nghiên cứu.
Tách, chiết và tinh chế lectin
- Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình chiết lectin từ rong B. gelatinus.
- Khảo sát hệ dung môi và nồng độ dung môi kết tủa lectin.
- Tinh sạch sơ bộ lectin bằ ng sắc ký trao đổi ion DEAE-Sepharose.
- Tinh sạch sơ bộ lectin bằ ng sắc ký lọc gel Sephacryl S-200.
Xác định độ tinh sạch của lectin.
Nghiên cứu các đặc tính lý hóa của lectin.
- Ảnh hưởng của nhiệt độ, pH đến khả năng ngưng kết hồ ng cầ u của lectin.
❖ Ý nghĩa khoa học
- Thu nhận thêm thông tin khoa học về lectin từ rong B. gelatinus.

2


❖ Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
- Xây dựng được quy trình chiết, tách lectin thô từ rong và xác định được những
tính chất hóa lý đặc tính của lectin từ rong B. gelatinus, từ đó có thể thu nhận lectin ở
quy mô lớn hơn để đưa ra khả năng ứng dụng thực tế.

3


CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
1.1

TỔNG QUAN VỀ RONG BIỂN

1.1.1 Giới thiêụ chung về rong biể n
Rong biển (marine algae) là một loài thực vật sinh sống ở biển, thuộc nhóm tảo
biển. Chúng phân bố ở vùng cửa sông, các đầm nước lợ, vùng triều hay các vùng biển
sâu. Rong biển thường mọc trên các rạn san hô, vách đá hoặc có thể mọc dưới các tầng
nước sâu với điều kiện có ánh sáng mặt trời chiếu tới để quang hợp. Sự có mặt của
rong biển trong thủy vực không chỉ đóng hai vai trò quan trọng là mắt xích đầu tiên
trong chuỗi thức ăn của sinh vâ ̣t biể n mà còn là nguồn cung cấp thức ăn cho các loài
động vật ven biển khác [4].
Rong biển có kích thước và hình dạng rất phong phú, chúng có kích thước từ
hiển vi cho đến hàng chục mét; hình dạng của chúng có thể là hình cầu, hình sợi, hình
phiến lá hay nhiề u hình thù rất đặc biệt. Hằng năm, đại dương cung cấp cho con người
khoảng 200 tỷ tấn rong. Hơn 90% lượng cacbon trên Trái Đất được tổng hợp hằng
năm là nhờ quang hợp trong môi trường lỏng, trong đó 20% là từ rong biển [43, 46] và
hầu hết oxy của thế giới (khoảng 70%) đến từ rong biển và vi tảo khác
Thành phần rong biển rất giàu bột đường, chất xơ, đạm, sinh tố và chất khoáng,
ngoài ra còn chứa rất nhiều khoáng chất, các yếu tố vi lượng và vitamin. Trong đó, nổi
bật là iốt yếu tố vi lượng tối cần thiết cho tuyến giáp, canxi với hàm lượng cao gấp 3
lần so với sữa bò, vitamin A cao gấp 2-3 lần so với cà rốt, vitamin B2 gấp 7 lần trong
trứng, vitamin C, E cao gấp nhiều lần trong rau quả. Ngoài ra, các hơ ̣p chấ t protein và
polysaccharide từ rong biể n còn là đố i tươ ̣ng nghiên cứu của rấ t nhiề u liñ h vực khác
nhau như: công nghiê ̣p thực phẩm, y dươ ̣c, nông nghiê ̣p và công nghê ̣ sinh ho ̣c…[4].
Những nghiên cứu khoa học trong thời gian gần đây cũng đã xác nhận, nhiều
loài rong biển có tác dụng phòng chống virus và ung thư [32]. Theo báo Telegraph
dẫn một cuộc nghiên cứu mới đây, các loài rong biển cũng chứa nhiều thành phần hoạt
chất sinh học giúp giảm lượng cholesterol, hạ huyết áp, tăng cường sự ngon miệng và
thậm chí nó còn có khả năng loại bỏ những gốc phân tử tự do là tác nhân chính gây
ung thư. Trong khi đó, kết quả báo cáo được đăng tải trên chuyên san Hiệp hội Nghiên

4


cứu Ung thư Mỹ vào tháng 3/2011 cho biết, một số hợp chất từ rong biển có thể ngăn
chặn sự tăng trưởng của các tế bào ung thư dẫn đến ung thư hạch bạch huyết.
Việt Nam có nguồn lợi rong biển rất đa dạng và phong phú. Theo các kết quả
nghiên cứu gần đây, nước ta có khoảng 794 loài rong biển, phân bố ở vùng biển miền
Bắc 310 loài, miền Nam 484 loài và 156 loài tìm thấy ở cả hai miền. Trong đó, có các
đối tượng quan trọng là: rong Câu (Gracilaria), rong Mơ (Sargassum), rong Đông
(Hypnea), rong Mứt (Porphyza), và rong Bún (Enteromorpha) [31].
1.1.2 Phân loa ̣i rong biể n
Tùy thuộc vào thành phần cấu tạo, đặc điểm hình thái và đặc điểm sinh sản mà
rong biển được chia làm 9 ngành sau đây [4]:
1. Ngành rong lục (Chlorophyta)
2. Ngành rong nâu (Phaeophyta)
3. Ngành rong đỏ (Rhodophyta)
4. Ngành rong trần (Englenophyta)
5. Ngành rong giáp (Pyrophyta)
6. Ngành rong khuê (Bacillareonphyta)
7. Ngành rong kim (Chrysophyta)
8. Ngành rong vàng (Xantophyta)
9. Ngành rong lam (Cynophyta)
Trong đó, ba ngành có giá tri ̣ kinh tế cao là rong lu ̣c, rong nâu và rong đỏ.
Trong đó, rong đỏ đươ ̣c sử du ̣ng phổ biến nhất với khố i lươ ̣ng lớn để phu ̣c vu ̣ con
người. Mô ̣t số loài có hàm lươ ̣ng cao về Agar, Carrageenan, Furcuellaran đươ ̣c sử
du ̣ng để chế biế n keo rong.
Thành phầ n hóa ho ̣c của rong Đỏ luôn thay đổ i phu ̣ thuô ̣c vào tra ̣ng thái sinh lý,
thời gian sinh trưởng và điề u kiê ̣n số ng như cường đô ̣ bức xa ̣, thành phầ n hóa ho ̣c của
môi trường. Thành phầ n chủ yế u của chấ t khoáng trong rong Đỏ là Canxi, Kali, Lưu

huỳnh và hàng loa ̣t các nguyên tố khác, chiếm khoảng 20% tro ̣ng lươṇ g khô. Ngoài ra,
rong Đỏ còn chứa các sắ c tố như: diê ̣p lu ̣c tố , sắ c tố đỏ, sắ c tố vàng, sắ c tố xanh lam
[4].

5


1.1.3 Rong Đỏ Betaphycus gelatinus
Rong Đỏ Betaphycus gelatinus (Esper) Doty ex P. C. Silva, 1996 hay còn có
tên khác là Eucheuma gelatinae (Esper) J. Agardh.
Rong B. gekatinus được phân loài như sau
Giới

Vegetable

Ngành

Rhodophyta

Lớp

Florideophyceae

Bô ̣

Gigartinales

Ho ̣

Solieriaceae

Chi
Loài

Betaphycus
Betaphycus gelatinus (Esper) Doty

Tên Viê ̣t Nam thường go ̣i là rong hồng vân

Hình 1.1: Rong Đỏ Betaphycus gelatinus

B. gelatinus được phân bố tại các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới ở Đông Á như
đông Indonesia, Philippines, Việt Nam, Nam Trung Quốc và Nam Nhật Bản.
Rong sống nhiều năm, phát triển tốt nhất từ tháng 3 đến tháng 6. Mọc từ vùng
triều thấp đến phần trên của vùng dưới triều, trên đá san hô chết, độ sâu 1 - 3 m.
Tản rong mọc thành bụi bò sát vật bám và bám chắc trên đá, tản rộng 10 – 15
cm, chia nhánh không qui tắc. Các nhánh sát vật bám có nhiều mấu bám. Nhánh dẹt
6


rộng 3-5 mm, hai bên mép có nhiều nhánh nhỏ dạng gai; phía mặt dưới nhánh dẹt có
nhiều mụn, mặt trên nhẵn. Các nhánh cài quấn dính vào nhau làm thành búi.
Phân bố trong nước: Thừa Thiên - Huế (Phú Lộc: Lộc Hải), Quảng Nam (Núi
Thành), Quảng Ngãi (đảo Lí Sơn), Khánh Hoà (vịnh Cam Ranh, vịnh Nha Trang),
Ninh Thuận (Ninh Hải: Nhơn Hải, Thái An, Mĩ Hòa, Mĩ Hiệp; vịnh Phan Rang; Ninh
Phước: Vĩnh Tường).
Rong B. gelatinus có thể dùng làm thức ăn cho động vật, mồi câu cá; dược liệu
( bệnh ho, chống khối u) hoặc làm thực phẩm (nấu chè, thạch, làm bánh kẹo)
Hiện nay rong hồng vân đã được ghi trong Sách Đỏ Việt Nam (1996) với cấp
đánh giá “ bị đe doạ” (Bậc T).

1.2

TỔNG QUAN VỀ LECTIN

1.2.1 Lịch sử nghiên cứu lectin
Cho đến những năm cuối thế kỷ 19, đã bắt đầu có sự tích lũy những bằng chứng
đầu tiên về sự hiện diện của một loại protein có khả năng ngưng kết hồng cầu. Tuy
nhiên, hầu hết các nghiên cứu lúc bấy giờ chủ yếu chỉ tập trung vào việc làm sáng tỏ
nguyên lý gây độc của các loại hạt có chứa thành phần gây độc này nhằm sử dụng cho
các mục đích y tế.
Năm 1884, Warden và Waddel đã giải thích nguyên lý gây độc của các hạt
Aprus precatorius, cho đến năm 1887 thì Dixson đã xác định được một dịch lỏng có
độc tố, được tách chiết từ hạt thầu dầu Ricinus precatorius là một protein. Những
protein như vậy, được đề cập dưới tên gọi là hemagglutinin hay agglutinin thực vật, vì
ban đầu chúng được tìm thấy ở mẫu chiết từ thực vật. Tuy nhiên, tất cả các nhà khoa
học sau này đều cho rằng những mô tả đầu tiên và đầy đủ nhất về hemagglutinin là từ
luận văn tiến sĩ của Peter Hermann Stillmark thực hiện tại trường đại học Dorpat (nay
là trường đại học Tartu, Estonia), một trong những trường đại học lâu đời nhất dưới
thời nước Nga Sa Hoàng, vào năm 1888. Chất hemagglutinin được Stillmark tách chiết
từ hạt của cây thầu dầu Ricinus communis và được đặt tên là ricin, một độc tố mà sau
đó được xác định là có bản chất protein

7


Kể từ đó, có thể chia quá trình nghiên cứu lectin thành 3 giai đoạn chính:
-

Giai đoạn đầu, từ cuối thế kỷ XIX đến nữa đầu thế kỷ XX: đây là giai đoạn

mang tính điều tra cơ bản về lectin trong sinh giới. Ngoài công trình nghiên cứu của
Stillmark vào năm 1888 thì cũng tại trường đại học Tartu, Hellin cũng đã tách được
một độc tố khác có nguồn gốc từ thực vật, đó là dịch chiết từ hạt của cây Abrus
precatororius, nó có khả năng làm ngưng kết tế bào hồng cầu người và được đặt tên là
abrin. Ngoài ra, đã có một số nghiên cứu chuyển sang đối tượng là các loài động vật
như Edfstrand (1898), Meldel (1909), Kobert (1913)…. Trong suốt những năm sau đó,
các hợp chất có tính chất đặc biệt làm ngưng kết tế bào hồng cầu người và một số loài
động vật được phát hiện ngày một nhiều trong giới sinh vật từ virus đến con người.
-

Tiếp đến, trong những năm 1950 đến năm 1970: năm 1954, vì khả năng phân

biệt giữa các hồng cầu của các nhóm máu khác nhau của các agglutinin thực vật, Boyd
và Shapleigh đã sử dụng thuật ngữ “Lectin” (thuật ngữ “Lectin” bắt nguồn từ chữ
“Lectus”, dạng quá khứ của động từ “Legere” trong tiếng Latin có nghĩa là “Lựa
chọn”) để chỉ nhóm các “chất ngưng kết” thực vật có khả năng ngưng kết đặc hiệu
nhóm máu [18], đây có thể được coi là khái niệm đầu tiên về lectin. Trong hai thập kỷ
này, bên cạnh các công trình mang tính điều tra về sự hiện diện của lectin trong sinh
giới, phần lớn các nhà khoa học đã tập trung vào việc tinh chế lectin để nghiên cứu cấu
trúc và ảnh hưởng của các yếu tố môi trường đến hoạt tính của lectin, trên cơ sở đó tìm
cách sử dụng lectin nhằm phục vụ cho đời sống con người.
-

Từ năm 1970 đến nay: Giai đoạn này, tiến độ nghiên cứu lectin được đẩy

nhanh, lectin thực vật được nghiên cứu rộng rãi theo hướng điều tra và thăm dò tính
đặc hiệu. Nhiều kết quả thú vị đã được công bố như việc tìm thấy lectin ở nấm nhầy
(Roise – 1974, Barondes và Haynood – 1979) và ở cơ thể người (Chilads Freizy –
1979, Franklin – 1980, Powell – 1980). Ở thời điểm đó người ta đã nghiên cứu được
rất nhiều lectin mà chủ yếu tập trung ở họ Đậu. Các lectin động vật ít thu hút được sự

chú ý và chỉ có một số nghiên cứu về lectin ở chạch, sên và cua móng ngựa là được
nghiên cứu kỹ. Lectin quan trọng nhất ở động vật được khám phá chính là thụ thể
asialoglycoprotein trong gan động vật có vú đặc hiệu với galactose được phát hiện bởi
G. Ashwell và G. Morell vào năm 1974.

8


Năm 1980, Goldstein và các cộng sự đưa ra định nghĩa “Lectin là những protein
hoặc glycoprotein có khả năng gây ngưng kết tế bào hồng cầu”. Khái niệm này đồng
nhất với định nghĩa về lectin mà Houston và Dooley đã đưa ra năm 1982: “Lectin là
protein tương tác đặc hiệu đường, đặc tính cơ bản của nó là khả năng gây ngưng kết tế
bào hồng cầu”.
Năm 1991, Balzarini J. đã phát hiện ra lectin của một số loài thuộc họ thủy tiên
(Amaryllidaceae) và họ lan (Orchidaceae) có tác dụng kìm hãm sự phát triển của virus
HIV [12].
Năm 1995, Peuman và Van Dame đã đưa ra một số khái niệm mới về cấu trúc
liên quan đến chức năng của lectin: “Lectin là protein mà cấu trúc phân tử có chứa ít
nhất một vị trí liên kết đặc hiệu đường”. Dựa vào cấu trúc phân tử và biểu hiện hoạt
tính sinh học, Peuman và cộng sự đã phân chia lectin thành 3 loại:
•

Merolectin có khối lượng phân tử tương đối nhỏ và chỉ có một trung tâm

liên kết đường, do đó không có hoạt tính ngưng kết tế bào và không gây kết tủa các
hợp chất liên kết đường. Thuộc về loại này là một số protein của các cây họ Lan
(Orchidaceae).
•

Hololectin có chứa ít nhất hai trung tâm liên kết với đường, do đó có khả

năng gây ngưng kết tế bào và gây tủa, do tương tác với nhiều loại hợp chất cộng hợp
đường. Đó chính là các lectin quen thuộc đã được nghiên cứu nhiều nhất và dễ được
phát hiện bởi vì khả năng gây ngưng kết tế bào của chúng và thường được gọi là
hemmagglutinin.
•

Chimerolectin là những phân tử, trong đó có ít nhất một vị trí liên kết với

đường và có một vùng chức năng sinh học khác (có thể là chức năng xúc tác sinh học).
Thuộc về loại này là protein kìm hãm riboxom type 2 (RIP, Type 2) có trong hạt thầu
dầu (Ricinus communis L.,) hoặc hạt cây cam thảo dây (Abrus precatorius L.).
Song song với các hướng nghiên cứu ứng dụng, các nhà khoa học vẫn đi sâu
vào tìm hiểu cấu trúc cũng như tính chất của các lectin, để sử dụng chúng một cách
thiết thực và có hiệu quả hơn. Hiện nay đã có tới hơn 200 lectin được giải đoán cấu
trúc. Khoa học hiện đại đã đưa ra một định nghĩa mới nhất về lectin như sau: “Lectin
là một loại protein không gây đáp ứng miễn dịch có khả năng liên kết thuận nghịch,
phi hóa trị với carbohydrate mà không làm thay đổi cấu trúc của carbohydrate được
9


liên kết. Lectin gắn kết với những tế bào có glycoprotein hoặc glycolipid bề mặt. Sự
hiện diện của hai hay nhiều vị trí gắn kết đối với mỗi phân tử lectin cho phép nó gắn
kết nhiều loại tế bào và phản ứng gắn kết với hồng cầu được sử dụng rất rộng rãi để
kiểm tra sự hiện diện của lectin trong dịch chiết từ các sinh vật khác nhau”.
1.2.2 Sự phân bố của lectin trong sinh giới
❖ Sự phân bố lectin trong giới thực vật
Lectin được phân bố rất rộng rãi ở thực vật bậc cao và được định khu khá rộng
trong các cơ quan như thân, lá và hạt. Tác giả Allen và Brillantine (1969), đã tiến hành
điều tra ở 2663 loài thực vật và kết quả cho thấy có 800 loài chứa lectin, trong đó các

cây họ Đậu (Fabaceae) chiếm trên 600 loài [9]. Ngoài các cây họ Đậu có số lượng loài
lớn nhất có chứa lectin, một số thực vật khác như họ Lan (Orchidaceae), họ Trinh nữ
(Mimosaceae), họ Thủy tiên (Amaryllidaceae) và họ Hòa thảo (Poceae) cũng có chứa
lectin [12].
Ở Việt Nam, một số tác giả đã tiến hành điều tra sơ bộ các loại đậu đang được
trồng phổ biến, kết quả cho thấy có tới 60% các loài có chứa lectin [6]. Lectin từ họ
Dâu tằm (Moraceae), Mít và một số loài khác như Chay (Artocarpus tonkinensis),
Sakê chi Artocarpus (Artocarpus incia) đều chứa lectin có hoạt tính NKHC rất cao [2].
Không chỉ ở thực vật bậc cao, các nghiên cứu cũng cho thấy sự có mặt của
lectin ở nhiều loài của thực vật bậc thấp như ở một số loài Nấm (Fungi), Địa y
(Lichenes) và Rong (Algae). Báo cáo đầu tiên về lectin từ rong biển là của Boyd và
cộng sự vào năm 1966 tại vùng biển Puerto Rico của Mỹ [18], từ đó đến nay đã có
hàng loạt các báo cáo về sự có mặt của lectin trong rong biển ở nhiều quốc gia khác
nhau như: Anh, Nhật, Brazil, Hàn Quốc, Việt Nam....
Mặc dù còn rất nhiều loài thực vật chưa được nghiên cứu nhưng các dẫn liệu
khoa học trên đây cũng đã chứng tỏ rằng lectin là protein khá phổ biến trong giới thực
vật [8].
❖ Sự phân bố lectin trong giới động vật
Lectin có nguồn gốc từ động vật cũng được phát hiện khá sớm. Lectin trong
giới động vật được phát hiện đầu tiên từ một loài sam biển Châu Mỹ (Limulus
polyphemus, 1903). Sau đó, một số loài động vật thuộc lớp Giáp xác và các loài động
vật thuộc ngành Ruột khoang cũng đã được tiến hành điều tra. Ở Việt Nam, khi khảo
10


sát 30 loài thuộc ngành Ruột khoang ở vùng biển Nha Trang-Khánh Hòa xuất hiện 10
loài có chứa lectin [8].
Trong khi đó ở một số loài động vật có xương sống, lectin cũng đã được điều
tra cơ bản. Một số loài thuộc lớp Cá xương (Osteichthye), lớp Lưỡng cư (Amphibia),
lớp Bò sát (Reptila), lớp Chim (Aves) và lớp Thú (Mammalia) cũng có chứa lectin.

Ngoài ra, còn có một số dạng lectin khác từ huyết tương cá chình (Anguilla rastiata)
hay trứng cá vược (Perca piuviatitis)…
Một kết quả nghiên cứu khá thú vị, là ở mô người như mô cơ và các cơ quan
của cơ thể người như tim, phổi và các tế bào của hệ miễn dịch cũng chứa lectin. Như
vậy, có khá nhiều loài động vật có chứa lectin. Đó cũng là bằng chứng về tính phổ
biến của lectin trong sinh giới [14].
Dựa vào cấu trúc và tính đặc hiệu với các loại đường khác người ta phân lectin
động vật thành một số loại sau:
Bảng 1.1: Phân loại lectin từ động vật và chức năng của chúng

STT

Nhóm lectin

Ví dụ về chức năng

1

Calnexin

Phân loại protein ở lưới nội sinh chất

2

M-type lectinss

Phân hủy glycoprotein ở lưới nội sinh chất

3

L-type lectins

Phân loại protein ở lưới nội sinh chất

4

P-type lectins

Phân loại protein sau khi qua Colgi
Kết dính tế bào (selectins)

5

C-type lectins

Loại bỏ Glycoprotein
Miễn dịch tự nhiên (collectins)

6

Galectins

Liên kết chéo glycan ở chất nền ngoại bào

7

I-type lectins

Kết dính tế bào (siglecs)

8

R-type lectins

Liên kết enzyme
Tái tạo hormone glycoprotein

11


❖ Lectin có nguồn gốc vi sinh vật
Lectin đầu tiên từ vi sinh vật được phát hiện là vào năm 1942, khi Hirst và cộng
sự đã tìm thấy virus có chứa chất làm ngưng kết tế bào hồng cầu gà [8]. Sau này, một
số công trình khoa học của Bruoly (1948), Stone (1949) và Bruet (1951) cũng đã phát
hiện thấy lectin ở một số loài virus khác.
Trên đối tượng là vi khuẩn E. coli, Ofek (1987) đã cho biết: trên bề mặt của tế
bào vi khuẩn này có chứa chất có khả năng gây ngưng kết tế bào. Hoạt tính này mất đi
khi có mặt một số loại đường như galactoza và dẫn xuất amin của nó. Đó chính là
lectin bề mặt màng tế bào vi khuẩn. Dạng lectin này cũng đã được phát hiện ở một số
loài vi khuẩn khác như Houssto năm 1983 hay của Smit và cộng sự năm 1984.
❖ Sự phân bố của lectin trong tế bào và cơ thể sinh vật
Nghiên cứu sự xuất hiện của lectin đã cho thấy, trong một cơ thể, lectin có thể
có ở bộ phận, cơ quan này nhưng lại không có ở bộ phận, cơ quan khác. Hàm lượng
lectin cũng biến đổi trong quá trình sinh trưởng của sinh vật.
Với các cơ thể ở thực vật, sự định khu của lectin khá rộng: ở lá, hoa, thân và
đặc biệt là hạt, hầu hết các loài thực vật hạt kín, hạt thường chứa nhiều lectin nhất.
Trong cơ thể động vật, lectin có trong huyết thanh ở một số mô và cơ quan đặc
biệt là mô cơ. Ngoài ra, còn có ở giao tử hoặc tế bào trứng.
Gần đây cũng đã chứng minh sự tồn tại của lectin ở trong nhân tế bào ở một số
loài bò sát và động vật có vú [8].

1.3 LECTIN TỪ RONG BIỂN
1.3.1 Tin
̀ h hin
̀ h nghiên cứu lectin từ rong biể n trong nước và nước ngoài
❖ Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài
Công trình khoa học đầu tiên về lectin từ rong biển là của Boyd và cộng sự vào
năm 1966, ông đã phát hiện rong biển cũng có khả năng gây ngưng kết tế bào hồng
cầu ở người. Kể từ đó có rất nhiều công trình công bố sự có mặt của lectin trong rong
biển
Năm 1988, Hori đã khảo sát hoạt tính ngưng kết hồng cầu của 31 loài rong biển
trên hồng cầu người và động vật. Từ kết quả nghiên cứu đạt được ông đã cho rằng hoạt
tính ngưng kết hồng cầu đóng một vai trò quan trọng trong chức năng sinh lý của tế
bào rong biển. Và hoạt tính này có thể tồn tại ở nhiều loài rong biển khác nhau.
12


Tại Tây Ban Nha, Fábregas được xem là một trong những người tiên phong
trong việc nghiên cứu lectin từ rong biển. Từ năm 1985 đến năm 1992, ông và cộng sự
đã khảo sát sự có mặt của lectin ở hơn 90 loài rong biển thuộc 3 dòng rong: rong đỏ,
rong nâu và rong xanh. Trong đó, hoạt tính ngưng kết hồng cầu từ rong đỏ là phổ biến
nhất.
Những năm gần đây, nghiên cứu về lectin từ rong biển đang được khảo sát ở
nhiều địa điểm khác nhau trên thế giới với quy mô ngày càng lớn hơn: từ Nam Mỹ,
Châu Âu, Châu Á cho đến các vùng Nam cực. Hơn thế nữa, không chỉ dừng lại ở việc
khảo sát sự có mặt của lectin trong rong biển mà những tính chất cơ bản của nó cũng
đã được chú tâm đến [15].
Tuy nhiên, cho đến nay số lượng lectin được tinh sạch cũng như khảo sát đặc
tính hóa sinh vẫn còn rất khiêm tốn, đặc biệt là khi so sánh với lectin từ thực vật bậc
cao. Hầu hết trong số đó là các lectin từ rong biển mà chủ yếu là ở một số dòng rong
đỏ như: Bryothamnion seaforthii, B. triquetrum; Solieria filiformis; Pterocladiella

capillacea….Trong số đó, có một vài lectin từ dòng rong đỏ đã được làm sáng tỏ về
cấu trúc bậc 1 như: H. japonica và Vidalia obtusiloba.
Trong khi đó, mặc dù chức năng sinh học của lectin vẫn chưa được làm rõ,
nhưng các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng lectin từ rong biển có khả năng điều
chỉnh hệ miễn dịch, kháng u, kháng ung thư…Đặc biệt, hàng loạt lectin có khả năng
liên kết với glycoprotein N-glycan dạng high manose như: lectin ESA_2 của rong đỏ
Eucheuma serra , lectin từ rong đỏ Griffithsia sp. hay lectin KAA_2 của rong đỏ
Kappaphycus alvarezii…có khả năng gắn kết với bề mặt của các tế bào có
glycoprotein dạng high manose đặc biệt là trên lớp vỏ của virus HIV, HBV và một số
loài virus gây bệnh khác.
Những kết quả đạt được cho thấy rằng, lectin từ rong biển mà đặc biệt là rong
đỏ là nguồn nguyên liệu hữu ích để sử dụng trong các nghiên cứu hóa sinh và y sinh
trong giai đoạn sắp tới.
❖ Tình hình nghiên cứu trong nước
Khác với lectin từ thực vật cao, cho đến nay, việc nghiên cứu lectin từ rong
biển ở Việt Nam vẫn còn rất hạn chế, chỉ có một số nghiên cứu của Viện nghiên cứu
và ứng dụng công nghệ Nha Trang. Từ năm 2008 cho đến nay, các công trình nghiên
13


cứu tại đây đã khảo sát được hơn 80 loài rong biển khác nhau, thuộc 3 dòng: rong đỏ,
rong nâu và rong xanh. Kết quả cho thấy, hầu hết các loài rong biển đều có khả năng
gây ngưng kết với ít nhất một loại hồng cầu từ động vật như thỏ, cừu, gà, ngựa và 3
nhóm máu A, B, O của người. Một số tính chất hóa sinh như liên kết carbohydrate,
khoảng pH hoạt động, nhiệt độ hay khả năng ứng dụng của các lectin này cũng đang
được nghiên cứu.
1.3.2 Cấu ta ̣o của lectin từ rong biể n
❖ Khối lượng phân tử của lectin từ rong biển
Bằng các phương pháp xác định khối lượng phân tử như: phương pháp điện di
trên gel polyacrylamide, phương pháp siêu ly tâm và phương pháp quang phổ khối ion

hóa phun điện tử (electron spray ionization-mass spectrometry) khối lượng phân tử của
khá nhiều dạng lectin đã được xác định. Kết luận có thể dẫn ra ở đây là khối lượng
phân tử của lectin từ rong biển cũng có sự dao động khá lớn và lectin có nguồn gốc
khác nhau thì khối lượng có thể giống nhau hoặc khác nhau.
Lectin có nguồn gốc từ rong biển có khối lượng phân tử bé nhất là lectin của
Hypnea japonica thuộc dòng rong Đỏ, khoảng 4,2 kDa. Trong khi đó lectin có khối
lượng phân tử lớn nhất cũng thuộc dòng rong Đỏ, Ptilota plumose, gồm một chuỗi
polypeptide khoảng 170 kDa.
Năm 1986, Rogers đã tinh chế lectin từ rong xanh Codium fragile và đã xác
định khối lượng phân tử của nó là 60 kDa, bao gồm 4 chuỗi polypeptide có cùng khối
lượng là 15 kDa cấu tạo nên. Dạng lectin này có điểm đẳng điện trong khoảng từ 3,8
đến 3,9. Bằng phương pháp điện di SDS-PAGE, Jong Won Han và các cộng sự (2011)
đã xác định khối lượng phân tử của Bryopsis plumosa là 11,5 kDa, lectin này ở dạng
đơn phân.
Cho đến nay, có khá nhiều nghiên cứu công bố về khối lượng phân tử của lectin
và đã cho thấy mức độ biến đổi khá mạnh của chúng. Tuy nhiên, so với khối lượng
phân tử của lectin từ thực vật bậc cao như lectin từ hạt đậu rựa (Canavalia ensiformis
L.,) là 108 kDa hay lectin từ động vật như sam biển Việt Nam (Tachpleus tridentatus)
có khối lượng phân tử lên đến trên 700 kDa thì khối lượng phân tử của lectin từ rong
biển lại khá thấp, phần lớn trong chúng dao động tập trung trong khoảng từ 15 đến 45
kDa. Các nhà khoa học cho rằng chưa thể tìm thấy được mối liên hệ nào giữa khối
14