Đánh giá thực trạng giải quyết khiếu nại, tranh chấp về đất đai trên địa bàn huyện Quốc Oai, thành phố Hà Nội

B TĨIăNGUYÊNăVĨăMỌIăTR
TR

NGă

NG

I H CăTĨIăNGUYểNăVĨăMỌIăTR

NG HÀ N I

NGÔ THANH TÙNG

ÁNH GIÁ TH C TR NG GI I QUY T KHI U
N I, TRANH CH P V

T AI TRÊN

HUY N QU C OAI THÀNH PH

LU NăV NăTH CăS QU NăLụă

Hà N i - N mă2018

A BÀN

HÀ N I

Tă AI

B TĨIăNGUYÊNăVĨăMỌIăTR
TR

NGă

NG

I H CăTĨIăNGUYểNăVĨăMỌIăTR

NG HÀ N I

NGÔ THANH TÙNG

ÁNH GIÁ TH C TR NG GI I QUY T KHI U
N I, TRANH CH P V

T AI TRÊN

HUY N QU C OAI THÀNH PH

LU NăV NăTH CăS ăQU NăLụă
Mã s : 8850103

NG

IăH

NG D N KHOA H C:

1. TS. NGUY N TI N S

Hà N i - N mă2018

HÀ N I

Tă AI

Chuyên ngành:Qu nălỦăđ tăđai

A BÀN


i

CỌNGăTRÌNHă
TR

NGă

Cán b h

C HOÀN THÀNH T I

I H CăTĨIăNGUYểNăVĨăMỌIăTR

NG HÀ N I

ng d n chính: TS. Nguy n Ti n S

Cán b ch m ph n bi n 1: TS. Nguy năV năTr

Cán b ch m ph n bi n 2: TS. Nguy n Th H ng H nh
Lu năv năth căs ăđ
H Iă
TR

NGă

c b o v t i:
NG CH M LU NăV NăTH CăS

I H CăTĨIăNGUYÊNăVĨăMỌIăTR
Ngàyăă15ăăthángăă9ăăn mă2018

NG HÀ N I


ii

L IăCAMă OAN
Nh ng k t qu nghiên c uăđ

c trình bày trong lu năv nălàăhoànătoànătrungă

th c, c a tôi, không vi ph m b t c đi u gì trong lu t s h u trí tu và pháp lu t
Vi t Nam. N u sai, tôi hoàn toàn ch u trách nhi mătr

c pháp lu t.

TÁC GI LU NăV N

Ngô Thanh Tùng


iii

L IăC Mă N
hoàn thành lu năv năt t nghi p này, ngoài s c g ng, n l c c a b n thân,
tôi xin chân thành c mă năQuỦăTh y - CôăgiáoăTr
tr

ng Hà N i và Khoa Qu nălỦă

ngă

i h c Tài nguyên và Môi

tăđaiăđưăt n tình truy năđ t nh ng ki n th c quý

báu và t oăđi u ki n thu n l i cho tôi trong su t th i gian h c t p và th c hi n lu n
v năt t nghi p.
c bi t, tôi xin chân thành c mă năth y TS. Nguy n Ti n S ng

iăh

ng

d n khoa h c t nătình,ăchuăđáoăvàăđưăgiúpăđ r t nhi uăđ tôi có th hoàn thành lu n
v nănày.
Tôi xin trân tr ng c mă năcánăb thu c các phòng Thanh tra huy n Qu c Oai,
phòngăTàiănguyênăvàăMôiătr

ng huy n Qu c Oai, Ban ph n ti p công dân huy n

Qu c Oai và nhân dân huy n Qu c Oai đưăgiúpăđ tôi trong quá trình thu th p s
li uăđ th c hi n lu năv năt t nghi p này.
Tôi xin c mă năc ăquan,ăđ ng nghi p,ăgiaăđìnhăvàăb năbèăđưăđ ng viên, giúp
đ đ tôi hoàn thành t t lu năv năt t nghi p.
Xin trân tr ng c mă n!
Qu c Oai, ngày

tháng

n m 2018

TÁC GI LU NăV N

Ngô Thanh Tùng


iv

M CL C
L IăCAMă OAN ..................................................................................................... ii
L I C Mă N .......................................................................................................... iii
DANH M C CÁC CH

VI T T T................................................................... viii

DANH M C B NG ................................................................................................ ix
DANH M C HÌNH ...................................................................................................x

M

U ................................................................................................................... 1

CH

NGăI.ăT NG QUAN TÀI LI U ................................................................. 3

1.1ăC ăs lý lu n v khi u n i, tranh ch p v đ tăđai ................................................ 3
1.1.1 Khái ni m khi u n i, tranh ch p v đ tăđai ....................................................... 3
1.1.2 Phân lo i khi u n i, tranh ch p v đ tăđai......................................................... 8
1.1.3 Trình t gi i quy t khi u n i, tranh ch p v đ tăđai ....................................... 13
1.1.4 Th m quy n gi i quy t khi u n i, tranh ch p v đ tăđai ................................ 17
1.2ăC ăs th c ti n v khi u n i, tranh ch păđ tăđaiă m t s qu c gia trên th gi i
và

Vi t Nam .......................................................................................................... 22

1.2.1 Th c tr ng v khi u n i, tranh ch păđ tăđaiă m t s qu c gia trên th gi i ...........22
1.2.2 Th c tr ng h th ngăv năb năquyăđ nh v khi u n i, tranh ch păđ tăđaiă Vi t
Nam .......................................................................................................................... 26
1.3 K t qu gi i quy t khi u n i, tranh ch păđ tăđaiătrênăđ a bàn c n

c và thành

ph Hà N i ............................................................................................................... 29
1.3.1 K t qu gi i quy t khi u n i, tranh ch păđ tăđaiătrênăđ a bàn c n

c ........... 29

1.3.2 K t qu gi i quy t khi u n i, tranh ch păđ tăđaiătrênăđ a bàn thành ph Hà N i. 31
CH
2.1ă

NGăII.ăN IăDUNGăVĨăPH
iăt

NGăPHÁPăNGHIểNăC U .................... 33

ng, ph m vi nghiên c u ......................................................................... 33

2.2 N i dung nghiên c u .......................................................................................... 33
2.2.1 Khái quát v đi u ki n t nhiên, kinh t - xã h i huy n Qu c Oai .................. 33
2.2.2 Tình hình qu n lý và s d ngăđ tătrênăđ a bàn huy n Qu c Oai..................... 33


v

2.2.3 Th c tr ng gi i quy t khi u n i, tranh ch păđ tăđaiătrênăđ aăbànăhuy năQu că
Oai,ăthànhăph ăHàăN i. ............................................................................................ 33
2.2.4ă

xu t gi i pháp nâng cao hi u qu công tác gi i quy t khi u n i, tranh ch p

đ tăđaiătrênăđ a bàn huy n Qu c Oai ........................................................................ 33
ngăphápănghiênăc u.................................................................................... 34

2.3ăPh
2.3.1ăPh

ngăphápăthuăth p s li u th c p: ............................................................ 34

2.3.2ăPh

ngăphápăthuăth p s li uăs ăc p ............................................................... 34

2.3.3ăPh

ngăphápăx lý s li u ............................................................................... 34

2.3.4ăPh

ngăphápăphânătíchăt ng h p .................................................................... 34

2.3.5ăPh

ngăphápăchuyênăgia ................................................................................. 34

CH

NGăIII.ăK T QU NGHIÊN C U .......................................................... 35

3.1ă i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i .................................................................... 35
3.1.1ă i u ki n t nhiên ........................................................................................... 35
3.1.2ăă i u ki n kinh t - xã h i ............................................................................... 38
3.1.3ă ánhăgiáăchungăv đi u ki n t nhiên, kinh t - xã h i .................................. 41
3.2 Tình hình qu n lý và s d ngăđ tătrênăđ a bàn huy n Qu c Oai........................ 42
3.2.1 Tình hình qu n lỦăđ tăđai ................................................................................ 42
3.2.2. Hi n tr ng s d ngăđ t huy n Qu căOaiăn mă2017 ....................................... 47
3.2.3 Bi năđ ngăđ tăđaiăt i huy n Qu căOaiăgiaiăđo n 2014 ậ 2017 ....................... 48

3.3 Th c tr ng gi i quy t khi u n i, tranh ch păđ tăđaiă huy n Qu c Oai ............ 50
3.3.1 Th c tr ng công tác ti p công dân, ti p nh năđ năth .................................... 50
3.3.2 Th c tr ng gi i quy t khi u n iăđ tăđai t i huy n Qu c Oai .......................... 54
3.3.3 Th c tr ng gi i quy t tranh ch pă đ tă đai trênă đ a bàn huy n Qu c Oai giai
đo n 2014 - 2017 ...................................................................................................... 61
3.3.4ă ánhăgiáăchungăv công tác gi i quy t khi u n i, tranh ch păđ tăđaiă huy n
Qu c Oai .................................................................................................................. 68
3.4ă

xu t gi i pháp nâng cao hi u qu công tác gi i quy t khi u n i, tranh ch p

đ tăđaiătrênăđ a bàn huy n Qu c Oai ........................................................................ 71


vi

3.4.1.ăT ngăc

ng công tác tuyên truy n, ph bi n giáo d c pháp lu t v khi u n i,

tranh ch păđ tăđai ..................................................................................................... 71
3.4.2. Nâng cao vai trò c a công tác hòa gi i c păc ăs .......................................... 72
3.4.3. Hoàn thi n h th ng h s ă đ aă chính,ă t ngă c

ng công tác c p gi y ch ng

nh n quy n s d ngăđ t............................................................................................ 72
3.4.4.ăT ngăc

ng công tác thanh tra, ki m tra vi c qu n lý và s d ngăđ t........... 73

3.4.5. X lý d tăđi m các v vi c t năđ ng, ph c t p, khi u ki n kéo dài .............. 73
K T LU N VÀ KI N NGH ............................................................................... 74
TÀI LI U THAM KH O ..................................................................................... 76


vii

THÔNG TIN LU NăV N

+ H và tên h c viên: Ngô Thanh Tùng
+ L p: CH2B.Q
+ Cán b h

Khoá: 2

ng d n: TS. Nguy n Ti n S

+ăTênăđ tài:ă ánhăgiáăth c tr ng gi i quy t khi u n i, tranh ch p v đ tăđaiă
trênăđ a bàn huy n Qu c Oai, thành ph Hà N i
+ N i dung nghiên c u:
Nghiênăc uăv ăđi uăki năt ănhiên,ăkinhăt - xưăh iăhuy năQu căOai
Nghiênăc uătìnhăhìnhăqu nălỦăvàăs ăd ngăđ tătrênăđ aăbànăhuy năQu căOai
Nghiênăc uăth cătr ngăgi iăquy tăkhi uăn i,ătranhăch păđ tăđaiătrênă đ aăbànă
huy năQu căOai,ăthànhăph ăHàăN i.
ă xu tă gi iă phápă nângă caoă hi uă qu ă côngă tácă gi iă quy tă khi uă n i,ă tranhă
ch păđ tăđaiătrênăđ aăbànăhuy năQu căOai


viii

DANHăM CăCÁCăCH ăVI TăT T
Ch ăvi tăt t

C măt ăđ

CNTT

Côngăngh ăthôngătin

CN-TTCN

Côngănghi p-Ti uăth ăcôngănghi p

K

căvi tăt t

ngăkỦăđ tăđai

GPMB

Gi iăphóngăm tăb ng

GCN

Gi yăch ngănh n

GTSX

Giáătr ăs năxu t

H ND

H iăđ ngănhânădân

KN

Khi uăn i

KHKT

Khoaăh căk ăthu t

KT

Kinhăt

NTM

Nôngăthônăm i

QSD

Quy năs ăd ngăđ t

TC

T ăcáo

TDTT

Th ăd căth ăthao

TM-DV

Th

TN&MT

TàiănguyênăvàăMôiătr

T

Trungă

UBND
VPHC

ngăm i-D chăv
ng

yăbanănhânădân
Viăph măhànhăchính

ng


ix

DANHăM CăB NG
B ng 3.1. C ăc u kinh t c a huy n Qu căOaiăgiaiăđo n 2014 - 2017 .................... 39
B ng 3.2. Di nătíchăvàăc ăc uăđ tăđaiăhuy n Qu căOaiăn mă2017 .......................... 47
B ng 3.3. Bi năđ ngăđ tăđaiătrênăđ a bàn huy n Qu căOaiăgiaiăđo n 2014-2017.... 49
B ng 3.4. T ng h păđ năth ăv đ tăđaiătrênăđ a bàn huy n Qu căOaiăgiaiăđo n 2014
- 2017........................................................................................................................ 51
B ng 3.5. Th c tr ng ti p nh nă đ nă th ă khi u n i, tranh ch pă đ tă đaiă c a UBND
huy n Qu căOaiăphânătheoăđ năv hànhăchínhăgiaiăđo n 2014 - 2017 ..................... 52
B ng 3.6. Tình hình khi u n i v đ tă đaiă trênă đ a bàn huy n Qu că Oaiă giaiă đo n
2014 - 2017 .............................................................................................................. 55
B ng 3.7. K t qu gi i quy t khi u n i v đ tăđaiăhuy n Qu c Oai giaiăđo n 2014 2017 .......................................................................................................................... 57
B ng 3.8. K t qu đánhăgiáăc aăng

i dân v công tác gi i quy t khi u n i v đ t

đaiăhuy n Qu c Oai .................................................................................................. 61
B ng 3.9. T ng h p các d ng tranh ch păđ tăđaiăt i huy n Qu c Oai ..................... 62
B ng 3.10. K t qu gi i quy t tranh ch păđ tăđaiăhuy n Qu c Oai giaiăđo n 20142017 .......................................................................................................................... 64
B ng 3.11. T ng h p k t qu gi i quy t tranh ch păđ tăđaiăvàăỦăki n, nh n th c c a
ng

i dân v tranh ch păđ tăđai ............................................................................... 67


x

DANHăM CăHỊNH
Hìnhă3.1.ăS ăđ v trí huy n Qu c Oai .................................................................... 35
Hình 3.2. T l các lo iăđ năt i huy n Qu căOaiăgiaiăđo n 2014 - 2017 ................ 51

1

M ă

U

1.ăTínhăc păthi tăc aăđ ătƠi
tăđaiălàătàiănguyênăvôăcùngăquỦăgiáăc a m i qu căgia,ălàăt ăli u s n xu t
đ c bi t không th thay th đ

c, là thành ph n quan tr ngăhàngăđ u c aămôiătr

ng

s ng,ălàăđ a bàn phân b dânăc ,ăxâyăd ngăc ăs kinh t ,ăv năhoá-xã h i, an ninhqu c phòng mà tr i qua nhi u th h nhânădânătaăđưăbaoăcôngăs c,ăx
t o l p và b o v v nă đ tă nh ă ngàyă nay.ă

ngămáuăm i

tă đaiă cóă tínhă ch tă đ că tr ngă khi n nó

không gi ng b t kì m tăt ăli u s n xu tăđ c bi t nào khác, nó là tài nguyên có h n
v s l

ng, có v trí c đ nh trong không gian và không th di chuy năđ

c.

Xã h i ngày càng phát tri n,ă theoă đó,ă cácă quană h đ tă đaiă c ngă ngàyă càngă

đ

c thi t l păđaăd ngăvàăphongăphúăh năc b r ng l n chi uăsâu.ă

phát tri n nhanh chóng c a n n kinh t th tr
càng lan r ng nhanh chóng

c bi t, v i s

ng, các quan h đ tăđaiăc ngă ngàyă

ph măviăquyămôăc ngănh ăđ ph c t p c a nó. Kéo

theoăđó,ăcácătranhăch p, mâu thu n, b tăđ ng c a các ch th tham gia quan h c ngă
phát sinh và phát tri n theo chi uăh

ngăđaăd ng và ph c t p v tính ch t, m căđ

và ngày càng ph bi năh n.ăD u v n hi u và ý th căđ
hi năt

ng xu t hi năbìnhăth

chúngăc ngăt n t i
r ng,

c r ng, tranh ch păđ tăđaiălàă

ngă trongăđ i s ng xã h i,

m i th i k l ch s và

b t k ch đ s h uănào,ăsongăđi u không th ph nh năđ

c

m i qu c gia khác nhau, v i ch đ chính tr khácănhau,ăđ c bi t là v i ch

đ s h u v đ tăđaiăkhácănhauăthìătínhăch t,ăđ căđi m c a tranh ch păđ tăđaiăx y ra
c ngăcóănh ngăđ căđi m không gi ng nhau, vàăđi u quan tr ngăh nălàăs chi ph i
c a ch th s h uăđ i v i vi c gi i quy t các tranh ch p, mâu thu n, b tăđ ng v
tranh ch păc ngăh t s c khác nhau.
Nhi uăn mănayătrênăđ aăbànăđ tăn
đaiăluônălàăv năđ c p thi tăđ

că

c ta, tình hình khi u n i và tranh ch păđ t

ng,ăNhàăn

c và toàn xã h iăquanătâm.ă

ng và

Nhàă n

că đưă cóă nhi u Ch th , Ngh quy t v v nă đ này.ă Cácă v nă b nă đóă đưă vàă

đangăđ

c tri n khai th c hi n,ăcóătácăđ ng tích c căđ n tình hình khi u n i, tranh

ch pă đ tă đaiă vàă gi i quy t khi u n i, tranh ch pă đ tă đai.ă Nh v y, nhi uă “đi m
nóng”,ă nhi u v vi c ph c t pă đưă đ

c gi i quy t, góp ph n nă đ nh tình hình an


2

ninh chính tr , tr t t an toàn xã h i c aăđ tăn

c. Tuy nhiên, do nhi u nguyên nhân,

th i gian g nă đâyă tìnhă hìnhă khi u n i và tranh ch pă đ tă đaiă c a công dân di n ra
khôngă bìnhă th

ng, s l

ngă giaă t ng,ă tínhă ch t ph c t p,ă trongă đóă khi u n i và

tranh ch păđ tăđaiăchi m s l
c n

ng l n so v i các khi u n i và tranh ch p khác trong

c.
Qu c Oai là m t huy năvùngăbánăs năđ a,ănúiăđá vôi xen l năđ ng b ng,có

nh ng m t h n ch ăv ăti măn ngăđ tă đai.Trongănhi uăn mă quaănhuăc u v đ tăđaiă
trênăđ a bàn huy n liên t căt ngăđưălàmăchoăqu đ t có nhi u bi năđ ng. Chính vì
th , trong th i gian g năđây,ă

ng y và Chính quy n huy năđưăbàyăt s quan tâm

h năt i tình hình qu nălỦăđ tăđai. Tuyănhiên,ătrênăđ a bàn huy n v n còn di n ra tình
tr ngăng

i dân khi u n i và tranh ch păđ tă đai.ăXu t phát t th c t trên, tôi ti n

hành nghiên c uăđ tài: “ ánh giá th c tr ng gi i quy t khi u n i, tranh ch p đ t
đai trên đ a bàn huy n Qu c Oai, thành ph Hà N i”.
2.ăM căđíchănghiênăc u
-

ánhăgiá th c tr ng gi i quy t khi u n i và tranh ch păđ tăđaiătrênăđ a bàn

huy n Qu c Oai, thành ph Hà N i.
-

xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu gi i quy t khi u n i và

tranh ch păđ tăđaiătrênăđ a bàn huy n Qu c Oai, thành ph Hà N i.
3. Yêu c u c aăđ tài
- Tìm hi u, nghiên c u m tăcáchăđ yăđ và h th ngăcácăv năb n liên quan
đ n công tác khi u n i và tranh ch păđ tăđai.
- Ngu n s li u, tài li u đi u tra thu th p ph i có đ tin c y, chính xác, trung
th c và khách quan, ph năánhăđúngăquáătrìnhăth c hi n gi i quy t khi u n i và tranh
ch păđ tăđaiăc aăc ăquanăNhàăn

c có th m quy n.

- Nh ng ki n ngh , đ xu tăđ aăraăph i có tính kh thi, phù h p v i th c t
c a đ aăph

ng.

4.ăụăngh aăkhoaăh c và th c ti n c aăđ tài
K t qu nghiên c u c a lu năv năcungăc păc ăs khoa h c,ăc ăs th c ti n
góp ph n nâng cao công tác gi i quy t khi u n i, tranh ch păđ tăđai,ăgópăph n nâng
cao

công

tác

qu nă lỦă đ tă đaiă trênă đ a

bàn

huy n

Qu c

Oai.


3

CH

NGăI. T NGăQUANăTĨIăLI U

1.1ăC ăs ălỦălu năv ăkhi uăn i,ătranhăch păv ăđ tăđai
1.1.1 Khái ni m khi u n i, tranh ch p v đ t đai
a. Khái ni m v khi u n i
Nhàăn

c th c hi n qu n lý xã h i b ng pháp lu t. Trong quá trình ti n hành

các ho tăđ ng qu nălỦ,ăcácăc ăquanăNhàăn

căbanăhànhăcácăv năb n, các quy tăđ nh

qu n lý theo th m quy nă đ th c hi n quy n l că Nhàă n

c, bu c m iă ng

i ph i

tuân theo. Tuy v y,ă cácă v nă b n hay quy tă đ nhă đóă cóă s sai sót ho c do cán b ,
công ch c thi hành công v có hành vi vi ph m pháp lu t xâm ph măđ n quy n, l i
ích h p pháp c aăcôngădân,ăc ăquan,ăt ch c nên có khi u n i phát sinh.
Theo kho nă 1ăđi u 2 c a Lu t Khi u n iăn mă2011,ăthì: “Khi u n i là vi c
côngă dân,ă c ăquan,ă t ch c ho c cán b , công ch c theo th t c do Lu t này quy
đ nh,ăđ ngh c ăquan,ăt ch c, cá nhân có th m quy n xem xét l i quy tăđ nh hành
chính, hành vi hành chính c aă c ă quană hànhă chínhă nhàă n
quy nă trongă c ă quană hànhă chínhă nhàă n

c, c aă ng

i có th m

c ho c quy tă đ nh k lu t cán b , công

ch căkhiăcóăc năc cho r ng quy tăđ nh ho căhànhăviăđóălàătráiăphápălu t, xâm ph m
quy n, l i ích h p pháp c a mình”ă[15]
T khái ni m này cho ta th y: Ch th khi u n i bao g m:ă côngă dân,ă c ă
quan, t ch c và cán b công ch c;ăđ iăt

ng khi u n i là quy tăđ nh hành chính và

hành vi hành chính. Quy tăđ nh hành chính làăv năb nădoăc ăquanăhànhăchínhănhàă
n

c ho căng

i có th m quy nătrongăc ăquanăhànhăchínhănhàăn

căbanăhànhăđ

quy tăđ nh v m t v năđ c th trong ho tăđ ng qu nălỦăhànhăchínhănhàăn
áp d ng m t l năđ i v i m t ho c m t s đ iăt
hành vi c aăc ăquanăhànhăchínhănhàăn
hànhăchínhănhàăn

c, c aăng

cđ

c

ng c th . Hành vi hành chính là
i có th m quy nătrongăc ăquană

c th c hi n ho c không th c hi n nhi m v , công v theo quy

đ nh c a pháp lu t.
Th c t , b t k m t hành vi vi ph m pháp lu tănàoăc ngăcóăth d năđ n khi u
n i,ănh ngă đây,ăchúngătaănghiênăc u khái ni m khi u n i
đ

căquyăđ nh trong Lu t Khi u n i.

ngh aăh p, có n i hàm


4

Nguyên nhân phát sinh khi u n i có nhi u v nă đ nh :ă C ă ch chính sách
c aăNhàăn

c b t c p, không phù h p v i th c t ; tình hình chính tr , kinh t xã h i

tácă đ ng và t oă đi u ki n d dàngă đ th c hi n khi u n i;ă ng
n m v ngăcácăquyăđ nh c a pháp lu t, chính sách c aăNhàăn
ng

i khi u n i không

c; cán b công ch c,

i thi hành công v y u kém v n ngă l că trìnhă đ , tha hoá v đ oă đ c ph m

ch t…ăđ u d năđ n phát sinh khi u n i.
Trong quá trình th c hi n ch că n ngă qu nă lỦ,ă cácă c ă quană hànhă chínhă nhàă
n

cătácăđ ngăđ năđ iăt

ng qu n lý thông qua quy tăđ nh hành chính, hành vi hành

chính, nên khi quy tăđ nh hành chính, hành vi hành chính trái pháp lu t là nguyên
nhân phát sinh khi u n i hành chính.
Quy tăđ nh hành chính trái pháp lu t th hi n ch y u là vi ph m v : Hình
th c, th t c c a quy tă đ nh hành chính; th m quy n ban hành quy tă đ nh hành
chính; n i dung, ph măviăđi u ch nh c a quy tăđ nh hành chính. Th c t , m t quy t
đ nh hành chính trái Pháp lu t có th vi ph m m t ho c c hai, ba d ng trên, v
ph

ngă di n pháp lý không ch p nh n b t k m t d ng vi ph m nào. Tuy nhiên,

nh ng khi u n i v vi ph m pháp lu t c a quy tăđ nhăhànhăchínhăth

ng t p trung

vào nh ng vi ph m n i dung, ph măviăđi u ch nh c a quy tăđ nh. B i vì vi ph m v
n i dung, ph măviăđi u ch nh c a quy tăđ nh hành chính tr c ti pătácăđ ng, gây thi t
h iăđ i v i quy n, l i ích h p pháp c aăcôngădân,ăc ăquan,ăt ch c.

Ng

i th a hành công v có th có hành vi trái Pháp lu t và b khi u n i khi

th c hi n nhi m v theo th m quy n, ho c tr c ti p thi hành các quy tăđ nh hành
chính. Hành vi hành chính đ

c bi u th b ngăhànhăđ ng. Hành vi hành chính có th

doăhànhăđ ng ho căkhôngăhànhăđ ng mà vi ph m Pháp lu t,ăkhiăđóălàăđ iăt

ng c a

khi u n i.
Lu t khi u n i ch quiă đ nh các quy tă đ nh hành chính ho c hành vi hành
chính trái pháp lu tă trongă cácă c ă quană hànhă chínhă Nhàă n
quy n, l iăíchăcôngădân,ăc ăquan,ăt ch căđ

c, xâm h iă đ n các

c pháp lu t b o v làăđ iăt

ng c a

khi u n i hành chính.
b. Khái ni m tranh ch p đ t đai
Tranh ch păđ tăđaiălàăm t hi năt

ngăbìnhăth

không ph thu c vào ch đ s h uăđ tăđai.ă

ng trong m iăđ i s ng xã h i,

i v i Vi t Nam, trong su t th i gian


5

t khi ch đ s h uătoànădânăđ i v iăđ tăđaiăđ

c thi t l p t n mă1980 choăđ n

nay, tranh ch păđ tăđaiăluônălàăv năđ th i s , có nh ng di n bi n r t ph c t p, nh
h

ng x uăđ n vi c qu n lý, s d ngăđ t nói riêng và gây nh ng b t n nh tăđ nh

đ i v iăđ i s ng kinh t - xã h i nói chung.
Tr i qua nhi uăgiaiăđo n v i nh ngăchínhăsáchăđ tăđaiăkhácănhau,ăchoădùăđ t
đaiăcóăđ

c coi là m t lo i tài s n có giá, quy n s d ngăđ t có ph iălàăhàngăhóaăđ c

bi t hay không, hi nă t

ng tranh ch pă đ tă đaiă đ uă đ

c pháp lu t chính th c ghi

nh năvàăquyăđ nh vi c gi i quy t.
Theo kho nă24ăđi u 2 Lu tăđ tăđaiă2013,ă“Tranh ch păđ tăđai là tranh ch p v
quy n,ăngh aăv c aăng

i s d ngăđ t gi a hai ho c nhi u bên trong quan h đ t

đai” [17].
Theo khái ni mănày,ăđ iăt
và ngh a v c aăng

ng tranh ch p trong tranh ch păđ tăđaiălàăquy n

i s d ngăđ t.ăNh ng,ăđâyălàătranhăch p t ng th các quy n và

ngh aăv hay ch là tranh ch p t ng quy năvàăngh aăv “đ năl ”ăc aăng

i s d ng

đ t do pháp lu tăđ tăđaiăquyăđ nh, hay bao g m c tranh ch p nh ng quy năvàăngh aă
v màăng

i s d ngăđ tăcóăđ

đ n nay v năch aăđ
đ

c khi tham gia vào các quan h pháp lu t khác cho

c chính th căxácăđ nh. Bên c nhăđó,ăch th tranh ch p v n

c g iă làă “haiă hayă nhi uă bên”ă c ngă khôngă đ

că xácă đ nh rõ ràng: ch bao g m

ng

i s d ngăđ t hay là t t c các ch th cóăliênăquanăđ n quy năvàăngh aăv c a

ng

i s d ngăđ t trong quan h tranh ch păđ tăđai.ăChínhăs chungăchungănàyăđưă

khi n cho n i dung c a tranh ch păđ tăđaiănhi uălúcăđ

c m r ng t iăđaă m căđ

có th , gây nhi u cách hi u không chính xác. Nhi uă quană đi mă đưă đ ng tình v i
cách hi u r ng, tranh ch păđ tăđaiălàătranhăch p phát sinh gi a các ch th tham gia
quan h pháp lu tăđ tăđaiăv quy năvàăngh aăv trong quá trình qu n lý và s d ng
đ t.ăH năn a, các tranh ch păcóăliênăquanăđ n quy n s d ngăđ t c aăng
đ tă c ngă đưă t ngă đ

că quyă đ nh c th trong m t s v nă b nă h

i s d ng

ng d n v th m

quy n gi i quy t các tranh ch p liênăquanăđ năđ tăđaiăv i tên g i là tranh ch p liên
quană đ n quy n s d ngă đ t ch không ph i tranh ch pă đ tă đaiă m t cách chung

chung. Vì v y, tranh ch păđ tăđaiăc năđ

c hi u là tranh ch p quy n s d ngăđ i v i


6

di nătíchăđ t c th gi a các ch th trong ho tăđ ng qu n lý, s d ngăđ t. Các d ng
tranh ch pă khácă đ uă đ

c hi u là tranh ch pă liênă quană đ nă đ tă đaiă vàă đ

c gi i

quy t b iăc ăquanăTòaăánătheoăth t c t t ng dân s .
c. Khái ni m v gi i quy t khi u n i, tranh ch p đ t đai
 Khái ni m gi i quy t khi u n iăđ tăđai
Theoăquyăđ nh Lu t Khi u n iăn mă2011ăthì:ă“gi i quy t khi u n i là vi c th
lý, xác minh, k t lu n và ra quy tăđ nh gi i quy t khi u n i”. [15]
Gi i quy t khi u n iă trongă l nhă v că đ tă đai:ă làă vi că c ă quană Nhàă n

c có

th m quy n ti n hành ki m tra, xác minh, k t lu n v tính h p pháp c a hành vi b
khi u n iăliênăquanăđ năl nhăv căđ tăđaiăđ có bi n pháp gi i quy tătheoăquyăđ nh
c a pháp lu t nh m b o v l i ích c aă nhàă n

c, quy n và l i ích h p pháp c a

côngădân,ăc ăquan,ăt ch c.

 Khái ni m gi i quy t tranh ch păđ tăđai
Theoăđi u 202 c a Lu t

tăđaiă2013ăquyăđ nh:ă“Nhàăn

c khuy n khích các

bên tranh ch păđ tăđaiăt hòa gi i ho c gi i quy t tranh ch păđ tăđaiăthôngăquaăhòaă
gi i

c ăs ” [17].
Xét v b n ch tă thìă đâyă làă nh ng tranh ch p dân s phát sinh gi a nh ng

ng

i s d ngă đ t v i nhau trong quá trình s d ngă đ t,ă bìnhă đ ng v i nhau v

quy năvàăngh aăv . Nguyên t c t do,ăbìnhăđ ng, th a thu n ý chí chi ph i các giao
d ch dân s v quy n s d ngăđ t. Vì v y, khi lo i tranh ch p này phát sinh thì vi c
hòa gi iă đ

că uă tiênă vàă khuy n khích áp d ng.ă H nă n a, các tranh ch pă đ tă đaiă

phát sinh gi a nh ngă ng

i s d ngă đ t v iă nhauă bană đ uă th

ng là nh ng b t

đ ng, mâu thu n nh , tính ch tăđ năgi n nên ch c n ti n hành hòa gi i là có th hóa

gi i các mâu thu nănàyămàăch aăph iăđ aăđ năc ăquanănhàăn

c có th m quy năđ

gi i quy t.
Nh v y, gi i quy t tranh ch pă đ tă đai là vi c v n d ngă đúngă đ n các quy
đ nh c a pháp lu tăđ b o v t t nh t các quy n và l i ích h p pháp c aăng
d ngăđ t.

is


7

d. Khái ni m hòa gi i tranh ch p đ t đai
Hòa gi i là vi că h

ng d n,ă giúpă đ , thuy t ph că cácă bênă đ tă đ

c th a

thu n, t nguy n gi i quy t v i nhau nh ng tranh ch p,ăxungăđ t nh m gi gìn s
đoànăk t trong n i b nhân dân [9].
Hoà gi i là t ch m d t vi c xích mích, tranh ch p gi a các bên b ng s
th

ngăl

ng v i nhau ho c qua s trung gian c a m tăng

thì gi gìnăđ

c s đoànăk t gi aăcácăbên,ătránhăđ

kém và nh ngătr

c vi c ki n t ng kéo dài, t n

ng h p ch vì mâu thu n nh mà bi n thành vi c hình s [18].

“Hoàăgi i tranh ch păđ tăđai”ălàăm t thu t ng đ
b n pháp Lu tă
trong Lu tă

i khác. Hoà gi i thành

c s d ngătrongăcácăv nă

tăđai.ăTuyănhiên,ăthu t ng này l iăkhôngăđ

tăđaiăn mă2013ăvàăcácăv năb năh

c gi i thích c th

ng d năthiăhành.ăC năc vào quan

ni m chung v hoà gi i, có th ăđ aăraăkháiăni m v hoà gi i tranh ch păđ tăđaiănh ă
sau:ă“Hoàăgi i tranh ch păđ tăđaiălàăt ch m d t vi c xích mích, tranh ch p trong s
d ngăđ t gi a các bên b ng s th
m tăng

ngăl

iăkhác” [18].

Hòa gi i tranh ch păđ tăđaiăđưăđ
( i uă38):ă"Nhàăn
dân.

ng v i nhau ho c qua s trung gian c a
c c th hóa trong Lu tă

tăđaiăn mă1993ă

c khuy n khích vi c hòa gi i các tranh ch păđ tăđaiătrongănhână

yăbanănhânădânăxư,ăph

ng, th tr n có trách nhi m ph i h p v i M t tr n T

qu c Vi t Nam, H i Nông dân, các t ch c thành viên khác c a M t tr n, các t
ch c xã h i khác, t ch c kinh t
đai".ăLu tă

c ăs vàăcôngăđoànăhòaăgi i các tranh ch păđ t

tăđaiă2013ă( i u 202) ti p t c kh ngăđ nh:ă“Nhàă n

c khuy n khích

các bên tranh ch păđ tăđaiăt hòa gi i ho c gi i quy t tranh ch păđ tăđaiăthôngăquaă
hòa gi i

c ăs ” [11],[17].

Hòa gi i thành công không ch đemă l i l i ích v t ch t cho các bên tranh
ch p mà còn giúp h gi i quy tăđ

c mâu thu n,ăxungăđ t, hàn g năđ

c tình làng

ngh aă xóm,ă tìnhă anhă em,ă thân t c, tình c m bà con kh i ph ,ă làngă trênă xómă d

i,

giúp cho các bên thông c m chia s , b qua quá kh xích l i g n nhau, cùng nhau
h

ng t i cu c s ng t tăđ p, phát tri n kinh t b n v ng, góp ph n xây d ng xã h i

đoànăk t, dân ch và thân thi n [9].


8

1.1.2 Phân lo i khi u n i, tranh ch p v đ t đai
a. Phân lo i khi u n i v đ t đai
Khi u ki n v đ tă đaiă làă m t khái ni mă dùngă đ ch vi c khi u n i, t
cáo(KN,TC) c a các cá nhân ho c t ch că (trongă tr

h

ng h p khi u n i) nh m

ng t i l i ích c a h trongăl nhăv căđ tăđai.ăTh c tr ng KN v đ tăđaiă n

hi nănayăth

ng th hi n

c ta

các n i dung ch y u sau:

* Khi u n i v b iăth

ng, h tr táiăđ nhăc

th c hi n chính sách phát tri n kinh t , xã h iăđ tăn

c,ăNhàăn

căđưăti n

hành thu h iăđ t, gi i phóng m t b ng ph c v cho các d án phát tri n. Tuy nhiên
v năđ b iăth
ph

ng, h tr và táiăđ nhăc ăchoă nh ng di n b thu h iăđ t

ngăg păkhôngăítă khóăkh n,ă v

ng m c. M t s d ánăch aăcóă khuătáiăđ nhăc ă

ho căch aăgi i quy tătáiăđ nhăc ăđưăquy tăđ nh thu h iăđ t . Nh ngătr
h iăđ t
b iă th

thì ti n b iăth

ngăkhôngăđ đ mua nhà

ng th pă h nă giáă đ t cùng lo i trên th tr

ngă khôngă đ đ nh n chuy nă nh

khôngă đ đ nh n chuy nă nh

ng h p b thu

m i t iăkhuătáiăđ nhăc .ăGiáăđ t
ng,ă đ c bi tă làă đ i v iă đ t nông

nghi p trong khu v căđôăth ,ăkhuădânăc ănôngăthôn.ăTi n b iăth
th

nhi uăđ a

ngăđ t nông nghi p

ng di nă tíchă đ t nông nghi pă t

ngă t ho c

ngă đ t s n xu t kinh doanh phi nông nghi pă đ

chuy n sang làm ngành ngh khác. Nhìnăchungăcácăđ aăph

ngăch aăcoiătr ng vi c

l păkhuătáiăđ nhăc ăchungăchoăcácăd ánătrênăcùngăđ a bàn, m t s khuătáiăđ nhăc ăđưă
đ

c l pănh ngăkhôngăb oăđ măđi u ki n t tăh năho c b ngăn iă c ,ăgiáănhàă t i

khuătáiăđ nhăc ăcònătínhăquáăcaoănênăti n nh n b iăth

ngăkhôngăđ tr cho nhà

t i

khuătáiăđ nhăc .ăCácăquyăđ nh c a pháp lu t v đ tăđaiăđ gi i quy t v năđ táiăđ nhăc ă
đưăkháăđ yăđ nh ngăcácăđ aăph

ngăth c hi năch aăt t, th m chí m t s đ aăph

ngă

ch aăquanătâmăgi i quy t nhi m v này d năđ n tình tr ng KN kéo dài [7].
* Khi u n i v vi c c p, thu h i gi y ch ng nh n quy n s d ngăđ t.

âyălàăd ng KN r t ph bi n hi n nay. D ng KN này phát sinh m t ph n t
sai sót c aăc ăquanăcóăth m quy n,ănh :ăC p gi y ch ng nh n quy n s d ngăđ t sai
sót v tên ch s d ng,ăs ăđ th aăđ t, di nătích…ăCóănh ngătr

ng h p, không c p

gi y ch ng nh n quy n s d ngăđ tămàăkhôngăcóălỦădoăchínhăđángăho c lý do không


9

rõăràng.ăCácăc ăquanăcóăth m quy n trong quá trình gi i quy t l i không gi i thích
rõ cho dân hi u lý do t i sao không c p gi y. Quá trình gi i quy t h s ă di n ra
ch m, gây phi n hà, sách nhi u…ăgâyăkhóăkh năchoăng
nhân khác là do quy ho ch treo ho cădoăng

i s d ngăđ t. M t nguyên

i dân không ch p nh n dù lý do không

c p gi y ch ng nh n quy n s d ngăđ tălàăchínhăđáng… [7].
* Khi u n i quy tăđ nh x ph t vi ph m hành chính v vi ph m ch đ qu n
lý, s d ngăđ tăđai.
N iădungăKNănàyăc ngăcóănhi u d ng. M t s b ph năng
rõ v Lu tă
cácătr

i dân không n m

tăđaiăvàăLu t KN,TC nên phát sinh tình tr ng vi ph m pháp lu t ho c

ng h p l n chi m, vi ph m quy t c xây d ng. M t s ng

i m c dù khá am

hi u pháp lu tănh ngăv n c tình vi ph m, khi b phát hi n và x ph t thì ngoan c
khi u n i. Bên c nhă đóă c ngă cóă ph n trách nhi m c aă cácă c ă quană cóă th m quy n
trong quá trình gi i quy t,ănh ă:ăraăquy tăđ nh x ph tăsaiăđ iăt

ng, b nh m l n, sai

tên ch s d ng; vi c thi hành quy tăđ nh x ph t có sai sót ho c sai pháp lu t; vi c ra
quy tăđ nhăkhôngăđúngăc năc pháp lu t; vi c ra quy tăđ nh quá nh ho c quá n ng
(v m c ph t ho c hình th c ph t) ho c thi u trách nhi m, thi u khách quan [7].
* Khi u n i vi c gi i quy t các tranh ch p v đ tăđaiăc aăcácăc ăquanănhàăn

c

KNătrongăl nhăv c này g m có các d ng sau:
- KN vi c gi i quy t tranh ch păđòiăl iăđ tăc :
h , c aăng
choăng

òiăl i đ t, tài s n c a dòng

iăthânătrongăcácăgiaiăđo n khác nhau, qua các cu căđi u ch nhăđưăgiaoă

i khác s d ng;

c măs áo”ăc aăNhàăn

òiăl iăđ tăc ădoătr

c kia th c hi năchínhăsáchă"nh

c trong nh ngăn mă1981ă- 1986ă(đưănh

khác s d ng nay h đòiă l i);

ngăđ t cho ng

ng
i

òiă l iă đ t khi th c hi n h p tác hóa nông nghi p,

theo mô hình s n xu t t p th qu n lý t p trung.
- KN vi c gi i quy t tranh ch p th a k quy n s d ngăđ t, th a k tài s n
g n li n v i quy n s d ngăđ t.
- KN vi c gi i quy t tranh ch p ranh gi i s d ngăđ t.
- KN vi c gi i quy t tranh ch pănhàăđ tădoăđưăchoăm

n, cho thuê, cho nh .

- KN vi c gi i quy t tranh ch p h păđ ng chuy n quy n s d ngăđ t.


10

- KN vi c gi i quy tătranhăđ a gi i hành chính. Lo i tranh ch p này th

x y ra gi a 2 t nh, 2 huy n, 2 xã v i nhau t p trung

ng

nh ngăn iăcóăv trí quan tr ng

trong vi c phát tri n kinh t ,ă v nă hoá,ă bênă c nh nh ng v trí d c theo tri n sông,
nh ngă vùngă cóă đ a gi i không rõ ràng, không có m c gi iă nh ngă làă v trí quan
nh ngă n iă cóă tàiă nguyênă thiênă nhiênă quỦ,ă

tr ng. Các tranh ch p có th di n ra

hi m,ăn iăcóăngu n lâm th s n có giá tr l n.ăKhiăNhàăn

c ti n hành phân tách các

đ năv hành chính t nh, huy n, th xã, xã m i thì tranh ch păđ tăđaiăliênăquanăđ n
đ a gi i hành chính di n ra

nhi uăđ aăph

ngătrênăc n

c … [7].

b. Các d ng tranh ch p v đ t đai
Trên th c t , tranh ch păđ tăđaiăkhôngăch là hi năt

ng ph bi n mà trong

đóăcònăh t s căđaăd ng v ch th c ngănh ăn i dung tranh ch p. Tuy nhiên, v c ă
b n tranh ch păđ tăđaiăđ

c chia thành ba d ngănh ăsau: Tranh ch p v quy n s

d ng đ t; Tranh ch p v quy n,ă ngh aă v

phát sinh trong quá trình s

d ng

đ t; Tranh ch p v m căđíchăs d ngăđ t.
* Tranh ch p v quy n s d ngăđ t
Trong d ng tranh ch p này luôn luôn có s

tranh ch p gi a các bên v

quy n qu n lý, quy n s d ng m t di nătíchănàoăđóăho c m t ph n trong di n tích
đó.ăVi căxácăđ nhăaiălàăng

i có quy n s d ng h păphápăđ t tranh ch păđóălàătráchă

nhi m c aăcácăc ăquanănhàăn

c có th m quy n. Các d ng tranh ch p này g m:

- Tranh ch p v quy n s d ngă đ t cóă liênă quană đ n tranh ch p v đ a gi i
hành chính. Lo i tranh ch pănàyăth

ng x y ra gi aăng

xã v i nhau. Nh ng tranh ch păđóăth

ng ph bi n

i

hai t nh, hai huy n, hai

nh ngăn iăcóăđ a gi i không

rõ ràng, không có m c gi i. Ngoài ra, cùng v i vi căchiaătáchăcácăđ năv hành chính
t nh, huy n, xã thì tranh ch păđ tăđaiăliênăquanăđ năđ a gi iăhànhăchínhăt

ngăđ i

nhi u [32].
- Tranh ch păđòiăl iăđ t,ăđòiăl i tài s n g n li n v i quy n s d ngăđ t.ă âyă
là d ng tranh ch pămàăng

i ch s d ng, ch s h u vì nhi u lý do khác nhau mà

h không còn qu n lý, s d ng. Bây gi h đòiăl iăng

iăđangăqu n lý, s d ng d n

đ n tranh ch p. Trong d ng tranh ch p này có các lo i sau:


11

+ă òiăl iăđ t, tài s n c a h , c aăng
tr

i thânătrongăcácăgiaiăđo n khác nhau

căđâyăquaăcácăcu căđi u ch nhăđ tăđaiăđưăchia,ăc păchoăng

cách ru ngăđ t, nông nghi p,ănôngăthônăb

iăkhácănh :ăSauăc i

c vào th i k h p tác hóa nông nghi p.

c bi t t n mă1958,ăphongătràoăh p tác hóa nông nghi p theo mô hình s n xu t
t p th , qu n lý t p trung. Ru ngăđ tăvàăcácăt ăli u s n xu t c aănôngădânăđ
trung vào h pătácăxư.ă
đ

ct p

n khi th c hi n Ngh quy tăT. ă10/TWăn mă1988,ăđ tăđaiă

că phână chiaă đ n h giaă đình,ă cáă nhână đ s n xu t. Do vi c phân chia đ tă đaiă

không h p lý m t s cán b xã, huy năđưălàmăsaiănh ăchiaăđ t s n xu t cho nh ng
ng

i không ph iălàănôngădânăđ r i nh ngăng

iănàyăđemăbán,ăchoăthuê,ătrongăkhiă

đóănôngădânăkhôngăcóăđ t s n xu t, m t s h tr

c khi vào t păđoàn,ăh p tác xã có

đ t,ăđ n khi gi i th h khôngăcóăđ tăđ canh tác. M t s h th c hi n chính sách
"nh

ngăc măs áo" c aăNhàăn

nh ngă ng

c trong nh ngăn mă1981-1986ăđưănh

i khác s d ng,ă nayă đòiă l i...

sách c i t oăcôngăth

mi nă nam,ă Nhàă n

ngăđ t cho

c th c hi n chính

ng nghi p, qu c h uăhóaăđ tăđai,ănhàăc a,ăt ăli u s n xu t c a

đ a ch ,ăt ăb n và tay sai ch đ c ăho c giao nhà c a,ăđ tăđaiăchoăng

i khác s

d ng,ăđ n nay do có s hi u l m v chính sách h c ngăđòiăl i nh ngăng

iăđangă

qu n lý, s d ng.
+ Ch s d ng đ t, s h u tài s n b điăn iăkhácă ,ăraăn
nay tr v đòiă l iă đ tă đai,ă tàiă s nă tr

că đâyă c a h đưă đ

c ngoài sinh s ng,

că giaoă choă ng

i khác

qu n lý, s d ng.
+ Tranh ch p gi a nh ngă ng

iă đ

c phân ru ngă đ t nông nghi pă đ s n

xu t, tr ng tr tănh ngăsau m t th i gian h không s n xu t nông nghi p n a ho c
chuy năđiăn iăkhácăđ làm ngh ,ăđ n nay h tr v đòiăl iăđ tăđ s n xu t.
+ Tranh ch păđòiăl iăđ t, tài s n c a nhà th , các dòng tu, chùa chi n, mi u
m o, nhà th h . Tranh ch pănàyăth
đ aăph

ngăđưăm

ng x y ra do hoàn c nh l ch s , chính quy n

năđ t c aăcácăc ăs nóiătrênăđ s d ng ho c t ch thu m t s c ă

s đ làm tr s c ăquan,ătr

ng h c...ăđ nănayăcácăc ăs đóăđòiăl i.

+ Tranh ch pă đòiă l iă nhà,ă đ tă choă m

n, cho thuê, cho

ch p này phát sinh do vi c m tăbênăchoăbênăkiaăm

nh : D ng tranh

năđ t,ăthuêăđ t, cho

nh .


12

- Tranh ch p quy n s d ngăđ t, tài s n g n li n v i quy n s d ngăđ t khi v
ch ng ly hôn. Tranh ch p có th làăđ t nông nghi p, lâm nghi p ho căđ tăđ

[32].

- Tranh ch p v quy n th a k quy n s d ngăđ t, tài s n g n li n v i quy n
s d ngă đ t. Tranh ch pă nàyă th

ng g pă khiă ng

i có quy n s d ngă đ t, tài s n

g n li n v iăđ t ch tămàăkhôngăđ l i di chúc, ho căđ l i di chúc không phù h p
v iăquyăđ nh c a pháp lu t và nh ngăng

iăh

ng th a k không th a thu năđ

c

- Tranh ch p ranh gi i li n k .ă âyălàătranhăch p x y ra gi a nh ngăng

i

v i nhau v phân chia th a k [32].
s d ng v i nhau v ranh gi i gi aă cácă vùngă đ tă đ
Lo i tranh ch pănàyăth
xácăđ nhăđ
c aăng

ng do m t bên t Ủăthayăđ i ranh gi i ho c hai bên không

c v i nhau v ranh gi i, m t s tr

i khác. Nh ngătr

gi a nh ngăng

c phép s d ng và qu n lý.

ng h p chi m luôn di nătíchăđ t

ng h p tranh ch p này x yăraăth

ng do ranh gi iăđ t

i s d ngăđ t li n k khôngărõăràng,ăđ tănàyăth

ngăsangănh

ng

nhi u l n, bàn giao không rõ ràng. Ngoài ra, vi c tranh ch p ranh gi i x y ra nhi u
khi do l i c aăcácăc ăquanănhàăn

c,ăđóălàăkhiăc păđ t,ăc ăquanăc păđ t có ghi di n

tích,ănh ngăkhôngăđoăđ c c th khiăgiaoăđ t ch c năc vào gi y c păđ tăvàăđ năkêă
khai di n tích c aăđ

ngăs [32].

- Tranh ch p gi aăđ ngăbàoăđiăxâyăd ng vùng kinh t m i v iăđ ng bào dân
t c s t i [32].

- Tranh ch p gi aăcácănôngătr
khác v iă nhână dână đ a ph
nôngă tr

ng,ă lâmă tr

ng,ălâmătr

ng.ă Doă c ă ch tr

ng và các t ch c s d ngăđ t

că đâyă nênă d nă đ n tình tr ng các

ng,ă cácă đ nă v quână đ i bao chi m m tă l

không s d ng h tăđ đ t b hoang ho căchoăng

ng l nă đ tă đai,ă

i dân s d ng theo hình th c phát

canh, thu tô. M t khác, nhi uănôngătr

ng, lâmătr

ng,ăcácăđ năv quânăđ i qu n lý

đ tăđaiăl ng l o d năđ n tình tr ngăng

i dân chi măđ tăđ s d ng [32].

* Tranh ch păđ tăđaiătrongăquáătrìnhăth c hi n quy năvàăngh aăv c aăng

i

s d ngăđ t
D ng tranh ch pănàyă thôngăth

ngăthìăng

i s d ngăđ t là h p pháp, tuy

nhiên khi s d ng quy năvàăngh aăv s d ngăđ t c aămìnhănh :ăTh c hi n các giao


13

d ch v dân s , ho c do ch tr
d ng,ă tr ngă muaă ho că doă ng

ng,ăchínhăsáchăc aăNhàăn

cănh ă gi i t a,ătr ngă

i khác gây thi t h i, ho c b h n ch v quy n và

ngh aăv s d ngăđ t c a mình mà d năđ n tranh ch p v i các d ng sau:
- Tranh ch p h păđ ng chuy năđ i, h păđ ng chuy nănh

ng, h păđ ng cho

thuê, cho thuê l i quy n s d ngăđ t, th ch p ho c b o lãnh, góp v n b ng giá tr
quy n s d ngăđ t.
- Tranh ch pădoăng

i khác gây thi t h i ho c h n ch quy năvàă ngh aăv

phát sinh trong quá trình s d ngăđ t.
- Tranh ch p v m căđíchăs d ng,ăđ c bi t là tranh ch p v đ t nông nghi p
v iăđ t lâm nghi p, gi aăđ t tr ng lúa v iăđ t nuôi tôm, gi aăđ t tr ng cao su v i
đ t tr ng cà phê, gi aăđ t nông nghi p v iăđ t th c ătrongăquáătrìnhăphânăb và quy
ho ch s d ng.
- Tranh ch p v gi i to m t b ng ph c v các công trình công c ng, l i ích
qu c gia và m căđ n bù khi th c hi n gi i t a. Tranh ch p lo i này ch y u là khi u
ki n v giáăđ tăđ n bù, di nătíchăđ tăđ

căđ n bù, giá c đ tătáiăđ nhăc ăvàăđ n bù.

Hi n nay, ngoài nh ng tranh ch pănh ăđưătrìnhăbàyătrên,ăcònăcóăm t lo i tranh ch p
n a,ă đóă làă tranhă ch pă trongă l nhă v c qu nă lỦă nhàă n

c v đ tă đaiă t c là tranh ch p

hành chính v đ tăđai.ăCácătranhăch p thu cănhómănàyăth
s nh năđ
nhàă n
h

ng n yăsinhăkhiăcácăđ

ngă

c quy tăđ nh hành chính ho c hành vi hành chính c aăc ăquanăqu n lý

c v đ tă đaiă ho c cán b qu nă lỦă nhàă n

c v đ tă đaiă ápă d ngă đưă làmă nh

ngăđ n quy n và l i ích h p pháp c a h . Thí d : Các quy tăđ nh v giaoăđ t, thu

h iă đ t,ă choă thuêă đ t, c p gi y ch ng nh n quy n s d ngă đ t, thu h i gi y ch ng
nh n quy n s d ngăđ t, các quy tăđ nh v gi i quy t tranh ch păđ tăđai [32].
1.1.3 Trình t gi i quy t khi u n i, tranh ch p v đ t đai
a. Trình t gi i quy t khi u n i v đ t đai
quy n khi u n i hànhăchínhăđ

c b oăđ m,ănhàăn

căquyăđ nh trình t ,

th t că đ gi i quy t khi u n i hành chính. Có th nói gi i quy t khi u n i hành
chính là m t quá trình bao g m nhi u khâu k t vi c ti p nh n và th lỦăcácăđ nă
th ăkhi u n iăđ n vi c ti n hành xác minh, k t lu n, ki n ngh và ra quy tăđ nh gi i