Một số biện pháp chỉ đạo, tổ chức áp dụng phương pháp “bàn tay nặn bột” vào dạy học ở trường tiểu học điện biên 1 – thành phố thanh hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

PHÒNG GD&ĐT THÀNH PHỐ THANH HÓA
MỤC LỤC
Nội dung
1. MỞ ĐẦU
1.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:

2. NỘI DUNG
2.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA SÁNG
PHƯƠNG
PHÁPKINH
BÀN TAY
NẶN BỘT
KIẾN
NGHIỆM

Trang
1
1
2
2
2
3
3
4

2.2. THỰC TRẠNG VIỆC ÁP DỤNG DẠY HỌC THEO PHƯƠNG PHÁP BÀN

MỘT
TAY NẶN
BỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO, TỔ CHỨC ÁP DỤNG

PHƯƠNG
PHÁP
2.3. CÁC
BIỆN PHÁP
THỰC“BÀN
HIỆN: TAY NẶN BỘT” VÀO DẠY HỌC Ở5

TRƯỜNG
TIỂU
ĐIỆN
BIÊN
1-THÀNH
2.3.1.
Quán triệt
nhậnHỌC
thức về
tầm quan
trọng
của việc ápPHỐ
dụng THANH HÓA
5
phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học.
2.3.2. Tổ chức triển khai hiệu quả chuyên đề sử dụng phương pháp
6
“Bàn tay nặn bột” vào dạy học.
2.3.3. Quản lí tốt các tiết học áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn

11
bột”.
2.3.4. Nâng cao kĩ năng áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào
14
dạy học thông qua đổi mới nội dung các buổi sinh hoạt chuyên môn.
2.3.5. Đầu tư các điều kiện thuận lợi để áp dụng phương pháp “Bàn
17
tay nặn bột” vào dạy học. Khuyến khích sử dụng đồ dùng dạy học tự
làm.
Người thực hiện: Vũ Thị Thương
Chức vụ: Phó hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Điện Biên 1
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lí

2.4. HIỆU QUẢ CỦA VIỆC TỔ CHỨC CHỈ ĐẠO ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP
BÀN TAY NẶN BỘT VÀO DẠY HỌC TRONG NHÀ TRƯỜNG.

17

3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận.
3.2. Kiến nghị.
THANH HÓA NĂM 2018

19
19
20

0

MỤC LỤC
Mục

Nội dung

Trang

1

Mở đầu

2

1.1

Lý do chọn đề tài

2

1.2

Mục đích nghiên cứu

3

1.3

Đối tượng nghiên cứu

3

1.4

Phương pháp nghiên cứu

3

1.5

Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm

3

2

Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

4

2.1

Cơ sở lí luận của việc chỉ đạo tổ chức áp dụng phương pháp
“Bàn tay nặn bột” vào dạy học trong trường tiểu học.

4

2.2

Thực trạng việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào

dạy học trong nhà trường.

5

2.3

Các biện pháp chỉ đạo, tổ chức việc áp dụng phương pháp
“Bàn tay nặn bột” vào dạy học trong nhà trường.

6

2.3.1 Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên về tầm quan trọng
của việc đổi mới phương pháp dạy học và áp dụng phương
pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học.

6

2.3.2 Nêu cao vai trò của cán bộ quản lí và tổ chuyên môn trong việc
sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào giảng dạy.

7

2.3.3 Bồi dưỡng nâng cao kĩ năng áp dụng phương pháp “Bàn tay
nặn bột” vào dạy học cho giáo viên thông qua đổi mới nội
dung các buổi sinh hoạt chuyên môn.

11

2.3.4 Quản lí tốt các tiết học áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn
bột”.

13

2.3.5 Đầu tư các điều kiện thuận lợi để áp dụng phương pháp “Bàn
tay nặn bột” vào dạy học. Khuyến khích sử dụng đồ dùng dạy
học tự làm.

15

2.3.6 Tạo động lực để giáo viên tích cực áp dụng phương pháp”bàn
tay nặn bột”vào dạy học:

16

2.4

Hiệu quả của việc sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” đối
với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà
trường.

17

3

Kết luận và kiến nghị

19

3.1

Kết luận

19

3.2

Kiến nghị

20
1. MỞ ĐẦU
1


1.1. Lí do chọn đề tài:
Hiện nay, ngành giáo dục đang triển khai thực hiện Nghị quyết hội nghị
lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI (Nghị quyết số 29-NQ/TW) về
đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp
hóa - hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa và hội nhập quốc tế. Do đó đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy
tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh là một nhiệm vụ cấp thiết và có
tính thời sự.
Tuy nhiên, để thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo thì
vai trò của người thầy vô cùng quan trọng, có tính quyết định. Do đó, đòi hỏi
người giáo viên không chỉ nắm vững kiến thức và phương pháp dạy học hiện đại
mà phải biết vận dụng các phương pháp thích hợp để tổ chức dạy học cho từng
nội dung kiến thức cụ thể. Có như vậy mới kích thích được sự say mê, hứng thú
học tập, sáng tạo của học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng
yêu cầu mới của đất nước.
Mục tiêu quan trọng của giáo dục hiện đại khi mà nền kinh tế tri thức
đang dần dần chiếm ưu thế tại các quốc gia trên thế giới là hình thành cho học

sinh một thế giới quan khoa học và niềm say mê, sáng tạo. Phương pháp “Bàn
tay nặn bột” là một phương pháp dạy học tích cực, thích hợp cho việc giảng dạy
các kiến thức khoa học tự nhiên, đặc biệt là đối với bậc tiểu học, khi học sinh
đang ở giai đoạn bắt đầu tìm hiểu mạnh mẽ các kiến thức khoa học, hình thành
các khái niệm cơ bản về khoa học. Tập trung phát triển khả năng nhận thức của
học sinh, giúp các em tìm ra lời giải đáp cho những thắc mắc trẻ thơ bằng cách
tự đặt mình vào tình huống thực tế, từ đó khám phá ra bản chất vấn đề.
Chương trình “Bàn tay nặn bột” là sự quy trình hóa một cách logic
phương pháp dạy học, dẫn dắt học sinh đi từ chưa biết đến biết theo một phương
pháp mới mẻ là để học sinh tiếp xúc với hiện tượng, sau đó giúp các em giải
thích bằng cách tự mình tiến hành quan sát qua thực nghiệm. Qua đó, học sinh
sẽ hình thành khả năng suy luận từ nhỏ và hình thành tác phong, phương pháp
làm việc khi trưởng thành. Đứng trước một sự vật hiện tượng, học sinh có thể
đặt ra các câu hỏi, các giả thuyết từ những hiểu biết ban đầu, tiến hành thực
nghiệm nghiên cứu để kiểm chứng và đưa ra những kết luận phù hợp thông qua
thảo luận, so sánh, phân tích, tổng hợp kiến thức. Mục tiêu của phương pháp
“Bàn tay nặn bột” là tạo nên tính tò mò, ham muốn khám phá và say mê khoa
học của học sinh. Ngoài việc chú trọng đến kiến thức khoa học, phương pháp
“Bàn tay nặn bột” còn chú ý nhiều đến việc rèn luyện kỹ năng diễn đạt thông
qua ngôn ngữ nói và viết cho học sinh.
Mặc dù vậy, trong thực tế triển khai và áp dụng phương pháp “Bàn tay
nặn bột” nhiều đơn vị triển khai một cách qua loa, đại khái, chưa hiệu quả. Việc
chỉ đạo áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” của cán bộ quản lý nhà trường
cũng chưa đáp ứng đầy đủ các yêu cầu. Nhiều cán bộ, giáo viên chưa hiểu hết ý
nghĩa và tác dụng tích cực của phương pháp. Mặt khác khi vận dụng phương
pháp mới bao giờ cũng cần thời gian đầu tư, nghiên cứu và chuẩn bị nhưng một
bộ phận giáo viên vẫn còn e dè ngại tiếp xúc với cái mới, ngại thay đổi nên việc

2

áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” trong dạy học chưa thực sự tích cực và
phát huy hết hiệu quả. Vì vậy nghiên cứu làm sao để tổ chức, chỉ đạo tốt việc áp
dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học là một việc làm hết sức cần
thiết cho nên tôi đã chọn lựa nghiên cứu đề tài Chỉ đạo, tổ chức áp dụng
phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học ở Trường Tiểu học Điện Biên 1
– Thành phố Thanh Hóa.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Tôi chọn đề tài Chỉ đạo, tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn
bột” vào dạy học ở Trường Tiểu học Điện Biên 1 – Thành phố Thanh Hóa
nhằm mục đích đề xuất một số biện pháp chỉ đạo việc áp dụng phương pháp
“Bàn tay nặn bột” với mong muốn nâng cao chất lượng dạy học, thực hiện chủ
trương đổi mới phương pháp dạy học của ngành Giáo dục và đào tạo, nâng cao
hiệu quả quản lí cho cán bộ quản lí trường tiểu học, khẳng định những kết quả
hoạt động tại cơ sở, đồng thời góp thêm kinh nghiệm để giúp cho việc áp dụng
phương pháp”bàn tay nặn bột”trong trường tiểu học ngày một phát triển cả về bề
rộng và chiều sâu.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Đề tài nghiên cứu thực trạng việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn
bột”, các giải pháp để việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học
đạt hiệu quả và những kết quả đạt được sau khi áp dụng các giải pháp vào thực
tế dạy học tại Trường Tiểu học Điện Biên 1 – Thành phố Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Trong quá trình nghiên cứu và viết sáng kiến kinh nghiệm tôi đã vận dụng
những phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Phương pháp phân tích
- Phương pháp điều tra, thu thập thông tin
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp thống kê, xử lí số liệu

1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm:
Trên cơ sở lí luận và thực tiễn kết hợp trên nền móng những giải pháp đã
áp dụng của những năm trước, năm học 2016 – 2017 tôi đã triển khai bổ sung
một số những giải pháp nhằm chỉ đạo, tổ chức việc áp dụng phương pháp “Bàn
tay nặn bột” ngày càng hiệu quả hơn như sau:
- Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên về tầm quan trọng của việc đổi mới
phương pháp dạy học và áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học.
- Nêu cao vai trò của cán bộ quản lí và tổ chuyên môn trong việc sử dụng
phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào giảng dạy.
- Bồi dưỡng nâng cao kĩ năng áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy
học cho giáo viên thông qua đổi mới nội dung các buổi sinh hoạt chuyên môn.
- Quản lí tốt các tiết học áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”.
- Tạo động lực để giáo viên tích cực áp dụng phương pháp”bàn tay nặn bột” vào
dạy học.
2. NỘI DUNG
3


2.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC TỔ CHỨC, CHỈ ĐẠO ÁP DỤNG PHƯƠNG
PHÁP “BÀN TAY NẶN BỘT” VÀO DẠY HỌC TRONG NHÀ TRƯỜNG.
Dạy học khoa học dựa trên tìm tòi nghiên cứu là một phương pháp dạy và
học khoa học xuất phát từ sự hiểu biết về cách thức học tập của học sinh, bản
chất của nghiên cứu khoa học và sự xác định các kiến thức khoa học cũng như
kĩ năng mà học sinh cần nắm vững. Phương pháp “Bàn tay nặn bột” cũng dựa
trên sự tin tưởng rằng điều quan trọng là phải đảm bảo học sinh thực sự hiểu
những gì được học. Không phải là một quá trình học tập hời hợt với động cơ học
tập dựa trên sự hài lòng từ việc khen thưởng mà là dạy học khoa học dựa trên
tìm tòi nghiên cứu đi sâu với động cơ học tập được xuất phát từ sự hài lòng của
học sinh khi đã học và hiểu được một điều gì đó dẫn đến sự hiểu biết ngày càng
sâu hơn cùng với sự lớn lên của học sinh.

“Bàn tay nặn bột” là một phương pháp dạy học tích cực dựa trên thí
nghiệm, nghiên cứu, áp dụng giảng dạy cho các môn học tự nhiên. Phương pháp
này chú trọng tới việc hình thành kiến thức cho học sinh bằng các thí nghiệm
tìm tòi nghiên cứu để chính các em tìm ra câu trả lời cho các vấn đề được đặt ra
trong cuộc sống thông qua tiến hành thí nghiệm, quan sát, nghiên cứu tài liệu
hoặc điều tra, trao đổi, thảo luận nhóm... dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Với
một vấn đề khoa học, học sinh có thể đặt ra câu hỏi, giả thiết từ hiểu biết ban
đầu, tiến hành thí nghiệm, nghiên cứu, kiểm chứng, so sánh, phân tích, thảo luận
và đưa ra kết luận phù hợp. Phương pháp này kích thích sự tò mò, ham mê khám
phá của học sinh.
Với phương pháp “Bàn tay nặn bột”, thầy cô giáo sẽ nêu vấn đề để học
sinh tự đi tìm tình huống cần giải quyết thông qua hoạt động thực hành, thí
nghiệm do chính các em tự làm, hoạt động thảo luận nhóm để đưa ra những giả
thiết. Thầy cô sẽ giúp học sinh chứng minh những giả thiết của các em và cùng
các em tìm ra câu trả lời đúng.
Tiến trình tìm tòi nghiên cứu khoa học trong phương pháp “Bàn tay nặn
bột” là một vấn đề cốt lõi, quan trọng. Tiến trình tìm tòi nghiên cứu của học sinh
không phải là một đường thẳng đơn giản mà là một quá trình phức tạp. Học sinh
tiếp cận vấn đề đặt ra qua tình huống; nêu các giả thuyết, các nhận định ban đầu
của mình, đề xuất và tiến hành các thí nghiệm nghiên cứu; đối chiếu các nhận
định (giả thuyết đặt ra ban đầu); đối chiếu cách làm thí nghiệm và kết quả với
các nhóm khác; nếu không phù hợp học sinh phải quay lại điểm xuất phát, tiến
hành lại các thí nghiệm hoặc thử làm lại các thí nghiệm như đề xuất của các
nhóm khác để kiểm chứng; rút ra kết luận và giải thích cho vấn đề đặt ra ban
đầu. Trong quá trình này, học sinh luôn luôn phải động não, trao đổi với các học
sinh khác trong nhóm, trong lớp, hoạt động tích cực để tìm ra kiến thức. Con
đường tìm ra kiến thức của học sinh cũng đi lại gần giống với quá trình tìm ra
kiến thức mới của các nhà khoa học.
2.2. THỰC TRẠNG VIỆC ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP “BÀN TAY NẶN
BỘT” Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐIỆN BIÊN 1 – THÀNH PHỐ THANH HÓA.

2.2.1. Cán bộ quản lí
4


Trường Tiểu học Điện Biên 1 – Thành phố Thanh Hóa luôn đi đầu trong
việc đổi mới phương pháp giảng dạy. Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm
và có các giải pháp để giáo viên áp dụng có hiệu quả các phương pháp, kĩ thuật
tích cực vào giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Đặc biệt đối với
phương pháp “Bàn tay nặn bột” cán bộ quản lí nhà trường đã có sự chỉ đạo hết
sức sát sao vì vậy việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” ở nhà trường
trong những năm qua đã có nhiều sự chuyển biến rõ nét. Hệ thống văn bản chỉ
đạo cũng đã đề cập nhiều đến việc tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn
bột” vào dạy học.
Đội ngũ cán bộ quản lý của trường đều nhiệt tình, có trình độ đào tạo đạt
chuẩn, nhiều đồng chí có năng lực chuyên môn vững vàng, ham học hỏi, tích
cực thúc đẩy việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào trong dạy học
các môn Tự nhiên và xã hội (Lớp 1,2,3) và môn Khoa học (Lớp 4,5) trong nhà
trường.
2.2.2 Giáo viên:
Giáo viên đã tiếp thu rất nhanh phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Nhiều
giáo viên đã tự nghiên cứu, tìm hiểu về phương pháp này trước đó nên việc lĩnh
hội những điều cơ bản của “Bàn tay nặn bột” không có gì khó khăn. Mặt khác,
giáo viên có thể lựa chọn một số bài dạy để sử dụng phương pháp này chứ
không phải là tất cả bài dạy của bộ môn phải thực hiện.
Tuy nhiên, giáo viên đã hiểu biết về phương pháp “Bàn tay nặn bột”
nhưng chưa mạnh dạn áp dụng phương pháp này vào dạy học dẫn đến chưa thực
sự nắm vững các bước thực hiện và kĩ năng vận dụng phương pháp “Bàn tay nặn
bột” còn hạn chế. Trong phương pháp “Bàn tay nặn bột”, vai trò tổ chức và
hướng dẫn của người thầy rất quan trọng, có tính quyết định. Để thực hiện
phương pháp này, người giáo viên phải có kiến thức khoa học tự nhiên vững

vàng và khả năng linh hoạt để ứng phó với mọi tình huống bất ngờ xảy ra trong
tiết học nhưng hai điều này không phải giáo viên nào cũng có được.
Trình độ giáo viên chưa đồng đều cả về chuyên môn và năng lực sư phạm.
Kiến thức về khoa học của một bộ phận giáo viên còn chưa sâu. Vì vậy việc áp
dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” chưa thực sự đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực
tế. Một số giáo viên còn chưa mạnh dạn hoặc ngại đầu tư thời gian chuẩn bị cho
tiết dạy nên không áp dụng hoặc áp dụng không thường xuyên. Giáo viên
thường gặp nhiều khó khăn trong việc trả lời, giải đáp các câu hỏi cũng như khó
khăn trong việc lí giải thấu đáo các thắc mắc của học sinh nêu ra trong quá trình
học. Đây là một trở ngại rất lớn trong việc áp dụng các phương pháp dạy học
tích cực nói chung và phương pháp “Bàn tay nặn bột” nói riêng.
Tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” đòi hỏi giáo viên phải
linh hoạt xử lí, nếu tổ chức không tốt không những không mang lại lợi ích mà
còn ảnh hưởng chất lượng hoạt động dạy và học trên lớp nên giáo viên chưa tích
cực áp dụng hoặc áp dụng nhưng chưa hợp lí, kém hiệu quả.
2.2.3 Học sinh:
Nhìn chung các em học sinh ngoan, ham học, biết chủ động học tập và
năng động, tích cực tìm tòi kiến thức, nhưng còn nhiều học sinh có vốn kiến
5


thức thực tế chưa phong phú, chưa thực sự mạnh dạn, tự tin trong việc phát biểu
ý kiến thể hiện quan điểm của mình, chưa tích cực tư duy khám phá vấn đề.
Bo một số giáo viên chưa áp dụng thường xuyên nên dẫn đến một bộ phận
học sinh chưa quen với các bước hoạt động của phương pháp “Bàn tay nặn bột”.
Bên cạnh đó số học sinh trên một lớp đông nên việc tổ chức học tập theo
nhóm gặp nhiều khó khăn.
2.3. CÁC BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO, TỔ CHỨC ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP
“BÀN TAY NẶN BỘT” VÀO DẠY HỌC TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐIỆN
BIÊN 1 – THÀNH PHỐ THANH HÓA.

Đế thực hiện có hiệu quả việc vận dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”
vào dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường, gắn giáo
dục kiến thức kĩ năng với năng lực, phẩm chất, giúp học sinh chủ động tìm tòi
khám phá kiến thức, tích cực tham gia các hoạt động học tập và giúp hình thành
và khắc sâu kiến thức cho học sinh, nhà trường đã thực hiện một số giải pháp
như sau:
2.3.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên về tầm quan trọng của việc
đổi mới phương pháp dạy học và áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”
vào dạy học.
Để thực hiện đổi mới phương pháp dạy học đáp ứng nhu cầu giáo dục
hiện nay, việc tiếp thu, chọn lọc và triển khai các phương pháp dạy học tích cực
mới cho giáo viên là một việc làm cần thiết. Không còn tồn tại hình thức dạy
học theo kiểu trò thụ động ngồi chờ thầy truyền đạt kiến thức mà dạy học hiện
nay hoàn toàn để học sinh làm chủ tiết học, các em tự nghiên cứu, thực hành,
trao đổi, thảo luận so sánh đối chiếu để tự tìm ra kiến thức, người thầy chỉ đóng
vai trò tổ chức định hướng cho học sinh. Cùng với các phương pháp dạy học tích
cực khác, phương pháp “Bàn tay nặn bột” là một phương pháp dạy học mới đáp
ứng được các yêu cầu trên. Nhưng trong việc thực hiện đổi mới phương pháp
dạy học thì vai trò của giáo viên là rất quan trọng bởi khó mà chỉ đạo hoạt động
đổi mới phương pháp dạy học đạt kết quả cao khi giáo viên không muốn đổi
mới. Vì vậy người cán bộ quản lí cần nắm vững tầm quan trọng của phương
pháp “Bàn tay nặn bột” và thực hiện tốt các nhiệm vụ sau:
- Cán bộ quản lí cần có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc áp
dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học và triển khai việc đưa phương
pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học một cách cụ thể, tránh qua loa, đại khái.
- Tổ chức các buổi sinh hoạt tư tưởng, chính trị như tổ chức cho cán bộ
giáo viên được nghe thời sự, được đọc sách báo, để nắm được sự biến chuyển
của xã hội, sự phát triển về kinh tế, văn hoá giáo dục của địa phương của đất
nước, nắm vững đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, để giúp mọi thành
viên trong nhà trường nâng cao nhận thức hiểu biết về chính trị- xã hội, làm cho

họ có ý thức quan tâm đến những vấn đề cấp thiết của cuộc sống, của thời đại.
- Tổ chức cho cán bộ, giáo viên học tập các văn bản pháp quy Giáo dục và
đào tạo. Giúp cán bộ giáo viên hiểu rõ nhiệm vụ, quyền hạn của mình và mọi
người, ý thức được trách nhiệm của mình trong mỗi công việc được giao, xây
dựng tập thể sư phạm đoàn kết, nhất trí cộng đồng trách nhiệm, cùng nhau thực
6


hiện nhiệm vụ, phấn đấu vì mục đích chung. Giúp giáo viên có nhận thức đúng
đắn về đổi mới phương pháp dạy học nhằm đáp ứng yêu cầu, mục tiêu giáo dục
hiện đại và đào tạo con người lao động năng động, tự tin, linh hoạt, sáng tạo phù
hợp với làn sóng đổi mới kinh tế và xã hội hiện nay.
- Tổ chức cho cán bộ quản lí và giáo viên cốt cán đi tiếp thu chuyên đề do
Phòng giáo dục và đào tạo triển khai một cách đầy đủ, nghiêm túc.
- Xây dựng kế hoạch triển khai phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy
học, bàn bạc thống nhất trong đội ngũ cán bộ cốt cán rồi triển khai đến tất cả các
cán bộ giáo viên trong nhà trường, nhằm thống nhất nội dung thực hiện, bàn
biện pháp thực hiện tích cực và từng bộ phận có kế hoạch cụ thể.
- Xây dựng cụ thể kế hoạch áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào
dạy học phù hợp với tình hình của trường và của địa phương trên cơ sở hướng
dẫn của Sở GD&ĐT và Phòng GD&ĐT thành phố Thanh Hóa.
- Giao cho tổ trưởng chuyên môn thống nhất trong tổ khối căn cứ vào điều
kiện thực tế, lựa chọn nội dung trong các bài dạy của từng môn học ở khối lớp
mình giảng dạy có thể áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” phù hợp.
- Tập trung chỉ đạo tốt việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào
dạy học ở các lớp có hiệu quả.
- Thường xuyên kiểm tra, đánh giá việc áp dụng phương pháp “Bàn tay
nặn bột” vào dạy học.
2.3.2. Nêu cao vai trò của cán bộ quản lí và tổ chuyên môn trong việc sử
dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào giảng dạy.

2.3.2.1. Đối với cán bộ quản lí:
Tổ chức cho giáo viên tham gia học tập các chuyên đề về đổi mới phương
pháp, tiếp cận với các phương pháp dạy học tích cực đặc biệt là phương pháp
“Bàn tay nặn bột” nhằm làm cho giáo viên thấy rõ ưu điểm nổi bật của phương
pháp này: Học sinh là người chủ động trong các hoạt động học tập, tự xây dựng
kiến thức thông qua khám phá, thử nghiệm, thảo luận, hợp tác với bạn, dưới sự
định hướng, giúp đỡ của giáo viên. Qua đó học sinh nắm vững kiến thức, phát
triển năng lực nhận thức và tư duy sáng tạo; phát triển năng lực quan sát, thực
hành; kĩ năng làm việc hợp tác theo nhóm,... Góp phần phát triển năng lực tự
học, hình thành được ở học sinh tác phong và thói quen làm việc khoa học, thói
quen độc lập suy nghĩ, sáng tạo trong hành động. Bởi vậy, ngay sau khi tiếp thu
chuyên đề áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học do Phòng
GD&ĐT tổ chức thì Ban giám hiệu nhà trường bắt tay ngay vào việc thực hiện
triển khai và vận dụng phương pháp dạy học mới một cách hết sức nghiêm túc.
a. Xây dựng kế hoạch triển khai chuyên đề: Ban giám hiệu nhà trường
lên kế hoạch triển khai chuyên đề với những yêu cầu cụ thể như sau:
* Mục đích:
- Nâng cao kiến thức và kĩ năng của giáo viên trong công tác dạy học; tạo
điều kiện cho giáo viên từng bước làm quen và vận dụng phương pháp “ Bàn tay
nặn bột” để thực hiện đa dạng hóa hình thức tổ chức dạy học.
- Thiết thực góp phần nâng cao chất lượng dạy học các môn Khoa học, Tự

7


nhiên và Xã hội qua việc từng bước xây dựng và hình thành cho học sinh hứng
thú khám phá và thực hành khoa học; kĩ năng nắm bắt, tái tạo và tiếp thu kiến
thức một cách bền vững, góp phần phát triển tư duy khoa học, tư duy ngôn ngữ
và kĩ năng hợp tác trong học tập.
- Đẩy mạnh phong trào đổi mới hình thức tổ chức hoạt động dạy học; tạo

điều kiện cho giáo viên vận dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” để tổ chức dạy
học gắn với kinh nghiệm sống của học sinh.
* Thời gian: 1 ngày
* Nội dung: Tổ chức triển khai và áp dụng việc sử dụng phương pháp
“Bàn tay nặn bột” vào dạy học môn học Khoa học lớp 4,5 và môn TN&XH lớp
1, 2, 3.
* Cách tiến hành: Để mang lại hiệu quả thiết thực trong việc tổ chức
chuyên đề, chúng tôi đã đổi mới cách triển khai. Trước đây, ở mỗi chuyên đề,
người báo cáo trình bày lí thuyết người nghe chỉ nghe và ghi chép. Ở hình thức
này, giáo viên thụ động tiếp nhận kiến thức dẫn đến hiệu quả chuyên đề không
cao. Để có được hiệu quả cao trong việc tổ chức chuyên đề, cần phải phát huy
tính tích cực, chủ động, sáng tạo của giáo viên, giáo viên phải thực sự được
nghiên cứu, được suy nghĩ. Vì vậy, tôi đã tiến hành tổ chức chuyên đề về
phương pháp “Bàn tay nặn bột” theo các bước sau:
- Gửi toàn bộ tài liệu tập huấn về phương pháp “Bàn tay nặn bột” qua mail
cho giáo viên nghiên cứu trước.
- Giáo viên thảo luận trong tổ chuyên môn.
- Triển khai và thảo luận tập trung.
- Tổng kết và vận dụng.
b. Tiến hành triển khai chuyên đề:
Bước 1: Cung cấp tài liệu, băng hình,… về phương pháp “Bàn tay nặn
bột” trước cho giáo viên và yêu cầu giáo viên nghiên cứu; xem băng hình một
tiết dạy minh họa có sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Trong bước này
tôi yêu cầu giáo viên ghi lại những thông tin mới và những băn khoăn thắc mắc
có liên quan đến phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Đồng thời phân công cho giáo
viên cốt cán chuẩn bị dạy một tiết minh họa theo phương pháp “Bàn tay nặn
bột” (Người phụ trách chuyên đề giúp đỡ giáo viên lựa chọn bài dạy minh họa,
chuẩn bị bài dạy; bố trí địa điểm dạy minh họa có đủ chỗ ngồi cho người dự
quan sát thuận lợi).
Bước 2: Giáo viên thảo luận trong tổ chuyên môn về phương pháp “Bàn

tay nặn bột”, về nội dung tiết xem băng đĩa. Định hướng cho giáo viên tập trung
vào các vấn đề cụ thể như: Cách nêu tình huống xuất phát và câu hỏi nêu vấn đề;
mức độ phù hợp và hấp dẫn của tình huống xuất phát; Cách gợi ý để học sinh
đưa ra các câu hỏi thắc mắc; Cách hợp tác học tập của học sinh trong nhóm;
Cách hướng dẫn học sinh thảo luận, cách ghi vở thí nghiệm và thời điểm ghi vở
thí nghiệm…
Bước 3: Triển khai và thảo luận tập trung:

8


Cán bộ quản lí phụ trách chuyên đề sẽ triển khai đến giáo viên một số nội
dung cơ bản như sau:
- Khái niệm phương pháp “Bàn tay nặn bột”
- Sự ra đời và phát triển của phương pháp “Bàn tay nặn bột”
- Bản chất của phương pháp “Bàn tay nặn bột”
- Mục tiêu của phương pháp “Bàn tay nặn bột”
- Các nguyên tắc của phương pháp “Bàn tay nặn bột”
- Tiến trình dạy học theo phương pháp “Bàn tay nặn bột”
Cần chú trọng triển khai chi tiết và kĩ càng về tiến trình dạy học theo
phương pháp “Bàn tay nặn bột” kèm theo những vấn đề trọng tâm cần lưu ý vì
đây là phần khá nhiều giáo viên gặp lúng túng trong quá trình thực hiện. Ví dụ:
* Tình huống xuất phát và câu hỏi nêu vấn đề: Câu hỏi nêu vấn đề cần
đảm bảo yêu cầu phù hợp với trình độ, kích thích tính tò mò, thích tìm tòi của
học sinh.
* Bộc lộ biểu tượng ban đầu: Khi yêu cầu học sinh trình bày biểu tượng
ban đầu, giáo viên có thể yêu cầu qua nhiều hình thức: có thể bằng lời nói, bằng
cách viết hay vẽ để biểu hiện suy nghĩ.
* Đề xuất câu hỏi và phương án thí nghiệm: Từ những khác biệt về biểu
tượng ban đầu của học sinh, giáo viên giúp học sinh đề xuất các câu hỏi, chú ý

xoáy sâu vào những sự khác biệt liên quan đến kiến thức trọng tâm của bài học.
Từ các câu hỏi được đề xuất, giáo viên đề nghị các em đề xuất thí nghiệm tìm
tòi - nghiên cứu để tìm câu trả lời cho các câu hỏi.
* Tiến hành thí nghiệm tìm tòi - nghiên cứu: Khi tiến hành thực hiện thí
nghiệm, giáo viên nêu rõ yêu cầu và mục đích thí nghiệm hoặc yêu cầu học sinh
cho biết mục đích thí nghiệm chuẩn bị tiến hành. Khi học sinh làm thí nghiệm,
giáo viên bao quát lớp, quan sát từng nhóm.
* Kết luận, hợp thức hóa kiến thức: Sau khi thực hiện thí nghiệm tìm tòi nghiên cứu, các câu trả lời dần dần được giải quyết, kiến thức được hình thành.
Giáo viên có nhiệm vụ tóm tắt, kết luận và hệ thống lại.
Sau khi triển khai lí thuyết sẽ chuyển sang tổ chức luôn hoạt động dạy
minh họa cho giáo viên dự. Trước khi tổ chức dạy minh họa thì định hướng cho
giáo viên quan sát theo dõi và yêu cầu có sổ sách ghi chép lại toàn bộ tiến trình
của hoạt động dạy học cùng những nhận xét hay băn khoăn thắc mắc của mình.
Lưu ý để người dự giờ tập trung quan sát hoạt động học tập của học sinh, định
hướng quan sát để trả lời những câu hỏi như: Tình huống xuất phát có phù hợp
không? Câu hỏi nêu vấn đề có gần gũi và dễ hiểu? Mọi thành viên trong nhóm
có hoạt động tích cực không? Tiến trình có hợp lí và đảm bảo hay không?....
Dự hoạt động minh họa xong sẽ tổ chức trao đổi, thảo luận. Yêu cầu giáo
viên xác định các bước theo tiến trình gắn với nội dung minh họa. Trao đổi
những băn khoăn thắc mắc sau khi dự hoạt động dạy minh họa.
Đại diện của giáo viên trong từng tổ, nhóm nêu ý kiến sau khi đã thống
nhất trong nhóm và những điều còn băn khoăn, thắc mắc về phương pháp “Bàn
tay nặn bột”. Các nhóm khác bổ sung hoặc đưa ra ý kiến của riêng nhóm mình.
9


Các giáo viên dự giờ cùng nhau chia sẻ và suy ngẫm về tiết dạy minh họa trên
cơ sở lắng nghe và tôn trọng ý kiến của nhau.
Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên đề sẽ giải đáp các thắc mắc cho giáo
viên và chốt lại những vấn đề nổi bật qua thảo luận và các vấn đề cần suy ngẫm,

các vấn đề trọng tâm cần lưu ý khi áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” để
vận dụng thực hiện các hoạt động dạy học theo phương pháp “Bàn tay nặn bột”
đạt hiệu quả tốt hơn. Một điều cần chú ý là không tập trung đánh giá tiết dạy
hoặc giáo viên dạy mà chủ yếu phân tích các tình huống quan sát được từ các
hoạt động học và kết quả học tập của học sinh trong giờ học. Trước hết cần nhấn
mạnh những điểm thành công của giờ học; bên cạnh đó có thể chỉ ra nguyên
nhân học sinh chưa tích cực và tìm ra giải pháp phù hợp để tạo cơ hội cho mọi
học sinh tích cực tham gia vào quá trình học tập nhằm nâng cao chất lượng bài
học.
Bước 4: Tổng kết và vận dụng: Phó Hiệu trưởng phụ trách tổng kết các
vấn đề nổi bật qua thảo luận và các vấn đề cần suy ngẫm để hoạt động học của
học sinh theo phương pháp “Bàn tay nặn bột” được tốt hơn. Dựa trên kết quả
thảo luận và và những điều được rút ra sau buổi chuyên đề, mỗi giáo viên cần
xác định rõ phương hướng áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học
môn Tự nhiên và Xã hội (với giáo viên lớp 1- 2- 3), môn Khoa học (với giáo
viên lớp 4-5) sao cho phù hợp với thực tiễn lớp mình.
b. Đối với các tổ khối chuyên môn trong nhà trường:
Tổ khối chuyên môn có vai trò rất quan trọng trong nhà trường đặc biệt là
trong việc triển khai áp dụng các phương pháp dạy học mới vì đây là nơi giáo
viên có thể trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, trình bày đóng góp ý kiến thảo luận
các vấn đề chuyên môn. Vì vậy, ngay khi bắt tay vào triển khai việc áp dụng
phương pháp “Bàn tay nặn bột”, chúng tôi yêu cầu tổ khối chuyên môn thực
hiện các công việc sau:
- Các tổ chuyên môn nhận và nghiên cứu toàn bộ tài liệu tập huấn về phương
pháp “Bàn tay nặn bột”, xem băng hình các tiết dạy minh họa, ghi lại những
thông tin mới, trao đổi thống nhất những băn khoăn thắc mắc có liên quan như:
những bài dạy hoặc hoạt động dạy học như thế nào có thể áp dụng phương pháp
“Bàn tay nặn bột”, những thuận lợi và khó khăn sẽ gặp khi tiến hành các bước
dạy theo phương pháp này,…
- Tổ chuyên môn thống nhất các tiết dạy có áp dụng phương pháp “Bàn

tay nặn bột” ở môn Tự nhiên và Xã hội (lớp 1- 2- 3) và môn Khoa học (lớp 4-5)
- Tổ chuyên môn hỗ trợ giáo viên được phân công dạy minh họa chuẩn bị
chu đáo để thực hiện hoạt động dạy học đạt hiệu quả.
- Sau khi tiếp thu chuyên đề các tổ khối chuyên môn tổ chức trao đổi, thảo
luận về các nội dung của chuyên đề để đi đến thống nhất rút kinh nghiệm thực
hiện và lên kế hoạch thực hiện áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” trong
quá trình dạy học. Chẳng hạn như trao đổi về cách nêu tình huống xuất phát và
câu hỏi nêu vấn đề; mức độ phù hợp và hấp dẫn của tình huống xuất phát; Cách
gợi ý để học sinh đưa ra các câu hỏi thắc mắc; Cách hợp tác học tập của học sinh
trong nhóm; Cách hướng dẫn học sinh thảo luận, cách ghi vở thí nghiệm,.…
10


- Lên kế hoạch thực hiện áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” trong quá
trình dạy học (kế hoạch phải được lãnh đạo nhà trường phê duyệt trước khi thực
hiện).
- Tổ chức sinh hoạt tổ, đọc tài liệu, tham khảo các tiết dạy mẫu trên các
website để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm.
- Động viên chị em trong tổ khối, tích cực tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao
trình độ năng lực trong việc áp dụng phương pháp dạy học mới.
2.3.3. Bồi dưỡng nâng cao kĩ năng áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”
vào dạy học cho giáo viên thông qua đổi mới nội dung các buổi sinh hoạt
chuyên môn.
Để nâng cao kĩ năng áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học
cho giáo viên vai trò của người quản lí trong việc điều hành hoạt động của tổ
chuyên môn vô cùng quan trọng. Trong quá trình triển khai và thực hiện việc áp
dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học chúng tôi thường xuyên theo
dõi sát sao để kiểm tra việc thực hiện sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”
vào dạy học và trong các buổi sinh hoạt chuyên môn sẽ đánh giá những việc đã
làm được cũng như chưa làm được, chỉ cho giáo viên những điều cần chú ý để

thực hiện việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” được tốt hơn.
Tập trung chỉ đạo tổ chức sinh hoạt tổ, khối chuyên môn sôi nổi, hiệu quả:
chia sẻ kinh nghiệm dạy học, trao đổi thảo luận những băn khoăn thắc mắc khi
áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” trong một số tiết dạy. Bản thân chúng
tôi phải tích cực dự giờ các tiết dạy có áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”,
tổ chức rút kinh nghiệm nhận xét các lỗi còn tồn tại sau quá trình theo dõi và
hướng dẫn trực tiếp giáo viên cách khắc phục.
Bên cạnh đó, Ban giám hiệu nhà trường lên kế hoạch yêu cầu các tổ chuyên
môn tự tổ chức chuyên đề áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học
trong các buổi sinh hoạt chuyên môn theo các bước:
- Mỗi khối tổ chức xây dựng các chuyên đề áp dụng phương pháp “Bàn tay
nặn bột” vào dạy học và tổ chức dạy thực nghiệm. Nghiên cứu lựa chọn và xây
dựng các giải pháp đã thực hiện để áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào
dạy học đồng thời xây dựng các hoạt động dạy học ở các nội dung khó, đòi hỏi
nhiều sự đầu tư nghiên cứu.
- Tổ chức trình bày các giải pháp và dạy hoạt động minh họa cho giáo viên
toàn trường dự.
- Tiến hành thảo luận đi sâu vào những vấn đề mà giáo viên còn gặp nhiều
khó khăn như: thời lượng tiết học, đồ dùng thí nghiệm,…. Các tổ khối lần lượt
đưa ra ý kiến của mình về những điều phù hợp hoặc chưa phù hợp trong quá
trình nghiên cứu tìm hiểu và trong tiết dạy minh họa để từ đó đưa ra những giải
pháp khắc phục. Ví dụ: Để khắc phục khó khăn về thời gian thì có thể tùy thuộc
vào nội dung và lượng kiến thức để áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào
dạy một họat động mà không nhất thiết dạy cả bài.
Mặt khác, nhà trường còn yêu cầu giáo viên có kế hoạch dự giờ các tiết có
sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” trong tổ mình và cả ở các tổ khác, ghi
chép lại những điều cần học tập cũng như những hạn chế còn tồn tại, chẳng hạn:
11

nhiều giáo viên nắm vững các bước tiến hành nhưng thể hiện chưa cụ thể, rõ
ràng; kĩ năng vận dụng chưa thực sự thuần thục, học sinh chưa tự nhiên, một số
giáo viên còn để học sinh phụ thuộc sách giáo khoa khi rút ra kiến thức hoặc
chưa tạo được sự hứng thú cho tất cả các học sinh…. Đến buổi sinh hoạt chuyên
môn giáo viên sẽ đưa tất những vấn đề đã ghi chép được khi dự giờ để trao đổi
với đồng nghiệp để rút kinh nghiệm về việc lựa chọn nội dung cũng như kĩ năng
của giáo viên khi áp dụng phương pháp. Sau 3 năm triển khai, chúng tôi đã rút
ra những điều cơ bản cần lưu ý giáo viên khi áp dụng phương pháp này như sau:
Tổ chức lớp học: Bố trí vật dụng trong lớp học sao cho hài hoà theo số
lượng học sinh trong lớp. Khoảng cách giữa các nhóm không quá chật.
Không khí làm việc trong lớp học: Giáo viên cần xây dựng không khí làm
việc và mối quan hệ giữa các học sinh dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và đối xử
công bằng, bình đẳng giữa các học sinh trong lớp. Tránh tuyệt đối luôn khen
ngợi quá mức một vài học sinh nào đó hoặc để cho một số em trong lớp luôn
làm thay công việc của cả nhóm mà không tạo cơ hội làm việc cho các học sinh
khác. Để có một bầu không khí học tập sôi nổi, giáo viên cần xây dựng không
khí làm việc và mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và đối xử công bằng
giữa các học sinh. Phải chú ý và bao quát lớp học, khuyến khích các học sinh có
ý tưởng tốt nhưng rụt rè không dám trình bày.
Giúp học sinh bộc lộ quan niệm ban đầu: Biểu tượng ban đầu là quan
niệm cá nhân nên giáo viên phải đề nghị học sinh làm việc cá nhân để trình bày.
Biểu tượng ban đầu của học sinh càng đa dạng thì tiết học càng sôi nổi và ý đồ
dạy học của giáo viên càng dễ thực hiện. Vì là lần đầu tiên được hỏi đến nên học
sinh ngại nói, sợ sai và sợ bị chê cười. Do đó, giáo viên cần khuyến khích học
sinh trình bày ý kiến của mình. Chấp nhận và tôn trọng những quan điểm sai của
học sinh khi trình bày biểu tượng ban đầu.
Tổ chức hoạt động thảo luận: Thảo luận được thực hiện ở nhiều thời điểm
khi dạy học bằng phương pháp phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Tuyệt đối không
được nhận xét ngay là ý kiến của nhóm này đúng hay ý kiến của nhóm khác sai.
Cho phép học sinh thảo luận tự do, tuy nhiên giáo viên cần hướng dẫn học sinh

tới các kết luận khoa học chính xác của bài học. Mỗi nhóm không được quá
nhiều học sinh. Giáo viên nên di chuyển đến các nhóm, tranh thủ quan sát hoạt
động của các nhóm.
Kỹ thuật đặt câu hỏi của giáo viên: Khi đặt câu hỏi nên để một thời gian
ngắn cho học sinh suy nghĩ hoặc có thời gian trao đổi nhanh với các học sinh
khác, từ đó giúp các em tự tin hơn và trình bày mạch lạc hơn khi có thời gian
chuẩn bị. Câu hỏi không nên quá dài vì như vậy học sinh sẽ không thể nắm bắt
được yêu cầu của câu hỏi. Đối với các câu hỏi gợi ý, giáo viên nên đặt câu hỏi
ngắn, yêu cầu trong một phạm vi hẹp mình muốn gợi ý cho học sinh. Khi đặt
câu hỏi nên để một thời gian ngắn cho học sinh suy nghĩ hoặc có thời gian trao
đổi nhanh với các học sinh khác, từ đó giúp học sinh tự tin hơn và trình bày
mạch lạc hơn. Tuyệt đối không được gọi tên học sinh sau đó mới đặt câu hỏi.
Giáo viên nên ghi lại những câu hỏi hay, định hướng rõ ràng cho học sinh và

12


thực hiện thành công trong các tiết học để làm tài liệu giảng dạy cho riêng mình
hoặc chia sẻ cho các giáo viên khác.
Trong quá trình học sinh thực hành, giáo viên phải khéo léo theo dõi, quan sát
học sinh xem các em đang nghĩ gì về vấn đề mà mình đặt ra. Các biểu tượng học
sinh đưa ra có thể đúng hoặc sai nhưng giáo viên không đánh giá. Giáo viên chỉ
gợi ý hay đặt thêm những câu hỏi dẫn dắt học sinh chứ không làm thay. Không
để các em sử dụng sách giáo khoa để trả lời câu hỏi mà giáo viên đưa ra vì như
vậy sẽ làm cho học sinh không chịu suy nghĩ, tìm tòi.
Học sinh cần được khuyến khích trình bày ý tưởng của mình từ đó rèn luyện
cho học sinh khả năng biểu đạt. Câu trả lời không do giáo viên đưa ra hay nhận
xét đúng hay sai mà được xuất phát khách quan qua các thí nghiệm nghiên cứu.
Khi thực hiện thí nghiệm, chính học sinh sẽ rút ra kết luận và đối chiếu với ý
kiến ban đầu của mình để nhận thấy mình đúng hay sai.

Học sinh tự làm thí nghiệm là yếu tố quan trọng vì các thí nghiệm là cơ sở
cho việc phát hiện, hiểu các khái niệm và học sinh có thể tự hình thành kiến
thức. Để chuẩn bị cho các thí nghiệm như vậy đòi hỏi giáo viên cần phải tìm tòi,
sáng tạo, học hỏi kinh nghiệm từ các đồng nghiệp khác. Học sinh sẽ ghi nhớ sâu
sắc những thí nghiệm do mình tự làm. Giáo viên cần giúp học sinh định hướng
khi quan sát để sự quan sát của các em có chủ đích.
Sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” thường xuyên là tạo nên tính tò
mò, ham muốn khám phá, yêu và say mê khoa học, phát huy tính tích cực, sáng
tạo, khắc sâu kiến thức, thích thú học của học sinh. Ngoài việc chú trọng đến
kiến thức khoa học, phương pháp “Bàn tay nặn bột” còn chú ý nhiều đến việc
rèn luyện kỹ năng diễn đạt thông qua ngôn ngữ nói và viết cho học sinh.

Những buổi sinh hoạt chuyên môn như vậy giúp giáo viên hiểu sâu hơn về
áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học, học tập thêm kinh nghiệm
trong quá trình vận dụng vào các tiết dạy của bản thân.
2.3.4. Quản lí tốt các tiết học áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”:
Chỉ đạo hoạt động dạy học trên lớp là khâu nối tiếp để triển khai thực hiện
việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. Chúng tôi luôn chỉ
đạo việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học theo kế hoạch liên
tục, duy trì trong suốt năm học, không để giáo viên quay trở lại áp dụng phương
13


pháp dạy học cũ. Để việc triển khai đại trà áp áp dụng phương pháp “Bàn tay
nặn bột” vào dạy học môn Tự nhiên và Xã hội, môn Khoa học đạt hiệu quả nhà
trường đã chú trọng những công việc sau đây:
* Xây dựng kế hoạch dạy học:
Trong điều kiện chương trình, sách giáo khoa hiện nay chưa thuận tiện
cho việc giảng dạy theo phương pháp “Bàn tay nặn bột”, các tổ chuyên môn
trong nhà trường có thể lựa chọn các bài, các mục nhỏ trong bài phù hợp với

phương pháp này, còn các mục khác dạy theo phương pháp khác; nghiên cứu và
thống nhất gộp các bài học có cùng chủ đề hoặc có các chủ đề liên quan với
nhau để dạy nhằm đảm bảo tính liên tục của kiến thức. Bên cạnh đó, có thể chọn
một chủ đề khoa học hoặc một số chủ đề có liên quan với nhau trong các bài học
ở sách giáo khoa để tập hợp thành một chủ điểm và dạy theo phương pháp “Bàn
tay nặn bột” vào giờ hoạt động ngoài giờ lên lớp, hoạt động ngoại khóa, giúp
học sinh có thời gian và điều kiện làm thí nghiệm, trao đổi, thảo luận nhiều hơn.
Chỉ đạo các tổ khối sinh hoạt tổ chuyên môn cho giáo viên chủ động lựa
chọn nội dung, xây dựng chủ đề dạy học trong môn Tự nhiên và Xã hội, môn
Khoa học áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Giáo viên cần căn cứ vào
nội dung từng bài học để lựa chọn hoạt động phù hợp với phương pháp. Tùy
theo khả năng và điều kiện của từng đối tượng, không nhất thiết yêu cầu giáo
viên phải dạy tất cả các bài theo phương pháp Bàn tay nặn bột. Mỗi giáo viên có
thể lựa chọn một hoặc một số chủ đề hoặc bài học để dạy theo phương pháp
“Bàn tay nặn bột” trong năm học. Đối với giáo viên có năng lực có thể huy động
tham gia dạy nhiều bài hơn nhưng đối tượng giáo viên năng lực còn hạn chế có
thể dạy số lượng ít hơn. Từ đó từng bước mở rộng dần số lượng bài dạy theo
phương pháp “Bàn tay nặn bột” từ năm nay đến năm khác cho phù hợp với khả
năng.
Sau khi các khối nghiên cứu thống nhất sử dụng phương pháp “Bàn tay
nặn bột” để dạy cả bài hoặc hoạt động nào trong bài sẽ gửi kết quả lựa chọn về
cho Ban giám hiệu nhà trường. Chúng tôi sẽ kiếm tra, đối chiếu và chuyển lại
cho giáo viên thực hiện. Ví dụ:
Lớp 1: - Bài: Con muỗi (sử dụng trong hoạt động Nhận biết các bộ phận của
con muỗi)
- Bài: Thực hành quan sát bầu trời (sử dụng trong cả bài)
Lớp 4: - Bài: Tại sao có gió? (sử dụng trong hoạt động Tìm hiểu sự chuyển
động của không khí)
- Bài: Thực vật cần gì để sống? (sử dụng trong cả bài) …
* Tổ chức hoạt động dạy học:

Trên cơ sở kế hoạch dạy học đã được Ban giám hiệu phê duyệt, giáo viên
tiến hành thiết kế tiến trình dạy học cụ thể cho mỗi chủ đề mà không nhất thiết
phải theo bài/tiết như trong sách giáo khoa. Mỗi chủ đề có thể được thực hiện ở
một hay nhiều tiết học, mỗi tiết có thể chỉ thực hiện một hoặc một số bước trong
tiến trình sư phạm của phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Các nhiệm vụ học tập có
thể được thực hiện trong hoặc ngoài giờ lên lớp.

14


Trong quá trình áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học môn
Tự nhiên và Xã hội, môn Khoa học, giáo viên có thể chia sẻ, trao đổi kinh
nghiệm với các đồng nghiệp, cập nhật thông tin tài liệu dạy học theo phương
pháp “Bàn tay nặn bột” trên Website: bantaynanbot.edu.vn hoặc trang Trường
học kết nối.
Trong qua trình chỉ đạo tổ chức cho giáo viên thực hiện kế hoạch áp dụng
phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào các hoạt động dạy học, cán bộ quản lí sẽ có
kế hoạch kiểm tra quá trình thực hiện đó:
- Thứ nhất, tiến hành kiểm tra qua việc duyệt kế hoạch bài học: Khi duyệt
kế hoạch dạy học hằng tuần, cán bộ quản lí sẽ kiểm tra việc áp dụng phương
pháp “Bàn tay nặn bột” của giáo viên thể hiện trên kế hoạch bài học có đúng với
kế hoạch đề ra hay không và đặc biệt người cán bộ quản lí cần kiểm tra xem khi
lập kế hoạch tổ chức hoạt động dạy học theo phương pháp “Bàn tay nặn bột”
giáo viên soạn các bước có đúng tiến trình của phương pháp và có phù hợp với
thực tế hay không để nhắc nhở và hướng dẫn điều chỉnh kịp thời.
- Thứ hai, tiến hành kiểm tra qua việc dự giờ trực tiếp trên lớp: Cán bộ
quản lí sẽ căn cứ vào kế hoạch thực hiện dạy học theo phương pháp “Bàn tay
nặn bột” của giáo viên để dự giờ trực tiếp trên lớp học. Sau khi dự giờ xong sẽ
nhận xét rút kinh nghiệm riêng cho giáo viên, kịp thời chỉ ra những việc mà giáo
viên đã làm được cũng như chưa làm được để giáo viên thực hiện tốt trong

những hoạt động dạy học tiếp theo, đồng thời sẽ tổ chức rút kinh nghiệm chung
sau khi cán bộ quản lí dự giờ trên các lớp cho tất cả giáo viên của nhà trường
trong các buổi sinh hoạt chuyên môn để việc thực hiện vận dụng phương pháp
“Bàn tay nặn bột” vào các hoạt động dạy học của giáo viên ngày một hiệu quả
hơn.
Sau mỗi năm thực hiện, các tổ khối chuyên môn cũng như ban giám hiệu
nhà trường thường xuyên tổ chức tổng kết đánh giá rút kinh nghiệm để thấy
được những thuận lợi, khó khăn, những kết quả đã đạt được cũng như những
hạn chế còn tồn tại để từ đó đề ra kế hoạch với những giải pháp cho năm học
tiếp theo thực hiện việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” đạt hiệu quả
hơn.
2.3.5. Đầu tư các điều kiện thuận lợi để áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn
bột” vào dạy học. Khuyến khích sử dụng đồ dùng dạy học tự làm.
Để có thể áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học một cách
hiệu quả một yếu tố không thể thiếu được đó là đảm bảo các đồ dùng dạy học,
đồ dùng dạy học làm cho tiết học trở nên sinh động, dễ hiểu, học sinh được tri
giác trực tiếp đối tượng, phát triển năng lực nhận thức, đặc biệt là khả năng quan
sát, tư duy, giúp học sinh hình thành cảm giác thẩm mỹ, được hấp dẫn bởi cái
đẹp, tính chính xác của thông tin chứa trong đồ dùng dạy học. Đồ dùng dạy học
làm sinh động nội dung học tập, nâng cao hứng thú học tập, nâng cao lòng tin
của học sinh vào khoa học. Vì vậy nhà trường luôn đầu tư và kêu gọi sự hỗ trợ
của phụ huynh cũng như các nhà tài trợ tạo mọi điều kiện cơ sở vật chất thuận
lợi cho giáo viên áp dụng phương pháp dạy học mới.

15


Dạy học theo phương pháp “Bàn tay nặn bột” không đòi hỏi phải sử dụng
những dụng cụ thí nghiệm phức tạp, hiện đại, đắt tiền mà đa số dễ kiếm và dễ sử
dụng. Trong điều kiện cơ sở vật chất chưa đảm bảo mọi nhu cầu cho việc dạy và

học, việc tự làm đồ dùng dạy học của giáo viên rất quan trọng và cần thiết. Đồ
dùng dạy học tự làm giúp giáo viên chủ động hơn trong quá trình xây dựng tiến
trình cho bài học và quá trình tổ chức hoạt động học cho học sinh lên lớp cho
nên lãnh đạo nhà trường luôn khuyến khích, động viên giáo viên có thể tự làm
đồ dùng dạy học. Các đồ dùng dạy học tự làm thường nhẹ, được làm từ những
vật liệu dễ kiếm với chi phí đầu tư rất thấp tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên
khi bảo quản, di chuyển, thay thế và sử dụng lâu dài. Ví dụ: Ở lớp 3, khi dạy Bài
Hoạt động thở và cơ quan hô hấp giáo viên có thể tự vẽ tranh về cơ quan hô hấp
hoặc Bài Cơ quan thần kinh giáo viên tự chuẩn bị búa đệm cao su, bóng bay, li
thủy tinh,…
Bên cạnh đó cán bộ quản lí nhà trường còn hướng dẫn giáo viên một số
yêu cầu về đồ dùng dạy học tự làm như sau:
- Đồ dùng dạy học tự làm phải đảm bảo cho học sinh tiếp thu được kiến
thức, kĩ năng; giúp cho giáo viên tổ chức một cách thuận lợi các thí nghiệm
phức tạp, để học sinh sau quá trình tìm tòi, khám phá phát hiện được vấn đề và
hình thành được kiến thức khoa học cần thiết.
- Đồ dùng dạy học cần gây được sự hứng thú cho học sinh và thích ứng
với quá trình tìm tòi nghiên cứu của thầy và trò. Những đồ dùng dạy học cần
phải có màu sắc sáng sủa, hài hòa, giống màu sắc của vật thật, đảm bảo các yêu
cầu về độ an toàn và không gây độc hại.
- Đồ dùng dạy học phải đảm bảo tỉ lệ cân xứng, hài hòa, có cấu tạo đơn
giản, dễ điều khiển, chắc chắn, có khối lượng và kích thước phù hợp, có kết cấu
thuận lợi cho việc vận chuyển, đảm bảo được độ bền để có thể sử dụng cho
nhiều năm.
2.3.6. Tạo động lực để giáo viên tích cực áp dụng phương pháp “Bàn tay
nặn bột” vào dạy học:
Trong chức năng chỉ đạo nói chung, người cán bộ quản lí phải luôn tìm cách
làm thế nào để mọi người làm việc tích cực, hoàn thành tốt công việc được giao
nhằm góp phần thực hiện các mục tiêu của tổ chức. Trong chỉ đạo áp dụng
phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học cũng vậy, chúng tôi luôn tìm cách

để thúc đẩy mọi giáo viên tích cực áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào
dạy học. Có thể lâu nay chúng ta đã mắc một sai lầm là làm cho người giáo viên
cảm thấy việc đổi mới phương pháp dạy học là ép buộc. Bởi vậy, nhà trường đã
thay đổi cảm nhận đó làm cho người giáo viên thấy việc đổi mới phương pháp
dạy học nói chung và việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” nói riêng là
một công việc đầy hứng thú, đầy sáng tạo, đầy thách thức bằng cách tạo ra một
bầu không khí thi đua sáng tạo trong phương pháp dạy học. Dựa vào những giáo
viên say mê khoa học, nhất là lực lượng giáo viên trẻ, ham thích sáng tạo, luôn
mong muốn chiến thắng các thách thức, có nhiều hoài bão, rồi khuyến khích họ
tìm tòi, sáng tạo trong phương pháp dạy học.

16


Bên cạnh đó nhà trường còn có các hình thức động viên, khen thưởng các
giáo viên tích cực áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” và áp dụng đạt kết
quả tốt. Khen thưởng một cách công bằng, khách quan, tạo được sự tiến bộ ở
mỗi giáo viên trong việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Làm cho
người giáo viên tìm thấy lợi ích riêng trong lợi ích chung, để người giáo viên
thấy rằng trong khi mình áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” thì chuyên
môn của mình được nâng cao hơn, kĩ năng sư phạm của mình trở nên vững
vàng, tích cực và tiến bộ hơn ngay trong chính công việc mình đang làm.
2.4. HIỆU QUẢ CỦA VIỆC TỔ CHỨC CHỈ ĐẠO ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP
“BÀN TAY NẶN BỘT” VÀO DẠY HỌC TRONG NHÀ TRƯỜNG.
Sau khi tổ chức triển khai và chỉ đạo hướng dẫn giáo viên trong trường áp
dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học như đã nêu trên nhận thức của
giáo viên về ý nghĩa, tác dụng của phương pháp được nâng lên rõ rệt. Giáo viên
đã nắm vững cách thức tổ chức lớp học cũng như tiến trình của một hoạt động
dạy học áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Nhờ đó, từ chỗ ban đầu còn e
dè ngần ngại bây giờ giáo viên đã mạnh dạn tự tin hơn rất nhiều và tích cực áp

dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào giảng dạy một cách hiệu quả, ý thức
trách nhiệm của cán bộ giáo viên được nâng lên, giáo viên đã nhận thấy phương
pháp dạy học này có nhiều ưu điểm, đặc biệt khơi gợi trí sáng tạo, chủ động của
trẻ, kích thích trẻ hứng thú say mê trong các hoạt động học,… Rất nhiều giáo
viên ban đầu, chưa quen, chỉ vận dụng phương pháp này vào những buổi thao
giảng để đồng nghiệp dự giờ, góp ý, rút kinh nghiệm; về sau quen dần, thành
thạo hơn trong mọi thao tác nên đã áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào
nhiều bài học và đạt được hiệu quả rất cao.
Với nhận thức và cách thức tổ chức xây dựng nội dung chương trình kế
hoạch tổ chức chỉ đạo áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” như trên các đơn
vị bộ phận và từng cá nhân cán bộ giáo viên trong nhà trường phối hợp nhịp
nhàng tạo được sức mạnh tổng hợp thực hiện có hiệu quả trong dạy học Tự
nhiên và Xã hội ở lớp 1, 2, 3 và môn Khoa học ở lớp 4, 5 giúp cho không những
học sinh mà cả đội ngũ giáo viên của chúng tôi cũng phát triển toàn diện và
hướng tới tương lai với hành trang vững chắc cả về kiến thức, năng lực và tư
duy sáng tạo.
Trường Tiểu học Điện Biên 1 luôn được đánh giá là một trong những
trường đi đầu thành phố Thanh Hóa về các hoạt động chuyên môn cả về số
lượng và chất lượng. Trong kì thi giáo viên dạy giỏi những năm gần đây, nhà
trường đã mạnh dạn xây dựng các tiết học có áp dụng phương pháp “Bàn tay
nặn bột” cho giáo viên tham gia dự thi và tất cả các tiết dạy đều đạt kết quả cao.
Điển hình trong năm học 2015 – 2016 nhà trường có 3 giáo viên tham dự kì thi
giáo viên dạy giỏi cấp thành phố đều đạt điểm cao trong đó có 1 giáo viên đạt
thủ khoa ở cả hai bài thi thực hành; năm học 2017 – 2018 có 5 giáo viên dự thi
giáo viên dạy giỏi cấp thành phố thì có 3 giáo viên đạt danh hiệu thủ khoa và 2
giáo viên đạt danh hiệu á khoa của hội thi. Số lượng và chất lượng học sinh năng
khiếu của nhà trường tham gia dự thi và đạt giải các cấp cũng luôn nằm trong
tốp đầu của thành phố. Cụ thể, năm học 2016 – 2017 nhà trường có 23 học sinh

17

đạt giải Quốc gia (trong đó có 10 giải nhất), 25 học sinh đạt giải cấp Tỉnh và 33
học sinh đạt giải cấp Thành phố; tính đến thời điểm tháng 4 năm học 2017 –
2018 có 10 học sinh đạt giải Quốc gia, 11 học sinh đạt giải cấp Tỉnh và 170 học
sinh đạt giải cấp Thành phố (trong đó có 20 giải nhất, 1 học sinh đạt danh hiệu
thủ khoa, 1 học sinh đạt danh hiệu á khoa của cuộc giao lưu Toán và Tiếng Anh)

Việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học đã tạo cho học
sinh hứng thú và say mê khi tham gia vào hoạt động học tập, hăng say vào công
việc như các nhà nghiên cứu. Các em phát huy được tính tích cực, độc lập, sáng
tạo. Qua đó các em được rèn nhiều thao tác tư duy như: phân tích, tổng hợp, so
sánh, khái quát hóa, trừu tượng hóa… thông qua các hoạt động tìm kiếm tri thức
của bản thân đồng thời rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào cuộc sống, kĩ
năng thực hành, thí nghiệm, năng lực quan sát, sáng tạo, năng lực tự học và hợp
tác nhóm. Bên cạnh đó, ngôn ngữ nói và viết của các em cũng được phát triển
thông qua việc trình bày kết quả nghiên cứu của mình. Cụ thể:
- Tạo nên cách làm việc khoa học: Xuyên suốt cả giờ dạy, giáo viên chỉ là
người tổ chức, hướng dẫn các hoạt động của học sinh; học sinh lần lượt tự hoàn
thành các yêu cầu mà giáo viên nêu lên, các em là chủ thể của các hoạt động,
các em tự thực hành để đi tìm kiến thức khoa học mới.
- Kĩ năng sống, kĩ năng làm việc của học sinh được hình thành và phát
triển: Thông qua các buổi thực hành đi tìm kiến thức mới, học sinh tự hình thành
cho mình kĩ năng làm việc như: làm việc cá nhân, làm việc theo nhóm, làm việc
với đồ dùng thí nghiệm…. Cũng qua đó kĩ năng giao tiếp của các em cũng được
hình thành và phát triển một cách rõ nét như: kĩ năng nêu câu hỏi, kĩ năng chất
vấn, kĩ năng thuyết trình,…
- Tạo giờ học thoải mái, nhẹ nhàng: Chuyển từ cách dạy mang nặng hình
thức truyền thụ, dạy chay,… sang cách dạy theo phương pháp mới, giáo viên sẽ
thoải mái hơn, chỉ tập trung việc tư duy cho các hoạt động giao việc của mình

sao cho khoa học, hợp lý, dẫn dắt học sinh tìm ra kiến thức một cách lôgic. Học

18


sinh tiểu học rất thích các hoạt động học với những đồ vật thí nghiệm mà giáo
viên giao cho tạo nên giờ học thật sự là bổ ích và nhẹ nhàng đối với các em,
giống như vừa chơi mà lại vừa học.
- Phù hợp với xu thế, với cách học mới: Phương pháp “Bàn tay nặn bột”
hình thành cho các em kĩ năng tự tìm đến kiến thức mới, kiến thức mới sẽ được
khắc sâu hơn, từ đó hình thành ý thức tự học, tạo nên những con người chủ
động.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận:
Áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học là chỉ ra con đường
để học sinh đến với chân lí, kiến thức. Sự thành công của tiết học áp dụng
phương pháp “Bàn tay nặn bột” chính là năng lực điều khiển tiết học của giáo
viên và lựa chọn các thí nghiệm xác đáng, phù hợp, rõ ràng. Vì vậy, đối với giáo
viên cần nâng cao khả năng tự học, tự bồi dưỡng, tìm hiểu, nghiên cứu để có
kiến thức khoa học tự nhiên vững vàng, chủ động, linh hoạt với các tình huống
xảy ra trong tiết học, đưa tiết học diễn ra theo đúng mục tiêu đề ra.
Phương pháp “Bàn tay nặn bột” đòi hỏi nhiều trang thiết bị dạy học như:
thiết bị thí nghiệm, tranh ảnh, mô hình, sa bàn, sách vở tài liệu, báo chí... đồng
thời cũng đòi hỏi giáo viên phải nắm vững kiến thức, xử lí tình huống linh hoạt,
khéo léo,… Nếu tổ chức không khéo, không chu đáo sẽ tốn nhiều thời gian,
không thực hiện đúng kế hoạch dạy học hoặc dẫn đến kết quả sai, ảnh hưởng
đến niềm tin của học sinh về chân lý của vấn đề. Để đạt hiệu quả cao khi tổ chức
áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào các hoạt động dạy học, người cán
bộ quản lí và giáo viên cần lưu ý những vấn đề sau:
- Nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc áp dụng phương pháp

“Bàn tay nặn bột” vào dạy học.
- Triển khai và tiếp thu hiệu quả việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn
bột” vào dạy học.
- Nghiên cứu nội dung chương trình, lựa chọn các bài học và nội dung
kiến thức có thể áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”.
- Nâng cao kĩ năng áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học
thông qua tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn. Tích cực tự bồi dưỡng để
nâng cao kĩ năng sử dụng phương pháp dạy học mới. Tổ chức lớp học tốt ngay
từ đầu.
- Đầu tư các điều kiện cho tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn
bột” vào dạy học. Tích cực làm và sử dụng thiết bị dạy học tự làm. Vận dụng tối
đa những nguyên liệu sẵn có, dễ kiếm để thực hiện thí nghiệm. Sử dụng công
nghệ thông tin cho bài dạy áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” đúng lúc,
đúng chỗ, hợp lí.
Tóm lại, phương pháp "Bàn tay nặn bột" là một phương pháp dạy học có
nhiều ưu điểm, là một trong những con đường nhằm tích cực hóa hoạt động
nhận thức của học sinh. Các em đang sống giữa thời đại mà thông tin bùng nổ
một cách nhanh chóng, lối học tập theo kiểu nhồi nhét tri thức đã trở nên lỗi thời

19


và lạc hậu, không đáp ứng được nhu cầu của người học. Cái mà người học cần ở
đây là một phương pháp học tập đúng đắn, cần "một cái đầu khôn ngoan" chứ
không phải là "một cái đầu nhồi nhét cho đầy". Khi ở cương vị là người chủ
động thiết kế và thực hiện công việc, học sinh có điều kiện nâng cao năng lực
quan sát, phát triển trí tưởng tượng, lối tư duy sáng tạo, biết cách tiếp cận và
khám phá tri thức, rèn luyện kỹ năng thực hành cũng như sự vững vàng trong
lập luận, phương pháp “Bàn tay nặn bột” góp phần quan trọng trong việc rèn
luyện con người để đáp ứng với thời đại mới.

3.2. Kiến nghị:
- Các cấp quản lí giáo dục cần tổ chức giao lưu, sinh hoạt chuyên môn để
mở rộng hơn cho giáo viên cơ hội chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm áp dụng phương
pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học.
- Tổ chức chia sẻ những sáng kiến kinh nghiệm hay đạt giải cao các cấp về
việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực để giáo viên được học hỏi kinh
nghiệm và mở rộng hiểu biết.
Nhìn chung, việc tổ chức, chỉ đạo áp dụng phương pháp dạy học tích cực
trong trường tiểu học hiện nay không ngoài mục đích nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện, đạt được những điều mà quan điểm giáo dục của Đảng đã đề ra
cho ngành giáo dục. Mỗi một cán bộ quản lý, cần có nhận thức đầy đủ đúng mức
tầm quan trọng của việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” trong việc thực
hiện nhiệm vụ chính trị trong nhà trường nói chung cũng như nhiệm vụ dạy và
học nói riêng mới có thể khắc phục các khó khăn để tổ chức hoạt động dạy học
có hiệu quả.
XÁC NHẬN CỦA HIỆU
TRƯỞNG NHÀ TRƯỜNG

Thanh Hóa, ngày 15 tháng 4 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Người viết

Vũ Thị Thương

DANH MỤC

20

CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Vũ Thị Thương
Chức vụ và đơn vị công tác: Phó hiệu trưởng – Trường Tiểu học Điện Biên 1
Thành phố Thanh Hóa
Kết quả
đánh giá
xếp loại

Năm học
đánh giá
xếp loại

1.

Rèn luyện kĩ năng đọc hiểu thông
Sở GD&ĐT
qua việc sử dụng linh hoạt phiếu bài
tỉnh Thanh Hóa
tập khi dạy phân môn Tập đọc lớp 5

C

2005 - 2006

2.

Nâng cao chất lượng viết văn miêu
Sở GD&ĐT

tả ở lớp 5
tỉnh Thanh Hóa

C

2011 - 2012

3.

Đưa kĩ năng sống vào các hoạt động
giáo dục đối với học sinh lớp 5

B

2013 - 2014

4.

Một số biện pháp chỉ đạo tổ chức
Sở GD&ĐT
hoạt động ngoài giờ lên lớp ở trường
tỉnh Thanh Hóa
Tiểu học

B

2014 - 2015

5.

Tổ chức, chỉ đạo áp dụng phương
Sở GD&ĐT
pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học
tỉnh Thanh Hóa
trong trường tiểu học

C

2015 - 2016

6.

Một số biện pháp chỉ đạo tổ chức
hoạt động ngoài giờ lên lớp ở trường Sở GD&ĐT
Tiểu học Tiểu học Điện Biên 1 – tỉnh Thanh Hóa
Thành phố Thanh Hóa

B

2016 - 2017

TT

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại

Phòng
GD&ĐT tỉnh

Thanh Hóa

21