bang bo vet thuog

Kĩ thuật cấp cứu và chuyển thơng
Số tiết: 5 - 4 phần
Họ và tên học viên: Phùng Quang Phát
Ngày 20 tháng 06 năm 2009
I. ý định giảng dạy
1: Mục đích, yêu cầu
Hiểu đợc các nguyên tắc cơ bản cầm máu tạm thời, cố định tạm thời xơng gãy
và chống ngặt thở
- Biết làm các kĩ thuật cầm máu tạm thời, cố định tạm thời xơng gãy, hô hấp nhân
tạo và vận chuyển ngời bị thơng, bị nạn
- Tích cực luyện tập, vận dụng linh hoạt vào trong thực tế cuộc sống
2: Nội dung và trọng tâm
* Bài có 4 phần chính
+ Cầm máu tạm thời
+ Cố định tạm thời xơng gãy
+ Hô hấp nhân tạo
+ Kĩ thuật chuyển thơng
- Trọng tâm: Cả 4 phần
3: Tổ chức,phơng pháp và phơng tiện
- Tổ chức: Lấy đội hình lớp học để giảng dạy, lấy cá nhân và tổ để luyện tập
- Phơng pháp; thuyết trình kết hợp với làm mẫu phân tích động tác
Phơng tiện:
4: Thời gian: Bài giảng trong 5 tiết
5: Địa điểm: Tại sân tập
1
II. Nội dung giảng dạy
Nội dung bài giảng
Thời
gian
Hoạt động
của GV

Hoạt động
của HS
I. Cầm máu tạm thời
1, Mục đích:
Nhanh chóng làm ngừng chảy máu bằng
những biện pháp đơn giản để hạn chế thấp nhất
sự mất máu,góp phần cứu sống tính mạng ngời
bị nạn, tránh tai biến nguy hiểm .
2, Nguyên tắc cầm máu tạm thời
-Phải khẩn trơng nhanh chóng làm ngừng
chảy máu
-Phải xử trí đúng chỉ định theo tính chất của
vết thơng
-Phải đúng quy trình kỹ thuật.
3, Phân biệt các loại chảy máu
a, Chảy máu mao mạch máu đỏ thẫm, thấm
ra tại chỗ bị thơng,lợng máu ít
b, Chảy máu tĩnh mạch vừa và nhỏ
màu đỏ thẫm ,chảy ra tại chỗ bị thơng,lợng máu
vừa phải
c, Chảy máu động mạch:
màu đỏ tơi,chảy vọt thành tia,lợng máu nhiều
4, Các biện pháp cầm máu tạm thời
a, ấn động mạch:
Dùng các ngón tay ấn đè trên đờng đi của động
mạch làm động mạch bị ép chặt giữa ngón tay
ấn và nén xơng,máu ngừng chảy ngay tức khắc
- Một số điểm để ấn động mạch trên cơ thể:
+ Giảng dạy
nội dung bài

theo từng
phần, mục
bằng phơng
pháp diễn
giải, phân
tích chứng
minh kết
hợp với
tranh vẽ
+ Phát vấn
và nêu câu
hỏi
+ Học sinh
chú ý lắng
nghe và
ghi chép
đầy đủ.
+ Suy nghĩ
phát biểu
và trả lời
2
+ ấn động mạch trụ và quay ở cổ tay
+ ấ n động mạch cánh tay ở mặt trong cánh tay
+ ấn động mạch dới đòn ở hõm xơng đòn
b, Gấp chi tối đa:Là biện pháp cầm máu đơn
giản.Khi bị gấp mạch,các mạch máu cũng bị gấp
và bị đè ép bởi các khối cơ bao quanh làm cho
máu ngừng chảy.
- Gấp cẳng tay vào cánh tay
- Gấp cánh tay vào thân ngời có con chèn

c, Băng ép: Là phơng pháp băng vết thơng với
các vòng băng xiết tơng đối chặt đè ép mạnh vào
bộ phận bị tổn thơng tạo điều kiện cho việc
nhanh chóng hình thành máu cục làm máu ngng
chảy.
Cách tiến hành:
- Đặt một lớp gạc và bông phủ kín vết thơng
- Đặt một lớp bông mô dày phủ trên lớp bông
gạc
- Băng theo kiểu vòng xoắn hoặc số 8
d, Băng chèn :Cũng là kiểu đè ép nh ấn động
mạch,nhng không phải bằng ngóm tay mà bằng
một vật cứng tròn, nhẵn không sắc cạnh gọi là
con chèn.Con chèn đợc đặt vào vị trí trên đờng
đi của động mạch,càng sát vết thơng càng
tốt,sau đó cố định bằng nhiều vòng băng cuốn
chặt.Các vị trí tơng tự nh ấn động mạch.
e, Băng nút:Là cách băng ép,có dùng thêm bấc
gạc đã diệt khuẩn nhét chặt vào miệng vết thơng
3
tạo thành cái nút để cầm máu.
Nút càng chặt làm tăng sức đè ép vào các mạch
máu,tác dụng cầm máu càng tốt.
f, garô:Là biện pháp cầm máu tạm thời bằng sợi
dây cao su xoắn chặt vào đoạn chi làm ngừng sự
lu thông máu từ phía trên xuống phía dới của
chi,máu sẽ không chảy ra ở miệng vết thơng.
- Do sự ngừng lu thông máu trong thời gian
nhất định(khoảng 60-90 phút)rất dễ xảy ra tai
biến nguy hiểm.Vì vậy phải cân nhắc kỹ lỡng tr-

ớc khi ra quyết định garô trong các trờng hợp
vết thơng có chảy máu.
- Chỉ định garô:
+ Vết thơng ở chi chảy máu ồ ạt,phụt thành
tia
+ Vết thơng bị cắt cụt tự nhiên.
+ Vết thơng phần mềm hoặc gãy xơng
+ Bị rắn độc cắn ,ngăn chất độc xâm nhập vào
cơ thể.
- Nguyên tắc garô:
+ Phải đặt garô ngay sát phía trên vết thơng và
để lộ ra ngoài.
+ Đặt garô xong phải nhanh chóng chuyển về
các tuyến cấp cứu trên đờng cứ 1h phải nới garô
1 lần,không để lâu quá 3-4h.
+ Có phiếu ghi rõ :Họ tên,thời gian đặt
garô,thời gian nới garô lần 1,2 Họ tên ng ời
garô Để giúp tuyến trên theo dõi và xử lý.
+ Có ký hiệu bằng vải đỏ cài vào túi áo trái của
4
nạn nhân.
- Cách garô:Thờng dùng sợi dây cao su to
bản,mỏng và đàn hồi tốt.
- Thứ tự garô :
+ ấn động mạch phía trên vết thơng
+ Nốt vải gạc chỗ định garô
+ Đặt dây garô rồi từ từ xoắn,vừa xoắn vừa bỏ
tay ấn động mạch ra,không thấy máu chảy là đ-
ợc.
+ Băng vết thơng và làm các thủ tục hành chính.

II. Cố định tạm thời xơng gãy
1, Tổn thơng gãy xơng:
Tổn thơng thờng phức tạp nh:
- Xơng bị gãy rạn,gãy cha rời hẳn,gãy rời thành
2 hay nhiều mảnh hoặc có thể mất từng đoạn x-
ơng.
- Da ,cơ bị dập nát nhiều đi đôi kèm theo mạch
máu,thần kinh xung quanh cũng bị tổn thơng.
- Rất dễ gây choáng do đau đớn, mất máu và
nhiễm trùng.
2, Mục đích
- Làm giảm đau,cầm máu tại vết thơng
- Giữ cho đầu xơng gãy tơng đối yên tĩnh,bảo
đảm an toàn trong quá trình vận chuyển ngời
- Phòng ngừa các tai biến
3, Nguyên tắc cố định tạm thời xơng gãy:
- Nẹp cố định phải cố định đợc cả khớp trên ,dới
ổ gãy.
- Không đặt nẹp cứng sát vào chi ,phải đệm
5