SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ
PHÒNG GD&ĐT HẬU LỘC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG
ÂM NHẠC CHO TRẺ 3- 4 TUỔI THÔNG QUA VẬN ĐỘNG
THEO NHẠC, TRƯỜNG MẦM NON THỊNH LỘC
Người thực hiện: Trần Thị Bảy
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm Non Thịnh Lộc
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn
THANH HÓA, THÁNG 5 NĂM 2018
1
1
MỤC LỤC
Trang
1. MỞ ĐẦU
1.1.Lý do chọn đề tài………………………………………………….........1
1.2.Mục đích nghiên cứu………………………………………...................2
1.3.Đối tượng nghiên cứu……………………………………….. ...............2
1.4. Phương pháp nghiên cứu……………………………………………....2
2.NỘI DUNG ………………………………………………………….......2
2.1.Cơ sở lý luận………………………………………………....................2
2.2.Thực trạng……………………………………………………................3
2.3.Các biện pháp thực hiện….…………………………………..................5
2.4.Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm…………………………….........15
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ…………………………………...........16
3.1.Kết luận…………………………………………………………….....16
3.2.Kiến nghị………………………………………………………...........17
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
2
2
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Giáo dục mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân,
đặt nền móng cho sự phát triển về thể chất, nhận thức, tình cảm xã hội và thẩm
mỹ cho trẻ. Những kỹ năng mà trẻ được tiếp thu qua chương trình chăm sóc giáo
dục mầm non sẽ là nền tảng cho việc học tập và thành công sau này của trẻ.
Trong chương trình giáo dục mầm non, giáo dục âm nhạc là một hoạt động
nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được thực hiện ở mọi lúc, mọi
nơi mà trẻ không nhàm chán, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ
thuật và nó còn là phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác. Có
thể nói âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời với công tác chăm sóc, giáo
dục trẻ.
Mục đích của giáo dục âm nhạc là giáo dục tình cảm đạo đức, thẩm mỹ
cho trẻ. Giáo dục âm nhạc hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, tổ quốc, tình
yêu thương con người. Không chỉ vậy, giáo dục âm nhạc còn là phương tiện
nâng cao khả năng trí tuệ, phát triển thể chất, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng,
củng cố kiến thức cho trẻ qua học tập, vui chơi, hình thành và phát triển ở trẻ
những thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể như: Tính tổ chức kỷ luật, tự chủ,
mạnh dạn trước mọi người. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như học
hát, nghe hát, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc…sẽ hình thành ở trẻ
những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hòa. Chính vì vậy, giáo
dục âm nhạc cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng.
Đối với trẻ Mẫu giáo, do đặc điểm hồn nhiên, ham hoạt động nên mối
quan hệ giữa âm nhạc và vận động được hình thành dễ dàng. Các bài hát, bản
nhạc tạo cho trẻ những cảm xúc mạnh, trẻ vận động phù hợp với đặc tính của âm
nhạc. Ở đây âm nhạc giữ vai trò chủ đạo còn vận động là công cụ thể hiện hình
tượng âm nhạc. Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và các
hình thức nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm, gõ đệm theo nhạc. Hoạt động này
giúp trẻ phát triển về cảm giác nhịp điệu, sự khéo léo, phản ứng nhanh và đúng
với tính chất âm nhạc. Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác, nhịp
điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe được
trong âm nhạc. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được
bộc lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè. Các hoạt động phong trào phát huy được
hết khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ. Đặc biệt năm học: 2017 – 2018 chuyên
đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” do sở giáo dục, phòng
giáo dục tổ chức cuộc thi là chuyên đề vô cùng thiết thực đối với các trường
mầm non và giáo dục âm nhạc là một trong những hoạt động tập trung sâu vào
chuyên đề của hội thi.
Đối với trẻ 3-4 tuổi, đây là giai đoạn chuyển từ nhà trẻ lên mẫu giáo. Về
ngôn ngữ trẻ đã nói được liên tục hơn. Những biểu hiện về thái độ cũng rõ rệt
hơn như ngạc nhiên, thích thú, chăm chú…được bộc lộ rõ trong vận động như:
Giậm chân, vỗ tay, vẫy tay…theo âm nhạc. Ở trẻ xuất hiện sự hứng thú với âm
nhạc, đôi khi trẻ hứng thú với một dạng âm nhạc hoặc với một tác phẩm âm
3
3
nhạc nào đó. Tuy nhiên cảm xúc và hứng thú âm nhạc chưa ổn định, nhanh
chóng xuất hiện và cũng nhanh quên. Trẻ có thể tự hát, hoặc có sự hỗ trợ chút ít
của người lớn để hát những bài hát ngắn, đơn giản hoặc có thể làm quen với một
số nhạc cụ, tập sử dụng gõ đệm theo nhịp bài hát…Từ những vận động nhẹ
nhàng giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm
âm nhạc đầu tiên, dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị
hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm
âm nhạc và biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản.
Trong thực tế, trẻ mẫu giáo rất thích được vận động theo nhạc nhưng
những kỹ năng vận động của trẻ còn rất đơn điệu, chưa mang tính chất nghệ
thuật do nhiều giáo viên chưa chú ý hình thành kỹ năng vận động theo nhạc cho
trẻ, chưa vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, chưa có biện pháp thiết thực trong
quá trình dạy trẻ, dẫn tới kết quả chưa đạt được so với yêu cầu. Do vậy, việc áp
dụng biện pháp tiên tiến để dạy trẻ mẫu giáo vận động theo nhạc là rất cần thiết,
cần được chú trọng. Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy trẻ vận động
theo nhạc và với mong muốn nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ. Từ
những lý do đó tôi đã mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp
nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi thông qua vận
động theo nhạc ở trường mầm non Thịnh Lộc” làm đề tài viết sáng kiến kinh
nghiệm năm học 2017-2018.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Đề ra một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc cho trẻ 34 tuổi thông qua vận động theo nhạc ở trường mầm non Thịnh Lộc.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Trẻ 3-4 tuổi trường mầm non Thịnh Lộc, Hậu Lộc, Thanh Hóa
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận gồm: Tài liệu, văn bản, Chỉ thị.
- Phương pháp khảo sát.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra, trực quan, đàm thoại, thu
thập và xử lý thông tin.
- Nhóm phương pháp quan sát, so sánh, tổng hợp.
- Nhóm phương pháp thực hành, trải nghiệm.
- Phương pháp thống kê toán học.
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận:
Âm nhạc là loại hình nghệ thuật xuất hiện rất sớm trong lịch sử xã hội loài
người và là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống, đặc biệt là đối với trẻ thơ.
Ở trường Mầm non, đặc biệt đối với lứa tuổi Mẫu giáo, âm nhạc là một
trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm xúc, tưởng tượng,
sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả những hứng thú của trẻ. Khác với
loại hình nghệ thuật khác như hội họa, văn học, điện ảnh… âm nhạc không hoàn
toàn xác định rõ những hình ảnh cụ thể. Âm nhạc bằng những ngôn ngữ riêng là
4
4
giai điệu, âm sắc, trường độ, hoà âm, tiết tấu…cùng với thời gian đã thu hút, hấp
dẫn, làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ
nhận thức thế giới xung quanh, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, quan hệ trong giao
tiếp, trau dồi tình cảm... Đối với trẻ, âm nhạc là thế giới kỳ diệu, đầy cảm xúc.
Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ trong nôi.
Trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ trong sáng, nên tiếp xúc với âm
nhạc là một điều không thể thiếu.Thế giới âm thanh muôn mầu không ngừng
chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lý, năng lực hoạt
động và sự hiểu biết của trẻ. Nhà chỉ huy nhạc nổi tiếng Lô- Tô- Kôpxki đã nói
“ khi nghe nhạc cả người lớn và trẻ em đều muốn cử động theo nhịp, tiết tấu.
Tay họ đung đưa, chân gõ nhịp, đầu lắc lư theo nhạc”. Nhiều khi các em nhỏ vừa
nghe nhạc, vừa ngẫu hứng điệu múa có tiết tấu độc đáo của mình. Giữa âm nhạc
và vận động có mối liên hệ trực tiếp, xuất phát từ cơ sở sinh lý, đó là cơ quan
thính giác, cơ quan cảm giác về chuyển động và thăng bằng. Nhà tâm lý học
B.N Chep-lô-va cho rằng: “Việc tri giác âm nhạc xảy ra cùng lúc hoàn toàn trực
tiếp với phản ứng vận động âm nhạc theo diễn biến thời gian”.
Hiện nay chương trình giáo dục mầm non nói chung và hoạt động âm
nhạc nói riêng là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được
đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu
cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt
đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui
tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi
dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách. Lời
ca của âm nhạc giàu tính biểu hiện và chất trữ tình. Nội dung lời ca phong phú
trong các bài hát giúp trẻ phát hiện vẻ đẹp trong thiên nhiên, sự ngộ nghĩnh đáng
yêu của các con vật quen thuộc. Âm nhạc cũng giúp trẻ cảm nhận về tình cảm
gia đình, bạn bè tình yêu quê hương đất nước. Từ đó gợi mở cho trẻ về cách ứng
xử hay nói cách khác là giáo dục trẻ đạo đức làm người. Để minh chứng cho
điều này Đại văn hào M. Go-rơ-ki nhận xét “Âm nhạc tác động một cách kỳ
diệu đến tận đáy lòng. Nó khám phá cái phẩm chất cao quý nhất ở con người”.
Mỗi bài hát, bản nhạc gợi bao điều mới lạ, dẫn dắt tư duy tới sự tưởng tượng và
sự rung cảm phong phú, âm nhạc đã làm giàu tâm hồn và trí tuệ của con người
thông qua các âm thanh đặc trưng, nghĩa là những âm thanh đã được tổ chức
một cách chặt chẽ, tạo thành hệ thống có logic bằng Cao độ (là sự trầm bổng,
cao, thấp), Trường độ (là sự ngân nga, nhanh chậm), Cường độ (là sự nhấn nhá,
mạnh, nhẹ) và bằng Màu sắc để hình thành một giai điệu tinh tế, làm rung cảm
người thưởng thức.
Vận động theo nhạc nhằm giáo dục nhịp điệu cho trẻ thông qua vận động
của cơ thể, phù hợp với tình năng động của trẻ. Ở thể loại hoạt động này, cần
chú ý một số đặc điểm dẫn tới sự khác biệt về phương pháp đối với từng độ tuổi.
Hoạt động vận động theo nhạc ở lứa tuổi mầm non có thể chia làm hai nhóm
trên cơ sở tri giác âm nhạc và tái tạo các phương tiện truyền cảm trong động tác.
5
5
- Nhóm thứ nhất: Là những động tác đơn giản biểu hiện cảm xúc theo tính chất,
nhịp điệu âm nhạc như: vỗ tay, gõ đệm, nhún nhảy…
- Nhóm thứ hai: Hướng vào những kỹ năng chuyển động trong quá trình vận
động theo nhạc.
Với hoạt động này, đối với trẻ 3 – 4 tuổi trẻ biết làm các động tác phối
hợp đơn giản, đông tác đối xứng, thực hiện các bước chuyển động phù hợp với
tính chất êm dịu hay mạnh mẽ của âm nhạc, với tốc độ vừa phải, tự mình bát
đầu, kết thúc các bước chuyển động, Nắm được các bước nhảy: Nhày thẳng,
nhảy hai chân chuyển đổi nhau và nhảy một chân( tay có cầm đạo cụ âm nhạc
như cờ, hoa, bóng..)
2.2. Thực trạng:
* Thuận lợi.
- Năm học 2017 – 2018, tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 3 – 4 tuổi
C2, với tổng số 26 trẻ.
- Bản thân tôi được Ban giám hiệu bồi dưỡng về phương pháp tổ chức hoạt động
âm nhạc cho trẻ, luôn quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình trong chuyên môn cũng như
nghiên cứu đề tài.
- Nhà trường có một đội ngũ giáo viên trẻ khỏe nhiệt tình trong công việc, yêu
nghề, mến trẻ. Trường có khuôn viên sạch đẹp thoáng mát để trẻ vui chơi.
- Với yêu cầu sử dụng công nghệ thông tin đổi mới hình thức phương pháp dạy
học, tôi đã chủ động những trò chơi mới lạ, cách làm một số đồ chơi từ nguyên
vật liệu mở để kích thích trẻ hứng thú tham gia các vận động trong âm nhạc, cập
nhật kịp thời những đổi mới trong việc tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ để áp
dụng cho lớp mình. Không dừng lại ở đó mà tôi luôn xác định cho mình cần
phải tự học hỏi, tự bồi dưỡng bởi lẽ học không bao giờ là thừa ngoài ra tôi luôn
tìm tòi sách báo, các phương tiện thông tin như đài, loa, tivi, Internet...nhằm lĩnh
hội kiến thức cho mình để nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ.
* Khó khăn.
- Chưa gây được hứng thú với trẻ đến các tác phẩm âm nhạc
- Đồ dùng trực quan còn ít chưa đa dạng phong phú.
- Nhà trường vẫn chưa có giáo viên chuyên trách dạy riêng về hoạt động âm
nhạc, năng khiếu và kỹ năng ca hát của giáo viên còn hạn chế không đồng đều,
tình trạng dạy trẻ hát chênh nhạc, sai nhạc vẫn còn. Khi hát trẻ còn chưa biết
cách lấy hơi, tạo âm, nhả chữ. Ở hoạt động nghe hát trẻ còn hạn chế trong việc
phân biệt tính thể loại, cảm nhận sắc thái thể hiện trong âm nhạc, trẻ chỉ biết
lắng nghe chứ chưa thể hiện được cảm xúc, tình cảm, thái độ khi nghe. Bên
cạnh đó trẻ vẫn còn thiếu sự tự tin, mạnh dạn khi tham gia sinh hoạt văn nghệ
giữa đám đông.
- Giáo viên chưa chú trọng đến rèn kỹ năng vận động cho trẻ, còn gò ép trẻ vận
động theo ý mình
- Giáo viên chưa thực sự đầu tư về nghệ thuật, kỹ năng đánh đàn cho trẻ hát
- Các tác phẩm giới thiệu đến trẻ còn nghèo nàn, đơn điệu và phụ thuộc vào
chương trình chung. Giáo viên chưa chịu khó sưu tầm các bài hát hay, có tiết tấu
hấp dẫn phù hợp với lứa tuổi trẻ ở bên ngoài đưa vào dạy trẻ.
6
6
- Phần lớn các cháu chưa học qua độ tuổi nhà trẻ nên các cháu rất quấy khóc,
chưa vào nề nếp.
- Đa số trẻ chưa tích cực tham gia vào hoạt động ca hát, đặc biệt là vận động
đúng theo bài hát
- Trẻ hát đúng giai điệu nhưng cảm nhận nhịp điệu chưa cao, chưa giữ nhịp bài
hát.
- Khi hát và vận động vỗ nhịp, phách… chưa hòa quyện vận động của mình vào
với vận động tập thể.
- Một số phụ huynh chưa hiểu hết ý nghĩa quan trọng của hoạt động âm nhạc đối
với trẻ nên chưa nhiệt tình hỗ trợ nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để cô và
trẻ cùng làm dụng cụ âm nhạc bổ sung cho góc chơi và hoạt động học âm nhạc.
* Kết quả khảo sát thực trạng:
Để có được các biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thông
qua vận động theo nhạc phù hợp, hiệu quả, tôi tiến hành khảo sát, đánh giá thực
trạng của trẻ 3-4 tuổi, kết quả như sau:
Bảng 1. Kết quả khảo sát thực trạng:
Kết quả khảo sát
TT
Nội dung khảo sát
Số
trẻ
Đạt
Tỷ lệ Chưa Tỷ lệ
%
đạt
%
1
2
Trẻ nhớ tên bài hát
26
18
69
8
31
Trẻ thuộc lời bài hát, hát đúng 26
18
69
8
31
giai điệu
3
Kỹ năng vận động theo nhạc
26
20
77
6
23
4
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động 26
19
73
7
27
* Nguyên nhân:
Qua khảo sát đánh giá kết quả tôi tìm thấy một số nguyên nhân dẫn tới tỉ
lệ đạt được của trẻ còn thấp đó là:
+ Về phía trẻ:
- Do trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc từ gia đình.
- Do trẻ hiếu động chưa vào nề nếp nên còn nhút nhát không dám thể hiện
bài tập.
- Trẻ chưa được thường xuyên thực hiện ôn luyện vận động theo nhạc.
+ Về phía cô:
- Hình thức tổ chức chưa linh hoạt, chưa kích thích hứng thú cho trẻ khi
tham gia vào hoạt động.
- Đồ dùng trực quan, dụng cụ học tập còn ít, chưa đẹp chưa hấp dẫn.
- Chưa làm tốt công tác phối kết hợp với phụ huynh.
Từ những nguyên nhân trên, tôi đã trăn trở tìm ra một số giải pháp và biện
pháp để áp dụng vào việc nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc cho trẻ như
sau:
2.3. Các biện pháp thực hiện:
Biện pháp 1: Chú ý rèn luyện nề nếp, thói quen cho trẻ.
7
7
Do đặc điểm của lứa tuổi nên khi tổ chức các hoạt động trẻ hay tranh
nhau, lộn xộn, gây mất tật tự, ồn ào. Đúng như Bác đã nói: “Hiền dữ đâu phải
là tính sẵn, phần nhiều do giáo dục mà nên”. Vì thế tôi phải nghiên cứu, xây
dựng chương trình, kế hoạch riêng cho lớp của mình để giúp trẻ đi vào nề nếp
thực hiện được hết các yêu cầu các hoạt động ở lớp. Trước hết là phân nhóm đối
tượng sắp xếp chỗ ngồi cho trẻ một cách hợp lý.
Ví dụ: khi vào hoạt động chung tôi sắp xếp cho trẻ không có năng khiếu
ngồi cạnh trẻ có năng khiếu, trẻ rụt rè ngồi cạnh trẻ hiếu động, trẻ cá biệt ngồi
cạnh cô giáo để tiện cho việc điều hành trẻ được tốt hơn. Cô động viên khích lệ
sự tiến bộ đối với trẻ hiếu động khi thấy trẻ ngoan hơn. Đặc biệt tôi thường
xuyên uốn nắn và tập cho trẻ cách đi đứng, xưng hô, cách trả lời cô khi cần
thiết…
Bằng các hình thức trên tôi đã dần dần ổn định đưa trẻ vào nề nếp thói
quen trong mọi hoạt động, ở mọi lúc, mọi nơi. Khuyến khích trẻ nhút nhát
thường xuyên lên cùng hoạt động tập thể, dần dần cho trẻ thực hiện theo cá nhân
để trẻ có được tính tự tin, mạnh dạn khi đứng trước tập thể. Cô cho trẻ được hoạt
động nhiều với các đồ dùng dụng cụ học tập như là: xắc xô, trống cơm, phách
tre…để trẻ hoạt động được thành thạo hơn. Không ngừng bồi dưỡng thêm các
hoạt động vận động âm nhạc cũng như các hoạt động học khác cho trẻ yếu vào
các thời điểm thích hợp trong ngày.
Biện pháp2: Sưu tầm và làm đồ dùng, đồ chơi, trang trí lớp theo quan điểm
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Đối với trẻ mầm non, đồ dùng đồ chơi là thứ không thể thiếu trong cuộc
sống của trẻ. Thông qua đồ dùng đồ chơi trẻ có thể tìm tòi, khám phá, trẻ được
thao tác với các đồ vật…qua đó giúp trẻ phát triển một cách toàn diện. Khi trẻ
được tìm hiểu, khám phá các đồ dùng đồ chơi giúp trẻ hiểu biết về tên gọi, đặc
điểm, công dụng…về thế giới xung quanh, giúp trẻ biết được cách sử dụng...của
các đồ dùng, đồ vật, qua đó giúp trẻ phát triển về nhận thức. Khi được thao tác
với đồ dùng đồ chơi:cầm, nắn, sờ… giúp trẻ được phát triển thể chất về các vận
động tinh. Bên cạnh đó giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật được trẻ mẫu
giáo rất yêu thích. Đây là loại hình được xem như phương tiện để thực hiện các
hoạt động giáo dục một cách hiệu quả.
* Sưu tầm nguyên vật liệu
Vật liệu làm đồ chơi mầm non cho trẻ vô cùng phong phú và đa dạng, bên
cạnh những gì nhà trường đã trang bị, ngay từ đầu năm học các lớp nên huy
động các phụ huynh học sinh cùng nhau đóng góp cho “Quỹ vật liệu” của lớp.
Nguồn vật liệu được lấy từ thiên nhiên và các vật liệu tái chế tìm thấy trong gia
đình, ngoài cửa hàng, trên đường làng…
Nguyên vật liệu để làm đồ chơi mầm non có thể sưu tầm dễ dàng như: Từ
động vật ( vỏ sò, vỏ ốc, vỏ hến, lông chim…), từ thực vật (gỗ, thân tre, cành cây,
rơm rạ, lá cây, quả khô, hột hạt…), từ nguồn vô cơ như (đá, sỏi, đất sét, cát,..)
8
8
Khi sử dụng các nguyên vật liệu tái chế cần chú ý lựa chọn vật liệu sạch sẽ và an
toàn, hộp, vỏ nhựa…phải được rửa sạch, phơi khô. Không dùng các nguyên vật
liệu sắc nhọn dễ vỡ có thể gây thương tích cho trẻ.
Để có một tiết dạy tốt mang lại hiệu quả cao trong công tác giảng dạy thì
yếu tố đầu tiên để lôi cuốn trẻ vào giờ học là đồ dùng giáo cụ trực quan và trang
phục cho trẻ là không thể thiếu. Chính vì thế mà bản thân tôi luôn cố gắng tìm
tòi sáng tạo ra những đồ dùng khoa học đảm bảo an toàn cho trẻ. Trang phục đẹp
mắt mang tính thẩm mỹ cao phù hợp với lứa tuổi và nội dung của bài hát. Đối
với hoạt động âm nhạc là một hoạt động nghệ thuật mà trẻ rất yêu thích nên đồ
dùng cho giờ âm nhạc phải phong phú, đa dạng, phù hợp với nội dung của từng
bài hát. Tuy còn nhỏ tuổi nhưng rất thích cái đẹp, mầu sắc sặc sỡ, mới lạ. Để tiến
hành hoạt động âm nhạc cần tạo ra một môi trường âm nhạc là rất cần thiết. Vì
vậy tôi luôn cố gắng tạo môi trường giáo dục trong và ngoài lớp học, sao cho
phù hợp với lứa tuổi của trẻ.
* Tạo môi trường trong lớp học:
- Trong lớp học, việc sắp xếp không gian hợp lí, Gần gũi, quen thuộc với cuộc
sống thực hàng ngày của trẻ là một trong những yếu tố tất cần thiết, nó khơi dậy
cho trẻ nguồn cảm hứng mỗi khi đến lớp. Chính vì vậy cần có sự phân chia giữa
các góc rõ rệt, phù hợp. Thiết kế các góc chơi phù hợp diện tích lớp, độ tuổi.
Đảm bảo cho trẻ di chuyển dễ dàng giữa các góc mà không va chạm vào nhau
hoặc vấp ngã hay va chạm vào đồ vật.
VD: Khi bố trí góc âm nhạc cần chú ý sao cho ở nơi đó tiếng ồn ào trẻ tạo
ra tại góc không ảnh hưởng, làm phiền đến những hoạt động yên tĩnh ở góc
khác. Để kích thích tính tò mò, ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc,
giáo viên phải chú ý thay đổi chất liệu, những thiết bị tạo âm thanh khác nhau
theo từng chủ đề, tạo điều kiện cho trẻ sử dụng tối đa các dụng cụ âm nhạc.
- Trang trí các góc hoạt động:
+ Đối với việc trang trí các góc, cần trang trí vừa tầm mắt trẻ, phù hợp với
độ tuổi. Các góc trang trí hình ảnh phải rõ ràng, cụ thể, không quá nhiều hình
ảnh. Tạo các Góc mở, có sản phẩm của cô và của trẻ, phong phú về thể loại …
Ví dụ:
- Tôi vẽ tranh, sưu tầm tranh ảnh từ hoạ báo, lịch…có nội dung về hoạt
động âm nhạc, nội dung bài sắp học để trang trí hoặc làm đồ dùng cho giảng
dạy.
- Tôi chuẩn bị đồ chơi âm nhạc, bởi vì đồ chơi là nhu cầu tự nhiên không
thể thiếu đối với cuộc sống của trẻ. Đồ chơi có 2 loại chủ yếu:
+ Đồ chơi công nghiệp: Đàn, xắc xô, trống, kèn, mõ, trang phục…
9
9
+ Đồ chơi tự tạo: Đồ chơi tự tạo có muôn hình muôn vẻ bởi chúng được tạo
ra từ những nguyên vật liệu sẵn có, dễ kiếm, dễ làm. Nguồn gốc của đồ chơi tự
tạo là vô tận. Làm đồ chơi tự tạo là hoạt động sáng tạo và độc đáo. Có thể dùng
luôn những đồ vật thông thường trong sinh hoạt hàng ngày, sử dụng trực tiếp
những vật liệu tự nhiên làm đồ chơi và bằng những vật liệu thu lượm được như
là: Phách tre, mô hình đàn, xúc xắc, trống cơm, hoa cài tay, mũ múa...
Ảnh 1: Một số đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động âm nhạc
* Tạo môi trường ngoài lớp học:
Môi trường ngoài lớp học là môi trường sẵn có xung quanh trường, lớp
học. Môi trường để giúp trẻ tham gia các hoạt động trài nghiệm hàng ngày như
tạo môi trường vườn cây, vườn rau, hoa...Trong hoạt động âm nhạc, với môi
trường hoạt động bên ngoài trẻ được cùng cô tham gia khám phá thế giới xung
quanh như cỏ, cây, hoa, lá, con vật … qua đó giúp trẻ hứng thú tham gia vào các
hoạt động.
Ví dụ. Trong chủ đề thế giới thực vật, tôi cho trẻ tham quan vườn hoa,
vườn cây của nhà trường, sau đó cho trẻ hát vận động bài hát màu hoa hoặc bài
hát lá xanh..
* Làm đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn gây hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt
động âm nhạc thông qua vận động theo nhạc.
Do đặc diểm tâm sinh lý lứa tuổi Mẫu giáo, các cháu tuy còn nhỏ tuổi
nhưng rất thích cái đẹp, mầu sắc sặc sỡ, mới lạ. Để tiến hành hoạt động âm nhạc
cần tạo ra một môi trường âm nhạc là rất cần thiết. Vì vậy tôi luôn cố gắng tạo
nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn trang trí xung quanh lớp.
Ví dụ:
+ Tận dụng bìa cứng, xốp đề can để tạo thành nhiều cái đàn .
+ Tận dụng các hộp bánh để làm trống...
+ Vỏ hộp sữa làm trống cơm.
+ Tận dụng vải vụn của thợ may làm hoa cài tay.
+ Mút xốp làm mũ múa..v.v…
Ví dụ: trong chủ đề nghề nghiệp tôi cho trẻ tham gia vào tiết biểu diễn, sử dụng
đàn, trống cô tự tạo…
Như vậy, việc tạo môi trường trong và ngoài lớp học, kết hợp với sử dụng
hợp lý các dụng cụ âm nhạc trong quá trình trẻ vận động làm tăng hứng thú, phát
huy tích cực vận động của trẻ, từ đó nâng cao hiệu quả quá trình vận động theo
nhạc của trẻ.
Biện pháp 3: Lựa chọn các hình thức linh hoạt để nâng cao chất lượng giáo
dục âm nhạc.
Vận động là công cụ để giúp trẻ thể hiện bài hát do đó với mỗi bản nhạc
hay bài hát mang đến cho trẻ, tôi cùng trẻ phân tích nội dung, giai điệu, cấu trúc
của bài hát để lựa chọn loại hình vận động phù hợp. Với những bài hát rõ nhịp,
phách, có giai điệu vui tươi, có cấu trúc cân đối tôi có thể lựa chọn hình thức
vận động theo nhịp. Lựa chọn hình thức vận động theo phách, hoặc các loại hình
tiết tấu.
Ví dụ: Bài “Cháu yêu cô chú công nhân” vận động theo tiết tấu chậm
10
10
Chú công nhân xây nhà cao tầng…
(v
v
v nghỉ v v v nghỉ)
Ghi chú: v: Vỗ tay.
Nghỉ: không vỗ tay.
Còn những bài hát có hình tượng nghệ thuật đẹp, có giai điệu tình cảm tha
thiết, tôi lựa chọn hình thức múa.
Ví dụ: Bài “Con cào cào” hoặc bài “Trời nắng, trời mưa”
Những bài hát sôi động tôi có thể cho trẻ tập những bài thể dục nhịp điệu,
hay các động tác oerobic khỏe khoắn.
Trẻ được mặc trang phục và sử dụng đạo cụ và biểu diễn phù hợp với tính
chất âm nhạc và nội dung bài hát sẽ làm phong phú thêm đời sống văn hoá, có
tác dụng giáo dục tình cảm đạo đức, góp phần vào việc hình thành nhân cách trẻ
thơ.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động minh hoạ bài Chú bộ đội của tác giả Hoàng Hà.
Tôi cho cả lớp làm động tác minh họa chú bộ đội. Tôi nhận thấy trên nét mặt
vui tươi, hồ hởi trên mỗi trẻ. Trẻ vui sướng ngỡ mình là chú bộ đội vác súng
bước đi hùng tráng. Trẻ được thể hiện tình cảm của mình đối với chú bộ đội.
Kết quả tôi thấy trẻ rất hứng thú, có ý thức, tích cực tham gia hoạt động, đạt
được những yêu cầu của bài dạy.
Sau khi lựa chọn các hình thức vận động, tôi cùng trẻ xây dựng các động
tác cụ thể phù hợp. Việc lựa chọn các loại hình vận động và các động tác phù
hợp với tính chất âm nhạc sẽ giúp cho quá trình lĩnh hội các kĩ năng vận động
của trẻ sẽ thuận lợi hơn, mang lại hiệu quả cao hơn.
Biện pháp 4: Làm mẫu chính xác vận động theo nhạc và có sáng tạo.
Làm mẫu là biện pháp quan trọng nhằm mục đích cho trẻ tri giác toàn vẹn
(Tri giác âm nhạc và vận động trong một khối thống nhất). Việc sớm tư duy trực
quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất cần thiết. Vai trò của cô giáo
trong vấn đề này là phải tạo được sự hứng thú để trẻ say mê, ham thích hoạt
động nghệ thuật. Vì vậy trước khi cho trẻ hoạt động nghệ thật cô cần có những
hình thức gợi mở, dẫn dắt giới thiệu và được xem cô biểu diễn mẫu với mức độ
hoàn thiện nhất
Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực vận động theo nhạc tôi có thể
linh hoạt, làm đa dạng các cách học thuộc.
- Dạy cả lớp vận động theo nhạc.
- Nối tiếp theo tổ: Cô đưa tay về phía nào thì tổ ở phía đó hát
- Theo nhóm bạn trai, nhóm bạn gái: Khi cô bắt nhịp cao tay thì các bạn trai
vừa hát vừa gõ đệm theo nhịp, khi thấy cô bắt nhịp thấp tay thì các bạn gái thực
hiện.
- Nhóm hát, nhóm vận động : Các bạn trai làm các nhạc công gõ đệm theo
nhịp cho các bạn gái làm ca sĩ.
- Theo tốp nhỏ.
- Cá nhân.
Khi cô cho trẻ tập sử dụng một loại nhạc cụ nào đó để đệm cho bài hát, cô
cần nói rõ cách gõ cho âm thanh phát ra như thế nào thì phù hợp.
11
11
Ví dụ: Dạy trẻ cách sử dụng nhạc cụ là trống: Tay trái cầm trống, tay phải
cầm dùi, khi gõ thì gõ vào giữa mặt trống, sau đó đưa ra gõ vào thành trống.
Hoặc dạy trẻ sử dụng nhạc cụ là xắc xô thì tay phải cầm xắc xô (úp xắc xô vào
trong lòng bàn tay) khi gõ thì gõ xắc xô vào lòng bàn tay trái sau đó đưa hai tay
rộng ra nghỉ bằng một phách.
* Trong tổ chức có nhiều người tham gia vận động, di chuyển đội hình,
múa động tác cháu trai khác động tác cháu gái…Muốn thể hiện toàn vẹn trong
sự kết hợp với âm thanh âm nhạc cùng một lúc là không thể được. Vì vậy để
đảm bảo tính toàn vẹn của tri giác, tôi cần sử dụng biện pháp trình bày cùng với
lời giải thích động tác của các cháu trai trước, động tác của các cháu gái sau. Có
thể giải thích dưới hình thức dựng hình ảnh mô phỏng hoặc chỉ dẫn ngắn gọn, dễ
hiểu. Ví dụ khi dạy trẻ vận động minh hoạ bài: Vui đến trường có câu “Con
chim nó hót, líu lo líu lo…” có động tác làm tiếng chim hót, cô có thể nói: “Các
con đặt hai tay khum ở miệng giống như chim hót đấy các con ạ.”
Trong chương trình một số bài múa đã có biên soạn động tác múa gợi ý,
song cô có thể dạy trẻ phối hợp các động tác tay chân, thân hình và thể hiện qua
nét mặt kết hợp với âm nhạc.
Ví dụ: Trong sách Chăm sóc giáo dục Mẫu giáo và hướng dẫn thực hiện.
Không biên soạn động tác múa bài: Chú bộ đội của tác giả Hoàng Hà. Dựa vào
đặc điểm của lớp các cháu có khả năng múa được những động tác đơn giản, dựa
vào nội dung của bài hát tôi đã sáng tạo ra động tác cho phần dạo nhạc đầu,
động tác của 4 câu hát, phần nhạc kết.
- Phần dạo nhạc đầu: Đứng thẳng, hai tay đưa lên cao và đưa sang hai bên
theo nhịp bài hát.
- Động tác 1: “Vai chú…nhanh nhanh”.
Hai tay vung tự nhiên, chân dậm đều.
- Động tác 2: “Chú bộ đội...lắm”
Tay phải vẫy nhẹ 3 cái rồi từ từ đặt lên ngực trái vào từ “lắm”
- Động tác 3: “Súng chắc ...bình”.
Hai tay giả động tác bồng súng, chân dậm theo nhịp bài hát.
- Phần nhạc kết: Hai tay đưa cao lên trên đầu, lắc cổ tay, kết hợp bước xoay
tròn tại chỗ một vòng.
Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực luyện tập múa, tôi có thể cho trẻ
múa dưới các hình thức và sắp xếp di chuyển đội hình như sau:
+ Cô cho cả lớp múa. (Đội hình đứng vòng tròn, cô cũng đứng ở vòng tròn
múa cùng trẻ).
+ Trẻ múa theo nhóm các bạn trai và các bạn gái đứng riêng theo từng vòng
tròn. (hai vòng tròn đồng tâm)
+ Trẻ múa từng đôi. (Hai trẻ quay mặt vào nhau hoặc tự chọn bạn để múa)
+ Trẻ múa theo nhóm nhỏ.
+ Cá nhân múa.
Do trẻ học thông qua bắt chước nên tôi phải làm mẫu nhiều lần. Trẻ bắt
chước có thể không như giáo viên, nhưng những gì nghe, nhìn qua mẫu giúp trẻ
khắc sâu ấn tượng, nhận biết một cách xúc cảm các động tác, bài múa. Như vậy
12
12
bằng nhiều hình thức sinh động, cô sẽ hình thành tư duy trực quan, tạo được
những yếu tố ban đầu cho mọi cảm nhận nghệ thuật.
Ảnh 2: Cô làm mẫu cho trẻ bắt chước làm theo
Ví dụ: Dạy trẻ vỗ tay theo nhịp bài “Con gà trống” chủ đề: “động vật nuôi
trong gia đình”
- Cô làm mẫu:
+ Lần 1: Không phân tích. (Giới thiệu tên vận động: Cô vừa vỗ tay theo
nhịp bài “Con gà trống”, hoặc cô có thể cho trẻ nhận xét cách vỗ của cô).
+ Lần 2: Cô phân tích cách vỗ: Tiếng vỗ tay đầu tiên cô vỗ vào tiếng “Con”
đầu tiên trong câu hát, cô vỗ 1 tiếng rồi mở tay ra, cứ như vậy cô vỗ nhịp nhàng
theo giai điệu bài hát.
+ Cả lớp hát và vỗ tay theo nhịp cùng cô 2-3 lần
+ Mời trẻ ở tổ “mèo trắng” lên hát và vỗ tay theo nhịp
+ Mời trẻ ở tổ “mèo đen” lên hát và vỗ tay theo nhịp
+ Mời tổ “mèo vàng” lên biểu diễn hát và vỗ theo nhịp
+ Mời 2 nhóm trẻ lên biểu diễn
+ Mời 1-2 trẻ lên biểu diễn
- Có thể cho trẻ vận động sáng tạo:
+ Cô hỏi: Bạn mèo ơi, bạn thấy các bạn lớp của chúng tôi biểu diễn có giỏi
không? Theo bạn, ngoài cách vỗ tay theo nhịp, bạn còn nghĩ ra cách vận động
theo nhịp nào khác? (Mèo hát và vận động sáng tạo theo nhịp 2 câu đầu)
+ Cô hát và vận động theo nhịp gợi ý cho trẻ
+ Yêu cầu trẻ cùng suy nghĩ các cách vận động theo nhịp khác nhau minh
hoạ cho bài hát “Con gà trống”
+ Cho trẻ hát và vận động sáng tạo 1 lần theo ý thích.
Như vậy, trong hoạt động múa – vận động theo nhạc, Với biện pháp này
trẻ quan sát các điệu bộ thể hiện nội dung giáo của giáo viên, trẻ bắt chước và
tích lũy những vận động mà trẻ sẽ có cơ hội thể hiện trong quá trình tham gia
vào các hoạt động âm nhạc sau này.
Biện pháp 5: Tăng cường luyện tập vận động theo nhạc cho trẻ.
Cũng giống như học hát, trẻ phải bắt chước và luyện tập nhiều lần các
động tác mới một cách chính xác và chi tiết. Tôi cần sử dụng một số biện pháp
sau:
* Làm mẫu lại các động tác có sự kết hợp của âm nhạc với mục đích khôi
phục lại trong trí nhớ, tri giác thính giác và trình tự động tác. Khi luyện tập cô
phải cùng làm với trẻ nhiều lần từ đầu đến cuối bài hát ( Bản nhạc). Những động
tác khó, cô có thể cho trẻ múa lại kết hợp với lời ca (tiết nhịp) trọn vẹn câu hát.
* Chỉ dẫn trẻ thực hiện động tác cùng với âm nhạc. Chỉ dẫn chi tiết, chính
xác, đặc điểm động tác cùng với âm nhạc, đồng thời kích thích trẻ hoạt động độc
lập.
*Sửa chữa dần những chi tiết không chính xác (Tách ra để tập riêng)
Ví dụ: Trong bài “Trời nắng trời mưa”. Trẻ múa sai câu “Bên nhau, bên
nhau, bên nhau ta cùng chơi” Có rất nhiều cách sửa sai như là cô cho trẻ múa
riêng động tác hoặc có thể cô nói “Sau đây cô mời các con cùng quan sát thật kĩ
13
13
các động tác của cô múa” Trong khi cô múa thì trẻ tri giác toàn bộ động tác và
trẻ tự điều chỉnh động tác của mình cho đúng.
Ảnh 3: Hình ảnh minh họa bài “Trời nắng trời mưa”
* Tổ chức linh hoạt, đa dạng cách học thuộc các động tác để gây hứng thú
và trẻ tích cực hoạt động dưới các hình thức cả lớp, tổ, nhóm trẻ luyện tập, tổ
hát, tổ vận động. Cô khuyến khích trẻ tự vận động để tạo khả năng theo dõi, và
giúp trẻ làm chính xác lại.
*Căn cứ vào hình thức vận động theo nhạc như vỗ tay hoặc gõ đệm theo
tiết.
tấu, vận động minh hoạ, múa…Cô luôn chú ý tới đội hình của trẻ, sao cho cô
làm mẫu, tất cả nhìn thấy cô và cô quan sát được trẻ.
* Đa dạng hoá các vận động:
Để khi trẻ đỡ chán và nâng cao khả năng của trẻ tôi nghiên cứu và thấy
cần phải đa dạng hoá các vận động. Tôi có thể tạo thành trò chơi cho trẻ.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động gõ đệm theo tiết tấu chậm
Tôi có thể tạo thành trò chơi cho trẻ. Mời 3 trẻ lên chơi cùng cô: Trẻ gõ
đệm, cô vỗ tay:
<
<
<
/
Trẻ 1 Trẻ 2 Trẻ 3 Cô vỗ tay.
Hoặc cho các cháu hai tay chống hông, đậm chân 3 phách đầu, phách 4
dậm gót chân.
<
<
<
/
dậm
dậm
dậm
gót
chân
chân
chân
gót
Có thể thay đổi làm động tác đánh cồng của dân tộc Tây nguyên.
<
<
<
/
gõ
gõ
gõ
vuốt tay
Khi nghe các thể loại âm nhạc khác nhau, trẻ có thể bộc lộ cảm xúc bằng
các hoạt động hình thể một cách ngẫu hứng nhưng mọi trẻ không nhất thiết phải
vận động giống nhau. Đây là xúc cảm tự nhiên thể hiện bằng hành động theo
tính chất giai điệu, nhịp điệu âm nhạc. Ở đây, giáo viên là người gợi ý giúp trẻ
cảm thụ các tính chất âm nhạc khác nhau. Trẻ nghe nhạc, vận động theo không
cần hát.
* Dạy trẻ vỗ tay hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo bài hát cũng
có nhiều cách dạy. Giáo viên cần căn cứ vào loại nhịp, cấu trúc hình tiết tấu của
bài hát để chọn hình thức vỗ tay, gõ đệm và cách dạy cho phù hợp. Trong
chương trình cải cách của lớp Mẫu giáo 3 - 4 tuổi thường có cách:
- Day vỗ tay (hoặc gõ) theo nhịp: Vỗ tay hoặc gõ một tiếng vào phách
mạnh, (đầu ô nhip) phách nhẹ nghỉ.
Ví dụ: Trong bài Thật là hay có câu:
Nghe véo von trong vòm cây hoạ mi với sơn ca.
Vỗ nghỉ
vỗ
nghỉ
vỗ nghỉ
vỗ
14
14
- Dạy vỗ tay (hoặc gõ) tiết tấu chậm: Vỗ tay hoặc gõ 3 tiếng, mỗi tiếng
bằng một nốt đen, rồi nghỉ bằng một tiếng (Vỗ tay hoặc gõ vào phách mạnh ở
đầu ô nhịp)
Ví dụ: Trong bài Con chim non có câu:
Con chim non, - trên cành hoa, - hót véo von,
hót véo von. Vỗ vỗ vỗ nghỉ vỗ vỗ vỗ nghỉ vỗ vỗ vỗ nghỉ vỗ vỗ vỗ nghỉ
Ví dụ: Dạy trẻ vỗ tay theo tiết tấu chậm bài Ai cũng yêu chú mèo
- Vào bài cô đố trẻ:
Con gì hai mắt trong veo
Thích nằm sưởi nắng, thích trèo cây cau?
(Con mèo)
- Cô hỏi trẻ:
+ Câu đố kể nói về con gì?
+ Các con đã được làm quen với những bài hát nào kể về con mèo?
+ Ai sáng tác bài Ai cũng yêu chú mèo?
- Cô nói: Để bài hát khi biểu diễn thêm vui, nhịp nhàng cô cùng các con vỗ
tay theo tiết tấu chậm kết hợp với lời ca nhé.
- Cả lớp cùng hát lại bài hát
- Cô làm mẫu. Cách vỗ tay như sau:
Nhà em có con mèo . Chú mèo kêu meo meo v v
v nghỉ
v
v
v
nghỉ
- Cô giải thích cho trẻ: Các con vỗ tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, vỗ
tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, cứ tiếp tục như vậy cho đến hết bài. bắt đầu
vỗ vào tiếng “em”
- Cô hướng dẫn cho trẻ vỗ tay:
+ Đầu tiên cô cho trẻ vỗ tay kết hợp với đếm.
1 - 2 - 3 - nghỉ -1 - 2 - 3 - nghỉ …
+ Khi trẻ đã quen với cách vỗ theo tiết tấu chậm thì tôi cho trẻ vỗ tay kết
hợp với lời ca.
* Củng cố và hoàn thiện kỹ năng là bước tiếp theo giúp trẻ thể hiện độc
lập, sáng tạo, truyền cảm, đồng cảm với hình tượng nghệ thuật, tôi có thể yêu
cầu trẻ nhớ lại trình tự các động tác, biết phối hợp với các bạn sẵn sàng thực
hiện bài tập.
Sự hình thành các kỹ năng vận động theo nhạc cần phải tăng cường luyện
tập, vận dụng các phương pháp, biện pháp linh hoạt, sáng tạo.
Biện pháp 6: Giáo dục vận động theo nhạc kết hợp với các hoạt động khác và
mọi lúc, mọi nơi:
Khi tiếp thu chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm” bản thân tôi đã áp dụng vào thực tế. Không chỉ cho trẻ vận động theo nhạc
trong các giờ hoạt động học mà tôi còn tạo nhiều cơ hội và điều kiện cho trẻ
được vận động theo nhạc ở mọi lúc, mọi nơi.
* Hoạt động Vận động theo nhạc trong giờ đón trẻ:
Giờ đón trẻ vào mỗi buổi sáng là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn
trẻ đến trường, vì các cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những
15
15
tình cảm âu yếm mà bố mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần
tác động rất lớn. Chính vì vậy tôi đã lựa chọn một số bài hát rất lôi cuốn trẻ như:
ca khúc "Em đi Mẫu giáo" sáng tác Dương Minh Viên bởi vì bài hát có nhịp
điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca:"Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo…
mừng vui đón em vào trường..." Rồi những bài " Cháu đi mẫu giáo" của Phạm
Thanh Hưng, bài "Trường chúng cháu là trường Mầm non"của Phạm Tuyên.
Hoà với khung cảnh thiên nhiên, niềm phấn chấn đến trường của trẻ qua bài hát
" Con chim hót trên cành cây". Rồi một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm
thanh và màu sắc thiên nhiên qua bài "Vui đến trường" của Hồ Bắc.
Ngoài ra, để tạo cho trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua
bài "Lời chào buổi sáng" của Nguyễn Thị Nhung, bài hát "Đi học" của Bùi Đình
Thảo. Qua đó giáo dục trẻ biết chào bố mẹ, ông bà, anh chị, chăm chỉ đi học...
Cho trẻ nghe những bài hát mà trẻ có thể hát theo được như ở trên. Ngoài
tác động âm nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong chương trình trẻ
phải học hát. Còn có nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo không
khí vui vẻ khi đến trường.
* Hoạt động âm nhạc trong hoạt động học:
+ Hoạt động âm nhạc
Lớp Mẫu giáo bé 3-4 tuổi tôi chủ nhiệm thực hiện theo chương trình giáo
dục mầm non. Một giờ học âm nhạc tôi xây dựng theo nhiều cách khác nhau,
mỗi giờ học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động. Nếu trọng
tâm là vận động theo nhạc thì cô hướng dẫn trẻ cách vận động theo bài hát để
tạo cho bài hát hay hơn, trẻ hứng thú hơn. Việc dạy trẻ vận động nhịp nhàng
theo nhịp điệu âm nhạc không chỉ giúp trẻ tập phối hợp các động tác đi lại vững
vàng, chạy nhẹ nhàng. Tất cả những vận động của tay, chân, thân mình nhờ có
sự phụ họa âm nhạc trở nên chính xác, nhịp nhàng hơn. Vận động theo nhạc tạo
cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹn, có tư thế đẹp, duyên dáng, phát triển kĩ năng
vận động cơ thể của trẻ.
Tôi đã tích cực làm việc trực tiếp với nhóm, cá nhân để giúp trẻ thực hiện
tốt hoạt động âm nhạc. Trẻ hoạt động không bị áp đặt để phát huy năng lực bản
thân, được trao đổi, nhận xét để trở nên năng động hơn. Chính vì vậy, trong vận
động theo nhạc, trẻ tự do thể hiện nhiều cách khác nhau, không nhất thiết yêu
cầu mọi trẻ vận động giống nhau.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động theo nhạc bài Thật là hay của tác giả Hoàng Lân,
sau khi đã cho trẻ làm quen với một số cách vận động theo nhạc, tôi cho trẻ thể
hiện bằng nhiều cách khác nhau như cô cho 3 tổ hội ý xem tổ của mình vận
động theo cách nào, sau đó cho cả 3 tổ thực hiện vận động cùng một lúc. Có thể
tổ gõ đệm theo tiết tấu chậm, có tổ bước kết hợp đá chân, có tổ vận động minh
hoạ trên nền nhạc.
+ Hoạt động văn học:
Trong giờ làm quen với văn học giáo viên dạy trẻ cảm thụ bài thơ, câu
chuyện thông qua việc đọc diễn cảm, kể diễn cảm hiểu nội dung... để truyền đạt
tới trẻ những vẻ đẹp của tiếng nói dân tộc, sản phẩm trí tuệ và tình cảm của bao
thế hệ người Việt Nam nối tiếp nhau. Thông qua việc dạy bài thơ "Hạt gạo làng
16
16
ta" của Trần Đăng Khoa, sau khi trẻ đọc thơ xong cô kết hợp cho trẻ nghe bài
hát "Hạt gạo làng ta" do Trần Viết Bính phổ nhạc. Và chính giai điệu trữ tình
của bài hát giúp cho ý thơ trong bài thơ được nâng cao, tiết học thêm sinh động,
phong phú và trẻ rất chú ý.
Có nhiều bài thơ có cùng chủ đề với bài hát, tuy là lời thơ không hoàn toàn
trùng với lời bài hát nhưng mang ý nghĩa mở rộng nhận thứ cho trẻ trong tiết
học đó như :
Trẻ đọc bài thơ "Bó hoa tặng cô" của Ngô Quân Miện
Ngày mồng tám tháng ba
Chúng em đi hái hoa
Mang về tặng cô giáo
Bó hoa của em đây……
Sau khi đọc thơ kết hợp hát bài: "Bông hoa mừng cô 8/3" .(Trần Thị
Duyên) giúp trẻ cảm thụ và hiểu thêm nội dung bài thơ. Đồng thời thể hiện tình
cảm của trẻ thông qua tiết học đó. Khi cho trẻ đọc bài thơ "Bác Hồ của em" kết
hợp nghe hát bài "Nhớ ơn Bác" của Phan Huỳnh Điểu; Thơ "Chú bộ đội hành
quân trong mưa" kết hợp nghe hát bài "Màu áo chú bộ đội" của Nguyễn Văn Tý.
Ngoài ra còn chọn những bài hát có đề tài như bài thơ: "Chim chích bông"
của Nguyễn Viết Bính, "Mẹ và cô" của Trần Quốc Tuấn...
Đây là một kinh nghiệm làm cho các tiết thơ, truyện sinh động, hấp dẫn
đồng thời giúp trẻ cảm thụ nội dung của bài thơ, câu chuyện đó qua bài hát đó
chứ không phải là một nội dung lồng ghép để chuyển tiếp cho hay.
Ngoài ra một số bài đồng dao, thơ, truyện trong chương trình cũng được
nhiều nhạc sĩ sáng tác thành nhạc và cũng từng được xoay chuyển hát như:
"Gánh gánh gồng gồng, Chi chi chành chành, Rềnh rềnh ràng ràng"
Giúp trẻ tiếp thu nhanh, mau thuộc và gây hứng thú trong quá trình học của
cháu.
+ Hoạt động tạo hình
Giáo dục âm nhạc trong giờ tạo hình ngoài việc trẻ thực hành, cô mở đài,
máy vi tinh… cho trẻ nghe nhiều bài hát có nội dung tương đối phù hợp với đề
tài đó, thì ở đây ngoài nội dung trên bản thân đã tổ chức nhiều tiết thao giảng ở
trường với nội dung là cho trẻ nghe bài hát có nội dung phù hợp với đề tài và
dạy vào phần hướng dẫn, đàm thoại trước khi trẻ thực hành. Sau đó từ nội dung
bài hát giáo viên kết hợp đàm thoại như: Vẽ hoa, nghe hát bài "Màu hoa".
+ Trong bài hát các con vừa nghe những bông hoa đó có màu gì?
+ Ngoài những bông hoa đủ màu sắc đó thì bài hát còn có gì nữa (nhiều lá,
nhiều cây...)
Những câu hỏi đàm thoại đó giúp trẻ có thêm một số ý tưởng trong quá
trình vẽ để có sản phẩm sáng tạo. Chính vì vậy mà để nâng cao chất lượng giáo
dục âm nhạc thông qua tình hình thực tế ở trường lớp mẫu giáo, giáo viên cần
hướng dẫn, gợi ý như sau: là cô giáo Mầm non, khi bắt đầu tiến hành hoạt động
nào đó với trẻ, cô giáo nên khởi đầu bằng các trò chơi , hát bài hát dân ca, nghe
các giai điệu nhẹ nhàng và cho trẻ hát các bài hát ngắn, dễ nhớ. Cô giáo có thể
ghi âm các bản nhạc hay để phục vụ tốt cho các hoạt động này.
17
17
Một thủ thuật thông dụng là cho chơi các trò chơi hay hát đồng ca để tập
trung sự chú ý của trẻ, rồi sau đó chuyển nhanh sang nghe câu chuyện. Tuỳ theo
độ tuổi và số trẻ trong nhóm, giáo viên thường lựa chọn một hoạt động nào đó
để duy trì cân đối giữa vận động "Động và tĩnh". Khi kết thúc một hoạt động
nên làm cho nhóm trẻ lắng dịu xuống bằng giai điệu hay các bài tập thư giãn.
Giáo viên sẽ đạt kết quả cao nhất khi họ tạo sự chuyển tiếp ngọt ngào, uyển
chuyển giữa các hoạt động. Nếu giáo viên dừng lại đột ngột, đứt quãng khi
chuyển sang hoạt động kế tiếp sẽ làm cho trẻ mất tập trung, dễ xảy ra lộn xộn.
Khi trẻ có nhiều kinh nghiệm âm nhạc, vận động và tự tin hơn, giáo viên có thể
bổ sung các vật dụng như: mũ hay trang phục và yêu cầu trẻ sáng tạo vận động
cho phù hợp với trang phục đó. Các lời nhận xét cụ thể, ,tuyên dương khích lệ
thích hợp sẽ tạo cho trẻ sáng tạo tích cực. Tránh các lời nhận xét chung chung
như tốt, hay, dở, đúng, sai...
+ Hoạt động vận động theo nhạc trong lúc hoạt động ngoài trời:
Trong khi cho trẻ hoạt động ngoài trời cũng có thể cho trẻ vận động theo
nhạc nhằm tạo cho trẻ sự mềm dẻo, nhịp nhàng, làm thư giãn thần kinh, kích
thích óc sáng tạo và giúp trẻ hiểu biết hơn về thế giới xung quanh.
Ví dụ: Cho trẻ quan sát và đàm thoại về con chim xong. Cô có thể cho trẻ
đứng đội hình vòng tròn để múa hát bài Thật là hay.
+ Vận động theo nhạc ở góc nghệ thuật:
Theo chương trình giáo dục Mầm non mới hiện nay, Hoạt động góc đi đôi
với Hoạt động học có chủ đích. Ở Hoạt động học có chủ đích, mỗi tuần chỉ có
một giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động theo nhạc thông qua các
giờ hoạt động cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này nhằm phát triển
ở trẻ cảm giác nhịp điệu về âm nhạc, qua đó giúp trẻ thể hiện nhịp điệu âm nhạc
bằng chính hoạt động của mình. Trẻ có thể cảm nhận và tự vận động theo ý thích
của mình. Tôi hướng dẫn, khuyến khích trẻ vận động dưới nhiều hình thức:
- Hát kết hợp vỗ tay theo nhịp bài hát.
- Hát kết hợp nhún nhảy, lắc lư, giậm chân...
- Hát kết hợp một số động tác đơn giản như vẫy cánh tay, cuộn cổ tay, nhún,
đi, chạy...
- Hát kết hợp minh hoạ theo lời ca.
Để thực hiện có hiệu quả các hình thức trên, tôi hướng dẫn thực hiện bằng
cách:
Bắt nhịp cho trẻ hát và cho trẻ vỗ tay cùng cô ( cô vỗ tay chậm, nhịp
nhàng để trẻ vỗ theo)
Bắt nhịp cho trẻ hát hoặc bật băng casset, cô và trẻ cùng nhún nhảy hoặc
lắc lư theo bài hát.
+ Những bài hát nào có thể múa minh hoạ, cô cho trẻ vừa hát theo băng
nhạc vừa làm động tác minh hoạ cùng cô.
Việc cho trẻ vận động theo nhạc ở Hoạt động góc chủ yếu giúp trẻ biết
hưởng ứng cảm xúc bằng chính những phản ứng của cơ thể sao cho phù hợp với
nhịp điệu âm nhạc, không nhất thiết yêu cầu trẻ phải vận động giống như cô.
Tóm lại giáo dục trẻ thông qua hoạt động âm nhạc trong trường Mầm Non là
18
18
một hoạt động mang tính nghệ thuật, thông qua hoạt động này trẻ được giáo dục
tình cảm đạo đức và thẩm mỹ, giúp trẻ phát triển năng khiếu hát- múa….Qua
những nội dung
- Vận động theo nhạc trong thời gian chơi trò chơi sáng tạo: Có thể cho trẻ
vận động theo nhạc trong khi trẻ chơi trò chơi sáng tạo.
Ví dụ: Trẻ chơi đóng kịch có kèm với biểu diễn. Hoặc có trong trò chơi
phân vai cô giáo, trẻ nhập vai mình là cô giáo hay là trẻ mẫu giáo thể hiện hát,
múa, gõ đệm, vận động minh hoạ tuỳ theo ý thích.
+ Hoạt động vận động theo nhạc trong giờ hoạt động chiều:
Trong gờ hoạt dộng chiều, cô có thể tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc theo
ý muốn, trẻ hát, múa, gõ đệm theo bài hát…cô khuyến khích cả lớp cùng tham
gia. Đây là cơ hội để trẻ học hỏi lẫn nhau, chia sẻ cảm xúc và cùng hợp tác biểu
diễn.
Như vậy, ở trường mẫu giáo, từ lúc đến trường đến khi cha mẹ đến đón, âm
nhạc luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí tươi mát. Nếu vắng bóng lời ca, điệu
múa thì trường lớp đối với các cháu thật buồn tẻ. Âm nhạc là chu kỳ thời gian, là
nhịp sống hàng ngày của trẻ, là cho trẻ thêm linh hoạt, tươi vui. Âm nhạc thực
sự là người bạn thân của trẻ thơ.
Biện pháp 7: Hoạt động âm nhạc thông qua ngày hội, ngày lễ, các hội thi:
Vào ngày lễ hội như ngày khai giảng, tết trung thu, ngày nhà giáo Việt
Nam, các hội thi …là những ngày có hình thức tổ chức quan trọng trong việc tạo
ra môi trường âm nhạc phong phú và sinh động. Ngày lễ, ngày hội có các hoạt
động nghệ thuật đa dạng như hát, múa, đóng kịch…tạo cho trẻ niềm phấn khởi,
vui vẻ, những cảm xúc mới mẻ, tăng cường khả năng cảm thụ âm nhạc, mở rộng
nhận thức cho trẻ. Ngày lễ, hội là cơ hội cho giáo viên và trẻ trong toàn trường
giao lưu, hiểu biết nhau hơn, đồng thời tạo cơ hội cho trẻ nâng cao các kỹ năng
hoạt động nghệ thuật. Trẻ hiểu thêm những điều mới lạ chỉ có trong ngày hội,
ngày lễ, đồng thời củng cố những điều trẻ đã lĩnh hội được.
Ví dụ: Trong ngày kỷ niệm 20/11, nhà trường tổ chức cho trẻ giao lưu văn
nghệ, đây là lúc mà trẻ được trải nghiệm các hoạt đọng âm nhạc thông qua hát
múa tập thể…
Hiểu được ý nghĩa hoạt động âm nhạc trong ngày hội, ngày lễ. Hàng ngày,
tôi luôn chú ý thường xuyên rèn những kỹ năng vận động theo nhạc Khi nhà
trường có kế hoạch tổ chức tôi lựa chọn các nội dung phù hợp để luyện tập,
chuẩn bị trang phục cho trẻ. Khi biểu diễn tôi nhận thấy ở trẻ rất hào hứng, tự
tin, có ý thức trong khi biểu diễn.
Biện pháp 8: Phối kết hợp với phụ huynh để phát triển thêm kỹ năng vận
động âm nhạc cho trẻ:
Phụ huynh có vai trò rất quan trọng trong tất cả các hoạt động giáo dục
trẻ, hiểu được điều đó qua góc tuyên truyền với phụ huynh ở lớp, qua trao đổi
trực tiếp tôi đã không ngừng tuyên truyền về tất cả các hoạt động dạy và học cho
các bậc phụ huynh nắm rõ, đặc biệt với hoạt động âm nhạc tôi đã có những kế
hoạch phù hợp như: Khi bắt đầu chủ đề mới tôi thường thông báo đến phụ
huynh để nhận đựơc sự ủng hộ về các nguyên vật liệu, giúp cho cô và trẻ cùng
19
19
làm đồ dùng, dụng cụ âm nhạc, trang phục để trẻ tham gia hoạt động âm nhạc
thật tốt.
Cùng với sự tham gia hoạt động của trẻ tại lớp, tôi thường xuyên phô tô
bài hát mới học gửi về cho phụ huynh có thể kiểm tra con tại nhà giúp trẻ nhanh
thuộc và nhớ lâu ở mỗi bài hát.
Việc tuyên truyền để phụ huynh nắm được tầm quan trọng của hoạt động
âm nhạc đối với trẻ mẫu giáo bé được giáo viên lên kế hoạch và phổ biến ngay
trong buổi họp phụ huynh đầu năm. Ở đây cô giáo cần tuyên truyền giúp phụ
huynh hiểu được vấn đề ở đây chính là hoạt động âm nhạc sẽ tạo tiền đề cho
việc phát triển năng khiếu âm nhạc, mạnh dạn tự tin đứng trước tập thể, phát
triển đầy đủ các lĩnh vực khác giúp trẻ phát triển toàn diện. Bên cạnh việc tuyên
truyền sau buổi họp phụ huynh và giáo viên cũng cần xây dựng góc tuyên truyền
với nhiều nội dung sinh động để phụ huynh trao đổi học hỏi và sưu tầm các bài
hát, đĩa nhạc cho trẻ nghe thêm ở nhà…Chính nhờ hình thức tuyên truyền đó đã
giúp cho phụ huynh lớp tôi đạt nhiều thành công trong việc giúp trẻ phát triển
tốt kỹ năng âm nhạc.
Tạo điều kiện cho phụ huynh cùng với giáo viên và nhà trường kết hợp tổ
chức các cuộc thi, chương trình văn nghệ múa hát trong các ngày hội ngày lễ,
tạo cho phụ huynh nhìn nhận hơn về các hoạt động của nhà trường, thu hút sự
quan tâm ở phụ huynh đến hoạt động âm nhạc cũng như các hoạt động khác.
Ngoài ra mỗi giờ đón và trả trẻ bản thân tôi luôn giành thời gian để trao đổi trực
tiếp với phụ huynh, phô tô các bài hát đã học, sắp học để phụ huynh biết và kết
hợp với giáo viên dạy trẻ học hát nhanh hơn, cảm thụ âm nhạc tốt hơn.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
Sau khi sử dụng các giải pháp và biện pháp trên kết quả đạt được như:
Bảng 2: Kết quả đạt được sau khi áp dụng các biện pháp:
Kết quả khảo sát
TT
Nội dung khảo sát
Số
trẻ
Đạt
Tỷ lệ Chưa Tỷ lệ
%
đạt
%
1
2
Trẻ nhớ tên bài hát
26
24
92
2
8
Trẻ thuộc lời bài hát, hát đúng 26
24
92
2
8
giai điệu
3
Kỹ năng vận động theo nhạc
26
26
100
0
0
4
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động 26
25
96
1
4
Như vậy, với một số biện pháp cải tiến trong phát triển vận động âm nhạc,
tôi thấy kết quả đạt được so với thực trạng ban đầu như sau:
- Kết quả trên trẻ đã được nâng lên rõ rệt:
+ Trẻ nhớ tên bài hát: Số trẻ đạt là 24 tăng lên 6 cháu, số chưa đạt giảm 6
cháu giảm tỉ lệ so với thực trạng là 23%.
+ Trẻ thuộc lời bài hát, hát đúng giai điệu: Số trẻ đạt là 24 tăng lên 6 cháu,
số chưa đạt giảm 6 cháu giảm tỉ lệ so với thực trạng là 23%.
20
20
+ Khả năng vận động theo nhạc: Số trẻ đạt là 26 tăng lên 6 cháu, số chưa
đạt giảm 6 cháu giảm tỉ lệ so với thực trạng là 23%.
+ Hứng thú tham gia hoạt động: Số trẻ đạt là 25 tăng lên 9 cháu, số chưa
đạt giảm 6 cháu giảm tỉ lệ so với thực trạng là 23%.
Tôi thấy những biện pháp cải tiến của mình đã đạt được những kết quả
đáng khích lệ.
* Đối với bản thân
Qua áp dụng sáng kiến kinh nghiệm ở trường và được tiếp thu chuyên đề
“Xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm” là một bài học để tôi thử nghiệm
phương pháp dạy của tôi trên trẻ, qua đó thấy được những kỹ năng vận động
nào nên áp dụng vào lúc nào, vào thời điểm nào để lôi cuốn sự chú ý của trẻ và
tạo cho trẻ hứng thú khi tham gia vận động theo nhạc. Bản thân không ngừng
phấn đấu học hỏi bạn bè đồng nghiệp học hỏi những kinh nghiệm về kỹ năng
vận động theo nhạc, phương pháp gây hứng thú cho trẻ khi tham gia vận
động...Tôi còn phải cố gắng nhiều hơn nữa, trau dồi kinh nghiệm chuyên môn để
phát huy và đạt được kết quả cao hơn trong công tác chăm sóc và giáo dục trẻ.
* Đối với trẻ
Sau khi thực hiện các giải pháp trên tôi thấy trẻ lớp tôi ngày càng
hứng thú và tích cực tham gia vận động theo nhạc. Qua một năm tiến hành và
sửa đổi theo nhiều cách khác nhau để tìm ra những hướng tốt nhất cho trẻ khi
tham gia vận động theo nhạc tôi nhận thấy trẻ trong lớp mạnh dạn, năng động,
sáng tạo và tự tin trong hoạt động âm nhạc nói nói riêng và tất cả các môn học
khác nói chung
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận:
Sau những khó khăn, trăn trở nghiên cứu tài liệu, học hỏi đồng nghiệp,
trau dồi kiến thức để tìm ra “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động
âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi thông qua vận động theo nhạc, trường mầm non Thịnh
Lộc”, bản thân tôi đã rút ra bài học để đồng nghiệp cùng tham khảo, phụ huynh
cùng kết hợp giúp cho trẻ có khả năng âm nhạc tốt hơn, tạo điều kiện thuận lợi
giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt một cách tốt nhất.
Giáo viên cần rèn nề nếp thói quen cho trẻ, cần lựa chọn loại hình vận
động và xây dựng các động tác vận động phù hợp.
Cô làm mẫu chính xác vận động theo nhạc và có sáng tạo.
Tăng cường luyện tập vận động theo nhạc phát huy được tính sáng tạo của
trẻ.
Đưa âm nhạc đến với trẻ qua các hoạt động trong ngày như: Hoạt động
đón và trả trẻ, hoạt động chủ đích của trẻ, hoạt động chơi, hoạt động tham quan,
hoạt động trước khi ăn, hoạt động trước ngủ. Với nội dung này đòi hỏi cô giáo
phải quan tâm và nắm được tâm lý của tất cả trẻ trong lớp, đặc biệt quan tâm đến
21
21
những cháu mới đi học, những cháu còn nhút nhát, giúp trẻ yêu mến trường lớp
và thích được đi học.
Cô luôn đi sâu tìm hiểu để đưa những ca khúc phù hợp vào các hoạt động
gây hứng thú cho trẻ.
Với nội dung giúp trẻ học hát có hiệu quả qua cách chọn bài hát, cách bắt
nhịp, cách lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động âm nhạc thì cô cần linh hoạt
đưa ra các hình thức mới lạ thu hút trẻ, sưu tầm nhiều bài hát mới, bài hát hay
phù hợp với chủ đề cho trẻ làm quen và nghe hát, sáng tạo nhiều kiểu vận động
âm nhạc bằng cơ thể hoặc dụng cụ âm nhạc mới hấp dẫn, gây hứng thú cho trẻ
từ đó giúp trẻ yêu thích các giờ học âm nhạc để qua đó cung cấp kiến thức về
các hoạt động khác cho trẻ.
Sưu tầm, sáng tạo nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn, gây hứng thú cho
trẻ tham gia vào hoạt động âm nhạc.
Tìm ra các hình thức để tuyên truyền, vận động phụ huynh: Tuyên truyền
về tầm quan trọng của hoạt động âm nhạc đối với trẻ trong buổi họp phụ huynh,
tại góc trao đổi với phụ huynh, tại các buổi đón trả trẻ…Để phụ huynh hỗ trợ
xây dựng thêm dụng cụ âm nhạc tự tạo sẵn có ở địa phương, giúp phụ huynh có
đầy đủ kiến thức rèn luyện thêm cho con như về nhà kiểm tra các bài con đã
học, mua thêm băng đĩa các bài hát theo chủ đề cho con nghe…Để từ đó phụ
huynh chú tâm hơn tới việc rèn luyện năng khiếu tiềm ẩn thêm cho con, thấy
được tầm quan trọng của việc hoạt động âm nhạc đối với con em mình.
3.2. Kiến nghị:
* Đối với nhà trường:
Đề nghị nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên tham quan, học tập ở các
đơn vị bạn để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm.
Đầu tư thêm về cơ sở vật chất, trang thiết bị như: Trang phục biểu diễn,
loa nhỏ phục vụ âm thanh cho lớp để tôi có thể xây dựng môi trường cho trẻ
hoạt động âm nhạc cũng như các hoạt động khác được tốt hơn.
* Đối với Phòng giáo dục:
Đề nghị Phòng giáo dục tham mưu với Sở giáo dục và Đào tạo tăng
cường hơn nữa các lớp tập huấn, bồi dưỡng kĩ năng ca hát, vận động theo nhạc,
tổ chức các lớp dạy đàn, dạy múa, khiêu vũ cho giáo viên.
Trên đây là những gì bản thân tôi đã thực hiện và đạt được kết quả trong
năm học vừa qua, rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của hội đồng khoa
học các cấp và các bạn đồng nghiệp để sáng kiến được hoàn thiện hơn.
XÁC NHẬN CỦA HĐKH NGÀNH
GIÁO DỤC HUYỆN HẬU LỘC
Thịnh Lộc, ngày
tháng
năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Người thực hiện
22
22
Trần Thị Bảy
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Hướng dẫn xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục theo chủ đề (Nhà
xuất bản giáo dục Việt na
m năm 2012).
2. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non 3 - 4 ttuổi
(Nhà xuất bản giáo dục Việt nam năm 2013).
3.Thiết kế các hoạt động có chủ đích – Hoạt động góc và hoạt động ngoài
trời cho trẻ 3 – 4 tuổi (Nhà xuất bản giáo dục Việt nam năm 2010).
4. Tuyển tập bài hát thơ ca truyện kể ở nhà trẻ Đổi mới hình thức tổ chức
hoạt động chương trình giáo dục trẻ mẫu giáo. (Nhà xuất bản giáo dục Việt nam
năm 2012).
23
23
5. Phương pháp dạy trẻ học nói như thế nào (Nhà xuất bản giáo dục Việt
nam năm 1990).
PHỤ LỤC
24
24
Ảnh 1: Một số đồ dùng đồ chơi phục vụ cho đồ dùng âm nhạc
Ảnh 2: Cô làm mẫu cho trẻ bắt chước làm theo
25
25