TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

LOGO

KHOA ĐỊA LÝ

Đề tài:

TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM

Người
Ngườihướng
hướngdẫn
dẫnkhoa
khoahọc:
học:

TS.
TS.Lê
LêNăm
Năm

Học
Họcviên
viênthực
thựchiện:
hiện:Cao
CaoThị
ThịGiang

Giang--ĐL
ĐLHọc
HọcK21
K21


TÌM
TÌM HIỂU
HIỂU HIỆN
HIỆN TRẠNG
TRẠNG VÀ
VÀ GIẢI
GIẢI PHÁP
PHÁP KHẮC
KHẮC PHỤC
PHỤC Ô
Ô NHIỄM
NHIỄM DẦU
DẦU Ở
Ở BIỂN
BIỂN VIỆT
VIỆT NAM
NAM
LOGO

Đặt vấn đề
2

Cơ sở lý luận

3

Tổng quan môi trường biển việt nam

4

Thực trạng ô nhiễm dầu trên biển Việt
Nam
Giải pháp khắc phục tình trạng ô
nhiễm dầu trên biển Việt Nam
Kết luận


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

1.ĐẶT VẤN ĐỀ

Những nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng 2/3 năng lượng mà thế
giới đang sử dụng hiện nay là từ dầu khí. Nguồn năng lượng này trên
đất liền đứng trước nguy cơ cạn kiệt.Nên việc tìm kiếm, thăm dò và
khai thác dầu khí tại các vùng biển trên thế giới hiện nay đang được
tiến hành mạnh mẽ.
Việt Nam là quốc gia đang phát triển, nhu cầu năng lượng đáp ứng
hoạt động sản xuất và sinh hoạt là vô cùng lớn.
Với bờ biển kéo dài trên 3260km và vùng biển đặc quyền kinh tế
trên 1.000.000km2 đây là tiền đề cho phép hoạch định một chiến lược
biển, phù hợp với xu thế phát triển của một quốc gia biển.
Nhưng phát triển đi đôi với bảo vệ môi trường biển là vấn đề cấp
thiết cần được quan tâm để phát triển đất nước vững mạnh và lâu dài.

 Xuất phát từ vấn đề trên nên tôi chọn đề tài “ Tìm hiểu hiện trạng
và giải pháp khắc phục ô nhiễm dầu ở biển Việt Nam”


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

2. CƠ SỞ LÝ LUẬN

2.1 Một số khái niệm
 Khái niệm môi
trường biển:
Môi trường biển là
vùng bao gồm các đại
dương và các biển,
các vùng biển tạo
thành một tổng thể
,một thành phần cơ
bản của hệ thống duy
trì cuộc sống toàn cầu
và là tài sản hữu ích
tạo cơ hội cho sư phát
triển bền vững.

Biển Nha Trang


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

2. CƠ SỞ LÝ LUẬN
- Khái niệm ô nhiễm môi trường biển
 Theo khoản 4 điều 1 công ước luật biển năm 1982 : “ Ô nhiễm môi trường
biển là việc con người trực tiếp hoặc gián tiếp đưa các chất liệu hoặc năng
lượng vào môi trường biển, bao gồm cả các cửa sông, gây ra các tác hại như
gây tổn hại đến nguồn lợi sinh vật, đến hệ động vật và hệ thực vật biển, gây
nguy hiểm cho sức khỏe con người, gây trở ngại cho các hoạt động ở biển, kể
cả việc đánh bắt hải sản và các việc sử dụng biển một cách hợp pháp
khác.Làm biến đổi chất lượng nước biển về phương diện sử dụng nó, làm
giảm sút các giá trị thẫm mĩ của biển”.
 Tổ chức hàng hải quốc tế: : “ Ô nhiễm môi trường biển là việc con người
trực tiếp hoặc gián tiếp đưa các chất hoặc năng lượng vào môi trường biển,
kể cả các cửa sông, dẫn đến những ảnh hưởng có hại cho các tài nguyên hữu
sinh, gây nguy hiểm cho sức khỏe con người, cản trỏ các hoạt động trên biển
kể cả khai thác thủy sản, suy giảm chất lượng và lợi ích của biển.”


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

2. CƠ SỞ LÝ LUẬN

 Dầu là một dạng gây ô nhiễm đặc biệt vì nó không trộn
lẫn được với nước và có trọng lượng riêng nhẹ hơn
nước. Do đó, dầu khi bị tràn tạo ra một vệt dầu loang
trôi trên bề mặt nước.
 Tràn dầu là sự giải phóng hydrocarbon dầu mỏ lỏng vào
môi trường do các hoạt động của con người. Tràn dầu
thường xảy ra trong các hoạt động tìm kiếm, thăm dò,
khai thác, vận chuyển, chế biến, phân phối và tàng trữ

dầu khí và các sản phẩm của chúng ảnh hưởng xấu đến
sinh thái và thiệt hại đến các hoạt động kinh tế, đặc biệt
là các hoạt động có liên quan đến khai thác và sử dụng
các dạng tài nguyên thuỷ sản.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

2. CƠ SỞ LÝ LUẬN

Ô nhiễm môi trường biển


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

2. CƠ SỞ LÝ LUẬN
2.2 Nguyên nhân ô nhiễm môi trường biển
Theo Công ước Luật biển 1982, từ Điều 207 đến Điều 212,
ô nhiễm môi trường biển bắt nguồn từ những nguyên
nhân sau:
- Ô nhiễm bắt nguồn từ đất, kể cả các ô nhiễm xuất phát từ
các dòng sông ngòi, cửa sông, ống dẫn và các thiết bị thải
đổ công nghiệp.
- Ô nhiễm do các hoạt động liên quan đến đáy biển thuộc
quyền tài phán quốc gia gây ra.
- Ô nhiễm do các hoạt động tiến hành trong Vùng gây ra;
- Ô nhiễm do sự nhận chìm tàu thuyền.
- Ô nhiễm có nguồn gốc từ bầu khí quyển hay qua bầu

khí quyển.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

3. TỔNG QUAN MÔI TRƯỜNG BIỂN VIỆT NAM

3.1 Khái quát về biển Việt Nam  Biển Đông là một biển nửa
kín, có diện tích khoảng
3,5 triệu km vuông, trải
rộng từ vĩ độ 3o lên đến vĩ
độ 26o Bắc và từ kinh độ
100o đến 121o Đông. Ngoài
Việt Nam, Biển Đông được
bao bọc bởi tám nước khác
là Trung Quốc, Philippin,
Indonesia,
Bruney,
Malaysia, Singapore, Thái
Lan và Campuchia.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

3. TỔNG QUAN MÔI TRƯỜNG BIỂN VIỆT NAM

3.1 Khái quát về biển Việt Nam
 Biển Đông có ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống của khoảng 300

triệu người dân của các nước này. Biển Đông không chỉ là địa bàn
chiến lược quan trọng đối với các nước trong khu vực mà còn cả
của châu Á - Thái Bình Dương và Mỹ.
 Biển Đông còn là nơi chứa đựng nguồn tài nguyên thiên nhiên biển
quan trọng cho đời sống và sự phát triển kinh tế của các nước xung
quanh, đặc biệt là nguồn tài nguyên sinh vật (thuỷ sản), khoáng sản
(dầu khí), du lịch và là khu vực đang chịu sức ép lớn về bảo vệ môi
trường sinh thái biển.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

3. TỔNG QUAN MÔI TRƯỜNG BIỂN VIỆT NAM

3.2 Nguồn lợi từ biển
 Hàng năm, kinh tế
biển đóng góp 12%
GDP
và khoảng
50% giá trị xuất khẩu
của cả nước. Biển
cũng là nơi chứa
đựng những tiềm
năng
phát
triển
ngành công nghiệp
dầu khí.

 Biển Việt Nam
cũng đã cung cấp
khoảng 35 loại hình
khoáng sản với quy
mô trữ lượng khai
thác khác nhau
thuộc các nhóm:
nhiên liệu, kim loại,
vật liệu xây dựng,đá
quý, khoáng sản
lỏng...

Các ngành khác
như: vận tải biển;
đóng, sửa chữa tàu
biển...đã mang lại
nguồn thu ngoại tệ
lớn cho sự phát triển
đất nước với 7,3 triệu
USD từ xuất khẩu
thuyền viên...


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

3. TỔNG QUAN MÔI TRƯỜNG BIỂN VIỆT NAM

3.3 Hiện trạng môi trường biển Việt Nam
 Báo cáo hiện trạng môi trường biển Việt Nam đã chỉ rõ, chất lượng

môi trường biển và vùng ven bờ Việt Nam đang tiếp tục suy giảm theo
chiều hướng xấu đi.
 Các nguồn ô nhiễm từ lục địa theo sông ngòi mang ra biển như dầu và
sản phẩm dầu, nước thải, phân bón nông nghiệp, thuốc trừ sâu, chất thải
công nghiệp, chất thải phóng xạ và nhiều chất ô nhiễm khác
 Ða dạng sinh học động vật đáy ở ven biển miền bắc và thực vật nổi ở
miền Trung suy giảm rõ rệt
 Những công trình trên biển ngày càng mọc thêm nhiều
 Ô nhiễm không khí có tác động mạnh mẽ tới ô nhiễm biển.
 Bên cạnh các nguồn ô nhiễm nhân tạo trên, biển có thể bị ô nhiễm bởi
các quá trình tự nhiên như núi lửa, tai biến bão lụt, sự cố rò rỉ dầu tự
nhiên .
Trong tương lai, việc khai thác dầu khí trên biển có tác động mạnh mẽ
đến môi trường biển.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.1 Khái quát tình hình ô nhiễm dầu trên vùng biển Việt Nam

Những hoạt động khai
thác dầu khí và vận tải
trên biển đang mang đến
nhiều nguy cơ gây ô
nhiễm dầu trên biển.
Trong quá khứ từng xảy
ra nhiều vụ ô nhiễm dầu
trên biển gây nên những

ảnh hưởng nghiêm trọng
đến môi trường sinh thái.

Hội đồng Nghiên cứu
Quốc gia Hoa Kỳ
(NRC) năm 2009 đưa ra
con số ước đoán, hàng
năm có khoảng 3,2 triệu
tấn dầu làm ô nhiễm
biển từ các nguồn khác
nhau.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.1 Khái quát tình hình ô nhiễm dầu trên vùng biển Việt Nam

Nguồn: Trung tâm truyền thông bảo vệ môi trường.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.2 Những nguyên nhân gây ô nhiễm dầu trên vùng biển Việt Nam
4.2.1 Ô nhiễm dầu từ các cơ sở công nghiệp và dân cư đô thị.
Thải
lượng một

số chất gây
ô nhiễm đổ
ra biển từ
một
số
vùng công
nghiệp và
dân cư tập
trung ven
biển năm
2003.(đơn
vị: tấn)

Chất gây ô nhiễm

Hải Phòng -Quảng

Đà Nẵng -Quảng Vũng Tàu

Ninh

Nước thải (103m3/n)

895.793,00

Cu

65,29

Pb

45,12

Zn

840,73

Hg

5,13

As

45,89

Dầu, mỡ

22.448,10

Thuốc trừ sâu

7,50

Phân hóa học

255,10

Nam
1.385

-Tp HCM
20.935

9,571


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.2 Những nguyên nhân gây ô nhiễm dầu trên vùng biển Việt Nam
4.2.2 Ô nhiễm dầu từ các hoạt động khai thác dầu khí và sự cố tràn dầu
Trên biển.
 Khoảng 200 triệu tấn dầu được vận chuyển hàng năm qua các
vùng biển ngoài khơi Việt Nam từ Trung Đông tới Nhật Bản và Triều
Tiên.
 Biển Đông đã trở thành một trong các địa điểm thăm dò và khai
thác dầu khí nhộn nhịp nhất.
 Trong quá trình khai thác dầu ngoài biển khơi đôi khi xảy ra sự cố
dầu phun lên cao dẫn đến một khối lượng lớn dầu tràn ra biển làm
cho một vùng biển rộng lớn bị ô nhiễm.
 Các hoạt động thăm dò và khai thác sau đó là vận chuyển dầu gây
ra tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng do dầu.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.2 Những nguyên nhân gây ô nhiễm dầu trên vùng biển Việt Nam

Nguồn: Bộ tài nguyên và môi trường


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.2 Những nguyên nhân gây ô nhiễm dầu trên vùng biển Việt Nam


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.2 Những nguyên nhân gây ô nhiễm dầu trên vùng biển Việt Nam
4.2.3 Giao thông
vận tải trên biển
gây ô nhiễm dầu

Nguồn: Mạng cộng đồng Hàng Hải Việt Nam.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.2 Những nguyên nhân gây ô nhiễm dầu trên vùng biển Việt Nam
4.2.3 Giao thông vận tải trên biển gây ô nhiễm dầu
Do

các
nguyên nhân
trên nên nồng
độ dầu ở một
số cảng biển
trong
năm
2009 đều vượt
mức cho phép
0,3mg/l
(TCVN5943
-1995)


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.3 Ảnh hưởng gây ra do ô nhiễm dầu ở biển Việt Nam
4.3.1 Ô nhiễm dầu tác động đến hệ sinh thái biển Việt Nam.
 Ô nhiễm dầu đã tác động trực tiếp hoặc gián tiếp lên các HST
biển và ven biển ở các khía cạnh sau:
Làm biến đổi cân bằng ôxy của
HST: Dầu có tỷ trọng nhỏ hơn
nước, khi chảy loang trên mặt
nước, dầu tạo thành váng và bị
biến đổi về thành phần và tính
chất.làm giảm khả năng trao đổi
ôxy giữa không khí với nước, làm
giảm hàm lượng ôxy của HST,

như vậy cán cân điều hòa ôxy
trong hệ bị đảo lộn.
Cá voi chết do sự cố tràn dầu


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.3 Ảnh hưởng gây ra do ô nhiễm dầu ở biển Việt Nam
4.3.1 Ô nhiễm dầu tác động đến hệ sinh thái biển Việt Nam.
 Ô nhiễm dầu đã tác động trực tiếp hoặc gián tiếp lên các HST
biển và ven biển ở các khía cạnh sau:

Làm nhiễu loạn các
hoạt động sống trong
HST:
Cá là loài chịu tác động tiêu
cực mạnh mẽ của ô nhiễm
dầu


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.3 Ảnh hưởng gây ra do ô nhiễm dầu ở biển Việt Nam
4.3.1 Ô nhiễm dầu tác động đến hệ sinh thái biển Việt Nam.
 Ô nhiễm dầu đã tác động trực tiếp hoặc gián tiếp lên các HST
biển và ven biển ở các khía cạnh sau:

Gây ra độc tính tiềm
tàng trong HST: gây
độc cho các loài sinh
vật sống trong nền đáy
và sát đáy biển.


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.3 Ảnh hưởng gây ra do ô nhiễm dầu ở biển Việt Nam
4.3.1 Ô nhiễm dầu tác động đến hệ sinh thái biển Việt Nam.
 Ô nhiễm dầu đã tác động trực tiếp hoặc gián tiếp lên các HST
biển và ven biển ở các khía cạnh sau:

Cản trở các hoạt
động kinh tế ở vùng
ven biển:

Ngư dân phải kéo lưới và thúng vào bờ vì dầu tràn không đánh bắt được


TÌM HIỂU HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM DẦU Ở BIỂN VIỆT NAM
LOGO

4. THỰC TRẠNG Ô NHIỄM DẦU TRÊN BIỂN VIỆT NAM
4.3 Ảnh hưởng gây ra do ô nhiễm dầu ở biển Việt Nam
4.3.2 Thiệt hại do ô nhiễm dầu gây ra cho con người.

 Chất lượng môi trường biển thay đổi dẫn đến nơi cư trú tự nhiên
của loài bị phá huỷ gây tổn thất lớn về đa dạng sinh học vùng bờ.
Dẫn tới hiệu suất khai thác hải sản giảm. Tổn thất lớn cho nền kinh
tế biển nước ta.
 Cản trở các hoạt động kinh tế ở vùng ven biển.
 Tràn dầu không chỉ gây tổn thất nguồn nguyên liệu cho quốc gia
mà còn gây tốn kém chi phí bồi thường thiệt hại từ phía nhà nước,
chi phí ứng cứu, khắc phục sau ô nhiễm,….
 Sự cố tràn dầu còn gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.