sang kien kinh nghiem duy phó nghe an

Đổi mới phơng pháp dạy học
Giải bài tập viết phơng trình dao động cơ học bằng phơng pháp lập bảng
I/ Lý do chọn đề tài:
Để giúp học sinh lớp 12 ôn tập tốt phần kiến thức dao động cơ học trong dạng
bài toán viết phờn trình dao động cơ học. Nhằm giúp giáo viên có một phơng
oháp mới giảng dạy bài tập vật lý phần dao động cơ nói chung và dạng baìo
toán viết phơng trình dao động cơ học nói riêng. Qua quá trình giảng dạy nhiều
năm và ôn luyện thi tốt nghiệp và đại học bằng cách giải quyết nhiều bài toán
trắc nghiệm khách quan trong thời gian ngắn. Tôi mạnh dạn đa ra phơng pháp
giải bài toán viết phơng trình dao động cơ học bằng cách lập bảng: nhằm giúp
học sinh hệ thống hóa nhanh kiến thức cơ bản và giải quyết đồng thời nhiều dự
kiến đề bài viết phơng trình dao động của vật dao động điều hòa.
Cộng hò xã hội chủ nghĩa việt nam
Độc lập Tự do- Hạnh phúc
----------------

-------------
Sáng kiến kinh nghiệm
(Đổi mới phơng pháp dạy học)
Đề tài
Hớng dẫn giải bài tập
Viết phơng trình vật dao động điều hòa
bằng phơng pháp lập bảng

Ngời thực hiên:
Nguyễn Duy Phú
Giáo viên Vật Lí
Trờng THPT Phạm Hồng Thái Hng nguyên Nghệ an
I: Lý do chọn đề tài:
Để đổi mới phơng pháp dạy học : phát huy tính tích cực chủ
động t duy của học sinh.Nhằm giúp học sinh hệ thống hóa chuẩn

kiến thức về việc giải bài toán viết phơng trình dao động điều hòa của
vật dao động. Qua nhiều năm giảng dạy tôi đã rút ra đợc một kinh
nghiệm hớng dẫn học sinh giải bài toán loại này và đa ra đề tài này.
Đề tài chắc chắn cha đợc trọn vẹn mong các đồng chí đồng
nghiệp , các em học sinh đóng góp nhiều ý kiến . Tôi xin chân
thành cảm ơn1
II/ Phạm vi áp dụng:
Đề tài có thể dùng làm tài liệu giảng dạy dùng cho giáo viên dạy lớp
12 nâng cao và chuẩn , giúp học sinh ôn tập luyện thi tốt nghiệp và
đại học cao đẳng . Học sinh có thể dùng làm tài liệu ôn tập để
luyện thi tốt nghiệp đại học và cao đẳng với u điểm là ôn tập nhanh ,
nắm vững và đầy đủ kiến thức phơng pháp giải bài tập viết phơng
trình dao động cơ học của các hệ dao động
II/ Nội dung:
1 :Đặt vấn đề :
Bài toán viết phơng trình dao động nói chung của một vật dao
động điều hòa và viết phơng trình dao động của con lắc lò xo
con lắc đơn , con lắc vật lí nói riêng là một trong những bài toán
quan trọng trong phần dao động cơ học của chơng trình vật lý
12.Để giúp giáo viên có tài liệu giảng dạy , luyện thi và giúp học
sinh có tài liệu ôn tập tốt vấn đề Giải bài tập viết phơng trình
dao động cơ học bằng phơng pháp lập bảng là mội phần kiến
thức nhỏ giúp các bạn giải quyết tốt vấn đề đó .
2/ Cơ sở lý luận :
A/ Cơ sở khoa học :
+ Phơng pháp chung : Trên tinh thần đổi mới phơng pháp dạy
học Thầy tổ chức trò hành động. Thầy giáo có nhiệm vụ hớng dẫn
học sinh hệ thống hóa kiến thức và gải quyết bài tập viết phơng trình
dao động cơ học bằng phơng pháp lập bảng.Nhằm giúp học sinh giải
quyết nhanh , nhiều vấn đề cùng một lúc và có điều kiện tổng hợp , so

sánh kiến thức toàn bộ phần này

B/ Cơ sở thực tiễn:

+Đổi mới phơng pháp dạy học là giúp học sinh chủ động nắm
vững kiến thức không ngoài vấn đề thầy giáo phải có kế hoạch tổ
chức định hớng cho học sinh hoạt động đúng mục đích.
+Việc ôn tập tổng hợp và dùng phơng pháp lập bảng so sánh là
một phơng pháp tích cực trong đổi mới phơng pháp dạy học môn vật
lý
3/ Thực trạng đề tài :
+Đề tài đợc áp dụng cho học sinh khối 12 và giáo viên giảng dạy
khối 12 trong việc giải bài tập viết phơng trình dao động của vật dao
động điều hòa. Nhất là giáo viện thực hiện giảng dạy ở các tiết bài tập
dạng bài toán này.Học sinh ôn tập kiến thức nhanh chóng có hệ
thống có phép so sánh giúp dễ nhớ , và nhớ lâu .
4/ Giải pháp thực hiện:
+Bằng phơng pháp lập biểu bảng. Từ hệ thống câu hỏi học sinh
trả lời hệ thống câu hỏi đó rồi chèn các nội dung kiến thức vào bảng
mẫu dới sự hớng dẫn của thầy giáo. Học sinh vận dụng thành công
vào việc giải bài toán viết phơng trình dao động điều hòa của con lắc
lò xo, con lắc đơn,con lắc vật lý.

5/ Nội dung chính:

Giải bài tập viết phơng trình dao động
của con lắc lò xo(CLLX) , con lắc đơn, (CLĐ)
và con lắc vật lý(CLVL)
dao động điều hòa.

A: Chuẩn kiến thức và ph ơng pháp gải:
1: Hoạt động 1 : Giáo viên đa ra hệ thống câu hỏi về chuẩn kiến thức yêu
cầu học sinh trả lời và điền vào bảng đẫ đợc phát ở phiếu học tập
Phiếu học tập số 1:
Hệ dao động Con lắc lò xo Con lắc đơn Con lắc vật lý
1, P/t tổng quát:
2,C/thức tính tần số
góc , chu kì , tần số:
3,Biên độ dao động
dợc tính qua công
thức:
4, các cách chọn gốc
thời gian và chiều d-
ơng trục tọa độ đẻ
xác định pha ban
đầu:
Hệ thống câu hỏi:
Câu 1: Viết phơng trình tổng quát phơng trình dao động điều hòa của hệ
dao động CLLX, CLĐ,CLVL?
Câu 2:Viết các công thức để có thể tính tần số góc của hệ dao động?
Câu 3: Để tìm biên độ dao động của hệ có thể xẩy ra các trờng hợp nào em
hãy đu ra công thức tính biên độ dao động ứng với những trờng hợp đó ?
Câu 4: Tùy theo cách chọn gốc tọa độ , chiều dơng trục tọa độ ,gốc thời gian
hãy nêu ra phơng pháp tìm pha ban đầu của dao động?
Câu5; Khi đã tìm đợc tần số góc , biên độ, pha ban đầu làm nh thế nào để
có đợc phơng trình dao động cần viết?
+Đáp án của phiếu học tập số I:
Hệ dao động Con lắc lò xo Con lắc đơn Con lắc vật lý
1, P/t tổng quát:
X= A cos(

)

+
t
S= S
0
cos(
)

+
t


=
0
cos(
)

+
t
2,C/thức tính tần
số góc , chu kì ,
tần số:
=

T

2
=
f

2
=
m
K
Đơn vị đo rad/s
=

T

2
=
f

2
=
l
g
Đơn vị đo rad/s
=

T

2
=
f

2
=
l

mgd
Đơn vị đo rad/s
-Đề cho ly độ cực
đại
A= X
m

-Đề cho tốc độ cực
đại
A= |v
m
| /

-Đề cho gía trị vận
tốc ứng với li độ t-
ơng ứng:
A =

2
2
2
v
x
+
-Đề cho chiều dài
quỹ đạo:
A =
2
CD
-Đề cho quãng đờng

đi trong 1 chu kì:
A=
4
S
T
- Đề cho quảng đờng
đi trong thời gian
bất kì t
t
ST
A
4
=
-Đề cho Lực phục
hồi ccực đại:
A=|
K
F
m
|
-Đề cho lực đàn hồi
cực đại
A=
l
k
T
m

Đề cho năng lợng
dao động:

A=
K
E2
-Đề cho ly độ cực đại
S
0
= S
m

-Đề cho tốc độ cực
đại
S
0
= |v
m
| /

-Đề cho gía trị vận tốc
ứng với li độ tơng
ứng:
S
0
=

2
2
2
v
x
+

-Đề cho chiều dài quỹ
đạo:
S
0
=
2
cungMN
-Đề cho quãng đờng
đi trong 1 chu kì:
S
0
=
4
S
T
Đề cho quảng đờng đi
trong thời gian bất kì
t
S
0
t
ST
4
=
-Đề cho Lực phục hồi
ccực đại:S
0
=|
K
F

m
|l
-Đề cho lực đàn hồi
cực đại S
0
=

0
i với
Cos

0
=
gm
glm
T
m
2
3
Đề cho năng lợng dao
động:
S
0
=
mg
El2
-Đề cho ly độ cực đại

0
=

m

-Đề cho tốc độ cực
đại

0
= |v
m
| /

d
-Đề cho gía trị vận
tốc ứng với li độ tơng
ứng:

0
=

2
2
2
v
x
+
/ l
*Tùy theo dự kiện
bài toán cho để tìm
biên độ của CLVL
trong những trờng

hợp còn lại