Biện pháp quản lý công tác xã hội hóa giáo dục của hiệu trưởng các trường trung học cơ sở huyện quảng trạch, tỉnh quảng bình (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
----------  -----------

PHAN THANH DŨNG

BI N PHÁP U N
DỤC C

C NG TÁC

HỘI H

GIÁO

HI U TRƯ NG CÁC TRƯỜNG THCS HU
U NG TRẠCH T NH

U NG B NH

Chuyên- Select.Pdf
ngành: uảnSDK
lý giáo dục
Demo Version
Mã số: 60.14.01.14

UẬN VĂN THẠC SĨ

U N

GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS PH N MINH TIẾN

Huế năm 2014
i

N


ỜI C M ĐO N

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng
tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận văn là
trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng và chưa
từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.

Tác giả

Phan Thanh Dũng

Demo Version - Select.Pdf SDK

ii


MỤC ỤC
Trang
Trang phụ bìa ........................................................................................................... i

Lời cam đoan........................................................................................................... ii
Lời cảm ơn .............................................................................................................iii
Mục lục ................................................................................................................... 1
Chú giải các chữ viết tắt .......................................................................................... 3
Danh mục các bảng, biểu đồ, sơ đồ.......................................................................... 4
M

Đ U ................................................................................................................ 5

1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 5
2. Mục đích nghiên cứu........................................................................................ 6
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .................................................................. 7
4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 7
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................................... 7
6. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 7
7. Phạm vi nghiên cứu.......................................................................................... 8

Demo Version - Select.Pdf SDK

8. Cấu trúc của luận văn ....................................................................................... 8
NỘI DUNG ............................................................................................................ 9
Chương 1. CƠ S
C NG TÁC HHGD C

UẬN VỀ C NG TÁC

HHGD VÀ

U N

HI U TRƯ NG TRƯỜNG THCS........................ 9

1.1. Khái quát lịch sử nghiên cứu vấn đề .......................................................... 9
1.2. Một số khái niệm cơ bản .......................................................................... 11
1.3. Công tác xã hội hóa giáo dục ở trường THCS .......................................... 18
1.4. Hiệu trưởng trường THCS với việc quản lý công tác xã hội hóa giáo dục ...... 30
* Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 34
Chương 2. THỰC TRẠNG C NG TÁC
HHGD

HHGD VÀ

CÁC TRƯỜNG THCS HU

N

U N

C NG TÁC

U NG TRẠCH T NH

U NG B NH .................................................................................................... 35
2.1. Khái quát về đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội, giáo dục & đào tạo huyện
Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình ....................................................................... 35
2.2. Khát quát quá trình khảo sát .................................................................... 43

1

2.3. Thực trạng công tác XHHGD ở các trường THCS huyện Quảng Trạch,
tỉnh Quảng Bình ............................................................................................. 43
2.4. Thực trạng việc quản lý công tác XHHGD của Hiệu trưởng các trường
THCS huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình.................................................. 52
2.5. Nhận định, đánh giá chung về thực trạng công tác XHHGD và quản lý công
tác XHHGD ở các trường THCS huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình. ........... 56
* Tiểu kết chương 2 .............................................................................................. 62
Chương 3. CÁC BI N PHÁP
TĂNG CƯỜNG HI U
THCS HU

N

U

C

U N

C

C NG TÁC

U NG TRẠCH T NH

HI U TRƯ NG NHẰM
HHGD

CÁC TRƯỜNG

U NG B NH ................................ 63

3.1. Những cơ sở xác lập biện pháp ................................................................ 63
3. 2. Các biện pháp cụ thể............................................................................... 69
3.3. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp .................. 81
* Tiểu kết chương 3 .............................................................................................. 83
KẾT UẬN VÀ KHU ẾN NGHỊ ...................................................................... 85
1. Kết luận ......................................................................................................... 85
2. Khuyến nghị .................................................................................................. 86

Demo Version - Select.Pdf SDK

D NH MỤC TÀI I U TH M KH O ............................................................ 89
PHỤ ỤC

2


CHÚ GI I CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Nội dung

BCH TW

Ban chấp hành Trung ương

BCĐPC

Ban chỉ đạo phổ cập

CBQL

Cán bộ quản lý

CMHS

Cha mẹ học sinh

CNH, HĐH

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CNTT

Công nghệ thông tin

CSVC – KT

Cơ sở vật chất – kỹ thuật

CNV

Công nhân viên

CTXH

Chính trị xã hội

CP

Chính phủ

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

GD

Giáo dục

GDMN

Giáo dục mầm non

GDTHĐĐT

Giáo dục tiểu học đúng độ tuổi

HĐGD

Hội đồng giáo dục

Demo Version - Select.Pdf SDK

HĐND

Hội đồng nhân dân

KT – XH

Kinh tế - xã hội

LLXH

Lực lượng xã hội

MN

Mầm non

NXB

Nhà xuất bản

NQ-CP

Nghị quyết Chính phủ

THCS

Trung học cơ sở

UBND

Ủy ban nhân dân

XHH

Xã hội hóa

XHHGD

Xã hội hóa giáo dục

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

TH

Tiểu học

3


D NH MỤC CÁC B NG BIỂU ĐỒ SƠ ĐỒ
Trang
Bảng 2.1. Hệ thống các trường phổ thông huyện Quảng Trạch năm học 2012- 2013 .... 37
Bảng 2.2. Số liệu học sinh THCS qua các năm ...................................................... 39
Bảng 2.3. Chất lượng hai mặt GD cấp THCS ........................................................ 40
Bảng 2.4. Kết quả thăm dò ý kiến nhận thức về xã hội hóa giáo dục ...................... 46
Bảng 2.5. Kết quả thăm dò ý kiến nhận thức về quan điểm XHHGD ..................... 47
Bảng 2.6. Kết quả thăm dò ý kiến về tầm quan trọng của công tác xã hội hoá
giáo dục ........................................................................................ 47
Bảng 2.7. Kết quả mức độ tham gia của các cơ quan, ban ngành đoàn thể đối với
các hoạt động GD của các trường THCS ở Quảng Trạch ...................... 48
Bảng 2.8. Kết quả khảo sát về hoạt động của Hội đồng giáo dục ........................... 49
Bảng 2.9. Kết quả ý kiến đánh giá về việc thực hiện công tác XHHGD ở các trường
THCS huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình ........................................ 50

Bảng 2.10. Về việc quản lý của hiệu trưởng các trường THCS đối với công tác kế
hoạch hóa XHHGD .............................................................................. 53

Demo Version - Select.Pdf SDK

Bảng 2.11. Kết quả điều tra về công tác quản lý XHHGD ở trường THCS ............ 55
Bảng 3.1. Tổng hợp kết quả về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp ..... 82
Biểu đồ 2.1: So sánh kinh phí XHH trong tổng kinh phí đầu tư cho giáo dục THCS
Quảng Trạch, .................................................................................... 57
Sơ đồ 3.1: Mối quan hệ giữa các biện pháp............................................................ 81

4


M
1.

Đ U

DO CHỌN ĐỀ TÀI

Xã hội hóa giáo dục là một chủ trương lớn có tầm chiến lược của Đảng và
Nhà nước nh m tạo động lực và huy động mọi nguồn lực để phát triển nền giáo dục;
là một trong những phương thức để mọi người dân đều có cơ hội được học tập, đáp
ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH, HĐH đất nước.
XHHGD là vận động, tổ chức sự tham gia của toàn xã hội vào sự nghiệp
phát triển GD nh m t ng bước nâng cao mức hưởng thụ về GD. XHHGD không có
nghĩa là x m nhẹ trách nhiệm và sự đầu tư của Nhà nước mà ngược lại Nhà nước
thường xuyên tìm thêm các nguồn thu để tăng t lệ ngân sách chi cho các hoạt động
GD, đồng thời quản lý tốt để nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn kinh phí.

Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII đã kh ng định: “ Mọi người chăm lo
cho GD, các cấp ủy và tổ chức Đảng, chính quyền, các đoàn thể nhân dân, các tổ
chức kinh tế - xã hội, các gia đình và các cá nhân đều có trách nhiệm tích cực góp
phần phát triển sự nghiệp GD&ĐT, đóng góp trí tuệ, nhân lực, vật lực, tài lực cho
GD&ĐT. Kết hợp giáo dục nhà trường, GD gia đình và GD xã hội, tạo nên môi

Demo Version - Select.Pdf SDK

trường lành mạnh ở mọi nơi, trong cộng đồng, t ng tập thể”.
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI cũng đã xác định: “Đẩy mạnh
XHHGD, coi giáo dục là sự nghiệp của toàn dân là một giải pháp quan trọng để tiếp
tục phát triển GD” và “Hoàn thiện cơ chế, chính sách XHHGD, đào tạo trên cả ba
phương diện: động viên các nguồn lực trong xã hội; phát huy vai trò giám sát của
cộng đồng; khuyến khích các hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội
học tập, tạo điều kiện để người dân được học tập suốt đời”.
Luật Giáo dục Điều 12 quy định: “Phát triển giáo dục, xây dựng xã hội học
tập là sự nghiệp của Nhà nước và của toàn dân, Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong
sự nghiệp GD; huy động và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tham gia phát triển sự
nghiệp GD. Mọi tổ chức, gia đình và công dân có trách nhiệm chăm lo sự nghiệp
GD, phối hợp với nhà trường thực hiện mục tiêu giáo dục, xây dựng môi trường
giáo dục lành mạnh và an toàn” [41, tr.4]
GD luôn là vấn đề trung tâm của đời sống xã hội, là yếu tố quyết định tương
lai của mỗi người và của cả xã hội. Thực trạng của nền GD Việt Nam đang đứng

5


trước những vấn đề lớn, đòi hỏi cần phải có sự đổi mới thực sự và cần có những giải
pháp có tính đột phá. Nhận thức rõ vị trí, vai trò và tính cấp thiết của GD đối với sự
nghiệp xây dựng và phát triển của đất nước, Ban Chấp hành Trung ương Đảng

khóa XI đã ban hành Nghị quyết lần thứ VIII về đổi mới căn bản, toàn diện
GD&ĐT đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị
trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế. Trong đó, công tác XHHGD là tinh
thần, là nội dung và cũng là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao chất
lượng GD toàn diện đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ đổi mới.
Công tác XHHGD ở các trường THCS huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình
trong thời gian qua đã được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ
đạo; sự hưởng ứng tích cực của các lực lượng xã hội và nhân dân nên đã đạt được
những kết quả nhất định. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập. Việc huy động
các nguồn lực tham gia XHHGD ở mỗi trường, mỗi địa phương chưa thật sự đồng
bộ; công tác tổng kết, đánh giá có những mặt phản ánh chưa đầy đủ, cụ thể và
thường xuyên dẫn đến kết quả đạt được còn thấp. Điều đó, xuất phát t nhiều
nguyên nhân nhưng trong đó có nguyên nhân cơ bản, quan trọng là công tác quản lý
của người hiệu trưởng.

Demo Version - Select.Pdf SDK

Để việc thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà
nước, Nghị quyết của cấp ủy địa phương, chính quyền các cấp về công tác XHHGD
có hiệu quả, đồng thời phát huy tối đa các nguồn lực xã hội đầu tư cho GD, chúng
tôi chọn nghiên cứu đề tài:

iện pháp quản l công tác x hội h a giáo dục của

iệu trư ng các trư ng Trung h c c s huyện

uảng Tr ch, t nh

uảng ình

nh m đánh giá những thành tựu và hạn chế, đề xuất một số biện pháp quản lý góp
phần thực hiện hiệu quả hơn công tác XHHGD ở các trường THCS ở địa bàn
nghiên cứu.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, khảo sát, đánh giá thực trạng công tác
XHHGD và quản lý công tác XHHGD các trường THCS trên địa bàn huyện Quảng
Trạch, tỉnh Quảng Bình, đề xuất các biện pháp quản lý của Hiệu trưởng nh m nâng
cao hiệu quả công tác XHHGD, đáp ứng yêu cầu đổi mới GD trong giai đoạn hiện
nay.

6


3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
3.1. Khách th nghi n c u
Công tác quản lý của Hiệu trưởng trường THCS.
3.2. Đ i tư ng nghi n c u
Biện pháp quản lý công tác XHHGD của Hiệu trưởng các trường THCS
huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình.
4. GI THU ẾT KHO HỌC
Công tác XHHGD ở các trường THCS huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình
trong thời gian qua đã đạt được những kết quả nhất định, nhưng vẫn còn những hạn
chế và bất cập trong công tác tổ chức, quản lý, hiệu quả chưa cao, trong đó có công
tác quản lý của người hiệu trưởng. Hiệu quả hoạt động này sẽ được nâng cao nếu
Hiệu trưởng các trường THCS xây dựng và thực hiện đồng bộ các biện pháp quản
lý một cách khoa học, phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường và địa phương.
5. NHI M VỤ NGHIÊN CỨU
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý công tác XHHGD của Hiệu trưởng
trường THCS.
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng công tác XHHGD của Hiệu trưởng trường

Demo Version - Select.Pdf SDK

THCS huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình.

5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý của Hiệu trưởng nh m nâng cao hiệu quả
công tác XHHGD các trường THCS trong giai đoạn hiện nay.
6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
6.1. Phương há nghi n c u lý lu n
Sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu, phân loại tài liệu...
nh m xây dựng cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu.
6.2. Phương há nghi n c u th c ti n
Sử dụng các phương pháp: điều tra Ank t, phỏng vấn, quan sát, tổng kết kinh
nghiệm, lấy ý kiến chuyên gia... nh m khảo sát, đánh giá thực trạng công tác
XHHGD và quản lý công tác XHHGD ở các trường THCS huyện Quảng Trạch,
tỉnh Quảng Bình.
6.3. Phương há th ng

toán h c

Nh m xử lý kết quả nghiên cứu.

7


7. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đề tài này nghiên cứu thực trạng công tác XHHGD và quản lý công tác
XHHGD ở 35 trường THCS huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình.
8. CẤU TRÚC C

UẬN VĂN

Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn có 3 chương:
Chư ng 1: Cở sở lý luận về công tác XHHGD và quản lý công tác XHHGD
của Hiệu trưởng trường THCS.
Chư ng 2: Thực trạng quản lý công tác XHHGD của Hiệu trưởng các trường
THCS huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình.
Chư ng 3: Các biện pháp quản lý của Hiệu trưởng nh m tăng cường hiệu
quả công tác XHHGD ở các trường THCS huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình.

Demo Version - Select.Pdf SDK

8