080101 Tai lieu doc Bo mo Tu duy hieu qua & sang tao v5.doc

TÀI LIỆU LƯU HÀNH NỘI BỘ
Tài liệu đọc
BỘ MÔN KỸ NĂNG
TƯ DUY HIỆU QUẢ & SÁNG TẠO
Thiết kế và thực hiện bởi:
Hà Nội, 01.2008
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Địa chỉ: 902 tòa nhà HITTC, 185 Giảng Võ, Ba Đình, Hà Nội, Việt Nam
Điện thoại: 04. 201 8758 / 04. 217 9022; E-mail:
Website:
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
GIÁO TRÌNH BÀI GIẢNG BỘ MÔN
KỸ NĂNG TƯ DUY HIỆU QUẢ VÀ SÁNG TẠO
Lời nói đầu
“Tôi tư duy nghĩa là tôi đang tồn tại”, từ một thuật ngữ triết học của
Decarter đã trở thành thuật ngữ kinh điển, phổ biến trong nhiều lĩnh
vực. Thuật ngữ đó cũng nói lên tầm quan trọng bậc nhất của tư duy
với sự tồn tại và phát triển của con người trong mấy triệu năm qua.
Con người chúng ta từ một sinh vật yếu đuối về mặt sinh học đã trở
thành kẻ thống trị thế giới cũng chính nhờ khả năng tư duy của mình.
Thế giới ngày nay đang trở lên “Phẳng” hơn bao giờ hết, sự khác biệt
về thông tin đã trở nên mong manh. Vũ khí cạnh tranh nhờ khả năng
nắm bắt thông tin đã nhường chỗ cho khả năng xử lý thông tin và học
nhanh hơn đối thủ của mỗi cá nhân và tổ chức. Để chiến thắng trong
cuộc cạnh tranh sinh tồn ngày nay, mỗi cá nhân cũng như mỗi tổ chức
không còn cách nào khác là phải
nâng cao tốc độ tư duy cá nhân,
khai thác tối đa nguồn vốn trí tuệ
của mình. Mọi thứ đều xuất phát

từ tư duy và suy nghĩ của mỗi cá
nhân. Muốn nâng cao hiệu quả
công việc, cải thiện chất lượng
cuộc sống, khai phá tối đa khả
năng tiềm ẩn trong mỗi con người Việt đòi hỏi mỗi cá nhân và tổ chức
cần trang bị cho mình những công cụ tư duy hữu hiệu nhất.
Nâng cao hiệu quả tư duy cá nhân, thay đổi nhận thức của mỗi con
người về công việc và sứ mệnh trước thời đại của dân tộc, kết nối và
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
2
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
phát huy sức mạnh trí tuệ tập thể là con đường tất yếu đảm bảo sự
thành công của các cá nhân, tổ chức và dân tộc Việt trong thế kỷ XXI.
MỤC LỤC
Lời nói đầu
I. Sức mạnh bộ não và quản trị tư duy hiệu quả
1. Hiệu quả tư duy
2. Lý thuyết ba não trong một của Paul MacLean
3. Tạo lập và thay đổi chuẩn mực tư duy
II. Công cụ tư duy – Nối dài cánh tay sức mạnh của bộ não
1. Khởi tạo ý tưởng
2. Sơ đồ tư duy
3. Tư duy tổng thể
III. Lý thuyết đa trí tuệ
1. Khái niệm và lịch sử lý thuyết

2. Tổng quan về các năng lực tư duy
3. Các phương pháp phát triển năng lực tư duy nổi trội
4. Kết hợp và phát huy sức mạnh tổng hợp
5. Năng lực tư duy thứ 9
6. Ý nghĩa và ứng dụng của lý thuyết
IV. Sức mạnh trí nhớ
1. Khái niệm và tầm quan trọng
2. Cơ chế ghi nhớ
3. Các phương pháp nâng cao trí nhớ
V. Tư duy sáng tạo
1. Khái niệm và tầm quan trọng
2. Các trường phái tư duy sáng tạo
3. Những rào cản của sáng tạo
4. Các phương pháp sáng tạo cơ bản
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
3
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
VI. Kết luận
I. Sức mạnh bộ não và quản trị tư duy hiệu quả.
1. Hiệu quả tư duy
Ai cũng muốn mình thông minh hơn
người khác, ai cũng muốn mình là
người thành công, là người số một
trong công việc và cuộc sống nhưng
bằng cách thức nào chắc hẳn không

phải nhiều người biết. Mỗi khi chúng
ta đi mua bất kỳ một thứ gì, từ một vỉ
thuốc, một cái bình lọc nước hay một
cái máy tính cá nhân bao giờ cũng
kèm theo là một cuổn sách “dày cộp”
về hướng dẫn sử dụng trước khi
dùng. Nhưng bộ não của chúng ta –
một tài sản vô giá của mối các nhân và tổ chức, một siêu máy tính
hiện đại, một công cụ quan trọng nhất giúp chúng ta đạt được tất cả
hoạt động và quản trị nó như thế nào thì đa phần chúng ta đều chưa
rõ? Con người chúng ta đi khắp nơi để khám phá và chinh phục mọi
nơi trên thế giới nhưng trừ bộ não của mình – tiểu thế giới vĩ đại trong
chính tâm trí mình.
Theo các nhà nghiên cứu về Thần kinh học, mỗi ngày chúng ta có 50-
60 nghìn suy nghĩ. Nhưng chung quy lại, suy nghĩ được chia làm 5
loại: Suy nghĩ tích cực, suy nghĩ tiêu cực, suy nghĩ hiệu quả, suy nghĩ
vẩn vơ không định hướng vào công việc và suy nghĩ hướng thượng.
Bấy lâu nay, chúng ta cứ lầm tưởng mình đã khai thác phần lớn sức
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
4
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
mạnh bộ não của mình. Loài người chúng ta đã khám phá và phát huy
một cách triệt để sức mạnh tư duy mà tạo hoá đã ban tặng cho chúng
ta. Nhưng kết quả nghiên cứu lại đưa lại một điều hoàn toàn khác. Một
con số mà đa phần chúng ta nghe lần đầu tiên phải rùng mình và

không thể tin nổi. Con số trung bình mà con người chúng ta mới khai
thác hiệu quả bộ não của mình cũng chỉ 4%. Và như vậy, chúng ta
đang từng ngày, từng giờ
lãnh phí 96% sức mạnh tư
duy của mình. Điều đó
chẳng khác gì, chúng ta có
một cánh đồng rất mầu mỡ
nhưng chỉ trồng cỏ dại trong
khi đó nó có thể trồng hàng
trăm thứ cây khác mang lại
hiệu quả kinh tế cao gấp hàng ngàn lần. Nhưng bạn đừng quá vội lo
lắng, bởi con số đó cũng nói lên rằng bạn vẫn còn 96% sức mạnh bộ
não của mình chưa được khai phá và đang chờ bạn phát huy. Nhưng
đâu sẽ là chiếc chìa khoá giúp bạn làm được điều đó?
2. Lý thuyết Ba não của Paul MacLean
2.1. Cấu tạo và chức năng ba não.
Bàn về cấu tạo bộ não con người theo mỗi
lĩnh vực chúng ta lại có sự phân chia khác
nhau. Tuy nhiên ở đây chúng ta sẽ không
bàn đến trên phương diện thần kinh học,
giải phẫu học mà sẽ đi sâu vào lĩnh vực tâm
lý học ứng dụng. Theo Bác sĩ Tâm lý Paul
MacLean, mỗi người khi sinh ra đến khi mất
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
5
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn

Website:
đi đều có 3 não trong 1. Mặc dù ba phần não được sắp xếp chồng lên
nhau, nhưng mỗi bộ có những chức năng và nhiệm vụ riêng biệt: Não
bò sát, não thú và não người (hãy nhớ rằng, lý thuyết của bác sĩ
MacLean đã được phát triển, tuy nhiên phần ứng dụng sau đây của lý
thuyết của ông là một phép ẩn dụ trong quá trình tư duy và giải quyết
vấn đề)
Thuỳ não - phần cuối của bộ não là nơi bộ não kết nối với xương
sống. Phần này là não bò sát. Vùng này có trung tâm điều khiển, hệ
thần kinh tự điều chỉnh, dành cho những chức năng sống của cơ thể
như nhịp tim, hô hấp. Não bò sát còn có chức năng phản ứng với
những nguy hiểm và đe doạ như chạy trốn hay chống lại. Não bò sát
là bộ phận có nhiệm vụ đảm bảo những chức năng sinh tồn của cơ
thể (Không có logic đúng sai, không có suy luận). Ví dụ cho chức năng
này của bộ não là các loại động vật như Rắn, Thạch sùng, Cá sấu….
Não thú - là trung khu cảm xúc, chứa đựng nhu cầu về gia đình, thứ
bậc xã hội, bà con họ hàng. Trong não chó có một hệ thống Limbic -
Hệ thống rìa, các phần khác nhau của hệ thống này được kết nối với
cảm xúc và bộ nhớ. Hệ thống
này đã tạo ra 2 công cụ cực kỳ
hữu hiệu: Năng lực học tập và
trí nhớ, giúp con người này
càng thích nghi hơn với môi
trường sống và trở thành “Kẻ
thống trị thế giới” . Não thú
của chúng ta cũng giống nhu
con Cún chúng ta nuôi ở nhà.
Thấy người quen thân thì vẫy
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886

Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
6
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
đuôi mừng. Nhưng thấy người lạ thì sủa và cắn. Phần não này hoàn
toàn là cảm xúc không có phân tích đúng sai ở đây.
Vỏ não mới – hay còn gọi là não người, là vùng bao quanh đỉnh và
cạnh của hệ thống Limbic chiếm 80% tổng thể tích của bộ não con
người. Não người cho phép con người suy nghĩ logic và có suy luận.
Thêm vào đó, vỏ não người đem lại kinh nghiệm tư duy trừu tượng.
Suy luận logic, tư duy trừu tượng và ngôn ngữ là một trong những
chức năng đặc biệt phân biệt con người với các loài động vật khác.
2.2. Cơ chế hoạt động của bộ não
Theo chức năng sinh học của cơ thể, năng lượng sẽ theo tủy sống, hệ
hô hấp, hệ tuần hoàn đi từ dưới lên trên đảm bảo cho sự hoạt động
của bộ não chúng ta. Điều đó co nghĩa là, năng lượng sẽ được điều
chỉnh đi từ não bò sát, đến nào thú và lên não người theo cơ chế lấp
đầy. Khi đó, phần não thú sẽ có thêm một chức năng mới là “Chiếc
van điều chỉnh năng lượng” quyết định năng lượng sẽ được đi xuống
não bò sát hay lên não người.
Nhưng những thông tin mà chúng ta thu nhận hàng ngày qua các giác
quan như thị giác, thính giác, xúc giác… sẽ có xu hướng di chuyển
hơi khác dòng năng lượng. Khi thông tin qua các giác quan nó sẽ đi
vào não thú đầu tiên mà không phải não người hay não bò sát. Minh
chứng cho điều này chúng ta thấy rất rõ, chúng ta đã đôi lần gặp
trương hợp khi tiếp xúc, giao tiếp với một người nhưng chẳng hiểu
sao từ ngay từ giây phút ban đầu chúng ta đã có cảm tình với họ và
ngược lại có những người không hiểu sao chúng ta lại có những ác

cảm với họ như vậy? Rõ ràng ở đây mọi quyết định mà chúng ta đưa
ra ở đây đầu tiên là do não thú với chức năng cảm xúc quyết định chứ
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
7
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
không phải khả năng tư duy suy luận của não người. Hay trong
chuyện tình cảm những “tiếng sét ái tình” chính là minh chứng rõ nhất
cho nhận định thông tin đầu tiên đi vào não thú. Trên phương diện
nghiên cứu tâm lý học các nhà khoa học đã phát hiện rằng, não thú có
miền Limbic là bảng điều khiển trung ương. Là cơ quan nhập thông tin
từ thị giác, thính giác (hai giác quan thu nhận 87% thông tin của bộ
não) và trong một số trương hợp từ vị giác và khứu giác. Sau đó hệ
thống này sẽ phân tích thông tin và đưa lên não người xử lý hoặc đẩy
xuống não bò sát để phản ứng. Những thông tin mà chúng ta thu nhận
và học hỏi được hàng ngày sẽ chia làm 2 loại: thông tin tích cực và
thông tin tiêu cực. Chính tính chất thông tin kết hợp với chứng năng
điều khiển của miền Limbic sẽ quyết định đến cách thức giải quyết vấn
đề của bộ não.
Khi thông tin đầu vào là tiêu cực. Ví dụ như, có một nhân viên vào một
buổi sáng do đêm qua thức khuya nên dạy muộn, đi vệ sinh cá nhân
thì nhà hết nước, xuống ăn sáng thì tủ lạnh không còn gì, vừa đi ra
đường thì bị xe đâm, đến cơ quan thị bị Sếp phạt. Thì cả ngày hôm đó
anh ta sẽ rơi vào trạng thái căng thẳng và bò sát. Khi thông tin mà
không tốt, não thú với chức năng của hệ thống Limbic và chiếc van
điều khiển năng lượng sẽ đóng lại đẩy năng lượng xuống não bò sát.

Khi đó não bò sát thừa năng lượng và các chức năng bảo vệ, phản
ứng của nó được khởi động tối đa. Bởi vậy mối khi chúng ta bực tức,
cáu giận hay phản ứng thấy gáy mình nóng ran, chân tay co cứng, các
cơ giật liên hồi, máu sôi sùng sục. Khi đó cũng giống như con Thạch
sùng, thấy đối tượng nhỏ hơn thì “Chiến” ngược lại thấy đối tượng to
hơn thì “Biến”.
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
8
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
Khi thông tin đầu vào là tích
cực. Ví dụ vẫn nhân viên
đó, sáng nay dạy sớm từ
6h00, được vợ chuẩn bị
bữa ăn sáng ngon miệng,
đến cơ quan được Sếp
khen và tăng lương thì cả
ngày đó nhân viên đó sẽ có
tâm trang vui vẻ, thoải mái và sung sướng. Khi đầu vào là những
thông tin tích cực, hệ thống Limbic được khởi động, van năng lượng
của não thú mở ra đưa dòng năng lượng lên não người. Não người
được cung cấp ôxi và chất dinh dưỡng sẽ kích hoạt các dây thần kinh
hoạt động, phân tích xử lý thông tin và đưa ra giải pháp cho vấn đề.
Có rất nhiều các ví dụ tâm lý học hành vi, chứng minh cho nhứng kết
quả nghiên cứu trên của các Nhà tâm lý học. Điển hình là tất cả chúng
ta đã đôi lần đi thi, chúng ta cũng thường gặp phải tình huống: ở nhà

ôn rất kỹ nên nhớ hết bài, nhưng vào phòng thi thì lại quên hết, ra khỏi
phòng thi lại nhớ bài. Lý do của hiện tượng này rất đơn giản. Ở nhà
môi trường thoải mái, chúng ta học ở trạng thái não người và không
gian hưng phấn nên chức năng Limbic được phát huy tối đa giúp
chúng ta học tập và nhớ bài tốt. Nhưng khi vào phòng thi do không khí
căng thẳng, van năng lượng não thú bị đóng lại, chúng ta rơi vào trạng
thái của não bò sát phản ứng nên quên hết kiến thức. Nhưng khi ra
khỏi phòng thi, môi trường thoải mái hơn, não người được kích hoạt
và chúng ta lại nhớ hết những kiến thức đã quên. Hay tương tự là các
ví dụ trong phỏng vấn, khi báo cáo hay thi vấn đáp cũng vậy.
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
9
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
Hoặc trong cuộc sống gia đình, mỗi khi chúng ta mắng con cái hoặc
gây áp lực với con cái thì chúng lại làm những điều ngược lại. Càng
cầm thì trẻ con lại càng làm, không phải chúng bướng mà do chúng ta
không hiểu chức năng và cơ chế hoạt động của bộ não mà thôi.
2.3. Ứng dụng và phát huy cơ chế ba não trong nâng cao hiệu
quả công việc, chất lượng cuộc sống.
Những kết quả nghiên cứu trên đã cho chúng ta thấy rằng, thông tin
đầu tiên sẽ đi vào não thú, nếu như thông tin là tích cực thì não thú sẽ
mở van năng lượng để não người hoạt động, nếu thông tin là tiêu cực
thì van năng lượng đóng và chúng ta hoạt động ở trạng thái não bò
sát chỉ là “Chiến hay Biến”. Vậy chúng ta sẽ ứng dụng như thế nào để
phát huy tối đa tiềm năng của con người để sống hạnh phúc và thành

đạt.
Điều đó có nghĩa là khi chúng ta bắt đầu làm việc hay giải quyết vấn
đề, chúng ta phải chuẩn bị các yếu tố bên ngoài thật thoải mái. Nhiệt
độ, ánh sáng, môi trường làm việc và khu vực tư duy, giải quyết vấn
đề phải thoả mãn não bò sát. Bạn nên đi vào giải quyết vấn đề với một
tâm trạng thoải mái trung khu cảm xúc của bộ não được thoả mãn. Khi
hai phần não đó thoải mái thì não tư duy sẽ hoạt động tốt. Đây là một
kinh nghiệm không chỉ với các nhà quản lý mà còn là một bài học của
mỗi người lao động. Để nâng cao hiệu quả công việc, thúc đẩy quá
trình hợp tác giữa các thành viên điều quan trọng nhất vẫn là tạo ra
môi trường làm việc an toàn, thoải mái, vui vẻ cho mối thành viên.
Trong công tác bán hàng hay dịch vụ khách hàng, cơ chế ba não thực
sự rất quan trọng khi chúng ta biết áp dụng. Trong giao tiếp, dịch vụ
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
10
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
chúng ta không có cơ hội thứ 2 để gây ấn tượng cho đối tác, không có
cơ hội thứ hai để bán một dịch vụ hay một sản phẩm. Bởi vậy ấn
tượng đầu tiên khi tiếp xúc với khách hàng phải được các nhân viên
bán hàng và dịch vụ khách hàng đặc biệt quan tâm. Cái ấn tượng đó
chỉ đơn giản là ánh mắt và nụ cười thân thiện, là cái bắt tay hay một
lời chào, một câu hỏi thăm thể hiện sự quan tâm đến đối tác. Các cụ
nhà ta xưa đã dạy “Một bồ cái lý không bằng một tý cái tình” hay ngạn
ngữ Trung Hoa cũng có câu “Không biết cười đừng mở cửa tiệm”,
“Không biết cười đừng đi bán hàng hay làm dịch vụ”.

Trong gia đình, trong cuộc sống hàng ngày chúng ta cũng cần tạo ra
cho gia đình mình một môi trường thoải mái, thân thiện, các thành
viên đều được tôn trọng và thể hiện ý kiến của mình một cách bình
đẳng. Trong giáo dục con cái không nên để con trẻ vào não bò sát
bằng cách quát mắng mà nên tạo cho trẻ sự đam mê và ý nghĩa của
công việc và học tập.
Trong học tập với các bạn học sinh, sinh viên cũng cần biết tạo ra một
không gian học tập vui vẻ, thoải mái và an toàn. Phải biết tìm ra được
mục đích và đinh hướng cũng như động lực học tập. Nếu bạn làm
được điều đó sẽ giúp bạn sử dụng tối đa chức năng học tập và ghi
nhớ của hệ thống Limbic của não thú giúp bạn có những kết quả xuất
sắc trong học tập.
Chúng ta tiếp cận việc tư duy hay phương pháp giải quyết một vấn đề
cũng có thể tạo nên sự thay đổi. Nếu chúng ta thấy có một vấn đề và
tự hỏi: "Có trục trặc gì nhỉ?" bạn sẽ thấy tiêu cực. Ngược lại, nếu
chúng ta tiếp cận vấn đề với suy nghĩ chắc chắn phải có giải pháp nào
đó, não của bạn sẽ đưa ra được các giải pháp sáng tạo. Vấn đề ở đây
là: "Làm thế nào tôi có thể lạc quan hơn". Đừng chú ý quá vào những
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
11
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
gì chúng ta không có, thay vì đó chúng ta phát huy tối đa những gì
chúng ta đang có. Thay đổi cách nhìn, hướng vào điểm tích cực của
vấn để cũng là một giải pháp nâng cao hiệu quả công việc của mối
người.

Trong công tác quản lý, lãnh đạo thì chìa khoá nâng cao hiệu quả
công việc, thay đổi nhận thức của người lao động, chuẩn hoá quy
trình quản lý chính là việc: tạo ra một môi trường lao động an toàn,
thoải mái cho tư duy mỗi cá nhân, tạo điều kiện để mối người phát huy
toàn bộ ưu thế cá nhân của mình. Quản lý nhân sự, quản lý công việc
không phải bằng hình phạt, bằng sự chỉ trích hay đẩy người lao động
vào nỗi sợ hãi mà phải bằng chính việc tạo ra động lực bên trong của
mối người, bằng cơ chế điều tiết quá trình tư duy của họ, hướng họ
tập trung vào mục tiêu chung của tổ chức. Kỷ luật, chuyên nghiệp
không thể bằng roi vọt mà chỉ có thể bằng cách thay đổi thái độ, nhận
thức và tư duy người lao động trong tổ chức.
Ngoài ra để phát huy cơ chế ba não tốt hơn trong cuộc sống và công
việc chúng ta cũng cần thay đổi tư duy của mình theo chiếu hướng
tích cực tỏng giao tiếp. Trước hết phải biết nhìn nhận những điểm tốt
của mình sau đó là ứng xử tích cực với người khác. Bởi bạn tìm gì thì
bạn sẽ được nấy. Bạn tìm điểm xấu bạn sẽ rơi vào trạng thái của não
bò sát, bạn nhìn nhận và ứng xử tích cực bạn sẽ khai thác tốt nhất
chức năng của não người. Tóm lại, “Cười thì nên não người còn
quát/tát xuống não bò sát”
3. Tạo lập và thay đổi chuẩn mực tư duy
“Bạn nghĩ bạn có thể hay không thể bạn đều đúng” (Henry Ford – Chủ
tịch & Sáng lập Tập đoàn Ôtô Ford). Bạn nghĩ bạn là ai, số phận sẽ
tạo bạn là con người như vậy nếu bạn biết hành động. Suy nghĩ con
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
12
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn

Website:
người tạo ra tất cả nhưng cái gì điều khiển tất cả điều đó, câu trả lời là
chuẩn mực tư duy hay còn gọi bằng khái niệm “Chuẩn nền”.
Vậy làm thế nào để thay đổi và tạo dựng một chuẩn nền tư duy tốt. Đó
là một câu hỏi thông minh và câu hỏi của sự thành công. Ngoài cách
phân chia bộ não làm 3 phần theo cách của Paul MacLean, các nhà
tâm lý học cũng phân chia bộ não làm 4 miền tư duy: miền ý thức,
miền tiềm thức, miền chuẩn nền và miền vô thức. Căn cứ váo chức
năng hoạt động mỗi miến chúng ta thấy có sự tương ứng như: miến ý
thức tương ứng với não người, miền tiềm thức và chuẩn nền tương
ứng với não thú và miền vô thức tương ứng với não bò sát.
Như chúng ta đã biết, thông tin đầu vào sẽ qua não thú. Và ở não thú
hệ thống Limbic sẽ tiến hành đánh giá thông tin. Xét theo sự tương
ứng thì chức năng đánh giá thông tin chính là nhiệm vụ của miền
chuẩn nền. Miền chuẩn nền là nơi lưu giữ những giá trị, niềm tin và
chuẩn mực của mỗi cá nhân. Khi thông tin đưa vào mà phù hợp với
những giá trị và niềm tin của chuẩn nền thì sẽ được chuẩn nền đưa
lên não người và ở đây não người sẽ có nhiệm vụ đánh giá lại thông
tin, phân tích xử lý và đưa ra phương án giải quyết.
Ngược lại, khi thông tin đầu vào không phù hợp với hệ thống giá trị,
niềm tin của miền chuẩn nền sẽ được miền chuẩn nền đưa xuống não
bò sát và ở đây sẽ diễn ra quá trình phản ứng “Chiến hoặc Biến”.
Hệ thống giá trị, niềm tin của miền chuẩn nền là một loại phản ứng có
điều kiện do quá trình tập luyện để hình thành. Ví dụ như ngạn ngư
Nga có câu “Nếu bạn gọi một người là con heo, lần thứ nhất anh ta
không tin nhưng đến lần thứ 100 anh ta sẽ ăn cám thật”. Hay nếu như
khi bạn còn nhỏ, bạn bị mọi người xung quan đánh giá là kẻ thất bại,
người có vấn đề về trí tuệ thì cuộc sống sau này của bạn bạn sẽ luôn
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886

Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
13
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
tin mình là người như vậy. Để
có một chuẩn nền tốt, một cuộc
sống hạnh phúc và thành đạt
bạn phái bắt đầu xây dựng và
hình thành những suy nghĩ tích
cực, những thói quen tích cực.
Quá trình hình thành chuẩn nền
tư duy của mọi người là giống nhau. Chuẩn nền được hình thành
không phải ở miền ý thức mà được tạo ra bởi miền tiềm thức. Miền
tiềm thức giống như một cái kho chứa đựng những dữ kiện của mỗi
cá nhân. Theo nghiên cứu thì 95% những hành động của chúng ta
thực hiện hàng ngày là do miền tiềm thức chi phối. Những hành động
hay suy nghĩ lặp đi lặp lại hàng ngày sẽ tạo nên những vết hằn tư duy
và được nổi lên trên trong miền tiềm thức và được chuyển lên miền
chuẩn nền tư duy. Những suy nghĩ hay hành vi không được lặp lại
thường xuyên sẽ được chuyển lại và lặn sâu xuống miền tiềm thức.
Nhưng tạo lập và thay đổi chuẩn nền tư duy lại phải bắt đầu từ ý thức.
Miền ý thức sẽ điều khiển và tác động đến sự chuyển dịch những giá
trị, niềm tin từ miền tiềm thức lên miền chuẩn nền.
Ví dụ như ước mơ của bạn là năm 40 tuổi bạn sẻ trở thành Tổng
Giám đốc một Tập đoàn Quốc tế. Muốn làm được điều đó bạn phải
biết vẽ ra cho mình một tầm nhìn, một viến cảnh và cách thức để đạt
được điều đó. Hàng ngày bạn phải liên tục nghĩ và hành động theo nó.
Quá trình hình thành chuẩn nền tư duy cũng giống như quá trình hình

thành thói quen, đầu tiên là đặt chuẩn mực và duy trì chuẩn mực trong
thời gian tối thiểu 6 tháng.
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
14
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
Chuẩn mực tạo ra suy nghĩ, suy nghĩ tạo hành vi, hành vi tạo thói
quen và thói quen tạo ra chính số phận của mỗi người.
II. Công cụ tư duy – Nối dài cánh tay sức mạnh của bộ não.
So với các dân tộc trên thế giới, người lao động Việt Nam được đánh
giá là thông minh, sáng tạo tuy nhiên lại tạo ra một hiệu quả công việc
chưa thực sự thuyết phục nhất là khi làm việc đồng đội với nhau. Một
cá nhân xuất sắc, một Giám đốc, một Lãnh đạo tổ chức tài năng
không thể thành công khi không kết nối và phối hợp với các thành viên
khác. Trong chiến lược khai thác, nâng cao năng lực nhân viên ngoài
việc tạo môi trường làm việc thoải mái, an toàn cho mỗi cá nhân thể
hiện khả năng của mình thì vấn đề quan trọng không kém vẫn là tìm ra
một cơ chế, một phương tiện tư duy giúp các thành viên hỗ trợ, đồng
thuận với nhau trong công việc và cuộc sống. Trên cơ sở nghiên cứu
và bằng những kinh nghiệm đào tạo thực tế của mình Tâm Việt Group
đã đưa ra bộ ba công cụ tư duy đầy sức mạnh trong vấn đề phát huy
sức mạnh trí tuệ tập thể cũng như vấn đề lãnh đạo và quản lý cá
nhân, tổ chức, doanh nghiệp.
1. Khởi tạo ý tưởng
1.1. Lịch sử ra đời.
Phương pháp tư duy và giải quyết vấn đề, nâng cao hiệu quả công

việc tốt nhất là khai thác tối đa sự sáng tạo của bộ não con người,
ngay từ năm 1938 Alex Osborne trên cơ sở nhiều năm nghiên cứu
của mình đã đưa ra công cụ Khởi tạo ý tưởng (Brainstorming). Mục
đích đầu tiên của công cụ này ra đời chính là để “kết nối các bộ óc
vĩ đại lại với nhau” tạo ra một danh sách các ý tưởng hay giải pháp
từ đó phân tích, thảo luận để đưa ra giải pháp tối ưu.
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
15
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
1.2. Nguyên tắc thực hiện
o Càng nhiều ý tưởng càng tốt (Khích lệ thành viên tham gia và tăng
hiệu quả làm việc. Đội quan tâm đến số lượng hơn là chất lượng
các ý tưởng)
o Các ý tưởng đưa ra càng độc đáo, mới lạ càng tốt (Khích lệ sự
sáng tạo, độc đáo và mới mẻ, tìm ra các nhân tài nổi trội)
o Không chỉ trích hay phê phán ý tưởng của người khác (Tạo nên
một môi trường tích cực cho mỗi cá nhân tham gia và đóng góp,
một môi trường an toàn cho ý kiến của mỗi cá nhân được tôn
trọng).
Ba nguyên tắc này đảm bảo cho chúng ta phát huy tối đa sức mạnh
sáng tạo của tập thể trong tư duy và giải quyết vấn đề. Khi sử dụng bộ
công cụ Khởi tạo ý tưởng sẽ giúp con người phá bỏ mọi rào cản tư
duy bên trong cũng như bên ngoài, loại bỏ mặt tiêu cực của tư duy
phê phán giúp con người khai thác tối đa khả năng sáng tạo của mình.
Khởi tạo ý tưởng là bước đầu tiên trong quy trình giải quyết vấn đề

Đồng đội cùng sáng tạo giải quyết vấn đề TCPS
1.3. Quy trình thực hiện
1. Trình bày vấn đề
2. Đề nghị đưa ra các giải pháp
3. Nêu 3 nguyên tắc của phương pháp
4. Bài tập khởi động phương pháp động não
5. Tiến hành động não, thu thập ý tưởng
6. Phân tích:
a. Các thành viên phân tích các dữ kiện đưa ra
b. Phân loại ý kiến
c. Loại bỏ các ý kiến thừa, không liên quan
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
16
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
7. Kết thúc: Đưa ra các kết quả
1.4. Bài tập ví dụ
1. Nêu vấn đề: “Công việc sản xuất và kinh doanh mặt hàng Bút dạ
của chúng ta đang diễn ra không như mong đợi. Vấn đề là làm thế
nào để cải thiện tình hình?”
2. Đề nghị đưa giải pháp: “Chúng ta hãy cùng thảo luận để đưa ra giải
pháp để cải thiện tình hình sản xuất và sản phẩm bút mực!”
3. Nêu 3 nguyên tắc khởi tạo ý tưởng: “Trong quá trình thảo luận
chúng ta cùng tuân thủ 3 nguyên tắc sau:
o Càng nhiều ý tưởng càng tốt (Khích lệ thành viên tham gia và
tăng hiệu quả làm việc)

o Càng độc đáo, mới lạ càng tốt (Khích lệ sự sáng tạo, độc đáo và
mới mẻ, tìm ra các nhân tài nổi trội)
o Không chỉ trích phê phán ý tưởng của người khác (Tạo nên một
môi trường tích cực cho mỗi cá nhân tham gia và đóng góp, một
môi trường an toàn cho ý kiến của mỗi cá nhân được tôn trọng)”.
4. Bài tập khởi động (Người điều hành sẽ chuẩn bị một vật dụng đơn
giản - ví dụ: 1 tờ giấy): “Bây giờ chúng ta cùng làm một bài tập khởi
động. Với 3 nguyên tắc trên chúng ta hãy cùng đưa ra các ý tưởng
có thể dùng tờ giấy này vào việc gì?”
Các thành viên lần lượt chuyền tay nhau tờ giấy và mỗi người nêu
lên một ý tưởng về cách sử dụng tờ giấy. Bài tập khởi động giúp
các thành viên tập trung suy nghĩ chuyển sang trạng thái tư duy
sáng tạo.Người điều hành sẽ ghi chép tất cả các ý kiến lên bảng.
Ví dụ: Công dụng của tờ giấy:
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
17
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
Viết
Vẽ
Đốt
Kê ngồi
Lót nồi
Che mặt
Thấm nước
Che mưa

Làm roi
Che cửa
Dán tường
Chơi đồ hàng
Gói quà
Nút chai
…
5. Sau khi làm bài tập khởi động, người điều hành đề nghị các thành
viên tuân thủ nguyên tắc và truyền bút cho mỗi thành viên. Mỗi
thành viên nhận được bút sẽ nói lên một ý tưởng. Ý tưởng của
người sau không được trùng với ý tưởng của người trước.
Các thành viên tập trung và đưa ra ý tưởng của mình.Người điều
hành và các thành viên khác sẽ không đánh giá và ghi lại toàn bộ
các ý tưởng do các thành viên đưa ra.
Công dụng của chiếc bút dạ
Viết
Vẽ
Ghi chép
Làm việc
Cắn
Đập
Xoay
Ngoáy café
Chọc
Làm thanh
ngang
Để giấy
Làm đinh
Then cửa
Cài tóc

Tô mặt
Chặn giấy
Cắm hoa
Uống nước
Đi giày
Đánh móng
tay
Ngoáy tai
Gãi lưng
Thước kẻ
Nhai
Cắn
Xỉa răng
Micro
Viết bảng
Làm bánh
Vẽ hoa
Khung ảnh
Thay mực
Dùi trống
Thước ngắm
Vẽ hình tròn
Chơi trò chơi
Dạy khởi tạo ý
tưởng
Đo đạc
Đọc chữ
Quảng cáo
Làm bút đôi
Gắn tẩy vào

đuôi
Làm bút camera
Lấy mực
Lấy nhựa
Làm đũa ăn
cơm
Kỳ cọ
Vẽ khung
Làm xoăn tóc
Làm chuông gió
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
18
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
…
6. Phân tích: Các thành viên cùng phân loại và phân tích các ý tưởng
để đưa ra một bảng phân loại như sau:
Phân loại công dụng của chiếc bút
Học tập:
Viết bảng
Viết
Vẽ hoa
Khung ảnh
Thay mực
Thước ngắm
Vẽ hình tròn

Đo đạc
Đọc chữ
Làm bút đôi
Gắn tẩy vào đuôi
Làm bút camera
Lấy mực
Ghi chép
Giải trí
Ngoáy tai
Gãi lưng
Thước kẻ
Cắn
Xỉa răng
Xoay
Chơi trò chơi
Tiện ích
Ngoáy café
Làm thanh ngang
Để giấy
Làm đinh
Then cửa
Cài tóc
Chặn giấy
Dùi trống
Kỳ cọ
Sau khi phân loại, các thành viên sẽ cùng phân tích để lựa chọn
giải pháp tối ưu. Đến đây xuất hiện vấn đề lưu giữ và phân loại các
ý tưởng. Để phân loại và lưu giữ các ý tưởng một cách có hệ thống
vừa tổng hợp vừa chi tiết chúng ta sẽ dùng Sơ đồ tư duy được
trình bày chi tiết ở phần sau.

Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
19
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
7. Kết thúc quá trình phân tích, người điều hành hướng dẫn các thành
viên cùng thống nhất chọn ra một hoặc một số ý tưởng hay giải
pháp tối ưu.
2. Sơ đồ tư duy - Minmap
2.1. Lịch sử ra đời
Công cụ tư duy thứ hai trong quy trình sáng tạo đồng đội cùng giải
quyết vấn đề TCPS là Sơ đồ tư duy (Mindmap). Những ý tưởng, mô
hình đầu tiên của công cụ tư duy này được xuất hiện vào cuối thập
niên 60 thế kỉ 20 bởi Tony Buzan (tham khảo trên website:
) như là một cách để giúp học sinh "ghi lại
bài giảng" mà chỉ dùng các từ khoá ngắn gọn và các hình ảnh. Các
ghi chép này sẽ nhanh hơn, dễ nhớ hơn và dễ ôn tập hơn.
Đến giữa thập niên 70, Peter
Russell (tham khảo thêm
erussell.
com/pete.html) đã làm việc chung
với Tony và họ đã truyền bá kỹ
xảo về sơ đồ tư duy cho nhiều cơ
quan quốc tế cũng như các học
viện giáo dục. Từ đó đến nay, sơ
đồ tư duy đã có những bước phát triển không ngừng, được hơn 100
tập đoàn và hàng chục triệu người trên thế giới sử dụng.

Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
20
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
2.1. Bản chất Sơ đồ tư duy
Thực chất sơ đồ tư duy là một kỹ thuật hình họa, mô tả và hoạt động
dựa trên nguyên lý tư duy của bộ não con người: tư duy bằng khái
niệm và hình ảnh với cơ chế liên kết thông tin.
Với công cụ này, sơ đồ tư duy được tạo ra có thể dùng như 1 cách để
ghi nhớ chi tiết, đến tổng hợp, hay để phân tích một vấn đề ra thành
một dạng của lược đồ phân nhánh. Khác với máy vi tính, ngoài khả
năng ghi nhớ kiểu tuyến tính (ghi nhớ theo 1 trình tự nhất định) thì sơ
đồ tư duy còn có khả năng liên lạc, liên hệ các dữ kiện với nhau tạo
thành một mạng lưới phân nhánh.
Đây là một kỹ thuật để nâng cao khả năng ghi chép, ghi nhớ và quản
lý tư duy trong quá trình Giải quyết vấn đề. Bằng cách dùng sơ đồ tư
duy, tổng thể của vấn đề cần giải quyết sẽ được chỉ ra rõ ràng dưới
dạng một sơ đồ trong đó các đối tượng được liên kết với nhau bằng
các đường nối. Thay vì dùng chữ viết để mô tả (một chiều), sơ đồ tư
duy sẽ phơi bày cấu trúc một đối tượng bằng hình ảnh hai chiều. Nó
chỉ ra "dạng thức" cuả đối tượng, sự quan hệ (hỗ tương giữa các khái
niệm liên quan) và cách liên hệ giữa các thành tố với nhau bên trong
của một vấn đề lớn.
2.3. Nguyên tắc tạo Sơ đồ tư duy
o Chủ đề: Vấn đề cần được giải quyết
 Vị trí của chủ đề

⇒ Nằm ở trung tâm với những người có lối tư duy kiểu tổng
quan.
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
21
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
⇒ Nằm bên góc phải hoặc trái với những người tư duy kiểu quy
trình.
 Màu sắc của chủ đề
⇒ Nội bật, dễ nhìn
⇒ Dùng tối đa 3 màu
 Hình ảnh
⇒ Chủ đề nên dùng hình ảnh tượng trưng cho vấn đề được
trình bày.
⇒ Ví dụ: Học về Hóa học có thể vẽ ống thí nghiệm, văn có thể
vẽ quyển sách…
o Các nhánh
 Số lượng nhánh chính không quá 7 nhánh vì não con người
không ghi nhớ hiệu quả khi cùng một lúc phải ghi nhớ trên 7 vấn
đề
 Màu sắc
⇒ Các nhánh khác nhau thì màu sắc khác nhau (Não phân biệt
và ghi nhớ qua màu sắc)
⇒ Các nhánh con trong một nhánh chính đồng màu với nhau
 Vị trí các nhánh
⇒ Các nhánh càng gần chủ đề trung tâm là những ý quan trọng,

xa trung tâm thì ngược lại.
o Từ ngữ
 Chữ nằm trên đường và dài bằng đường (Não phân biệt và định
hình bằng đường nối)
 Dùng những “từ khóa” ngắn gọn, đặc trung nhất và không quá 7
từ trên một đường. Không nên dùng câu dài dòng
 Nguyên tắc: Viết chữ trước sau đó mới vẽ đường.
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
22
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
o Màu sắc
 Màu sắc càng nổi bật càng dễ nhớ nhưng phải rõ nét, dễ nhìn.
 Nên dùng màu phân biệt giữa chữ và đường
 Dùng những gam màu bản thân bạn ưa thích sẽ kích thích khả
năng ghi nhớ.
Ví dụ:
Các ý tưởng về công dụng của bút dạ ở phần trên có thể được sơ đồ
hoá theo nguyên tắc của Sơ đồ tư duy để tạo nên một sơ đồ tư duy
hoàn chỉnh.
Chủ đề là “Bút dạ” được trình bày nổi bật ở giữa trang giấy.Công dụng
của chiếc bút có thể chia thành 3 nhóm chính:học tập, Giải trí và Tiện
ích.3 nhóm chính này đươc thể hiện trên 3 nhánh. Các ý tưởng lần
lượt được phân loại và xếp vào 3 nhánh tương ứng.
Kết thúc quá trình
sắp xếp, một sơ đồ

tư duy đã được
thực hiện hoàn
chỉnh.Các nhánh
được phân biệt với
nhau bởi màu sắc
và phân chia các
nhóm rõ ràng, chi
tiết như hình vẽ
bên đây:
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
23
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
3. Tư duy tổng thể
3.1. Lịch sử ra đời phương pháp
Ngoài rào cản là sức ỳ tâm lý ảnh
hưởng đến quá trình tư duy cá nhân
cũng như tư duy tập thể trong giải quyết
vấn đề, còn có một nguyên nhân khác
quan trọng hơn chính là sự phân tán và
xung đột của tư duy. Lâu nay mỗi khi có
vấn đề xảy ra chúng ta thường tập trung chứng minh đúng sai nhiều
hơn là tìm giải pháp cho vấn đề. Trong quá trình giải quyết vấn đề
nhất là tập thể thì đây chính là nguyên nhân cơ bản dẫn đến sự phức
tạp hóa khiến vấn đề đi đến chỗ không thể giải quyết.
Để khắc phục điều đó, một số phương pháp tư duy mới đã được hình

thành trong đó đáng chú ý là phương pháp tư duy theo sáu mũ của
Tiến sĩ Edward de Bono (). Theo Bono “bộ
não con người chỉ làm việc hiệu quả nhất khi tập trung vào chỉ một
vấn đề” và “chúng ta không thể thay đổi được cá tính một ai đó mà chỉ
có thể giúp cho thói quen tư duy của họ hiệu quả hơn”. Cần phải phá
bỏ mọi giới hạn tư duy, mọi mâu thuẫn xung đột tư duy của con người
và hình thành nên một lối tư duy mới gọi là
“Tư duy song song”. Với lối tư duy
này, mọi xung đột tư duy của con
người đều được giải quyết. Không
có giới hạn đúng sai mà quan trọng
tất cả cùng nhìn về một hướng – tìm
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
24
TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤN
Làm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơn
Website:
ra giải pháp tối ưu cho vấn đề cần được giải quyết. Không phải thoả
mãn cái tôi cá nhân mà vấn đề được giải quyết với sự nỗ lực của tất
cả mọi người. Với lối tư duy sáu mũ thể hiện tinh thần “không ai mạnh
bằng tất cả chúng ta hợp lại” trong giải quyết vấn đề.
Phương pháp tư duy
theo Sáu mũ tư duy hay
còn gọi là (Lateral
Thinking - Tư duy định
hướng) chính thức ra
đời năm 1980 và đến

năm 1985 nó được mô
tả chi tiết trong cuốn
sách cùng tên của Bono.
Phương pháp này đã được phát triển và giảng dạy tại nhiều nơi trên
thế giới. Hiện nay có khoảng 400 tổ chức, tập đoàn hàng đầu như:
IBM, Federal Express, British Airways, Pepsi, Prudential… cũng đang
dùng phương pháp này trong điều hành hội họp và giải quyết vấn đề
của bản thân. Sự ra đời của phương pháp Sáu chiếc mũ tư duy – 6C
– được xem như là sự thay đổi quan trọng nhất về nhận thức của con
người trong vòng 2-3 thế kỷ gần đây.
Với tinh thần học hỏi và sáng tạo, dựa trên nguyên tắc tích hợp công
nghệ, tri thức phương Tây, văn hoá phương Đông và những kinh
nghiệm giảng dạy thực tế của mình, Tâm Việt Group đã đưa ra một
phương pháp tư duy mới với tên gọi “Tư duy tổng hợp”. Phương pháp
tư duy mới này là sự tổng hoà hệ thống lý luận của 3 bộ công cụ tư
duy đã giới thiệu ở trên bao gồm: khởi tạo ý tưởng, sơ đồ tư duy và
Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022
Trụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886
Thái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986
hjg1372511659.doc
25