GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
NGHỊ LUẬN VỀ SỰ VIỆC HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
I. KỂ TÊN CÁC SỰ VIỆC HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
- Sự việc hiện tượng tốt: Ham đọc sách, trung thực trong thi cử, nhặt của rơi trả người mất,
giúp bạn nghèo, chấp hành tốt giao thông, tấm gương hs nghèo vượt khó, đoàn kết thân ái,
trồng cây bảo vệ môi trường, tuân thủ nội quy của trường lớp, cứu trợ đồng bào lũ lụt, tiết
kiệm ...
- Sự việc hiện tượng xấu: mê tín dị đoan, lề mề chậm chạp, lãng phí, ăn mặc lố lăng, nói
tục chửi thề, hút thuốc lá, uống rượu bia, bạo lực học đường, vô cảm, xã rác bừa bãi,
nghiện game, nghiện facebook,...
II. CÁCH LÀM
a. Mở bài:
Giới thiệu hiện tượng đời sống cần nghị luận.
b. Thân bài:
- Giải thích: Khái niệm và bản chất của hiện tượng; mô tả được hiện tượng.
- Biểu hiện: Nó ra sao?
- Thực trạng: hiện tại ntn?
- Nguyên nhân (khách quan – chủ quan ) phân tích, chứng minh=> hiện tượng xấu
- Kết quả: Nêu tác dụng – ý nghĩa (nếu là hiện tượng tích cực); tác hại- hậu quả (nếu là
hiện tượng tiêu cực).
- Giải pháp: phát huy (nếu là hiện tượng tích cực); biện pháp khắc phục (nếu hiện tượng
tiêu cực).
c. Kết bài:
- Bày tỏ ý kiến của bản thân về hiện tượng xã hội vừa nghị luận.
- Rút ra bài học về nhận thức, hành động cho bản thân.
III. HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
*Đề số 1:
Viết bài văn ngắn khoảng 600 từ trình bày suy nghĩ của anh/chị về hiện tượng sau:
“Mới đây, dư luận lại xôn xao về một cô thiếu nữ có “khuôn mặt ưa nhìn” đã phô ra trên
Facebook cả một loạt ảnh ngồi ghếch chân trên bia mộ liệt sĩ…”
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
(Theo Nỗi sợ hãi không muốn “học làm người” – Mục Góc nhìn của nhà thơ Trần Đăng
Khoa-Tuổi trẻ và đời sống, số 152 ngày 14/1/2013)
a. Mở bài:
Giới thiệu hiện tượng cần bàn.
b. Thân bài:
* Nêu bản chất của hiện tượng – giải thích hiện tượng
– Hiện tượng thể hiện hành vi phản cảm, thiếu văn hóa, đi ngược lại truyền thống đạo lí
“Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc,…
* Bàn luận thực trạng, nguyên nhân của hiện tượng bằng các thao tác phân tích,
chứng minh
– Thực trạng: Hiện nay tình trạng một bộ phận thanh, thiếu niên có suy nghĩ và hành động
lệch lạc, có hành vi phản cảm, thiếu văn hóa, đi ngược lại truyền thống đạo lí… không ít
(dẫn chứng cụ thể từ đời sống, lấy thông tin trên các phương tiện truyền thông).
– Nguyên nhân:
+ Khách quan: thiếu vắng mối quan tâm, sự giáo dục của gia đình và nhà trường. Những
ảnh hưởng của phim ảnh, intrernet, sự tràn lan của lối sống cá nhân thích làm nổi, thích
gây sốc để nhiều người biết đến,…
+ Chủ quan: Nhiều thanh thiếu niên tuy được sinh ra và lớn lên ở môi trường giáo dục tốt
nhưng lại có suy nghĩ và hành động lệch lạc, bởi họ không có ý thức hoàn thiện mình cũng
như tự bồi đắp tâm hồn mình bằng những cách cư xử có văn hóa.
* Hậu quả của hiện tượng:
+ Gây xôn xao, bất bình trong dư luận, làm tổn thương, xúc phạm đến những giá trị đạo
đức, đi ngược lại truyền thống đạo lí tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn”…, tác động không
tốt đến giới trẻ
+ Bản thân người trong cuộc phải gánh chịu những lên án, bất bình của dư luận xã hội…
* Giải pháp khắc phục:
+ Nâng cao nhận thức ở giới trẻ: nhà trường và đoàn thanh niên cần thường xuyên tổ chức
các diễn đàn để tuyên truyền, giáo dục thanh niên về lối sống đẹp và giữ gìn truyền thống
“Uống nước nhớ nguồn”.
+ Những hình ảnh phản cảm trên cần được dư luận phê phán quyết liệt, gia đình và nhà
trường phải nghiêm khác, nhắc nhở,…
(Lưu ý cần đưa dẫn chứng thực tế để chứng minh)
c. Kết bài:
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Bày tỏ ý kiến riêng về hiện tượng xã hội vừa nghị luận.
– Thấy rõ sự cần thiết phải tích cực trau dồi nhân cách, bồi đắp nững giá trị đạo đức, văn
hóa, đặc biệt là đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”.
– Kiên quyết lên án và ngăn chặn những biểu hiện của lối sống vô cảm, thiếu văn hóa để
xã hội lành mạnh, tiến bộ hơn.
*Đề số 2:
“Trong thế gian này chúng ta xót xa không chỉ vì lời nói và hành động của những kẻ xấu
mà còn là sự im lặng đáng sợ của những người tốt”
(M.L.King)
Anh/ chị hãy viết bài văn ngắn khoảng 600 từ bày tỏ suy nghĩ của mình về ý kiến trên.
a. Mở bài:
Giới thiệu hiện tượng cần bàn:
Sự đau đớn, thất vọng do lời nói và hành động của kẻ xấu không lớn bằng việc những
người tốt không có bất cứ phản ứng gì trước những việc làm của kẻ xấu và căn bệnh cô
cảm.
b. Thân bài:
* Nêu bản chất của hiện tượng – giải thích hiện tượng
– Cuộc sống là tổng hòa các mối quan hệ xã hội nên luôn luôn tồn tại hai loại người: xấu
và tốt. Vì thế, ta thấy đau lòng vì hàng ngày, hàng giờ vẫn có những nhiều đáng tiếc xảy
ra, chà đạp lên các giá trị
– Sự im lặng của người tốt là sự im lặng đáng sợ vì đó là phản ứng bất bình thường của
người người mà từ trước đến nay ta trân trọng -> bệnh vô cảm
-> Đây là lời cảnh báo nghiêm khắc về sự băng hoại các giá trị đạo đức trong xã hội hiện
nay. Ý kiến này khẳng định: sự đau đớn, thất vọng do lời nói và hành động của kẻ xấu
không lớn bằng việc những người tốt không có bất cứ phản ứng gì trước những việc làm
của kẻ xấu.
* Bàn luận thực trạng, nguyên nhân của hiện tượng bằng các thao tác phân tích,
chứng minh
– Thực trạng: hiện tượng khá phổ biến trong xã hội
+ lời nói, hành động của những kẻ xấu (d/c)
+ sự im lặng đáng sợ của những người tốt – bệnh thờ ơ, vô cảm
– Nguyên nhân của hiện tượng:
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
+ Những kẻ xấu, những kẻ kém đạo đức. Chúng làm nhiều việc trái với chuẩn mực đạo
đức xã hội chỉ mong vụ lợi cho bản thân, không nghĩ đến người khác, không quan tâm tới
tập thể ( d/c)
– Trước những bất công, vô lí, điều xấu xa đang xảy ra, trước nỗi đau của người khác…
người vô cảm không có phản ứng gì bởi vì họ đã không dám lên tiếng, không dám đấu
tranh để cho cuộc sống này tốt đẹp hơn.
Tại sao họ im lặng? Vì họ thấy bất lực. Họ thấy cô độc. Họ mất niềm tin…
* Hậu quả của hiện tượng:
– Lời nói, hành dộng của kẻ xấu, sự thờ ơ vô cảm làm cho xã hội trở nên bất ổn, con người
mất hết niềm tin vào những điều tốt đẹp (d/c)
* Giải pháp khắc phục:
+ Nâng cao nhận thức ở giới trẻ: nhà trường và đoàn thanh niên …cần thường xuyên tổ
chức các diễn đàn để tuyên truyền, giáo dục thanh niên về lối sống đẹp
+ Cần phê phán quyết liệt và nghiêm khắc nhắc nhở những cá nhân có hành vi xấu, vô
cảm
c. Kết bài:
– Phải nhận thức rõ nhưng việc làm tốt – xấu xunh quanh cuộc sống của mình. Không làm
ngơ trước cái xấu, cái ác, không có thái độ sống thờ ơ, vô cảm
– Ủng hộ việc làm của những người tốt, có ý thức bảo vệ người khác để xã hội ngày một
tốt đẹp hơn.
*Đề số 3:
“Trong quyển lưu bút cuối năm học, học sinh viết:“Nhưng mìn hứa sẽ mãi lè bẹn thân
đeng wên teo dzà mái trừng iu zấu nì nha”. Xin tạm dịch: “ Nhưng mình hứa sẽ mãi là
bạn thân, đừng quên tao và mái trường yêu dấu này nha”. Và đây nữa:“Gửi mail nhớ
thim cái đuôi @ da heo chấm cơm nha, mi u bit ko, năm nay lại ko được học chung
dzới nhau gùi”. Tạm dịch là: “Gửi mail nhớ thêm cái đuôi @ da heo chấm cơm nha, mấy
bạn biết không, năm nay lại không được học chung với nhau rồi”.
Phần chữ in đậm trong đoạn văn trên là những câu trích trong cuốn lưu bút của học sinh
lớp 8 một trường chuyên Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh”.
(Trích Ngôn ngữ chat – Việt Báo – 18/5/2006 – Tác giả Ngọc Mai)
Hiện nay, trong sinh hoạt và học tập, một bộ phận lớp trẻ có thói quen sử dụng tiếng
lóng trên mạng, còn gọi là “ngôn ngữ chat”, “ngôn ngữ SMS”, “ngôn ngữ @”,… như
trong đoạn trích trên. Anh (chị) hãy viết bài văn ngắn khoảng 600 từ bày tỏ ý kiến của
mình về việc này.
a. Mở bài:
Giới thiệu hiện tượng cần bàn.
b. Thân bài
* Nêu bản chất của hiện tượng – giải thích hiện tượng
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
– Tiếng lóng trên mạng, ngôn ngữ chat, ngôn ngữ SMS, ngôn ngữ @…. là tên gọi chung
của hình thức chữ viết dùng để tán gẩu trên mạng thông qua máy vi tính hoặc điện thoại di
động.
– Do sử dụng bàn phím máy tính và bàn phím điện thoại di động có một số bất tiện khi
viết tiếng Việt, nên ban đầu có một số người nhất là giới trẻ có một sáng kiến viết tắt một
cách tùy tiện cho nhanh.
* Bàn luận thực trạng, nguyên nhân của hiện tượng bằng các thao tác phân tích,
chứng minh
– Thực trạng :
+ Lúc đầu xuất hiện trên mạng trên điện thoại, chat trên máy tính, nay lan dần sang các
lĩnh vực khác như nói, viết các loại văn bản khác nhau trong sinh hoạt và học tập.
+ Lớp trẻ mắc phải nhiều nhất. Nguy hiểm hơn, căn bệnh này là căn bệnh mới trong học
đường và lây lan rất mạnh. Nhiều thầy cô, nhiều phụ huynh, nhiều Sở giáo dục đã lên
tiếng về việc này trên các phương tiện thông tin..
+ Hiện tượng này lan dần theo thời gian. Đến nay, trở thành một thói quen trong một bộ
phận không nhỏ của lớp trẻ hiện nay.
– Nguyên nhân của hiện tượng trên
+ Do tiết kiệm thời gian khi “chat” mạng
+ Do tuổi trẻ nhạy bén với cái mới và muốn có một thế giới riêng, hoặc muốn tự khẳng
định mình hoặc nũng nịu với bạn bè và người thân cho vui
+ Do tuổi trẻ vô tư, vô tình không thấy hết tác hại của hiện tượng trên…
* Hậu quả của hiện tượng trên:
+ Tạo nên một thói quen nói và viết chệch chuẩn, làm mất đi sự trong sáng, giàu đẹp của
tiếng Việt, hủy hoại giá trị truyền thống.
+ Ảnh hưởng đến tư duy, ảnh hưởng đến tâm lí của lớp trẻ. Đó là thói xấu nói năng, tư duy
một cách tùy tiện, cẩu thả…
* Cách khắc phục hiện tượng trên
+ Vì đây là một hiện tượng xã hội phát sinh từ cuộc sống cho nên không thể tẩy chay một
cách máy móc một chiều, tránh cách xử lí cực đoan.
+ Giải thích thuyết phục lớp trẻ thấy được rằng sự vô tình của mình có thể gây nên một tác
hại khó lường.
+ Tiếp thu có chọn lọc hiện tượng này và sử dụng đúng lúc đúng chỗ không được sử dụng
tràn lan trong sinh hoạt và học tập.
c. Kết bài:
– Không đồng tình với những hành vi trên
– Cẩn thận trọng khi tiếp xúc với những hiện tượng mới phát sinh trong cuộc sống hiện
đại. Nhất là khi những hiện tượng này mâu thuẫn với những giá trị truyền thống tốt đẹp từ
ngàn đời.
– Vì vậy, yêu cầu phải có cách ứng xử phù hợp với tính chất của từng hiện tượng để tiếp
thu những cái mới mẻ, nhưng cũng không hủy hoại những giá trị truyền thống.
*Đề số 4:
Viết một bài văn ngắn (không quá 600 từ) trình bày ý kiến của anh/chị về nạn bạo hành
trong xã hội.
Dàn ý:
a. Mở bài:
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Giới thiệu về vấn nạn bạo hành trong xã hội
b. Thân bài:
* Nêu bản chất của hiện tượng – giải thích hiện tượng
+ Nạn bạo hành: sự hành hạ, xúc phạm người khác một cách thô bạo, làm ảnh hưởng
nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần của người khác, đang trở thành phổ biến hiện nay.
+ Nạn bạo hành: thể hiện ở nhiều góc độ, nhiều phương diện của đời sống xã hội. Nạn bạo
hành diễn ra trong: gia đình, trường học, công sở…
* Bàn luận thực trạng, nguyên nhân của hiện tượng bằng các thao tác phân tích,
chứng minh
+ Hiện tượng khá phổ biến trong xã hội (d/c)
+ Do bản tính hung hăng, thiếu kiềm chế của một số người.
+ Do ảnh hưởng của phim ảnh mang tính bạo lực (nhất là đối với tầng lớp thanh thiếu
niên).
+ Do áp lực cuộc sống.
+ Do sự thiếu kiên quyết trong cách xử lí nạn bạo hành.
* Tác hại của hiện tượng.
+ Làm tổn hại đến sức khỏe, tinh thần của con người
+ Làm ảnh hưởng đến tâm lí, sự phát triển nhân cách, đặc biệt là tuổi trẻ
* Đề xuất giải pháp.
+ Cần lên án đối với nạn bạo hành.
+ Cần xử lí nghiêm khắc hơn với những người trực tiếp thực hiện hành vi bạo hành.
+ Cần quan tâm, giúp đỡ kịp thời đối với nạn nhân của bạo hành.
c. Kết bài:
– Lên án hiện tượng
– Bài học nhận thức và hành động của bản thân
*Đề số 5: Hiện tượng nghiện Facebook
I. MỞ BÀI: Xã hội ngày phát triển, nhu cầu giao tiếp của con người ngày càng tăng. Mạng
facebook được tạo ra giúp mọi người dễ dàng kết nối. Tuy nhiên càng ngày hiện tượng
nghiện
facebook
lại
càng
phổ
biến.
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
II.
THÂN
BÀI:
Giải
thích
Facebook: mạng xã hội tiện ích do Mark Zuckerberg sáng tạo ra ho phép mọi người kết
nối với nhau mà không bị cản trở bởi khoảng cách địa lý
Nghiện facebook là hiện tượng người sử dụng luôn chăm chăm vào mạng facebook, không
thể rời ra và cảm thấy thiếu thốn, không thể sống được nếu thiếu facebook.
- Hiện trạng:
Lượng người truy cập Facebook rất cao
Theo thống kê, Việt Nam là nước có số lượng người sử dụng facebook nhiều nhất,
lâu
nhất
đứng
hàng
đầu
thế
giới
- Nguyên nhân:
Nhu cầu kết bạn toàn cầu tăng, hội nhập với thế giới cũng được đề cao.
Trên mạng xã hội, người sử dụng thoải mái được bày tỏ ý kiến mà không sợ bị
kiểm soát
Người sử dụng có thể dùng Facebook để che dấu bản thân, sống ảo với nhiều
người khác, là một con người khác nên họ thích sử dụng mạng xã hội nhiều hơn
Facebook là nơi có nhiều người được nổi tiếng, khiến nhiều người ham muốn
được
nổi
tiếng
mà
sử
dụng
nhiều
hơn,
thường
xuyên
hơn
- Tác hại:
Tốn thời gian
Dễ dàng bị mất thông tin cá nhân
Dễ dàng sống trong thế giới ảo mà quên mất bản thân mình và trở nên tự ti ở
ngoài
Gây ra tính cách xấu cho người dùng: tự ti, mặc cảm, đố kị, ghen ghét
- Biện pháp:
Quản lý thời gian sử dụng hợp lý, tự ý thức được bản thân mình
Nhà nước phải đưa ra các chính sách sử dụng phù hợp và quản lý chặt chẽ các
trường hợp xấu
Đối với học sinh : học tập, sử dụng facebook là công cụ giải trí, kết bạn lành
mạnh
dưới
sự
quản
lý
của
cha
mẹ,
nhà
trường
III.
KẾT
BÀI:
Thay vì lúc nào cũng sống trong thế giới mạng xã hội, hãy cùng nhau tham gia những
hoạt động ngoại giờ bổ ích.
*Đề
I.
số
6:
TÍNH
MỞ
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
TỰ
LẬP
BÀI:
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Không thể thành công nếu như con người thiếu tính tự lập. Tự lập là đức tính càn thiết và
quan
trọng.
II.
THÂN
BÀI:
Giải
thích
Tự lập chính là một cách sống tự quyết định, tự hành động, tự lựa chọn cho mình một con
đường trong tương lai để đi. Tự lập là hành động mà không dựa dẫm vào người khác.
- Biều hiện.
Tự học mà bố mẹ không phải thúc giục
Hoàn thành mọi bài tập bằng sức của mình, không đi chép bài
Dám
đưa
- Thực trạng ngày nay
ra
ý
kiến,
quan
điểm
của
mình
Học sinh đang thiếu dần tính tự lập, ỷ lại vào học thêm, mạng Internet, sách tham
khảo,…
Nhiều người dựa dẫm, chờ đợi người khác
Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều người biết sống tự lập, không phải chờ đợi, dựa dẫm,
sống bằng chính bản thân.
-
Kết quả: Vì sao phải có tính tự lập?
Tự lập là đức tính quan trọng mà cha ông chúng ta dạy từ thuở nhỏ.
Tự lập giúp con người có tính sáng tạo hơn.
Khi tự lập, con người có ý thức hơn trong mọi hành động
Tính tự lập giúp con người nhận thức toàn diện hơn về mọi mặt, có cái nhìn bao
quát hơn về mọi mặt cuộc sống.
Tính tự lập giúp con người khẳng định giá trị bản thân.
Tính tự lập giúp xã hội hoàn thiện và phát triển
III.
KẾT
- Đừng để thành công xa rời bạn vì bạn không phải là người có tính tự lập.
- Bài học
Chăm chỉ rèn luyện học tập
Giúp đỡ mọi người xung quanh cùng rèn luyện tính tự lập
*Đế số 7: Nói tục, chửi thề
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
BÀI:
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
I.
Mở
bài:
giới
thiệu
về
nói
tục
chửi
thề
Ví
dụ:
Ông bà ta thường nói “Học ăn, học nói, học gói, học mở”, dù học gì thì nó cũng vô cùng
quan trọng. ăn nói là một yếu tố rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta, nó là nhân tố
để đánh giá một con người. nhưng những giá trị đó đã bị một thành phần không tốt trong
xã hội ăn mòn và làm cho lời ăn tiếng nói trở nên xấu đi, không còn giá trị đáng quý như
lúc
ban
đầu
của
nó
nữa.
II.
Thân
bài:
nghị
luận
về
nói
tục
chửi
thề
- Thế nào là nói tục chửi thề:
Nói tục là sử dụng những từ ngữ thổ bỉ, không văn hóa, những từ ngữ không nên
nói
Chửi thề là những lời nói vô văn hóa, không đúng chuẩn mực xã hội
Nói tục chửi thề là một hành động của một lớp người trong xã hội ngày nay
- Thực trạng của nói tục chửi thề hiện nay:
Nói tục chửi thề xuất hiện khắp mọi nơi
Thường được nói ra bởi những học sinh, sinh viên
Học sinh, sinh viên dùng những lời lẽ thiếu văn hóa đối với những người bạn của
mình cũng như những thầy cô
- Nguyên nhân của nói tục chửi thề:
Do sự phát triển của xã hội
Do sự phát triền của khoa học công nghệ hiện đại
Do sự đua đòi, thiếu ý thức của con người
Do sự tiếp nhận thông tin không có chọn lọc của học sinh
Do không có sự quan tâm, yêu thương của ba mẹ, thầy cô
- Hậu quả của việc nói tục chửi thề:
Làm suy đồi đạo đức
Làm cho lời ăn tiếng nói trở nên xấu xa
Lam xã hội kém văn hóa
- Biện pháp tránh nói tục chửi thề
Học tập lối sống văn minh, đạo đức
Tiếp nhận những thông tin đáng quý
III. Kết bài: nêu cảm nghĩ của em về nói tục chửi thề
Ví
dụ:
Nói tục chửi thề là một hành động rất xấu, gây ảnh hưởng đến văn hóa con người và xã
hội.
chúng
ta
cần
loại
bỏ
thói
hư
tật
xấu
này.
Trên đây là Hướng dẫn lập dàn ý đề bài “Nghị luận về nói tục chửi thề” chi tiết và ngắn
gọn nhất dành cho bạn. hi vọng qua bài lập dàn ý bạn đã có được những sự tham khảo để
làm văn tốt hơn. Chúc các bạn thành công và học tập tốt.
*
Đề
số
8:
Bệnh
vô
cảm
I.
Mở
bài:
giới
thiệu
bệnh
vô
cảm
Xã hội ngày càng phát triển khiến con người ngày càng thờ ơ với cuộc sống và những
người xung quanh. Đi trên đường, ta bắt gặp phải những cảnh người bị té do tai nạn giao
thông, bị ăn cướp, hay bị đánh,… thì những người xung quanh vẫn thờ ơ và không hề quan
tâm đến. đó chính là một biểu hiện của một căn bệnh của con người ngày nay. Xã hội ngày
càng phát triển thì con người càng thiếu đi sự quan tâm đồng cảm đến người khác. Ta đã
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
từng nghe “Nơi lạnh nhất không phải là Bắc Cực mà là nơi thiếu vắng tình thương”, đúng
thế nơi mà chúng ta thiếu vắng tình thương là nơi lạnh lẻo nhất. những điều nhắc đến nãy
giờ
là
biểu
hiện
của
một
căn
bệnh
đó
là
bệnh
vô
cảm.
II.
Thân
bài
1.
Giải
thích
thế
nào
là
vô
cảm?
- Vô cảm: là sự không có cảm xúc ở con người, con người có trái tim lạnh giá, ích kỉ, thờ ơ
với mọi chuyện xung quanh, không một chút động lòng, chua xót trước bao số phận đau
thương
và
xót
xa.
- Bệnh vô cảm: là một căn bệnh có thể thấy trong xã hội hiện nay, học không hề động lòng
trước bất kì một hoàn cảnh nào, ngay cả đến người thân yêu nhất của họ.
2.
Thực
trạng
của
bệnh
vô
cảm:
- Căn bệnh này xuất hiện nhiều nhất ở giới trẻ, đặc biệt là thế hệ học sinh, sinh viên:
những người chỉ biết ăn chơi, đua đòi, biết hưởng thụ không biết làm việc,…
- Họ vô cảm đến mức là không quan tâm đến sự sống còn của bản thân
Biểu
hiện:
+
Không
giúp
đỡ
những
người
già,
khuyết
tật
qua
đường
+
Không
yêu
thương,
giúp
đỡ
ba
mẹ,
ông
bà,….
3.
Nguyên
nhân
xuất
hiện
bệnh
vô
cảm
- Do xã hội hiện nay càng ngày càng phát triển nhiều loại hình vui chơi giải trí
Thị
trường
phát
triển
đa
dạng
và
thực
dụng
- Do phụ huynh nuông chiều con cái hoặc không quan tâm đến con cái...
- Do ảnh hưởng của khoa học công nghệ đến xã hội con người quá nhiều
- Do ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường đến đạo đức truyền thống
Lối
sống
thực
dụng
của
nền
công
nghiệp
hiện
đại.
Sự
ích
kỉ
trong
long
người,
sợ
vạ
lây,
mất
thời
gian.
4.
Hậu
quả
của
bệnh
vô
cảm
ảnh
hưởng
đến
sự
phát
triển
nhân
cách
con
người
- bệnh vô cảm có thể lây lan bởi sự ỷ lại, tại sao họ không làm mà mình phải làm
dẫn
đến
laojn
đạo
đức
ở
con
người
5.
Biện
pháp
tránh
bệnh
vô
cảm
Cải
cách
giáo
dục
một
cách
đúng
đắn
và
hiệu
quả
Sống
yêu
thương,
quan
tâm
và
vị
tha
cho
nhau
Mở
lòng
với
những
người
xung
quanh.
III.
Kết
bài:
Nêu cảm nghĩ của em về bệnh vô cảm.
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ
I . KỂ TÊN TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ SỐNG, MỘT SỐ ĐỀ VỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ
Khái niệm: NL về tư tưởng đạo lý là vận dụng các thao tác lập luận ( giải thích,
phân tích, bình luận..) về đề làm rõ những vấn đề tư tưởng đạo lý trong cuộc sống.
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Tư tưởng đạo lý trong cs bao gồm: lý tưởng ( lẽ sống), cách sống, hoạt động sống,
mối quan hệ giữa con người với con người(cha mẹ, vợ chồng, anh em,..) ở ngoài xã
hội như làng xóm, bạn bè, đồng nghiệp, thầy trò…
Hình thức
– Dạng ngắn: Một câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn, châm ngôn, câu thơ…
– Dạng dài: Một bài thơ/truyện ngắn mang ý nghĩa triết lí…
Nội dung:
– Vấn đề nhận thức: lí tưởng, mục đích sống, nghề nghiệp, ước mơ…
– Vấn đề về đạo đức, tâm hồn, tính cách: lòng yêu nước, lòng nhân ái, vị tha, bao dung,
độ lượng; tính trung thực, dũng cảm, chăm chỉ, cần cù, thái độ hòa nhã, khiêm tốn; thói ích
kỉ, ba hoa, vụ lợi…
– Vấn đề về các quan hệ gia đình: tình mẫu tử, tình phụ tử, tình anh em…
– Vấn đề về các quan hệ xã hội: tình đồng bào, tình thầy trò, tình bạn…
– Vấn đề về cách ứng xử, đối nhân xử thế của con người trong cuộc sống.
Một số đề tham khảo:
- Nhà văn Nga Lép Tôn-xtôi nói: “Lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lý tưởng
thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc
sống”. Anh (chị) hãy nêu suy nghĩ về vai trò của lý tưởng và lý tưởng riêng của
mình ?
- “Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động”.
- Ý kiến trên của nhà văn Pháp M. Xi-xê-rông gợi cho anh (chị) những suy nghĩ gì về
việc tu dưỡng và học tập của bản thân ?
- Hãy phát biểu ý kiến của mình về mục đích học tập do UNESCO đề xướng: “Học để
biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình”.?
- Nêu suy nghĩ của anh (chị) về đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”.?
- Viết đoạn văn không quá 200 từ bàn về câu thơ “Ôi sống đẹp là thế nào hỡi bạn?”
(“Một khúc ca” – Tố Hữu).
II. CÁCH LÀM: DÀN Ý KHÁI QUÁT
I.
Mở
bài:
– Dẫn dắt vấn đề, giá trị khái quát nội dung can nghị luận và trích dẫn đề .
* Nếu đề bài là mẫu truyện ngắn chưa đưa ra vấn đề để trích dẫn thì phải giải mã đề và nêu
vấn đề nghị luận.
II.
1.Giải thích: nghĩa đen, nghĩa bóng.
Thân
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
bài:
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
2. Biểu hiện, thực trạng( vấn đề ấy biểu hiện ntn? Dẫn chứng đâu?)
–
Trong
gia
đình
–
Trong
nhà
trường
– Trong xã hội
3.
Đánh
giá
vấn
đề
– Trong cuộc sống vấn đề ấy quan trọng ntn, đúng hay sau ?, tại sao lại như vậy?
-( Khẳng định đó là bài học chân lí từ lâu đời, là truyền thống, kinh nghiệm.)
-( Nêu dẫn chứng minh hoạ cho vấn đề từ trong thực tế, trong văn học, xã hội, gia đình,
nhà
trường.)
* Nếu vấn đề nghị luận vừa có yếu tố đúng vừa có yếu tố sai thì cần nêu mặt hạn chế của
đề ở điểm nào. Dẫn chứng.
- Phê phán, bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề đang bàn luận (…)
- Mở rộng vấn đề
4. Phân tích nguyên nhân của vấn đề( nếu có)
5. Kết quả - Ý nghĩa
6 . Rút bài học nhận thức và hành động
- Từ sự đánh giá trên, rút ra bài học kinh nghiệm trong cuộc sống cũng như trong học tập,
trong nhận thức cũng như trong tư tưởng, tình cảm, …( Thực chất trả lời câu hỏi: từ vấn
đề bàn luận, hiểu ra điều gì? Nhận ra vấn đề gì có ý nghĩa đối với tâm hồn, lối sống bản
thân?...)
- Bài học hành động - Đề xuất phương châm đúng đắn, phương hướng hành động cụ thể
(Thực chất trả lời câu hỏi: Phải làm gì? …)
III.
Kết
bài:
–
Khẳng
định
lại
vấn
đề
nghị
luận
– Liên hệ bản thân, lời nhắn gửi đến mọi người
III. HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
*Đề 1: Sống đẹp
I.
Mở
bài:
giới
thiệu
tư
tưởng
đạo
lí
sống
đẹp
“Trong
đầm
gì
đẹp
bằng
sen,
Lá
xanh
bông
trắng
lại
chen
nhị
vàng.
Nhị
vàng
bông
trắng
lá
xanh,
Gần
bùn
mà
chẳng
hôi
tanh
mùi
bùn.”
Đây là một ca dao nói về vẻ đẹp trong trắng của hoa sen. Hoa sen dù sống trong bùn mà
không hôi tanh mùi bùn, một hình ảnh rất đẹp. ý nghĩa hoa sen còn nhắc đến một đạo lí
của của con người đó là sống đẹp. chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu rõ hơn về sống đẹp ở con
người.
II.
Thân
bài:
nghị
luận
về
tư
tưởng
đạo
lí
sống
đẹp
1.
Thế
nào
là
sống
đẹp:
- Sống đẹp là sống có lý tưởng, sống phù hợp với thời đại và hoàn cảnh
Sống
đẹp
là
có
lối
sống
lành
mạnh,
phong
phú
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
- Sống đẹp là sống không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức
- Sống đẹp là sống theo pháp luật, sống theo đạo lí con người’
Sống
đẹp
là
sống
vui
tươi,
hạnh
phúc
2.
Biểu
hiện
của
sống
đẹp:
Sống
văn
mình
- Sống khoan dung, yêu thương và quan tâm mọi người xung quanh
- Sống đúng với lương tâm của mình, không đi ngược đạo lí làm người
Sống
lạc
quan,
yêu
đời
3.
Ý
nghĩa
của
sống
đẹp:
Được
mọi
người
yêu
quý
- Làm cho chúng ta cảm thấy yêu đời và thoải mái hơn
Giúp
cuộc
sống
và
xã
hội
tươi
đẹp
hơn
4.
Làm
thế
nào
để
có
đạo
lí
sống
đẹp:
Sống
phải
biết
nghĩ
cho
người
khác
Phải
biết
cống
hiến
- Biết lựa chọn những giá trị đẹp để tiếp thu và học hỏi.
III. Kết bài: nêu cảm nghĩ của em về tư tưởng đạo lí sống đẹp
Khẳng
định
vai
trò
và
ý
nghĩa
của
sống
đẹp
- Em sẽ làm thế nào để có lối sống đẹp.
*Đề 2: Viết một bài văn ngắn ( không quá 200 từ ) nêu suy nghĩ của anh / chị về ý
kiến sau của Ăng -ghen “Trang bị quý nhất của con người là khiêm tốn và giản dị ”.
Ý 1 : Giải thích :
– Khiêm tốn : có ý thức và thái độ đúng mức trong đánh giá bản thân, không tự mãn, tự
kiêu, không tự cho mình là hơn người.
– Giản dị : đơn giản một cách tự nhiên trong phong cách sống.
– Ý cả câu : Khiêm tốn và giản dị là hai phẩm chất đáng quý của con người ; những đức
tính ấy góp phần làm nên nhân cách và giá trị đích thực của con người.
Ý 2 : Phân tích – Chứng minh :
* Những biểu hiện của khiêm tốn và giản dị
– Khiêm tốn trong học tập, trong quan hệ giao tiếp, … sẽ được mọi người quý trọng, đồng
thời hướng con người không ngừng vươn lên để hoàn thiện bản thân.
– Giản dị trong cách sống, trong hành động, ngôn ngữ,… sẽ giúp con người dễ hòa đồng
với xã hội và tạo ấn tượng tốt về giá trị đích thực của bản thân.
( Dẫn chứng : Tấm gương Hồ Chí Minh – nguyên thủ quốc gia nhưng cuộc sống hết sức
giản dị và khiêm tốn ( nơi ở và làm việc là ngôi nhà sàn đơn sơ ; trang phục với bộ ka ki,
đôi dép cao su, bữa ăn thường là những món dân dã; Người luôn khiêm tốn với tất cả mọi
người – với những người giúp việc, Bác luôn thân mật gọi là cô hay chú, luôn trân trọng,
lễ độ khi tiếp xúc với các vị nhân sĩ, Quốc hội đề nghị tặng Bác Huân chương cao quý nhất
Nhà nước là Huân chương Sao vàng, Bác khiên tốn từ chối và nói : Miền Nam còn chưa
được giải phóng, khi nào thống nhất đất nước xin Quốc hội ủy quyền cho đồng bào miền
Nam thay mặt Quốc hội trao tặng thì tôi xin nhận ; Di chúc Người còn dặn dò : « sau khi
tôi qua đời, chớ nên tổ chức điếu phúng linh đình để khỏi lãng phí thì giờ và tiền bạc của
nhân dân ». – Đắc – uynh – nhà bác học không ngừng học…)
- Khiêm tốn và giản dị không hề làm giảm giá trị của bản thân mà trái lại sẽ được mọi
người tôn trọng và tin cậy.
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Ý 3 : Bình luận :
– Đánh giá : Câu nói của Ăng- ghen thể hiện một quan niệm nhân sinh sâu sắc, hướng con
người vươn tới những giá trị cao quý. Nó giúp con người tránh khỏi thói hợm hĩnh, kiêu
ngạo để hoàn thiện mình.
– Phản biện : Phê phán thói tự cao, tự phụ, khoe khoang, đua đòi, thích phô trương, chạy
theo hình thức…
– Mở rộng : Trong hành trang cuộc sống, mỗi người cần biết làm giàu có tâm hồn mình từ
trau dồi hai phẩm chất khiêm tốn và giản dị. Giá trị đích thực của con người bắt đầu từ
đấy.
Ý 4 : Bài học :
– Nhận thức : Khiêm tốn sẽ giúp con người luôn hướng thượng, nêu cao tinh thần học hỏi,
có ý thức phấn đấu không ngừng. Giản dị là một trong nét đẹp của lối sống thời hiện đại
hôm nay.Tuy nhiên, khiêm tốn không phải là tự ti, giản dị không phải là xuề xòa, dễ dãi.
– Hành động : Mỗi con người nên học lối sống khiêm tốn và giản dị ( trong cách sống,
học tập, hành động, ngôn ngữ…) để có thể hòa đồng với cộng đồng và luôn phấn đấu
đóng góp thật nhiều cho xã hội.
*Đề 3: “Con người sinh ra không phải để tan biến như một hạt cát vô danh. Họ sỉnh ra để
lưu lại dấu ấn trên mặt đất, trong trái tim người khác” – Xukhômlinski. Suy nghĩ của em
về
câu
nói
trên.
I.
MỞ
BÀI
Dẫn dắt và giới thiệu câu nói của Xukhômlinski: “con người sinh ra không phải để tan
biến như một hạt cát vô danh. Họ sỉnh ra để lưu lại dấu ấn trên mặt đất, trong trái tim
người
khác”
Vấn đề tư tưởng đạo lí của câu nói: giá trị của con người, thái độ sống tích cực
II
THÂN
BÀI:
Giải
thích
câu
nói
của
Xukhômlinski
Con
người:
chủ
thể,
đối
tượng
được
nói
đến
Hạt cát vô danh: nhỏ bé, không ai biết được hạt cát đó ở đâu trong sa mạc rộng lớn
Lưu lại dấu ấn trên mặt đất: để lại dấu vết, tạo ấn tượng gợi nhớ,…
Trong
trái
tim
người
khác:
Đó
là
ấn
tượng,
…
Ý nghĩa cả câu: khẳng định giá trị của con người từ khi sinh ra đã có một sứ mệnh, sẽ
không như một hạt cát không ai biết tên biết tuổi, mà sẽ trỏ thành người dể lại những ấn
tượng
trong
tim
người
khác,
và
làm
đẹp
cho
đời.
- Nguyên nhân: Vì sao?
Vì mỗi người sỉnh ra tức đã là một cá thể xác định trong cộng đồng, được thượng
đế ban một số phận, một cuộc sống. Nhưng sống thế nào là việc mà con người phải
suy nghĩ và tự mình lái con thuyền vận mệnh để sống có ích cho đời
Vì mỗi con người có tên tuổi, có một tài năng, sở trường riêng, sẽ biết khẳng định
bản thân mình, để lại những ấn tượng nhất định dù chỉ một chút. Nên con người dù
nhỏ bé như một hạt cát nhưng không phải là một hạt cát “vô danh” giữa sa mạc
Vì con người sinh ra, trưởng thành sẽ được học tập và rèn luyện , trau dồi để làm
đẹp cho đời cống hiến cho xã hội
Vì mỗi người sẽ có một cá tính riêng để thu hút và tạo ấn tượng với người khác
theo cách riêng của mình. Vì thế dù là “hạt cát nhỏ bé” nhưng khiến người ta biết
được rằng hạt cát ấy đang ở vị trí nào
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Vì chỉ khi con người cố gắng nỗ lực, góp chung sức lực tạo nên một thành tựu to
lớn cho xã hội, lúc này sẽ nhận ra mình không hề tầm thường như một hạt cát vô
danh.
Làm gì?
Làm gì để không trở thành một hạt cát vô danh, để ghi dấu chân lên mặt đất và
trong tim người khác?
Trước hết phải rèn luyện chính mình, tao cho mình một cá tính, một phong cách,
trau đồi cho bản thân một tài năng, một vốn sống nhất định
Có chứng kiến riêng, tạo sự khác biệt trong đám đông, khiến người khác ấn tượng
( không có nghĩa là quá lố, …)
Sống có ý chí , nghị lực, có quyết tâm và đặc biệt biết thay đổi bản thân mình một
cách linh hoạt
Phê phán
Những kẻ sống hời hợt, chìm nghỉm trong biển đời
Những người luôn tự ti, luôn giấu mình trong bóng tối,..
III. KẾT BÀI: Khẳng định lại tư tượng đạo lí qua câu nói : giá trị sống ,thái độ sống
của con người.
B. DÀN Ý CHUNG CHO BÀI NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
*MB: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận
TB:
-
Giải thích
Biểu hiện, thực trạng
Nguyên nhân
Kết quả, ý nghĩa
Đánh giá, bình luận
Giải pháp
KB: Kết luận, kêu gọi
C. CÁCH LÀM ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI NGẮN(200 CHỮ)
I.
Đề
tham
khảo:
– Trong đoạn trích ở phần đọc hiểu, tác giả đã đề cập đến khát vọng cần có của tuổi trẻ
Việt Nam hiện nay. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản
thân
về
khát
vọng
này.
– Từ đoạn trích ở phần đọc hiểu, anh (chị) hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của mình về lòng tự trọng.
– Từ đoạn văn đã đọc hiểu trên của Nguyễn An Ninh, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn
(khoảng 200 từ) trình bày suy nghĩ của mình về mối quan hệ giữa việc học ngoại ngữ với
học tiếng mẹ đẻ của học sinh, thanh niên Việt Nam ta hiện nay.
– Từ nội dung phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ về ý nghĩa của việc tìm ra niềm đam mê thực sự của chính mình trong cuộc
sống.
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
– Từ bài thơ trích trong phần Đọc – hiểu. Anh chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh chị về lòng biết ơn đối với những chiến sĩ đã hi sinh trong hai
cuộc kháng chiến kháng chiến chống Pháp và Mĩ?
II. Cách làm:
- Về hình thức
+ Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
+ Đối với đoạn văn nghị luận xã hội 200 chữ thì thí sinh phải trình bày theo đúng hình
thức của một đoạn văn ( tức là không được xuống dòng) dụng lượng (tối thiểu ½ trang
giấy, tối đa 1 trang giấy thi) hợp lý nhất là khoảng 2/3 tờ giấy thi. Tuy nhiên các em có thể
viết thêm vài dòng cũng không ảnh hưởng đến kết quả. Giám khảo sẽ không ai ngồi đếm
số câu, số chữ nên các bạn có thể hoàn toàn yên tâm miễn sao là bài viết đủ ý, diễn đạt
trong sáng, không mắc lỗi chính tả.
- Về nội dung
Dù đoạn văn dài hay ngắn cũng phải đảm bảo cấu trúc sau:
– Mở đoạn nêu được vấn đề cần nghị luận: Có tác dụng dẫn dắt vấn đề, viết theo cách diễn
dịch
(câu
chủ
đề
nằm
ở
đầu
đoạn
văn)=>1
câu
– Thân đoạn triển khai được vấn đề cần nghị luận:
+ Giải thích vấn đề cần nghị luận (nếu cần thiết)=>1– 2câu
+ Biểu hiện: Tại sao? Nó thể hiện như thế nào (trong văn học, trong cuộc sống)? (Dẫn
chứng) 3 – 5 câu
+ Nêu nguyên nhân: Do đâu? Vì đâu? ( Dẫn chứng)=> 4 - 6 câu
+ Kết quả: Kết quả ntn? =>2 - 4 câu
+ Đánh giá – mở rộng: Đúng hay sai? Lật ngược vấn đề=> 2- 4 câu
+ Giải pháp: Phải làm gì để thực thi hay hạn chế nó?
– Kết đoạn kết luận được vấn đề cần nghị luận, rút ra bài học =>2- 4 câu
3-
4
câu
III. DÀN Ý MẪU MỘT SỐ ĐỀ
*Đề 1: Hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về câu nói
được nêu trong văn bản ở phần Đọc - hiểu: “Thời gian nhàn rỗi chính là thời gian của văn
hóa và phát triển.”
Gợi ý trả lời:
- Mở đoạn: Trong cuộc sống bộn bề của công việc, ai ai cũng cần phải có nhu cầu nghỉ
ngơi thư giãn.
- Phát triển đoạn:
+ Giải thích:
Thời gian rảnh rỗi là khoảng thời gian không dành cho học tập và công việc.
Người xưa có câu “Nhàn cư vi bất thiện”, nghĩa là nhàn rỗi rất vô bổ, có thể dẫn đến
những việc làm có hại.
Nhưng xét về mặt tích cực, nhàn rỗi với những hình thức thư giãn lại thể hiện chính
nền văn hóa và sự phát triển của đất nước đó.
Câu nói khuyên chúng ta nên đưa ra những lựa chọn văn hóa để thời gian nhàn rỗi
không trở nên vô nghĩa.
+ Lí giải, chứng minh, phê phán hiện tượng trái với ý nghĩa câu nói:
Lí giải:
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Thời gian cuối tuần và những khi rảnh rỗi họ có thật nhiều sự lựa chọn khác
nhau: có thể ngồi nhâm nhi chút cà phê và đọc sách, đánh cờ, đi bộ thư giãn ở công
viên, thăm vườn bách thú đến bảo tàng nhà hát hay các câu lạc bộ. Xã hội nào càng
phát triển thì những hình thức thư giãn kể trên ngày càng nhiều.
o
Những thú vui của chúng ta khi rảnh rỗi thể hiện chính văn hóa của bản thân.
Có những người tiêu tốn thời gian của mình vào những việc vô bổ như nghiện game
online,, nghiện Facebook.
Chứng minh:
o
Trong một khảo sát của trang web Global WebIndex vào tháng 10/2014, Việt
Nam đứng thứ 10 trong top 10 nước nghiện Facebook nhất thế giới.
Bác bỏ:
o
Những thứ đó không những không giúp ta phát triển mà nó còn đưa ta vào
con đường của những sai lầm của mù quáng không thể bứt ra được, và nó còn làm
nền văn hóa của đất nước tụt hậu với sự kìm hãm của các tệ nạn xã hội.
Mở rộng:
o
Ngược lại nếu con người ta có thói quen đọc sách, vui chơi khám phá, hòa
mình vào chăm sóc thiên nhiên, thì tâm hồn con người ta trở nên nhẹ nhàng thanh
thoát; có thời gian bên gia đình, chăm sóc gia đình sẽ gắn kết tình cảm các thành
viên hình thành nên một tổ ấm, một tế bào tốt của xã hội.
- Kết đoạn: Tất cả những thói quen nhàn rỗi đó sẽ góp phần xây dựng, khẳng định một xã
hội văn minh, văn hóa.
*Đề 2: Hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về câu nói
được nêu trong văn bản ở phần Đọc -hiểu: “Một đứa trẻ không phải là chiếc lọ hoa để đổ
cho đầy nước mà là ngọn lửa cần được thắp sáng”.
Trả lời:
- Mở đoạn: Liên quan đến sự phát triển của xã hội từ sự giáo dục con người, rất nhiều vấn
đề hiện nay cần được quan tâm. Trong đó, việc giáo dục trẻ em làm sao đúng cách là một
vấn đề quan trọng. Ý kiến “Một đứa trẻ không phải là chiếc lọ hoa để đổ cho đầy nước mà
là ngọn lửa cần được thắp sáng” khiến ta phải trăn trở.
- Phát triển đoạn:
Giải thích: Câu nói bàn về cách giáo dục trẻ em:
o
Khi coi trẻ em là chiếc lọ hoa, người lớn sẽ chỉ tìm cách đổ đầy nước vào
trong đó và làm theo những điều họ cho là phải.
o
Khi coi trẻ em là ngọn lửa, người dạy sẽ nhóm và truyền lửa cho các em, có
nghĩa là để cách em được thể hiện bản thân mình, được trải nghiệm để trưởng
thành.
o
Vì vậy, câu nói là lời khuyên mọi người trong gia đình, nhà trường và xã hội
cần phải có cách giáo dục trẻ em đúng cách để các em có được điều kiện tự phát
triển.
(Lí giải, chứng minh, phê phán hiện tượng trái với ý nghĩa câu nói)
Lí giải:
o
Giáo dục trẻ em là việc làm không thể thiếu của xã hội. Công đồng, xã hội chỉ
phát triển khi có sự giáo dục ở mọi nơi: gia đình, nhà trường và xã hội.
o
Nhưng người lớn thường cho mình quyền năng dạy trẻ em theo quan điểm cá
nhân của mình. Nhiều trường hợp rơi vào cực đoan, sự giáo dục mang tính cưỡng
ép. Trẻ em bị gò theo khuôn.
o
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Giáo dục xét đến cùng phải giúp cho người được giáo dục có khả năng tự
giáo dục. Vì thế, người dạy chỉ nên giúp cho trẻ em phương pháp để tự khám phá
thế giới, cuộc sống xung quanh mình.
o
Mỗi con người đều có một cá tính riêng. Vì thế không thể có sự giáo dục rập
khuôn, ép tất cả phải như nhau. Cần phải coi trọng sự nhân văn của giáo dục.
Chứng minh: (Tự làm)
Bác bỏ:
o
Thật đáng lên án những ai giáo dục trẻ em bằng cách “nhồi nhét”, “vào
khuôn”.
- Kết đoạn:
Cần dạy cho trẻ đúng cách, không để trẻ em bị áp đặt hay ỷ lại.
Truyền cảm hứng cho trẻ tự khám phá.
*Đề 3: Viết đoạn văn NLXH khoảng 200 chữ bàn về câu nói sau: "Một người không thể
hiểu được quan điểm của người khác tức là trong chừng mực nào đó anh at có hạn chế về
trí tuệ và văn hóa"
Gợi ý làm bài
Mở đoạn
o
Giới thiệu và trích dẫn câu nói của Neh ru
Phát triển đoạn
o
Có ý nghĩa gì?
Văn hóa: Cách ứng xử, lối sống, thái độ...
Trí tuệ: Sự hiểu biết...
Cả câu: Hiểu được người khác là tiêu chí quan trọng để đánh giá về trí
tuệ và văn hóa.
o
Vì sao như vậy?
Kết đoạn: Cần làm gì?
Bài tập 2: "Người ta mất ba năm để học nói nhưng mất cả đời để lắng nghe"
o
IV. 20 ĐOẠN VĂN MẪU 200 CHỮ
1. Viết đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) bàn về Bản Lĩnh.
“Bản lĩnh” – hai từ thật đơn giản nhưng bạn biết không, hàm chứa trong đó là cả một quá
trình quyết tâm kiên cường không ngại gian khổ. Giống như một chiếc áo giáp được tôi
luyện từ những nguyên liệu bền vững nhất, bản lĩnh giúp ta không còn phải lo sợ trước
những cơn gió to hay những ngọn sóng dữ. Vậy bản lĩnh là gì? Bản lĩnh là khả năng giải
quyết mọi chuyện một cách bình tĩnh, thông minh và tỉnh táo. Người bản lĩnh là người
dám đương đầu với khó khăn gian khổ. Thất bại, tự họ sẽ đứng lên. Cay đắng họ sẽ làm
cho mọi thứ ngọt ngào. Họ dám làm những điều lớn lao, kỳ vĩ, xoay trời chuyển đất. Ở
những người có bản lĩnh, họ luôn có trái tim đầy lý trí; có lòng quyết tâm cao độ với một
lòng can đảm cùng với một nghị lực, ý chí mạnh mẽ. Họ sẵn sàng đương đầu với thử
thách. Ở họ, ta luôn tìm thấy cái kiên định nơi đáy mắt và một nụ cười biểu trưng cho sự
tự tin. Các cầu thủ U23 Việt Nam làm nên kỳ tích trước các đối thủ lớn về thể hình, mạnh
về tốc độ như Uzơ-bê –kit- tan, I-rắc, Quata cũng là nhờ vào bản lĩnh. Người bản lĩnh, họ
sẽ được mọi người yêu quý, tin cậy; bản thân họ cũng sẽ hiểu được sứ mệnh của mình là
chỗ dựa tinh thần cho người khác. Vì vậy, người bản lĩnh là người dám nghĩ, dám làm và
dám thành công. Tuy nhiên cũng có những người vừa mới thấy nhấp nhô gợn sóng đã vội
vã buông tay chèo, dễ dàng chấp nhận thất bại. Chắc chắn một điều rằng, những kẻ ấy vĩnh
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
viễn không thể tự khẳng định vị trí của mình trong xã hội, mãi mãi chỉ có thể sống dưới
cái bóng của kẻ khác. Và bạn ơi, bản lĩnh khởi đầu như thế đấy! Khoan nói đến những
thành quả mà bản lĩnh đem lại, chỉ nói riêng đến quá trình rèn luyện thôi cũng đã được
xem là một thành tựu rồi. Đến đây, tôi chợt nhớ đến bông bồ công anh mạnh mẽ nương
mình theo gió để vươn đến những chân trời cao xa. Ngay cả loài hoa mong manh nhỏ bé
còn có thể tự luyện cho mình bản lĩnh, vậy còn bạn? Bạn có chấp nhận kiếp sống còn thua
kém cả một loài hoa?
2. Viết đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) bàn về vai trò của Ý Chí (Nghị lực)
Muốn vượt qua gian nan thử thách trên đường đời, con người không thể thiếu đi nghị lực.
Vậy nghị lực là gì? Đó là là ý chí, là bản lĩnh, lòng quyết tâm vươn lên trong cuộc sống.
Người giàu nghị lực luôn có sức sống mạnh mẽ, dám đương đầu với mọi thử thách khó
khăn, kiên trì vượt qua nghịch cảnh để đi đến thành công. Trong thực tế, ta có thể bắt gặp
không ít con người như vậy. Nguyễn Ngọc Ký thiếu đi đôi tay nhưng không ngừng nỗ lực
để trở thành một người thầy đáng kính, Nick Vujick sinh ra với tứ chi khiếm khuyết nhưng
chưa một lần chịu thua số phận, Stephen Hawking bị bại liệt ở tuổi ngoài 20 và được ngợi
ca là nhà vật lí học đương đại nổi tiếng nhất… Họ chính là những tấm gương sáng, đem
đến cho ta bài học quý báu về giá trị của ý chí, nghị lực và sự quyết tâm. Vậy nhưng, trong
xã hội vẫn có một số người có lối sống ỷ lại, dựa dẫm, không có tinh thần phấn đấu, ý chí
tiến thủ. Không chỉ tự đưa mình vào ngõ cụt, những người như vậy còn kéo lùi dòng chảy
văn minh của nhân loại, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hôi. Thế hệ trẻ hôm nay
cần phê phán lối sống này, không ngừng rèn đức luyện, nỗ lực bằng tất cả khả năng để có
thể vững vàng tiến về phía trước. Bởi đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói, “Tuổi trẻ
là tuổi của tương lai. Muốn có tương lai tốt đẹp thì phải chiếm lấy bằng ý chí và nghị lực
của chính bản thân”.
3. Viết đoạn văn ngắn (khoảng 200) chữ bàn về tính Trung Thực.
“Trung thực là “chương đầu tiên” trong cuốn sách về sự khôn ngoan” - Thomas Jefferson.
Quả đúng như vậy, trung thực là một đức tính quý báu mà bất cứ ai trong cuộc đời cũng
đều mong muốn có cho mình. Vậy trung thực là gì? Đó là lối sống ngay thẳng, không bao
giờ nói sai sự thật, luôn đứng về lẽ phải, bảo vệ công bằng; trung thực là không dối trá,
sống đúng lương tâm mình. Trung thực được thể hiện ở rất nhiều mặt của đời sống. Đó là
lúc bạn sai lầm và mạnh dạn nhận lỗi về mình. Trong thi cử chấp nhận điểm kém còn hơn
gian lận, quay cóp. Trung thực còn giúp cho chúng ta rất nhiều điều khác trong cuộc sống
nữa. Nó giúp ta có được sự tin tưởng, tin yêu của người khác. Trong công việc làm ăn, nếu
chúng ta làm ăn trung thực với nhau, không gian dối thì cả hai bên đều có lợi. Nếu mỗi
con người là một tấm gương sáng về trung thực thì sẽ tạo nên một xã hội văn minh, công
bằng, xã hội ổn định, phát triển. Ta cũng cần phê phán những kẻ gian dối, thiếu trung thực.
Những kẻ không trung thực là những kẻ xấu, dễ gây mất niềm tin đối với người xung
quanh, khiến ai cũng phải dè chừng. Trong cuộc sống hằng ngày, khi vi phạm lỗi lầm gì thì
cố gắng kiếm cớ, nói dối sao cho mình thoát khỏi tội. Đó là những hành vi đê hèn của kẻ
không trung thực. Người không trung thực là người không tốt. Vậy nên chúng ta cần đấu
tranh loại bỏ thói xấu này ra khỏi xã hội. Tóm lại, trung thực là một đức tính tốt, cao quý
rất đáng để cho chúng ta noi theo. Vì thế, ngay từ giờ phút này, hãy chung tay loại bỏ thói
dối trá ra khỏi đời sống xã hội, hãy cùng nhau tạo nên một thế giới nơi con người tin tưởng
và sống với nhau bình đẳng và bác ái.
4. Viết đoạn văn 200 chữ bàn về: Khát vọng
Để sống một cuộc đời có ý nghĩa, con người không thể thiếu đi những khát vọng chân
chính. Vậy khát vọng là gì? Nó đóng vai trò như thế nào trong cuộc sống của mỗi chúng
ta? Khác với tham vọng, khát vọng chính là mong muốn hướng tới những điều lớn lao, tốt
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
đẹp với sự thôi thúc mãnh liệt đến từ sâu thẳm trái tim con người. Nó đem đến một mục
đích sống cao đẹp, trở thành động lực giúp ta vượt qua khó khăn trên đường đời. Đồng
thời, nó cũng nâng ta lên khỏi những cái tầm thường, vươn tới cái cao cả, thuần khiết hơn,
trở thành nền tảng quan trọng để có thể kiến tạo nên lợi ích cho gia đình và xã hội. Thử
hỏi, cách đây hơn một trăm năm, nếu người thanh niên Nguyễn Tất Thành không vì khát
vọng giành lại độc lập cho dân tộc mà đặt chân lên con tàu Đô đốc Đờ Tác – tơ – ri, biết
đến bao giờ chúng ta mới được sống trong hòa bình như ngày hôm nay? Và nếu không có
những con người dám ước mơ, dám thực hiện như Chủ tịch Tập đoàn Vingroup, có lẽ
thương hiệu ô tô Made in Vietnam 100% sẽ chẳng bao giờ trở thành hiện thực. ..Những
người biết khát vọng vươn lên xứng đáng để mỗi chúng ta nêu gương và học tập. Tuy
nhiên bên cạnh những con người biết khát vọng và hướng đến những điều tốt đẹp thì trong
xã hội vẫn còn đâu đó những con người không biết vươn lên, tự mãn với bản thân. Những
người như vậy sẽ làm xã hội đi xuống, họ đáng bị phê phán và lên án. Nói tóm lại, tất cả
chúng ta, trong đó có tôi, hãy xây dựng cho mình một khát vọng cao cả và nỗ lực hết sức
để biến nó thành hiện thực. Bởi nếu cuộc đời này là bầu trời rộng lớn, khát vọng chính là
đôi cánh giúp ta có thể bay xa.
5. Viết bài văn nghị luận 200 chữ bàn về câu nói của M.Faraday: "Mọi thứ rồi sẽ
qua chỉ còn tình người ở lại "
Bài làm
Khi bé tôi thường hỏi mẹ rằng: "Điều gì sẽ còn lại sau một trận sóng thần hở mẹ?" Mẹ chỉ
ôm thật chặt tôi vào lòng mà nói rằng: "Đây chính là câu trả lời". Lúc đó, tôi đã không
hiểu những gì mẹ nói. Nhưng giờ thì tôi đã hiểu. Mẹ ơi, con đã biết. "Mọi thứ rồi sẽ đi qua
chỉ còn tình người ở lại".
Tình người là tình cảm giữa người với người, biết cảm thông, chia sẻ, giúp đỡ nhau trong
những lúc khó khăn, hoạn nạn. Câu nói khẳng định không có gì là mãi mãi, chỉ có tình
người là còn tồn tại cho đến khi ta nhắm mắt xuôi tay.
Trong cuộc sống, ta thấy rất nhiều những người sẵn sàng dang rộng vòng tay để giúp đỡ
mọi người, bởi vì họ dễ xúc động, hay vì họ đã từng trải qua trường hợp đó và không
muốn người khác giống hoàn cảnh của mình. Tình người đã tồn tại trong mỗi người từ lúc
được sinh ra. Sau tiền tài, vật chất không gì ấm áp hơn bằng một cái bắt tay, một nụ cười,
một cái ôm, một lời động viên chân thành vì những gì hôm nay chưa chắc ngày mai ta còn
đó. Tình người đã giúp cho mọi người gần nhau hơn.
Nhưng bên cạnh đó, còn những người vô tâm, vô cảm. Họ chỉ biết lo cho bản thân, không
quan tâm đến cuộc sống xung quanh. Thay vì giúp đỡ họ chỉ biết đứng nhìn, hay lấy trong
túi ra một chiếc điện thoại để chụp lại và đăng lên mạng xã hội bày tỏ niềm thương xót. Và
căn bệnh đó thật sự ghê gớm, nhất là ở giới trẻ. Nói thương nhưng không có hành động cụ
thể, thì tình người đang mất dần đi. Chẳng những thế có những người lợi dụng lòng tốt của
người khác để thực hiện những hành vi không tốt. Do vậy, tình người đang bị xấu đi từng
ngày.
Nếu có một ngày nào đó, cả thế giới lắng nghe tôi nói thì tôi sẽ nói rằng: "Đừng sống vì
bản thân, mà hãy biết yêu thương dù khác màu da, khác dân tộc. Hãy quan tâm nhau vì
chúng ta là đồng loại. Xin đừng lợi dụng tình thương vì mục đích riêng. Tôi muốn thấy
một người bị nạn được đưa vào bệnh viện kịp thời, chứ không phải đứng ở ngoài sợ liên
lụy bản thân và nhìn người ta chết dần".
Đâu đó trên thế giới này, còn có những người đang âm thầm giúp đỡ mọi người mà không
cần báo đáp. Chúng ta những thế hệ trẻ hãy noi gương theo họ. Con của anh chị đang nhìn
anh chị mà lớn khôn, đừng để thế hệ sau là những thế hệ "vô cảm".
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Tiền tài, vật chất chúng ta làm ra đến khi nằm xuống ta đem theo được gì? Hay để lại cho
thế hệ sau sự tranh chấp, giành giựt. Khi chúng ta giúp người khác, chúng ta sẽ mang theo
những ký ức đẹp đó đến suốt cuộc đời, và những người được ta giúp sẽ vô cùng biết ơn ta.
Vì vậy, câu nói của M.Faraday rất đúng: "Mọi thứ rồi sẽ qua chỉ còn tình người ở lại".
6. Viết đoạn văn nghị luận xã hội 200 từ: Đừng sống theo điều ta ước muốn, hãy
sống theo điều ta có thể
Bài làm
Con người sinh ra ai cũng có ước mơ, khát khao của riêng mình, tuy nhiên không phải bất
cứ ai cũng chạm được đến cái đích của riêng mình. Câu ngạn ngữ "Đừng sống theo điều ta
ước muốn. Hãy sống theo điều ta có thể" là một câu châm ngôn sống đầy kinh nghiệm để
giúp con người lựa chọn cách sống của cá nhân. "Điều ta ước muốn" là những khát vọng,
đam mê, ước mơ của bản thân mà con người luôn nỗ lực để đạt được, còn "điều ta có thể"
là những việc trong khả năng mà con người có thể làm được. Có lẽ, chúng ta ai cũng ấp ủ
với những giấc mơ của riêng mình, với những đam mê và khát vọng đã dần trở thành mục
đích sống của chúng ta. Thế nhưng, đôi khi chính những khát vọng ấy lại đối lập với "điều
ta có thể". Có những ước mơ dường như xa vời mà chúng ta không thể chạm tới được,
khiến ta trở nên hụt hẫng, tuyệt vọng, mất niềm tin vào bản thân. Đam mê và sự nỗ lực là
hai yếu tố không thể thiếu trên hành trình đi tìm ước mơ của mỗi người, nhưng chỉ có vậy
thì chưa bao giờ là đủ. Hãy giả sử, nếu chúng ta mơ ước trở thành một ca sĩ nổi tiếng, vậy
mà giọng hát của chúng ta không được hay, không được thiện cảm thì chúng ta liệu có thể
làm được không? Trong khi đó, khi làm những việc phù hợp với khả năng, chúng ta sẽ có
cơ hội phát huy thế mạnh của bản thân và cống hiến nhiều hơn cho xã hội. Vậy nên câu
nói là bài học nhắn nhủ con người cần phải có những ước mơ phù hợp với khả năng
của bản thân. Tuy nhiên, nếu cứ mãi ở trong vùng giới hạn của bản thân, liệu cuộc
sống của chúng ta có còn ý nghĩa? Liệu chúng ta có thể hiểu được bản thân nếu không
có sự trải nghiệm và thử thách hay không? Dù biết rằng đôi khi ước mơ chỉ là những
hoài bão xa vời, nhưng nó vẫn là động lực thúc đẩy chúng ta, để ta có niềm tin vào
chính mình và vững bước trên con đường đời đầy chông gai này. Hơn nữa, chính những
giấc mơ ấy là động lực thúc đẩy sự phát triển của xã hội, để con người không ngừng nỗ
lực nghiên cứu, học hỏi và sáng tạo để nâng cao chất lượng cuộc sống. Chúng ta có
thể thấy trong cuộc sống không thiếu những tấm gương đã vượt qua được những
điều không thể của bản thân, để chạm tới ước mơ dường như quá xa xôi và khó khăn
với họ. Beethoven - nhà soạn nhạc thiên tài người Đức - người đã không may mắn mất
đi khả năng thính giác của mình, vậy mà nhờ có niềm đam mê mãnh liệt với âm nhạc, ông
đã vượt qua giới hạn của bản thân để trở thành biểu tượng của nền âm nhạc cổ điển mà
không ai trong chúng ta không biết tới. Nếu luôn hài lòng và thỏa mãn với bản thân, thì
trên thế giới sẽ không có những tác phẩm kiệt xuất, không có những thành tựu tiến bộ để
thế giới phát triển như lúc này. Và việc trải nghiệm, thử thách bản thân để thực hiện đam
mê cũng là cơ hội đặc biệt để giúp chúng ta khám phá con người thật của mình. Cuộc sống
là một bức tranh được tạo nên bởi những mảnh ghép đa sắc màu, có lẽ một vài mảnh ghép
ta chỉ có thể ngắm nhìn, nhưng cái cứ để nó song song tồn tại với những điều có thể của ta
để cuộc sống của ta đa dạng hơn. Và đừng ngại với những ước mơ xa vời mà hãy luôn nỗ
lực phấn đấu với con đường mà chính mình đã lựa chọn, bởi không ai có quyền đánh thuế
giấc mơ của chúng ta, và biết đâu một ngày nào đó, chúng ta lại có thể thực hiện được nó,
như biết bao người đã từng thành công trên chặng đường đi tìm giấc mơ đầy thú vị này.
7. Viết đoạn văn nghị luận xã hội 200 từ: "Có những người không dám bước đi vì
sợ gãy chân, nhưng sợ gãy chân mà không dám bước thì khác nào chân đã gãy"
Bài làm:
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
Có thể nói, dám hành động, dám chấp nhận thất bại là yếu tố vô cùng quan trọng để
đạt được những thành công trong cuộc sống. Turgot – một nhà kinh tế học người
Pháp từng nói: "Có những người không dám bước đi vì sợ gãy chân, nhưng sợ gãy chân
mà không dám bước thì khác nào chân đã gãy rồi". Đó là một câu danh ngôn vô
cùng đúng đắn và đầy cảm hứng nhưng trước hết, để có thể bàn luận cụ thể hơn về câu
nói trên, chúng ta cần hiểu "dám bước đi" và "sợ gãy chân" là gì? Theo nghĩa đen,
"bước đi" là một hình thức vận động của con người được thực hiện chủ yếu bởi các hệ cơ,
xương ở "chân", còn "gẫy chân" là một hậu quả có thể xảy ra, gây tổn thương cho người
thực hiện hành động "đi". Sâu xa hơn, về mặt nghĩa bóng, "bước đi" được hiểu là hành
động làm một điều gì đó, còn "gãy chân" là những thất bại mà ta có thể gặp phải trong quá
trình thực hiện mục tiêu của mình. Như vậy, toàn bộ câu nói ấy có nghĩa là nếu như ta
không dám làm, không dám hành động vì sợ thất bại thì bản thân chúng ta mặc định đã trở
thành một kẻ thất bại rồi. Vì bất kỳ một thành quả nào đạt được trên thế gian này đều cần
phải trải qua ba giai đoạn: suy nghĩ, hành động và kết quả. Nếu chỉ dám ngồi một chỗ đắn
đo suy nghĩ, chần chừ mà không dám bắt tay vào làm thì sẽ chẳng bao giờ có thể đạt được
kết quả. Biểu hiện của những người không dám hành động và sợ đương đầu thử thách rất
dễ nhận thấy. Họ thường là những người chỉ dám lên kế hoạch rồi để đó và trì hoãn, luôn
kể về những điều mình muốn làm nhưng chẳng bao giờ thực hiện. Hoặc thậm chí, có nhiều
người còn không có một mục tiêu cụ thể nào, phó mặc đời mình cho cuộc sống mặc sức
đưa đẩy, luôn tránh làm những điều lớn, tránh đi những "con đường" ít người đi và luôn
suy nghĩ tiêu cực về thất bại. Một minh chứng rõ nét cho hành động đó là câu chuyện khởi
nghiệp của Bill Gate và bạn của ông. Bill Gate không phải người đầu tiên và duy nhất nghĩ
ra phần mềm máy tính và khát khao phát triển nó một cách rộng rãi, mà một người bạn học
của ông cũng có cùng mong muốn ấy. Nhưng nếu như người bạn kia vẫn đang lo sợ, tính
toán về những thiệt hại rủi ro mà mình có thể gặp phải, thì Bill Gate - cậu sinh viên trẻ khi
ấy, đã hoàn thiện sản phẩm, hàng ngày đem "đứa con tinh thần" của mình đến gõ cửa từng
văn phòng công ty về máy tính thời đó để thuyết phục họ hợp tác. Sau bao lời từ chối
và những nỗ lực, ông đã nhanh chóng thành công, thành lập một doanh nghiệp lớn
mạnh và mời người bạn khi xưa về làm nhân viên cho công ty mình. Như vậy, việc
không dám hành động, sợ khó khăn sẽ khiến cuộc sống chúng ta trở nên ì chệ, cuộc đời ta
trở nên vô nghĩa, sẽ luôn cảm thấy cuộc sống thật tối tăm, nhàm chán,... Nếu hiện tại
chúng ta không chịu nhấc chân lên mà đi thì tương lai sẽ còn khó khăn, còn phải vất vả
gấp bội phần, "nếu ta không tự xây ước mơ của mình thì sẽ có người thuê chúng ta xây
ước mơ cho họ". Một xã hội có quá nhiều những con người như vậy thì xã hội ấy sẽ trở
nên chậm tiến về mọi lĩnh vực, ngập trong những dự thảo, dự kiến, ý tưởng nhưng
chẳng bao giờ thành hiện thực. Mặc dù vậy, bên cạnh đó, cũng có rất nhiều người không
chỉ có một mục tiêu rõ ràng mà còn luôn dám thực hiện điều đó hàng ngày, hàng giờ, luôn
tìm tòi và chăm chỉ mài giũa, luyện tập. Không chỉ vậy họ còn luôn suy nghĩ tích cực
về khó khăn, coi thử thách là cách để học hỏi, để tôi luyện và làm đầy "kho" kinh
nghiệm của bản thân, từng ngày đạt được rất nhiều những mục tiêu và đóng góp cho
xã hội. Tuy vậy, chấp nhận thất bại không có nghĩa là chúng ta sẽ vẫn lặp đi lặp lại sai
lầm ấy mà cần phải rút ra cho mình những bài học để sau những vấp ngã ấy, ta sẽ biết
cách bước đi vững vàng hơn. Như vậy, mỗi người chúng ta cần nhận thức được tầm
quan trọng của hành động và có một cái nhìn tích cực trước thất bại. Đồng thời
nhanh chóng bắt tay vào thực hiện những dự định, mục tiêu đã đặt ra. Cuộc đời này rộng
lớn, bao la, có biết bao nhiêu điều cần học hỏi, trải nghiệm, nhưng cũng ngắn ngủi,
vô thường, thời gian sẽ trôi qua rất nhanh và đã qua đi rồi sẽ không lấy lại được. Vì
vậy đừng sợ sai, đừng tự giới hạn bản thân vào một cuộc sống nhỏ bé, tầm thường, hãy
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
vươn rộng mình ra, đón nhận lấy những điều tuyệt vời trong cuộc sống này để khi nhắm
mắt buông tay, nhìn lại không còn gì hối tiếc. Thất bại cũng giống như việc ăn một trái ớt,
dù cay nóng nhưng lại đem đến cho ta trải nghiệm hấp dẫn mà không có bất kỳ hương vị
ngọt ngào nào có được.
8. Viết đoạn văn Nghị luận xã hội 200 từ trình bày suy nghĩ về ý kiến: Nơi nào có
ý chí nơi đó có con đường
Bài làm
Cuộc sống đâu phải thảm nhung trải sẵn cho chúng ta qua. Ẩn chứa trong nó là vô
vàn những khó khăn thử thách ngăn cản bước đi buộc chúng ta phải tự vượt qua
bằng chính sự nỗ lực, ý chí của mình. Đề cao giá trị vai trò của ‘ý chí’ trong cuộc đời,
sự thành công của mỗi người, Pauline Kael từng nói ”Nơi nào có ý chí. Nơi đó có
con đường”. Vậy chúng ta hiểu câu nói trên như thế nào? ‘Ý chí’ là khả năng mỗi người
tự xác định được mục tiêu và nỗ lực vươn lên khắc phục mọi khó khăn để đạt được
mục tiêu ấy. ‘Con đường’ ở đây được hiểu theo hai nghĩa là đường đi, hướng đi hay
chính là sự thành công. Qua đó, P.Kael như đang muốn nhắn gửi rằng: mỗi chúng ta nếu
có ý chí sẽ có sự vươn lên, tiến về phía trước, tìm ra và đạt được thành công nhất định cho
bản thân mình. Chúng ta cần phải có ý chí bởi cuộc đời là cái hoàn cảnh mà con người
buộc phải lựa chọn: Hoặc là quy phục hoặc là vượt qua. Nó luôn đầy rẫy những chông gai,
biến cố nên ‘ý chí’ là yếu tố cần thiết thiết để con người duy trì ước mơ, khát khao, để biến
tiêu cực thành tích cực. Người có ý chí là người không ngại thất bại, không chùn bước
trước những trở ngại, dùng mọi nỗ lực để khắc phục khó khăn, kiên trì theo đuổi mục
đích..Trên thế giới có rất nhiều những tấm gương mang tên ‘ý chí’ đáng để chúng ta học
hỏi: Đó là Jessica Fox- sinh ra tại Mĩ, người phi công đầu tiên trên thế giới chỉ dùng chân
lái máy bay. Sinh ra đã không có tay, nhưng chính sự thiếu may mắn ấy đã tạo cho cô ý
chí, động lực để tiến lên đạt được khát khao của mình. Hay Hellen Keller, 20tuổi bị bệnh
hoá mù, điếc. Nhưng nhờ có ý chí vượt lên số phận, bà vẫn học rộng hiểu sâu. Viết được 7
quyển sách, đi diễn thuyết khắp châu Âu, châu Mỹ và được cả thế giới biết đến. Đó là
minh chứng cho ý chí, tinh thần vươn lên chiến thắng số phận để tìm ra “con đường”. Có ý
chí sẽ tạo nên sức mạnh tuyệt đối giúp chúng ta đạp phẳng, san bằng mọi khó khăn để tìm
ra hướng đi, tìm ra ánh sáng của sự thành công. Con người có ý chí sẽ thể hiện được bản
lĩnh, khẳng định được giá trị của bản thân. Song, bên cạnh đó vẫn tồn tại một số ít những
người luôn tiêu cực, không có ý chí tiến lên, chỉ biết đầu hàng chấp nhận số phận. Đó là
những người đáng bị phê phán. Tuy nhiên, ý chí phải được tạo nên từ sự xác định đúng
đắn mục tiêu, sự quyết tâm chứ không phải “ý chí” mù quáng, tham lam. Biết vươn lên,
vượt qua hoàn cảnh là tốt nhưng phải biết điểm dừng, không nên làm những gì quá khả
năng, sức lực của mình nếu không chúng ta chẳng những không thành công mà sẽ nhận
thất bại. Nhận thức về vai trò quan trọng, cần thiết của ý chí trong sự thành công chưa đủ,
mỗi chúng ta cần phải có những kế hoạch, hành động để thực hiện; cần có những sự
‘dám’: dám đương đầu, dám vượt qua, dám đi lên; để cùng ‘ý chí’ biến mục tiêu thành
hiện thực. Để rồi cũng giống như ngọn hải đăng soi sáng cho con thuyền vượt qua
những trở ngại trên biển; ý chí sẽ soi sáng, dẫn lối giúp con người vượt qua mọi biến
cố, chông gai,thử thách trên con đường đi tìm thành công của cuộc đời.
9. Viết đoạn văn Nghị luận xã hội 200 chữ: Sức mạnh niềm tin
Bài làm
Khi còn nhỏ, tôi vẫn thường tin phép thần kì trong truyện cổ tích giúp con người vượt qua
khó khăn, có được những gì mình ao ước. Đến bây giờ, dù đã lớn, bản thân vẫn luôn tin
tưởng như vậy, chỉ khác ở chỗ điều kì diệu chẳng ở đâu xa, mà ở ngay trong cuộc sống
này, đó là sức mạnh niềm tin. Nếu nói sức mạnh là nguồn năng lượng để chúng ta chinh
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
phục mục tiêu. Niềm tin cũng đơn giản là cảm giác tin tưởng của con người vào điều gì
đó. Thì chung quy lại, sức mạnh niềm tin là năng lượng vào sự tin tưởng đạt được mong
ước của chúng ta. Cuộc sống mà,chẳng phải khi nào mọi việc cũng suôn sẻ, vì vậy con
người phải duy trì niềm tin để ko nản lòng, tiến đến thành công. Sức mạnh niềm tin được
thể hiện ở sự lạc quan, hướng đến tương lai, đặc biệt ta không coi khó khăn là vật cản mà
coi đó là động lực giúp bản thân nghị lực trong mọi sân chơi. Câu chuyện về Thái Bảo
Trâm là ngọn đèn lấp lánh trong căn phòng trần ngập ánh sáng của niềm tin. The Voice
2015, đó là cô gái 19 tuổi với thân hình to béo, giọng hát còn khiếm khuyết. Đam mê với
âm nhạc có lúc lu mờ, lùi lại với với bóng tối, nhưng không, Bảo Trâm ko bỏ cuộc như
thế. Sức mạnh niềm tin đưa cô vươn lên, ở bên trở che suốt thời gian dài quyết tâm. The
Voice 2017, cô trở lại khi đã giảm 20 cân, giọng hát bay bỏng, chạm đến trái tim mọi
người, Trâm đi từng bước chân tự tin trên sân khấu với sự cảm phục của khán giả và giám
khảo, tất cả ánh nhìn đổ dồn về con người ấy. Vậy mới nói niềm tin là động lực mạnh mẽ
đưa con người bước qua khó khăn và đến đỉnh vinh quang. Dù vậy, niềm tin cần thực tế vs
khả năng bản thân, vì có khi chúng ta cũng thất bại bởi niềm tin mù quáng của mình. Bản
thân mỗi người cần có niềm tin, bắt đầu từ việc xây dựng ước mơ, tin tưởng bản thân mình
sẽ làm được. Có những điều chúng ta hằng khát khao, có trở ngại bản thân ko muốn đối
đầu, hãy nhớ đến điều kỳ diệu mang tên sức mạnh niềm tin, đó là đôi cánh thượng đế ban
tặng cho người xứng đáng, nâng chúng ta bay đến chân trời của những ước mơ, bỏ lại phía
sau mọi khó khăn.
10. Trong bức thư gửi hiệu trưởng nơi con trai mình theo học, Tổng thống Abraha
Linhcon viết “Xin hãy dạy cháu tránh xa sự đố kỵ”. Anh/chị có suy nghĩ gì về lời
nhắn gửi đó? Hãy trình bày quan điểm bản thân bằng đoạn văn nghị luận (khoảng
200 chữ)
Bài làm:
Mỗi chúng ta không phải đều được tạo nên từ những phần tươi đẹp, có những góc tối u ám
mà mỗi người luôn cố gắng khắc phục. Và có lẽ, hai chữ “đố kỵ” là điều mà không ai
mong muốn nhưng nó lại luôn hiện hữu mạnh mẽ trong ta. Trong bức thư của Tổng thống
Mỹ Abraham Lincoln gửi thầy hiệu trưởng ngôi trường nơi con trai ông theo học, ông đã
viết “Xin hãy dạy cháu tránh xa sự đố kỵ”. Dù bức thư đã được viết hơn 200 năm trước
nhưng dường như lời nhắn gửi của ông vẫn còn vẹn nguyên giá trị. “Đố kỵ” là một thói
xấu phổ biến trong xã hội. Đó là cảm giác ghen ghét, hậm hực, uất ức trước sự thành công,
trước sự uy việt hoặc trước uy tín của người khác. Nhà văn Tạ Duy Anh đã nói “thói ghen
tị là một thuộc tính của con người – luôn luôn ẩn náu trong chúng ta và luôn luôn chờ thời
cơ để nhảy bổ vào chi phối những suy nghĩ, ứng xử, hành động của ta…cái con rắn ghen
tức, đố kị sẽ tìm cách khuất phục lý trí để ngóc đầu dậy tác oai tác quái”. Như vậy, tổng
thống Lincoln không chỉ muốn nhắn gửi đến sự giáo dục – hãy dạy trẻ em tránh xa góc tối
đố kỵ đó mà còn hướng đến tất cả mọi người, chúng ta cần chung tay để loại bỏ nó. Sự đố
kỵ bắt nguồn từ đâu? Nó sẽ xuất hiện khi ta thấy xấu hổ bởi không thành công hay có
được điều gì đó như những người khác. Nó cũng len lỏi khi ta muốn sở hữu thành công,
danh vọng,…nhưng lại không chịu cố gắng, không học tập. Đã biết bao câu chuyện về sự
đố kỵ. Trong truyện cổ tích “Sọ Dừa”, hai cô chị vì ghen ghét, đố kỵ với em lấy được Sọ
Dừa – khi chàng đã trở nên khôi ngô mà hãm hại chính em gái ruột của mình. Nhưng rồi
chính họ lại phải gánh chịu hậu quả. Hay như sự việc, một loạt những “anh hùng bàn
phím” đã ra sức để chỉ trích, bôi nhọ MC Phan Anh khi anh có được sự tin cậy của đông
đảo người dân để đóng góp vào quỹ từ thiện của mình. Đố kỵ gây ra vô vàn những hậu
quả. Đối với cá nhân, nó làm thui chột những tình cảm tốt đẹp, nhiều mối quan hệ thiêng
liêng, làm cho con người trở nên nhạt nhẽo, tầm thường, thậm chí độc ác, ích kỉ. Đối với
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN
GIÁO ÁN LUYỆN THI VÀO LỚP 10
xã hội, nó kìm hãm tài năng, cản trở phát triển hay kéo lùi sự phát triển của lịch sử. Trong
quá trình học tập và rèn luyện để hoàn thiện nhân cách của mình, chúng ta phải dũng cảm,
phải kiên quyết loại bỏ thói ghen tị “Đừng để cho con rắn ghen tị luồn vào trong tim. Đó là
một con rắn độc, nó gặm mòn khối óc và làm đồi bại trái tim” (Ét-môn-đô A-mi-xi). Thay
vì ghen ghét, hãy coi thành công của người khác là tấm gương để chúng ta học tập, noi
theo, phấn đấu. Cuộc sống sẽ rạng rỡ, tươi đẹp hơn nếu không còn sự hiện hữu của “đố
kỵ”.
11. Trong bài “Thơ tự sự”, nhà thơ Nguyễn Quang Vũ có viết “Hạnh phúc như bầu
trời này vậy / Không chỉ dành cho một riêng ai”. Hãy bày tỏ quan điểm của anh/chị
về ý kiến trên bằng đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ)
Bài làm
Trong cuộc sống, mỗi chúng ta đều có một mục tiêu, một ước mơ để theo đuổi. Nhưng có
lẽ, khát vọng lớn lao nhất đó chính là “ Hạnh phúc”. Và nhà thơ Nguyễn Quang Vũ đã
dành ngòi bút của mình để viết nên những lời nhắn gửi ý nghĩa “ Hạnh phúc cũng như bầu
trời này vậy / Không chỉ dành cho một riêng ai” – một thông điệp nhẹ nhàng mà sâu sắc về
hạnh phúc. “Bầu trời” nếu theo cách lý giải thông thường chính là thực thể rộng lớn, vô
thủy vô chung, là của chung tất cả, là bầu khí quyển mà ta hít thở hàng ngày. Còn khi bạn
có cảm giác bình an, hài lòng trong cuộc sống thì đó chính là “hạnh phúc”. Quan niệm
“Hạnh phúc như bầu trời” chính là muốn nhấn mạnh hạnh phúc là món quà của thượng đế
dành cho cả nhân loại và vạn vật trên thế giới. Nhưng cũng vì thế mà không ai có thể ôm
trọn được hạnh phúc cho mình. Hạnh phúc luôn bao bọc quanh chúng ta, càng nhiều người
hạnh phúc, bầu trời chung ấy càng rộng lớn. Và ta sẽ càng gần bầu trời ấy hơn khi ta biết
vươn lên và cố gắng. Như vậy, trong cuộc sống, muốn cảm nhận vầng hào quang rạng
ngời của hạnh phúc, chúng ta không chỉ cần nỗ lực, cố gắng mà còn cả sự san sẻ, giúp đỡ
mọi người để hạnh phúc đến muôn nơi. Chúng ta vẫn thường nghĩ hạnh phúc là đi liền với
sở hữu, nghĩa là gắn liền với chữ “có”: có sức khỏe, có tiền bạc, có công việc ổn định, có
gia đình tốt…nhưng chưa chắc những điều đó đã đảm bảo một cảm giác hạnh phúc.
Những cái “có” đó phải chăng rất phù phiếm. Nếu bạn cảm thấy hạnh phúc khi mua được
căn nhà mới liệu cảm giác ấy có kéo dài 1 tuần hay khi nhận được một vị trí cao trong
công việc liệu sẽ hạnh phúc trong bao lâu? Thực tế cho thấy những người hạnh phúc thực
sự là người biết cân bằng và san sẻ. Biết cho đi, biết giúp đỡ người khác thì hạnh phúc sẽ
tự tìm đến tâm chúng ta. Chắc hẳn các bạn đã nghe đến việc làm thiện nguyện của MC
Phan Anh. Anh đã bỏ ra hàng trăm triệu đồng và công sức của mình, đồng nghiệp để mua
những món quà cho đồng bào miền Trung bị lũ lụt. Trước hình ảnh nhân dân có cái ăn, cái
mặc sau những ngày bão lũ, nhìn những nụ cười của họ, anh đã tâm sự rằng “Tôi thực sự
cảm thấy rất vui, dù hành trình có nhiều khó khăn nhưng như có phép màu, tôi chưa từng
một lần mệt mỏi”. Có lẽ, khi được cho đi, nhìn thấy nụ cười, niềm vui của những người
nhận lại, đó chính là giây phút hạnh phúc nhất. Bởi lẽ, khi sở hữu quá nhiều, ta sẽ hao tâm
để lo lắng, bảo vệ báu vật của mình, không còn tận hưởng cuộc sống đúng nghĩa. Nhưng
khi biết sẻ chia, bau trời hạnh phúc sẽ ngày càng mở rộng, tỏa ánh nắng ấm áp đến muôn
nơi. Vì vậy, hãy luôn biết quan tâm, yêu thương đến những người xung quanh, hãy luôn
giữ sợi dây liên kết giữa hạnh phúc cá nhân và tập thể. Hãy cùng tôi và mọi người để món
quà mang tên Hạnh phúc quý giá đến với muôn nơi, vượt mọi không gian.
12. Hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày quan điểm của anh/chị về câu nói
sau “Đôi khi có thể bạn đi nhầm đường, nhưng nếu bạn vẫn cứ đi, nó có thể là con
đường mới”
Bài làm:
NGUYỄN THỊ MINH LỆ - THCS QUẢNG THUẬN