đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống xử lý nước thải của các khu công nghiệp bình dương, bình phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý tái sử dụng bùn thải

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
TPHCM, ngày … tháng … năm 2017
Giáo viên hướng dẫn

PGS.TS Tôn Thất Lãng


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
TPHCM, ngày … tháng … năm 2017
Giáo viên phản biện


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................................1
TÓM TẮT........................................................................................................................2
ABSTRACT ....................................................................................................................2
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN .............................................................i
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN .............................................................. ii
MỤC LỤC ..................................................................................................................... iii
DANH MỤC BẢNG .................................................................................................... vii
DANH MỤC HÌNH ẢNH ..............................................................................................ix
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................................xi
CHƯƠNG MỞ ĐẦU .......................................................................................................1
CHƯƠNG 1.

TỔNG QUAN TÀI LIỆU.....................................................................3

TỔNG QUAN VỀ BÌNH DƯƠNG VÀ BÌNH PHƯỚC ....................................3

1.1.
1.1.1.

Khái niệm ...........................................................................................................3

1.1.2.

Tỉnh Bình Dương ....................................................................................3

1.1.2.1. Vị trí địa lý ...........................................................................................3
1.1.2.2. Điều kiện tự nhiên ................................................................................4
1.1.2.3. Điều kiện kinh tế - xã hội .....................................................................5
1.1.3.

Tỉnh Bình Phước ......................................................................................6

1.1.3.1. Vị trí địa lý ...........................................................................................6
1.1.3.2. Điều kiện tự nhiên ................................................................................7
1.1.3.3. Điều kiện kinh tế - xã hội .....................................................................8
1.2.
LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN KHU CÔNG NGHIỆP Ở VIỆT
NAM ...........................................................................................................................10
1.3.
TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KHU CÔNG NGHIỆP Ở 2 TỈNH BÌNH DƯƠNG
VÀ BÌNH PHƯỚC ........................................................................................................12
1.4.1.

Các khu công nghiệp tỉnh Bình Dương .................................................12

1.4.1.1. Tình hình phát triển ............................................................................12
iii


1.4.1.2. Giới thiệu về các khu công nghiệp tỉnh Bình Dương ........................14
1.4.1.3. Quy hoạch khu công nghiệp tỉnh Bình Dương đến năm 2020...........14
1.4.2.

Các khu công nghiệp tỉnh Bình Phước ..................................................14

1.4.2.1. Tình hình phát triển ............................................................................14
1.4.2.2. Sơ lược về các khu công nghiệp tỉnh Bình Phước ............................. 16
1.4.2.3. Quy hoạch khu công nghiệp của tỉnh Bình Phước đến năm 2020 .....16
1.5.
HIỆN TRẠNG NƯỚC THẢI VÀ BÙN THẢI TẠI CÁC KHU CÔNG
NGHIỆP TRONG NƯỚC ............................................................................................. 17
1.5.1. Hiện trạng nước thải tại các khu công nghiệp .............................................17
1.5.1.1. Tình hình xây dựng hệ thống XLNT tập trung ....................................17
1.5.1.2. Công nghệ xử lý nước thải tại các KCN ..............................................19
1.6.

1.7.

QUẢN LÝ BÙN THẢI .....................................................................................20
1.6.1.

Khái niệm ............................................................................................... 20

1.6.2.

Cơ sở pháp lý .........................................................................................20

1.6.3.

Hiện trạng bùn thải tại các khu công nghiệp .........................................23

BÙN THẢI TỪ HỆ THỐNG XLNT VÀ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ..........24
1.7.1.

Nguồn gốc phát sinh ..............................................................................24

1.7.2.

Thành phần – Tính chất của bùn............................................................25

1.7.2.1. Đặc tính bùn thải ................................................................................25
1.7.2.2. Ảnh hưởng của bùn thải đến môi trường và kinh tế ..........................27
1.7.3.

Phương pháp xử lý bùn trong nước thải ................................................29

1.7.3.1. Cô đặc bùn..........................................................................................30
1.7.3.2. Ổn định bùn ........................................................................................31
1.7.3.3. Kết bông bùn ......................................................................................34
1.7.3.4. Tách nước khỏi bùn............................................................................35
1.7.3.5. Chôn lấp ............................................................................................. 38
1.7.3.6. Đốt ......................................................................................................39
1.7.3.7. Xử lý kim loại nặng trong bùn ...........................................................43
1.8.

TÁI SINH BÙN HOẠT TÍNH ..........................................................................47
iv


1.8.1.

Sản xuất protit vitamin...........................................................................47

1.8.2.

Sản xuất vitamin kĩ thuật B12 ............................................................... 47

1.8.3.

Sản xuất nấm, men .................................................................................48

1.8.4.

Sản xuất protit ........................................................................................48

1.8.5.

Sản xuất than hoạt tính ..........................................................................48

1.9.TIỀM NĂNG GIẢM THIỂU, TÁI SỬ DỤNG BÙN THẢI TRÊN THẾ GIỚI
.......................................................................................................................................49
1.10.

TIỀM NĂNG GIẢM THIỂU, TÁI SỬ DỤNG BÙN THẢI Ở VIỆT NAM ....51

1.10.1.

Giảm thiểu bùn.......................................................................................51

1.10.2.

Tái sử dụng bùn .....................................................................................51

1.10.2.1. Sản xuất vật liệu ...............................................................................51
1.10.2.2. Làm phân compost và khí hóa bùn ..................................................53
1.10.2.3. Chế phẩm sinh học ...........................................................................54
1.10.2.4. Các ứng dụng khác ...........................................................................55
1.11. PHƯƠNG PHÁP DỰ BÁO KHỐI LƯỢNG .......................................................55
CHƯƠNG 2.

ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................57

2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ................................................................................57
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..........................................................................57
2.2.1. Phương pháp thu thập, thống kê số liệu, kế thừa các tài liệu liên quan ......57
2.2.2. Phương pháp điều tra và khảo sát thực tế ....................................................57
2.2.3. Phương pháp lấy mẫu và phân tích bùn ......................................................57
2.2.4. Phương pháp xử lý thông tin .......................................................................59
2.2.5. Phương pháp tham khảo ý kiến chuyên gia.................................................59
2.2.6. Phương pháp so sánh ...................................................................................59
2.2.7. Phương pháp phân tích – tổng hợp .............................................................. 59
2.2.8. Phương pháp đánh giá công nghệ................................................................ 59
2.2.9. Phương pháp dự báo khối lượng bùn thải ...................................................61
2.2.9.1. Xây dựng hệ số phát thải ......................................................................61
2.2.9.2. Phương pháp xử lý sai số .....................................................................63

v


CHƯƠNG 3.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .................................64

3.1. KẾT QUẢ KHẢO SÁT..........................................................................................64
3.1.1.

Công nghệ xử lý nước thải.....................................................................70

3.1.2.

Xử lý bùn thải ........................................................................................73

ĐÁNH GIÁ ĐẶC TÍNH BÙN ..........................................................................77

3.2.

3.2.1.

Các KCN của tỉnh Bình Dương ............................................................. 77

3.2.1.1. Khối lượng bùn phát sinh ...................................................................77
3.2.1.2. Xác định tính chất nguy hại của bùn tại một số KCN .......................80
3.2.2.

Các KCN của tỉnh Bình Phước .............................................................. 81

3.2.3.

Bất cập của Thông tư 36/2015/TT-BTNMT .........................................84

3.3.

ĐÁNH GIÁ CÔNG NGHỆ XỬ LÝ BÙN ........................................................84

3.4.

DỰ BÁO KHỐI LƯỢNG BÙN THẢI PHÁT SINH ĐẾN NĂM 2020 ...........92

3.5.
ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU, XỬ LÝ VÀ TÁI SỬ DỤNG
BÙN THẢI ....................................................................................................................97
3.5.1.

Biện pháp giảm thiểu bùn thải .........................................................................97

3.5.2.

Biện pháp xử lý ................................................................................................ 99

3.5.3.

Biện pháp tái sử dụng.......................................................................................99

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .....................................................................................100
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................101
PHỤ LỤC 1 .................................................................................................................104

PHỤ LỤC 2 .................................................................................................................106
PHỤ LỤC 3 .................................................................................................................115
PHỤ LỤC 4 .................................................................................................................122
PHỤ LỤC 5 .................................................................................................................126
PHỤ LỤC 6 Chi tiết các KCN tỉnh Bình Dương ........................................................127
PHỤ LỤC 7 Quy hoạch KCN tỉnh Bình Dương đến năm 2020 .................................133
PHỤ LỤC 8 Chi tiết các KCN tỉnh Bình Phước .........................................................135
PHỤ LỤC 9 Kết quả phân tích độ ẩm .........................................................................137
PHỤ LỤC 10 ...............................................................................................................141
vi


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1 Thống kê KCN theo địa phương của tỉnh Bình Dương .................................12
Bảng 1.2 Thống kê KCN theo địa phương của tỉnh Bình Phước ..................................16
Bảng 1.3 Danh mục các KCN quy hoạch phát triển trên địa bàn tỉnh Bình Phước đến
năm 2020 .......................................................................................................................17
Bảng 1.4 Cơ sở pháp lý trong quản lý bùn thải ............................................................. 21
Bảng 1.5 Các loại bùn thải phát sinh từ nhà máy XLNT ..............................................21
Bảng 1.6 Thành phần hóa học của bùn hoạt tính ..........................................................26
Bảng 1.7 Các mầm bệnh thường gặp trong bùn ............................................................28
Bảng 1.8 Các phương pháp xử lý bùn ...........................................................................29
Bảng 1.9 Ưu – nhược điểm của các phương pháp xử lý bùn ........................................40
Bảng 2.1 Quy ước vị trí lấy mẫu ...................................................................................58
Bảng 2.2 Danh sách lấy mẫu đại diện ...........................................................................58
Bảng 2.3 Các phương pháp lấy mẫu, xử lý bùn ............................................................58
Bảng 3.1 Thống kê tình hình xử lý nước thải và bùn thải tại các KCN ........................65
Bảng 3.2 Thống kê công nghệ XLNT tại các KCN tỉnh Bình Dương & Bình Phước ..71
Bảng 3.3 Thống kê phương pháp xử lý bùn tại các KCN .............................................73
Bảng 3.4 Phương pháp tách nước khỏi bùn tại các KCN ..............................................74

Bảng 3.5 Đơn vị xử lý bùn của các KCN ......................................................................75
Bảng 3.6 So sánh chi phí xử lý bùn thải và chi phí xử lý nước thải.............................. 76
Bảng 3.7 Mức độ phát thải bùn tại các KCN Bình Dương ...........................................79
Bảng 3.8 Kết quả phân tích bùn về chỉ tiêu kim loại nặng............................................82
Bảng 3.9 Kết quả phân tích chỉ tiêu pH.........................................................................83
Bảng 3.10 Phân loại bùn trước và sau Thông tư 36/2015 có hiệu lực ..........................84
Bảng 3.11 Độ ẩm mẫu bùn của các KCN ......................................................................85
Bảng 3.12 Hiệu quả tách nước trong bùn của các KCN ...............................................90
Bảng 3.13 Hiệu quả tách nước của các nhóm bùn ........................................................92
Bảng 3.14 Tính hệ số phát thải bùn của KCN ............................................................... 93
Bảng 3.15 Dự báo khối lượng bùn phát sinh tại các KCN Bình Dương .......................94
vii


Bảng 3.16 Tính hệ số phát thải bùn các KCN tỉnh Bình Phước ....................................96
Bảng 3.17 Khối lượng bùn thải phát sinh dự báo đến năm 2020 của các KCN Bình
Phước ............................................................................................................................. 96

viii


DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 1.1 Bản đồ hành chính tỉnh Bình Dương. ............................................................... 4
Hình 1.2 Bản đồ hành chính tỉnh Bình Phước. ................................................................ 7
Hình 1.3 Phân loại bùn theo dây chuyền xử lý nước cơ bản. ........................................25
Hình 1.4 Bể nén bùn. .....................................................................................................30
Hình 1.5 Bể tuyển nổi. ...................................................................................................31
Hình 1.6 Phần trăm các quá trình phân hủy chất hữu cơ phức tạp trong quá trình kỵ
khí. .................................................................................................................................32
Hình 1.7 Sơ đồ hệ thống xử lý bùn bằng nhiệt. ............................................................. 33

Hình 1.8 Máy sấy dạng thùng quay. ..............................................................................34
Hình 1.9 Hóa chất Polyme. ............................................................................................35
Hình 1.10 Máy ép bùn ly tâm. .......................................................................................35
Hình 1.11 Sơ đồ nguyên lý hoạt động của máy ép bùn băng tải. ..................................36
Hình 1.12 Máy ép bùn khung bản. ................................................................................37
Hình 1.13 Sân phơi bùn KCN Kim Huy. ......................................................................38
Hình 1.14 Chi tiết bãi chôn lấp hợp vệ sinh. .................................................................39
Hình 1.15 Cấu tạo lò đốt thùng quay. ............................................................................39
Hình 1.16 Cỏ Vetiver. ...................................................................................................44
Hình 1.17 Cây lục bình. .................................................................................................44
Hình 1.18 Cây thơm ổi, siêu “ăn” chì............................................................................45
Hình 1.19 Sơ đồ hệ thống sản xuất vitamin ..................................................................47
Hình 1.20 Sinh khối của bùn. ........................................................................................50
Hình 1.21 Hội đồng nghiệm thu đề tài “Nghiên cứu phương án tái sử dụng bùn thải từ
hệ thống xử lý nước, nước thải và xỉ thải”. ...................................................................52
Hình 3.1 Một số tài liệu thu thập được. .........................................................................69
Hình 3.2 Khối lượng bùn thải phát sinh của các KCN tỉnh Bình Dương. ....................77
Hình 3.3 Khối lượng bùn phát sinh theo từng KCN của tỉnh Bình Dương...................78
Hình 3.4 Kết quả phân tích độ ẩm của nhóm bùn số 1 .................................................87
Hình 3.5 Kết quả phân tích độ ẩm của nhóm bùn số 2..................................................87
ix


Hình 3.6 Kết quả phân tích độ ẩm của nhóm bùn số 3..................................................88
Hình 3.7 Kết quả phân tích độ ẩm của nhóm bùn số 4..................................................89
Hình 3.8 Kết quả phân tích độ ẩm của nhóm bùn số 5..................................................89
Hình 3.9 Sân phơi bùn KCN Chơn Thành I. .................................................................91
Hình 3.10 Sự chênh lệch về độ ẩm giữa các loại bùn. ..................................................91
Hình 3.12 Sân phơi bùn KCN Sóng Thần 2. .................................................................98

x


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
TT

Từ viết tắt

Tên viết tắt

1

Vùng KTTĐPN

Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam

2

Bộ TN & MT, BTNMT

Bộ Tài nguyên và Môi trường

3

BIWASE

Công ty Cổ phần nước – Môi trường Bình Dương

4

COD

Total Suspended Solids – Tổng chất rắn lơ lững

5

BOD

Total Suspended Solids – Tổng chất rắn lơ lững

6

DAF

Dissolved Air Flotation

7

EBPR

Enhanced Biological Phophorus Removal

8

KCN

Khu công nghiệp

9

KKT

Khu kinh tế

10

ORP

Oxidation Reduction Potential

11

PAOs

Sinh vật tích lũy polyphosphate

12

QCVN

Quy chuẩn Việt Nam

13

XLNT

Xử lý nước thải

14

SRT

Sludge Retention Time

15

SX – XNK

Sản xuất – Xuất nhập khẩu

16

TSS

Total Suspended Solids – Tổng chất rắn lơ lững

17

VAST

Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

xi


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải

CHƯƠNG MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
Thực hiện quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đòi hỏi phải có sự ra đời
của các khu kinh tế, khu công nghiệp nhằm thúc đẩy kinh tế phát triển và tăng thu
nhập quốc dân. Theo thống kê của Khu công nghiệp Việt Nam, cả nước có 299 KCN
được thành lập trong đó có 212 KCN đã đi vào hoạt động với tổng diện tích khoảng 60
nghìn ha, đạt tổng doanh thu là 97.000 triệu USD, tăng 97% so với cùng kì năm 2014
(tính đến hết tháng 07/2015). Song song với vai trò phát triển kinh tế, hoạt động sản
xuất của các KCN cũng đồng thời phát sinh ra các vấn đề môi trường cần phải giải
quyết kịp thời và hiệu quả để giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Công tác quản lý nước
thải, chất thải rắn, khí thải phát sinh từ các KCN đang được quan tâm và thực hiện có
hiệu quả như đã có 184/299 KCN có hệ thống XLNT tập trung hoàn chỉnh và đi vào
vận hành, chiếm 62% tổng số các KCN đảm bảo nước đầu ra theo quy chuẩn hiện
hành. Tuy nhiên, hầu hết ở các KCN Việt Nam hiện nay vẫn còn tồn đọng một vấn đề
chưa được giải quyết đúng mức đó là công tác quản lý và xử lý bùn thải từ hệ thống
XLNT. Đây là vấn đề cấp bách, được xã hội quan tâm, do còn khá mới và tương đối
khó khăn khi thực hiện bởi công nghệ xử lý hiện tại của trong nước vẫn còn đơn giản,
nhiều thiếu sót, và chưa có nhiều nghiên cứu nên đã và đang cần có những sáng tạo,
nghiên cứu chuyên sâu hơn về bùn thải để giải quyết được tốt hơn. Nhận thức được
yêu cầu cần thiết này, đề tài “Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải của các
hệ thống XLNT của các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp
để giảm thiểu, xử lý và tái sử dụng bùn thải” nhằm mục đích nghiên cứu và đưa ra
các giải pháp giảm thiểu và quản lý bùn thải hiệu quả hơn cụ thể tại 2 tỉnh Bình Phước
& Bình Dương, từ đó góp phần đem lại lợi ích về kinh tế và môi trường cho các KCN
của khu vực cũng như trong cả nước.
2. Nội dung, mục tiêu và phạm vi nghiên cứu
 Nội dung nghiên cứu:
 Thu thập tài liệu về các KCN, các hệ thống XLNT và xử lý bùn thải từ các
KCN ở 2 tỉnh Bình Dương và Bình Phước;
 Khảo sát thực tế tại HTXLNT, xử lý bùn thải của các KCN;
 Lấy mẫu, phân tích, đánh giá khối lượng và đặc tính bùn thải;

 Dự báo khối lượng bùn thải của các KCN đến năm 2020;
 Đánh giá các biện pháp quản lý và xử lý bùn thải hiện nay tại các KCN ở 2 tỉnh;
 Đề xuất các biện pháp để giảm thiểu và xử lý, tái sử dụng bùn thải KCN.

GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

1


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
 Đối tượng nghiên cứu: Hệ thống XLNT tập trung của các KCN tại 2 tỉnh Bình
Dương và Bình Phước bao gồm công nghệ xử lý nước thải và bùn thải.
 Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá đầy đủ, chính xác đặc tính bùn thải và công
nghệ xử lý bùn thải của các hệ thống XLNT của các KCN ở 2 tỉnh Bình Dương và
Bình Phước, từ đó đề xuất các biện pháp để giảm thiểu và xử lý, tái sử dụng bùn thải
tại các KCN.
 Phạm vi nghiên cứu: Tất cả các KCN của 2 tỉnh Bình Dương, Bình Phước
3. Ý nghĩa của đề tài
 Ý nghĩa thực tiễn: Đề tài giúp mang lại cái nhìn toàn cảnh về tình hình xử lý
nước thải và bùn thải của các KCN ở 2 tỉnh Bình Dương và Bình Phước để từ đó xác
định khả năng giảm thiểu, tái sử dụng của bùn thải trong tương lai đồng thời nắm bắt
kịp thời được những khó khăn, bất cập trong quy trình quản lý bùn thải hiện nay.
 Ý nghĩa khoa học: Quản lý và xử lý bùn thải đang là vấn đề cấp bách của xã
hội, một số đề tài về bùn thải như ” Nghiên cứu xử lý bùn thải công nghiệp” của
PGS.TS Nguyễn Văn Phước, hoặc “Nghiên cứu và tái sử dụng một số loại bùn chứa
kim loại nặng bằng quá trình hóa rắn” của Lê Thanh Hải,… Nhận thấy đây là một đề
tài có tính thực tế cao nên em đã chọn đề tài “Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn

thải từ hệ thống XLNT của các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện
pháp để giảm thiểu, xử lý & tái sử dụng bùn thải” làm báo cáo tốt nghiệp nhằm có
những cái nhìn thực tế và học hỏi được nhiều kiến thức bên ngoài hơn.

GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

2


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải

CHƯƠNG 1.
1.1.

TỔNG QUAN TÀI LIỆU

TỔNG QUAN VỀ BÌNH DƯƠNG VÀ BÌNH PHƯỚC

1.1.1. Khái niệm
- Khu công nghiệp là khu chuyên sản xuất hàng công nghiệp và thực hiện các dịch vụ
cho sản xuất công nghiệp, có ranh giới địa lý xác định. [16]
- Diện tích đất công nghiệp là diện tích đất của khu công nghiệp đã xây dựng kết cấu
hạ tầng để cho nhà đầu tư thuê, thuê lại thực hiện dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh
trong khu công nghiệp, được xác định trong quy hoạch chi tiết xây dựng khu công
nghiệp được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. [17]
- Tỷ lệ lấp đầy của khu công nghiệp là tỷ lệ phần trăm (%) của diện tích đất công
nghiệp đã được cho nhà đầu tư thuê, thuê lại để hoạt động sản xuất kinh doanh trên

tổng diện tích đất công nghiệp của khu công nghiệp. [17]
1.1.2. Tỉnh Bình Dương
1.1.2.1.

Vị trí địa lý

Bình Dương là địa phương thuộc vùng Đông Nam Bộ và nằm trong vùng KTTĐ phía
Nam. Tổng diện tích tự nhiên của tỉnh là 2.694,43 km2 (chiếm khoảng 0,83% diện tích
cả nước và khoảng 12% diện tích Đông Nam Bộ), dân số có khoảng 1.802.500 người
(tháng 10/2014).
 Phía Đông giáp tỉnh Đồng Nai;
 Phía Tây giáp tỉnh Tây Ninh và một phần TP. HCM;
 Phía Nam giáp TP. HCM và một phần tỉnh Đồng Nai;
 Phía Bắc giáp tỉnh Bình Phước.
Hiện tại, tỉnh có 02 thành phố (TP Mới, TP Thủ Dầu Một), 04 thị xã (Thị xã Bến Cát,
thị xã Dĩ An, thị xã Thuận An, thị xã Tân Uyên) và 04 huyện (huyện Bàu Bàng, Bắc
Tân Uyên, Dầu Tiếng, Phú Giáo). [25]

GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

3


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải

Hình 1.1 Bản đồ hành chính tỉnh Bình Dương.
1.1.2.2.

Điều kiện tự nhiên

Trong tứ giác công nghiệp TP. HCM – Bình Dương – Bà Rịa Vũng Tàu, cự ly tính từ
đường ranh giới của tỉnh về trung tâm TPHCM là gần nhất và thuận tiện so với các
tỉnh lân cận. Các hệ thống giao thông kết nối của vùng Đông Nam Bộ với vùng Tây
Nguyên thì tỉnh Bình Dương cũng được xen vừa là cửa ngõ vừa là nơi trung chuyển
vận tải hàng hóa và khách hàng thuận lợi.
- Địa hình: Có vị trí chuyển tiếp giữa sườn phía Nam của dãy Trường Sơn với các tỉnh
Đồng bằng sông Cửu Long, nhìn chung địa hình của tỉnh tương đối bằng phẳng, khá
cao so với mực nước biển. Đất đai có thành phần chủ yếu là cát pha, sét pha nên phần
lớn diện tích của tỉnh đều thuận lợi cho phát triển cây công nghiệp và xây dựng cơ sở
hạ tầng.
- Sông ngòi: Bình Dương có nhiều sông, các sông lớn là sông Đồng Nai, sông Sài
Gòn, sông Bé, sông Thị Tính (là nhánh của sông Sài Gòn) và hồ thủy lợi Dầu Tiếng
với khối lượng nước ngọt lớn. Ngoài ra, còn có tuyến nước ngầm ở phía Nam của tỉnh,
là nguồn cung ứng nước cho nông nghiệp, công nghiệp và dân sinh.
- Khoáng sản: Theo tài liệu của Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, trên địa bàn
tỉnh có 57 vùng mỏ lớn nhỏ, chủ yếu là khoáng sản xây dựng, làm nguyên liệu cho các
ngàng gốm sứ, gạch ngói như cao lanh, sét gạch ngói, đá xây dựng, cuội sỏi, than bùn.
GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

4


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
Theo quy hoạch sử dụng đất Bình Dương đến năm 2020 đã được chính phủ phê duyệt,

quỹ đất quy hoạch dành cho phát triển khu, cụm công nghiệp toàn tỉnh đến 2020 là
14.513 ha chiếm khoảng 15,28% diện tích đất của tỉnh.
1.1.2.3.

Điều kiện kinh tế - xã hội

 Kinh tế
Nền kinh tế phát triển với tốc độ tăng trưởng cao (đạt 14%/năm), các ngành kinh tế
như công nghiệp, dịch vụ đều có mức tăng trưởng tốt.
Quy mô kinh tế liên tục tăng thời kỳ sau so với thời kỳ trước. Cơ cấu kinh tế chuyển
dịch đúng hướng: tăng nhanh tỷ trọng của các ngành dịch vụ, giảm tỷ trọng của các
ngành nông lâm ngư nghiệp.
Các ngành công nghiệp như khai thác khoáng sản; chế biến nông sản, thực phẩm và đồ
uống; chế biến gỗ; sản xuất vật liệu xây dựng và gốm sứ; hóa chất, cao su và nhựa; dệt
may – da giày; cơ khí điện tử và sản xuất kim loại,… phát triển, đóng vai trò quan
trọng trong phát triển kinh tế của Bình Dương.
Toàn tỉnh hiện có 28 khu công nghiệp (KCN) và 8 cụm công nghiệp, với tổng diện tích
khoảng 10.000 ha. Trong đó có những khu công nghiệp tiêu biểu cho cả nước về xây
dựng kết cấu hạ tầng hoàn chỉnh, đồng bộ và hiện đại, về tốc độ thu hút đầu tư, quản lý
sản xuất và bảo vệ môi trường như VISIP 1,2, Mỹ Phước, Đồng An,…
Nhiều khu đô thị và dân cư mới văn minh, hiện đại được hình thành, trong đó tiêu biểu
nhất là Thành phố mới Bình Dương với điểm nhấn là Trung tâm hành chính tập trung
của tỉnh đã chính thức đi vào hoạt động từ ngày 20/02/2014.
 Xã hội
- Hệ thống đào tạo: Tỉnh đã có 07 trường Đại học, 07 trường Cao đẳng, 16 trường
trung cấp chuyên nghiệp và 20 trung tâm dạy nghề và đào tạo khác.
Mặc dù lực lượng lao động của tỉnh được qua đào tạo hàng năm ngày càng tăng,
nhưng phần nhiều số lao động chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu phát triển của các
ngành kinh tế. Trong thời gian tới, cần tiếp tục đầu tư, nâng cao chất lượng đào tạo tại
các trường, các cơ sở đào tạo, để đảm bảo có một đội ngũ lao động chất lượng cao, đáp

ứng nhu cầu về lao động cho các ngành kinh tế của tỉnh, đặc biệt là lực lượng lao động
cho các KCN.
- Hệ thống đường giao thông: gồm đường bộ, đường sắt, đường hàng không, đường
sông tương đối thuận lợi trong việc phục vụ giao thông hàng hóa và phát triển kinh tế xã hội.
GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

5


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
- Hệ thống cấp điện: Nguồn cấp điện của tỉnh chủ yếu từ nguồn lưới điện quốc gia,
qua các đường dây cao thế và các trạm biến áp trung gian 500kV, 220kV và 110kV.
Mạng lưới hạ thế và phân phối điện của tỉnh khá phát triển và ngày càng được đầu tư
hoàn thiện hơn. Đến nay, các trạm nguồn 110kV của tỉnh có tổng dung lượng
1.518MVA, điện thương phẩm năm 2012 đạt 6.451 triệu kWh, 100% các xã ấp trong
tỉnh có điện, tỷ lệ sử dụng điện đạt 99,9%.
- Hệ thống cấp nước sạch:
Hệ thống sông Đồng Nai là nguồn cung cấp nước sản xuất và sinh hoạt cho các vùng
kinh tế trọng điểm phía Nam và tỉnh Bình Dương với 37 tỷ m3 vào mùa mưa và 4,2 tỷ
m3 vào mùa cạn.
Nước ngầm trên địa bàn cũng có trữ lượng lớn, chất lượng tốt với trữ lượng tiềm năng
2,18 triệu m3/ngày, tương lai hồ Phước Hòa bổ sung cung cấp nước cho sản xuất và
sinh hoạt của Bình Dương.
Hệ thống cấp nước cho các đô thị trong tỉnh gồm các nhà máy nước ở TP. Thủ Dầu
Một, Dĩ An, Mỹ Phước, Uyên Hưng, Nam Tân Uyên, Dầu Tiếng và Phước Vĩnh. Hệ
thống cấp nước nông thôn chủ yếu dùng nước giếng và nước sông. Tổng công suất cấp
nước toàn tỉnh đạt 267.800 m3/ngđ; 95% dân số thành thị được sử dụng nước sạch.

- Hệ thống thông tin truyền thông: Ngành bưu chính viễn thông ở Bình Dương đã
đáp ứng mọi yêu cầu về thông tin liên lạc đến các vùng trong cả nước và thế giới, với
khoảng 2,5 triệu thuê bao điện thoại, 756.721 thuê bao internet... [26]
1.1.3. Tỉnh Bình Phước
1.1.3.1.

Vị trí địa lý

Bình Phước là một tỉnh miền núi nằm về phía Tây của vùng Đông Nam Bộ. Có diện
tích tự nhiên là 6.874,62 km2 (chiếm khoảng 2,07% diện tích cả nước và bằng khoảng
30% diện tích vùng Đông Nam Bộ), được giới hạn trong tọa độ địa lý từ 11017’ đến
12019’ vĩ độ Bắc và 106024’ đến 107025’ kinh độ Đông.
Tỉnh hiện có 7 huyện (Bù Gia Mập, Đồng Phú, Hớn Quản, Bù Đăng, Lộc Ninh, Bù
Đốp, Chơn Thành) và 3 thị xã (Đồng Xoài, Phước Long, Bình Long) với 5 thị trấn, 13
phường và 103 xã. Dân số toàn tỉnh là 912.706 người (năm 2013), chiếm khoảng 1%
dân số toàn quốc, mật độ trung bình 133 người/km2. Ranh giới hành chính được xác
định bởi:
 Phía Bắc giáp với Campuchia;
 Phía Tây và Tây Bắc giáp tỉnh Tây Ninh Campuchia;
GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

6


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
 Phía Đông giáp tỉnh Đắc Nông, Lâm Đồng và Đồng Nai;
 Phía Nam và Đông Nam giáp tỉnh Bình Dương và Đồng Nai.

Được coi là bản lề chiến lược, tiếp giáp giữa trung du và đồng bằng và có đường biên
giới với Campuchia dài 240 km nên tỉnh Bình Phước có vị trí chiến lược rất quan trọng
đối với an ninh quốc gia.

Hình 1.2 Bản đồ hành chính tỉnh Bình Phước.
1.1.3.2.

Điều kiện tự nhiên

 Khí hậu
Khí hậu Đông Nam Bộ mang đặc điểm khí hậu nhiệt đới xích đạo gió mùa, chia ra 2
mùa rõ rệt: mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 11 và mùa khô thường kéo dài từ
tháng 12 đến tháng 4 năm sau, thuận lợi cho phát triển ngành sản xuất nông nghiệp.
 Chế độ thủy văn
Bình Phước có vị trí là thượng nguồn của khu vực Đông Nam Bộ, có hệ thống sông
suối, kênh rạch lớn và là nơi duy trì nguồn nước, nhưng khả năng cung cấp nước tưới
cho nông nghiệp rất hạn chế. Trên địa bàn tỉnh Bình Phước có 04 sông lớn: Sông Bé,
sông Sài Gòn, sông Đồng Nai và sông Măng.
Trên sông Bé đã có 3 công trình thủy điện lớn theo bậc thang là Thác Mơ, Cần Đơn,
Sóc Phu Miêng (Bình Phước) và công trình thủy lợi đập Phước Hòa (trên địa bàn 2
GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

7


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
tỉnh Bình Phước và Bình Dương). Các công trình này đã đi vào hoạt động, góp phần

cấp điện, cấp nước và cải thiện môi trường cũng như chất lượng nguồn nước vùng hạ
du sông Bé, sông Sài Gòn và Vàm Cỏ Đông.
1.1.3.3.

Điều kiện kinh tế - xã hội

 Tình hình nông nghiệp
Trong những năm gần đây, nền kinh tế tỉnh Bình Phước đã đạt được những thành tựu
quan trọng, giữ được tốc độ tăng trưởng khá và cơ cấu kinh tế đã có sự chuyển dịch
đáng kể theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ. Tuy nhiên, quy mô GDP
còn nhỏ so với cả nước và các tỉnh thuộc vùng KTTĐPN.
Giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và cả năm đạt 20.373 tỷ đồng, tăng 10,2% so với
năm 2013. Trong cơ cấu GDP, nông nghiệp vẫn đóng vai trò chủ yếu.
 Sản xuất công nghiệp
Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) ước năm 2014 tăng 10,7% so với cùng kỳ năm
trước, trong đó ngành công nghiệp khai thác mỏ giảm 3%; chế biến, chế tạo tăng
10,5%; ngành sản xuất và phân phối điện, khí đốt... tăng 7,2%; ngành cung cấp nước
và xử lý nước thải, rác thải tăng 5,6% so với cùng kỳ.
Giá trị sản xuất công nghiệp (giá so sánh năm 2010) năm 2014 ước đạt 23.009 tỷ đồng,
đạt 100,8% kế hoạch năm, tăng 10,1% so với năm trước. Một số sản phẩm chủ yếu
như: đá xây dựng giảm 1,5%, hạt điều nhân tăng 5%, tinh bột sắn tăng 19,3%, clinke
tăng 0,9%, xi măng tăng 2%, linh kiện điện tử tăng 12,8%, điện sản xuất tăng 4,9% so
với cùng kỳ. Tuy tốc độ tăng trưởng ngành công nghiệp đạt kế hoạch đề ra, nhưng sản
xuất công nghiệp vẫn còn gặp nhiều khó khăn nhất là nguồn vốn để duy trì, mở rộng
sản xuất, thị trường, giá cả thế giới luôn biến động theo chiều không thuận lợi, sức tiêu
thụ nội địa chưa cải thiện... đã ảnh hưởng đến năng lực sản xuất và tiêu thụ sản phẩm
của doanh nghiệp.
Tình hình hoạt động các KCN: Các khu công nghiệp đi vào hoạt động đã thu hút 124
dự án, trong đó có 43 dự án trong nước và 81 dự án nước ngoài, với tổng số vốn đăng
ký là 8.888,21 tỷ đồng và 777,33 triệu USD, tổng diện tích thuê đất là 502,01 ha.

 Thương mại - dịch vụ
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước cả năm 2014 thực hiện
25.770 tỷ đồng, đạt 101,1% kế hoạch năm, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước;
trong đó ngành thương nghiệp tăng 15,6%, ngành khách sạn, ăn uống tăng 9,1%,
ngành dịch vụ tăng 14,6%.
GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

8


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
Kim ngạch xuất khẩu năm 2014 ước thực hiện 871 triệu USD đạt 106,2% kế hoạch
năm, tăng 21,6% so với cùng kỳ năm trước. Những mặt hàng xuất khẩu chủ yếu ước
thực hiện đạt như sau: hạt điều 26,70 ngàn tấn, đạt 127,1% so với kế hoạch, tăng 3,3%
về lượng và 3,7% về giá trị so với cùng kỳ; mủ cao su thành phẩm thực hiện 132,75
ngàn tấn, đạt 102,1% so kế hoạch, tăng 14,5% về lượng và giảm 12,3% về giá trị so
với cùng kỳ, hàng dệt may tăng 68%, giày dép các loại tăng 336,7%, hàng điện tử
giảm 6,8%; sản phẩm bằng gỗ giảm 1,3%, nông sản khác giảm 14,1%, hàng hóa khác
tăng 165,1% so với cùng kỳ năm trước.
Kim ngạch nhập khẩu năm 2014 ước thực hiện 286 triệu USD đạt 173,7% kế hoạch
năm, tăng 74,6% so với cùng kỳ năm 2013.
- Về hoạt động du lịch:
Năm 2014, tổng số lượt khách tham quan ước thực hiện đạt 178.800 lượt khách, tăng
5% so với cùng kỳ, doanh thu ước đạt trên 194 tỷ đồng, tăng 14,47% so với cùng kỳ.
 Tình hình hạ tầng kỹ thuật
- Hệ thống giao thông: có mạng lưới giao thông khá phát triển, hệ thống giao thông
chính của Bình Phước là một phần của mạng lưới giao thông liên vùng quan trọng của

Quốc gia.
- Hệ thống thủy lợi:
Có 53 công trình thủy lợi gồm 43 hồ chứa, 9 đập dâng với tổng năng lực thiết kế tưới
cho 16.000 ha và cấp nước sinh hoạt cho thị xã Đồng Xoài và một số xã, thị trấn, một
số nông trường, trang trại.
- Cấp nước đô thị:
Trên địa bàn Bình Phước có 05 nhà máy nước đang hoạt động phục vụ các đô thị
Đồng Xoài, Bình Long, Phước Long, Lộc Ninh, Bù Đăng và 01 nhà máy nước Phú
Riềng huyện Bù Gia Mập. Tỷ lệ cấp nước đạt 20 - 25% dân số đô thị.
Trong thời gian tới tỉnh sẽ tập trung nâng cấp nhà máy nước Suối Cam từ 4.800
m3/ngđ lên 20.000 m3/ngđ và nhà máy nước An Lộc từ 3.000 m3/ngđ lên 6.000
m3/ngđ. Đồng thời xây dựng mới 5 dự án nhằm cung cấp nước cho đô thị và các KCN.
Thu gom, xử lý chất thải rắn; cấp thoát nước đô thị; phát triển cây xanh, chiếu sáng
được lãnh đạo ngành Xây dựng Bình Phước quan tâm phát triển. Phấn đấu đến năm
2015, nâng công suất cấp nước sinh hoạt tại 3 thị xã từ 26,58% như hiện nay lên 70%
và tại 7 thị trấn còn lại từ 7,44% lên 50%.
- Thoát nước đô thị:
GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

9


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bình Phước chưa có dự án xây dựng hệ thống thoát nước
và xử lý nước thải riêng. Hệ thống thoát nước thải đã được xây dựng chủ yếu là hệ
thống cống thoát nước dọc và ngang các tuyến đường. Việc quản lý, vận hành các
công trình thoát nước cần có sự quan tâm hơn của các cấp chính quyền. Sắp tới chỉ có

duy nhất đô thị Đồng Xoài có dự án xây dựng hệ thống thoát nước và xử lý nước thải
với quy mô 10.000 m3/ngày.đêm, tổng mức đầu tư gần 365 tỷ đồng.
 Môi trường
Dân số đô thị tăng cùng với mức sống nâng cao làm tăng lượng chất thải từ sinh hoạt
và dịch vụ đô thị, đặc biệt là nước thải và rác thải, làm tăng nhu cầu khai thác nguồn
tài nguyên nước, vệ sinh môi trường suy giảm.
Lượng phương tiện giao thông cơ giới gia tăng nhanh chóng trong các đô thị thải ra
nhiều bụi, khí độc hại và tiếng ồn đang mà mối lo ngại đến môi trường không khí và ô
nhiễm tiếng ồn hiện nay.
Sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp chủ yếu tập trung tại các đô thị sẽ làm gia
tăng ô nhiễm môi trường và gia tăng chất thải nguy hại.
Các thách thức của phát triển đô thị đối với môi trường đã và đang tiếp diễn, do đó các
cấp các ngành cần quan tâm hơn nữa trong việc phát triển đô thị với bảo vệ môi
trường. [3]
1.2. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN KHU CÔNG NGHIỆP Ở
VIỆT NAM
Từ lâu trong lịch sử phát triển kinh tế, người ta đã phát triển loại hình KCN để tập
trung các nhà máy sản xuất công nghiệp vào trong một khu vực.
KCN đầu tiên trên thế giới được thành lập vào năm 1896 ở Trafford Park thành phố
Manchester (Anh) với tư cách là một doanh nghiệp tư nhân. Sau đó vào năm 1899
vùng công nghiệp Clearing ở thành phố Chicago, bang Illinois bắt đầu hoạt động và
được coi là KCN đầu tiên của Mỹ. Tuy nhiên, trong giai đoạn này, do điều kiện địa lý,
môi trường và một số yếu tố khách quan cho thấy lợi thế giữa KCN tập trung và KCN
riêng lẻ chưa có sự chênh lệch đáng kể nên số lượng KCN tập trung chưa được các
doanh nghiệp công nghiệp chú trọng, cho đến những năm 1950 - 1960. Do điều kiện
công nghiệp phát triển mạnh nên ngoài điều kiện môi trường sinh thái và các điều kiện
xã hội đã có sự bùng nổ về phát triển các vùng công nghiệp và KCN tập trung.
Đối với những nước đang phát triển đầu tiên đã sử dụng hệ thống KCN là Pucto Rico.
Trong những năm từ 1947-1963, Chính phủ Pucto Rico đã xây dựng 480 nhà máy để
cho các doanh nghiệp thuê với cơ sở hạ tầng phù hợp nhằm thu hút các công ty chế

GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

10


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
biến của Mỹ, hầu hết các nhà máy tập trung trong hơn 30 KCN. KCN đầu tiên ở các
nước châu Á ra đời ở Singapore vào năm 1951, đến năm 1954 Malaysia cũng bắt đầu
thành lập KCN cho đến giữa thập kỷ 90 đã có 139 KCN, Ấn Độ bắt đầu thành lập
KCN từ 1955 đến năm 1979 đã có 705 khu công nghiệp. [30]
Ở Việt Nam, KCN Biên Hòa 1 là KCN đầu tiên, ra đời vào năm 1963 với tên gọi Khu
kỹ nghệ Biên Hòa, có diện tích khoảng 324ha.
Ước tính đến hết tháng 12/2015, trên phạm vi cả nước có 304/463 KCN được thành
lập, với tổng diện tích đất tự nhiên khoảng 85,2 ngàn ha, diện tích đất công nghiệp có
thể cho thuê đạt 56 ngàn ha. Trong đó, có 206 KCN đã đi vào hoạt động, 97 KCN
đang trong giai đoạn đền bù giải phóng mặt bằng.
Các KCN chủ yếu tập trung ở các vùng kinh tế trọng điểm, phân bố không đều trên 60
tỉnh, thành phố. Vùng Đông Nam Bộ có số lượng KCN được thành lập nhiều nhất 104
KCN (34,3%), tiếp đến là vùng Đồng bằng sông Hồng với 79 KCN (26,1%) và vùng
Tây Nam Bộ là 51 KCN (17,1%).
Còn tính đến hết tháng 6/2016, theo Vụ Quản lý các khu kinh tế - Bộ Kế hoạch và Đầu
tư, cả nước có 313 KCN được thành lập với tổng diện tích đất tự nhiên hơn 88 ngàn
ha. Trong đó, diện tích đất KCN có thể cho thuê đạt 60 ngàn ha, chiếm khoảng 68%
tổng diện tích đất tự nhiên, có 218 KCN đã đi vào hoạt động với tổng diện tích đất tự
nhiên gần 60 ngàn ha và 95 KCN đang trong giai đoạn đền bù giải phóng mặt bằng và
xây dựng cơ bản với tổng diện tích đất tự nhiên hơn 28 ngàn ha. Tổng diện tích đất
công nghiệp đã cho thuê đạt trên 28,5 ngàn ha, tỉ lệ lấp đầy 49%, riêng các KCN đã đi

vào hoạt động, tỉ lệ lấp đầy đạt gần 70%.
Trong 6 tháng đầu năm 2016, đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho hơn 300 dự
án nước ngoài với tổng vốn đầu tư trên 5,1 tỉ USD và điều chỉnh tăng vốn cho 205 lượt
dự án gần 900 triệu USD, cho thấy tăng thêm 6 tỉ USD, chiếm 46% tổng số lượt dự án
và chiếm 67% tổng vốn đầu tư đăng ký mới và điều chỉnh tăng thêm của cả nước. Thu
hút được gần 450 dự án trong nước với tổng vốn đăng ký 14.500 tỉ đồng, tập trung chủ
yếu vào lĩnh vực sản xuất sản phẩm may mặc cao cấp, công nghiệp phụ trợ cho công
nghiệp cơ khí và dệt may.
Lũy kế đến tháng 6/2016, các KCN, KKT đã thu hút được 7.510 dự án có vốn đầu tư
nước ngoài với tổng vốn đầu tư đăng ký là 147,6 tỉ USD, vốn thực hiện đạt 81,4 tỉ
USD (bằng 55% vốn đầu tư đã đăng ký); và 7.163 dự án có vốn đầu tư trong nước với
tổng vốn đăng ký hơn xấp xỉ 1.173 nghìn tỉ đồng, vốn thực hiện đạt 540 ngàn tỉ đồng
(bằng 45% vốn đầu tư đã đăng ký).
GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

11


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
Nhìn chung, tình hình sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp sản xuất trong
KCN, KKT khá ổn định, đạt tổng doanh thu hơn 55 tỉ USD (tăng 10% so với cùng kỳ
năm 2015 và bằng 45% kế hoạch năm 2016). Kim ngạch xuất khẩu của các doanh
nghiệp đạt trên 25 tỉ USD (bằng 90% cùng kỳ năm 2015 và chiếm 47% tổng kim
ngạch xuất khẩu cả nước trong 6 tháng đầu năm 2016). [12]
1.3. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KHU CÔNG NGHIỆP Ở 2 TỈNH BÌNH
DƯƠNG VÀ BÌNH PHƯỚC
1.4.1. Các khu công nghiệp tỉnh Bình Dương

1.4.1.1.

Tình hình phát triển

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bình Dương có 29 KCN được thành lập với tổng diện tích
quy hoạch là 10.794,23 ha. Trong đó, có 28 KCN (diện tích 10.591,83 ha) đã chính
thức đi vào hoạt động và thu hút dự án đầu tư, riêng KCN Thới Hòa đang tiếp tục đầu
tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Diện tích bình quân của KCN trên địa bàn hiện đạt
372ha/KCN. Tỷ lệ lấp kín diện tích cho thuê của các KCN đạt 57%.
 12 KCN đạt tỷ lệ trên 90% (Sóng Thần 1, Đồng An, Tân Đông Hiệp A, Việt
Hương, VSIP, VSIP II, Mỹ Phước 2, Mapletree, Bình An, Sóng Thần 2, Bình Đường,
Nam Tân Uyên);
 4 KCN đạt trên 60% (Mỹ Phước, Tân Đông Hiệp B, Mai Trung, Việt Hương 2);
KCN có diện tích lớn nhất là KCN VSIP II (phường Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một và xã
Vĩnh Tân, huyện Tân Uyên) có diện tích 1.008 ha; có diện tích nhỏ nhất là KCN Bình
Đường (Thị xã Dĩ An) với 16,5 ha. [26]
Bảng 1.1 Thống kê KCN theo địa phương của tỉnh Bình Dương
Khu vực

Danh sách KCN

Số lượng

Diện tích

06

715,463 ha

03

647,604 ha

- KCN Dệt may Bình An
- KCN Sóng Thần 1
Thị xã Dĩ An

- KCN Bình Đường
- KCN Sóng Thần 2
- KCN Tân Đông Hiệp A
- KCN Tân Đông Hiệp B

Thị xã Thuận An

- KCN Đồng An I
- KCN VSIP I

GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

12


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của
các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
- KCN Việt Hương
- KCN Mỹ Phước 1
- KCN Mỹ Phước 2
- KCN Mỹ Phước 3

- KCN Bàu Bàng
Thị xã Bến Cát

- KCN Rạch Bắp

09

5.131,64 ha

03

1.525,99 ha

08

2773,522 ha

29

10.794,23 ha

- KCN An Tây
- KCN Mai Trung
- KCN Việt Hương 2
- KCN Thới Hòa
- KCN Đất Cuốc
Huyện Tân Uyên

- KCN Tân Bình
- KCN Nam Tân Uyên

- KCN Đại Đăng
- KCN Kim Huy
- KCN Phú Tân

TP. Thủ Dầu Một

- KCN Đồng An II
- KCN VSIP II
- KCN VSIP II Mở rộng
- KCN Mapletree
- KCN Sóng Thần 3

Tổng cộng

(Nguồn Tổng hợp).
Tính đến năm 2015, các KCN Bình Dương có 1.479 dự án có hiệu lực, bao gồm 1.050
dự án có vốn đầu tư nước ngoài với tổng vốn đăng kí 7.676 tỷ USD và 429 dự án đầu
tư trong nước với tổng vốn đầu tư đăng kí là 32.740 tỷ đồng. Thu hút 43 quốc gia và
vùng lãnh thổ đầu tư vào KCN, trong đó Đài Loan đứng đầu (với 298 dự án, vốn 2 tỷ
USD), kế đến là Hàn Quốc (193 dự án, vốn 988 triệu USD), Nhật Bản (110 dự án, vốn
700 triệu USD), Hồng Kông (36 dự án, vốn 611 triệu USD).
Các KCN ra đời đã tạo nên những vùng công nghiệp tập trung, tác động rất tích cực tới
việc phát triển các cơ sở nguyên liệu, thúc đẩy phát triển các loại hình dịch vụ phục vụ
GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

13


Đồ án Tốt nghiệp - Đánh giá đặc tính, công nghệ xử lý bùn thải từ hệ thống XLNT của

các KCN Bình Dương, Bình Phước và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu, xử lý & tái
sử dụng bùn thải
công nghiệp, nâng cao giá trị nông sản hàng hóa, nâng cao hiệu quả tổng hợp của các
ngành sản xuất.
Tổng doanh thu đạt khoảng 54,3 tỷ USD, kim ngạch nhập khẩu 25,5 tỷ USD, kim
ngạch xuất khẩu 30,3 tỷ USD, nộp ngân sách Nhà nước 1,36 tỷ USD. [11]
1.4.1.2.

Giới thiệu về các khu công nghiệp tỉnh Bình Dương

Thông tin chi tiết về các khu công nghiệp tỉnh Bình Dương được trình bày trong Phụ
lục 6.
Nhìn chung, các KCN trên địa bàn tỉnh Bình Dương đều thu hút đa ngành nghề, tập
trung chủ yếu vào các ngành như điện, điện tử, gia dụng, cơ khí, cơ khí chính xác, gỗ,
may mặc,… Bên cạnh đó, cũng có một số ngành nghề công nghiệp không tốt cho môi
trường như dệt nhuộm, xi mạ, sản xuất hóa chất,…
1.4.1.3.

Quy hoạch khu công nghiệp tỉnh Bình Dương đến năm 2020

Quy hoạch chi tiết KCN tỉnh Bình Dương đến năm 2020 được quy định cụ thể theo
Công văn số 173/TTg-KTN của Thủ tướng Chính phủ cấp ngày 28 tháng 01 năm
2016.
Đến năm 2020, tỉnh Bình Dương có 34 KCN với những điều chỉnh được trình bày
trong Phụ lục 7.
1.4.2. Các khu công nghiệp tỉnh Bình Phước
1.4.2.1.

Tình hình phát triển

Đến năm 2011, Bình Phước được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch phát
triển công nghiệp 8 KCN với tổng diện tích 5.244ha (KCN Chơn Thành 682ha, KCN
Minh Hưng 485ha, KCN Tân Khai 600ha, KCN Đồng Xoài 755ha, KCN Bắc Đồng
Phú 200ha, KCN Nam Đồng Phú 72ha, KCN Sài Gòn - Bình Phước 450ha, KCN
Becamex - Bình Phước 2.000ha).
Để tạo điều kiện cho các nhà đầu tư hạ tầng trong việc triển khai thực hiện dự án,
UBND tỉnh đã chia 8 KCN này thành 19 KCN với diện tích thực tế 5192ha (KCN
Chơn Thành I 125ha, KCN Chơn Thành II 76ha, KCN Bình Phước - Đài Loan 486ha,
KCN Minh Hưng - Hàn Quốc 193ha, KCN Minh Hưng III 292ha, KCN Tân Khai I
63ha, KCN Tân Khai II: 270ha, KCN Tân Khai 45ha: 45ha, KCN Việt Kiều 104ha,
KCN Thanh Bình 92ha, KCN Đồng Xoài I 163ha, KCN Đồng Xoài II 85ha, KCN Đồng
Xoài III 121ha, KCN Đồng Xoài IV 92ha, KCN Đại An - Sài Gòn 285ha, KCN Nam
Đồng Phú 69ha, KCN Bắc Đồng Phú 190ha, KCN Sài Gòn - Bình Phước 450 ha, KCN

GVHD: PGS.TS Tôn Thất Lãng
SVTH: Nguyễn Thị Hồng Nhung

14