Trường THCS Ngô Quyền Giáo n Sinh 8
Ngày soạn: 1-12-2006 TUẦN 15
Tiết : 30
Bài: 29 HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỢNG VÀ THẢI PHÂN
I MỤC TIÊU :
- HS trình bày được những đặc điểm cấu tạo của ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ chất dinh dưỡng.
Các con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng từ ruột non tới các cơ quan, tế bào. Vai trò của con
đường vận chuyển chất dinh dưỡng và của ruột già trong quá trình tiêu hoá của cơ thể.
- Rèn luyện kó năng quan sát hình , phân tích thông tin đưa ra kết luận. Kó năng hoạt động nhóm.
- Giáo dục ý thức tự giác và nghiêm túc . ý thức ăn uống chống tác hại cho hệ tiêu hoá.
II. CHUẨN BỊ :
+ Gv: Tranh H29.1 , bảng phụ.
+HS: Kẻ bảng trang 95.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.
1.n đònh tổ chức : (1 phút) Kiểm tra sỉ số học sinh.
2.Kiểm tra bài củ : (3 phút) Hoạt động tiêu hoá chủ yếu ở ruột non là gì?
Giới thiệu bài: Thức ăn sau khi biến đổi thành chất dinh dưỡng đượccơ thể hấp thụ như thế nào?
3. Bài mới :
Hoạt động 1: (18 phút) Hấp thụ chất dinh dưỡng.
Mục tiêu: Hskhảng đònh được ruột non là nơi hấp thụ chất dinh dưỡng. Thấy được cấu tạo cuả ruột non phù
hợp với sự hấp thụ..
Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh.
GV: Yêu cầu HS đọc thông tin và quan sát hình
nghiên cứu thảo luận nhóm hoàn thành phần lệnh.
+ Căn cứ vào đâu người ta khẳng đònh rằng ruột non
là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hoá đảm nhận vai trò
hấp thụ chất dinh dưỡng?
GV: nhận xét và phân tích kó trên đồ thò.
+ Diện tích bề mặt hấp thụ có liên quan tớihiệu quả
hấp thụ như thế nào?
+ Đặc điểm cấu tạo trong của ruột non có ý nghóa gì
với chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng của nó?
+ Ruột non có đặc điểm cấu tạo nào làm tăng diện
tích bề mặt hấp thụ và khả năng hấp thụ ?
GV: nhận xét và bỗ sung đưa ra kết luận.
- HS đọc thông tin và quan sát hình nghiên cứu thảo
luận nhóm hoàn thành phần lệnh.
+ Dưa vào thực nghiệm và phản ánh qua đồ thò.
+ Diện tích bề mặt hấp thụ tăng dẫn đến hiệu quả hấp
thò chất dinh dưỡng cũng tăng.
+ Diện tích bề mặt bên trong của ruột non rất lớn là
điều kiện cho sự hấp thụ các chất dinh dưỡng với hiệu
quả cao. Tức là cho phép 1 số lượng lớn chất dinh
dưỡng thấm qua các tế bào niêm mạc ruột trên đơn vò
thời gian.
+ Có nhiều nếp gấp, lông ruột, hệ thống mao mạch.
HS nhận xét và bỗ sung.
* Tiểu kết: - Ruột non là nơi hấp thụ chất dinh dưỡng.
- Cấu tạo ruột non phù hợp với việc hấp thụ: + Niêm mạc ruột có nhiều nếp gấp.
+ Có nhiều lông và tuyến ruột cực nhỏ.
+ Mạng lưới mao mạch máu và bạch huyết dày đặc.
+ Ruột dài từ 2,8-3m. tổng diện tích bề mặt 500m
2
.
GV: Trần Thò Hồng Vân
Trang 74
Trường THCS Ngô Quyền Giáo n Sinh 8
Hoạt động 2:( 13phút) Con đường vận chuyển, hấp thụ các chất và vai trò của gan.
Mục tiêu: HS chỉ được 2 con đường vận chuyển các chất và vai rò quan trọng của gan.
GV: Yêu cầu HS đọc thông tin và quan sát hình
nghiên cứu thảo luận nhóm hoàn thành phần lệnh.
GV: Yêu cầu Hs liệt kê được các chất dinh dưỡng vào
các cột.
GV: treo bảng chuẩn yêu cầu HS tự sửa.
- HS đọc thông tin và quan sát hình nghiên cứu thảo
luận nhóm hoàn thành phần lệnh.
- Hs liệt kê được các chất dinh dưỡng vào các cột.
Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyển
theo đường máu
Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyển theo
đường bạch huyết
- Đường.
- Axit béo và glyxêrin.
- Các vitamin tan trong nước.
- Các muối khoáng.
- Nước .
- Lipit ( các giọt nhỏ đã được nhũ tương hoá).
- Các vitamin tan trong dầu ( vitamin A, D, E,
K).
+ Gan đóng vai trò gì trên con đường vận chuyển các
chất dinh dưỡng về tim?
GV: Gan có chức năng khử độc nhưng không phải là
vô tận . Nếu mức độ sử dụng tràn lan của các hoá
chất bảo vệ thực vật thì sẽ gây nhiều bệnh nguy hiểm
về gan. Nên cần đảm bảo an toàn thực phẩm.
GV nhận xét và bỗ sung đưa ra kết luận.
+ Điều hoá nồng độ các chất dự trữ trong máu luôn
ổn điònh.
Khử độc.
HS khác nhận xét và bỗ sung
Tiểu kết: Thông tin ở bảng trên.
- Vai trò của gan: Điều hoá nồng độ các chất dự trữ trong máu luôn ổn đinh và khử độc
Hoạt động 3 (7 phút) Thải phân.
Mục tiêu: HS chỉ rõ được vai trò quan trọng của ruột già.
GV: Yêu cầu HS đọc thông tin nghiên cứu trả lời câu
hỏi.
+ Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu
hoá ở cơ thể người là gì?
GV: Ruột già không phải là nơi chứa phân vì ruột già
dài 1,5m.
Hoạt động cơ học của ruột già: dồn chất chứa
trong ruột xuống ruột thẳng.
GV: 1 số nguyên nhân gây bệnh táo bón ảnh hưởng
tới ruột và hoạt động của con người: đó là lối sống ít
vận động thể lực, giảm nhu động ruột già.
Ngược lại nếu ăn nhiều chất xơ, vận động vừa
phải thì ruột già hoạt động dễ dàng.
GV nhận xét và bỗ sung đưa ra kết luận.
- HS đọc thông tin nghiên cứu trả lời câu hỏi.
+ Hấp thụ nước cần thiết cho cơ thể.
Thải phân cùng với chất cặn bả ra khỏi cơ thể.
- HS ghi nhận thông tin GV cung cấp.
HS khác nhận xét và bỗ sung
GV: Trần Thò Hồng Vân
Trang 75
Trường THCS Ngô Quyền Giáo n Sinh 8
Tiểu kết: Vai trò của ruột già:
+ Hấp thụ nước cần thiết cho cơ thể.
Thải phân cùng với chất cặn bả ra khỏi cơ thể.
4 Cũng cố: (2 phút) HS đọc ghi nhớ SGK, GV cũng cố toàn bài.
5. Dặn dò. ( 1 phút) Học bài, làm bài tập,xem bài mơi.
GV: Trần Thò Hồng Vân
Trang 76