MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5_6 TUỔI

ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG
GIÁO DỤC ÂM NHẠC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Như chúng ta đã biết âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh
thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn
ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác
gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc
trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm
âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó
giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình.
Trong chương trình giáo dục mầm non, môn giáo dục âm nhạc là
một môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu
thích, là nguồn cảm hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật. Nó là một
phương tiện hữu hiệu cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục ở trường. Có
thể coi âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời trong công tác chăm sóc
và giáo dục trẻ. Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục trẻ
lòng yêu âm nhạc, biết cảm thụ âm nhạc qua các hoạt động âm nhạc phong
phú như: Ca hát, vận động theo nhạc , múa, nghe hát, vỗ tay theo lời ca, trò
chơi âm nhạc… Đặc biệt là đối với trẻ 5 - 6 tuổi sắp bước sang một cấp học
mới là cấp Tiểu học, tôi nhận thấy bộ môn âm nhạc với các bé là vô cùng
quan trong, âm nhạc giúp các em trưởng thành hơn về cả tâm hồn và thể
chất…. Trong chương trình mẫu giáo, hoạt động giáo dục âm nhạc chiếm
một vị trí quan trọng mang đến sự phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí
tuệ, tình cảm, thẫm mỹ. Âm nhạc đi cùng các em trong suốt buổi học. Từ
tập thể dục buổi sáng đến trò chơi hoặc tích hợp vào các môn học một cách
hiệu quả, đều mang đến sự phấn khởi, tươi vui, xua đi sự mệt mỏi của trẻ
trong các giờ học. Có lẽ vì vai trò cần thiết và không thể thiếu của âm nhạc
đối với các cháu, nên khi nhắc đến trẻ mẫu giáo là người ta nghĩ ngay đến
1

hoạt động múa hát. Nhưng sử dụng âm nhạc như thế nào để hiệu quả cao
nhất đối với các cháu mới là đáng quý. Nếu vận dụng không phù hợp thì sẽ
mang hiệu quả ngược lại và có thể tạo ra hậu quả nghiêm trọng cho các
cháu. Tôi luôn suy nghĩ, làm thế nào để các cháu cảm thụ âm nhạc, nắm bắt
nội dung bài hát và thuộc bài hát nhanh chóng một cách tự nhiên, hứng thú
mà không cần phải dồn ép trẻ vào một khuôn mẫu cứng nhắc, một sự sao
chép máy móc, bởi đối với các cháu là một hình phạt nặng nề nhất.
Xác định được tầm quan trọng của âm nhạc trong sự phát triển toàn
diện của trẻ, tôi rất băn khoăn trước thực trạng tại lớp. Trong thời gian thực
hiện công tác giảng dạy tôi đã nghiên cứu tìm ra biện pháp khắc phục khó
khăn để chất lượng giáo dục âm nhạc của lớp mình đạt kết quả cao hơn.
Bản thân Tôi đã tiến hành hướng dẫn và tổ chức thành công và hiệu quả
cho trẻ tham gia hoạt động, rèn luyện theo định hướng lồng ghép vận động
âm nhạc trong học tập và vui chơi. Qua đó tôi đã rút ra được những kinh
nghiệm đáng quý. Sau đây là phần trình bày về sáng kiến kinh nghiệm mà
tôi đã thực hiện trong quá trình giảng dạy với tên đề tài: “Một số biện
pháp để nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi” tôi trực tiếp giảng dạy.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
Tôi nghiên cứu vấn đề này tại trường mẫu giáo nơi tôi đang công tác.
Trong quá trình giảng dạy các môn học, đặc biệt là môn giáo dục âm nhạc
tôi đã gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
* Khó khăn:
- Trong tổ chức hoạt động giáo viên chưa chú ý cho trẻ thể hiện năng
khiếu về âm nhạc…
- Khả năng cảm thụ âm nhạc của các bé còn yếu
- Một số trẻ trầm tĩnh, thụ động ít tham gia vào các hoạt động tập thể.
Khi nghe nhạc một số trẻ thờ ơ không có phản ứng mặc dù nhạc nhẹ hay
sôi động

2


- Phụ huynh thường chỉ chú ý luyện viết chữ, tô số để con mình bước
vào lớp một mà ít quan tâm đến khả năng âm nhạc và niềm yêu thích của
trẻ. Vì thế đây là khó khăn lớn nhất tôi gặp phải. Bên cạnh đó do nhà
trường còn khó khăn chưa có kinh phí, các lớp chưa có máy chiếu, nên sử
dụng chương trình powerpoint trên máy tính sách tay, màn hình nhỏ chưa
đem lại hiệu quả cao.
Trẻ nông thôn vốn ít mạnh dạn lại ít có điều kiện tiếp xúc với âm nhạc
ngay từ bé. Khi tôi mở nhạc cho các cháu hát theo nhạc, bước đầu các cháu
rất lạ lẫm và khó bắt nhịp vào bài hát sao cho khớp nhạc.
*Thuận lợi:
Đầu năm học 2016-2017, tôi được phân công trực tiếp giảng dạy và
chủ nhiệm lớp lớn lá 2 khu trung tâm của trường.Thực hiện giảng dạy theo
chương trình giáo dục mầm non, có một số trẻ đã học qua lớp 4-5 tuổi nên
trẻ cũng mạnh dạn. Sân trường thoáng mát, rộng, sạch, có cây xanh bóng
mát thích hợp cho hoạt động múa hát, hoạt động ngoài trời của trẻ. Phụ
huynh khá quan tâm trong công việc học tập cũng như vui chơi đối với các
cháu. Phần lớn các cháu đi học đúng giờ nên tôi tận dụng thời gian đầu giờ
học mở nhạc cho trẻ nghe giáo dục thêm âm nhạc cho trẻ. Lớp có tivi, máy
hát, ứng dụng vào hoạt động giáo dục âm nhạc gây thêm hứng thú cho trẻ.
Bản thân tôi có trình độ chuyên môn chuẩn, yêu nghề, mến trẻ. Sử
dụng chương trình Powerpoint tốt nên hoạt động giáo dục âm nhạc mang
lại hiệu quả cao hơn. Bên cạnh đó tôi được nhà trường tạo điều kiện cho
thao giảng, dự giờ, lắng nghe góp ý, học hỏi kinh nghiệm của những người
đi trước từ đó ngày càng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và vun
đắp kinh nghiệm cho bản thân.
Từ những mặt khó khăn và thuận lợi trên, bằng nhiều thử nghiệm và
tiết dạy áp dụng những biện pháp khác nhau, tôi tìm ra những biện pháp có

hiệu quả nhất và trong quá trình thực hiện đã thu nhiều kết quả khả thi.

3


Vào đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng khi trẻ tham gia
các hoạt động phát triển giáo dục âm nhạc kết quả như sau:

STT

Mức độ hứng thú của trẻ

Số lượng trẻ

Tỉ lệ %

1

Không hứng thú

20/33

60.6%

2

Hứng thú

7/33

21,2%

3

Rất hứng thu

6/33

18,2%

Như vậy, hiệu quả của việc phát triển giáo dục âm nhạc không chỉ
phụ thuộc vào hình thức tổ chức dạy học mà còn phụ thuộc phần lớn vào
phương pháp dạy học. Do đó, giáo viên cần nắm vững những phương pháp,
biện pháp giảng dạy thích hợp, sáng tạo, linh hoạt và không ngừng đổi mới
nhằm mang lại hứng thú cho trẻ khi tham gia các hoạt động phát triển giáo
dục âm nhạc. Giáo viên cũng tránh bắt trẻ tập, rập khuôn, miễn cưỡng mà
phải lấy trẻ làm trung tâm, phải lôi cuốn, kích thích được trẻ tham gia tự
nguyện, hứng thú. Trên nền tảng đó, tôi đã đưa ra một số biện pháp giúp trẻ
phát triển các hoạt động giáo dục âm nhạc thông qua hình thức rèn luyện
trong và ngoài tiết học.
1/ Gây hứng thú bằng cách bố trí, trang trí hợp lý góc âm nhạc:
Tôi chú ý cách bố trí và trang trí hợp lý ở góc âm nhạc trước bởi như
các bạn đồng nghiệp đã biết: Theo chương trình mầm non thì hoạt động
góc chiếm vị trí quan trọng trong ngày. Thông qua hoạt động góc, trẻ được
luyện tập những kiến thức mình đã học, bên cạnh đó trẻ được thể hiện năng
lực, sự yêu thích và sự sáng tạo của mình. Chỉ trong góc âm nhạc, trẻ mới
tự do thể hiện sự sáng tạo của mình, trẻ có thể bắt chước những hình tượng
âm nhạc mình yêu thích. Trẻ làm những ca sỹ, vũ công tý hon thực thụ và
thể hiện tài năng của mình. Qua đó nếu tinh ý và bao quát trẻ tốt. Cô giáo
sớm phát hiện ra những thiên tài âm nhạc từ đó thôi thúc cho nó đâm chồi

4


nở hoa. Vì thế ở góc âm nhạc cần bố trí và trang trí một cách hợp lý mới có
thể thu hút, lôi kéo trẻ hoạt động, tránh sự nhàm chán, mệt mỏi, áp đặt.
Ở đây tôi nói đến từ “hợp lý” với ý nghĩa việc bố trí và trang trí phải
đảm bảo tính khoa học, thẫm mỹ. Nếu đẹp mà không khoa học thì cũng
không hiệu quả và ngược lại. Ví như: Góc âm nhạc không được đặt sát góc
học tập, góc thư viện. Hoạt động ở góc thư viện cần tính yên tĩnh, hoạt
động âm nhạc thì ồn ào, náo nhiệt. Vì thế hai góc này phải đặt cách xa
nhau. Sân khấu âm nhạc phải trang trí phù hợp với từng chủ đề (Tính khoa
học) là phải đẹp về màu sắc, phù hợp với ý thích của trẻ mẫu giáo (tính
thẫm mỹ). Trang trí đặt ngang tầm nhìn của trẻ, không quá cao, không quá
thấp để lôi cuốn trẻ. Đồ dùng ở góc âm nhạc phải phong phú đa dạng, có
nhiều thanh gõ, trang phục, phụ kiện để trẻ lựa chọn. Khi cho trẻ hoạt động
góc, cô chú ý gợi ý trẻ mặc trang phục phù hợp với bài hát.
Ví dụ: bài hát thiếu nhi với tính cách nhí nhảnh “Em đi mẫu giáo”,
“Con chuồn chuồn”… thì mặc váy ngắn; bài hát mang âm hưởng dân ca
“Inh là ơi”, “Con cò”… thì mặc trang phục vùng miền phù hợp để trẻ cảm
nhận thêm tính chất của từng bài hát. Mặt khác phải chú ý động viên cổ vũ
để lôi cuốn trẻ vào hoạt động giáo dục âm nhạc.
2/ Chuẩn bị chu đáo, sinh động trang phục văn nghệ, dụng cụ
âm nhạc cho trẻ:
Nhu cầu to lớn của trẻ mẫu giáo là được khám phá, trải nghiệm.
Khi trẻ hát một bài hát hay múa một làn điệu quê hương, dân ca… Trẻ cần
phải hóa thân vào nhân vật, thả hồn mình vào điệu múa ấy. Vì thế trang
phục cho hoạt động góc âm nhạc đóng vai trò quan trọng. Khi trẻ biễu diễn
bài “Múa với bạn Tây nguyên”, trẻ được mặc những bộ trang phục Jrai hay
bài “Trống cơm” trẻ được khoác lên mình áo tứ thân, váy thì điệu múa trở

nên uyển chuyển hơn, có hồn hơn, trẻ có cảm giác mình là những diễn viên
thực sự từ đó tạo thêm niềm hứng thú và tích cực hoạt động cho trẻ. Vì thế
tôi chú ý vận động phụ huynh cùng hổ trợ mua một số trang phục đặc trưng
5


cho mỗi vùng miền, một số váy xinh xắn để trẻ mặc trong hoạt động góc
âm nhạc hay biểu diễn văn nghệ ở trường, địa phương.
Hoạt động âm nhạc càng ngày càng phong phú, đa dạng, không
đơn thuần chỉ có múa hát mà trẻ còn biết gõ nhịp theo tiết tấu, theo nhịp,
theo phách, trẻ biết tham gia chơi nhiều trò chơi âm nhạc phong phú, để từ
đó giúp các em cảm nhận được tiết tấu, giọng điệu, tính chất, nét riêng của
từng bài hát. Vì thế đạo cụ, dụng cụ âm nhạc là sự chuẩn bị cần thiết và
không thể thiếu trong hoạt động âm nhạc. Từ những nguyên vật liệu phế
thải sẵn có ở địa phương tôi tuyên truyền vận động học sinh và phụ huynh
sưu tầm và hỗ trợ, đóng góp cho lớp như vỏ chai, vỏ sò, lon sữa, gáo dừa,
thanh tre, những miếng gỗ… Để tạo ra những nhạc cụ âm nhạc cho tre sử
dụng một cách linh hoạt trong các giờ hoạt động âm nhạc cũng như các
hoạt động học khác.
3/ Tích hợp giáo dục âm nhạc cho các hoạt động khác:
Các bài hát trong chương trình mẫu giáo thường có tính chất vui
tươi, giọng điệu ngọt ngào, trong sáng như dòng sửa mẹ. Những nốt nhạc
như biết nhảy múa có sức hút kì diệu đối với trẻ. Vì thế tích hợp giáo dục
âm nhạc vào các hoạt động hằng ngày của trẻ phù hợp sẽ tạo hiệu quả to
lớn, xua đi sự mệt mỏi căng thẳng và tạo nên sự hứng thú cho trẻ.
Ví dụ: Trong chủ điểm “Trường mầm non” tôi có thể tích hợp một số
bài hát về mái trường thân yêu của trẻ, về cô giáo, các bạn. Đầu giờ đón trẻ
hay trong giờ trả trẻ, cô có thể mở đĩa cho trẻ nghe bài hát “Ngày vui của
bé” nhạc và lời Hoàng Văn Yến; “Ngày đầu tiên đi học” nhạc của Nguyễn
Ngọc Thiện, lời Nguyễn Phương; “Cháu đi mẫu giáo” nhạc và lời của

Phạm Văn Tuấn; “Trường chúng cháu là trường mầm non” nhạc và lời của
Phạm Tuyên… Khi nghe những bài hát này tạo cho trẻ niềm vui được đến
trường, trẻ có cảm giác mái trường mẫu giáo cũng gần gũi như ngôi nhà
thân yêu của bé. Ở đó có cô giáo cũng chăm sóc cho bé như mẹ hiền. Trẻ
cảm nhận đó là môi trường đầy tình thương và an toàn dành cho mình, từ
6


đó trẻ yêu thích được đến trường, được vui chơi và hòa đồng cùng các bạn
trong lớp. Không chỉ có vai trò giáo dục, hình thành cho trẻ tình yêu
trường, yêu lớp, cô giáo, bạn bè mà trẻ còn cảm nhận được nhịp điệu, giọng
điệu và tính chất của bài hát.
Trong các tiết dạy bài thơ, câu chuyện, môi trường xung quanh hay
hoạt động tạo hình… tích hợp âm nhạc phù hợp đều có tác dụng lớn.
Ví dụ: Trong tiết làm quen với môi trường xung quanh với đề tài
“Làm quen với động vật sống trong nhà” thuộc chủ điểm “Thế giới động
vật”, cô có thể tích hợp một số bài hát nói về các con vật đáng yêu ngộ
nghĩnh trong gia đình để hình thành ở trẻ tình yêu và ý thức bảo vệ chăm
sóc đối với động vật. Qua đây, trẻ cũng khắc sâu thêm đặc điểm về con vật
như bài “Thương con mèo” nhạc và lời Huy Du. Lời bài hát “Kìa con mèo
kêu meo meo. Con mèo trèo, ngã lăn queo. Kìa con mèo, kêu meo meo.
Thương con mèo trèo lấm hết chân tay, meo meo meo…” Qua bài hát này
với tính chất vui nhộn không những làm sinh động thêm cho tiết dạy về
môi trường xung quanh mà còn hiện rõ hình ảnh con mèo trong tâm trí trẻ.
Ví dụ như bài hát “Mèo con” Meo meo meo! Mèo bé tí teo. Nó đi
theo mẹ học leo học trèo. Meo meo meo !. Mèo bé tí teo. Nay biết leo trèo
mẹ càng thêm yêu. Meo meo meo, meo!
Bài hát với tích chất vui tươi, giọng điệu nhẹ nhàng, nhịp độ (tempo=
90) vừa phải, dể hát. Lời bài hát đơn giản, ngắn gọn nhưng đã nêu lên nét
đặc trưng của con vật có tiếng kêu “Meo meo meo” và “thích leo trèo”. Vì

vậy rất phù hợp cho lứa tuổi mẫu giáo. Tích hợp bài hát “Mèo con” làm
cho tiết học thêm sinh động, hấp dẫn và còn xoáy sâu nội dung trẻ cần
khám phá, tìm hiểu.
Hay bài hát Gà gáy “Thấy trời đã sáng. Gà gáy ó o. Đua nhau gà
gáy. Gà gáy thật to. Ò ó o. Ò ó o”
Với giọng điệu vui tươi, trong sáng, nhịp độ vừa phải, lời bài hát dễ
nhớ, dễ thuộc. Các nốt nhạc là những nốt móc đơn, nốt đen và dấu lặng.
7


Tích hợp bài hát này cho trẻ rất hiệu quả trong tiết dạy. Dù không cố tình
nói rõ hình ảnh các con vật trong bài hát. Nhưng khi hát hay nghe hát, hình
ảnh chú gà trống thi nhau gáy vào mỗi buổi sáng trở nên đáng yêu và có ích
hơn trong nhận thức của các cháu. Đó chính là hiệu quả mà nội dung tích
hợp mang lại trong hoạt động. Như vậy tiết học vừa mang lại hiệu quả cao.
Bên cạnh đó còn rất nhiều bài hát như: “Gà trống gáy”, “Chú voi con”…
đều nói về các con vật hết sức đáng yêu. Qua đó hình thành cho trẻ tình yêu
đối với các con vật nhỏ bé.
Hay ngay trong trò chơi “Dán hoa tặng mẹ” Chia thành hai đội chơi
lên dán những bông hoa tặng mẹ nhân ngày 8/3. Trong khi trẻ tham gia trò
chơi này, tôi mở lời bài hát “Bông hoa tặng cô” Trẻ thêm hứng thú hơn khi
tham gia trò chơi và trò chơi cũng trở nên một cuộc thi đua rất nhẹ nhàng
với trẻ…
Trong hoạt động tập thể dục buổi sáng, tập thể dục theo nhạc bài hát
từ lâu tạo hiệu quả rất tốt với các cháu. Tôi cũng chú ý vận dụng âm nhạc
tập các bài thể dục cho trẻ phù hợp với từng chủ điểm. Trong giờ cho trẻ
làm vệ sinh (lau mặt và rửa tay), tôi mở những bài hát có nội dung giáo dục
trẻ vệ sinh hay có nội dung hướng dẫn trẻ vệ sinh để trẻ làm đúng và ý thức
vệ sinh hằng ngày như: Bài hát Rửa mặt: “Nhúng khăn mặt vào nước thì
ướt ướt ướt, vắt làm sao cho khô, khéo như tay cô, lau từng ngón tay, lau

mặt kỹ vào, thi đua xem ai, lau sạch nhất nào!.”. Bài hát này bày cho trẻ
các thao tác rửa mặt một cách nhẹ nhàng để trẻ thực hiện đúng trong khi vệ
sinh. Hay bài hát Rửa mặt như mèo: “Lêu lêu lêu rửa mặt như mèo…”. Qua
bài hát này giáo dục trẻ hàng ngày phải biết vệ sinh mặt mũi sạch sẽ không
giống chú mèo bị các bạn cười chê…Nói đến trẻ mẫu giáo là nói đến màu
sắc và âm thanh. Âm nhạc là âm thanh hiệu quả nhất hình thành cho trẻ
những kiến thức, kỹ năng và tình cảm đầu đời.
4/ Phát huy tính sáng tạo, tích cực, chủ động của trẻ:

8


Với phương châm “Học bằng chơi, chơi bằng học”, hôm nay các
cháu chính là những nghệ sỹ, ca sỹ, những vũ công tuyệt vời bởi tất cả đều
được sáng tạo từ trí tuệ của các cháu. Trong giờ hoạt động âm nhạc hay
hoạt động góc, tôi luôn khuyến khích trẻ thể hiện sự sáng tạo của mình,
những điệu múa không nhất thiết phải giống cô mà chỉ cần phù hợp với giai
điệu, tính chất, nội dung bài hát. Tôi cũng khuyến khích trẻ sử dụng nhiều
đạo cụ, dụng cụ âm nhạc khi biểu diễn các bài hát cho thêm sinh động. Bên
cạnh đó, những câu hỏi tôi đưa ra giúp trẻ hiểu sâu hơn về nội dung bài hát
cũng phải là câu hỏi có nội dung mở, phát huy tính tích cực của trẻ. Tôi
tuyệt đối tránh câu hỏi mang tính chất áp đặt, thụ động ở trẻ.
Ví dụ: Tôi không dùng câu hỏi: Các con thấy bài hát có nhịp điệu
nhanh không?. Giọng điệu bài hát có ngọt ngào, êm ái không?. Thay vì
những câu hỏi không phát huy trí tuệ của trẻ. Tôi có thể dùng câu hỏi: Các
con thấy bài hát này có giọng điệu, âm hưởng, tiết tấu như thế nào?. Qua
câu hỏi mở, mỗi trẻ sẽ có những suy nghĩ riêng, cảm nhận riêng về bài hát.
Cô giáo chính là người khái quát lại những ý đúng và chung nhất. Cô luôn
khuyến khích, khen ngợi các cháu bất cứ khi nào trẻ thể hiện cái riêng của
cá nhân, phong cách biễu diễn riêng bản thân.

Mỗi trẻ là một cái tôi riêng, không ai giống ai, cần để trẻ thể hiện cái
tôi của mình đừng gò ép các cháu theo một khuôn mẫu nào.
5/ Thiết kế bài giảng, chuẩn bị chu đáo cho tiết dạy “Giáo dục âm
nhạc”
Các bạn hãy tưởng tượng giống như chúng ta làm ra một chiếc bánh.
Chiếc bánh có ngon không, không chỉ cần sự khéo léo của người làm bánh
mà cần phải đảm bảo về mặt nguyên liệu. Khi thực hiện một tiết dạy “ Giáo
dục âm nhạc”, sự chuẩn bị giáo án, đồ dùng dạy học của cô giáo cũng
giống như nguyên liệu làm ra chiếc bánh vậy. Nếu lên lớp không thuộc giáo
án thì lời nói sẽ thiếu lưu loát, thiếu tự tin. Đồ dùng không có thì tiết dạy
thiếu hấp dẫn đối với trẻ. Vì thế tôi luôn chuẩn bị sẵn sàng, chu đáo trước
9


khi lên lớp. Tôi xem bài dạy có phù hợp không về cách tổ chức hoạt động,
đã có sự hợp lý giữa hoạt động tĩnh và động chưa!.Tôi chú ý chuẩn bị từng
hoạt động cho trẻ: Trong hoạt động “Giới thiệu vào bài hát” đã thực sự hấp
dẫn lôi kéo trẻ chưa, mới lạ chưa, có lặp lại với bài hát hôm trước không.
Ví như khi giới thiệu bài hát “Cháu đi mẫu giáo” cô giáo có thể cho trẻ xem
hình ảnh về bức tranh các bạn trẻ đi học với tâm trạng yêu thích, các nốt
nhạc cũng như cùng nhảy múa với các bạn học sinh và đàm thoại với trẻ về
bức tranh: Các con thấy bức tranh vẽ hình ảnh các bạn đang làm gì?. Các
bạn đi học với tâm trạng thế nào? À, các bạn đến trường tâm trạng rất vui,
phấn khởi, các nốt nhạc cũng thấy vui theo và xếp thành hàng nhảy múa
tung tăng. Tâm trạng ấy được thể hiện qua bài hát “Cháu đi mẫu giáo”
Nhạc và lời Phạm Tuyên
Hoặc giới thiệu bài hát “Đường và chân”, cô và trẻ cùng ngồi quây
quần bên nhau tạo không khí ấm cúng gần gũi và trò chuyện với trẻ về con
đường quê hương quen thuộc, về tình cảm của trẻ với trường mẫu giáo và
những kỹ niệm trên con đường quen thuộc từ nhà đến trường khi bắt đầu

tập hát cho trẻ.
Đặc biệt đối với hoạt động “Nghe hát” tôi luôn hát đi hát lại nhiều
lần trước, biểu diễn trước ở nhà. Khi lên lớp tôi chọn trang phục phù hợp,
để khi đứng trước trẻ, tôi là một nghệ sỹ thực sự trong mắt các cháu. Có thể
các bạn hát không hay lắm nhưng sự biểu diễn tự tin, lưu loát sẽ che lấp đi
điểm yếu của mình. Bên cạnh nghe hát dưới nhiều hình thức: nghe trực tiếp
cô biễu diễn, nghe qua băng đĩa. Tôi chú ý cho trẻ nghe thêm nhạc không
lời để phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc cho trẻ. Phần trò chơi âm nhạc
cũng đóng một vai trò rất quan trọng, nên thay đổi các trò chơi qua các hoạt
động giáo dục âm nhạc để tránh sự nhàm chán cho trẻ. Có rất nhiều trò chơi
lựa chọn cho phù hợp: Nghe tiết tấu tìm đồ vật, thỏ nghe hát nhảy vào
chuồng, sol mi, mèo con-cún con- chim gõ kiến, tai ai thính… mỗi trò chơi
ở mỗi tiết học lại phải tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau để tránh sự
10


nhàm chán cho trẻ. Một cô giáo yêu nghề thực sự là một cô giáo có trách
nhiệm với bài dạy của mình. Trách nhiệm đó được thể hiện qua sự chuẩn bị
chu đáo đến từng hoạt động, chi tiết nhỏ trong tiết dạy.
6/ Đừng hạn chế lời khen:
Dân gian Việt Nam có câu nói vui “Nói ngọt lọt đến xương” hay câu
“Người giàu tặng của, người khôn tặng lời”. Pythagore thì cho rằng: “Tiếng
nói là hơi thở của tâm hồn” Những lời khen ngợi bao giờ cũng làm mọi
người yêu thích hơn những lời chê trách phê phán. Mặc dù lời phê phán có
đúng cũng dễ làm mất lòng người ta nếu không khéo léo trong cách diễn
đạt. Trẻ nhỏ với bản tính rất thích được người lớn khen, vì thế sự tuyên
dương, khen ngợi có tác dụng lớn nếu chúng ta biết sử dụng hợp lý và với
những hình thức bất ngờ không gây sự nhàm chán cho trẻ. Vì thế tôi rất chú
trọng đến các biện pháp tuyên dương, khen thưởng trẻ trong mọi hoạt động
nói chung và hoạt động “Giáo dục âm nhạc” nói riêng.

Tuyên dương khen ngợi với nhiều hình thức khác nhau như: Bạn A
thật giỏi đã trả lời đúng câu hỏi của cô; bạn B ngoan quá vì đã tích cực
tham gia trò chơi; Câu trả lời bạn C thật chính xác; Bạn D múa thật đẹp!..
Hay sự tuyên dương dưới hình thức chỉ là tràng pháo tay thật to của
các bạn, lời khen ngợi của các bạn trong lớp. Tuyên dương dưới dạng phần
thưởng nhỏ như một cái bút chì, một cục gôm, quyển vở nếu bạn nào trả lời
câu hỏi khó hay đội nào tham gia trò chơi giỏi hơn. Cô giáo có thể tuyên
dương cho trẻ bằng cách cho trẻ chọn một trong những hộp quà có những
phần thưởng khác nhau và bí mật. Khi trẻ chọn và mở hộp quà sẽ tạo sự bất
ngờ thú vị cho trẻ nhiều hơn.
Tuy nhiên cũng không nên lạm dụng sự tuyên dương nhiều quá sẽ
mất đi giá trị của lời khen ngợi của cô giáo. Tuyên dương khen ngợi phải
đúng lúc, đúng việc, đúng trẻ sẽ đem lại hiệu quả cao hơn.
7/ Kết hợp với phụ huynh trong hoạt động giáo dục âm nhạc đối
với trẻ
11


Mối quan hệ: nhà trường, gia đình và xã hội là mối quan hệ cần được
thiết lập một cách hiệu quả. Trong công tác chủ nhiệm lớp, tôi luôn coi
trọng vai trò phụ huynh trong công tác giáo dục con em mình. Chỉ trong
thời gian ở lớp với rất nhiều hoạt động: ngoài trời, hoạt động góc, vệ sinh,
hoạt động học…Mỗi cô giáo đảm nhiệm với 33 trẻ thật khó có thể có thời
gian chú ý đến từng cháu, trò chuyện hay quan tâm từng cháu. Vì thế phụ
huynh đóng vai trò là động lực tiếp thêm niềm đam mê cho các cháu. Để
phát triển thêm âm nhạc cho trẻ, tôi luôn trao đổi với phụ huynh kết hợp
giáo dục trẻ. Ví dụ: ở lớp, khi kết thúc buổi học, tôi nhắc nhở trẻ về nhà
hát, múa, biễu diễn cho ông bà, bố mẹ, anh chị nghe những bài cô dạy. Tôi
nhắc nhở phụ huynh khi về nhà khuyến khích trẻ hoạt động âm nhạc bằng
lời khen và sự động viên kịp thời. Hằng ngày, phụ huynh cho trẻ nghe hát

những bài hát phù hợp với lứa tuổi của trẻ, nội dung bài hát phải trong
sáng, dễ hiểu và có tác dụng giáo dục trẻ. Tránh cho trẻ nghe những bài hát
tình cảm bi lụy, hoặc nhạc mạnh.
III: KẾT LUẬN.
1. Kết quả đạt được:
Qua quá trình đổi mới phương pháp dạy học bằng cách đưa ra một số
biện pháp trên trong hoạt động giáo dục âm nhạc. Với sự nỗ lực của cô và
trò mọi cố gắng đã có kết quả. Chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc đã
có những chuyển biến rõ rệt.
Chỉ trong một thời gian ngắn lớp tôi đã thu được một số kết quả như:
Trẻ không nhàm chán như trước đây mà tiết học trở nên nhẹ nhàng,
hấp dẫn cho cả cô và trò. Cô giáo thì tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm cho
bản thân, còn trẻ thì rất hứng thú và nắm bắt nội dung bài hát rất nhanh.
Đặc biệt, trẻ cảm thụ được tình cảm bài hát qua từng nốt nhạc. Giờ hoạt
động góc, nhiều cháu chọn chơi ở góc âm nhạc hơn, trẻ đến gần tôi và hát
cho tôi nghe nhiều bài mà trẻ thích.Với nhiều dụng cụ âm nhạc phong phú

12


mà tôi chuẩn bị cho trẻ như: thanh gỗ, xắc xô, trống lắc, phách tre…. Trẻ
gõ nhịp, tiết tấu bài hát trở nên nhuần nhuyễn hơn, vui nhộn hơn.
Sau thời gian tôi thực hiện các biện pháp trên, qua khảo sát các bài hát trẻ được
học, các cháu đều thuộc bài hát và nắm rõ nội dung, ý nghĩa bài hát, nhớ tên tác giả bài
hát, cảm thụ được giọng điệu, tính chất bài hát. Còn các bài nghe cô hát, trẻ hứng thú và
thường lắc lư, nhún nhịp theo từng lời hát của cô.

STT

Mức độ hứng thú của

Số lượng trẻ

Tỉ lệ %

1

trẻ
Không hứng thú

2/33

6,1%

2

Hứng thú

5/33

15,1%

3

Rất hứng thu

26/35

78,8%

Về phần phụ huynh cũng mạnh dạn hơn khi trao đổi về quá trình học
tập của trẻ, về khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ ở nhà. Nhiều phụ huynh
trao đổi với tôi: “Cháu về nhà cứ múa hát cả ngày, bé còn đóng vai cô giáo
hát cho cả nhà nghe. Mỗi khi đi làm về mệt, tôi thường bảo cháu hát cho
nghe mà thấy trong người phấn chấn hơn…” Qua hoạt động giáo dục âm
nhạc tạo nên niềm yêu thích cho trẻ đến trường, trẻ thích múa hát cùng các
bạn, trẻ thích tự mình làm ca sỹ mà trẻ yêu thích…. Tất cả đã tạo niềm tin ở
phụ huynh đối với cô giáo khi gởi con em mình đến trường. Mối quan hệ
giữa nhà trường, cộng đồng thêm gắn chặt hơn trong việc nuôi dạy trẻ.
2. Bài học kinh nghiệm bản thân:
Qua thực hiện đề tài này tôi đã rút ra một số bài học kinh nghiệm cho
bản thân:
Muốn đạt hiệu quả cao trước tiên cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về
giáo án (bộ khung) và chuẩn bị thật tốt đồ dùng âm nhạc, cách biểu diễn âm
nhạc (da và thịt) là điệu kiện cần thiết giúp tiết dạy diễn ra đúng nội dung,
phương pháp và sinh động.
Sự chuẩn bị của cô giáo là rất cần thiết, về phong thái khi biểu diễn,
nét mặt, cử chỉ, điệu bộ cho đến các thao tác của bàn tay. Cô giáo luôn là
hình tượng, là cái gương của trẻ.
13


Luôn tự học và sáng tạo trong mọi tiết dạy, không bao giờ là rập
khuôn dù chỉ trong một ngày, bởi tâm lý con người nói chung cũng như trẻ
nhỏ nói riêng đều yêu thích cái lạ, cái mới. Cái cũ dù có đẹp cũng trở nên
nhàm chán trước mắt trẻ. Vì thế tôi chú ý đổi mới từ cách dẫn dắt, giới
thiệu bài, cách phân tích nội dung bài hát, cách biểu diễn bài hát cho đến
từng trò chơi trong một tiết dạy.
Biết kết hợp và giao tiếp trao đổi cùng phụ huynh, bởi phụ huynh
chính là niềm tin chắp cánh cho ước mơ của trẻ. Trẻ sẽ thêm yêu thích hoạt

động múa hát từ một lời khen tưởng như là bình thường của bố mẹ, ông bà
dành cho cháu.
Điều cần thiết nhất là cô giáo phải luôn biết rèn luyện mình, cái gì
cũng sẽ dần mất đi nếu chúng ta không biết trau dồi, bổ sung.
Trên đây là những biện pháp tôi đã áp dụng thực tiễn tại lớp và đạt
kết quả đáng kể. Kính mong sự đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
IaPa, ngày 28 tháng 11 năm 2016
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………...
.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
14


…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………

15