Quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ở các trường trung học phổ thông tỉnh phú thọ theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN QUANG HUY

QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT
VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU
ĐỔI MỚI GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG
HỌC
PHỔ THÔNG TỈNH PHÚ THỌ THEO
HƯỚNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG
TIN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN QUANG HUY

QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT
VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU
ĐỔI MỚI GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG
HỌC
PHỔ THÔNG TỈNH PHÚ THỌ THEO
HƯỚNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG
TIN
Chuyên ngành: Quản lý giáo
dục Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Tuyết Hạnh


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi và
không trùng lặp với bất kỳ công trình nghiên cứu khoa học của tác giả khác. Các
số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực và
chưa hề được sử dụng để bảo vệ luận văn nào.
Tôi xin khẳng định rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện và hoàn thành
luận văn đều đã được cảm ơn, các thông tin đến luận văn đều được lấy từ
các nguồn tài liệu rõ ràng.
Tôi xin cam đoan các nội dung trên là hoàn toàn đúng sự thật và xin
hoàn toàn chịu trách nhiệm trước Nhà nước, Bộ, ngành chủ quản, cơ sở đào
tạo và Hội đồng đánh giá khoa học của trường Đại học Sư phạm thuộc Đại học
Thái Nguyên về công trình và kết quả nghiên cứu của mình./.
Thái Nguyên, tháng 7 năm
2016
Tác giả luận văn
Nguyễn Quang Huy

i


LỜI CẢM ƠN
Sau hai năm học tập và nghiên cứu tại trường Đại học Sư phạm thuộc Đại
học Thái Nguyên, được các thầy giáo, cô giáo tận tình chỉ bảo, trang bị kiến
thức, kỹ năng, được sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Thị Tuyết Hạnh,
đến nay luận văn đã hoàn thành.

Tác giả xin trân trọng cảm ơn các giảng viên Khoa Sau đại học, Khoa
Tâm lý Giáo dục của Trường Đại học sư phạm thuộc Đại học Thái Nguyên đã
tận tình giảng dạy, giúp đỡ em trong quá trình học tập, nghiên cứu.
Tác giả gửi lời biết ơn sâu sắc nhất đến TS. Nguyễn Thị Tuyết Hạnh
người đã giúp đỡ, hướng dẫn tận tình cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu
và thực hiện hoàn thành luận văn.
Tác giả chân thành cảm ơn lãnh đạo, chuyên viên Sở GD&ĐT Phú Thọ,
các đồng chí cán bộ quản lý, các thầy giáo, cô giáo thuộc các trường trung học
phổ thông trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã tạo điều kiện, giúp đỡ tác giả trong
suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Tác giả rất hy vọng, với những kết quả nghiên cứu đã đạt được, khi áp
dụng vào thực tiễn công tác sẽ góp phần tích cực trong việc quản lý cơ sở
vật chất và thiết bị dạy học ở các trường trung học phổ thông và dần được
triển khai nhân rộng ở các cấp học khác, đây là một trong những yếu tố quan
trọng để đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo của
tỉnh.
Luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót, tác giả kính mong
nhận được sự quan tâm, chỉ dẫn, góp ý xây dựng của các nhà khoa học,
các thầy giáo, cô giáo và của các bạn đồng nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 7 năm
2016
Tác giả luận văn
Nguyễn Quang Huy
ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN.........................................................................................................ii

MỤC LỤC............................................................................................................. iii
DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT......................................................................iv
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU................................................................................ v
MỞ ĐẦU...............................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài..............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu....................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu................................................................ 3
4. Phạm vi nghiên cứu......................................................................................... 3
5. Giả thuyết khoa học.........................................................................................3
6. Nhiệm vụ nghiên cứu...................................................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu................................................................................ 4
8. Những đóng góp của đề tài............................................................................. 5
9. Cấu trúc luận văn.............................................................................................6
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ THIẾT BỊ DẠY
HỌC TRONG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG.............................................7
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề.......................................................................7
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài....................................................................7
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước....................................................................... 8
1.2. Các khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài................................................ 10
1.2.1. Cơ sở vật chất và TBDH............................................................................10
1.2.2. Quản lý.....................................................................................................12
1.2.3. Quản lý giáo dục, quản lý nhà trường..................................................... 13
1.2.4. Quản lý CSVC và TBDH.............................................................................15
1.2.5. Ứng dụng CNTT trong quản lý................................................................. 15
1.3. Cơ sở vật chất và thiết bị trong trường học............................................... 16
1.3.1. Hệ thống cơ sở vật chất và thiết bị dạy học............................................ 16
1.3.2. Vai trò, chức năng của CSVC và TBDH trong trường học......................... 18
1.3.3. Tính chất của CSVC và TBDH....................................................................19
1.3.4. Yêu cầu về cơ sở vật chất và thiết bị dạy học ở trường THPT..................20

iii


1.4. Quản lý CSVC và TBDH trong trường phổ thông đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục..................................................................................................... 22
1.4.1. Yêu cầu quản lý CSVC và TBDH đáp ứng đổi mới giáo dục......................22
1.4.2. Nội dung quản lý CSVC, TBDH..................................................................23
1.5. Quản lý CSVC và TBDH theo hướng ứng dụng CNTT..................................25
1.5.1. Quản lý CSVC và TBDH theo hướng ứng dụng CNTT...............................25
1.5.2. Vai trò của ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý CSVC và TBDH........26
1.5.3. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý CSVC và TBDH..................26
1.6. Một số yếu tố ảnh hưởng đến quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học
theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin.............................................. 31
1.6.1. Trình độ, năng lực của đội ngũ CBQL trường học....................................31
1.6.2. Trình độ năng lực của đội ngũ giáo viên, nhân viên................................ 31
1.6.3. Điều kiện cơ sở hạ tầng........................................................................... 32
Kết luận chương 1..............................................................................................33
Chương 2. THỰC TRẠNG VIỆC QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ THIẾT BỊ DẠY
HỌC Ở CÁC TRƯỜNG THPT TỈNH PHÚ THỌ THEO HƯỚNG ỨNG DỤNG
CÔNG NGHỆ THÔNG TIN...........................................................................34
2.1. Khái quát về tỉnh Phú Thọ và giáo dục trên địa bàn...................................34
2.1.1. Giới thiệu về tình hình kinh tế - xã hội tỉnh Phú Thọ...............................34
2.1.2. Khái quát về giáo dục đào tạo tỉnh Phú Thọ............................................35
2.2. Thực trạng quản lý CSVC và TBDH ở các trường các trường THPT tỉnh
Phú Thọ......................................................................................................36
2.2.1. Hiện trạng CSVC và TBDH ở các trường THPT tỉnh Phú Thọ....................36
2.2.2. Công tác quản lý CSVC và TBDH ở các trường THPT tỉnh Phú Thọ.............44
2.3. Thực trạng việc ứng dụng CNTT trong quản lý CSVC và TBDH ở các trường
THPT tỉnh Phú Thọ.....................................................................................52
2.3.1.Thực trạng triển khai chủ trương ứng dụng CNTT trong quản lý CSVC và

TBDH.......................................................................................................... 52
2.3.2.Thực trạng về công tác đào tạo và nâng cao trình độ CNTT trong quản lý. 53
2.3.3. Thực trạng về CSVC và nhân sự cho việc ứng dụng CNTT trong quản lý
CSVC và TBDH.............................................................................................54
2.4. Đánh giá chung........................................................................................... 56
2.4.1. Ưu điểm...................................................................................................56

iii


2.4.2. Hạn chế....................................................................................................56
2.4.3. Nguyên nhân............................................................................................58
Kết luận chương 2..............................................................................................60

iv

iii


Chương 3. CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ THIẾT BỊ DẠY
HỌC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG
HỌC PHỔ THÔNG TỈNH PHÚ THỌ THEO HƯỚNG ỨNG DỤNG CÔNG
NGHỆ THÔNG TIN................................................................................. 62
3.1. Nguyên tắc xây dựng giải pháp...................................................................62
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu......................................................... 62
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống.........................................................62
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học, hiện đại và kế thừa........................62
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính chất lượng và hiệu quả...................................63
3.1.5. Nguyên tắc phù hợp với thực tiễn, có tính khả thi..................................63
3.2. Các giải pháp quản lý CSVC và TBDH đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo

dục ở các trường THPT tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng dụng công nghệ
thông tin.................................................................................................... 64
3.2.1. Giải pháp 1: Tác động nâng cao nhận thức, trình độ cho cán bộ
quản lý, giáo viên, nhân viên về quản lý CSVC và TBDH theo hướng
ứng
dụng công nghệ thông tin..........................................................................64
3.2.2. Giải pháp 2: Xây dựng kế hoạch đầu tư, mua sắm, sửa chữa CSVC
và TBDH để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.........................................67
3.2.3. Giải pháp 3. Tham mưu tốt với Sở GD&ĐT, UBND tỉnh và Bộ ngành
TW để được cấp kinh phí xây dựng CSVC và TBDH theo hướng hiện
đại, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục..................................................... 69
3.2.4. Giải pháp 4: Tăng cường quản lý cơ sở vật chất và TBDH theo
hướng ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác...............................71
3.2.5. Giải pháp 5. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá trong
việc quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học..............................................73
3.3. Mối quan hệ giữa các giải pháp..................................................................75
3.4. Thăm dò tính cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất............75
3.4.1. Mục đích của thăm dò.............................................................................75
3.4.2. Phương pháp, phạm vi thăm dò..............................................................75
3.4.3. Nội dung thăm dò....................................................................................75
3.4.4. Kết quả thăm dò...................................................................................... 76
Kết luận chương 3..............................................................................................78
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................................... 79
1. Kết luận..........................................................................................................79
2. Kiến nghị........................................................................................................ 80
TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................82
PHỤ LỤC
v

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
CBQL

:

Cán bộ quản lý

CNTT

:

Công nghệ thông tin

CSVC

:

Cơ sở vật chất

CSVC và TBDH

:

Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học

GD&ĐT

:

Giáo Dục và Đào Tạo

GV

:

Giáo viên

QLGD

:

Quản lý giáo dục

TBDH

:

Thiết bị dạy học

THPT

:

Trung học phổ thông

UBND

:

Ủy ban nhân dân

4


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1.

Nội dung cơ bản của quản lý CSVC, TBDH.....................................30

Bảng 2.1.

Hiện trạng cơ sở vật chất của 9 trường THPT tỉnh Phú Thọ..........38

Bảng 2.2. Hiện trạng thiết bị dạy học của các trường THPT tỉnh Phú Thọ ..40
Bảng 2.3.

Tình hình bảo quản CSVC và TBDH ở các trường THPT tỉnh
Phú Thọ......................................................................................... 42

Bảng 2.4.

Đội ngũ cán bộ quản lý CSVC, TBDH..............................................45

Bảng 2.5. Kết quả điều tra chất lượng kế hoạch quản lý CSVC và TBDH ..48
Bảng 2.6. Kết quả điều tra về công tác tổ chức, chỉ đạo sử dụng bảo quản TBDH .
50 Bảng 2.7.

Kết quả điều tra công tác kiểm tra - đánh giá việc sử dụng và

bảo quản CSVC và TBDH................................................................52
Bảng 2.8.

Đánh giá mức độ việc triển khai chủ trương ứng dụng CNTT
trong quản CSVC và TBDH............................................................. 53

Bảng 2.9.

Đánh giá việc thực hiện công tác đào tạo và nâng cao trình độ
CNTT trong quản lý........................................................................54

Bảng 2.10. Tình hình cơ sở vật chất và nhân sự cho việc ứng dụng CNTT
trong quản lý CSVC TBDH.............................................................. 55
Bảng 3.1. Kết quả trưng cầu ý kiến về tính cần thiết của các giải pháp đề
xuất... 76 Bảng 3.2.
đề xuất ...76

Kết quả trưng cầu ý kiến về tính khả thi của các giải pháp


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
- Trong giai đoạn đổi mới giáo dục Việt Nam hiện nay, để đáp ứng một
trong những yêu cầu đổi mới giáo dục “Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ
chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển năng lực và phẩm chất người học;
học đi đôi với hành; lý luận gắn liền với thực hiện” việc đổi mới công tác
quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học (CSVC và TBDH) trong các nhà
trường theo hướng ứng dụng công thông tin (CNTT) đang trở thành xu hướng
tất yếu.
- Bước vào thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, để có thể

phát triển, mọi lĩnh vực KT-XH đều phải chú ý đến cơ sở hạ tầng. Đối với
ngành giáo dục và đào tạo thì cơ sở hạ tầng đó chính là cơ sở vật chất và
thiết bị dạy học của các trường học, bao gồm: Đất; nhà và công trình xây
dựng; các máy móc, trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động dạy - học và
các tài sản cố định vô hình... Đó là những điều kiện quan trọng góp phần để
bảo đảm chất lượng giáo dục của nhà trường bên cạnh các điều kiện bảo đảm
khác như đội ngũ giáo viên, chương trình và nội dung tài liệu học tập.
- Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học là một trong những nội dung
quan trọng của quản lý giáo dục và việc ứng dụng CNTT trong quản lý CSVC
và TBDH sẽ giúp cho việc giải quyết các vấn đề nhanh chóng và hiệu quả hơn.
- Trong thời gian qua, CNTT đã được ngành giáo dục các cấp quan tâm
đầu tư, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý, giảng dạy và học tập
trong nhà trường. Tuy nhiên, việc ứng dụng CNTT trong quản lý trường học
vẫn còn nhiều bất cập như: nhận thức của cán bộ, giáo viên chưa theo kịp
với sự phát triển của CNTT và xã hội, cơ sở vật chất CNTT còn nghèo nàn, tin
học hoá còn chiếm tỷ trọng thấp, phần mềm dạy học chưa được sử dụng
thường xuyên, chưa có một hệ thống thông tin quản lý toàn ngành (trong
1


đó có phần mềm quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học), trình độ CNTT
của cán bộ còn yếu, đầu tư còn bất hợp lý…

2


- Đề án đổi mới chương trình và sách giáo khoa giáo dục phổ thông của
Bộ GD&ĐT cũng đã đánh giá: “CSVC và TBDH của nhiều trường học chưa
đáp ứng được yêu cầu giáo dục toàn diện. Các trường có phòng thí nghiệm,
thư viện, nhà tập thể dục thể thao chiếm tỉ lệ rất nhỏ. Thiết bị giáo dục vừa

thiếu vừa lạc hậu, hiệu quả sử dụng thiết bị giáo dục rất thấp. Công tác quản
lý thiết bị trường học còn yếu, số lượng cán bộ chuyên trách về thiết bị ít và
thường là giáo viên kiêm nhiệm nên không phát huy được hiệu quả sử dụng
thiết bị ở các cơ sở trường học” [7, tr.25].
- Trong khi đó, việc quản lý CSVC và TBDH của các trường học chưa
được quan tâm đúng mức. Nhiều trường THPT trên địa bàn tỉnh Phú Thọ việc
quản lý CSVC và TBDH được thực hiện bằng sổ sách ghi chép, tổng hợp dẫn
đến khó khăn trong việc lưu giữ, tìm kiếm, phân tích, tổng hợp dữ liệu về
CSVC và TBDH phục vụ cho hoạt động giáo dục và các lĩnh vực liên quan.
Công tác bảo quản, bảo trì còn bị coi nhẹ, dẫn đến tình trạng CSVC và TBDH
xuống cấp nhanh chóng. Việc ứng dụng CNTT trong quản lý CSVC và TBDH của
ngành giáo dục tỉnh Phú Thọ nói chung, trong đó có các trường THPT nói
riêng còn nhiều bất cập, hạn chế, làm ảnh hưởng đến hoạt động giáo dục.
- Với mong muốn khắc phục những bất cập trong quản lý CSVC và
TBDH để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ở các trường THPT trên địa bàn
tỉnh Phú Thọ, tác giả chọn nghiên cứu đề tài “Quản lý cơ sở vật chất và thiết
bị dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ở các Trường Trung học phổ
thông tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin” làm luận
văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý giáo dục, quản lý cơ sở vật chất
- thiết bị dạy học và thực trạng việc ứng dụng công nghệ thông tin trong
quản lý cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở các Trường Trung học phổ


thông trên địa bàn tỉnh Phú Thọ để đề xuất các giải pháp quản lý cơ sở vật
chất - thiết bị


dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ở các Trường Trung học phổ

thông trên địa bàn tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng dụng công nghệ thông
tin nhằm góp phần nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục của các trường
THPT trên địa bàn tỉnh.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học ở các trường THPT.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Giải pháp quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học ở các Trường
Trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng dụng
công nghệ thông tin.
4. Phạm vi nghiên cứu
Do điều kiện về thời gian nghiên cứu và trong khuôn khổ luận văn, tác
giả tập trung nghiên cứu đề xuất các giải pháp quản lý CSVC, TBDH ở các
trường THPT trên địa bàn tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng dụng CNTT.
Việc khảo sát thực trạng được thực hiện ở 9 trường sau đây: THPT Việt
Trì, THPT KT Việt Trì, THPT Hùng Vương (ở địa bàn thành phố, thị xã);
THPT Phong Châu, THPT Phù Ninh, THPT Lâm Thao (ở vùng đồng bằng);
THPT Minh Đài, THPT Yên Lập, THPT Hương Cần (ở vùng miền núi khó
khăn); Thông quá việc nghiên cứu hồ sơ quản lý, trao đổi, xin ý kiến của 200
người (cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên quản lý cơ sở vật chất và thiết bị
dạy học và học sinh) của các trường này.
5. Giả thuyết khoa học
Ứng dụng CNTT trong quản lý nhà trường nói chung và trong quản lý
CSVC và TBDH là một xu thế phổ biến, cần thiết trong điều kiện hiện nay.
Trong những năm qua, việc quản lý CSVC và TBDH ở các trường THPT trên
địa bàn tỉnh Phú Thọ đã đạt được một số kết quả. Tuy nhiên, việc ứng
dụng công nghệ thông tin trong quản lý CSVC và TBDH chưa nhiều; trong các


nội dung đã thực hiện còn những hạn chế nhất định. Nếu đề xuất được

các giải


pháp quản lý CSVC và TBDH theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin một
cách có hệ thống và phù hợp thực tiễn, tập trung khắc phục các bất cập thì
sẽ quản lý tốt cơ sở vật chất thiết bị dạy học ở các trường Trung học phổ
thông trên địa bàn tỉnh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở các
trường, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý CSVC và TBDH ở các trường
THPT theo hướng ứng dụng CNTT;
- Khảo sát thực trạng quản lý CSVC và TBDH ở các trường THPT trên
địa bàn tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng dụng CNTT;
- Đề xuất các giải pháp quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học ở các
Trường Trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng
dụng công nghệ thông tin.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Thu thập, đọc, nghiên cứu, phân tích, khái quát hóa, tổng hợp hóa các
tài liêu khoa học có liên quan đến quản lý trường học, quản lý CSVC và
TBDH nhằm xây dựng hoặc chuẩn hóa các khái niệm, các thuật ngữ; xác định
cơ sở lý luận trong quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học trong các
trường THPT theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin.
7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát, nghiên cứu sản phẩm hoạt động:
Người nghiên cứu tiếp cận và xem xét hoạt động quản lý của đội ngũ
CBQL trường THPT trên địa bàn. Mục đích chính của việc sử dụng phương
pháp này là tìm hiểu về thực trạng chất lượng các mặt hoạt động quản lý
theo chức năng và nhiệm vụ của CBQL trường THPT; đồng thời nhờ phương
pháp này, người nghiên cứu có thể khẳng định thực trạng việc quản lý

CSVC và TBDH ở trường THPT tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng dụng CNTT.


- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi:
Bằng việc xây dựng hệ thống câu hỏi điều tra theo những nguyên tắc và
nội dung chủ định của người nghiên cứu; phương pháp này được sử dụng
với mục đích chủ yếu là thu thập các số liệu nhằm xác định các minh chứng về
thực trạng quản lý CSVC và TBDH ở trường THPT tỉnh Phú Thọ theo hướng
ứng dụng CNTT.
- Phương pháp chuyên gia
Bằng việc soạn thảo hệ thống các câu hỏi gửi tới các chuyên gia (các
CBQL trường THPT; Lãnh đạo, chuyên viên Phòng giáo dục trung học, Sở
GD&ĐT; cán bộ quản lý và chuyên viên làm công tác CNTT của Sở GD&ĐT và
lãnh đạo của Sở GD&ĐT,...) để xin ý kiến của các chuyên gia về tính hợp lý và
khả thi của các giải pháp quản lý được đề xuất.
7.3. Phương pháp thống kê toán học
Bằng việc sử dụng một số thuật toán thống kê toán học áp dụng
trong nghiên cứu giáo dục; phương pháp này được sử dụng với mục đích xử
lý các kết quả điều tra, phân tích kết quả nghiên cứu, làm cơ sở cho việc
đưa ra các nhận định về thực trạng hay đề xuất việc quản lý CSVC và TBDH
thuộc phạm vi nghiên cứu.
8. Những đóng góp của đề tài
Đề tài góp phần cụ thể hóa một số vấn đề lý luận về khoa học giáo
dục, quản lý giáo dục và quản lý CSVC và TBDH trong trường phổ thông,
quản lý CSVC và TBDH theo hướng ứng dụng CNTT.
Khảo sát một cách có hệ thống để đánh giá tổng quan về thực trạng
quản lý CSVC và TBDH ở các trường THPT trên địa bàn tỉnh Phú Thọ, khẳng
định những kết quả đạt được, nhận diện cụ thể những bất cập, theo đó đề
xuất một số giải pháp quản lý CSVC và TBDH theo hướng ứng dụng CNTT,
nhằm quản lý và khai thác tốt CSVC và TBDH góp phần nâng cao chất lượng,

hiệu quả giáo dục theo yều cầu đổi mới giáo dục ở các trường THPT giai đoạn
hiện nay.


Luận văn có thể là tài liệu tham khảo cho CBQL các trường THPT trong
quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà trường; các giải pháp được đề
xuất trong luận văn có thể vận dụng ở những trường phổ thông có điều kiện
tương tự.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục, luận
văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý CSVC và TBDH trong trường trung
học phổ thông.
Chương 2: Thực trạng việc quản lý CSVC và TBDH ở các trường THPT
tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng dụng CNTT.
Chương 3: Các giải pháp quản lý CSVC và TBDH đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục ở các trường THPT tỉnh Phú Thọ theo hướng ứng dụng CNTT.


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC
TRONG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Quá trình phát triển của khoa học giáo dục, hoạt động giáo dục và dạy
học đã được nghiên cứu có hệ thống từ thời Komenxky cho đến ngày nay.
Nhưng hầu như các công trình nghiên cứu chỉ tập trung nhiều vào mục tiêu, nội
dung và phương pháp của việc giáo dục và dạy học, còn phương tiện và điều

kiện để thực hiện các thành tố trên dường như chưa được quan tâm một
cách triệt để, đó là CSVC và TBDH của trường học (đất đai, môi trường tự
nhiên, trường sở, các cấp khối công trình, phòng học, phòng thí nghiệm thực
hành, bàn ghế giáo viên và học sinh, bảng, thiết bị dạy học và các trang thiết bị
khác…).
Mãi đến thời V.A Xukhomlinski, nhà sư phạm nổi tiếng của nước Nga
trong tác phẩm “Trường trung học Pavlush” mới đề cập đến vị trí vai trò CSVC
và TBDH trường học [31, tr.168].
- Trong cuốn sách “Tổ chức lao động của hiệu trưởng” tác giả
Zakharốp đã trình bày về yêu cầu, điều kiện và tác dụng của CSVC và
TBDH của trường học [33, tr.268].
- Trong cuốn sách “Những vấn đề quản lý trường học” của các tác giả
P.V. Zimin - M.I. Kônđkốp - N.I. Saxerđôtôp đã đề cập các phương tiện cơ
sở vật chất của trường học (thiết bị của các phòng học, hệ thống các
phòng học trong trường phổ thông…), đồng thời cũng nêu ra yêu cầu và
cách thức quản lý các phương tiện nhưng mang tính chất khái quát [24,
tr.231, 246, 247, 257, 271].
Trong những năm gần đây có một số nghiên cứu có đề cập đến CSVC
và TBDH:


- Evaluation Rating criteria for the VTE Institution. ADB/ILO - Bangkok
1997, đưa ra 9 tiêu chuẩn và điểm đánh giá cơ sở giáo dục - đào tạo, trong
đó:


Các điều kiện cơ sở hạ tầng của nhà trường: khuôn viên, CSVC và TBDH và
thư viện chiếm 125/500 tổng điểm chung [35, tr.312].
+ Country Report on Quality Assurance in Higher Education, Bangkok Thailand, 1998, đưa ra tỉ lệ đánh giá các điều kiện bảo đảm chất lượng giáo
dục của Malaysia với 6 chỉ số, trong đó: Các điều kiện đảm bảo về CSVC và

TBDH cho công tác đào tạo chiếm 20% tổng điểm đánh giá chung [34, tr.313].
Vấn đề dạy học Tin học, ứng dụng CNTT đã được hầu hết các nước trên
thế giới quan tâm và đã trở nên một vấn đề toàn cầu. Hội nghị Bộ trưởng
giáo dục các nước thành viên của tổ chức diễn đàn hợp tác kinh tế các nước
Châu Á
- Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 2 ngày 07 tháng 4 năm 2000 về “Giáo dục
trong xã hội học tập ở thế kỷ XXI” xác nhận tầm quan trọng của CNTT trong
xã hội học tập. Tại diễn đàn này các Bộ trưởng đã khẳng định tiềm năng rộng
lớn của CNTT trong việc chuẩn bị tương lai cho học sinh, sinh viên cũng như
cung cấp cơ hội học tiếp cho người lớn tuổi. CNTT mang đến sự đổi mới về
cách học cho mọi cấp học. CNTT tạo điều kiện cho việc hợp tác nghiên cứu
khoa học và học từ xa. CNTT cũng mang đến sự đổi mới về công tác quản lý.
Các Bộ trưởng nhấn mạnh phương châm “Giáo dục không biên giới” giữa các
thành viên APEC. CNTT trong giáo dục sẽ là giải pháp chiến lược nhằm đáp
ứng nhu cầu của nền kinh tế dựa trên tri thức.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
CSVC và TBDH ở các trường phổ thông đã có nhiều văn bản của Đảng
và Nhà nước đề cập đến, đồng thời các nhà nghiên cứu, các nhà sư phạm
trong cả nước cũng quan tâm, thể hiện trên các văn bản, sách, tạp chí và
những đề tài nghiên cứu khoa học.
Để thực hiện các qui định này, vấn đề CSVC và TBDH cũng đã được
quan tâm nghiên cứu. Các nghiên cứu về CSVC và TBDH và quản lý CSVC và
TBDH có thể chia ra thành hai hướng nghiên cứu chính:


- Hướng thứ nhất là các nghiên cứu cơ bản mang tính lý luận nhằm
xác định nội hàm của khái niệm CSVC và TBDH, xác định mục tiêu, vị trí, vai
trò,