công tác phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh

ĐỀ CƯƠNG BÀI GIẢNG
Học phần: CÔNG TÁC PHỤ TRÁCH ĐỘI TNTP
HỒ CHÍ MINH
Chương I : ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM GIAO TRÁCH NHIỆM CHO
ĐÒAN PHỤ TRÁCH ĐỘI
1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc Đảng giao cho Đòan phụ trách Đội
+ Mối quan hệ giữa ba tổ chức Đảng – Đòan – Đội:
- Đoàn TNCS.HCM là lực lượng hậu bị tin cậy của Đảng
- Đội TNTP.HCM là đội hậu bị của Đòan. Không có 1 lực lượng nào khác,
ngòai Đòan TNCS. HCM có đủ điều kiện và khả năng để đảm nhận nhiệm vụ phụ
trách Đội TNTP.HCM.
+ Luận điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh:” Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời
sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết” là cơ sở lý luận của việc Đòan
TNCS.HCM được giao nhiệm vụ trực tiếp phụ trách Đội.
Vì vậy, Điều lệ Đòan khẳng định: “ Đòan TNCS.HCM phụ trách Đội
TNTP.HCM, hướng dẫn thiếu nhi làm theo 5 điều Bác Hồ dạy và phấn đấu trở
thành công dân tốt của đất nước, người đòan viên TNCS.HCM “
+ Thực tiễn lịch sử cách mạng Việt Nam: Đòan TNCS, dưới sự lãnh đạo trực
tiếp và tòan diện của Đảng CSVN, hòan tòan có thể thực hiện được và thực hiện tốt
nhiệm vụ phụ trách Đội.
+ Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Đòan và coi trọng công tác phụ
trách Đội của Đòan TNCS.HCM là một yêu cầu tất yếu của sự nghiệp CNH-HĐH
đất nước ta hiện nay.
2. Sự lãnh đạo và chỉ đạo của Đòan TNCS Hồ Chí Minh đối với Đội TNTP Hồ
Chí Minh
+ Sự lãnh đạo và chỉ đạo của Đòan đối với Đội nhằm mục đích:” Bồi dưỡng thế
hệ cách mạng cho đời sau “ , vì vậy Đòan phải:
- Nắm vững đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước
- Xác định phương hướng của Đội trong từng thời kỳ phù hợp với chủ trương
của Đòan và phục vụ đắn lực cho nhiệm vụ chính trị của địa phương, xã hội.
- Kiểm tra, đánh giá, kịp thời phát hiện và uốn nắn sự chệch hướng XHCN

trong các họat động.
- Xác lập mô hình, hệ thống tổ chức Đội, các chủ trương công tác và giài pháp
lớn, phân công cán bộ Đòan trực tiếp phụ trách Đội.
+ Đòan cấn chú ý những yếu tố ảnh hưởng đến công tác chỉ đạo của Đòan:
- Chủ trương nghị quyết đúng đắn.
- Năng lực phẩm chất của cán bộ phụ trách Đội.
- Tính năng động, sáng tạo của đội ngũ TPT,PTCĐ, phụ trách nhi đồng, BCH
liên đội, chi đội.
- Họat động thường xuyên, định kỳ của Hội đồng Đội các cấp.
- Cơ sở vật chất, phương tiện, kinh phí, chính sách
1
+ Nội dung công tác chỉ đạo của Đòan tập trung ở 4 vấn đề:
- Công tác giáo dục của Đội
- Các họat động Đội
- Xây dựng tổ chức Đội
- Chăm sóc giáo dục TNNĐ
+ Một số phương pháp tiêu biểu trong công tác chỉ đạo của Đòan đối với Đội:
- Phương pháp chỉ đạo điểm: tạo dựng các mô hình, thực nghiệm trong phạm
vi hẹp để rút kinh nghiệm nhân ra diện rộng.
- Phương pháp chỉ đạo cụm: chỉ đạo theo vùng lãnh thổ, theo vùng có những
điều kiện, đặc điểm giống nhau về hòan cảnh địa lý,kinh tế-xã hội.
- Phương pháp chỉ đạo bằng kế họach: thực hiện các công việc được dự kiến
trước về lực lượng thực hiện, điều kiện CSVC, kinh phí, địa điểm, thời gian…
- Phương pháp chỉ đạo bằng văn bản.
- Phương pháp chỉ đạo bằng sự liên kết với các ngành ( thông qua liên tịch )
3. Những nhiệm vụ chủ yếu của Đòan với Đội TNTP Hồ Chí Minh
+ Quyết định phương hướng, nhiệm vụ, chủ trương, biện pháp CTĐ và phong
trào thiếu nhi trong phạm vi phụ trách; đẩy mạnh việc xã hội hóa sự nghiệp bảo vệ,
chăm sóc, giáo dục trẻ em; hướng dẫn, dìu dắt, tạo điều kiện cho Đội họat động,
nâng cao vị thế xã hội của tổ chức Đội.

+ Về nội dung và hình thức họat động của Đội:
- Phát hiện và nhân rộng các phong trào họat động cách mạng của thiếu nhi,
giữ vững định hướng XHCN cho nội dung của các họat động.
- Phát triển các họat động trực tiếp phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa
phương.
- Đa dạng hóa các lọai hình họat động cả trong và ngòai nhà trường nhằm đáp
ứng nhu cầu hợp lý ngày càng tăng của trẻ em.
+ Về tổ chức Đội:
- Nâng cao chất lượng họat động Đội trong các lọai hình trường lớp.Đồng thời
xây dựng các liên đội, chi đội trên địa bàn dân cư.
- Khai thác thế mạnh của họat động Đội và sự chăm sóc trực tiếp của cộng
đồng xã hội ở cơ sở đối với trẻ em.
+ Về công tác cán bộ:
- Quyết định cụ thể về nhân sự của Hội đồng Đội cấp mình
- Tổ chức bộ máy điều hành, phân công cán bộ, đòan viên phụ trách Đội
- Chú trọng bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ công tác cho đội ngũ phụ trách Đội,
BCH Đội.
+ Phối kết hợp các LLGD khác:
- Chủ động phối kết hợp với các lực lượng xã hội để tạo cơ chế,chính sách và
đầu tư thỏa đáng cho công tác Đội, tạo điều kiện thuận lợi cho họat động của Hội
đồng Đội.
- Đại diện cho Đòan, Đội tham gia trong UB bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ
em ở cấp mình.
+ Về kiểm tra, đánh giá:
2
- Định kỳ kiểm tra, đánh giá họat động của Hội đồng Đội.
- Kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ của các bộ phận, các cơ quan chức năng
của Đòan đối với công tác xây dựng Đội, bồi duỡng và phát triển đội viên lớn lên
Đòan.
+ Hướng dẫn tổ chức Đòan, Đội phát triển các họat động lao động, tiết kiệm,

xây dựng các lọai qũy vừa chủ động tạo nguồn kinh phí cho họat động Đội, vừa
mang tính tích cực trong họat động GD.
----------------------
Chương 2 : CÔNG TÁC CÁN BỘ PHỤ TRÁCH ĐỘI CỦA ĐÒAN TNCS
HỒ CHÍ MINH
1. Tầm quan trọng của công tác cán bộ phụ trách Đội
Công tác cán bộ phụ trách Đội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng :
+ Do đặc điểm của lứa tuổi thiếu nhi, các em cần có sự hướng dẫn,giúp đỡ
của người lớn trong việc tổ chức, điều hành công việc của Đội.
+ Cán bộ là cái gốc của mọi công việc, có cán bộ tốt mới có phong trào tốt.
+ Thiếu niên nhi đồng có những đặc điểm tâm lý lứa tuổi riêng biệt, đòi hỏi
người phụ trách cần phải có những hiểu biết,phẩm chất, năng lực sư phạm đặc thù,
kỹ năng và nghiệp vụ công tác thiếu nhi, công tác Đội.
+ Trong điều kiện mới về kinh tế - xã hội của đất nước, công tác cán bộ phụ
trách Đội cần được nghiên cứu cải tiến, hoàn thiện , đồng bộ hơn trong các khâu
phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, chế độ đãi ngộ…
+ Trong toàn bộ các khâu công tác của tổ chức Đội, công tác cán bộ phụ
trách là mắt xích quan trọng nhất, quyết định hiệu quả của hoạt động, sự thành bại
của công tác Đội và phong trào thiếu nhi.
2. Chọn cử cán bộ phụ trách Đội
+ Đây là khâu quan trọng nhất trong công tác cán bộ.
+ Những yếu tố có ảnh hưởng tới hiệu quả công tác của người cán bộ:
- Những năng lực và phẩm chất chung
- Những yêu cầu về năng lực, phẩm chất phù hợp với đặc điểm của mỗi
loại công việc cụ thể ( về đạo đức, trí tuệ, hiểu biết, tư tưởng, tình cảm, ý chí … ),
trong đó nhiều phẩm chất rất khó định lượng, cho nên việc lựa chọn cán bộ không
phải là một việc đơn giản, không dễ thực hiện.
+ Mặt khác, công tác Đội mang tính khoa học, nghệ thuật, đòi hỏi người cán
bộ phụ trách Đội phải luôn luôn tự rèn luyện, đổi mới nâng cao trình độ về mọi mặt
để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong công tác giáo dục của Đội.

+ Yêu cầu đối với người làm công tác tuyển chọn cán bộ phụ trách Đội :
- Hiểu người, hiểu việc, biết người, biết việc.
- Có năng lực đánh giá, nhận xét cán bộ chính xác, trung thực, khách quan
và độ lượng..
- Luôn đặt yêu cầu công việc lên trên hết ( không tình cảm, nể nang…)
+ Quy trình chọn cử cán bộ phụ trách Đội:
3
- Bước 1: cụ thể hóa những tiêu chuẩn về năng lực, phẩm chất của người
cán bộ phụ trách Đội, những tiêu chuẩn đó là :
* Phẩm chất đạo đức tốt
* Trình độ văn hóa
* Trình độ chính trị
* Tác phong quần chúng
* Yêu nghề, mến trẻ
* Khách quan trung thực, độ lượng, khoan dung
* Có năng khiếu, sở trường về một số lĩnh vực hoạt động văn hóa,
văn nghệ, thể dục thể thao…
* Có kỹ năng công tác thiếu nhi và nghiệp vụ công tác Đội
- Bước 2 : khảo sát để lựa chọn
* Thông qua nghiên cứu hồ sơ lý lịch
* Thông qua việc quan sát các hoạt động thực tế của những người
trong diện xét chọn
* Giao việc để thử thách
* Đánh giá thông qua kết quả thực hiện, hiệu quả công việc, thông
qua tìm hiểu dư luận trong thiếu nhi
* Mối quan hệ giữa cán bộ phụ trách Đội và những người xung
quanh.
* Mức độ sẵn sàng nhận nhiệm vụ của bản thân người được xét chọn.
3. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phụ trách Đội
+ Đây cũng là một bộ phận trọng yếu trong công tác cán bộ.

+ Đặc điểm của công tác Đội TNTP:
- Nội dung, hình thức, phương pháp công tác Đội thay đổi theo sự biến
động về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của từng thời kỳ
- Công tác Đội vừa là khoa học, vừa là nghệ thuật, đòi hỏi người cán bộ
phụ trách phải có một trình độ kiến thức chính trị, xã hội, kỹ năng nghiệp vụ công
tác thiếu nhi, công tác Đội tương xứng, phải biết tự học, tự cập nhật kiến thức
thường xuyên.
Vì vậy công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phụ trách Đội cần được
tiến hành thường xuyên, liên tục.
+ Những nội dung cơ bản cần đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ phụ trách
Đội:
- Những quan điểm cơ bản của CN Mác-Lênin,CT.Hồ Chí Minh, của Đảng
CSVN về công tác TNNĐ
- Tình hình KT,CT,VH,XH trong nước và quốc tế liên quan đến công tác
Đòan, Đội và phong trào thanh , thiếu nhi
- Những chủ trương, chương trình hành động, các phong trào lớn của Đòan
- Những nhiệm vụ mới và phương thức họat động mới của Đòan , Đội
- Kỹ năng tổ chức họat động cho thiếu nhi
- Nghiệp vụ công tác Đội
- Phương pháp công tác của người phụ trách….
4
+ Những lọai hình đào tạo, bồi dưỡng chủ yếu:
- Đào tạo cơ bản dài hạn trong hệ thống các trường sư phạm, các trường
cán bộ thanh thiếu nhi.
- Bồi dưỡng thường xuyên theo chương trình của Bộ GD-ĐT.
- Bồi dưỡng tập huấn ngắn hạn trong hệ thống các trường chính trị, trường
dân vận, trường Đòan, Đội các tỉnh hoặc do các tỉnh đòan, huyện đòan tổ chức
- Đào tạo tại chức, đào tạo từ xa
- Tự đào tạo, bồi dưỡng ( thông qua tự nghiên cứu tài liệu, sáh, báo, tạp
chí…. )

Một trong những xu thế tích cực hiện nay là việc đa dạng hóa các lọai
hình, các phương thức đào tạo, nhằm mục đích tạo điều kiện đáp ứng nhu cầu
học tập, bồi dưỡng, hòan thiện, nâng cao trình độ hiểu biết, kỹ năng, nghiệp vụ công
tác Đội.
---------------------
Chương 3 : CÔNG TÁC THÔNG TIN,KIỂM TRA,ĐÁNH GIÁ CỦA
ĐÒAN ĐỐI VỚI ĐỘI TNTP HỒ CHÍ MINH
1. Công tác thông tin
1.1 Khái niệm thông tin:
- Chung: thông tin được hiểu là tất cả những gì có thể cung cấp cho con người
những hiểu biết về đối tượng được quan tâm trong tự nhiên và xã hội, về những sự
kiện diễn ra trong không gian và thời gian, về những vấn đề chủ quan và khách
quan… nhằm giúp con người trên cơ sở đó có thể đưa ra những quyết định đúng
đắn, kịp thời và có hiệu quả.
Như vậy thông tin bao gồm tất cả những gì thu nhặt có tính ghi chép, thống
kê, tổng kết, những nhận định, dự báo, dự đoán,những dự kiến, kế hoạch, chương
trình…
Tóm lại, thông tin là tất cả những gì giúp cho con người hiểu đúng về đối
tượng mà họ quan tâm đến ( vì nguyên nhân và mục đích nào đó )
- Với quan điểm tiếp cận hệ thống và điều khiển học:
Thông tin có thể được hiểu là nội dung những trao đổi giữa hệ thống và môi
trường được sử dụng nhằm mục đích điều khiển hoạt động của hệ thống đó.
Như vậy, thông tin chỉ có thể làm rõ nếu ta xét trong quá trình trao đổi giữa 2
đối tượng vật chất là : + nguồn phát và nguồn thu
+ Mục đích sử dụng thông tin
Nghĩa là thông tin chỉ có giá trị khi nó gắn với khái niệm điều khiển
- Quan điểm của khoa học quản lý: Thông tin được coi là những tín hiệu
mới được thu nhận, được hiểu và được đánh giá là có ích cho việc ra các quyết
định quản lý.
- Những đặc trưng cơ bản của thông tin:

+ Dung lượng thông tin: số lượng thông tin phản ánh nhiều hay ít
+ Chất lượng thông tin: thông tin có phản ánh được mặt bản chất, những
qui luật vận động và phát triển của đối tượng.
5