Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO …..
TRƯỜNG ...........
**********

SÁNG KIẾN
..................

Tác giả: ............
Chức vụ: Giáo viên
Lĩnh vực nghiên cứu: Giáo dục
Đơn vị công tác: Trường …….

………, tháng 04 năm ………….
BÁO CÁO
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh

1


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

Kết quả thực hiện sáng kiến
Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn
I. Sơ lược lý lịch tác giả:
II. Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị
Từ Trường Tiểu học C Long An trước đây nay trở thành Trường Tiểu học B Long
An từ năm 2009 khi Tân Châu trở thành thị xã. Trường tập trung tại một điểm, cơ sở

vật chất, phòng học của nhà trường cũng như thư viện khi mới thành lập còn gặp nhiều
khó khăn. Phòng thư viện chỉ là một phòng tạm bằng gỗ, lộp tôn. Thời tiết nắng nóng,
bạn đọc không thể nào ngồi trong phòng đọc sách được. Trường Tiểu học B Long An
là một trường học thuộc vùng nông thôn, địa bàn xã Long An. Tuy nhiên năm 2015 xã
Long An được công nhận xã nông thôn mới phải thực hiện và đạt được những tiêu chí
của cấp trên.
1. Thuận lợi
- Xã Long An trở thành xã nông thôn mới, được cấp trên đầu tư cơ sở vật chất
cũng như trang thiết bị đạt chuẩn cho các trường trong địa bàn xã Long An nói chung,
Trường Tiểu học B Long An nói riêng. Dãy phòng chức năng của trường và phòng thư
viện được xây dựng đúng chuẩn, tạo không gian thoải mái cho các em khi đến thư
viện.
- Đang nằm trong quy hoạch trường đạt chuẩn quốc gia, được đầu tư về nhiều
mặt nên thư viện có được sự chuyển biến tốt trong thời gian sắp tới. Cần tập trung
nguồn lực, cơ sở vật chất, kinh phí…để thực hiện mô hình thư viện đạt chuẩn. Ngoài
ra, hiện nay chúng ta đang triển khai các đề án để thư viện phát huy tác dụng, tạo điều
kiện để sách báo đến với học sinh một cách gần hơn.
- Được sự ủng hộ nhiệt tình của Ban giám hiệu, quý thầy cô và học sinh toàn
trường.
- Cán bộ thư viện được đào tạo chính quy, trình độ Đại học, có tâm quyết, trách
nhiệm trong công việc được giao.
- Đội ngũ cộng tác viên thư viện hăng hái, linh hoạt.
2. Khó khăn
- Xã Long An đạt xã nông thôn mới thì trường phải đạt chuẩn, trước khi trường
đạt chuẩn thì thư viện phải đạt chuẩn trước. Đòi hỏi người cán bộ thư viện phải có
nhiều nỗ lực, cố gắng và sáng tạo trong công tác quản lý thư viện trường học. Từng
bước ổn định và xây dựng theo hướng thân thiện, thiết thực phục vụ cho việc dạy và
học cũng như hoàn thành các loại hồ sơ, sổ sách nghiệp vụ chuyên môn.
- Thư viện đã trở thành ngôi nhà chung thân thiết của các thầy cô giáo và các em
học sinh với khung cảnh khang trang, vốn tài liệu khá phong phú, khó khăn cho việc

sắp đặt và phương thức phục vụ: phải luôn luôn đổi mới, thân thiện, thu hút giáo viên
và học sinh khai thác, sử dụng thư viện ngày càng hiệu quả, có như thế nhu cầu đọc
sách của các em mới được nâng cao.
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh

2


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

- Với diện tích phòng đọc học sinh là 116 m 2, phòng đọc giáo viên là 46 m 2. Hai
phòng đọc rộng lớn lại không thông nhau khó khăn trong việc quản lý bạn đọc và vệ
sinh.
- Do thời gian đầu tư không nhiều, kinh nghiệm bản thân chưa cao, chưa kết hợp
chặt chẽ với các chuyên môn khác nên còn nhiều hạn chế.
- Chưa nắm được hứng thú, nhu cầu đọc của học sinh.
- Bên cạnh đó điều kiện kinh phí còn hạn chế nên việc bổ sung vốn tài liệu hằng
năm ít, vì vậy ảnh hưởng không nhỏ đến việc bạn đọc tới thư viện, làm cho bạn đọc
thấy nhàm chán với những quyển sách cũ.
- Tên sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn.
- Lĩnh vực: Thư viện
III. Mục đích yêu cầu của đề tài, sáng kiến:
Việt Nam ta nói riêng và tất cả các nước khác trên thế giới nói chung đang bước
vào thời đại mới. Đó là thời đại của công nghệ, của khoa học kỹ thuật, của trí tuệ. Thời
đại đòi hỏi đất nước phải có những người lao động với trình độ học vấn cao, có tri
thức, có bãn lĩnh, có năng lực thực hiện đáp ứng mọi yêu cầu công nghiệp hóa, hiện
đại hóa. Thực tiễn nói trên đòi hỏi ngành giáo dục và đào tạo phải không ngừng đổi
mới nhằm góp phần hình thành và phát triển nhân cách con người Việt Nam. Muốn

vậy phải đổi mới trong phương pháp dạy và học, đặc biệt cần coi trọng công tác thư
viện trường học.
Quy chế về tổ chức hoạt động thư viện trường phổ thông đã chỉ rõ: Thư viện
trường phổ thông là một bộ phận cơ sở vật chất trọng yếu, trung tâm sinh hoạt văn hoá
và khoa học của nhà trường. Thư viện góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của
giáo viên bồi dưỡng kiến thức cơ bản về khoa học và xây dựng thói quen tự học, tự
nghiên cứu cho học sinh, tạo cơ sở từng bước thay đổi phương pháp dạy và học, đồng
thời thư viện tham gia tích cực vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp
sống văn hóa mới cho các thành viên của nhà trường. Trong những năm học vừa qua,
các văn bản chỉ đạo về kế hoạch nhiệm vụ năm học của ngành đều đặt vấn đề về vị trí
vai trò và tác dụng của thư viện trường học.
“Thư viện là trái tim của nhà trường” là bộ phận không thể thiếu trong trường
học, với vai trò lưu giữ và luân chuyển sách, phục vụ đắc lực cho việc dạy học trong
nhà trường. Để nâng cao nhu cầu đọc sách trong thư viện cho học sinh tiểu học, người
cán bộ thư viện cần có những biện pháp tổ chức sắp xếp bảo quản giữ gìn, cung cấp và
luân chuyển sách một cách hiệu quả cao nhất. Sách trong thư viện nhà trường cần phải
giáo dục được đạo đức cho thiếu niên nhi đồng, phải giúp được các em mở mang kiến
thức, hiểu biết thế giới về tự nhiên và xã hội, bồi dưỡng về tư tưởng tiến bộ, nâng cao
về hành động cao đẹp. Những sách được đọc trong thời niên thiếu không những lưu lại
trong ký ức của các em suốt đời mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển tương lai của các
em, sách còn giúp học sinh rèn luyện kỹ năng tự học, tự nghiên cứu. Đồng thời sách
thư viện phải cung cấp nhiều tư liệu quý báu, nhiều kiến thức uyên bác từ các bậc tiền
nhân cho cán bộ giáo viên nhằm giúp họ nâng cao chất lượng giảng dạy, thêm nhiều
phương pháp truyền đạt hiệu quả cao. Thư viện phải thực sự là nơi lưu trữ và cung cấp
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh

3

Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

hiệu quả nhất, nhiều phương tiện cần thiết để phục vụ hỗ trợ cho quá trình giảng dạy
và học tập trong nhà trường. Vì vậy, công tác thư viện trường học ngoài việc bổ sung,
đăng ký, phân loại sách… thì có mục đích cuối cùng là để phục vụ bạn đọc nhằm thỏa
mãn nhu cầu đọc của học sinh, giáo viên tăng thêm kho tàng của sự hiểu biết về kiến
thức, nhằm giúp cho các em có nhu cầu đến thư viện ngày càng đông hơn. Có như thế
thư viện mới hướng đến danh hiệu thư viện đạt chuẩn.
Nhiệm vụ của thư viện trường học là phục vụ cho việc giảng dạy và học tập góp
phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng giáo dục. Để việc giảng dạy và học tập
được tốt hơn thì thư viện trường học phải hoạt động thường xuyên, liên tục, phải luôn
luôn thay đổi cách phục vụ để thu hút bạn đọc đến với thư viện ngày càng nhiều. Để
có được sự thành công đó là nhờ vào sự nổ lực hết mình của cán bộ thư viện, sự quan
tâm giúp đỡ của các cấp lãnh đạo, Chi bộ đảng nhà trường, các ban ngành đoàn thể và
sự hỗ trợ tích cực của toàn thể cán bộ công chức trong nhà trường. Thư viện với chức
năng thông tin, văn hóa, giáo dục, giải trí nên việc đáp ứng nhu cầu đọc, nhu cầu của
sự hiểu biết là vô cùng to lớn. Đòi hỏi người cán bộ thư viện phải thường xuyên định
hướng, tổ chức các phong trào đọc sách trong nhà trường.
Nhận thức được vai trò, vị trí của thư viện là giúp giáo viên, học sinh xây dựng
được phương pháp học tập và cách đọc sách, làm việc khoa học, biết sử dụng sách
báo, tạp chí có trong thư viện một cách có hiệu quả, có hệ thống phục vụ đắc lực cho
việc học tập và giảng dạy trong nhà trường. Từ những vấn đề vừa nêu, bản thân tôi
nghĩ mình cần phải có những biện pháp, nội dung cụ thể để giải quyết chúng một cách
hợp lí nhằm giúp các em có hứng thú hơn khi đọc sách trong thư viện ở trường tiểu
học một cách thân thiện.
Hàng năm, thư viện được bổ sung tài liệu bằng nhiều nguồn quỹ khác nhau nên
ngày càng phát triển phong phú về chủng loại và chất lượng. Nguồn sách của Trường
Tiểu học có những loại theo qui định của ngành: sách giáo khoa, sách giáo viên, sách
tham khảo, sách thiếu nhi nhưng thư viện chưa phát huy được tối đa hiệu quả của

nguồn tài sản vô giá đó. Số lượt học sinh đến đọc sách chưa cao, hầu như các em chưa
thích đọc sách cho lắm. Như chúng ta đã thấy trước sự phát triển của công nghệ thông
tin hiện nay, không cần phải cực khổ vào tìm trong thư viện để đọc sách báo chỉ cần
chúng ta bấm nút trên mạng Internet là có tất cả những gì muốn xem. Thực tế hiện nay,
hằng ngày đã thấy đầy đường những thanh niên vừa đi bộ vừa lắc lư tai nghe, tay cầm
điện thoại, vai đeo laptop lăm lăm “săn” wifi rồi vừa nghe nhạc vừa lướt web. Thỉnh
thoảng mới thấy có một vài cuốn sách khiêm tốn nằm trên tay họ ở những chỗ công
cộng. Hiếm lắm mới bắt gặp một đôi mắt đang chăm chú đọc sách. Thực chất, việc so
sánh đó là không hợp lí, bởi mỗi thứ đều có chỗ đứng riêng của mình, và điều quan
trọng là ta biết cách phát triển nó đúng với tầm vóc mà nó đáng được hưởng. Theo tôi,
việc đọc sách có phần phải nhường bước cho những phương tiện thông tin khác chỉ là
nhất thời, vì bản thân sách có giá trị riêng của nó mà không gì thay thế được. Vì nhu
cầu thông tin và cách tiếp cận thông tin của người đọc có những xu hướng khác nhau.
Bên cạnh đó, việc đọc sách báo hiện nay có một bộ phận không nhỏ các em học sinh bị
sao nhãng cộng với việc đọc sách không đúng mục đích, không phù hợp với lứa tuổi
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh

4


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

như: các em chỉ thích xem tranh xem hình chứ không đọc, không hiểu nội dung sách
nói gì. Tất cả những yếu tố trên không những ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mà
còn ảnh hưởng đến tâm hồn của các em học sinh.
Xuất phát từ nhận thức trên, cũng như tìm hiểu thực tiễn, thực trạng công tác
phục vụ bạn đọc ở trường. Tôi cảm thấy băn khoăn một điều là làm thế nào để thư viện
Trường Tiểu học B Long An không những đạt chuẩn mà còn đáp ứng thỏa mãn nhu

cầu về văn hóa đọc cho giáo viên và học sinh trong trường và từ đó tôi đã quyết định
chọn đề tài "Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn” để giải quyết các vấn
đề đó một cách hiệu quả nhất.
1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến:
- “Không có gì có thể thay thế văn hóa đọc”. (Gunte Grass)
- “Không đọc sách thì cuộc sống thực là nặng nề”. (V.I.Lênin)
- “Thư viện là kho tàng chứa tất cả của cải tinh thần của loài người”
(G.V.Leibniz).
- “Cần phải yêu mến và tin vào sách. Cần rèn luyện cho mình thói quen thực
hành và kỹ năng dùng sách để làm việc” (N. Rubakin)
- “ Đọc sách là cách học tốt nhất ” (APUSKIN)
Từ những ý trên cho ta thấy việc đọc sách luôn giữ một vai trò rất quan trọng.
Đọc sách góp phần nâng cao nhận thức, phát triển trí tuệ và nuôi dưỡng tâm hồn cho
bạn đọc. Trong đó, tổ chức các hoạt động thư viện phục vụ bạn đọc là khâu trọng tâm
trong toàn bộ công tác tổ chức của thư viện, quyết định kết quả và chất lượng phục vụ
của thư viện. Mặc dù còn có khó khăn nhiều mặt, đòi hỏi người làm cán bộ thư viện
cần suy nghĩ, tìm nhiều biện pháp thích hợp để phục vụ bạn đọc, để thúc đẩy mạnh mẽ
nhu cầu đọc sách báo, nhằm góp phần không nhỏ vào nâng cao chất lượng giáo dục
chung trong nhà trường. Vì vậy trong những năm gần đây, nhằm đáp ứng cho chương
trình đổi mới dạy - học và chủ trương không để cho học sinh thiếu sách giáo khoa khi
đến lớp thì lượng sách ngày một tăng lên không chỉ số lượng mà chất lượng cũng được
tăng lên đáng kể.
Để có hiệu quả tốt trong công tác hoạt động thư viện thì bạn đọc là một bộ
phận không thể thiếu trong các yếu tố tạo thành thư viện. Vốn tài liệu chỉ thực sự phát
huy được giá trị khi nó được bạn đọc sử dụng một cách hiệu quả. Phục vụ bạn đọc là
mục tiêu cuối cùng của bất kỳ một thư viện nào. Mọi khâu công tác của thư viện từ
việc tổ chức các hoạt động nghiệp vụ cũng như các công tác quản lý thư viện, đào tạo,
bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho cán bộ thư viện, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất…
cũng đều nhằm mục đích phục vụ tốt nhất cho bạn đọc. Hoạt động của thư viện nhằm
thu hút, tuyên truyền, giới thiệu và đưa ra phục vụ các dạng tài liệu, giúp bạn đọc tới

thư viện trong việc lựa chọn và sử dụng tài liệu một cách thích hợp. Công tác này được
tiến hành bởi sự kết hợp các quá trình có liên quan chặt chẽ với nhau để phục vụ đọc,
mượn tài liệu, phục vụ thông tin tra cứu. Phát huy tối đa nguồn tài sản vốn có của thư
viện, số lượng sách trong thư viện được luân chuyển thường xuyên, liên tục. Từ đó
giáo dục cho các em ý thức bảo quản, có nhu cầu khám phá bao điều mới mẻ ẩn sau
những trang sách, bài báo hoặc rèn luyện cho mình phương pháp tự học chiếm lĩnh tri
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh

5


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

thức một cách chủ động và sáng tạo. Thư viện trường học là linh hồn của một trường
học, nơi hội tụ kiến thức, tri thức của loài người, giúp cho thầy trò trong nhà trường
không chỉ dạy tốt - học tốt mà còn mở mang trí tuệ, bồi đắp nhân cách, xây dựng nền
tảng và phong cách văn hóa cá nhân.
Từ Trường Tiểu học C Long An trước đây nay trở thành Trường Tiểu học B
Long An từ năm 2009 khi Tân Châu trở thành thị xã. Cơ sở vật chất, phòng học của
nhà trường cũng như thư viện khi mới thành lập còn gặp nhiều khó khăn: vốn tài liệu
nghèo nàn; nội dung sách đơn điệu, chưa phù hợp với mục tiêu đào tạo của nhà trường.
Đến nay phòng thư viện mọi thứ đều được bố trí ngăn nắp, sạch sẽ, thoáng mát và đầy
đủ ánh sáng. Tổng số sách trong thư viện là: 3.189 bản với hơn 750 tên sách, cùng các
loại báo, tạp chí,… Hàng năm, vốn tài liệu được bổ sung bằng nhiều nguồn quỹ khác
nhau nên ngày càng phát triển phong phú về chủng loại và chất lượng. Nhằm khai thác
triệt để giá trị kho sách, phục vụ tốt cho bạn đọc, thư viện đã tiến hành nhiều biện pháp
để công tác quản lý thư viện ngày càng thân thiện, gần gũi hơn đáp ứng thỏa mãn nhu
cầu bạn đọc trong nhà trường đưa thư viện đạt mức độ chuẩn.

Trong nhiều năm qua, thư viện Trường Tiểu học B Long An đã luôn đổi mới
công tác quản lý thư viện nhằm mục đích lôi cuốn bạn đọc đến với thư viện ngày càng
đông hơn, song nhu cầu đọc sách của bạn đọc vẫn chưa đạt hiệu quả cao. Đứng trước
những khó khăn, thách thức trên, đòi hỏi những người làm công tác thư viện phải nỗ
lực, sáng tạo và đi đầu trong việc tổ chức các hoạt động thư viện ngày càng đổi mới
hơn về phương thức phục vụ sách.
2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến:
Trường Tiểu học B Long An là một trường học thuộc vùng nông thôn, địa bàn
xã Long An. Tuy nhiên năm 2015 xã Long An được công nhận xã nông thôn mới phải
thực hiện và đạt được những tiêu chí của cấp trên. Do vậy, các công tác chuyên môn
cũng như các hoạt động khác trong năm học luôn được PGD&ĐT, Ban giám hiệu nhà
trường quan tâm, chỉ đạo kịp thời, sát sao. Đồng thời tạo mọi điều kiện thuận lợi để
nhà trường hoàn thành các tiêu chuẩn trường đạt chuẩn Quốc gia mà trước khi trường
đạt chuẩn thì thư viện phải đạt chuẩn trước. Từ trước tới nay, trong nhiều biện pháp
góp phần nâng cao dân trí ở nông thôn thì việc xây dựng, củng cố các thư viện trường
học là việc làm tiết kiệm, thiết thực đem lại lợi ích to lớn...Thư viện đạt chuẩn thì bên
cạnh nguồn cơ sở vật chất được cấp trên đầu tư thì đòi hỏi người cán bộ thư viện phải
thực hiện hiệu quả công tác quản lý của mình đặc biệt là khâu tổ chức các hoạt động
phải thực sự gần gũi đưa bạn đọc với sách đến gần nhau hơn nhằm nâng cao trình độ
cũng như sự hiểu biết của bạn đọc, để một ngày nào đó các em học sinh của trường có
được một kho tàng tri thức phục vụ cho nước nhà ngày càng lớn mạnh.
Hoạt động của thư viện chưa cuốn hút được giáo viên và học sinh đến đọc sách.
Công tác thư viện trường học là một trong các nội dung được nhà trường đặc biệt quan
tâm để hướng đến mục tiêu chuẩn Quốc gia. Đặt ra nhiệm vụ trước mắt cho nhà trường
là cần phải xây dựng và tổ chức thành công các mô hình thư viện thân thiện ngay từ
đầu năm học nhằm giúp thư viện hoạt động ngày càng có hiệu quả hơn, nhu cầu đọc
sách của các em được nâng cao.
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh

6


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

Từ khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, do nhiều nguyên nhân, phong trào
xây dựng, củng cố thư viện các trường bị mai một. Không ít sách, báo, tạp chí thất lạc,
hư hỏng, cơ sở vật chất như kho sách, phòng đọc, trang thiết bị thanh lý hoặc chuyển
sang sử dụng vào việc khác, một số trường kinh phí hạn hẹp cũng ít quan tâm việc xây
dựng, củng cố lại. Qua tìm hiểu của tôi, thì tại thư viện trường học từ trước đến nay
còn giữ rất nhiều sách văn học, sách khoa học, những mẫu truyện ngắn có sức thuyết
phục giáo dục cao,… mà những cuốn sách ấy ít người có nhu cầu sử dụng, đóng khóa
suốt ngày, chỉ lưu giữ tại thư viện. Ngày nay sự nghiệp đổi mới mang lại cho trường
nhiều khởi sắc, cơ sở vật chất của thư viện được đầu tư đúng chuẩn Quốc gia, phần lớn
một số học sinh nhu cầu đọc vẫn chưa cao. Trong hoàn cảnh đó thư viện sẽ là nơi các
em muốn đến thường xuyên khi người cán bộ thư viện tạo điều kiện cho các em dễ
dàng tiếp cận với lượng kiến thức tổng hợp. Sách, báo, tạp chí…sẽ được khai thác, sử
dụng với công suất cao nhất, mang lại lợi ích to lớn về mọi mặt. Vì vậy trong quy
hoạch xây dựng nông thôn mới, các trường học ở xã nói chung, Trường Tiểu học B
Long An nói riêng nên tính đến nâng cao hoạt động thư viện song song với việc xây
dựng một mô hình thư viện thân thiện nhằm giúp các em mỗi ngày càng có nhu cầu
hơn đến với những quyển sách bổ ích trên tay. Trong đó việc tạo ra mô hình thư viện
trường học thân thiện là một mô hình có nội dung mới với Trường Tiểu học B Long
An cũng như các trường bạn trong địa bàn thị xã cần được tổ chức xây dựng và đưa
vào hoạt động có hiệu quả. Qua đó có thể nhân rộng đối với tất cả các đơn vị nhà
trường trên địa bàn Tỉnh An Giang, nhằm tạo hứng thú cho các em khi đến thư viện
đọc sách.
3. Nội dung sáng kiến:
3.1. Tiến trình thực hiện:

Đề tài được nghiên cứu nhằm mục đích hướng dẫn học sinh đọc sách đạt hiệu
quả cao đồng thời hưởng ứng phong trào thi đua "Trường học thân thiện, học sinh tích
cực", việc xây dựng thư viện thân thiện là một trong các nội dung luôn được nhà
trường chú trọng. Song từ khi thực hiện các tiêu chuẩn xây dựng thư viện theo tiêu
chuẩn thư viện đạt chuẩn Quốc gia của quyết định số 01/2003/QĐ BGD&ĐT ngày
02/01/2003 do Bộ GD&ĐT ban hành về “ Quy định tiêu chuẩn thư viện trường phổ
thông”. Trường Tiểu học B Long An đã quyết tâm xây dựng bằng được thư viện nhà
trường theo các tiêu chuẩn quy định và luôn đặt mục tiêu ưu tiên số 1 cho việc xây
dựng thư viện nhà trường sao cho đây phải là “trung tâm văn hoá” của trường, là nơi
lưu trữ nguồn tri thức vô biên của nhân loại, thu hút được đông đảo số lượt bạn đọc
đến với thư viện. Như các bạn đã biết: đọc sách, báo để có tri thức, đọc sách để học
làm người. Đến với thư viện bạn đọc có thể học hỏi kiến thức từ nhiều nguồn khác
nhau: từ kinh nghiệm của chính mình, từ cuộc sống, từ người khác và từ sách báo. Đặc
biệt ngày nay, kiến thức thay đổi với tốc độ chóng mặt, sách, báo chính là người thầy
tuyệt vời mà bạn đọc có thể cận kề mọi lúc mọi nơi, giúp bạn cập nhật kiến thức một
cách nhanh chóng và toàn diện nhất. Sách, báo chính là người thầy cần mẫn và không
lạc hậu giúp bạn học hỏi về cuộc sống và bản thân, qua đó bạn sẽ phát triển tiềm năng
vô biên của mình.
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh

7


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

“ Đọc sách là cách học tốt nhất”
Đó chính là một trong những khẩu hiệu của thư viện Trường Tiểu học B Long
An mà mỗi học sinh nhà trường rất yêu thích. Trong phong trào thi đua “ Xây dựng

trường học thân thiện, học sinh tích cực”, trường chúng tôi mặc dù không được dự án
nào hỗ trợ, xong tôi đã tự học tập trường bạn như đến thăm thư viện của Trường Tiểu
học Nguyễn Huệ, thăm thư viện Trường THCS Nguyễn Trãi Thành phố Châu Đốc,
tham khảo thêm các thông tin trên mạng, trong tài liệu… tôi đã tự mày mò xây dựng
mô hình, cách bài trí sao cho phù hợp với điều kiện của nhà trường. Không ngờ ngay
từ khi bắt tay vào công việc tôi đã được sự ủng hộ rất nhiệt tình của các đồng chí lãnh
đạo cũng như các đồng nghiệp đặc biệt là đội cộng tác viên thư viện. Thư viện Trường
được xây dựng với không gian thư viện mở, trang trí thân thiện gần gũi với học sinh.
Chúng tôi cố gắng tạo ra một điểm nhấn quan trọng trong nhà trường đó chính là thư
viện, nơi đây được học sinh ví như “công viên” của các em khi đến trường. Hàng ngày
thu hút được rất nhiều lượt bạn đọc đến với thư viện. Bằng sự cố gắng nỗ lực và lòng
quyết tâm của tập thể thầy trò nhà trường cùng với sự tâm huyết với nghề như đàn kiến
cần mẫn tha lâu cũng đầy tổ, đến nay thư viện nhà trường đã có 2 phòng đọc riêng
biệt: 1 phòng đọc của học sinh diện tích 92 m2, 1 phòng đọc của giáo viên diện tích 52
m2, có 1 cô thủ thư được đào tạo chính quy.
3.2. Thời gian thực hiện:
Từ năm 2013 được sự hướng dẫn của cán bộ quản lý thư viện Phòng Giáo dục
và đào tạo về cách tổ chức hoạt động thư viện thì Trường Tiểu học B Long An cũng đã
theo đó đầu tư và phát triển. Với nhiều nỗ lực, cố gắng và sáng tạo trong công tác quản
lý thư viện trường học, trường tôi đã từng bước ổn định và xây dựng theo hướng thân
thiện, thiết thực phục vụ cho việc dạy và học. Thư viện đã trở thành ngôi nhà chung
thân thiết của các thầy cô giáo và các em học sinh với khung cảnh khang trang, vốn tài
liệu khá phong phú, sự sắp đặt và phương thức phục vụ thân thiện, thu hút giáo viên và
học sinh khai thác, sử dụng thư viện ngày càng hiệu quả, nhu cầu đọc sách của các em
được nâng cao.
3.3. Biện pháp tổ chức:
Môi trường học đường chính là nhịp cầu tốt nhất đưa lớp trẻ tiếp cận với sách.
Có rất nhiều thời gian trong một ngày để học trò tiếp cận với môi trường giáo dục, đây
cũng là nơi tạo niềm tin và có sức thuyết phục lớn đối với các em. Thư viện hoạt động
tốt hơn thì song song đó phong trào đọc sách sẽ phát triển mạnh hơn. Tất nhiên, việc

đọc sách cần phải được phát động thành thói quen và thư viện có thể tổ chức nhiều
cuộc thi liên quan đến sách: Điểm sách, giới thiệu sách, kể chuyện theo sách, triển lãm
sách, vẽ tranh theo sách, quyên góp sách…Những hoạt động này thực sự cần có cách
tổ chức đổi mới, sinh động và phù hợp với tư duy lớp trẻ hơn. Tuy nhiên bên cạnh
những hoạt động đó thư viện cần xây dựng một mô hình không gian thoải mái hơn sao
cho bất cứ lúc nào học sinh cũng có thể đọc sách không thấy bị nhàm chán luôn thích
thú khi đến với thư viện.
Biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn song song với việc nâng cao nhu cầu
đọc sách trong thư viện cho học sinh tiểu học, chính là sự thay đổi nhận thức của các
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh

8


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

cấp quản lý giáo dục về vị trí, vai trò thư viện trường học trong việc nâng cao chất
lượng giáo dục, cần phải có các thói quen không thể thiếu trong đời sống, trong nếp
sinh hoạt, học tập ở nhà trường làm cho học sinh “yêu sách”, “say mê” đọc sách.
Muốn được như vậy cán bộ thư viện không những là người biết cách quản lý thư viện
mà cần phải biết cách thực hiện một số hoạt động “dẫn dụ” trẻ đến với sách, nhen lên
ở các em niềm say mê có nhu cầu đọc sách. Để giúp các em học sinh có thói quen đọc
sách, Trường Tiểu học B Long An đã xây dựng một số hoạt động thư viện với nhiều
không gian đọc sách khác nhau: Thư viện xanh, thư viện góc lớp, góc mĩ thuật, … Ở
đây các em có thể đọc những cuốn sách hay với một không khí tự nhiên và thoáng
mát. Chính những hình thức này đã gắn kết bạn đọc đến với thư viện nhiều hơn.
3.3.1 Biện pháp 1: Bám sát vào các văn bản chỉ đạo của Đảng và nhà nước.
Căn cứ vào quyết định số 61/1998, quyết định 01/2003 của BGD-ĐT ban hành

ngày 2-1-2003 và QĐ số 01//2004/QĐ-BGD&ĐT ngày 29-1-2004 về sửa đổi bổ sung
Quyết định số 01/2003/QĐ-BGD&ĐT Ban hành quy định thư viện chuẩn trường phổ
thông, bao gồm có 5 tiêu chí:
- Tiêu chí thứ nhất về sách, báo, tạp chí bản đồ tranh ảnh, băng đĩa sách giáo
khoa. Có sách giáo khoa hiện hành, sách tham khảo, sách nghiệp vụ, ngoài ra còn có
thêm sách giáo dục đạo đức và pháp luật.
- Tiêu chí thứ hai về cơ sở vật chất: phòng đọc đúng tiêu chuẩn của quyết định
01 (thư viện đạt chuẩn tối thiểu là 50m 2). Đảm bảo thoáng mát về mùa hè, ấm áp về
mùa đông, đủ ánh sáng, có tủ gía chuyên dùng trong thư viện để đựng sách, báo, tạp
chí, bản đồ, tranh ảnh giáo dục, băng đĩa sách giáo khoa. Có đầy đủ tiện nghi ánh sáng
cho phòng đọc. Có máy vi tính đã được nối mạng thuận tiện cho việc khai thác các dữ
liệu.
- Tiêu chí thứ ba về nghiệp vụ: Tất cả các tài liệu, ấn phẩm trong thư viện phải
được đăng ký, mô tả, phân loại, tổ chức mục lục, sắp xếp theo đúng nghiệp vụ thư
viện.
- Tiêu chí thư tư về tổ chức hoạt động: Hằng năm thành lập tổ cộng tác viên thư
viện, có bảng dự trù kinh phí. Từng hoạt động của thư viện phù hợp với nội dung giáo
dục toàn diện. Tổ chức tốt ngoại khóa, tuyên truyền giới thiệu sách, điểm sách.
- Tiêu chí thứ năm về quản lý thư viện: tất cả các tài liệu trong thư viện phải
được bảo quản tốt, thuận tiện cho việc sử dụng lâu dài. Có đầy đủ các loại hồ sơ sổ
sách đúng nghiệp vụ thư viện.
Dựa vào những quy định trên, tôi đã tham mưu với Ban giám hiệu, ổn định thư
viện ngay từ đầu năm học. Trước hết cán bộ thư viện phải cùng với cộng tác viên thư
viện tổ chức lại kho sách, xin nâng cấp trang thiết bị như bàn, ghế, tủ, giá, vốn tài liệu
các loại cho thêm phong phú, sắp xếp gọn gàng ngăn nắp, tài liệu được phân chia theo
từng tủ riêng biệt: sách giáo khoa, sách giáo viên, sách tham khảo, sách giáo dục đạo
đức, sách pháp luật, các loại báo – tạp chí. Đây là một công tác rất quan trọng vì nó
góp phần nâng cao việc sử dụng sách, báo được thuận tiện. Việc tổ chức hoạt động hợp
lý đã giúp cho cán bộ thư viện, giáo viên và học sinh tìm kiếm tài liệu một cách dễ
dàng nhanh chóng.

Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh

9


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

3.3.2. Biện pháp 2: Không ngừng hoàn thiện, bổ sung cơ sở vật chất trong
đó một việc chú trọng là bổ sung sách báo kịp thời.
Bổ sung sách báo phải thường xuyên liên tục. Đầu năm học, cuối học kỳ, đầu
học kỳ II tôi tiến hành khảo sát, thăm dò nguyện vọng của giáo viên, học sinh bằng
cách cho giáo viên và học sinh đăng ký vào phiếu yêu cầu của mình cần mua những
loại sách gì, tên sách hoặc biết luôn tên tác giả thì càng tốt. Dựa vào phiếu yêu cầu của
bạn đọc từ đó mà bổ sung sách, báo cho phù hợp với cấp học, chương trình soạn giảng
của giáo viên, ưu tiên bổ sung sách theo yêu cầu của học sinh. Tôi đã chủ động gặp gỡ
trao đổi với giáo viên trực tiếp giảng dạy các em để biết được các thầy cô và các em
cần mua những loại sách gì cần thiết phù hợp với lứa tuổi, trình độ chuyên môn. Mặt
khác tôi còn thường xuyên liên hệ, dựa vào các danh mục hướng dẫn đặt mua sách mới
của phòng giáo dục để chọn mua theo yêu cầu của giáo viên và học sinh. Cập nhật
được những tài liệu mới nhất vào thư viện.
Từ năm học 2015 – 2016 đến nay thư viện đã bổ sung vốn tài liệu từ nhiều
nguồn khác nhau: ngân sách của trường, xã hội hóa, vận động các mạnh thường quân
được vốn tài liệu khá phong phú.
Năm học 2015-2016 tổng số vốn tài liệu 2.232 bản với số tiền 38.466.131 đồng.
Đến năm học 2018-2019 tổng số vốn tài liệu 3.189 bản với số tiền 64.246.903 đồng.
Số lượng sách các kho đang tăng dần theo năm học cũng phần nào đáp ứng được nhu
cầu đọc của giáo viên và học sinh. Bên cạnh đó tôi cũng đã lên dự trù kinh phí tham
mưu Ban giám hiệu đặt 3 loại báo: báo ngành, báo Đảng, báo Rùa vàng, ngoài việc bổ

sung thêm tri thức còn góp phần tích cực vào tiêu chí thư viện đạt chuẩn.
Không chỉ số lượng sách được phòng cấp, trường mua là đủ mà còn phải thực
hiện phong trào “Góp một cuốn sách nhỏ, đọc nghìn cuốn sách hay” tôi kết hợp với
đồng chí tổng phụ trách, thông báo trong toàn trường nhằm tăng vốn tài liệu cho thư
viện, chú trọng xây dựng mạng lưới cộng tác viên trong giáo viên, học sinh, kết hợp
chặt chẽ với các đoàn thể trong nhà trường, hội cha mẹ học sinh và các tổ chức cá
nhân khác nhằm huy động các nguồn lực xây dựng vốn sách báo, cơ sở vật chất, kỹ
thuật để các hoạt động thư viện ngày càng phong phú hơn.
Thư viện trường học có nguồn tài liệu và trang thiết bị tốt đi đôi với đội ngũ
chuyên nghiệp giúp các em thấy được một không gian học tập thân thiện, gần gũi,
thoải mái sẽ góp phần giáo dục và đào tạo những thế hệ công dân tương lai có tri thức,
sáng tạo, độc lập và năng động - những người sẽ làm chủ đất nước sau này. Đây là một
trong những mục tiêu cơ bản của thư viện đạt chuẩn, cũng như của xã nông thôn mới
và của đất nước trong giai đoạn hội nhập quốc tế.
3.3.3. Biện pháp 3: Tăng cường công tác tuyên truyền giới thiệu sách và
hướng dẫn cách đọc sách.
Phát huy tinh thần phục vụ bạn đọc ở những năm học trước, năm học 2015 –
2016, tôi luôn chủ động việc hướng dẫn và giới thiệu sách hay, sách mới tới bạn đọc.
Bên cạnh đó tôi tích cực tuyên truyền giới thiệu sách 1 tháng/ 2 lần theo chủ đề, chủ
điểm trong các buổi chào cờ đầu tuần. Ngoài ra còn hướng dẫn các em cách đọc sách
khi đến thư viện.
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 10


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

Những bài giới thiệu sách dưới cờ, tôi trình Ban giám hiệu duyệt, lưu hồ sơ 1
bản, treo lên bảng hoạt động thư viện 1 bản.

Khi thư viện đã có vốn tài liệu phong phú thì giới thiệu cho học sinh những
cuốn sách có nội dung về các ngày lễ kỉ niệm lớn như: 2/9, 20/11, 22/12, 26/3, 30/4,
1/5…, để các em tìm hiểu. Đồng thời qua đó giáo dục cho các em hiểu biết thêm về
truyền thống của dân tộc ta qua các ngày lễ. Thực hiện tốt việc giới thiệu sách mới đến
học sinh giúp các em dễ tìm những tên sách mình cần. Vì vậy, lượt vòng quay của tài
liệu đã tăng lên đáng kể. Với những hình thức trên đều nhằm mục đích quảng bá làm
cho hoạt động thư viện ngày càng đi lên bạn đọc có nhu cầu sẽ dễ dàng tiếp cận với tài
liệu.
3.3.4. Biện pháp 4: Xây dựng mô hình thư viện xanh (thư viện ngoài trời).
Việc thành lập thư viện trường nhằm tăng cường công tác thông tin, tuyên
truyền trên tất cả các lĩnh vực thúc đẩy phong trào đọc sách báo, góp phần xây dựng
thành công xã nông thôn mới trong thời gian tới. Từ khi có thư viện giúp các em tìm
hiểu tham khảo sách, nhằm bổ sung cho việc học tập ở trường. Ngoài ra, các em còn
đọc sách để thư giản và giải trí, cùng với sự chỉ đạo của Sở GD&ĐT, phòng GD&ĐT,
các thư viện nhà trường đã tích cực đưa sách đến gần bạn đọc với tiêu chí xây dựng
thư viện thân thiện nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động. Xây dựng thư viện thân thiện
– trung tâm thu hút giáo viên và học sinh phát triển văn hóa đọc trong nhà trường, các
thư viện nhà trường đã tích cực đưa sách đến gần bạn đọc hơn. Khi bắt các em đến thư
viện đọc sách, với đôi chân chạy nhảy, đôi mắt nhìn mọi hướng và ngồi trên phòng thư
viện lâu thì thật gò bó cho các em, nhất là đối với các em thích chơi hơn thích học,
ngược lại có một thư viện nhỏ dưới bóng cây tại một góc trên sân trường rộng lớn thì
thích biết bao. Giờ ra chơi của trường không chỉ có sự náo nhiệt bởi những trò chơi
của các em mà nhiều học sinh còn nô nức đến thư viện xanh để đọc truyện, báo Đó là
mô hình được thiết kế từ những cái ống nhựa treo dưới những tán cây, bên trong là
nhiều loại báo như Măng non, Thiếu nhi dân tộc, Chăm học, những quyển truyện
tranh,...để học sinh lúc nghỉ giữa giờ ra chơi có thể đến các ống đựng sách này để tự
lấy sách đọc, xong trả lại đúng vị trí mình đã lấy.

Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 11


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

Với không gian thoáng mát lại được đọc truyện vì thế vừa tăng thêm vẻ đẹp cho
trường vừa giúp các em ham thích hơn trong phong trào đọc sách, mở mang tri thức và
còn thực hiện tốt cuộc vận động “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh” nhằm khuyến khích văn hóa đọc đối với học sinh. Để quản lí tốt sách theo loại
hình hoạt động này, các trường cần phân công các cộng tác viên trực theo dõi việc
mượn, trả và thay sách hằng ngày ở các ống sách này. Trong khoảng thời gian ra chơi
tuy ít giờ nhưng các em đã tích trữ được một lượng kiến thức hiếm có cho bản thân.
Lượng kiến thức đó có thể giúp các em sử dụng ở mọi lúc mọi nơi bên cạnh đó sách

trong thư viện được sống ở mọi không gian và mọi thời điểm. Học sinh đến với thư
viện xanh sẽ không cảm thấy tẻ nhạt vì được sống trong không gian vui nhộn, tràn
ngập hình ảnh và màu sắc, thư viện được trang trí thật lung linh. Đến với thư viện
xanh các em không còn bỡ ngỡ mà vẫn tìm lại được cảm giác như khi còn học ở
trường mầm non. Điều này rất quan trọng đối với tâm lí học sinh tiểu học, vì từ sự
quen thuộc ấy, các em sẽ dễ dàng thích nghi hơn với môi trường học tập mới. Để đảm
bảo tính khách quan và thường xuyên của hoạt động này, Cán bộ Thư viện phải luôn
luân chuyển sách, báo – tạp chí với nguồn thông tin mới cho các em, giúp hoạt động
thư viện đi vào chiều sâu.
3.3.5. Biện pháp 5: Xây dựng văn hóa đọc trong nhà trường.

Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 12

Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

Song song với việc hoạt động của thư viện, nhà trường cần phải phát huy hơn
nữa vai trò của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên trong việc đọc sách. Họ phải là
những người tiên phong đến với thư viện để trước hết hình thành cho bản thân, sau đó
là hình mẫu để xây dựng thói quen, khơi dậy niềm đam mê đọc sách của học sinh.
Hướng dẫn cho học sinh biết cách chọn sách để đọc, biết vận dụng thành thạo các cách
đọc khác nhau đối với từng loại tài liệu đọc; biết cách định hướng nguồn tài liệu cần
thiết cho bản thân trong các thư mục và mục lục thư viện, đặc biệt phải biết cách vận
dụng vào thực tiễn những nội dung đã đọc… thì tất yếu thói quen đọc sách của học
sinh sẽ dần được hình thành.
Công tác quản lý thư viện trường học chỉ thực sự khởi sắc bền vững khi làm tốt
vai trò đào tạo người đọc, bao gồm cả giáo viên và học sinh, theo nghĩa xây dựng được
văn hóa đọc trong nhà trường. Trước hết, cần tạo ra không gian tự nguyện nhất có thể
tiếp nhận thông tin tri thức từ sách, mọi kế hoạch hoạt động thông tin, thư viện kể trên
đều cần đa dạng, lồng ghép tối đa với các hoạt động ngoại khóa khác ở trường, đem lại
cảm giác không gò bó. Tùy theo nhóm đối tượng học sinh và giáo viên để có hình thức
truyền đạt phù hợp nhưng về cơ bản hoạt động này giúp người đọc xác định mục đích
đọc sách. Những câu hỏi “Đọc để làm gì? Đọc sách gì? Đọc như thế nào?...Không chỉ
định hướng về kĩ thuật tìm, thu thập, xử lí tri thức mà quan trọng hơn là đánh thức ở
các em một tư cách đọc có mục đích, tự giác gắn với học tập suốt đời.
Ý nghĩa và vai trò to lớn của việc đọc sách, xuất phát từ thực trạng của việc đọc
sách hiện nay, hưởng ứng “Ngày hội đọc sách 21/4” Thư viện trường đã tổ chức trưng
bày triễn lãm sách từ nhiều nguồn sách khác nhau ở các thư viện lân cận và thư viện
thị xã nhằm giúp các em học sinh được tiếp cận với nhiều loại sách báo từ đó giúp các
em tìm được niềm vui trong đọc sách mà hình thành thói quen đọc sách bổ ích để mở
rộng kiến thức, nuôi dưỡng tâm hồn, hình thành kĩ năng sống. Lênin đã từng viết:
“Không có sách, không có tri thức”. Hy vọng Văn hóa đọc của cán bộ, giáo viên, nhân
viên trong mỗi nhà trường ngày càng được nhân rộng và phát triển.

Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 13


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

.

Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 14


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

3.3.6. Biện pháp 6: Tranh thủ sự lãnh đạo, hỗ trợ phối kết hợp của các
đoàn thể, vận động mọi người cùng làm công tác thư viện, sử dụng tốt mạng lưới
tổ cộng tác viên thư viện trường học:
Đó là sự kết hợp của các tổ chức trong nhà trường, Ban giám hiệu, các đoàn thể
coi công tác thư viện là một công tác quan trọng vì nó góp phần không nhỏ vào việc
giáo dục toàn diện. Ban giám hiệu giám sát chỉ đạo công tác thư viện trường học cho
phù hợp với nội dung, nhiệm vụ năm học. Đoàn thanh niên tạo điều kiện cho thư viện
phát huy tinh thần năng động, sáng tạo và nhiều hình thức phục vụ bạn đọc hấp dẫn.
Nhắc nhở các em thực hiện tốt lịch mượn trả sách.
Ngay từ đầu năm học, tổ thư viện trường học được thành lập do đồng chí hiệu
phó làm tổ trưởng bao gồm: Bí thư chi đoàn, tổng phụ trách đội cùng với 5 tổ trưởng
và 20 em học sinh của lớp. Năm học vừa qua, tổ cộng tác viên thư viện đã cùng phối
hợp với thư viện trường tổ chức nhiều buổi tuyên truyền, giới thiệu sách rất thành công
với các hình thức phong phú, đa dạng như: thi kể chuyện theo sách, đố vui đọc sách,

giới thiệu sách theo chuyên đề…Tổ thư viện thường được ưu tiên đọc những sách mới,
sau đó tuyên truyền lại cho các bạn khác cùng đọc. Hơn nữa, tổ thư viện còn là nơi tư
vấn tin cậy cho bạn đọc khi bổ sung sách mới. Các giáo viên chủ nhiệm lớp chỉ đạo
lớp về các mặt phân phối, thu hồi, bảo quản và sử dụng sách. Các khối trưởng chuyên
môn chỉ đạo tổ tham gia công tác thư viện, có kế hoạch về sách, giới thiệu sách, tổ
chức sưu tầm các bài báo, xây dựng kho tư liệu, hướng dẫn học sinh đọc sách. Ngoài
ra các thành viên trong mạng lưới tổ cộng tác viên thư viện còn phát hiện sưu tầm
những sách, báo, tư liệu mới, tổ chức giới thiệu, hướng dẫn phục vụ các nhu cầu dạy
học theo mục tiêu đào tạo, nâng cao dân chí theo kế hoạch của tổ. Hiệu trưởng có trách
nhiệm phối hợp với đoàn thanh niên, công đoàn cơ sở, Ban đại diện cha mẹ học sinh
của nhà trường và các tổ chức, đoàn thể địa phương, tham gia xây dựng tốt các hoạt
động thư viện trường học của mình.
IV. Hiệu quả đạt được:
1. Những điểm khác biệt trước và sau khi áp dụng sáng kiến.
a. Trước khi áp dụng sáng kiến:
Trước khi áp dụng sáng kiến học sinh đến thư viện đọc sách, báo với niềm đam
mê tìm tòi, học hỏi còn hạn chế, chủ yếu chỉ mới thu hút số ít học sinh giỏi có lòng
ham mê đọc sách, báo và một số ít thích đọc các loại truyện mang tính giải trí, hay học
sinh chỉ đến thư viện sau những buổi giới thiệu sách mới. Học sinh chưa có phương
pháp đọc sách, chưa thấy hết giá trị, tầm quan trọng của từng cuốn sách và ảnh hưởng
của việc đọc sách báo đối với việc học tập của mình. Nhiều thư viện hiện nay vẫn còn
nằm bên lề hoạt động giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh ở một số trường
tiểu học. Bên cạnh đó điều kiện kinh phí còn hạn chế nên việc bổ sung vốn tài liệu
hằng năm không nhiều, thư viện ít hoạt động vì vậy ảnh hưởng không nhỏ đến việc
bạn đọc tới thư viện, làm cho bạn đọc thấy nhàm chán với những quyển sách cũ. Chưa
nắm được hứng thú, nhu cầu đọc của học sinh nên chưa phát huy hiệu quả các phong
trào hoạt động của thư viện.
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 15

Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

b. Sau khi áp dụng sáng kiến:
- Trường nằm trong quy hoạch đạt chuẩn Quốc gia, được đầu tư về nhiều mặt
nên thư viện có được sự chuyển biến tốt trong thời gian sắp tới. Cần tập trung nguồn
lực, cơ sở vật chất, kinh phí…để thực hiện mô hình thư viện đạt chuẩn. Ngoài ra, hiện
nay chúng ta đang triển khai các đề án để thư viện phát huy tác dụng, tạo điều kiện để
sách báo đến với học sinh một cách gần hơn.
- Khi áp dụng sáng kiến thì công tác phục vụ bạn đọc có sự chuyển biến, vốn tài
liệu của thư viện được khai thác sử dụng và bản thân tôi là cán bộ thư viện có thể tìm
hiểu và nắm được nhu cầu đọc, nhu cầu tin của người đọc và chính điều đó là cơ sở để
tổ chức các hoạt động thư viện có hiệu quả, nâng cao nhu cầu đọc sách của các em.
- Phụ trách thư viện tôi hiểu rằng nhiệm vụ của thư viện là cung ứng cho giáo
viên và học sinh đầy đủ các loại sách giáo khoa, sách tham khảo, sách báo cần thiết có
tác dụng nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập, cuối cùng là tôi có thể thống kê số
lượt bạn đọc bằng một con số thiết thực.
- Làm tốt khâu nghiệp vụ này là người cán bộ thư viện đã góp phần rất lớn vào
việc hoàn thành nhiệm vụ giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh. Tạo ra môi
trường giáo dục hết sức thuận lợi, giúp cho các em đến với một sân chơi bổ ích và thú
vị với nhiều hoạt động khác nhau của thư viện.
- Nắm bắt được nhu cầu của bạn đọc cũng như nhu cầu của chính bản thân mình
để có hướng phục vụ tốt hơn. Đã đến lúc thư viện phải trở thành niềm tự hào của các
trường học, là tâm điểm của mọi hoạt động trong nhà trường, là nơi kiểm nghiệm đáng
tin cậy của giáo viên và học sinh trong quá trình giảng dạy và học tập.
- Thư viện xanh (thư viện ngoài trời) là một địa điểm đọc hợp lí giúp cho học
sinh cũng như giáo viên chủ động khám phá và tìm tòi kiến thức, phát huy tối đa
nguồn tài sản vô giá của thư viện, làm cho số lượng sách trong thư viện được luân
chuyển thường xuyên liên tục, vòng quay của sách tăng lên đáng kể, hình thành cho

học sinh có thói quen đọc sách, thói quen đến thư viện, rèn luyện năng lực ngôn ngữ,
khai thác triệt để nguồn tài liệu quý giá nhằm nâng cao tri thức. Đọc sách sẽ giúp các
em sống tốt trong xã hội, lễ phép kính trọng người lớn, thầy cô giáo, tăng cường khả
năng giao tiếp đối với bạn bè, mở mang trí tuệ, hiểu biết xã hội, về thiên nhiên, con
người,…nhìn xa, trông rộng. Học được những điều hay lẽ phải, hiểu được những điều
xấu xa để phòng tránh.
Với không gian thư viện mở khi đến với thư viện, song song với việc đọc sách
các em còn thoả trí khám phá và sáng tạo. Qua mỗi câu truyện, mỗi tấm gương, mỗi
hình ảnh gần gũi, mỗi bức tranh đẹp,… sẽ giúp các em say mê đọc sách, yêu sách và
thích đến với thư viện hơn. Đọc sách đúng cách còn phát triển khả năng tư duy, sáng
tạo, tăng trí tưởng tượng của các em. Một hướng tiếp cận khác của thư viện trường học
là hỗ trợ việc dạy và học tích cực của giáo viên và học sinh. Đến với thư viện trường
học các em hoàn toàn có thể chủ động lựa chọn các hoạt động: như vẽ tranh theo
truyện, sáng tác thơ, cắt dán, sắm vai các nhân vật trong câu truyện, lựa chọn cuốn
sách mà mình yêu thích và tìm kiếm thông tin bổ trợ cho các bài học trên lớp, hoặc
tham gia vào đội múa, đội hát dân ca... chính các hoạt động này đã góp phần nâng cao
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 16


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

hiệu quả cho phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực” của
nhà trường và hỗ trợ đắc lực cho việc đổi mới phương pháp dạy học, thu hút trẻ đến trường
vì thực sự mỗi ngày đến trường đều có một niềm vui mới, giúp các em thư giãn sau mỗi giờ
học, góp phần vào sự phát triển toàn diện của học sinh trong từng giai đoạn và đặc biệt
là hình thành thói quen đọc sách của các em, song song hoạt động thư viện thực sự phát
huy được hiệu quả tối đa, đi đến danh hiệu thư viện đạt chuẩn một cách thuận lợi trong năm
học 2017 – 2018.

2. Lợi ích thu được khi sáng kiến áp dụng:
* Số lượt bạn đọc qua từng năm học :
Năm
Học sinh

Số lượng bạn đọc
đến thư viện
Năm học 2016-2017
7239 lượt

Số lượng bạn đọc
đến thư viện
Năm học 2017-2018
7515 lượt

Số lượng bạn đọc đến
thư viện Giữa học kì I
Năm học 2018-2019
2470 lượt

V. Mức độ ảnh hưởng:
Bắt đầu từ đầu năm học 2013 – 2014 đã được Cán bộ quản lý thư viện của
Phòng Giáo dục triệu tập họp 1 lần/tháng nhằm trao đổi và chia sẽ kinh nghiệm trong
các kỳ họp, được cán bộ quản lý thư viện của Phòng Giáo dục góp ý kiến cho hoàn
thiện, tất cả cán bộ thư viện của trường đón nhận và phát huy hiệu quả: phòng thư viện
được trang trí khẩu hiệu, danh ngôn, hồ sơ sổ sách… đúng quy định.
Tiếp theo năm học 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017 Cán bộ quản lý thư viện
của Phòng tập huấn toàn bộ công tác thư viện trong 5 ngày nghỉ giữa kì. Hầu như tất
cả công việc, hồ sơ sổ sách đều được quản lý trên máy. Bên cạnh đó cán bộ thư viện
một số đơn vị bắt đầu sử dụng phần mềm chuyên môn thư viện. Mọi thứ được quản lý

một cách khoa học, dễ dàng cho việc truy cập số liệu khi cần thiết. Hiệu quả phục vụ
trong thư viện bằng cách loại bỏ các thao tác thủ công, đơn giản từ đó sẽ làm tăng vai
trò và uy tín của thủ thư trước con mắt người đọc. Đối với bản thân tôi nói riêng và
nhà trường nói chung thì phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực
là một phong trào mang tính tích cực và cần thiết cho các trường học. Trong đó mô
hình thư viện trường học thân thiện, đặc biệt là mô hình thư viện ngoài trời, là một nội
dung rất bổ ích với Trường Tiểu học B Long An cũng như các trường bạn trong Thị xã
Tân Châu, mô hình này cần được tổ chức xây dựng phong phú hơn và đưa vào hoạt
động có hiệu quả. Qua đó có thể nhân rộng đối với tất cả các đơn vị nhà trường trên
địa bàn tỉnh An Giang. Nhất là với các trường có diện tích thư viện nhỏ thì mô hình
thư viện nêu trên càng trở nên cần thiết. Có những đổi mới như thế sẽ gợi cho các em
có nhu cầu đến với thư viện ngày càng nhiều hơn.
Đề tài đã góp phần nâng cao công tác quản lý của thư viện, giúp cho học sinh
có sự chuyển biến tích cực về nhận thức, tạo môi trường thân thiện gây được hứng thú
để thu hút các em đến thư viện. Học sinh có thái độ nhận thức đúng đắn về sự học, học
kết hợp với tự học, không ngừng tìm tòi say mê, có tính sáng tạo trong học tập thông

Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 17


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

qua sách báo. Chất lượng hoạt động thư viện trường học là cơ sở quan trọng để đánh
giá chất lượng giáo dục.
Sáng kiến về một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn nhằm nâng
cao nhu cầu đọc sách cho học sinh tiểu học là việc làm hết sức cần thiết của cán bộ
thư viện, bởi lẽ các em sẽ đọc được những quyển sách, báo hay và nhiều thì giúp
các em hướng tới Chân – Thiện – Mĩ, đem lại cho các em nhiều kiến thức quý báo.

Trong thời đại ngày nay, thời đại mà công nghệ thông tin đang ngày càng chiếm ưu thế
thì việc đọc sách ngày càng phải phát huy, phải giữ gìn, bởi đọc sách làm con người
thông thái sáng suốt hơn.
Đặc biệt trong môi trường giáo dục thì việc đọc sách nhiều là điều thật sự cần
thiết đối với mỗi học sinh trong quá trình học tập, nghiên cứu. Và đó cũng chính là
điều mà tôi mong muốn bạn đọc hãy đến với sách nhiều hơn và hãy thật sự quan tâm
tới chính bản thân mình bởi “Đọc sách là cách học tốt nhất”. Thời gian không ngừng
trôi, kiến thức có thể bị con người lãng quên theo năm tháng, nhưng nó vẫn được in lại
trong các quyển sách.
Thực tế hiện nay thư viện Trường Tiểu học B Long An đã đạt chuẩn, thu hút
các em đến với sách nhiều hơn là hoạt động mang tính lâu dài và bền vững, bởi biện
pháp này chủ yếu nhằm tạo không gian gần gũi, gợi hứng thú để học sinh tìm sách mà
đọc, tạo cho các em lòng ham muốn đọc sách, báo, từ đó hình thành cho các em thói
quen đọc sách, báo.
Biện pháp trên đã tạo được bước chuyển biến mạnh mẽ về bộ mặt hoạt động
của thư viện cũng như công tác quản lý cán bộ thư viện. Có được sự thành công ấy là
nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa cán bộ thư viện - người thực hiện đề tài với Đoàn thanh
niên, giáo viên chủ nhiệm, toàn thể học sinh Trường Tiểu học B Long An, hơn hết là
sự quan tâm chỉ đạo và tạo mọi điều kiện thuận lợi của Ban Giám hiệu nhà trường.
Điều ấy đã tiếp thêm sức mạnh, sự tự tin, chủ động sáng tạo hơn trong hoạt động thư
viện của người thủ thư để góp phần cùng với nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục
cho học sinh một cách toàn diện.
VI. KẾT LUẬN
Hồ Chủ tịch đã từng bôn ba ở nước ngoài nhiều năm, người đã từng là bạn đọc
của một số thư viện, tiêu biểu là Thư viện quốc gia Pháp và Thư viện Đại học Phương
Đông. Nhờ sử dụng sách báo tại các thư viện này mà Người đã có nhiều tư liệu quý
báu để viết sách, báo và nâng cao kiến thức, lý luận cách mạng. Với Bác, tác dụng của
sách báo và thư viện không chỉ giúp ích cho việc học tập, nâng cao trình độ mà trong
những bối cảnh nhất định nó còn có sức công phá mạnh hơn cả đạn bom.
Sau khi đã trở thành Chủ tịch nước, Bác Hồ cũng luôn quan tâm đến việc xây

dựng tủ sách cho các em thiếu nhi. Bằng nhiều cách khác nhau, Người luôn cố gắng
tạo mọi điều kiện để các em có sách đọc. Sách báo chính là một nguồn quan trọng
cung cấp và phổ biến lý luận cách mạng cho quần chúng. Người đã nung nấu suy nghĩ
về việc lập ra một thư viện trong nhà trường để cho các học trò có nhiều sách để đọc.
Nhận thức được đầy đủ vai trò và ý nghĩa to lớn của công tác phục vụ người đọc trong
thư viện nói riêng và trong xã hội nói chung, trong những năm gần đây công tác quản
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 18


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

lý thư viện ở nước ta đã và đang đạt được nhiều tiến bộ trên các mặt hoạt động nhằm
thúc đẩy, phát triển và thoả mãn nhu cầu, hứng thú đọc tài liệu thông qua việc tuyên
truyền, hướng dẫn và cung cấp tài liệu dưới nhiều hình thức.
Qua nghiên cứu lý luận và thực tế công tác thư viện để phong trào đọc sách, báo
ở Trường tiểu học B Long An ngày càng cao thì:
- Công tác phát triển phong trào bạn đọc sách báo đến với thư viện là một công
tác quan trọng trong hoạt động của thư viện, nhằm phục vụ yêu cầu giảng dạy và học
tập của giáo viên và học sinh góp phần nâng cao chất lượng toàn diện từ đó xây dựng
thói quen đọc sách cho bạn đọc.
- Các em tới đọc sách với tinh thần tự giác, tạo cho các em hứng thú trong hoạt
động thư viện, rèn luyện cho các em kỹ năng đọc và giao tiếp với bạn bè, góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và thực hiện phong trào thi đua xây dựng
trường học thân thiện học sinh tích cực.
- Với tinh thần nỗ lực phấn đấu, khắc phục khó khăn, thư viện mới thực hiện có
hiệu quả các biện pháp quản lý theo mô hình thân thiện, cung cấp và đáp ứng nhu cầu
thông tin ngày càng cao của độc giả; góp phần phát triển văn hoá đọc nói riêng và thúc
đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn nói chung.

- Đặc biệt trong môi trường giáo dục thì việc đọc sách nhiều là điều thật sự cần
thiết đối với mỗi giáo viên trong công tác giảng dạy cũng như với học sinh trong quá
trình học tập, nghiên cứu.Và đó cũng chính là điều mà tôi mong muốn bạn đọc hãy
đến với thư viện nhiều hơn và hãy thật sự quan tâm tới chính bản thân mình bởi sự học
là vô hạn. Từ khi áp dụng một số biện pháp nâng cao nhu cầu đọc sách trong thư viện
cho học sinh tiểu học thì chất lượng hoạt động thư viện được đẩy mạnh một cách rõ
rệt.
- Từ đọc sách đến thú chơi sách, tích trữ sách và hình thành “văn hóa đọc” của
thư viện là con đường tất yếu của quá trình phát triển văn hóa nói chung. Tuy nhiên, để
ngày càng thỏa mãn nhu cầu của bạn đọc, muốn tổ chức tốt các hoạt động của thư viện
thì bản thân tôi là một cán bộ thư viện của trường phải cố gắng hơn nữa trong việc
tuyên truyền, giới thiệu sách báo, tăng cường quảng bá hình ảnh thư viện; đồng thời
làm tốt hơn nữa việc bổ sung vốn tài liệu, mở rộng các hình thức phục vụ kho mở,
nâng cấp và phát triển ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện điện tử
ngày nay, thực hiện tốt các tiêu chí để xây dựng mô hình thư viện thân thiện với bạn
đọc thì bạn đọc sẽ có nhu cầu đến thư viện đông hơn làm tăng hiệu quả hoạt động của
thư viện và tăng vòng quay của tài liệu nhiều hơn.
Khi thực hiện đề tài “ Một số biện pháp để thư viện đạt chuẩn. Bản thân thấy rõ
thư viện trường học là linh hồn của một trường học, nơi hội tụ những kiến thức, tri
thức giúp cho thầy và trò nhà trường không chỉ dạy tốt, học tốt mà còn mở mang trí
tuệ bồi đắp nhân cách. Thư viện thân thiện còn là cách tiếp cận mới đối với phát triển
thư viện. Cách tiếp cận này lấy trẻ em làm trung tâm và tôn trọng các quyền cơ bản
của trẻ em. Không những thế thư viện còn góp phần nâng cao cơ hội tiếp cận thông tin,
xây dựng thói quen, phát huy mọi tiềm năng của trẻ, hỗ trợ dạy và học tích cực, cải
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 19


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

thiện môi trường tâm lý – xã hội trong nhà trường, tăng cường sự tham gia của giáo
viên và học sinh có nhu cầu đến thư viện.
Thưa các đồng chí, qua một thời gian công tác chưa lâu, tôi chưa có kinh
nghiệm nhiều nên chưa dám đưa ra một giải pháp tối ưu. Song thiết nghĩ hiệu quả của
việc nâng cao nhu cầu đọc sách trong thư viện cho học sinh tiểu học là rất lớn đối với
tôi trong năm học qua. Bản thân tôi nhận thấy để thành công trong việc xây dựng thư
viện đạt chuẩn thì cán bộ thư viện cần phải:
- Nhận thức đầy đủ về vị trí, tầm quan trọng trong việc nâng cao nhu cầu đọc
sách của bạn đọc và thấy hết trách nhiệm của mình trong việc vận động, tổ chức và
hướng dẫn nhu cầu đọc sách, báo trong nhà trường.
- Việc đọc sách báo trong nhà trường có tác dụng trau dồi, nâng cao kiến thức
cho học sinh, rèn luyện tính tự học, tự tìm tòi của các em.
- Ngược lại, người cán bộ thư viện phải là người ham đọc sách và phải nhận
thức được nhu cầu đọc sách của từng người, ra sức rèn luyện, tu dưỡng về mọi mặt,
phải là tấm gương tốt về việc tự học tự bồi dưỡng. Nhanh nhạy kịp thời phát hiện ra
nhiều sách, báo mới hay phục vụ bạn đọc xứng đáng là linh hồn thư viện. Có như vậy
thì thư viện mới có khả năng thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của học sinh, mới phát
huy được tác dụng, mới thực sự là một phương tiện giáo dục không thể thiếu được
trong nhà trường. Có như thế phong trào đọc sách mới được duy trì thường xuyên và
phát triển liên tục hướng đến một thư viện tiên tiến.

Tôi cam đoan những nội dung báo cáo là đúng sự thật.
Xác nhận của đơn vị áp dụng sáng kiến

NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN

Dương Thị Ngọc Ánh

Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 20


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Cẩm nang nghề thư viện – TS. Lê Văn Viết.
2. Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ trường phổ thông - Vũ Bá Hòa (Chủ biên).
3. Tạp chí Thiết bị và Thư viện trường học.
4. Nhiệm vụ công tác thư viện năm học 2018 – 2019

Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 21


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

MỤC LỤC
Trang
I. Sơ lược lý lịch tác giả:.................................................................................................1
II. Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị ...........................................................................1
1.Thuận lợi .................................................................................................................... 1
2.Khó khăn .................................................................................................................... 2
Tên sáng kiến:.................................................................................................................2
Lĩnh vực:.........................................................................................................................2
III. Mục đích yêu cầu của sáng kiến:.............................................................................2
1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến .......................................................4
2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến........................................................................... 5

3. Nội dung sáng kiến......................................................................................................6
3.1. Tiến trình thực hiện..................................................................................................6
3.2. Thời gian thực hiện:................................................................................................7
3.3. Biện pháp tổ chức:...................................................................................................8
3.3.1. Biện pháp 1: Bám sát vào các văn bản chỉ đạo của Đảng và nhà nước................8
3.3.2. Biện pháp 2: Không ngừng hoàn thiện, bổ sung cơ sở vật chất trong đó một việc
chú trọng là bổ sung sách báo kịp thời...........................................................................9
3.3.3. Biện pháp 3: Tăng cường công tác tuyên truyền giới thiệu sách và hướng dẫn
cách đọc sách.
..................................................................................................................................... 10
3.3.4. Biện pháp 4: Xây dựng mô hình thư viện xanh (thư viện ngoài trời).................10
3.3.5. Biện pháp 5: Xây dựng văn hóa đọc trong nhà trường:………………………..12
3.3.6. Biện pháp 6: Tranh thủ sự lãnh đạo, hỗ trợ phối kết hợp của các đoàn thể, vận
động mọi người cùng làm công tác thư viện, sử dụng tốt mạng lưới tổ cộng tác viên
thư viện trường học:…………………………………………………………...…….14
IV. Hiệu quả đạt được:...................................................................................................14
1. Những điểm khác biệt trước và sau khi áp dụng sáng kiến ……………………….14

a. Trước khi áp dụng sáng kiến:......................................................…………………..14
b. Sau khi áp dụng sáng kiến:.......................................................................................15
Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 22


Sáng kiến: Một số biện pháp để xây dựng thư viện đạt chuẩn

2. Lợi ích thu được khi sáng kiến áp dụng...................................................................16
V. Mức độ ảnh hưởng:..................................................................................................16
IV. Kết luận:.................................................................................................................17

Trường Tiểu học B Long An

Dương Thị Ngọc Ánh 23