Giáo án Ngữ văn 6 bài 29: Chữa lỗi về chủ ngữ và vị ngữ

Tiếng Việt

Tiết 120

CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ, VỊ NGỮ

I. Mục tiêu :
1. Kiến thức: - Lỗi do đặt câu thiếu chủ ngữ, vị ngữ.
- Cách chữa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ.
2. Kĩ năng: - Phát hiện ra các lỗi do đặt câu thiếu chủ ngữ, vị ngữ.
- Sửa được lỗi do đặt câu thiếu chủ ngữ, vị ngữ
3. Thái độ: - Rèn luyện ý thức sử dụng câu đủ chủ ngữ, vị ngữ trong khi viết văn.
II. Chuẩn bị :
1. GV: - Bảng phụ ( VD Phần I, II).
2. HS: - Đọc và nghiên cứu bài theo câu hỏi SGK.
III. Tiến trình tổ chức dạy - học:
1. Kiểm tra bài cũ: - Thế nào là câu trần thuật đơn không có từ là? Cho VD minh
hoạ.
2. Các hoạt động dạy - học:

Hoạt động của thầy và trò
HĐ1: HDHS tìm hiểu câu thiếu chủ
ngữ.
- GV treo bảng phụ ghi ví dụ

TaiLieu.VN

Nội dung kiến thức
I. CÂU THIẾU CHỦ NGỮ:
1. Ví dụ: SGK
2. Nhận xét:

Page 1


? Tìm chủ ngữ, vị ngữ trong ví dụ ?
? Ví dụ a thiếu chủ ngữ, em hãy chữa lại
câu này cho đủ thành phần chính ?

a. Qua truyện "Dế Mèn phiêu lưu kí"
TN
cho thấy Dế Mèn biết phục thiện.

- HS chữa câu sai: Thêm CN vào câu a:

VN

"cho ta thấy"

-> Thiếu chủ ngữ
b. Qua truyện "Dế Mèn phiêu lưu kí",
TN
em thấy Dế Mèn biết phục thiện.
CN

VN

-> Đủ chủ ngữ và vị ngữ
HĐ2: HD HS tìm hiểu câu thiếu vị
ngữ.

II. CÂU THIẾU VỊ NGỮ:

- GV treo bảng phụ ghi ví dụ

1. Ví dụ: SGK

- GV chia lớp làm 4 nhóm thảo luận (3')

2. Nhận xét:

- GV giao nhiệm vụ: Tìm chủ ngữ, vị
ngữ trong ví dụ ?

a. Thánh Gióng/ cưỡi ngựa sắt, vung

- HS: Đại diện nhóm trả lời
-> Nhóm khác nhận xét
- GV nhận xét, kết luận
? Hãy chữa lại câu viết sai cho đúng ?
( câu b thêm cụm từ: Em rất thích hình
ảnh…; câu c thêm cụm từ: là bạn thân
của tôi.)

TaiLieu.VN

CN

VN

roi sắt, xông thẳng vào quân thù.

-> Câu đủ thành phần
b. Hình ảnh/ Thánh Gióng cưỡi ngựa
DTTT

Phụ ngữ

sắt, vung roi sắt, xông thẳng vào quân thù.
-> Câu thiếu vị ngữ

Page 2


c. Bạn Lan,/ người học giỏi … 6A.
CN

giải thích cho CN

-> Câu thiếu vị ngữ.
d. Bạn Lan là người học…lớp 6A
HĐ3: Hướng dẫn học sinh luyện tập
- HS: Đọc và nêu yêu cầu bài tập

CN

VN

-> Câu đủ thành phần

? Em sẽ đặt câu hỏi như thế nào cho các III. LUYỆN TẬP:
ý a, b, c để xác định có đủ chủ ngữ và vị

Bài tập 1: Đặt câu hỏi để kiểm tra xem
ngữ ?
các câu dưới đây có thiếu CN,VN không?
- GV gọi 3 học sinh lên bảng làm bài
a.- Ai không làm gì nữa ?(Câu hỏi xác
- HS khác nhận xét
định chủ ngữ) - bác Tai, cô Mắt, cậu Chân,
cậu Tay
- GV nhận xét, chữa bài.
- Từ hôm đó, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân,
cậu Tay như thế nào ? (Câu xác định vị
ngữ) - không làm gì nữa.
b. - Ai đẻ được ? ( Hổ) - Câu xác định CN
- Hổ làm sao ?(đẻ được) - Câu xác định
VN
c. - Ai già rồi chết ? (Bác Tiều) - Xác định
CN
- Hơn mười năm sau Bác Tiều làm sao ?
(gìa rồi chết) - Câu xác định VN

- HS đọc yêu cầu bài tập 2

Bài tập 2: Trong số các câu dưới đây câu
nào viết sai? Vì sao?

- GV gợi ý học sinh làm bài tập: Đặt câu
TaiLieu.VN

Page 3

hỏi như bài tập 1 sẽ xác định được câu
nào viết sai.
- HS: Lắng nghe, làm theo hướng dẫn.

a. Kết quả năm học đầu tiên ở trường
CN
THCS

đã động viên em rất nhiều.
VN

b. Với Kết quả năm học đầu tiên ở trường
THCS đã động viên em rất nhiều. -> Thiếu
CN
c. Những câu chuyện dân gian mà chúng
tôi thích nghe kể. -> Thiếu vị ngữ.
d. Chúng tôi thích nghe kể những
CN

VN

câu chuyện dân gian.
Câu b, c viết sai vì thiếu VN
Bài tập 3:
a. Chúng em
- GV nêu yêu cầu bài tập 3

b. Chim

- GV gọi học sinh lên bảng điền

c. Hoa

- Lớp nhận xét

d. Trẻ em

- GV nhận xét, chữa bài.

Bài tập 4:
Điền những từ thích hợp vào chỗ trống:

- HS thảo luận nhóm tìm từ thích hợp,
lên bảng điền từ
- GV hướng dẫn HS nhận xét, rút ra kết
TaiLieu.VN

a. Hải học rất tốt
b. Dế Mèn đã phục thiện.

Page 4


luận đúng.

c. Mặt trời đã lên cao
d. chúng tôi đi tham quan

3. Củng cố:

- GV lưu ý học sinh câu thiếu chủ ngữ và vị ngữ sẽ không đủ nòng cốt câu
- GV hệ thống toàn bài.
4. Hướng dẫn học ở nhà:
- Nhớ được cách chữa lỗi do đặt câu thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ.
- Làm bài tập 5 SGK Tr 130
- Chuẩn bị viết bài số 7 Văn miêu tả sáng tạo.

TaiLieu.VN

Page 5