Tiểu Luận Môn Mac Lenin

GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

Mục lục
LỜI CẢM ƠN...................................................................................................................................................2
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................................................................3
NỘI DUNG.......................................................................................................................................................4
I. NHỮNG ĐIỀU KIỆN LỊCH SỬ CỦA SỰ RA ĐỜI TRIẾT HỌC MÁC

.........................................4

II. BA NGUỒN GỐC CẤU THÀNH CHỦ NGHĨA MÁC........................................................................4
1. Chủ nghĩa Mác - Lê nin với tư bản......................................................................................................5
2. Chủ nghĩa Mác - Lê nin với lịch sử triết học và lịch sử khoa học xã hội...........................................5
3. Sự chặt chẽ của hoc thuyết Mác..........................................................................................................5
III. BA BỘ PHẬN CẤU THÀNH CHỦ NGHĨA MÁC..............................................................................6
1. Triết học của chủ nghĩa Mác là chủ nghĩa duy vật.............................................................................6
2. Vai trò của học thuyết Mác với kinh tế................................................................................................8
3. Vai trò của chủ nghĩa Mác đối với giai cấp công nhân....................................................................10
IV. CÁC GIAI ĐOẠN HÌNH THÀNH TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN

.................................................10

. V. THỰC CHẤT VÀ Ý NGHĨA CỦA CUỘC CÁCH MẠNG TRONG TRIẾT HỌC DO CÁC
MÁC VÀ PH.ĂNGGHEN THỰC HIỆN
.................................................12
KẾT LUẬN....................................................................................................................................................14
TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................................................................15
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN.....................................................................................................................16

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

1


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên em xin gủi lời cảm ơn ban giám hiệu trường Đại học công
nghiệp Tp.Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện để chúng em có một môi trường học tập
tốt về cơ sở hạ tầng cũng như cơ sở vật chất.
Em xin cảm ơn thư viện trường Đại học công nghiệp tp. Hồ Chí Minh đã tạo
điều kiện để em có thể thực hiện bài tiểu luận này .
Em xin chân thành cảm ơn thầy Lê Ngọc Tòng ,nhờ sự hướng dẫn của thầy
một cách tận tình để em hoàn thành bài tiểu luận này. Với những giới hạn về kiến
thức và thời gian, trong quá trình tìm hiểu em không thể tránh khỏi những thiếu
sót, mong thầy góp ý để em hoàn thiện hơn nữa kiến thức của em.

Em xin chân thành cảm ơn!

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

2


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

LỜI MỞ ĐẦU
Triết học Mác là một chủ nghĩa duy vật triết học hoàn bị, nó đã cung cấp cho
loài người và nhất là cho giai cấp công nhân, những công cụ nhận thức vĩ đại.
Trong suốt toàn bộ lịch sử hiện đại của châu âu và nhất là vào cuối thế kỷ
XVIII, ở nước Pháp, nơi đã diễn ra một cuộc quyết chiến chống tất cả những rác
rưởi của thời trung cổ, chống chế độ nông nô trong các thiết chế và trong những
tư tưởng thì chủ nghĩa duy vật là triết học duy nhất triệt để, trung thành với tất cả
mọi học thuyết của khoa học tự nhiên, thù địch với mê tín, với thói đạo đức giả
v.v.. Cho nên, những kẻ thù của phái dân chủ hết sức tìm cách "bác bỏ", phá hoại,
vu cáo chủ nghĩa duy vật và bên vực các loại chủ nghĩa duy tâm triết học là chủ
nghĩa mà bằng cách này hay cách khác, rút cuộc lại đều luôn luôn bênh vực hay
ủng hộ tôn giáo.
Mác và Ăng-ghen kiên quyết bảo vệ chủ nghĩa duy vật triết học và đã nhiều
lần vạch rõ rằng mọi khuynh hướng ly khai cơ sở ấy là hết sức sai lầm. Quan
điểm của hai ông được trình bày rõ rệt nhất và tỉ mỉ nhất trong những tác phẩm
của Ăng-ghen: "Lút-vích Phơ-bách" và "Chống Đuy-rinh", những sách này cũng
như "Tuyên ngôn của Đảng cộng sản", đều là những sách gối đầu giường của mọi
công nhân giác ngộ. Với đề tài được thầy Lê Ngọc Tòng giao cho là :"Chủ nghĩa
Mác - Lênin, quá trình hình thành và phát triển ". Với những giới hạn về kiến
thức và thời gian, trong quá trình tìm hiểu em không thể tránh khỏi những thiếu
sót mong thầy góp ý và chỉ bảo tận tình để em có thể hoàn thiện hơn vốn kiến
thức của mình.

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

3


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

NỘI DUNG
I. NHỮNG ĐIỀU KIỆN LỊCH SỬ CỦA SỰ RA ĐỜI TRIẾT HỌC MÁC
Nhìn chung, có hai nguồn gốc ra đời của triết học là nguồn gốc tri
thức và nguồn gốc xã hội. Đối với triết học Mác thì nguồn gốc ra đời biểu
hiện thành các điều kiện sau:
1. Điều kiện kinh tế - xã hội
- Sự củng cố và phát triển của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa
trong điều kiện cách mạng công nghiệp.
- Sự xuất hiện của giai cấp vô sản trên vũ đài lịch sử.
Sự xuất hiện của giai cấp vô sản trên vũ đài lịch sử và phong trào đấu
tranh của họ đã tạo ra nguồn tư liệu quý báu về thực tiễn xã hội để Các Mác
và Ph. Ăngghen khái quát xây dựng những quan điểm triết học.
2. Nguồn gốc lí luận và tiền đề khoa học tự nhiên
- Nguồn gốc lí luận
Để xây dựng học thuyết của mình ngang tầm với trí tuệ nhân loại, Các
Mác và Ph.Ăngghen đã kế thừa những thành tựu trong lịch sử tư tưởng nhân
loại. Triết học Đức với hai nhà triết học tiêu biểu Hêghen và Phoiơbắc là
nguồn gốc trực tiếp của triết học Mác.
Vì vậy, khi tìm hiểu nguồn gốc lí luận của triết học Mác cần tìm hiểu
không chỉ trong triết học Đức mà trong cả chủ nghĩa xã hội không tưởng
Pháp và kinh tế chính trị học Anh.
- Tiền đề khoa học tự nhiên
Giữa triết học với khoa học nói chung và khoa học tự nhiên nói riêng
có mối quan hệ khăng khít. Sự phát triển của tư duy triết học phải dựa trên
cơ sở tri thức do các khoa học cụ thể đem lại. Vì thế, mỗi khi trong khoa học
có những phát minh mang tính chất vạch thời đại thì tạo ra sự thay đổi của
triết học.

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

4


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

II. BA NGUỒN GỐC CẤU THÀNH CHỦ NGHĨA MÁC
1. Chủ nghĩa Mác - Lê nin với tư bản.

Trong toàn thế giới văn minh, học thuyết của Mác đã gây ra sự thù địch
mạnh nhất và lòng căm thù lớn nhất của toàn bộ khoa học tư sản (cả của giới quan
phương lẫn của phái tự do), là khoa học xem chủ nghĩa Mác như một loại "tông
phái có hại". Không thể trông mong có một thái độ nào khác thế được, vì trong
một xã hội xây trên đấu tranh giai cấp thì không thể có một khoa học xã hội "vô
tư" được. Bằng cách này hay cách khác, toàn bộ khoa học của giới quan phương
và của phái tự do đều bênh vực chế độ nô lệ làm thuê, còn chủ nghĩa Mác thì
tuyên chiến quyết liệt với chế độ nô lệ ấy. Mong đợi có một khoa học vô tư trong
một xã hội xây dựng trên chế độ nô lệ làm thuê là một sự khờ dại ngây thơ không
khác gì mong đợi các chủ xưởng tỏ ra vô tư trong vấn đề xem có nên bớt lợi
nhuận của tư bản để tăng tiền công cho công nhân không.
2. Chủ nghĩa Mác - Lê nin với lịch sử triết học và lịch sử khoa học xã hội.
Nhưng chưa phải thế là hết. Lịch sử triết học và lịch sử khoa học xã hội chỉ
ra một cách hoàn toàn rõ rằng chủ nghĩa Mác không có gì là giống "chủ nghĩa
tông phái", hiểu theo nghĩa là một học thuyết đóng kín và cứng nhắc, nảy sinh ở
ngoài con đường phát triển vĩ đại của văn minh thế giới. Trái lại, tất cả thiên tài
của Mác chính là ở chỗ đã giải đáp được những vấn đề mà tư tưởng tiên tiến của
nhân loại đã nêu ra. Học thuyết của ông ra đời thành sự thừa kế thẳng và trực tiếp

học thuyết của các đại biểu xuất sắc nhất cho triết học, chính trị kinh tế học và
chủ nghĩa xã hội.
3. Sự chặt chẽ của hoc thuyết Mác.
Học thuyết của Mác là học thuyết vạn năng vì nó chính xác, nó hoàn bị và
chặt chẽ; nó cung cấp cho người ta một thế giới quan hoàn chỉnh, không thoả hiệp
với bất cứ một sự mê tín nào, một thế lực phản động nào, một hành vi nào bảo vệ
áp bức của giai cấp tư sản. Nó là kẻ thừa kế chính đánh nhất của tất cả những cái
tốt đẹp nhất mà loài người đã sáng tạo ra hồi thế kỷ XIX: triết học Đức, chính trị
kinh tế học Anh và chủ nghĩa xã hội Pháp.
Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

5


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

III. BA BỘ PHẬN CẤU THÀNH CHỦ NGHĨA MÁC
1. Triết học của chủ nghĩa Mác là chủ nghĩa duy vật.
Triết học của chủ nghĩa Mác là chủ nghĩa duy vật. Trong suốt toàn bộ lịch sử
hiện đại của châu ¢u và nhất là vào cuối thế kỷ XVIII, ở nước Pháp, nơi đã diễn
ra một cuộc quyết chiến chống tất cả những rác rưởi của thời trung cổ, chống chế
độ nông nô trong các thiết chế và trong những tư tưởng thì chủ nghĩa duy vật là
triết học duy nhất triệt để, trung thành với tất cả mọi học thuyết của khoa học tự
nhiên, thù địch với mê tín, với thói đạo đức giả v.v.. Cho nên, những kẻ thù của
phái dân chủ hết sức tìm cách "bác bỏ", phá hoại, vu cáo chủ nghĩa duy vật và bên
vực các loại chủ nghĩa duy tâm triết học là chủ nghĩa mà bằng cách này hay cách
khác, rút cuộc lại đều luôn luôn bênh vực hay ủng hộ tôn giáo.
Mác và Ăng-ghen kiên quyết bảo vệ chủ nghĩa duy vật triết học và đã nhiều

lần vạch rõ rằng mọi khuynh hướng ly khai cơ sở ấy là hết sức sai lầm. Quan
điểm của hai ông được trình bày rõ rệt nhất và tỉ mỉ nhất trong những tác phẩm
của Ăng-ghen: "Lút-vích Phơ-bách" và "Chống Đuy-rinh", những sách này cũng
như "Tuyên ngôn của Đảng cộng sản", đều là những sách gối đầu giường của mọi
công nhân giác ngộ.
Nhưng Mác không dừng lại ở chủ nghĩa duy vật của thế kỷ XVIII, ông đẩy
triết học tiến lên nữa. Ông làm cho triết học trở nên phong phú bằng những thành
quả của triết học cổ điển Đức và nhất là của hệ thống triết học Hê-ghen, là hệ
thống, đến lượt nó, lại dẫn tới chủ nghĩa duy vật Phơ-bách. Trong số những thành
quả đó thì thành quả chủ yếu là phép biện chứng, tức là học thuyết về sự phát
triển, dưới hình thức hoàn bị nhất, sâu sắc nhất và không phiến diện, tức là học
thuyết về tính tương đối của nhận thức của con người, nhận thức này phản ánh vật
chất luôn luôn phát triển không ngừng. Những phát hiện mới đây của khoa học tự
nhiên - như ra-di-om, điện tử, sự biến hoá của nguyên tố - đều xác nhận một cách
tuyệt diệu chủ nghĩa duy vật biện chứng của Mác, bất chấp những học thuyết của
các nhà triết học tư sản cùng với việc họ "lại" quay về với chủ nghĩa duy tâm đã
cũ kỹ và thối nát.
Nghiên cứu sâu hơn và phát triển chủ nghĩa duy vật triết học, Mác đã đưa
học thuyết đó tới chỗ hoàn bị và mở rộng học thuyết ấy từ chỗ nhận thức giới tự
nhiên đến chỗ nhận thức xã hội loài người. Chủ nghĩa duy vật lịch sử của Mác là
Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

6


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

thành tựu vĩ đại nhất của tư tưởng khoa học. Sự hỗn độn và tuỳ tiện từ trước đến

nay vẫn thống trị trong các quan niệm về lịch sử và chính trị đã được thay thế
bằng một lý luận khoa học hết sức hoàn chỉnh và chặt chẽ, nó chỉ cho ta thấy rằng
do sự phát triển của lực lượng sản xuất mà từ một chế độ sinh hoạt xã hội này đã
nảy sinh ra và phát triển lên như thế nào một chế độ sinh hoạt xã hội khác, cao
hơn, - chẳng hạn như chủ nghĩa tư bản nảy sinh ra như thế nào từ chế độ nông nô.
Nhận thức của con người phản ánh giới tự nhiên đang tồn tại độc lập đối với
con người, nghĩa là phản ánh vật chất đang phát triển, thì sự nhận thức xã hội của
con người (nghĩa là các quan điểm và học thuyết khác nhau về triết học, tôn giáo,
chính trị, v.v.) cũng thế, nó phản ánh chế độ kinh tế của xã hội. Các thiết chế
chính trị đều là kiến trúc thượng tầng, xây dựng trên một cơ sở kinh tế. Chúng ta
thấy, chẳng hạn, những chính thể khác nhau của các nước hiện đại ở châu ¢u đều
được dùng để củng cố quyền thống trị của giai cấp tư sản đối với giai cấp vô sản
như thế nào.
Triết học Mác là một chủ nghĩa duy vật triết học hoàn bị, nó đã cung cấp cho
loài người và nhất là cho giai cấp công nhân, những công cụ nhận thức vĩ đại.
2. Vai trò của học thuyết Mác với kinh tế
Sau khi nhận thấy rằng chế độ kinh tế là cơ sở trên đó kiến trúc thượng tầng
chính trị được xây dựng lên thì Mác chú ý nhiều nhất đến việc nghiên cứu chế độ
kinh tế ấy. Tác phẩm chính của Mác là bộ "Tư bản" được dành riêng để nghiên
cứu chế độ kinh tế của xã hội hiện đại, nghĩa là xã hội tư bản chủ nghĩa.
Chính trị kinh tế học cổ điển hồi trước Mác thì hình thành ở Anh là nước tư
bản phát triển nhất. A-đam Xmít và Đa-vít Ri-các-đô, qua việc nghiên cứu chế độ
kinh tế, đã mở đầu lý luận về giá trị lao động. Mác đã tiếp tục sự nghiệp của hai
người đó. ¤ng đã mang lại cho lý luận đó một cơ sở chặt chẽ và phát triển lý luận
đó một cách nhất quán. ¤ng chỉ ra rằng giá trị của mọi hàng hóa được quyết định
bởi số lượng thời gian lao động xã hội tất yếu để sản xuất ra hàng hoá ấy ở chỗ
nào mà các nhà kinh tế học tư sản nhìn thấy quan hệ giữa vật với vật (hàng hoá
này đổi lấy hàng hoá khác), thì ở đó, Mác đã tìm thấy quan hệ giữa người với
người. Sự trao đổi hàng hoá biểu thị sự liên hệ giữa những người sản xuất riêng lẻ
với nhau, do thị trường làm trung gian. Tiền tệ xuất hiện có nghĩa là mối liên hệ

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

7


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

ấy ngày càng thêm chặt chẽ, gắn bó toàn bộ sinh hoạt kinh tế của những người
sản xuất riêng lẻ thành một chỉnh thể không thể phân chia.
Tư bản xuất hiện có nghĩa là mối liên hệ ấy tiếp tục phát triển cao hơn nữa:
sức lao động của con người trở thành hàng hoá. Công nhân làm thuê bán sức lao
động của mình cho người chủ ruộng đất, chủ nhà máy, chủ công cụ lao động.
Người công nhân dùng một phần ngày lao động để bù vào chi phí nuôi bản thân
và nuôi gia đình minh (tiền công); còn phần kia thì làm công không, tạo ra giá trị
thặng dư cho người tư bản, đó là nguồn lợi nhuận, nguồn giàu có của giai cấp tư
bản.
Học thuyết về giá trị thặng dư là viên đá tảng của học thuyết kinh tế của
Mác.
Tư bản, do lao động của công nhân tạo ra, đè nặng lên người công nhân, làm
phá sản các tiểu chủ và tạo ra một đạo quân thất nghiệp. Trong công nghiệp,
thắng lợi của sản xuất lớn thì thấy rõ được ngay; nhưng cả trong nông nghiệp,
chúng ta cũng thấy một hiện tượng tương tự như thế: ưu thế của nông nghiệp tư
bản chủ nghĩa quy mô lớn tăng thêm, việc dùng máy móc ngày càng phát triển,
kinh tế nông dân bị siết chặt trong sợi dây thòng lọng của tư bản tiền tệ, bị suy tàn
và phá sản vì kỹ thuật lạc hậu của mình. Trong nông nghiệp, nền sản xuất nhỏ có
những hình thức suy tàn khác, nhưng chính sự suy tàn đó là một sự thật không thể
bàn cãi được.
Đánh bại sản xuất nhỏ, tư bản đưa đến chỗ nâng cao năng suất lao động và

tạo ra một địa vị độc quyền cho những công ty của các nhà đại tư bản. Bản thân
sản xuất ngày càng được xã hội hoá, - hàng chục vạn và hàng triệu công nhân gắn
chặt với nhau trong một cơ cấu kinh tế có kế hoạch, - nhưng sản phẩm của lao
động chung thì lại do một nhúm nhà tư bản chiếm hữu. Tình trạng vô chính phủ
trong sản xuất, những cuộc khủng hoảng, sự chạy đua điên cuồng đi tìm thị
trường, tình trạng đời sống của quần chúng nhân dân không được đảm bảo đều
tăng lên.
Khi làm cho công nhân càng lệ thuộc vào tư bản, chế độ tư bản chủ nghĩa
tạo ra sức mạnh vĩ đại của lao động liên hợp.

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

8


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

Mác đã nghiên cứu sự phát triển của chủ nghĩa tư bản từ những mầm mống
đầu tiên của kinh tế hàng hoá, tức là từ sự trao đổi đơn giản, cho đến những hình
thức cao nhất của nó, tức là sản xuất lớn.
Và kinh nghiệm của tất cả các nước tư bản chủ nghĩa cũ cũng như mới, ngày
càng chứng tỏ rõ ràng cho một số công nhân ngày càng đông thấy rằng học thuyết
ấy của Mác là đúng.
Chủ nghĩa tư bản đã thắng trên toàn thế giới, nhưng thắng lợi ấy chẳng qua
chỉ là màn mở đầu cho thắng lợi của lao động đối với tư bản mà thôi.
3. Vai trò của chủ nghĩa Mác đối với giai cấp công nhân.
Khi chế độ nông nô bị lật đổ và khi xã hội tư bản "tự do" đã ra đời thì lập tức
người ta thấy rõ rằng tự do ấy có nghĩa là một chế độ áp bức và bóc lột mới đối

với người lao động. Các học thuyết xã hội chủ nghĩa bắt đầu mọc ra, đó là sự
phản ánh và sự phản đối ách áp bức ấy. Nhưng chủ nghĩa xã hội lúc đầu chỉ là chủ
nghĩa xã hội không tưởng. Nó chỉ trích, lên án và nguyền rủa xã hội tư bản; nó
mơ ước xoá bỏ xã hội này và tưởng tượng ra một chế độ tốt đẹp hơn; nó tìm cách
thuyết phục những người giầu để họ thâý rằng bóc lột là không có đạo đức.
Nhưng chủ nghĩa xã hội không tưởng không thể vạch ra được lối thoát thực
sự. Nó không giải thích được bản chất của chế độ làm thuê trong chế độ tư bản,
cũng không phát hiện ra được những quy luật phát triển của chế độ tư bản và
cũng không tìm được lực lượng xã hội có khả năng trở thành người sáng tạo ra xã
hội mới.
Tuy nhiên, những cuộc cách mạng bão táp, ở khắp châu âu và nhất là ở
Pháp, nổ ra kèm với sự sụp đổ của chế độ phong kiến, của chế độ nông nô, thì
ngày càng chứng tỏ rằng đấu tranh giai cấp là cơ sở và động lực của toàn bộ quá
trình phát triển.
Không một thắng lợi nào về tự do chính trị giành được từ trong tay giai cấp
chủ nô, mà lại không gặp một sức phản kháng quyết liệt. Không một nước tư bản
chủ nghĩa nào được thành lập trên một cơ sở ít nhiều tự do, dân chủ, mà lại không
có một cuộc đấu tranh sống mái giữa các giai cấp khác nhau của xã hội tư bản.

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

9


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

Thiên tài của Mác là ở chỗ ông là người đầu tiên đã từ đó rút ra và triệt để
vận dụng cái kết luận do lịch sử toàn thế giới chỉ ra. Kết luận đó là học thuyết đấu

tranh giai cấp.
Chừng nào người ta chưa biết phân biệt được lợi ích của giai cấp này hay
của giai cấp khác, qua những câu nói, những lời tuyên bố và những lời hứa hẹn
nào đó có tính chất đạo đức, tôn giáo, chính trị và xã hội, thì trước sau bao giờ
người ta cũng vẫn là kẻ ngốc nghếch bị người khác lừa dối và tự lừa dối mình về
chính trị. Những kẻ chủ trương cải cách và cải thiện sẽ còn bị bọn bênh vực cái cũ
lừa bịp mãi, nếu họ chưa biết rằng tất cả những chế độ cũ, dầu dã man và thối nát
đến đâu đi nữa, cũng đều được những lực lượng của giai cấp thống trị này hay
giai cấp thống trị khác ủng hộ. Và muốn đập tan sự phản kháng của những giai
cấp thống trị ấy, thì chỉ có một cách là: tìm ngay trong xã hội xung quanh chúng
ta, những lực lượng có thể - và, do địa vị xã hội của chúng ta mà phải - trở thành
những lực lượng có khả năng quét sạch cái cũ và tạo ra cái mới, rồi giáo dục và tổ
chức những lực lượng ấy để đấu tranh.
Chỉ có chủ nghĩa duy vật triết học của Mác là đã chỉ cho giai cấp vô sản con
đường thoát khỏi chế độ nô lệ tinh thần, trong đó tất cả các giai cấp bị áp bức đã
sống lay lắt từ trước tới nay. Chỉ có học thuyết kinh tế của Mác là đã giải thích
được địa vị thực sự của giai cấp vô sản trong toàn bộ chế độ tư bản chủ nghĩa.
Trên toàn thế giới, kể từ châu Mỹ đến Nhật, từ Thụy-điển đến Nam Phi,
những tổ chức độc lập của giai cấp vô sản đang tăng thêm. Giai cấp vô sản tự giáo
dục và tự bồi dưỡng trong khi tiến hành cuộc đấu tranh giai cấp của nó, nó thoát
khỏi những thiên kiến của xã hội tư sản, ngày càng đoàn kết chặt chẽ lại và biết
đánh giá đúng mức những thành tích của nó, nó tôi luyện lực lượng của nó và lớn
lên không gì ngăn nổi.

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

10


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

IV. CÁC GIAI ĐOẠN HÌNH THÀNH TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN
- Giai đoạn chuyển biến tư tưởng của Các Mác và Ph.Ăng ghen từ chủ
nghĩa duy tâm và dân chủ cách mạng sang chủ nghĩa duy vật và cộng sản
chủ nghĩa;
- Giai đoạn hình thành những nguyên lý triết học duy vật biện chứng
và duy vật lịch sử;
- Giai đoạn C.Mác và Ph.Ăngghen bổ sung và phát triển lí luận triết
học;
- Giai đoạn Lênin bảo vệ hoàn thiện và tiếp tục phát triển triết học
Mác.

V. THỰC CHẤT VÀ Ý NGHĨA CỦA CUỘC CÁCH MẠNG TRONG
TRIẾT HỌC DO CÁC MÁC VÀ PH.ĂNGGHEN THỰC HIỆN
1. Thực chất
- Sự ra đời triết học Mác tạo nên sự biến đổi có ý nghĩa cách mạng
trong lịch sử triết học Mác.
- Triết học Mác đã tạo ra được sự gắn kết chặt chẽ giữa lý luận với
thực tiễn. Lý luận xuất phát từ thực tiễn, chịu sự quyết định của thực tiễn;
khi ra đời, lý luận định hướng hoạt động thực tiễn. Vì thế, so với các học
thuyết triết học khác thì triết học Mác luôn luôn được bổ sung và hoàn thiện.
2. Ý nghĩa của cuộc cách mạng trong triết học do Các Mác và Ph.Ăngghen
thực hiện
- Định ra được đường lối chiến lược và đề ra những biện pháp đấu
tranh cải biến xã hội có hiệu quả.
- Sự kết hợp giữa lý luận triết học Mác với phong trào vô sản đã tạo
nên bước chuyển biến về chất của phong trào từ trình độ tự phát lên tự giác.
- Triết học Mác còn là vũ khí tư tưởng để đấu tranh chống lại hệ tư

tưởng tư sản, chủ nghĩa xét lại, cơ hội và chủ nghĩa giáo điều, góp phần quan
trọng tạo ra sự thống nhất của phong trào đấu tranh của giai cấp vô sản.
- Triết học Mác ra đời đã trở thành thế giới quan khoa học và phương
pháp luận chung định hướng sự phát triển của các khoa học và phương pháp
luận chung định hướng sự phát triển của các khoa học. S
Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

11


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

Như vậy, triết học Mác đã phân định rõ ranh giới giữa triết học với các
khoa học khác và thiết lập được mối quan hệ chặt chẽ giữa chúng, cũng như
xác định rõ đối tượng nghiên cứu của triết học là tìm ra quy luật vận động,
phát triển chung nhát của tự nhiên, xã hội và tư duy.

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

12


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

KẾT LUẬN
Nghiên cứu sâu hơn và phát triển chủ nghĩa duy vật triết học, Mác đã đưa

học thuyết đó tới chỗ hoàn bị và mở rộng học thuyết ấy từ chỗ nhận thức giới tự
nhiên đến chỗ nhận thức xã hội loài người. Chủ nghĩa duy vật lịch sử của Mác là
thành tựu vĩ đại nhất của tư tưởng khoa học. Sự hỗn độn và tuỳ tiện từ trước đến
nay vẫn thống trị trong các quan niệm về lịch sử và chính trị đã được thay thế bằng
một lý luận khoa học hết sức hoàn chỉnh và chặt chẽ, nó chỉ cho ta thấy rằng do sự
phát triển của lực lượng sản xuất mà từ một chế độ sinh hoạt xã hội này đã nảy
sinh ra và phát triển lên như thế nào một chế độ sinh hoạt xã hội khác, cao hơn, chẳng hạn như chủ nghĩa tư bản nảy sinh ra như thế nào từ chế độ nông nô.
Nhận thức của con người phản ánh giới tự nhiên đang tồn tại độc lập đối với
con người, nghĩa là phản ánh vật chất đang phát triển, thì sự nhận thức xã hội của
con người (nghĩa là các quan điểm và học thuyết khác nhau về triết học, tôn giáo,
chính trị, v.v.) cũng thế, nó phản ánh chế độ kinh tế của xã hội. Các thiết chế chính
trị đều là kiến trúc thượng tầng, xây dựng trên một cơ sở kinh tế. Chúng ta thấy,
chẳng hạn, những chính thể khác nhau của các nước hiện đại ở châu âu đều được
dùng để củng cố quyền thống trị của giai cấp tư sản đối với giai cấp vô sản như thế
nào.
Triết học Mác là một chủ nghĩa duy vật triết học hoàn bị, nó đã cung cấp cho
loài người và nhất là cho giai cấp công nhân, những công cụ nhận thức vĩ đại.

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

13


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lê nin trường
Đại học công nghiệp Tp. Hồ Chí Minh

2. V. I. Lênin, Toàn tập, tập 33, Nxb Tiến bộ Matxcova 1976
3. www.tailieu.vn
4. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
VI, Nxb Sự thật Hà Nội 1987

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

14


GVHD : Lê Ngọc Tòng

SVTH : Đặng Thị Thảo Ly

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

Thanh Hóa, ngày …… tháng …… năm 2012
Giáo viên hướng dẫn

Tiểu luận những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin

15