GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6
BÀI 21 - TIẾT 88: PHƯƠNG PHÁP TẢ CẢNH
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức: - Những yêu cầu của bài văn tả cảnh.
- Bố cục, thứ tự miêu tả, cách xây dựng đoạn văn và lời văn trong bài văn tả cảnh.
2. Kĩ năng: - Quan sát cảnh vật.
- Trình bày những điều đã quan sát về cảnh vật theo một trình tự hợp lí.
3. Thái độ: - HS biết vận dụng kiến thức đã học vào bài văn tả cảnh.
II. Chuẩn bị :
1. GV: - Sách tham khảo về văn miêu tả.Ra đề, đáp án bài viết văn ở nhà.
2. HS: - Đọc và nghiên cứu bài. Vở viết văn.
III. Tiến trình tổ chức dạy - học:
1. Kiểm tra bài cũ: - Người viết văn cần có những năng lực nào?
2. Các hoạt động dạy - học:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
HĐ1:Tìm hiểu phương pháp viết văn tả
cảnh.
I. PHƯƠNG PHÁP VIẾT VĂN TẢ CẢNH
- GV chia lớp thành 3 nhóm.
- Tả người chống thuyền vượt thác
- HS đọc kĩ 3 đoạn văn tả cảnh trong sgk, tr
45, 46 trả lời câu hỏi:
- Nhóm1: Câu a
- Người vượt thác đem hết sức lực, tinh thần
để chiến đấu cùng thác dữ (nhờ tả ngoại hình,
các động tác)
- Nhóm2: Câu b
2. Đoạn văn b :
- Nhóm 3,4: Câu c
Tả cảnh sắc vùng sông nước Cà Mau – Năm
Căn
->Sau đó gọi các nhóm lên trình bày
- GV nhận xét bổ sung
1. Đoạn văn a :
Trình tự : Từ gần => xa => hợp lý bởi người
tả đang ngồi trên thuyền xuôi từ kênh ra sông
3. Đoạn văn c :
- Mở đoạn : Tả khái niệm về tác dụng, cấu
tạo, sắc màu của luỹ tre làng
- Thân đoạn : Tả kĩ 3 vòng của luỹ tre
- Kết đoạn : Tả măng tre dưới gốc
* Trình tự miêu tả :
Từ khái quát => cụ thể ; Từ ngoài vào trong
(không gian) => hợp lí
* Ghi nhớ: (SGK )
- Xác định đối tượng miêu tả.
? Từ bài tập trên, em hãy cho biết muốn tả
cảnh cần phải làm như thế nào?
- Quan sát lựa chọn những hình ảnh tiêu biểu.
? Bố cục của bài văn tả cảnh?
- Bố cục bài văn tả cảnh: 3 phần:
- Trình bày những điều quan trọng quan sát
dựa theo một thứ tự.
+ Mở bài: Giới thiệu cảnh được tả
+ Thân bài: Tập tả cảnh vật chi tiết theo một
thứ tự.
+ Kết bài: Phát biểu các hình tượng về cảnh
vật đó.
HĐ2: Tìm hiểu phần luyện tập
II LUYỆN TẬP PHƯƠNG PHÁP VIẾT
VĂN TẢ CẢNH VÀ BỐ CỤC BÀI TẢ
CẢNH.
Bài tập 1 :
a. Có thể tả ngoài vào trong (trình tự không
gian)
? Đọc yêu cầu bài tập 1 và thưc hiện...
- Có thể tả từ lúc trống vào => hết giờ
(… thời gian)
b. Những hình ảnh cụ thể tiêu biểu có thể
chọn.
- Cảnh h/s nhận đề. Một vài gương mặt tiêu
biểu
- Cảnh h/s chăm chú làm bài
? Quan sát và tưởng tượng cảnh sân trường để
- Cảnh thu bài
lập dàn ý tả cảnh sân trường?
- HS: trả lời
- Cảnh bên ngoài lớp học : sân trường, gió,
cây
- HS viết văn mở và kết bài
Bài 2 :
- GV đọc một vài đoạn đã hoàn thành, nhận
xét.
a. Tả cảnh theo trình tự thời gian
- Trống hết tiết 2, báo hiệu giừo ra chơi
đã tới
- HS đọc và nêu yêu cầu của bài.
- H/s các lớp ra sân
- HS trả lời câu hỏi -> HS khác nhận xét
- Cảnh h/s chơi đùa
- GV nhận xét, bổ xung.
- Các trò chơi quen thuộc
- Góc phía đông, giữa sân
- Trống vào lớp. H/s về lớp
- Cảm xúc của người viết
b. Theo trình tự không gian
- Các trò chơi giữa sân, các góc sân
- Một trò chơi đặc sắc, mới lạ, sôi động
Bài 3 :
a. Mở bài : Biển đẹp
b. Thân bài : cảnh đẹp của biển cả trong
những thời điểm khác nhau:
? Đọc văn bản ở bài tập 3 rút ra dàn ý miêu tả?
- HS lập dàn ý cho văn bản Biển đẹp
-> Trình bày.
- GV nhận xét, bổ xung.
- Buổi sớm nằng vàng
- Ngày mưa rào
- Buổi sớm nắng mờ
- Buổi chiều lạnh
…
- Buổi chiều nắng tàn, mát dịu
- Buổi trưa xế
- Biển, trời đổi sắc màu
c. Kết bài :
* Người viết tả theo mạch cảm xúc, hướng
theo con mắt của mình
3. Củng cố
- Khắc sâu, ghi nhớ phương pháp làm bài văn miêu tả.
4. Hướng dẫn học ở nhà.
- Nhớ các bước cơ bản khi làm một bài văn tả cảnh.
- Nhớ dàn ý khái quát của bài văn tả cảnh.
- Tìm một số bài văn tả cảnh và xác định được dàn ý của những bài văn đó.
- Làm bài văn tả cảnh ( ở nhà).
a. Đề bài : Hãy tả lại cảnh thôn xóm ,bản làng em vào một ngày mùa đông.
b. Đáp án chấm bài :
1. Mở bài :1,5 điiểm
Giới thiệu cảnh cần tả : Cảnh mùa đông ở quê em ( Chú ý cần nêu được cảm nhận chung)
2. Thân bài : 7 điểm
- Tả lần lượt theo trình tự mình đã định ( VD tả theo trình tự không gian hoặc thời gian )
buổi sáng , buổi trưa , buổi chiều tối.
- Khi tả cần lưu ý tập trung vào quang cảnh thời tiết nổi bật:
+ Bầu trời xám xịt ,
+ Sương mù dày đặc
+ gió đông bắc thổi
+ Cảm giác về cái lạnh
+ Cảnh làng xóm chú ý vào hoạt động của con người
+ Cảnh vật như cây cối , con vật ntn?
3. Kết bài : 1,5 điểm
- Nêu cảm nhận chung về cảnh mình đã tả , phát biểu cảm tưởng.