Giáo án Ngữ văn 7 bài 21: Thêm trạng ngữ cho câu

Giáo án Ngữ văn lớp 7

THÊM TRẠNG NGỮ CHO CÂU

A-Mục tiêu:
- Kiến thức: + Nắm được khái niệm trạng ngữ trong câu
+ Ôn lại các loại trạng ngữ đã học ở tiểu học.
- Kĩ năng: Rèn kĩ năng thêm thành phần trạng ngữ vào các vị
trí khác nhau
- Thái độ: Xác định chính xác trạng ngữ để thêm vào cho câu.
B-Chuẩn bị của thầy và trò:
- Thầy: SGK, bài soạn, bảng phụ
- Trò: SGK, vở bài tập.
C-Kiểm tra bài cũ:
- Thế nào là câu đặc biệt? Nêu các tác dụng của câu đặc biệt?
- Cho biết trong các câu văn sau đây, câu nào là câu đặc biệt?
a- Ôi mùa hè! Mùa hè đã đến rồi! Hoa phượng nở đỏ rực
b- Vào mùa hè, mọi người thường đi tắm biển.
D-Bài mới:
• Vào bài: Từ: Mùa hè trong câu văn (b) giữ chức vụ gì trong
câu?
Cách thêm trạng ngữ vào câu như vậy có ý nghĩa gì ta sẽ
tìm hiểu qua bài học hôm nay.
NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG THẦY
I/ Đặc điểm của * Hoạt động 1:
trạng ngữ:
• Bài tập:

HĐ TRÒ

+ Gọi HS đọc đoạn trích (ghi trên - HS đọc.
bảng phụ)
1


Giáo án Ngữ văn lớp 7
- Dưới bóng tre

- Dựa vào kiến thức đã học ở bậc tiểu - Trình bày tư

xung học hãy xác định trạng ngữ trong mỗi của mình

xanhbổ

câu trên?

thông

- Các trạng ngữ tìm được bổ sung cho

tin địa điểm

- Đã từ lâu đời câu về những nội dung gì?
 bổ xung thời

- Ý kiến cá nhân

- Có thể chuyển các trạng ngữ nói
trên sang những vị trí nào trong câu?

gian

- Đời đời kiếp == >Từ bài tập trên em hãy nêu các - HS đọc
kiếp

 bổ xung đặc điểm của trạng ngữ?
+ Gọi HS đọc ghi nhớ

thời gian

- Từ nghìn đời * Hoạt động 2:
nay  bổ xung

luận

nhóm nhỏ  cử
đại

+ Gọi HS đọc bài tập 1/39

Thảo
diện

trình

bày

- Bốn câu đều có cụm từ mùa xuân.

thời gian

== > trạng ngữ
•

-

Hãy cho biết trong câu nào cụm từ

nhớ: mùa xuân là trạng ngữ? Trong những

Ghi

SGK/39

câu còn lại cụm từ mùa xuân đóng vai

II/ Luyện tập:

trò gì?

1) Xác định

- HS trình bày

+ Gọi các nhóm trình bày thống
nhất ghi bảng

trạng ngữ:
a-Mùa
xuân(1),

mùa

xuân(2),

mùa

xuân(3): Chủ ngữ
-Mùa

+ Gọi HS đọc bài tập 2/40

- Tìm các trạng ngữ trong đoạn trích?
+ Gọi 3 em trình bày  nhận xét

xuân(4) : Vị ngữ
b- Mùa xuân:
2

- Ý kiến cá nhân


Giáo án Ngữ văn lớp 7
trạng ngữ
c- ……mùa
xuân:
cho

phụ
cụm

(cũng

ngữ

- Kể thêm các trạng ngữ khác mà em

ĐT biết?

chuộng

+ Gọi 3 em lên bảng đặt câu  nhận
xét  ghi điểm

mùa xuân)
d- Mùa xuân!
Câu đặc biệt
2) Trạng ngữ
trong đoạn trích:
a- … như báo
trước … và tinh
khiết: Cách thức
…khi đi
qua… còn tươi:
xác định thời gian
- Trong cái vỏ
xanh

kia:

Xác

định nơi chốn
- Dưới ánh
nắng : Xác định
nơi chốn
b- Với khả
năng….trên đây:
Cách thức diễn ra
sự việc.
3) Kể thêm các
3


Giáo án Ngữ văn lớp 7
loại

trạng

ngữ

khác:
- HS trình bày
 ghi điểm
E-Hướng dẫn tự học:
1) Bài vừa học:
- Thuộc, nắm vững các đặc điểm của trạng ngữ
- Làm bài tập 3/b/40
2) Bài sắp học: Chuẩn bị bài: Tìm hiểu chung về phép lập luận
chứng minh
- Đọc đoạn văn

- Nắm được mục đích và phương pháp chứng minh

THÊM TRẠNG NGỮ CHO CÂU (tiếp theo)
4


Giáo án Ngữ văn lớp 7

A-Mục tiêu:
- Kiến thức: + Nắm được công dụng của trạng ngữ (bổ sung
những thông tin tình huống và liên kết các câu, các đoạn trong bài)
+ Nắm được tác dụng của việc tách trạng ngữ
thành câu riêng (nhấn mạnh ý, chuyển ý, bộc lộ cảm xúc)
- Kĩ năng: Sử dụng trạng ngữ và tách trạng ngữ ra thành câu.
- Thái độ: Giáo dục HS có ý thức sử dụng trạng ngữ cho phù
hợp.
B-Chuẩn bị của thầy và trò:
- Thầy: SGK, bài soạn, bảng phụ
- Trò: SGK, vở bài tập.
C-Kiểm tra bài cũ:
- Nêu các đặc điểm của trạng ngữ? Đặt một câu có trạng ngữ
chỉ nơi chốn?
- Xác định trạng ngữ trong những câu văn sau và cho biết trạng
ngữ được thêm vào các câu với mục đích gì?
Mùa xuân ! Mùa xuân đã về ! muôm hoa khoe sắc . Vào
mùa xuân , vạn vật như bừng tỉnh , đất trời như rộn rã tưng bừng để chào
đón mùa xuân .
D-Bài mới:
• Vào bài: Ở tiết học trước ta đã tìm hiểu các đặc điểm của
trạng ngữ khi được thêm vào câu , thế nhưng TN có những công dụng gì

thì các em chưa biết , trạng ngữ có thể được tách riêng thành câu hay
không , bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ hơn điều đó .
NỘI DUNG

HOẠT ĐỘNG THẦY
5

HOẠT ĐỘNG TRÒ


Giáo án Ngữ văn lớp 7
I/ Công dụng

của * Hoạt động 1:

trạng ngữ :

+ GV dùng bảng phụ

• Bài tập:

ghi các ví dụ
+ Gọi HS đọc các VD

1) Trạng ngữ:
a-

+

thường,

- HS đọc.

- Ý kiến cá nhân
Thường 1/a, b/45, 46
vào - Hãy xác định và gọi tên
trạng ngữ được thêm vào - Ý kiến cá nhân

khoảng đó
+ Sáng dậy, …
+ Trên giàn hoa lí

trong câu a,b
- Trạng ngữ có phải là
thành phần bắt buộc của

…

- Tranh luận với bạntrả
+ Chỉ độ tám câu hay không?
chín giờ sáng, trên - Trong các câu văn trên lời
có thể lược lược bỏ trạng
nền trời trong trong
b- Về mùa đông,

ngữ đi không? Vì sao?

== >Không thể lược (Xác định hoàn cảnh, điều - HS đọc
bỏ trạng ngữ vì nó bổ kiện diễn ra sự việcnội
sung ý nghĩa cho câu dung câu đầy đủ …)

về thời gian, nơi chốn

- Trong một bài văn nghị - HS đọc

2) Trong văn nghị luận, em phải sắp xếp luận
luận trạng ngữ : Liên cứ theo những trình tự
kết các câu, các đoạn nhất

định

(thời

gian,

không gian, nguyên nhân, - Trình bày ý kiến cá

với nhau.

kết quả …). Trạng ngữ có nhân
• Ghi nhớ 1: SGK/46
II/Tách

trạng

thành câu riêng:

vai trò gì trong việc thể

ngữ hiện trình tự lập luận ấy?
== >Từ bài tập trên em

hãy nêu những công dụng
6

- HS đọc


Giáo án Ngữ văn lớp 7
• Bài tập:
1) Trạng ngữ:”và

của trạng ngữ ?

- Ý kiến cá nhân

+ Đọc ghi nhớ /46

của nó”được * Hoạt động 2:
+ GV ghi VD trên
riêng
thành

để…
tách

câunhấn mạnh ý(để bảng phụ (1/46)
+ Gọi HS đọc VD
tin tưởng … của nó)
• Ghi nhớ: SGK/47

- Câu in đậm trong VD

có gì đặc biệt?
- Việc tách câu như trên
có tác dụng gì? Trạng ngữ

III/ Luyện tập:
1) Công dụng của
trạng ngữ trong các
đoạn trích
a- Ở loại bài thứ
nhất, …

được tách riêng đứng ở vị - HS đọc
trí nào?
==>Từ bài tập trên em hãy - Ý kiến cá nhân
cho biết những trường hợp
nào thì ta tách trạng ngữ ra
thành 2 câu riêng?
+ Gọi HS đọc ghi

- Ở loại bài thứ

nhớ /47

hai, …
b- Đã bao lần …

* Hoạt động 3:

- Lần đầu tiên
+ Gọi HS đọc bài tập

chập chững biết đi …
- Lần đầu tiên tập

1/47
- Xác định trạng ngữ

bơi …
- Lần đầu tiên
chơi bóng bàn …
- Lúc còn học phổ

trong các đoạn trích?
- Nêu công dụng của các
trạng ngữ ?
+ Gọi 2 em trình
7


Giáo án Ngữ văn lớp 7
thông …

bàynhận xétkết luận

- Về môn hóa ….
==>Các

trạng

ngữ

trên có công dụng bổ
sung những thông tin
tình huống, vừa có tác
dụng liên kết các luận
cứ, làm cho đoạn văn
rõ ràng, mạch lạc.

+ Gọi HS đọc bài tập

2) Những trạng ngữ 2/47
được tách thành câu
riêng. Tác dụng:

- Chỉ ra những trường hợp

a- Năm 72 (nhấn tách trạng ngữ thành câu
mạnh thời điểm hi riêng?
sinh của nhân vật)

- Nêu tác dụng của những

b- Trong lúc … bồn câu do trạng ngữ tạo
chồn (làm nổi bật thành?
thông tin ở nòng cốt
câu nhấn mạnh sự
tương đồng của thông
tin ở trạng ngữ với
thông tin ở nòng cốt.

E-Hướng dẫn tự học:
1) Bài vừa học:
8


Giáo án Ngữ văn lớp 7
- Thuộc 2 ghi nhớ
- Làm bài tập 3/48
2) Bài sắp học: Kiểm tra tiếng Việt
- Ôn lại các kiến thức đã học bài: Rút gọn câu, câu đặc biệt, câu
rút gọn.
- Tập đặt câu, nhận dạng.

9