Bải giảng Chương 1 Nhập môn luật so sánh

HỌC LUẬT ONLINE

Chuyên đề 1

NHẬP MÔN
LUẬT SO SÁNH
HOCLUAT.VN TH.S. LÊ THỊ HỒNG LIỄU


Các nội dung chính
1. TÊN GỌI MÔN HỌC
2. ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH
Click to add Title
3. PHƯƠNG
PHÁP ĐIỀU CHỈNH
to add
Title SO SÁNH
4. VAI Click
TRÒ
LUẬT

5. TÍNH ỨNG DỤNG


NỘI DUNG CHÍNH
Không có đối
tượng điều chỉnh
cụ thể, đây là
ngành khoa học
pháp lý
So sánh, lý giải

sự khác biệt

Luật học
so sánh
So sánh
luật

Luật so sánh
đối chiếu

Luật
so sánh

Khác nhau về
ngôn ngữ

Ngành khoa học
pháp lý

Tiếp cận của môn học: Luật so sánh là ngành khoa học pháp lý,
nghiên cứu so sánh các hệ thống pháp luật của quốc gia khác nhau
nhằm tìm ra điểm tương đồng và khác biệt, lý giải nguồn gốc tương
đồng và khác biệt, hướng tới mục tiêu nhất định.


LUẬT SO SÁNH & NGHIÊN CỨU
PHÁP LUẬT NƯỚC NGOÀI

NGHIÊN CỨU PL NƯỚC NGOÀI

LUẬT SO SÁNH

- Nhiệm vụ:
Tìm hiểu nội dung pháp luật
nước ngoài về chế định cụ thể.
VD: Tìm hiểu các phương thức về
phân chia tài sản vợ chồng trong
thời kỳ hôn nhân của pháp luật
nước Anh.

- Nhiệm vụ
Tìm hiểu nội dung pháp luật các
nước về chế định cụ thể.
VD: So sánh các phương thức
phân chia tài sản vợ chồng trong
thời kỳ hôn nhân của pháp luật
Việt Nam và pháp luật nước Anh.

- Nội dung:
Trong pháp luật nước Anh phân
chia theo 2 phương thức:
+ Theo pháp luật
+ Theo hợp đồng hôn nhân

+
+
•
•

- Mục tiêu:

Đưa ra nội dung cụ thể của vấn
đề pháp lý đang nghiên cứu.

- Mục tiêu:
+ Đưa ra nội dung cụ thể của
vấn đề.
+ Tìm ra điểm giống, khác nhau
+ Lý giải nguồn gốc, đánh giá các

Nội dung:
Trong pháp luật nước Anh (…)
Trong pháp luật Việt Nam:
Theo pháp luật
Theo sự thỏa thuận hai bên
(Note: Không công nhận HĐ
hôn nhân)


2. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
 Quan điểm 1: Học giả XHCN
Đối tượng nghiên cứu: các chế định luật,
quy phạm pháp luật, ngành luật trong hệ
thống pháp luật quốc gia, chủ trương liệt
kê vấn đề nghiên cứu.
 Quan điểm 2: Học giả phương Tây
Đối tượng nghiên cứu rất rộng, gồm cả nền
văn hóa pháp lý, chủ trương khái quát hóa
vấn đề nghiên cứu.

Quan điểm 2: Luật so sánh bao gồm
 So sánh các hệ thống pháp luật khác
nhau nhằm tìm ra điểm tương đồng
và khác biệt.
 Giải thích nguồn gốc, đánh giá các
cách giải quyết vấn đề, tìm ra vấn đề
cốt lõi của HTPL.
 Xử lý vấn đề phát sinh trong quá trình
so sánh luật.


Toàn bộ
khía cạnh
pháp lý
Không có
đối tượng cụ
thể

ĐIỂM
TƯƠNG
ĐỒNG CỦA
HAI QUAN
ĐIỂM

Nghiên cứu
về lý luận và
thực tiễn

Thay đổi
theo thời

gian


3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
PHƯƠNG PHÁP
CHUNG

PHƯƠNG PHÁP
ĐẶC THÙ

Phương pháp phân tích

Phương pháp so sánh lịch sử

Phương pháp tổng hợp

Phương pháp so sánh quy phạm

Phương pháp thống kê

Phương pháp so sánh chức năng


Phương pháp đặc thù

So sánh lịch sử:
Sử dụng những
điểm tương đồng
và khác biệt của
điều kiện kinh tế,

chính trị, văn hóa,
xã hội… ở những
thời điểm lịch sử
cụ thể đển lý giải
tương đồng và
khác biệt.

So sánh quy phạm:
Sử dụng quy phạm
pháp luật trong hệ
thống pháp luật của
nước này để so sánh
với quy phạm pháp luật
trong hệ thống pháp
luật của nước khác.

So sánh chức năng: Dựa
trên chức năng điều chỉnh các
quan hệ xã hội của hiện
tượng pháp lý, xác định
nguyên tắc pháp lý & yếu tố
về kinh tế, chính trị, văn hóa…
tác động đến giải pháp pháp
lý đó


4. VAI TRÒ CỦA LUẬT SO SÁNH
5. Tư pháp
quốc tế

- Xây dựng luật mẫu.
- Kiến thức pháp luật:
giống, khác nhau.

4. Công pháp
quốc tế

- Nguồn của công ước quốc tế
- Nguồn của tập quán quốc tế
- Nguồn của những nguyên tắc
chung

3. Giải thích và
áp dụng luật

- Là kết quả hài hóa hóa và
nhất điển hóa
- Là kết quả của tiếp nhận
pháp luật nước ngoài

1. Đối với
lập pháp

- Tiền đề soạn thảo, ban
hành pháp luật.
- Tránh rủi ro khi ban hành
pháp luật

2. Đối với hài
hòa hóa và nhất

điển hóa
- Hài hòa hóa: làm cho nền lập
pháp quốc gia khác nhau ngày
càng tương đồng.
- Nhất điển hóa: làm cho pháp
luật các quốc gia khác nhau ngày
càng giống nhau.


5. TÍNH ỨNG DỤNG CỦA LUẬT SO SÁNH
Tính giáo dục
Hiểu rõ pháp luật quốc gia
Hoàn thiện chức năng lập pháp
Giúp hài hòa hóa và thống nhất hóa nội luật
Cơ quan tư pháp vận hành pháp luật thực định
linh hoạt
Xây dựng Công ước quốc tế
Công nhận, thi hành Bản án, quyết định của Tòa
án, Trọng tài nước ngoài.
Giải quyết vụ án hình sự quốc tế
Mục đích sư phạm
Nghiên cứu lịch sử pháp luật
……..


NHẬN ĐỊNH
1. Luật so sánh là ngành luật độc lập trong hệ thống pháp
luật Việt Nam.
2. Nghiên cứu pháp luật nước ngoài là một trong những đối
tượng của Luật so sánh.

3. So sánh luật và luật so sánh là hai khái niệm tương đồng
nhau.
4. Luật so sánh là nghiên cứu pháp luật nước ngoài.