Chóng mặt và tăng bù trừ tiền đình

ĐIỀU TRỊ
CHÓNG MẶT VÀ TĂNG
BÙ TRỪ TIỀN ĐÌNH
TS LÊ VĂN TUẤN
BỘ MÔN THẦN KINH-ĐHYD TPHCM


• Bệnh nhân nữ, 70 tuổi, nhập cấp cứu vì
triệu chứng chóng mặt, không đi được

Cách tiếp cận trong trường
hợp này như thế nào?


DIZZINESS
Chóng mặt tiền

đình

Vertigo

Chóng mặt thật sự

Chóng mặt không tiền đình

• Lightheadedness
• Pre syncope
• Dys-equilibrium


Chóng mặt thật sự

(vertigo)

Hoa mắt, cảm giác chóng mặt (Lightheadedness)
Ngất hay gần ngất (Pre syncope)

Mất thăng bằng (Dys-equilibrium)
Khó xác định


Nguyên nhân chóng mặt thường nhất là

chóng mặt tư thế kịch phát lành tính.
Các rối loạn khác (9,8%)
Hội chứng chóng mặt không rõ (3,0%)
Lỗ rò ngoại dịch tai trong (0,6%)

Chóng mặt tư thế kịch phát
lành tính (18,5%)

Chóng mặt do tâm thần (3,1%)
Cơn kịch phát tiền đình (4,0%)

Bệnh tiền đình 2 bên (6,3%)

Chóng mặt tư thế ám ảnh sợ (15,6%)

Viêm dây thần kinh tiền đình (7,3%)

Bệnh Ménière (9,4%)

Đau nửa đầu tiền đình động mạch đáy (10,6%)

Chóng mặt tiền đình trung ương (11,7%)


Chóng mặt

tiền đình

TIỀN ĐÌNH NGOẠI BIÊN
BPPV: chóng mặt kịch phát tư thế
lành tính
Viêm thần kinh tiền đình cấp

Cholesteatoma
Herpes zoster oticus
Bệnh Ménière

Xơ cứng tai
Dò ngoại dịch
TIỀN ĐÌNH TRUNG ƯƠNG
Rối loạn mạch máu não (TIA, stroke)
Migraine
Xơ cứng rãi rác
U góc cầu tiểu não

90% các trường
hợp chóng mặt do
nguyên nhân tiền
đình

Các yếu tố

thúc đẩy gây
chóng mặt là
gì?


Diễn tiến theo
thời gian?


Vài giây
Nguyên nhân ngoại biên
• Mất chức năng tiền đình một bên.

• Các giai đoạn muộn của viêm TK tiền đình.
• Các giai đoạn muộn của bệnh Ménière.


Vài giây đến vài phút
• BPPV
• Rò quanh bạch huyết


Vài phút đến một giờ
• TIA tuần hoàn sau
• Rò quanh bạch huyết

Vài giờ
• Bệnh Ménière
• Rò quanh bạch huyết do
chấnthương,phẫu thuật
• Migraine

• U TK VIII


Vài ngày
• Viêm TK tiền đình sớm

• TBMMN
• Migraine
• Xơ cứng rãi rác


Vài tuần
Tâm lý


Các triệu
chứng
kèm theo?


Triệu chứng

Chẩn đoán

Ù tai

U thần kinh thính; Ménière's disease

Đau tai hay chủm

U thần kinh thính; bệnh tai giữa cấp

Liệt mặt

U TK thính; herpes zoster oticus

Dấu TK cục bộ

U góc cầu tiểu não; bệnh mạch máu não;
multiple sclerosis

Đau đầu

U TK thính; migraine


Triệu chứng

Chẩn đoán

Mất thính lực

Ménière's disease; rò quanh bạch huyết; U TK

thính; cholesteatoma; otosclerosis; TBMMN
herpes zoster oticus

Mất thăng bằng

Viêm TK thính; u góc cầu tiểu não

Nystagmus

Chóng mặt

Sợ âm thanh,
sợ ánh sáng

Migraine

Ù tai

Viêm tiền đình cấp; u TK thính; Ménière's disease


Herpes
zoster oticus


U TK
VIII


U TK VIII 2

bên


Cholesteatoma


Tai biến mạch máu não vùng tiểu não


Các dấu hiệu cảnh báo
Thiếu sót thần kinh
Điếc một bên
Không thể tự đi được
Rung giật nhãn cầu thay đổi hướng


Các nguyên nhân chóng mặt
thường gặp
1.Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính
2.Viêm thần kinh tiền đình

3.Bệnh Meniere
4. Migrain tiền đình


CHÓNG MẶT TƯ THẾ KỊCH PHÁT
LÀNH TÍNH (BPPV)
Chiếm khoảng 20% chóng mặt
Thường ở người lớn tuổi
Nữ nhiều hơn nam