Giáo án Ngữ văn 7 bài 12: Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học

CÁCH LÀM BÀI VĂN BIỂU CẢM VỀ TÁC PHẨM VĂN HỌC
A-Mục tiêu bài học:
-Hs nắm được các bước làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học.
-Tập trình bày cảm nghĩ về một số tác phẩm đã hoc trong chương trình.
B-Chuẩn bị:
-Đồ dùng: Bảng phụ.
-Những điều cần lưu ý: Cảm nghĩ về TP thường gắn liền với các thao tác nghị
luận như PT, giải thích, CM. Trong đ.kiện hs chưa học nghị luận, bài cảm nghĩ
có thể XD trên cơ sở kể lại sự việc hoặc miêu tả cảnh tượng trong TP đã gây
cho em cảm xúc và suy nghĩ.
C-Tiến trình tổ chức day-học:
I-ổn định tổ chức:
II-Kiểm tra:
III-Bài mới:
Các em đã được học và biết cách làm bài văn biểu cảm thông qua miêu tả, tự
sự. Hôm nay chúng ta sẽ học cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học.
Hoạt động của thầy-trò

Nội dung kiến thức

-Hs đọc bài văn.

I-Tìm hiểu cách làm bài văn biểu
cảm về tác phẩm văn học:

-Bài văn viết về bài ca dao nào ? Hãy
đọc liền mạch bài ca dao đó ?
1-Bài văn: Cảm nghĩ về bài ca dao
“Đêm qua ra đứng bờ ao”.

-Người viết tỏ ra xúc động trước cảnh

-Tác giả phát biểu cảm nghĩ của mình và nhân vật trong bài ca dao: Đứng ở
bằng cách nào ? Hãy chỉ ra các yếu tố bờ ao nhìn trời, nhìn đất nhìn sao và có
đó trong bài văn ?
n cảm tưởng riêng.
-Gv: Chú ý đây là bài văn hồi tưởng. -Tác giả đã p.biểu c.nghĩ của m về bài

TaiLieu.VN

Page


Nhà văn hồi tưởng lại cảm xúc của m ca dao bằng cách: Tưởng tượng, liên
khi đọc bài ca dao và n ấn tượng do bài tưởng, suy ngẫm vè n h/ă chi tiết trong
ca dao gợi lên. Cảnh minh hoạ nói ở bài ca dao.
đây là minh hoạ trong sgk thời trước.
Tranh minh hoạ vẽ ng đàn ông mặc áo
dài, đội khăn (nhưng ta vẫn có thể
tưởng tượng lời trong bài ca dao là lời
của cô gái nhớ đến ng yêu... ). Bài cảm
nghĩ có 4 đoạn, mỗi đoạn nói về 2 câu
lục bát trong bài. Vậy:
-Bước 1, tác giả cảm nhận như thế nào
về 2 câu đầu?
-Bài văn chia ra làm 4 bước:
+Bước 1: Cảm nhận của tác giả về 2
câu đầu: Một ng đàn ông, thậm chí là
ng quen nhớ quê. ->Đây là cách giả
định, cụ thể hoá, đặt m vào trong cảnh
để thể nghiệm, bày tỏ cảm xúc. Nếu
tưởng tượng là cô gái thì lại khác.

-Bước 2, tác giả cảm nhận về 2 câu
+Bước 2: T2 cảnh ngóng trông và tiếng
tiếp theo như thế nào ?
kêu, tiếng nấc của ng trông ngóng.
-Bước 3, tác giả cảm nhận về điều gì ?
+Bước 3: Cảm nghĩ về sông Ngân Hà,
con sông chia cắt, con sông nhớ
thương đối với Ngưu Lang, Chức Nữ.
-Bước 4, là cảm nhận gì ?

-Gv: Đây là bài văn p.biểu cảm nghĩ
về t.p văn học.

+Bước 4 : Cảm nghĩ về 2 câu cuối, về
sông Tào Khê.

*Ghi nhớ: sgk (147 ).

-Vậy em hiểu thế nào là p.biểu c.nghĩ
về tp vh ?
-Bài p.biểu cảm nghĩ về tp vh thường
có bố cục mấy phần, nhiệm vụ của

TaiLieu.VN

Page


từng phần là gì ?
-Hs đọc ghi nhớ.

-Gv: trong quá trình nêu c.nghĩ, phải
bám sát các chi tiết, hình ảnh , có dẫn
chứng cụ thể, tiêu biểu. Tránh tình
trạng nêu c.nghĩ chung2. Để c.nghĩ về
tp thêm sâu sắc, có thể liên hệ tới
h.cảnh ra đời của tp; liên hệ s2 với n tp
khác cùng chủ đề (có thể cùng tác giả
hoặc khác tác giả ). Cảm nghĩ phải sâu
sắc, chân thành. Tránh tình trạng bắt
chước 1 cách sống sượng, sáo mòn, giả
tạo.
-Hs đọc bài thơ Cảnh khuya.
-để viết được cảm nghĩ về bài thơ này
thì c.nghĩ của ng viết phải bắt nguồn từ
đâu , từ cái gì ?

II-Luyện tập:
1-Bài 1 (148 ): Cảm nghĩ về bài Cảnh
khuya của HCM.
Cảm xúc của ng viết bắt nguồn:
-Từ 1 s2 mới mẻ, hấp dẫn (câu 1 ).
-Từ n hình ảnh quấn quýt sinh động
(câu 2 ).
-Từ sự hài hoà giữa cảnh và ng (câu
3 ).
-Từ tâm hồn cao cả của Bác Hồ (câu 4)
2-Bài 2 (148 ): Dàn ý bài p.biểu c.nghĩ
về bài thơ Ngẫu nhiên viết nhân buổi

TaiLieu.VN

Page


mới về quê.
a-MB: -G.thiệu tp (Thể loại, đề tài, tác
giả )
-G.thiệu ngắn gọn h.cảnh s.tác bài thơ.
-Nêu cảm nhận chung về tp: Nỗi ngạc
nhiên, buồn, cô đơn của nhà thơ già
sau bao nhiêu năm xa quê nay mới trở
về thăm quê nhà.
b-TB: Nêu cảm xúc, s.nghĩ do tp gợi
ra.
-Tưởng tượng, suy ngẫm về 2 câu thơ
đầu.
-T2, suy ngẫm về 2 câu thơ cuối.
c-KB: K.định lại tình yêu q.hg da diết
của nhà thơ.

IV-Hướng dẫn học bài:
-Học thuộc ghi nhớ, làm tiếp bài 2.
D-Rút kinh nghiệm:

TaiLieu.VN

Page