Giáo án Ngữ văn 7 bài 27: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. Luyện tập (tiếp)

BÀI 27 - TIẾT 110
DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU LUYỆN TẬP
( TIẾP THEO)
A – Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
- Củng cố kiến thức về việc dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
- Bước đầu biết cách mở rộng câu bằng cụm chủ vị.
- Kỹ năng sống : Ra quyết định lựa chọn các loại câu , giao tiếp trình bày suy nghĩ ,
ý tưởng , trao đổi dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
B- Phương pháp và phương tiện
- PP : Phân tích , thực hành học theo nhóm
- Giáo viên nghiên cứu sách giáo khoa cộng tài liệu tham khảo.
- Học sinh ôn bài cũ, đọc trước bài mới.
C – Tiến trình lên lớp:
1. Ổn định.
2. Kiểm tra bài cũ.
? Thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu? Các trường hợp? Lấy ví dụ?
Giáo viên yêu cầu trả lời. Lấy ví dụ để phân tích.
3. Bài mới.
* Bài tập 1: Tìm cụm chủ vị làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các
câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm chủ vị làm thành phần gì?
a, Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt thu hoặch bốn mùa
cn

vn
CN

cn

vn
VN

- Có một cụm chủ vị làm chủ ngữ (Khí hậu nước ta ấm áp).
- Cụm chủ vị “ta quanh năm trồng trọt thu hoặch bốn mùa” làm phụ ngữ cho cụm
động từ “ cho phép ta…bốn mùa”
b, Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới
đẹp: Từ khi có người lấy tiếng chim kêu tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim,
tiếng suối nghe mới hay. ( Hoài Thanh)
- Cụm chủ vị “Các thi sĩ ca tụng cảnh núi non hoa cỏ” làm phụ ngữ có động từ
“khi” và một cụm chủ vị làm phụ ngữ cho cụm động từ “nói” (tiếng chim tiếng suối nghe
mới hay)
c, Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần và những thức quà
của đất nước mình thay dần bằng những thức bóng bẩy hào nhoáng và thô kệch bắt chước
người ngoài. (Thạch Lam)
- Có hai cụm chủ vị làm phụ ngữ cho động từ “thấy” (những tục lệ ấy mất dần)
“những thức quý của đất nước mình thay dần bằng những thức bóng bẩy hào nhoáng và
thô kệch bắt chước người ngoài)
? Vậy cụm chủ vị mở rộng câu trong ví dụ trên mở rộng trong trường hợp nào?
- Thành phần chủ ngữ, phụ ngữ danh từ, động từ.
* Bài tập 2: Mỗi câu trong cặp câu dưới đây trình bày một ý kiến riêng. Hãy gộp các
câu cùng cặp thành một câu có cụm chủ vị làm thành phần câu hoặc thành cụm từ mà
không thay đổi nghĩa chính của chúng.
a, Chúng em học giỏi làm.Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.
-> Chúng em học giỏi làm cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.
b, Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: Cái đẹp là cái có ích
-> Nhà văn Hoài Thanh khẳng định rằng cái đẹp là cái có ích.


c, Tiếng Việt giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương
trầm bổng như một bản nhạc.

-> Tiếng Việt rất giàu thành điệu khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương trầm
bổng như một bản nhạc.
d, Cách Mạng tháng 8 thành công. Từ đó, Tiếng Việt có một bước phát triển mới, một
số phận mới.
-> Cách Mạng tháng 8 thành công đã khiến cho Tiếng Việt có một bước phát triển,
một số phận mới.
? Vậy qua việc biến đổi hai câu thành một câu mở rộng cụm chủ vị. Vậy em cho biết
cách biến đổi?
- Xoá bỏ dấu chấm, thêm từ ngữ phù hợp
* Bài tập3:
? Nêu yêu cầu bài tập 3?
Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu dưới đây thành một câu có cụm chủ vị làm thành phần
câu hoặc thành phần cụm từ (khi gộp có thể bở những từ cần thiết nhưng không làm thay
đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy)
a, Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy.
-> Anh em hoà thuận khiến hai thân vui vầy.
Giáo viên gọi học sinh lên bảng, một em làm câu b, một em làm câu c.
Giáo viên gọi học sinh khác nhận xét.
b, Đây là cảnh rừng thông. Ngày ngày biết bao người qua lại. Nhưng bao nhiêu người
qua lại cũng chỉ mải suy tìm xem rừng này mỗi năm lấy được bao nhiêu nhựa thông, củi
thông. Đến lúc có nhiều nhìn cảnh chỉ vì mén cảnh và biết quên mình trong cảnh, từ lúc
ấy mới có văn thơ.
=> Đây là cảnh một rừng thông ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại.


c, Hàng loạt vở kịch như “ Tay người đàn bà” “Giác ngộ” “Bên kia sông Đuống”…ra
đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã làm sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền
đất nước.
-> Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà” “Giác ngộ” “Bên kia sông Đuống,…ra
đời đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.

4. Củng cố:
? Thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu?
? Trường hợp nào dùng cụm chủ vị để mở rộng câu?
5. Dặn học sinh:
Học sinh ôn bài, hoàn thành các bài tập.
Viết một đoạn văn (chủ đề tự chọn) trong đoạn văn đó có sử dụng kết cấu chủ vị để
mở rộng câu.
6. Đánh giá: