Tìm hiểu văn bản đức tính giản dị của bác hồ

Tìm hiểu văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ (Phạm Văn Đồng)
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Tác giả, tác phẩm:
* Xem chú thích Sgk/54.
Đọc: Giọng đọc rõ ràng, mạch lạc, bộc lộ tình cảm yêu mến, kính trọng Bác của
tác giả.
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
Luận điểm chính:
Bàn về đức tính giản dị của Bác Hồ, về sự vĩ đại giữa cuộc đời cách mạng và cuộc
sống giản dị, khiêm tốn của Bác.
Luận điểm của bài văn là gì? Luận điểm ấy thể hiện dưới những câu văn nào?
– Luận điểm: Bàn về đức tính giản dị của Bác Hồ, về sự vĩ đại giữa cuộc đời cách
mạng và cuộc sống giản dị, khiêm tốn của Bác.
– Luận điểm này được thể hiện ở nhan đề và câu mở đầu của bài văn.
Hãy tìm bố cục của bài văn? Bố cục này có gì đáng lưu ý?
Bài văn chỉ là một đoạn trích nên không đủ các phần. Cụ thể:
– Mở bài: Sự nhất quan giữa cuộc đời cách mạng và cuộc sống giản dị thanh bạch
ở Bác Hồ.
– Thân bài: Chứng minh sự giản dị của Bác trong sinh hoạt, lối sống, việc làm:
+ Bữa ăn chỉ vài ba món.
+ Nhà sàn 2, 3 phòng.
+ Làm từ việc lớn đến việc nhỏ.
+ Giản dị trong đời sống vật chất gắn liền với đời sống tinh thần phong phú.
+ Giản dị trong lời nói, bài viết.


Phép lập luận chủ yếu của bài là gì?
-(Lập luận chứng minh.
Để chứng minh thuyết phục, tác giả đã làm như thế nào?
– Tác giả đưa ra một hệ thống luận cứ đầy đủ, với lí lẽ chặt chẽ và những dẫn
chứng chính xác, cụ thể, nhằm làm sáng tỏ từng luận cứ.

– Hệ thống luận cứ và dẫn chứng giàu sức thuyết phục.
Đức tính giản dị của Bác.
Đoạn văn: “Con người của Bác” đến “Nhất, Định, Thắng, Lợi”.
Ở đây, tác giả đã đưa ra những luận cứ nào? Ngưòi viết đã dẫn chứng như thế nào?
– Luận cứ: Bác Hồ giản dị, khiêm tốn trong bữa cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống.
– Bữa cơm: chỉ vài ba món đơn giản; khi ăn không để rơi vãi một hột nào; ăn xong,
cái bát bao giờ cũng sạch và thức ăn còn lại thì sắp xếp tươm tất.
– Nhà sàn: vẻn vẹn chỉ có vài ba phòng, luôn luôn lộng gió và ánh sáng, phảng
phất hương thơm của hoa vườn.
– Lối sống: tự làm mọi việc, từ việc lớn như cứu nước, cứu dân đến việc nhỏ như
trồng cây sau vườn, …
Trong hai đoạn văn tiếp theo, tác giả đã đưa những luận cứ nào nữa để chứng minh
về sự giản dị của Bác Hồ?
– Sự giản dị trong đời sống vật chất đi liền với đời sống tinh thần phong phú cao
đẹp.
– Giản dị trong lời nói, bài viết.
Những chứng cứ tác giả đưa ra để chứng minh có sức thuyết phục không? Vì sao?
Giàu sức thuyết phục, vì:
– Luận cứ toàn diện.
– Dẫn chứng phong phú, cụ thể, xác thực.


Hơn nữa, những điều tác giả nói ra lại được đảm bảo bằng mối quan hệ gần gũi,
lâu dài, gắn bó của tác giả với chủ tịch.
Ở đoạn này có một số câu cảm và nhận xét xen kẽ. Hãy đọc lên các câu ấy và nêu
tác dụng của nó? ENB.
– Thể hiện tình cảm yêu mến và khâm phục của tác giả với Bác
Ngoài những dẫn chứng trong bài văn, em hãy nêu thêm những chi tiết, sự việc
trong đời sống và trong văn học nói về sự giản dị của Bác Hồ mà em biết?

– Bác giản dị trong bộ quần áo nâu, đôi dép lốp cao su, …

– Trong bài “Tức cảnh Pác Pó” của Bác: Sáng ra … sẵn sàng …

– Bài “Bác ơi!” của Tố Hữu: Mong manh áo … Hơn … lối mòn.

2. Lời bình luận của tác giả về ý nghĩa và giá trị của đức tính giản dị ở Bác Hồ.

– Sự giản dị của Bác không phải là lối sống … hiền triết ẩn dật.

– Sự giản dị về vật chất … càng hòa hợp với đời sống tâm hồn phong phú.

– Đó thực sự là một đời sống văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng.

Ngoài các tác phẩm là luận điểm, luận cứ, dẫn chứng, tác giả còn có phần đánh giá,
bình luận. Hãy tìm những câu văn ấy?


– “Ở việc làm nhỏ đó” đến “người phục vụ”.

– “… một đời sống như vậy thanh bạch và tao nhã biết bao”.

– “Nhưng chớ nên hiểu lầm rằng … trong thế giới ngày nay”.

Chú ý đoạn văn “Nhưng chớ nên hiểu lầm rằng … trong thế giới ngày nay”. Đoạn
này, tác giả dùng dẫn chứng hay lí lẽ? Tác giả nhấn mạnh điều gì?

– Tác giả dùng lí lẽ (giải thích, bình luận). Tác giả nhấn mạnh:

– Sự giản dị của Bác không phải là lối sống … nhà hiền triết ẩn dật.

– Sự giản dị về vật chất … hòa hợp với đời sống tâm hồn phong phú.

– Đó thực sự là một đời sống văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng.

Vì sao tác giả nói đó là cuộc sống thực sự văn minh?

à Vì đó là cuộc sống phong phú, cao đẹp về tinh thần, tình cảm không màng đến
hưởng thụ vật chất, không vì riêng mình. Đó là lối sống văn minh mà mọi người
cần hướng tới.


Nêu giá trị cơ bản về nội dung và nghệ thuật của bài văn?

Ghi nhớ Sgk/55.

III. LUYỆN TẬP:

Câu 1: Văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ tập trung làm nổi bật vấn đề gì?

Câu 2: Văn bản đé cập đến đời sống giản dị của Bác ở những phương diên nào?

Câu 3: Em hiểu lối sống giản dị của Bác là lối sống như thế nào?

Câu 4: Qua văn bản, em không chi thấy được đời sống giản dị của Bác mà còn thấy
được nét đẹp nào ở con người Bác?

Câu 5: Theo em, đời sống vật chất và tác phong giản dị thể hiện phẩm chất cao quý
nào ở con người Bác?

Câu 6: Viết một câu văn có sử dụng phép liệt kê để nêu rõ các phương diện trong
đức tính giản dị của Bác Hồ.

Câu 7: Viết một đoạn văn chứng minh: Bác Hồ là người rất yêu thiên nhiên.

Câu 8: Theo em, vì sao những chân lí lớn của thời đại:


“Không có gl quý hơn độc lập tự do “
“Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên.”
Lại có thể thâm nhập vào “quả tim và bộ óc của hàng triệu con người”!

Câu 9: Qua bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của Minh Huê, em thấy sự giản dị của
Bác Hồ được thể hiện như thế nào?

Câu 10: Tìm một số câu thơ của Bác nói về đời sống giản dị của Người.