Giáo án Ngữ văn 7 bài 23: Đức tính giản dị của Bác Hồ

Giáo án Ngữ văn lớp 7

Bài 22

ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ
- Phạm Văn Đồng-

I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Thấy được đức tính giản dị là phẩm chất cao quý của Bác Hồ qua đoạn
văn nghị luận đặc sắc.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1. Kiến thức:
- Sơ giản về tác giả Phạm Văn Đồng.
- Đức tính giản dị của Bác Hồ được biểu hiện trong lối sống, trong quan
hệ với mọi mọi người , trong việc làm và trong dử dụng ngôn ngữ nói, viết
hàng ngày.
- Cách nêu dẫn chứng và bình luận nhận xét; giọng văn sôi nổi nhiệt tình
của tác giả.
2. Kĩ năng:
a. Kỹ năng chuyên môn
- Đọc - Hiểu văn bản nghị luận xã hội.
- Đọc diễn cảm và phân tích nghệ thuật nêu luận điểm và luận chứng
trong văn bản nghị luận .
b. Kỹ năng sống
- Tự nhận thức được những đức tính giản dị bản thân cần học tập ở Bác
- Làm chủ bản thân : xác định được mục tiêu phấn đấu rèn luyện về lối
sống của bản thân theo tấm gương của Chủ tịch HCM khi bước vào thế kỷ
mới.
- Giao tiếp ,trình bày, trao đổi suy nghĩ, ý tưởng , cảm nhận của bản thân
về lối sống giản dị của Bác
1

Giáo án Ngữ văn lớp 7

3. Thái độ:
- Nhớ và thuộc được 1 số câu văn hay, tiêu biểu trong bài, học tập theo lối
sống giản dị của Bác.
III.CÁC PHƯƠNG PHÁP , KỸ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC CÓ THỂ
SỬ DỤNG
- Học theo nhóm : thảo luận, trao đổi, phân tích những đặc điểm của đức
tính giản dị của Chủ tịch HCM và lối sống của lớp thanh niên hiện nay và về
lối sống của bản thân, trong bối cảnh mới.
- Minh họa : Bằng hình, tranh ảnh về lối sống giản dị của Chủ tịch HCM .
- Viết sáng tạo về đức tính giản dị của Chủ tịch HCM , những đức tính giản
dị cần được chuẩn bị cho mỗi cá nhân
- Động não : suy nghĩ rút ra những bài học thiết thực về đức tính giản dị của
Chủ tịch HCM .
IV. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
- Giản dị là một trong những phẩm chất nổi bật và nhất quán trong lối sống Hồ
Chí Minh.
- Sự hòa hợp thống nhất giữa lối sống giản dị với đời sống tinh thần phong
phú , phong thái ung dung tự tại và tư tưởng tình cảm cao đẹp của Bác.
V. PHƯƠNG PHÁP:
- Vấn đáp kết hợp thực hành, thảo luận nhóm.
VI. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định :
2. Kiểm tra bài cũ :
Câu 1: Hãy nêu nghệ thuật, nội dung của văn bản '' Tinh thần yêu nước
của nhân dân ta'' ?
Đáp án

Câu

Đáp án
2

Điểm


Giáo án Ngữ văn lớp 7

a. Nghệ thuật :
- Xây dựng luận điểm ngắn gọn, súc tích, lập
luận chặt chẽ, dẫn chứng toàn diện, tiêu biểu
chọn lọc theo các phương diện : Lứa tuổi, nghề
nghiệp, vùng miền.
- Sử dụng từ ngữ dợi hình ảnh( làn sóng, lướt
qua nhấn chìm,...) câu văn nghị luận hiệu quả.
Câu 1

( câu có từ quan hệ Từ .......đến....)
- Sử dụng bien pháp liệt kê nêu tên các anh hùng

10 đ

dân tộc trong lịch sử chống ngoại xâm của đất
nước, nêu các biểu hiện cảu lòng yêu nước của
nhân dân ta
b. Nội dung
- Truyền thống yêu nước quý báu của nhân dân ta
cần được phát huy trong hoàn cảnh lịch sử mới

để bảo vệ đất nước
3. Bài mới : GV giới thiệu bài
- Ở Bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của Minh Huệ, chúng ta đã rất xúc
động trước hình ảnh giản dị của người cha mái tóc bạc, suốt đêm không
ngủ đốt lửa cho anh đội viên nằm, rồi nhón chân đi dém chăn, từng người,
từng người một. Còn hôm nay chúng ta lại thêm một lần nhận rõ hơn phẩm
chất cao đẹp này của CTHCM qua một đoạn văn xuôi nghị luận đặc sắc
của cố thủ tướng Phạm Văn Đồng – Người học trò xuất sắc – người cộng
sự gần gũi nhiều năm với Bác Hồ.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 1:Tìm hiểu về I. GIỚI THIỆU CHUNG:
3


Giáo án Ngữ văn lớp 7

tác giả tác phẩm.

1. Tác giả:

? Dựa vào chú thích trong sgk - Phạm Văn Đồng ( 1906 – 2000) – một
em hãy nêu vài nét về thân thế cộng sự gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí
và sự nghiệp của Phạm Văn Minh. Ông từng là thủ tướng Chính phủ
Đồng

trên ba mươi năm đồng thời cũng là nhà

- HS: Tìm hiểu về tác giả, tác

hoạt động văn hóa nổi tiếng. Những tác

phẩm qua phần chú thích, GV

phẩm của Phạm Văn Đồng hấp dẫn

đặt những câu hỏi gợi để học

người đọc bằng những tư tưởng sâu sắc,

sinh trả lời.

tình cảm sôi nổi, lời văn trong sáng.

? Văn bản thuộc kiểu loại gì?

2. Tác phẩm:

? Văn bản ra đời trong hoàn

- Trích từ diễn văn của Chủ Tịch Hồ Chí

cảnh nào?

Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc,

- Hs: Suy nghĩ trả lời trong phần lương tâm của thời đại đọc trong đọc
chú thích *

trong Lễ kỉ niệm 80 năm ngày sinh của

Bác Hồ.
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN :
1. Đọc – tìm hiểu từ khó :

* HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu 2. Tìm hiểu văn bản:
văn bản

a. Bố cục:Chia làm hai phần.

- Gv: Đọc hướng dẫn hs đọc p1 - Từ đầu …..tuyệt đẹp: Nêu nhận xét
(đọc mạch lạc, rõ ràng, sôi nổi chung về đức tính giản dị của BH
cảm xúc)

p2 - Phần còn lại: Trình bày những biểu

- Giải thích từ khó

hiện của đức tính giản dị của Bác.

? Trong vb này tác giả đã sử b. Phương thức biểu đạt: Nghị luận
dụng phương thức nghị luận nào c. Phân tích :
?
- HS: Chứng minh.

c1. Nhận định về đức tính giản dị của
4


Giáo án Ngữ văn lớp 7

? Mục đích chứng minh của vb Bác Hồ
này là gì ?

- Sự nhất quán giữa đời hoạt động chính

- HS: Làm rõ để mọi người hiểu trị và đời sống bình thường của Bác.
về đức tính giản dị của BH .
? Nêu luận điểm chính của toàn

Trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp
=> Ca ngợi đức tính giản dị của Bác

bài?
? Để làm rõ đức tính giản dị của
Bác Hồ, tác giả đã chứng minh ở
những phương diện nào trong
đời sống và con người Bác ?
- HS: Sự nhất quán ….HCM
+ Giản dị trong sinh hoạt, trong
quan hệ với mọi người, trong tác
phong, trong lời nói và bài viết
? Từ dó em hãy xác định bố cục
của vb ?
? Em nhận thấy tác giả có vai
trò gì trong bài văn nghị luận
này ?
- Hs: Dùng lí lẽ, dẫn chứng
- Gọi hs đọc đoạn 1
? Trong phần mở đầu vb, tác giả
đã viết 2 câu văn : Một câu nhận

xét chung ; một câu giải thích
nhận xét ấy . Đó là những câu
văn nào ?
-

HS: Điều rất quan trọng
5


Giáo án Ngữ văn lớp 7

…..HCT
- Rất lạ lùng …tuyệt đẹp
? Nhận xét được nêu thành luận
điểm ở câu thứ nhất là gì ?
- HS: Sự nhất quán giữa …. của
Bác.
? Luận điểm này đề cập đến mấy
phạm vi? Em thấy vb này tập C2. Những biểu hiện trong đức tính giản
trung làm nổi bật phạm vi nào ?

dị của BH

- HS: Đời sống cách mạng và - Giản dị trong lối sống.
đời sống hằng ngày

+ Giản dị trong tác phong sinh hoạt: Bữa

- Làm nổi bật đời sống giản dị cơm chỉ vài ba món …..hương thơm của
hằng ngày

hoa.

? Trong đời sống hằng ngày, đức + Giản dị trong quan hệ với mọi người :
tính giản dị của Bác được tác giả Viết thư cho các đồng chí , Nói chuyện
nhận định bằng những từ ngữ với các cháu miền Nam, đi thăm nhà tập
nào?

thể … việc gì cũng tự làm ….. đặt tên

- HS: Trong sạch, thanh bạch, cho người phục vụ ….
tuyệt đẹp.

+ Giản dị trong cách nói và viết

? Trong khi nhận định về đức “ Không có gì quí hơn đọc lập tự do”
tính giãn dị của BH, tác giả đã

“ Nước vn…… thay đổi”

có thái độ ntn? Lời văn nào

Đó là những câu nói nổi tiếng về ý

chứng tỏ điều đó ?

nghĩa và ngắn gọn, dễ nhớ, dễ thuộc, mọi

- Gọi Hs đọc đoạn 2

người đều biết đều thuộc

? Trong đoạn văn tiếp theo tác
giả đề cập đến mấy phương diện
trong lối sống giản dị của BH. III. TỔNG KẾT: Ghi nhớ : Sgk
6


Giáo án Ngữ văn lớp 7

Đó là những phương diện nào ?

1. Nghệ thuật :

? Tìm những từ ngữ chứng minh - Có dẫn chứng cụ thể, lí lẽ bình luận sâu
cho điều đó

sắc, có sức thuyết phục.

? Nhận xét về những dẫn chứng - Lập luận theo trình tự hợp lí.
được nêu trong đoạn ?

2. Nội dung:

- Dẫn chứng chọn lọc, tiêu biểu, - Ca ngợi phẩm chất cao đẹp, đức tính
Liệt kê

giản dị của Chủ Tịch Hồ Chí Minh.

? Tại sao trong đoạn cuối của vb - Bài học về việc học tập, rèn luyện noi

để làm sáng tỏ sự giản dị trong theo tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí
cách nói và viết của Bác, tác giả Minh
lại dùng câu nói của Bàc để IV. LUYỆN TẬP:
chứng minh
- HS: Đó là những câu nói nổi
tiếng về ý nghĩa và ngắn gọn, dễ
nhớ, dễ thuộc, mọi người đều
biết đều thuộc.
? Tác giả có lời bình luận ntn về
tác dụng của lối sống giản dị sâu
sắc của Bác ?
- HS: Những chân lí giản dị mà
sâu sắc …anh hùng cách mạnh
? VB nghị luận này mang lại
cho em những hiểu biết mới mẻ
nào về BH ?
? Em học tập được gì từ cách
nghị luận của tác giả trong vb
này ?

- (HSTLN)
7


Giáo án Ngữ văn lớp 7

- HS: Đức tính giản dị trong lối
sống, lối nói và viết
- Tạo vb nghị luận cần kết hợp
chứng minh, giải thích, bình

luận
- Cách chọn dẫn chứng cụ thể,
tiêu biểu
- Người viết có thể bày tỏ cảm
xúc
? Em hãy dẫn 1 bài thơ hay 1
mẫu truyện kể về Bác để chứng
minh đức tính giản dị của Bác?
( Hs bộc lộ)
VII. CỦNG CỐ, DẶN DÒ,HƯỚNG DẪN TỰ HỌC :
- Để chứng minh cho đức tính giản dị của BH tác giả đã đưa ra những luận
điểm nào ?
- Học thuộc ghi nhớ, Làm phần luyện tập
- Chuẩn bị kiểm tra Tiếng viêt.
VIII. RÚT KINH NGHIỆM
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………….
……………………………………………………………………………
****************************************************

8