Giáo án Ngữ văn 8 bài 3: Xây dựng đoạn văn trong văn bản

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8
TUẦN 3 - TIẾT 10: XÂY DỰNG ĐOẠN VĂN TRONG VĂN
BẢN
I. Mục tiêu cần đạt
Giúp học sinh:
- Hiểu được khái niệm về đoạn văn, câu chủ đề, mối quan hệ giữa các câu trong
đoạn và cách trình bày nội dung đoạn văn
- Rèn luyện kỹ năng viết văn bản hoàn chỉnh theo các yêu cầu về cấu trúc và từ
ngữ
II. Chuẩn bị
- Giáo viên: soạn bài
- Học sinh: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới
III. Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra bài cũ: Thế nào là bố cục trong VB? Bố cục phần thân bài thường được
sắp xếp theo trình tự ntn?
2. Bài mới:
Như chúng ta đã biết một văn bản hoàn chỉnh được cấu tạo bởi nhiều đoạn văn. vậy đoạn văn là gì? Cấu tạo ntn?
Được trình bày ra sao? Chúng ta sẽ tìm hiểu trong tiết học hôm nay.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG BÀI HỌC
I.Thế nào là đoạn văn

HS đọc VD
VB trên gồm mấy ý? Mỗi ý được viết
thành mấy đoạn?
Dựa vào dấu hiệu nào em biết được đó
là hai đoạn văn?
- Viết hoa lùi đầu dòng

1. Ví dụ: VB “NTT và tác phẩm Tắt đèn”
- VB gồm hai ý, mỗi ý được viết thành
một đoạn văn-> có hai đoạn văn


- Chm xung dũng
Em hiu gỡ v on vn?

2. Kt lun
- Khỏi nim: on vn l n v trc tip
to nờn VB
- c im:
+V hỡnh thc: Bt u bng cỏch vit
hoa lựi u dũng. Kt thỳc bng cỏch
chm xung dũng
+ V ni dung: Biu t mt ý tng i
hon chnh
II. T ng v cõu trong on vn
1. T ng ch v cõu ch ca
on vn
* Vớ d

HS quan sỏt on vn 1
Bi vn cú nhan l gỡ? Trong bi
vn cú nhng t ng no c lp i
lp li nhiu lng nhm duy trỡ ni
dung bi vn?
HS quan sỏt on vn 2
í khái quát bao trùm cả đoạn
văn là gì?

Câu nào chứa đựng ý khái
quát ấy?

- on vn 1: Ngụ tt T, ụng, nh vn
- > l cỏc t ng ch
- on vn 2:
+ ND: ỏnh giỏ nhng thnh cụng ca
NTT trong vic tỏi hin hin thc nụng
thụn VN trc CMT8 v khng nh
phm cht tt p ca ngi lao ng
chõn chớnh
- > th hin cõu Tt ốn l tỏc phm
tiờu biu nht ca NTT cha ý khỏi quỏt
ca on vn -> cõu ch
b. Kt lun
- TNC: L cỏc t dựng lm nhan


hoặc các từ được lặp lại nhiều lần
Em hiểu từ ngữ chủ đề và câu chủ đề
của đoạn văn là gì? Chúng có vai trò
ntn trong VB?

- Câu CĐ: Là câu mang ND khái quát của
cả đoạn
2. Cách trình bày nội dung đoạn văn
a. Ví dụ

Câu chủ đề thường có đặc điểm gì?

* VD 1:

Ngắn gọn, đứng ở đầu hoặc cuối đoạn

- Đoạn 1: không có câu chủ đề, các ý lần
lượt được trình bày trong các câu bình
đẳng với nhau

HS quan sát VD I
Đoạn 1 có câu chủ đề không? Các câu
trong đoạn quan hệ với nhau ntn?

- > Kiểu song hành
- Đoạn 2:
+ Câu chủ đề nằm ở đầu đoạn, ý chính
nằm trong câu chủ đề
+ Các câu tiếp theo cụ thể hoá ý chính

Đoạn 2 câu chủ đề nằm ở vị trí nào?

-> Kiểu diễn dịch

Các ý trong đoạn văn được bày ntn?

* Ví dụ 2
- Câu CĐ nằm ở cuối đoạn, ý chính nằm
trong câu chủ đề
- Các câu trước cụ thể hoá ý chính

HS đọc

- > Kiểu quy nạp

Đoạn văn có câu chủ đề không? Nếu có
b. Kết luận
thì nằm ở vị trí nào?
- Kiểu song hành
Các ý trong đoạn được trình bày theo
trình tự nào?

- Kiểu diễn dịch
- Kiểu quy nạp

Có thể trình bày đoạn văn theo những
cách nào?

II. Luyện tập
Bài 1


Bài văn gồm hai ý, mỗi ý diễn đạt thành
một đoạn văn
Bài 2
a. Đoạn diễn dịch
HS làm bài độc lập

b. Đoạn song hành

Chia ba nhóm, mỗi nhóm một phần

Bài 3

c. Đoạn song hành

GV hướng dẫn HS viết đoạn văn
IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà
1. Củng cố
Nắm đượckhái niệm câu CĐ, từ ngữ CĐ, cách trình bày đoạn văn
2. Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc ghi nhớ
- BTVN: 3,4 -37
- Ôn lại kiến thức VB tự sự- > viết bài TLV số 1