Giáo án Ngữ văn 9 bài 17: Những đứa trẻ (trích Thời thơ ấu)

NHỮNG ĐỨA TRẺ ( Tiết 1)
(Trích: Thời thơ ấu - Mác-xim GO-rơ-ki -)
A.MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Cảm động trước những tâm hồn trẻ thơ trong trắng, sống thiếu tình thương và hiểu rõ nghệ
thuật kể chuyện của M-GO- Rơ - ki trong đoạn trích tự thuật này.
Rèn kỹ năng đọc, kể, phân tích tác phẩm tự sự, tự thuật
B.CHUẨN BỊ:
Thầy: Chân dung M-GO-Rơ-ki và tác phẩm thời thơ ấu
Trò: Đọc kỹ: “Thời thơ ấu” và soạn bài theo SGK
C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
*Hoạt động 1: Khởi động
1.Tổ chức:
2.Kiểm tra:
? Phân tích hình ảnh con đường ở đoạn cuối truyện “ Cố Hương” của Lỗ Tấn
? Trong chuyện “Cố Hương" tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào rất thành công chỉ
rõ và lấy nhân vật Nhuận Thổ để chứng minh
3.Bài mới: Giới thiệu bài:
- Chúng ta đã tiếp xúc với văn học Nga qua tác giả Ê-Ren-Bua. Hôm nay chúng ta vào tìm
hiểu chuyện tự thuật đời mình của đại văn hào Nga Mac-Xim_Go- Rơ-ki: “Thời thơ ấu”
*Hoạt động 2:

Đọc, hiểu văn bản.
I-Tiếp xúc văn bản

GV – HS đọc

1.Đọc, kể tóm tắt:

Lưu ý các đoạn đối thoại
HS tóm tắt theo gợi ý của GV
2.Tìm hiểu chú thích:

a.Tác giả: Mac-xim Go-rơ-ki
Tên A-lêch-xâyPê-S-Cốp nhà văn lớn của nước
Nga và thế giới thế kỷ 20
b.Tác phẩm: “Thời thơ ấu" gồm 13 chương
đoạn trích những đứa trẻ ở chương 9 khi A-Li-Ô-Sa
khoảng 9,10 tuổi.
TaiLieu.VN

Page 1


3.Bố cục: 3 phần
-Phần 1: đầu->cúi xuống: Tình bạn tuổi thơ trong
trắng
-Phần 2: tiếp ->đến nhà tạo: Tình bạn bị cấm đoán
-Phần 3: Còn lại: Tình bạn vẫn tiếp tục
Em có nhận xét gì về bố cục của
bài văn
Quan sát văn bản cho biết: hoàn
cảnh của những đứa trẻ trong
đoạn trích

Câu chuyện được kể theo trình tự thời gian, theo
ngôi kể thứ nhất

II.Phân tích văn bản:
1.Những đứa trẻ sống thiếu tình thương:
- Hoàn cảnh
A-Li-Ô-Sa: bố mất, mẹ đi lấy chồng, ở với ông bà
ngoại, bà hiền hậu, ông thì rất dữ đòn

A-Li-Ô-Sa thường bị ông đánh
-> Nhà thường dân hèn hạ
Ba đứa trẻ nhà ông đại tá: Sống trong cảnh giàu
sang nhưng mẹ đẻ đã chết ở với gì ghẻ bị bố cấm
đoán và luôn bị đánh đòn

Vì sao những đứa trẻ lại sớm
quen thân và quý mến nhau
(Học sinh thảo luận và trả lời)
GV tổng kết

Chúng có hoàn cảnh giống nhau: Đều sống thiếu
tình thương, thiếu mái ấm của cha mẹ và gia đình nên
chúng trở thành thân thiết đó là tình cảm tự nhiên rất
ngây thơ, trong trắng, hồn nhiên của trẻ thơ.
-> ấn tượng để lại sâu đậm trong lòng nhà văn:

- Ngọt ngào của tình cảm trong trắng trẻ thơ đồng
Trong thời thơ ấu của mình điều thời hình ảnh ông đại tá mặc áo choàng đen như một
gì để lại ấn tượng sau nhiều năm bóng đen đè nặng lên tuổi thơ của những đứa trẻ sống
nhà văn vẫn nhớ?
thiếu tình thương này
*Hoạt động 3: Củng cố – dặn dò
- Nêu nhận xét của em về những đứa trẻ trong đoạn trích
- Về nhà học bài, chuẩn bị tiếp câu hỏi 3,4 SGK

TaiLieu.VN

Page 2

NHỮNG ĐỨA TRẺ (tiết 2)
(Trích: Thời thơ ấu - Mac-xim Go-rơ-ki)
A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
T85 phân tích phần 2: Tuổi thơ trong trắng mơ mộng – tổng kết
B.CHUẨN BỊ: Tác phẩm “Thời thơ ấu”
C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
*Hoạt động 1: Khởi động
1.Tổ chức:
2.Kiểm tra: Những đứa trẻ tại sao lại trở thành thân thiết?
3.Bài mới: Giới thiệu bài:
Những đứa trẻ khác nhau về đẳng cấp nhưng rất giống nhau ở tuổi thơ trong trắng mơ
mộng. Điều này thể hiện rõ trong tác phẩm.
*Hoạt động 2:

Đọc – hiểu văn bản
II.Phân tích
1.Tuổi thơ thiếu tình thương

? Tìm trong bài văn những chi tiết 2.Tuổi thơ trong trắng mơ mộng
kể về cảm nhận của A-Li-Ô-Sa về + Những đứa trẻ đến với nhau theo kiểu trẻ thơ
3 đứa trẻ hang xóm?
- Không đi bằng cổng chính
(Những đứa trẻ đến với nhau theo
- Khi ngồi vắt vẻo trên cây
lối nào? Em nhận xét gì về
chúng?)
- Khi qua cái lỗ, cái ngách hẹp của hàng rào
- Chúng nói với nhau những
*Nói chuyện với nhau trong tư thế: ngồi xổm, quì

chuyện gì? nói trong tư thế nào?
xuống, chỉ “ khe khẽ” với nhau.
*Nơi trò truyện: Trên cái xe trượt tuyết đã hỏng.
-> Cuộc hẹn hò vụng trộm là cả một thế giới thần
tiên.
Cả bọn đều sung sướng, cảm động và “Chúng vừa
ngắm nhìn nhau, vừa nói chuyện rất lâu”
? Những chuyện của bọn trẻ là gì? *Truyện của bọn trẻ
- Về người mẹ đã mất sẽ trở về và mụ dì ghẻ trong cổ
tích.
TaiLieu.VN

Page 3


Chuyện cổ tích bà đã kể
“Những con chim non bẫy được"
-> Chuyện rôm rả mà chẳng quan trọng gì
? Thái độ của người kể và người
nghe?

-> Người kể thì say sưa, khi nào quên thì đợi đấy để
chạy về nhà “hỏi lại bà tôi đã”
-> Người nghe: chăm chú, nếu không tin thì được giải
thích để tin: 2 đứa em : “im lặng lắng nghe”
thằng anh: "mỉm cười"

? Qua bài văn em có nhận xét gì
về biệt tài kể chuyện của A-LếchXây Pê-S cốp?
(Thảo luận)

+ Cách kể chuyện: đan xen giữa chuyện đời thường
và chuyện cổ tích
Khéo léo dựng chuyện li kỳ và dẫn dắt truyện rất hấp
dẫn tài tình

*Hoạt động 3: Tổng kết- Ghi nhớ
1.Nghệ thuật: - Biệt tài kể chuyện
? Những nét đặc sắc của nghệ
thuật và nội dung?

2.Nội dung: Tình bạn thân thiết giữa những đứa trẻ
sống thiếu tình thương.

Đọc ghi nhớ SGK 234

3.Ghi nhớ: SGK 234

*Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò
-Về nhà học bài, ôn tập chuẩn bị cho học kỳ II
-Soạn: Bàn về đọc sách (Chu Quang Tiềm)
- Tự ôn tập học kỳ I

TaiLieu.VN

Page 4