Thuyết minh về cuộc đời và sự nghiệp văn học hồ chí minh

Thuyết minh về cuộc đời và sự nghiệp văn học Hồ Chí Minh
Mở bài:
Thiên tài Hồ Chí Minh là một nhà cách mạng vĩ đại, nhà chính trị lỗi lạc, nhà văn
hóa, nhà văn, nhà thơ lớn, anh hưng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế
giới. Trong một bài phát biểu, Giám đốc UNESCO khu vực châu Á – Thái Bình
Dương đã tự hào nói về Hồ Chí Minh: “là một nhân vật vĩ đại đã cống hiến trọn
đời mình cho sứ mệnh tự do và độc lập. Những di sản văn hóa quý báu do Người
để lại, đến nay còn nguyên giá trị và sẽ sống mãi trong lòng dân tộc Việt Nam.

Thân bài:
Tác giả Hồ Chí Minh
– Hồ Chí Minh sinh ngày 19-5-1890, ngày mất 2-9-1969.

– Quê hương: xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.

– Thuở thiếu thời còn có tên gọi Nguyễn Sinh Cung, đến khi tham gia hoạt động
cách mạng lấy tên là Nguyễn Ái Quốc.

– Cha là cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, mẹ là Hoàng Thị Loan.

– Lúc nhỏ, Người học chữ Hán ở nhà, sau đó học tại Trường Quốc học Huế và đã
có thời gian dạy học tại trường Dục Thanh.

– Năm 1911, Người ra đi tìm đường cứu nước.


– Từ năm 1919 đến năm 1945, Người hoạt động cách mạng ở nhiều nước như:
Liên Xô, Trung Quốc, Thái Lan…

– Ngày 2-9-1945, Người đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam
Dân chủ Cộng hòa.

– Từ tháng 1- 1946 đến khi qua đời, Người giữ cương vị là chủ tịch nước.

– Năm 1990, Tổ chức giáo dục, khoa học và văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) đã
ghi nhận và suy tôn Người là “Anh hùng giải phóng dân tộc Việt Nam, nhà văn hóa
lớn”.

Bên cạnh sự nghiệp cách mạng vĩ đại, Người còn để lại một di sản văn học vô cùng
quý báu.

Sự nghiệp văn học:
1. Quan điểm sáng tác văn học của Hồ Chí Minh:
Người coi văn nghệ là một vũ khí chiến đấu lợi hại phục vụ có hiệu quả cho sự
nghiệp cách mạng. Nhà văn là chiến sĩ trên mặt trận văn hóa tư tưởng góp phần
đấu tranh và phát triển xã hội.

Người luôn chú trọng đến tính chân thật và tính dân tộc của văn học. Người căn
dặn nhà văn phải “miêu tả cho hay, cho chân thật và cho hùng hồn” hiện thực
phong phú của đời sống cách mạng và “nên chú ý phát huy cốt cách của dân tộc”
và “giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt”.


Người luôn chú ý đến đối tượng thưởng thức và tiếp nhận văn nghệ. Vì khi cầm
bút, Người luôn đặt ra câu hỏi: Viết cho ai? (đối tượng), Viết để là gì? (mục đích),
viết cái gì? (nội dung) và viết thế nào? (hình thức). Chính vì vậy, những tác phẩm
của Người thường có nội dung sâu sắc, nghệ thuật đa dạng.

2. Di sản văn học
a. Văn chính luận của Hồ Chí mMinh:
Người viết với mục đích đấu tranh chính trị tấn công trực diện vào kẻ thù, thức tỉnh

giác ngộ quần chúng hoặc thể hiện những nhiệm vụ cách mạng qua các chặng
đường lịch sử.

Những năm đầu của thế kỉ XX, với bút danh Nguyễn Ái Quốc, Người đã có những
áng văn chính luận sắc sảo in trên các báo: Người cùng khổ, Nhân đạo, Đời sống
thợ thuyền…

Tác phẩm tiêu biểu:

Bản án chế độ thực dân Pháp (1925): Nói lên nỗi thống khổ của dân bản xứ, tố cáo
chế độ thực dân Pháp, thức tỉnh người dân nô lệ chống áp bức bóc lột.

Tuyên ngôn độc lập (1945): Phản ánh khát vọng độc lập tự do và cuộc đấu tranh
kiên cường của dân tộc Việt Nam cho đến ngày chiến thắng.

Ngoài ra, Người còn để lại các tác phẩm như: Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến
(1946), Không có gì quý hơn Độc lập, tự do (1966), Di chúc (1969)…


b. Truyện và kí của Hồ Chí Minh:
Truyện ngắn của Nguyễn Ái Quốc cô đọng, sáng tạo, độc đáo và mang chất hiện
đại. Tiêu biểu là các tác phẩm như Pa-ri (1922), Lời than vãn của bà Trưng Trắc
(1922), Vi hành (1923)…

Ngoài ra người còn viết một số tác phẩm như: Nhật kí chìm tàu (1931), Giấc ngủ
mười năm (1949), vừa đi đường vừa kể chuyện (1963).

c. Thơ ca của Hồ Chí Minh:
Là lĩnh vực nổi bật nhất trong di sản văn học của Người với các tác phẩm tiêu biểu
như: Nhật kí trong tù (133 bài), Thơ Hồ Chí Minh (86 bài), Thơ chữ Hán Hồ Chí

Minh (36 bài).

Nhật kí trong tù được sáng tác khi Người bị giam cầm trong nhà lao Tưởng GIới
Thạch từ 29-08-1942 đến 10-09-1943.

Giá trị nội dung:
Nhật kí trong tù trước hết là tập thơ có giá trị hiện thực sâu sắc. Nhiều bài thơ đã
ghi lại một cách chân thực bộ mặt đen tối của chế độ nhà tù Tưởng GIới Thạch
cũng như xã hội Trung Quốc những năm 1942 – 1943 (Lai Tân, Đánh bạc, Cháu bé
trong nhà loa Tân Dương…).

Nhật kí trong tù còn là bức chân dung tinh thần tự họa của người tù – thi sĩ – chiến
sĩ cộng sản Hồ Chí Minh:

+ Một tâm hồn luôn yêu thương tha thiết, trân trọng những kiếp người bị đày đọa
đau khổ (Một người tù cơ bạc vừa chết, Người bạn tù thổi sáo, Phu làm đường…)


+ Một tinh thần lạc quan kiên cường bất khuất (Bốn tháng rồi, GIải đi sớm…).

+ Một phong thái ung dung thỏa mái, một tâm hồn mềm mại tinh tế, nhạy cảm với
mọi biến thái của thiên nhiên và lòng người (Chiều tối, GIữa đường đáp thuyền đi
Ung Ninh, Ngắm trăng, Mới ra tù tập leo núi…).

+ Một tâm hồn luôn khao khát tự do, một tấm lòng yêu nước mãnh liệt luôn hướng
về quê hương đất nước với nỗi nhớ da diết và lo lắng bồn chồn (Không ngủ được,
Nhớ bạn, Tức cảnh, Đêm thu…).

+ Một tầm nhìn xa trông rộng luôn hướng về tương lai tươi sáng (Trời hửng, Nghe
tiếng giã gạo…)

* Gía trị nghệ thuật: Nhật kí trong tù là tập thơ giàu giá trị nghệ thuật, phong cách
đa dạng, độc đáo, với nhiều giọng điệu nhiều bút pháp khác nhau. Nét phong cách
bổi bật trong Nhật kí trong tù là sự kết hợp hài hòa giữa chất cổ điển và tinh thần
hiện đại, là sự hòa quyện giữa tâm hồn thi sĩ và tư thế của người chiến sĩ.

3. Phong cách nghệ thuật
– Phong cách nghệ thuật Hồ Chí Minh độc đáo, đa dạng mà thống nhất có sự kết
hợp chặt chẽ giữa truyền thống và hiện đại, giữa chính trị và văn chương, giữa tư
tưởng và nghệ thuật.

+ Văn chính luận: Ngắn gọn, tư duy sắc sảo, lập luận chặt chẽ, lí lẽ đanh thép, bằng
chứng giàu sức thuyết phục, giàu tính chiên đấu, đa dạng về bút pháp.


+ Truyện và kí: Mang đậm chất trí tuệ, sáng tạo, hiện đại, giàu tính chiến đấu, nghệ
thuật trào phúng vừa sắc bén vừa thâm thúy.

+ Thơ ca: Thể hiện sâu sắc phong cách nghệ thuật Hồ Chí Minh vừa cổ điển vừa
hiện đại, có sự hòa hợp độc đáo giữa chất trữ tình và chất “thép”, giữa sự trong
sáng giản dị và sự hàm súc sâu sắc.

– Bên cạnh đó còn phải kể đến một số tác phẩm Người viết trong thời kì hoạt động
cách mạng bí mật ở chiến khu Việt Bắc (1941 – 1945) và trong thời kì kháng chiến
chống Pháp (1946 – 1954). Những tác phẩm này càng cho thấy một hồn thơ tinh tế
nhạy cảm trước vẻ đẹp của con người và tạo vật, kết hợp được chất trữ tình cách
mạng với cảm hứng anh hùng của thời đại (Tin thắng trận, Tặng Bùi Công, Cảnh
khuya, Lên núi,…)

– Điểm nổi bật trong thơ Bác là hình ảnh nhân vật trữ tình mang nặng “nỗi nước

nhà” nhưng phong thái vẫn ung dung tự tại, tâm hồn luôn hòa hợp với thiên nhiên,
thể hiện bản lĩnh của người chiến sĩ cách mạng luôn làm chủ hoàn cảnh với một
niềm tin vào tương lai tất thắng của cách mạng dù trên bước đường đó còn nhiều
gian nan thử thách.

Kết luận:
Thơ văn Hồ Chí Minh là một di sản tinh thần vô giá, là một bộ phận gắn bó hữu cơ
với sự nghiệp cách mạng của Người. Văn thơ Hồ Chí Minh có tác dụng to lớn đối
với quá trình phát triển của cách mạng Việt Nam. Hơn thế nó còn có vị trí đặc biệt
quan trọng trong lịch sử văn học và đời sống tinh thần của dân tộc.