Giáo án Ngữ văn 9 bài 1: Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh

LUYỆN TẬP SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT
TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
I.Mục tiêu
- Hiểu vai trò của một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh
- Tạo lập được văn bản thuyết minh có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật
- HS có ý thức sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong một số văn bản thuyết minh, giúp bài
văn thuyết minh trở nên hấp dẫn.
*Trọng tâm kiến thức kĩ năng
1. Kiến thức
- HS biết được văn bản thuyết minh và cỏc phương phỏp thuyết minh thường dựng. Vai trũ của
cỏc biện phỏp nghệ thuật trong bài văn thuyết minh
- HS hiểu được văn bản thuyết minh và cỏc phương phỏp thuyết minh thường dựng. Vai trũ của
cỏc biện phỏp nghệ thuật trong bài văn thuyết minh
- HS phân tích được văn bản thuyết minh và cỏc phương phỏp thuyết minh thường dựng. Vai trũ
của cỏc biện phỏp nghệ thuật trong bài văn thuyết minh
2. Kĩ năng
- HS biết được cỏc biện phỏp nghệ thuật được sử dụng trong cỏc văn bản thuyết minh. Vận
dụng cỏc biện phỏp nghệ thuật khi viết văn thuyết minh.
- HS hiểu được cỏc biện phỏp nghệ thuật được sử dụng trong cỏc văn bản thuyết minh. Vận
dụng cỏc biện phỏp nghệ thuật khi viết văn thuyết minh.
- HS phân tích được cỏc biện phỏp nghệ thuật được sử dụng trong cỏc văn bản thuyết minh.
Vận dụng cỏc biện phỏp nghệ thuật khi viết văn thuyết minh.
II. Các kĩ năng sống được giáo dục trong bài
III. Đồ dùng dạy học
1. Thầy: Chuẩn bị một mở bài của bài văn thuyết minh để hs tham khảo.
2 HS : Chuẩn bị kĩ yêu cầu sách giáo khoa.
IV. Phương pháp- Thuyết trình, giải thích, vấn đáp, động não
V. Các bước lên lớp
1. Ổn định (1’)
2. Kiểm tra (3’)
H. Muốn bài văn thuyết minh hấp dẫn, sinh động ta phải làm gì?

TaiLieu.VN

Page 1


TL: - Ngoài các phương pháp thuyết minh đã học tác giả còn sử dụng những biện pháp nghệ thuật
như: Miêu tả, so sánh, liên tưởng …
3. Tiến trình hoạt động dạy học.

HĐ của thầy và trò
HĐ1: Khởi động

T.g

Nội dung chính

2’

Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật
vào bài văn thuyết minh đòi hỏi người làm
phải có kiến thức, lại phải có sáng kiến tìm
cách thuyết minh cho sinh động, dí dỏm.
Do đó, đề bài ra có thể vẫn là thuyết minh
các đồ vất quen thuộc nhưng yêu cầu làm
bài lại có cái mới là vận dụng một số biện
pháp nghệ thuật. Để rèn luyện kĩ năng ấy
chúng ta cùng vào bài học .
HĐ2. Hình thành kiến thức mới
- Mục tiêu: Hiểu vai trò của một số biện
pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh

Kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà của học
sinh.

5’

I.Chuẩn bị ở nhà.

HĐ3. HDHS luyện tập trên lớp
- Mục tiêu: Tạo lập được văn bản thuyết
minh có sử dụng một số biện pháp nghệ
thuật

Đề bài : Thuyết minh một trong các
đồ dùng:

- Cho hs hoạt động nhóm để thống nhất lại 27’ II. Luyện tập trên lớp
dàn ý chi tiết sau đó cử đại diện trình bày.
- Về nội dung: Văn bản thuyết minh phải
nêu được công dụng, cấu tạo, chủng loại,
lịch sử của các đồ dùng.
- Về hình thức: Phải bết vận dụng một số
biện pháp nghệ thuật để giúp cho văn bản
thuyết minh sinh đông hấp dẫn.

- HS lên bảng trình bày

- Gọi mỗi nhóm một đại diện lên trình bày
dàn ý chi tiết, dự kiến cách sử dụng biện
TaiLieu.VN

Page 2


pháp nghệ thuật trong bài văn thuyết minh
và đọc phần mở bài.
- Tổ chức cả lớp thảo luận nhận xét, bổ
sung, sửa chữa dàn ý đã trình bày.
- Có thể đưa ra dàn ý khái quát về một đồ
vật
Ví dụ : Thuyết minh về chiếc nón
1. Mở bài : Giới thiệu chung về chiếc nón.
2. Thân bài
a. Lịch sử chiếc nón
b. Cấu tạo của chiếc nón
c. Quy trình làm ra chiếc nón
d. Giá trị kinh tế, văn hoá, nghệ thuật của
chiếc nón
3. Kết bài: Cảm nghĩ chung về chiếc nón
trong đời sống hiện tại.
- Cho hs tham khảo một mở bài, giúp hs
thấy được việc sử dụng nghệ thuật vào văn
thuyết minh như thế nào và nó có tác dụng
gì.

- Chiếc nón trắng Việt nam không
phải chỉ dùng để che mưa, che nắng,
mà dường như nó còn là một phần
không thể thiếu được, nó đã góp
phần làm nên vẻ đẹp duyên dáng cho
người phụ nữ Việt Nam. Chiếc nón

trắng từng đi vào ca dao “Qua đình
ngả nón trông đình-đình bao nhiêu
ngói thương mình bấy nhiêu! Vì sao
chiếc nón trắng lại được người Việt
Nam nói chung, phụ nữ Việt Nam nói
riêng yêu quí và trân trọng như vậy?
TaiLieu.VN

Page 3


Xin mời các bạn hãy cùng tôi đi tìm
hiểu lịch sử, cấu tạo và công dụng
của chiếc nón trắng nhé!

4. Củng cố (4’)
H. Qua tiết luyện tập gúp em nắm được gì?
5.Hướng dẫn học bài (2’)
- Tập viết bài thuyết minh ở nhà có sử dụng nghệ thuật.
- Chuẩn bị bài: Luỵên tập sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh

TaiLieu.VN

Page 4