Giáo án Ngữ văn 9 bài 28: Những ngôi sao xa xôi

Những ngôi sao xa xôi
Lê minh khuê
********************
A.Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh
1.Kiến thức :
-Cảm nhận được tâm hồn trong sáng , tính cách dũng cảm , hồn nhiên trong cuộc sống chiến đấu
nhiều gian khổ , hi sinh nhưng vẫn lạc quan của các nhân vật nữ thanh niên xung phong trong
truyện .
2.Kĩ năng:
- Thấy được nét đặc sắc trong cách miêu tả nhân vật (đặc biệt là miêu tả tâm lí ) và nghệ thuật
kể chuyện của tác giả .
- Rèn kĩ năng phân tích tác phẩm truyện .
3. Thái độ:
- Nghiêm túc học tập.
B .Chuẩn bị : Thày – trò soạn bài.
C. Tiến trình dạy – học :
1. ổn định .
2. Kiểm tra :Tình huống truyện và những chiêm nghiệm của tác giả “Bến quê’’ ?
3. Bài mới :

I . Giới thiệu bài:
?Những hiểu biết của em về 1. Tác giả :
tác giả Lê Minh Khuê?
-Lê Minh Khuê : Sinh năm 1949 .
-Quê : Tĩnh Gia – Thanh Hóa .
-Cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn .
2. Tác phẩm:
?Xuất xứ của tác phẩm ?

-Một trong những tác phẩm đầu tay viết năm 1971.
II. Đọc – hiểu văn bản :

1.Đọc , chú thích :

Giáo viên :Chú ý thể hiện
giọng điệu ngôn ngữ của
TaiLieu.VN

Page 1


truyện , câu văn trong truyện
phần nhiều là dạng câu kể Học sinh đọc phần đầu truyện và phần cuối truyện .
xen với tả ,thường là câu
ngắn , gần với khẩu ngữ .
?Tóm tắt truyện ?
Học sinh tóm tắt : Ba nữ thanh niên xung phong làm
thành một tổ trinh sát mặt đường tại một trung điểm trên
tuyến đường Trường Sơn : Định, Nho,Thao.Nhiệm vụ :
Quan sát địch ném bom , đo khối lượng đất đá phải san
lấp , đánh dấu vị trí bom chưa nổ , phá bom .Đó là công
việc nguy hiểm .Họ ở trong một cái hang , dưới chân cao
điểm .Cuộc sống khắc nghiệt nhưng họ rất gắn bó , mơ
mộng .Phương Định : Nhân vật kể chuyện , nhân vật
chính – là cô gái thành phố , hay mộng mơ và nhớ về gia
Học sinh tóm tắt -> Giáo
đình ,kỉ niệm .Phần cuối , truyện tập trung miêu tả hành
viên nhận xét , bổ sung .
động , tâm trạng các nhân vật , chủ yếu là Phương Định ,
trong một lần phá bom , Nho bị thương và sự lo lắng ,săn
sóc của hai người đồng đội .
-Truyện dược trần thuật từ ngôi thứ nhất , người kể

chuyện cũng là nhân vật chính :Sự lựa chọn ngôi kể như
vậy phù hợp với nội dung tác phẩm , tạo thuận lợi để tác
?Nhận xét về ngôi kể của giả miêu tả , biểu hiện nội tâm nhân vật .
truyện ?
-Truyện viết về chiến tranh nhưng chủ yếu vẫn hướng vào
thế giới nội tâm con người .
?Nhận xét về đề tài truyện ?
4.Củng cố , hướng dẫn :
- Nắm nội dung bài .
– Soạn phần tiếp theo của truyện .

TaiLieu.VN

Page 2


Những ngôi sao xa xôi
Lê Minh Khuê
(Tiếp)
********************
A.Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh
1.Kiến thức :
- Củng cố kiến thức đã học ở tiết trước .
- Phân tích nhân vật , chủ yếu là Phương Định.
- Tổng kết giá trị của truyện .
2.Kĩ năng:
- Phân tích truyện .
3. Thái độ:
- Tôn trọng , cảm phục thế hệ thanh niên thời chống Mỹ .
B .Chuẩn bị : Thày – trò soạn bài.

C. Tiến trình dạy – học :
1. ổn định .
2. Kiểm tra :
- Tóm tắt truyện “ Những ngôi sao xa xôi” ?
3. Bài mới :

2. Phân tích :
a) Ba nhân vật nữ thanh niên xung phong trong tổ
trinh sát mặt đường .
?Những nét giống về hoàn
cảnh sống và chiến đấu của
ba nữ thanh niên cung phong
trong tổ trinh sát mặt đường .

-Nét giống nhau:
- Hoàn cảnh sống và chiến đấu :
+ở trên một cao điểm , tập trung nhất bom đạn và sự
nguy hiểm , ác liệt .
+Công việc nguy hiểm : Chạy trên cao điểm giữa ban
ngày để quan sát , sau mỗi trận bom : Lao ra ước tính
khối lượng đất đá bị bom địch đào xới , phá những quả

TaiLieu.VN

Page 3


bom chưa nổ .
?Trong hoàn cảnh đó , họ đã -> Mạo hiểm , bình tĩnh .
bộc lộ phẩm chất gì ?

-Phẩm chất : Tinh thần trách nhiệm cao , dũng cảm , gắn
bó , dễ xúc cảm , nhiều mơ mộng , dễ vui , dễ trầm tư ,
thích làm đẹp.
* Nét khác nhau : Cá tính .
?Tuy vậy , họ cũng bộc lộ +Phương Định : Học sinh thành phố , nhạy cảm , hồn
những cá tính khác nhau như nhiên , thích mơ mộng hay sống với kỉ niệm , thích ngắm
mình trong gương , hát .
thế nào ?
+ Chị Thao :Từng trải hơn , dự tính về tương lai thiết
thực hơn nhưng đầy khao khát tuổi trẻ , chăm chép bài
? Khái quát ý nghĩa các nhân hát .
vật trong truyện ?
+Nho: Hồn nhiên , thích thêu thùa .
( Tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt
Nam thời chống Mỹ ).
b) Nhân vật Phương Định .
Giáo viên +Học sinh chú
trọng vào nhân vật Phương -Là thiếu nữ Hà Nội vào chiến trường .Cô có một thời
Định.
hồn nhiên , vô tư bên mẹ , một căn buồng nhỏ ở một
đường phố yên tĩnh trong những ngày thanh bình trước
chiến tranh .Kỉ niệm ấy vừa là khao khát , vừa làm dịu
?Nhận xét những kỉ niệm của mát tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng , khốc liệt của
Phương Định ?
chiến trường .
-Vào chiến trường đã 3 năm , quen với thử thách , nguy
hiểm nhưng cô vẫn hồn nhiên , trong sáng và mơ ước về
tương lai . Cô hay mơ mộng và thích hát .

?Tính cánh của Phương Định

thể hiện trên chiến trường
như thế nào ?
-Phương Định yêu mến những người đồng đội , cảm phục
họ .
?Tình cảm của cô như thế nào
?
c) Ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật :

-Phương Định : Nhạy cảm , quan tâm đến hình thức của
mình : Tôi là con gái Hà nội …sao mà xa xăm , kín đáo .
-Trong một lần phá bom :
Mặc dù đó là công việc quen thuộc nhưng mỗi lần vẫn
TaiLieu.VN

Page 4


là một thử thách .ở bên quả bom , kề sát với cái chết im
?Tìm và nhận xét những dẫn lìm , bất ngờ, từng cảm giác của con người cũng trở nên
chứng thể hiện tâm lí Phương sắc nhọn hơn’’ Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả
bom ‘’.
Định ?
*Lê Minh Khuê đã thể hiện cách nhìn con người thiên về
cái tốt đẹp , trong sáng , cao thượng , đó là phương hướng
chỉ đạo và thống nhất trong văn học Việt Nam thời kì
kháng chiến .
d) Nghệ thuật .
?Nhận xét về cách nhìn của -Phương thức trần thuật : Ngôi thứ nhất .
tác giả đối với các nhân vật ? - Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế .
- Ngôn ngữ và giọng điệu : Linh hoạt .

III.Tổng kết :
?Nhận xét những nghệ thuật -Ghi nhớ - sgk
nổi bật của truyện ?

?Tổng kết chung những giá
trị của tác phẩm ?

4.Củng cố , hướng dẫn :
- Nắm nội dung bài .
– Soạn bài tiếp theo : ” Chương trình địa phương phần tập làm văn ”.

TaiLieu.VN

Page 5