Giáo án Ngữ văn 10 tuần 12: Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt

Giáo án Ngữ văn 10
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ SINH HOẠT
I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức :
- Khái niệm NNSH: Lời ăn tiếng nói hằng ngày dùng để thông tin , trao đổi
ý nghĩa, tình cảm, đáp ứng nhu cầu trong cuộc sống thường nhật
- Hai dạng của NNSH: Chủ yếu ở dạng nói (khẩu ngữ), đôi khi ở dạng viết
(thư từ, nhật kí, nhắn tin)…
- Ba đặc trưng cơ bản của phong cách ngôn ngữ sinh hoạt (tính cụ thể, tính
cá thể, tính cảm xúc…) và các đặc điểm về phương tiện ngôn ngữ phù hợp
với ba đặc trưng.
2. Kĩ năng :
- Lĩnh hội và phân tích ngôn ngữ thuộc PCNNSH
- Sử dụng ngông ngữ thích hợp để giao tiếp trong sinh hoạt hằng ngày.
3. Thái độ : Biết ứng xử văn minh, lịch sự trong giao tiếp hàng ngày
(KNS : tự nhận thức, trình bày suy nghĩ, ra quyết định)
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: Văn bản thuộc phong cách NNSH (miền
Nam)
III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY:
1. Ổn định:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:

PHONG CÁCH NGÔN NGỮ SINH HOẠT

Page 1


Giỏo ỏn Ng vn 10
a. t vn : Xã hội loài ngời muốn tồn tại và phát triển thì
hàng ngày con ngời cần có mqh qua lại với nhau. Trong

quá trình đó con ngời đã sử dụng ngôn ngữ để bày tỏ
thái độ, t tởng, t/c của mình với ngời khác. Ngôn ngữ
đó đợc gọi là ngôn ngữ dùng trong sinh hoạt hàng ngày.
b. Trin khai bi:
HOT NG CA GV V HS

NI DUNG CN T

I. Ngụn ng sinh hot:
Hot ng 1: tỡm hiu khỏi nim ngụn ng
sinh hot

1. Khỏi nim ngụn ng sinh
hot:

? Cuc i thoi din ra, õu, khi no?
[ Khu tp th X, vo bui tra ]
? Nhõn vt giao tip l nhng ai?
[ Lan, Hựng, Hng, M Hng, ngi n ụng

Ngụn ng sinh hot l li n ting

]

núi hng ngy, dựng thụng tin,

? Ni dung v thỏi trong giao tip ntn?
[ nhiu gn vi mi li núi, nhõn vt ]
? Th no l ngụn ng sinh hot?
Hot ng 2: tỡm hiu cỏc dng biu hin ca

ngụn ng sinh hot

trao i ý ngh, tỡnh cm,ỏp ng
nhng nhu cu trong cuc sng.
2. Cỏc dng biu hin ca ngụn
ng sinh hot:
- Th hin ch yu dng núi( c
thoi, i thoi ).
- V cú c dng vit( nht kớ, hi

? Ngụn ng sinh hot th hin nhng dng
PHONG CCH NGễN NG SINH HOT

Page 2


Giáo án Ngữ văn 10
nào?

ức cá nhân, thư từ ).
- Trong các tác phẩm văn học có
dạng lời nói tái hiện: là mô phỏng
lời nói tự nhiên nhưng đã được
sáng tạo thêm.
3. Luyện tập:
a.

Hoạt động 3: thực hành phần luyện tập

-

Lời nói chẳng mất tiền

mua

CHO 4 NHÓM LÀM CÁC PHẦN CỦA BÀI
LUYỆN TẬP

Lựa lời mà nói cho vừa
lòng nhau
 Lời khuyên: trong khi giao tiếp

= Tránh vừa lòng một chiều dẫn đến xu nịnh /

hãy tôn trọng và giữ phép lịch sự

nói thẳng đôi khi cũng tốt…

lựa lời cho người nghe hiểu mà vẫn
vui vẻ, đồng tình.
b.

Vàng thì thử lửa thử than

Chuông kêu thử tiếng, người ngoan
thử lời.
- Xác định thời gian ( Sáng mai sớm… ).
- Chủ thể nói( ông Năm Hên ).
- Thái độ của người nói( gieo niềm tin cho dân
làng ): Có vậy thôi!...Bà con cứ tin tôi…

 Dựa vào thực tế thử vàng và
chuông, quan niệm: qua tiếng nói
biết được người ấy là người ntn.
b. Ngôn ngữ trong đoạn trích biểu
hiện ở dạng tái hiện có sáng tạo,

- Từ ngữ địa phương( ngặt tôi không mang thứ

với các từ( Sáng mai sớm, đi ghe

phú quới đó… )

xuồng, ngặt tôi không mang thứ

PHONG CÁCH NGÔN NGỮ SINH HOẠT

Page 3


Giáo án Ngữ văn 10
phú quới đó, cực lòng biết bao
nhiêu khi nghe ở miệt Gạch Giá,
Cà Mau…).
4. Củng cố: Thế nào là NNSH? NNSH biểu hiện ở các dạng nào?
5. Dặn dò: Chuẩn bị bài TỎ LÒNG( Thuật hoài ) – Phạm Ngũ Lão

IV. RÚT KINH NGHIỆM:
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
…………………………………………………………….

PHONG CÁCH NGÔN NGỮ SINH HOẠT

Page 4