Giáo án Ngữ văn 10 tuần 6: Ra Ma buộc tội

TUẦN 6: RA-MA BUỘC TỘI
( Trích sử thi Ra-ma-ya-na)
- Van- mi- kiA-MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức:
- Qua đoạn trích hiểu quan niệm của người Ấn độ cổ về người anh hùng, đấng quân vương mẫu
mực và người phụ nữ lý tưởng ; hiểu nghệ thuật xây dựng nhân vật của sử thi Ra- ma –ya-na
2. Kĩ năng:
Rèn kĩ năng đọc- hiểu 1 trích đoạn sử thi.
3. Thái độ:
Bồi dưỡng ý thức danh dự và tình yêu thương.
B-CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
GV: SGK, SGV Ngữ văn 10, Tài liệu tham khảo, Thiết kế bài giảng
HS: SGK, vở soạn, tài liệu tham khảo
C- PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN
Gv kết hợp phương pháp đọc sáng tạo, đối thoại, trao đổi, nêu vấn đề, thảo luận, tích hợp
D- TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định tổ chức lớp:

Lớp

10A5

Vắng
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra phần chuẩn bị bài của học sinh
? Những đặc sắc NT của sử thi Hômerơ qua đoạn trích “ Uy lít xơ trở về”? ý nghĩa đoạn trích?
Yêu cầu: HS bám sát vào văn bản, từ đặc trưng của thể loại sử thi để trả lời
3. Bài mới
Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt
A. Tìm hiểu chung.

? Trình bày những hiểu biết của em về tác

I. Tác giả.


giả Van- mi- ki?

- Van-mi-ki( khoảng tkỉ III TCN)
- Xuất thân : đẳng cấp Bà la môn, bi cha mẹ
ruồng bỏ phải trốn vào rừng làm nghề trộm
cướp…

G cho hsinh tìm hiểu phần tiểu dẫn- > gạch
chân ý chính.
? Tiểu dẫn giới thiệu điều gì về tác phẩm?

- Bản thân: thông minh, trí nhớ kì lạ, xuất
khẩu thành thơ.
II. Tác phẩm Ramayana
1, Vị trí:
- Một trong 2 bộ sử thi nổi tiếng của Ấn Độ,
văn vần( tiếng Xăng-cơ-rít)

“ Chừng nào sông chưa cạn , đá chưa mòn
thì Ramayana còn làm say mê lòng người
và cứu họ ra khỏi vòng tội lỗi”
G yêu cầu hs tóm tắt.
? Vị trí đoạn trích ?
->G giới thiệu mqhệ với chương 78,80.

Phân vai cho hs đọc diễn cảm :
- Rama : lạnh lùng,giận dữ.
- Xi ta: đau khổ ,kiên quyết.
-Người dẫn chuyện : chậm rãi,bi hùng
- Giải nghĩa một số từ : Gia –na-ki, Ha-numan…

- Được người Ấn Độ xem như Kinh Thánh
-> tính chất răn dạy đạo lý.
- Có ảnh hưởng sâu rộng( t/giới, đặc biệt các
nước ĐNA)
2. Tóm tắt tác phẩm.
B. Đoạn trích Ra-ma buộc tội
I. Vị trí đoạn trích.
- Khúc ca 6, chương 79.
II. Đọc-hiểu văn bản
1. Đọc - Chú thích
2. Bố cục : 2phần.

? Văn bản có thể chia làm mấy phần? nội
dung từng phần? Hướng ptích vbản?

3. Tìm hiểu văn bản.

G y/cầu hs quan sát phần 1.

* Cuộc hội ngộ khác thường:

3.1. Diễn biến tâm trạng và hành động của
Rama

- Không gian gặp gỡ: trước đông người( bạn
bè, chiến hữu, dân chúng, loài khỉ…)-> Rama
?Có thể coi đây là cuộc hội ngộ của Rama
muốn công khai và hợp pháp hóa lời buộc tội
và Xi ta không? Có gì ko bình thường trong của mình, giữ uy tín và danh dự của 1 anh
cuộc hội ngộ này?


? Đây là tình tiết Rama cố ý tạo ra, vì sao
Rama lại tạo ra kgian gặp gỡ như vậy ?

hùng, 1 đức vua tương lai.
- Rama: giận dữ, buộc tội Xita.
=> Không khí căng thẳng như 1 phiên tòa =>
Tình huống đầy kịch tính.

* Diễn biến tâm trạng và hành động của
? Em hình dung không khí cuộc gặp gỡ này Rama.
ntnào ?
- Lời nói ban đầu:
? Diễn biến tâm trạng và hành động của
Rama được biểu hiện qua những chi tiết
nào ?
? Nxét về cách xưng hô ? ẩn chứa thái độ
gì?

+, Xưng hô: Phu nhân cao quí, ta- nàng->
khách khí, xa lạ.
+ Giọng điệu: trịnh trọng, đanh thép-> thái độ
lạnh lùng ẩn giấu sự giận dữ.

- Mâu thuẫn:
+, Bên trong: lòng đau như cắt-> tình yêu sâu
sắc, mãnh liệt.

? Khi nhìn nét mặt đau khổ của vợ, tâm
trạng Rama bộc lộ ra sao?

+, Bề ngoài : lời buộc tội lạnh lùng, tàn nhẫn,
thô bạo, xúc phạm nhân phẩm Xi ta.

? Nxét về lời buộc tội của Rama?

-> Vì : +, Uy tín, danh dự của người anh hùng,
của dòng họ tiếng tăm.

? Vì sao Rama lại nói những lời tàn nhẫn
như vậy đvới Xi ta?

+, Ghen tuông tột đỉnh( đánh rơi mất
lí trí, lấn át cả tình cảm)
=> Mâu thuẫn : danh dự, bổn phận và tình yêu
 tâm trạng bối rối, thiếu cân bằng, thiếu
sáng suốt.
- Xita chuẩn bị lên giàn hỏa thiêu : trông
chàng khủng khiếp như thần chết… ngồi,
mắt dán xuống đất

?Khi Xita đòi lập giàn hỏa thiêu thái độ và
tâm trạng của Rama ra sao? cách mtả nvật
có gì khác so với đoạn trước?(-> ko thông

qua ngôn ngữ cử chỉ-> qua nét mặt,dáng
vẻ)? Tác dụng?

-> so sánh, mtả=>sự câm lặng. lạnh lùng=>
đấu tranh tư tưởng ghê gớm( tin- ngờ) ghen
tuông cực độ
- Lòng kiêu hãnh của người anh hùng : đề cao
danh dự, bảo vệ danh dự đến cùng( đặc điểm
người anh hùng cổ đại Ấn Độ)
- > Bút pháp mtả diễn biến tâm lí tinh tế, sắc


? Vì sao Rama ko ngăn cản Xi ta?

sảo=> đặc điểm của người anh hùng cổ đại Ấn
Độ : sự kết hợp 2 nét tính cách trái ngược( vĩ
đại- tầm thường, cao cả- thấp hèn, sâu sắcnông nổi)-> nvật gần với đời thường.

? Đánh giá NT xây dựng nvật?
3.2. Diễn biến tâm trạng và hành động của
Xita.
- Hoàn cảnh : bị buộc tội thiếu chung thủy,
mất phẩm hạnh-> phải đấu tranh để bảo vệ
phẩm giá, tình yêu.
- Tâm trạng :
? Ở đoạn trích , nvật Xita đã được đặt trong
+, Mở tròn đôi mắt đẫm lệ-> ngạc nhiên , sững
1 hoàn cảnh ntnào ?
sờ.

? Diễn biến tâm trạng của Xi ta khi phải
nghe những lời buộc tội của Rama ?

+, đau đớn..dây leo bị vòi voi quật nát-> so
sánh độc đáo : nỗi đau đớn tột đỉnh( cả tinh
thần và thể xác)
+, muốn chôn vùi hình hài-> tuyệt vọng
+, nước mắt.. như suối->xúc động mạnh mẽ.

? Nxét NT thể hiện ? T/dụng ?

Đau đớn, tủi thẹn,uất hận vì bị kết tội, bị sỉ
nhục mất danh dự.
- Trấn tĩnh, thanh minh bằng những lời lẽ thấu
tình đạt lí:
+, Lên án cách xử sự của Rama-> thẳng thắn,
bản lĩnh.
+, Khẳng định phẩm hạnh, tư cách của mình.

+, Nhấn mạnh dòng dõi con đất mẹ
? Trước thực tế đau đớn ấy, Xita đã xử sự
 Xita là một người ko dễ dàng cam chịu
ntnào ?Mức độ của những lời thanh minh ?
Qua đó giúp em hiểu gì về con người Xita ? những phũ phàng , ngang trái. Nàng là một
người mạnh mẽ, cương quyết,giàu lòng tự
trọng, chung thủy trong tình yêu.
- Hành động: dũng cảm bước vào ngọn lửa
-> phản ứng quyết liệt+ chứng tỏ sự thủy
chung, trong trắng “ tấm lòng vàng được thử

lửa” => ý nghĩa bi tráng của sử thi( người phụ
nữ lí tưởng sẵn sàng hi sinh mạng sống để bảo
vệ nhân phẩm, đức hạnh) tác phẩm mang
đậm tính giáo huấn.
=> Miêu tả diễn biến tâm lí sâu sắc : càng đau
khổ lại càng mạnh mẽ , kiên quyết.
? Cùng với lời lẽ, Xita có hành động gì ? ý
nghĩa của hđộng dũng cảm bước vào lửa ?

IV. Tổng kết.
1. Nghệ thuật.
- Tạo dựng tình huống kịch tính , hấp dẫn.
- Miêu tả tâm lí nvật tinh tế, sâu sắc.
- Lời văn linh hoạt( kể, tả, đối thoại)
2. Nội dung.

? Đánh giá NT xây dựng nvật ?

- XD hình tượng người anh hùng gần gũi với
đời thường, trọng danh dự( sẵn sàng hi sinh
tyêu để bvệ danh dự)
- XD htượng người phụ nữ lí tưởng mạnh mẽ:
sẵn sàng hi sinh mạng sống để cminh tyêu và
đức hạnh của mình.

? Đặc sắc nội dung- NT của đoạn trích ?

3. Ghi nhớ
V. Luyện tập

HS đọc ghi nhớ

GV yc hs về nhà hoàn thiện BT
4. Củng cố:? Đặc điểm của sử thi Ấn Độ ?
- Tính qui mô đồ sộ
- Tính giáo huấn đậm đà
- Tính xung đột gay gắt về đạo lí
- Tính đa dạng của hệ thống nvật
? Nét đặc trưng trong cách thể hiện nvật anh hùng của sử thi ấn Độ?(-> đề cao smạnh của đạo
đức: trọng ddự, sẵn sàng bvệ ddự, uy tín của mình, của cộngđồng..)


5. Hướng dẫn học và chuẩn bị bài.
- Học bài + làm BT trong SBT
- Soạn : Tấm Cám.
- Giờ sau: Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự.
E. RÚT KINH NGHIỆM: