Báo cáo thực tập tại công ty Thép Thái Nguyên

LỜI NÓI ĐẦU
Kế toán là công cụ phục vụ quản lý kinh tế. Sự ra đời của nó gắn liền với
sự ra đời và phát triển của nền sản xuất xã hội. Nền sản xuất càng phát triển kế
toán càng trở nên quan trọng và trở thành công cụ không thể thiếu được. Để
quản lý có hiệu quả và tốt nhất trong hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh
nghiệp đồng thời sử dụng hàng loạt các công cụ quản lý khác nhau trong đó kế
toán là công cụ quản lý hiệu quả nhất.
Trong nền kinh tế thị trường các đơn vị sản xuất kinh doanh đều phải hạch
toán kinh tế, phải tự lấy thu bù chi và có lãi. Để tồn tại và phát triển trong nền
kinh tế thị trường có cạnh tranh ganh gắt, một vấn đề đặt ra cho các doanh
nghiệp sản xuất là phải quan tâm đến tất cả các khâu các mặt quản lý trong quá
trình sản xuất từ khi bỏ vốn ra cho đến khi thu hồi đến vốn về sao cho chi phí bỏ
ra là ít nhất lại thu về được lợi nhuận cao nhất. Có như vậy đơn vị mới có khả
năng bù đắp được những chi phí bỏ ra và thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước,
cải thiện đời sống cho người lao động và thực hiện tái sản xuất mở rộng.
Để đạt được mục tiêu sản xuất kinh doanh có lãi tạo cơ sở để phát triển
doanh nghiệp. Bên cạnh các biện pháp cải tiến quản lý sản xuất thực hiện công
tác marketing tiếp thị bán hàng, sản phẩm huy động tối đa các nhuồn lực của
doanh nghiệp. cải tiến công nghệ sản xuất mới để tăng năng suất lao động, tiết
kiệm nguyên vật liệu, cải tiến công tác kế toán để thực hiện tốt vai trò của kế
toán trong việc giúp các nhà quản lý doanh nghiệp đề ra kế hoạch sản xuất đúng
đắn.Hạch toán kế toán là một trong những khâu quan trọng trong hệ thống quản
lý, nó được sử dụng như một công cụ có hiệu quả nhất để phản ánh khách quan
và giám đốc quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Đối với nhà nước
kế toán là công cụ quan trọng để tính toán xây dựng để kiểm tra việc chấp hành
ngân sách nhà nước để điều hành nền kinh tế quốc dân.

Em xin chân thành cảm ơn !
1

PHẦN I
GIỚI THIỆU MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ
CÔNG TY GANG THÉP THÁI NGUYÊN
I.1. SƠ LƯỢC MỘT SỐ NÉT VỀ QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT
TRIỂN CỦA CÔNG TY .
Công ty Gang Thép Thái Nguyên. Với chức năng là đơn vị phụ trợ được
phân cấp và có tư cách pháp nhân, có con dấu riêng, có tài khoản riêng tại Ngân
hàng công thương Lưu Xá Thái Nguyên, hoạt động theo giấy phép kinh doanh
số 10661 của trọng tài kinh tế Thái Nguyên cấp ngày 20/03/1993.
- Tên gọi

:Công ty sắt Thép Thái Nguyên

- Cơ quan chủ quản

:Bộ công nghiệp

- Địa chỉ

:Phường Cam Giá- thành phố Thái

Nguyên- tỉnh Thái Nguyên
- Điện thoại
- FAX

:(0280) 832126- (0280) 832198
:(0280) 833632

- Website

: htt:// www.cokhigangthep.com.vn

- E-Mai

:

Mã số thuế: 460010055-1 - Số tài khoản 710A06001
Với chủ trương ưu tiên phát triển công nghiệp nặng. Ngay từ những năm
đầu tiên của kế hoạch 5 năm lần thứ nhất 1961 - 1965 khu liên hiệp Gang Thép Thái Nguyên đã được hình thành với mục tiêu sản xuất Gang thép cho nền công
nghiệp nước nhà.
Công ty Gang thép Thái nguyên được thành lập ngày 20 tháng 12 năm
1961 theo quyết định số 361-CNG của bộ công nghiệp nặng.Với chức năng là
đơn vị xản xuất phụ trợ các phụ tùng, bị kiện và thép thỏi phục vụ các đơn vị
thành viên trong công ty. Công ty là đơn vị phụ thuộc chưa hạch toán độc lập,
thanh toán nội bộ theo uỷ nhiệm chi. Nhiệm vụ chính của công ty là chế tạo phụ

2


tùng thay thế, sửa chữa máy móc cho các xưởng mỏ trong công ty và chế tạo
phụ tùng, phụ kiện tiêu hao cho sản xuất luyện kim của toàn Công ty.
Ngay từ khi thành lập công ty đã được trang bị 1 lò điện luyện thép
1,5T/mẻ 2 lò đứng đúc gang  700 mm, hơn 50 máy gia công với nhiều chủng
loại và được trang bị thêm 1 lò điện 1,5T/mẻ vào năm 1982. Công ty có lực
lượng lao động khá dồi dào, với 770 CBCNV trong đó có 80 kỹ sư và cử nhân
kinh tế, bậc thợ công nhân kỹ thuật là 4,5/7.
Năm 1990 do yêu cầu nâng cao sản lượng thép của Công ty, công ty đã
được Công ty trang bị thêm 1 lò điện luyện thép 12T/mẻ.
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay Công ty luôn coi trọng nâng cao
chất lượng sản phẩm đảm bảo chữ Tín cho người tiêu dùng với phương châm

“Tiết kiệm chi phí giảm giá thành nâng cao chất lượng sản phẩm là mục tiêu
sống còn của Công ty”. Chính vì vậy năm 2002 Công ty đã thực hiện 5S và nhận
được chứng chỉ ISO 9001-2000 của trung tâm Quản lý chất lượng QUACERT.
Hệ thống sản xuất của công ty gồm 7 phân xưởng được kết cấu như sau:
Sản xuất chính:
- Phân xưởng 1: Phân xưởng gia công
- Phân xưởng 2: Phân xưởng Đúc thép
- Phân xưởng 3: Phân xưởng Đúc gang và lò điện 12T/mẻ
- Phân xưởng 4: Phân xưởng Cơ điện
- Phân xưởng 5: Phân xưởng rèn dập
Sản xuất phụ trợ:
-

Phân xưởng 6: Phân xưởng chế biến và vận chuyển phế thép

- Phân xưởng Mộc Mẫu: Phân xưởng gia công khuôn mẫu gỗ
Công nghệ của các phân xưởng trong công ty được tổ chức sản xuất theo
chuyên môn hoá công nghệ với rất nhiều sản phẩm đa dạng phù hợp với công ty
sửa chữa. Một số sản phẩm của phân xưởng này là khởi phẩm của phân xưởng
3


kia, tạo ra một dây chuyền khép kín từ công đoạn tạo phôi đến công đoạn gia
công, nhiệt luyện lắp ráp để có thành phẩm xuất xưởng.
Năm 2004 công ty sản xuất đạt giá trị sản xuất 148 277 triệu đồng, doanh
thu đạt 185 419 triệu đồng. Hoàn thành vượt mức kế hoạch sản lượng các mặt
hàng Công ty giao trước thời hạn quy định .
*Một số chỉ tiêu chủ yếu thực hiện được những năm qua
Đơn vị tính : VNĐ
Stt

Chỉ tiêu

I
II
1
2

Giá trị tổng SL
Tổng doanh thu
Bán ngoài
Nội bộ

III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI

Tổng chi phí
Tổng quỹ lương
Tổng thu nhập
TLBQ đồng/ng/tháng
Nộp ngân sách NN
Vốn cố định
Vốn lưu động

Lợi nhuận
Nợ phải thu

Năm 2003

Năm 2004

So sánh
2004/2003(%)

118 527 466 000 148 277 706 000
153 585 807 347 185 419 814 248
20 781 708 421 44 675 320 942
132 804 098 926
140 744 493

125,100
120,727
214,980
105,978

306
259 926 238 921
18 127 846 266
21 369 787 711
1 985 090
1 121 269 281
825 080 189
4 255 657 000
-2 829 244 305

1 505 835 065

165,712
136,851
133,170
130,936
172,790
90,978
136,755
113,642
37,771

156 853 498 786
13 246 377 194
16 046 915 479
1 516 298
648 890 335
906 897 612
3 111 875 091
-2 489 603 467
3 986 659 279

Qua kết qủa trên ta nhận thấy:
Đạt được thành tích trên đó là một sự cố gắng lớn của lãnh đạo và tập thể
cán bộ công nhân viên công ty. Sự tăng trưởng về mọi mặt điều đó chứng tỏ
rằng Công ty sản xuất có hiệu quả doanh thu năm sau cao hơn năm trước tăng
120,727%, đời sống của người lao động cải thiện, việc tổ chức sắp xếp khoa học
hợp lý dây chuyền sản xuất bố trí mặt hàng thích hợp, khâu sản xuất gắn với tiêu
thụ thích ứng tốt với cơ chế thị trường.

4


I.2. CHỨC NĂNG VÀ NHIỆM VỤ CỦA CÔNG TY
Nhiệm vụ chính của Công ty Gang Thép là chế tạo phụ tùng thay thế,
sửa chữa máy móc, thiết bị cho các đơn vị, Xưởng mỏ trong Công ty. Đồng thời
chế tạo phụ tùng phụ kiện tiêu hao cho sản xuất luyện kim của toàn Công ty với
các sản phẩm chủ yếu như: Đúc gang, đúc thép, rèn dập, gia công và chế tạo lắp
ráp các thiết bị máy móc đồng bộ. Hàng năm Công ty còn cung cấp cho Công ty
25 000 tấn đến 300 000 tấn thép thỏi.
Ngoài ra Công ty còn sản xuất thép cán tròn, góc với nhiều chủng loại
theo yêu cầu của khách hàng. Chế tạo các thiết bị đồng bộ cho công trình xây
dựng cơ bản mà Công ty có vốn đầu tư.
Cung cấp cho thị trường 4000 - 5000 tấn thép các loại đạt tiêu chuẩn ISO
90002.

5


PHẦN II
TÌNH HÌNH CHUNG VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN
CỦA CÔNG TY GANG THÉP
II.1.CƠ CẤU TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN-THỐNG KÊ CỦA CÔNG TY.

Phòng kế toán thống kê có nhiệm vụ : Hạch toán quản lý tài sản và tiền
vốn của công ty, đảm bảo về tài chính và vốn cho sản xuất kinh doanh. Thực
hiện chức năng giám sát và chịu trách nhiệm về công tác quản lý tài chính trước
giám đốc và cơ quan quản lý cấp trên.
Phòng kế toán thống kê hiện nay có 12 người, được phân công theo yêu
cầu quản lý công ty cũng như của phòng. Công ty trang bị cho 5 máy vi tính

phục vụ cho quá trình quản lý và hạch toán của công ty.
+ Trưởng phòng kế toán - thống kê : Là người phụ trách chung, có
nhiệm vụ đôn đốc kiểm tra, giám sát việc thực hiện các công việc kế toán, tình
hình thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của công ty, tài sản tiền vốn của
công ty, giúp Giám đốc điều hành sản xuất có hiệu quả.
+ Kế toán tổng hợp ( Phó phòng kế toán - thống kê): Có nhiệm vụ tổng
hợp hết số liệu được phản ánh từ các nghiệp vụ của các kế toán chi tiết, lên bảng
cân đối tài khoản, sổ tổng hợp, các báo cáo tài chính liên quan khác.
+ Thống kê tổng hợp : Theo dõi ghi chép số liệu phản ánh tình hình sản
xuất, lao động, tiêu hao vật tư, sản phẩm, tình hình sử dụng thiết bị máy móc của
các phân xưởng, lập báo cáo thống kê.
+ Kế toán giá thành : Tập hợp, phản ánh đầy đủ mọi chi phí phát sinh
trong quá trình sản xuất, phân bổ chi phí, tính toán giá thành sản phẩm lao vụ đã
hoàn thành, lập báo cáo chi phí sản xuất.
+ Kế toán sửa chữa lớn - Xây dựng cơ bản, tài sản cố định : Theo dõi
các hạng mục công trình sửa chữa lớn, xây dựng cơ bản của công ty. Thanh toán,
6


quyết toán các hạng mục đó. Theo dõi việc biến động tài sản cố định, tính toán
việc trích khấu hao vào giá thành sản phẩm.
+ Kế toán thành phẩm và tiêu thụ : Theo dõi tình hình nhập, xuất, tồn
kho thành phẩm, tính toán kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty
( bao gồm cả nhiệm vụ kế toán thanh toán – Công nợ phải thu.)
+ Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương : Tính toán lương cơ
quan và các khoản trích bảo hiểm, tổng hợp lương toàn công ty lập bảng phân bổ
tiền lương cho các đơn vị.
+ Kế toán vật liệu : Theo dõi và lập báo cáo nhập, xuất, tồn kho vật tư
toàn công ty, lập bảng phân bổ vật liệu ( kiêm luôn cả kế toán công nợ – Công
nợ phải trả)

+ Kế toán vốn bằng tiền : Theo dõi thu chi tài chính, công nợ phải thu,
phải trả trong và ngoài công ty, lập báo cáo thu chi, nhật ký bảng kê liên quan.
+ Thủ quỹ : Có nhiệm vụ thu, chi tiền, quản lý két bạc của công ty.
Sơ đồ bộ máy quản lý phòng kế toán - thống kê
Kế toán
trưởng
Phó phòng kế
toán

Kế
toá
n
tổn
g
hợp

Thốn
g kê
tổng
hợp

Kế
toán
SCTXTSCĐ

Kế
toán
NVL

Kế

toán
lương
BHXH

Các nhân viên thống
kê
PX
7

KT
giá
thàn
h

KT
TP-TT
SCL
XDCB

Thủ
quỹ


II.2. HÌNH THỨC TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN VÀ CÔNG TÁC HẠCH
TOÁN CỦA CÔNG TY.

Cùng với sự đổi mới sâu sắc của hệ thống quản lý kinh tế, hệ thống kế
toán Việt Nam đã có những đổi mới góp phần tích cực vào sự nghiệp đổi mới
kinh tế nước nhà. Từ đặc điểm sản xuất, quy mô sản xuất, trình độ quản lý, để
đáp ứng yêu cầu quản lý. Công ty áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chứng từ .

Loại hình tổ chức công tác kế toán theo kiểu tập trung, toàn bộ công tác hạch
toán kế toán được thực hiện tại phòng Kế toán. Thực hiện ghi chép các nghiệp
vụ kinh tế theo trình tự thời gian kết hợp với hệ thống hoá theo nội dung kinh tế,
kết hợp giữa hạch toán tổng hợp và hạch toán chi tiết.
Một số nghiệp vụ cơ bản trong công tác hạch toán kế toán tại công ty
Gang thép áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên.
Công ty sử dụng 10 nhật ký chứng từ, từ nhật ký chứng từ số 1 đến nhật
ký chứng từ số 10 và sử dụng 10 bảng kê gồm : Bảng kê số 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9,
10, 11.
+ Niên độ kế toán : Từ 01/01đến 30/12
+ Kỳ hạch toán : Theo tháng
+ Nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.
Công ty thực hiện chế độ ghi chép ban đầu từ các ca sản xuất và các phân
xưởng.
Vài năm gần đây, Công ty Gang thép đã đầu tư một phần mềm kế toán:
Bravô @ accounting 4.1 Nên các kế toán viên chỉ cần lọc các chứng từ cho phù
hợp. Sau đó nhập các dữ liệu vào máy. Đến cuối tháng, lập bút toán kết chuyển
và in báo cáo theo yêu cầu của Công ty.

8


Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký chứng từ.

Chứng từ gốc và các bảng

Nhật ký

Bảng

Sổ cái

Ghi chú :

Bảng & Sổ kế toán

Sổ tổng hợp

Báo cáo tài
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu kiểm tra

II.3. MỐI QUAN HỆ GIỮA BỘ PHẬN KẾ TOÁN VỚI CÁC PHÒNG
BAN.
 Với cấp trên
Chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Giám đốc công ty về mọi mặt công tác của
phòng. Chịu sự chỉ đạo về nghiệp vụ của cơ quan kế toán – thống kê - tài chính
của Công ty Gang thép Thái Nguyên
 Với các phòng ban khác
* Đối với phòng Kế hoạch
Phòng KT -TK cấp cho phòng kế hoạch các báo cáo thống kê, báo cáo kế
toán, báo cáo kế hoạch tài chính định kỳ hoặc đột xuất theo yêu cầu của phòng
Kế hoạch công ty. Ngược lại phòng Kế hoạch công ty cũng cung cấp cho phòng
Kế toán các loại tài liệu, số liệu như: Các văn bản kế hoạch sản xuất – kinh tế –
kỹ thuật – đời sống xã hội; các văn bản kế hoạch giá thành, giá bán từng tháng 9


quý - năm của công ty; các loại hợp đồng, thanh lý hợp đồng, các loại dự toán
công trình Xây dựng cơ bản, sửa chữa lớn, sản xuất phụ khác, sửa chữa thường

xuyên Công ty đã được duyệt.
* Đối với phòng Tổ chức – hành chính
Phòng Kế toán – Thống kê cung cấp cho phòng Tổ chức – Hành chính các
số liệu về số lượng sản phẩm sản xuất, tiêu thụ của công ty, biểu quyết toán các
công trình. Bên cạnh đó Phòng Tổ chức– Hành chính cung cấp cho phòng Kế
toán – Thống kê các văn bản liên quan đến lao động, quỹ lương, ăn ca, đào tạo,
các chế độ đối với người lao động và các báo cáo khác có liên quan đến công tác
kế toán – thống kê khi phòng Kế toán – Thống kê yêu cầu.
* Với phòng Kỹ thuật – cơ điện
Phòng Kế toán – Thống kê cung cấp cho phòng kỹ thuật các tài liệu về
tình hình thực hiện chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật chủ yếu. Phòng Kỹ thuật cũng cung
cấp cho phòng Kế toán – Thống kê toàn bộ tài liệu, số liệu về các chỉ tiêu kinh
tế, kỹ thuật; các phương án, biện pháp kỹ thuật của các công trình, luận chứng
kinh tế, kỹ thuật của các dự án đầu tư.
* Với phòng vật tư
Phòng Kế toán – Thống kê cung cấp cho phòng vật tư báo cáo tổng hợp số
lượng vật tư tồn kho theo tháng của công ty và phòng vật tư cung cấp cho phòng
Kế toán – Thống kê các kế hoạch, đơn hàng, nhu cầu thu mua vật tư tháng, quý,
năm; báo cáo quyết toán các loại vật tư xuất kho cho sử dụng hàng tháng.
* Đối với các Phân xưởng
Các phân xưởng chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn về nghiệp vụ công tác kế
toán – thống kê theo quy định của phòng kế toán.
II.4. CHỨC NĂNG NHIỆM VỤ CỦA BỘ MÁY THỐNG KÊ TẠI CÔNG TY
Thống kê tổng hợp thực hiện hướng dẫn nghiệp vụ công tác thống kê và
kiểm tra thường xuyên việc ghi chép ban đầu của các bộ phận theo đúng quy
định của pháp lệnh kế toán - thống kê đã ban hành. Cập nhật các số liệu ghi chép
ban đầu trong phạm vi được giao về sản lượng sản xuất, tiêu thụ, quyết toán,
10

khối lượng sản phẩm, công trình . . . phục vụ cho công tác hạch toán kế toán của
công ty.
Hạch toán thống kê theo dõi, phản ánh các số liệu về lượng của quá trình
sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp trong một thời gian cụ thể nhằm nêu lên
thưc trạng, bản chất, tính quy luật từ đó đưa ra các quyết định cho quản lý.
Thống kê có 3 nhiệm vụ chính:
- Thu thập, xử lý, tổng hợp các số liệu thống kê phản ánh quá trình sản
xuất kinh doanh trong doanh nghiệp nhằm tạo ra thông tin nội bộ.
- Sử dụng các phương pháp thống kê để phân tích các thông tin được thu
thập, khai thác triệt để thông tin từ đó nêu lên bản chất của hiện tượng.
- Định kỳ lập các báo cáo tổng hợp thống kê của công ty, báo cáo lên công
ty theo yêu cầu của các cấp lãnh đạo.
 Các nghiệp vụ thống kê gồm có: Thống kê sản lượng, vật tư, thống kê
TSCĐ, thống kê tiền vốn và thống kê lao động ...
- Thống kê sản lượng: Được thống kê ở cả hai mặt hiện vật và giá trị. Nghiệp
vụ này do phòng kế hoạch và phòng kế toán – thống kê phối hợp thực hiện.
Ở dưới phân xưởng có nhân viên kinh tế Phân xưởng theo dõi hàng ngày
và báo cáo hàng ngày lên phòng kế toán – thống kê tình hình sản phẩm sản xuất
ra là bao nhiêu? Nhập kho bao nhiêu? tiêu thụ bao nhiêu? và tồn kho là bao
nhiêu? Sau đó báo cáo lên cho thống kê tổng hợp để tính giá thành. Tổng hợp
các thông tin kinh tế và giá thành, về kết quả tiêu thụ sản phẩm hàng hóa giúp
cho Giám đốc nắm được tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị
mình.
Căn cứ vào phiếu nhập xuất, phiếu xác nhận công việc hoàn thành, biên
bản kiểm nghiệm.
- Thống kê TSCĐ: Chỉ thống kê được Tài sản cố định hữu hình. Nghiệp vụ
này do nhân viên phòng kế toán thực hiện. Thống kê TSCĐ nhằm xác định được
Vốn cố định, vốn lưu động của Công ty từ đó để phân phối TSCĐ một cách hợp

11

lý cho các bộ phận tránh tình trạng nơi thừa, nơi thiếu không sử dụng hết được
năng lực sản xuất của TSCĐ, bảo vệ TSCĐ, tận dụng công suất của TSCĐ.
- Thống kê Nguyên vật liệu: Dùng để kiểm soát quá trình cung cấp NVL:
cung cấp về mặt số lượng, chất lượng, thời gian; kiểm soát quá trình sử dụng
tiêu hao NVL cho các sản phẩm sản xuất ra, xem việc sử dụng NVL có đúng
định mức hay không.
Căn cứ vào phiếu nhập kho, phiếu xuất kho, các chứng từ có liên quan,
phiếu báo giá, phiếu chất lượng sản phẩm, kiểm định hàng đặt chất lượng nhập
kho chưa.
- Thống kê lao động : Do nhân viên phòng tổ chức thực hiện. Thống kê lao
động là công cụ phục vụ cho việc quản lý lao động, cung cấp số liệu về lao
động để phục vụ cho việc lập và kiểm tra tình hình thực hiện kế hoạch vạch ra
những hiện tượng không hợp lý về tổ chức và quản lý lao động để tăng cường kỷ
luật lao động, đẩy mạnh thi đua sản xuất nhằm hoàn thành vượt mức kế hoạch.
Căn cứ vào bảng chấm công, phiếu báo ăn ca, giấy nghỉ phép, phiếu ốm.
Thống kê TSCĐ thường được tiến hành vào giữa năm và cuối năm.
* Hệ thống báo cáo thống kê tổng hợp
- Biểu doanh thu bán ngoài tính lương.
- Báo cáo tổng hợp tình hình thực hiện kế hoạch.
- Bảng quyết toán tiền lương và thu nhập.
- Báo cáo tháng hoạt động sản xuất công nghiệp.
- Báo cáo chi tiết thực hiện mặt hàng trong tháng.
- Tổng hợp Nhập – Xuất – Tồn thép thỏi kho bán thành phẩm.
- Tổng hợp Nhập – Xuất – Tồn kho sản phẩm.
- Báo cáo tình hình Nhập – Xuất – Tồn vật tư.
Các báo biểu thống kê này đều được xây dựng theo các mẫu biểu do các
cơ quan ban nghành có liên quan quy định.

12


PHẦN III
MỘT SỐ PHẦN HÀNH KẾ TOÁN Ở CÔNG TY
Công ty có đầy đủ các phần hành kế toán để quản lý tình hình tài chính
của công ty. Dưới đây là một số phần hành kế toán cơ bản.
III.1. KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU VÀ CÔNG CỤ DỤNG CỤ.
III.1.1. Kế toán nguyên vật liệu.
* Đặc điểm nguyên vật liệu tại công ty :
Công ty Gang thép là doanh nghiệp có quy mô lớn, sản phẩm đầu ra nhiều
về số lượng, đa dạng về chủng loại và mặt hàng. Do vậy, nguyên vật liệu của
công ty cũng hết sức đa dạng, số lượng lớn.
Nguyên vật liệu mua về hay tự sản xuất ra đều được kiểm tra trước khi
nhập kho. Định kỳ 6 tháng 1 lần thủ kho kết hợp với phòng kế toán, phòng luyện
kim – KCS tiến hành kiểm kê về số lượng, chất lượng và giá trị nguyên vật liệu,
xác định số lượng vật tư tồn kho, từ đó có biện pháp lập kế hoạch cung cấp vật
tư cho sản xuất.
Việc hạch toán chi tiết và tổng hợp vật liệu chủ yếu thực hiện theo hình
thức nhật ký chứng từ trên máy vi tính . Kế toán hàng ngày có nhiệm vụ thu thập
kiểm tra các chứng từ như : phiếu xuất kho, phiếu nhập kho... Sau đó định
khoản, đối chiếu với sổ sách của thủ kho (qua các thẻ kho) rồi nhập dữ kiện vào
máy, máy sẽ tự động tính các chỉ tiêu còn lại như : hệ số giá, trị giá vật liệu xuất
kho, trị giá nguyên vật liệu tồn cuối kỳ. Cuối kỳ máy tính in ra các số liệu, bảng
biểu cần thiết như : Bảng tổng hợp nhập – xuất – tồn vật liệu, các báo cáo khác
theo yêu cầu phục vụ cho công tác hạch toán nguyên vật liệu.
* Phân loại nguyên vật liệu tại công ty Gang thép.
- Nguyên vật liệu chính : Bao gồm thép phế, gang thỏi, FeSi, FeMn, FeCr,
Ni, Al...
- Nguyên vật liệu phụ: Cát, bột đất sét, nước thuỷ tinh, đất đèn, huỳnh

thạch, phấn chì, vôi...

13


- Nhiên liệu: Than, xăng, dầu ...
- Phế liệu: Trục cán gang thu hồi, gang khuôn phế, phôi thép thu hồi...
 Tại công ty kế toán hạch toán tổng hợp NVL và công cụ dụng cụ theo
phương pháp kê khai thường xuyên.
Chi phí thu mua vận chuyển không tính vào giá vật liệu nhập kho mà tính
vào chi phí sản xuất chung và chi phí quản lý.
Giá nhập NVL = Giá mua trên hoá đơn + Chi phí liên quan
Trong đó :
+ Giá ghi trên hoá đơn của nhà cung cấp là giá chưa có thuế VATđầu
vào công ty tính thuế VAT theo phương pháp khấu trừ
+ Chi phí liên quan bao gồm : Chi phí vận chuyển, bốc dỡ, chi phí bảo
quản ...
Giá thực tế
của NVL xuất
dùng

=

Giá thực tế
NVL tồn kho
đầu tháng
Số lượng NVL
tồn đầu tháng

Giá thực tế NVL

+ nhập kho trong
tháng
Số lượng NVL
+
nhập kho trong
tháng

Công ty tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, hạch toán chi tiết vật
tư theo phương pháp ghi thẻ song song, mua hàng theo phương thức trực tiếp
không có chiết khấu – giảm giá hàng bán.
* Tài khoản sử dụng: TK 1521: Vật liệu chính
TK 1522: Vật liệu phụ
TK 1523: Nhiên liệu
TK 1524: Phụ tùng sửa chữa thay thế
TK 1525: Thiết bị vật tư cho xây dựng cơ bản
TK 1526: Phế liệu thu hồi
TK 1527: Vật liệu phế liệu khác
Và một số TK liên quan: 621, 331, 133, 154...
* Chứng từ sử dụng: + Phiếu nhập kho
+ Phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ
14


+ Thẻ kho
+ Hóa đơn giá trị gia tăng
+ Biên bản kiểm nghiệm
* Sổ sách sử dụng:

+ Sổ cái Nguyên vật liệu, CCDC
+ Bảng tổng hợp Nhập – xuất – tồn NVL, CCDC

+ Bảng phân bổ NVL, CCDC
+ Nhật ký chừng từ số 1, 2, 5
+ Bảng kê số 3
+ Sổ chi tiết số 2
+ Và các sổ sách liên quan...

* Sơ đồ hạch toán tổng hợp NVL
TK 11111, 1121,
331, ...
Tăng do mua
ngoài
TK 411

TK 152

Nhận cấp phát tặng
thưởng
TK 642,
3381...
Phát hiện thừa khi
kiểm kê

TK 621
Xuất để chế tạo SP

Xuất cho CP SXC, bán
hàng, QL...
Phát hiện thiếu khi
kiểm kê
TK 412

Đánh giá
giảm

TK 627, 641,
642...
TK 1381,
642...

Đánh giá
tăng

III.1.2. Kế toán công cụ, dụng cụ.
Việc hạch toán công cụ dụng cụ nhỏ ở công ty được tiến hành như đối với
vật liệu. Kế toán sử dụng TK 1531_Công cụ dụng cụ để hạch toán. Trường hợp
công cụ, dụng cụ xuất dùng nếu xét thấy có giá trị lớn cần trừ dần vào chi phí
nhiều kỳ kế toán sẽ tiến hành phân bổ.
Công ty hạch toán chi tiết vật tư theo phương pháp thẻ song song.

15


* Sơ đồ hạch toán chi tiết vật tư
Phiếu nhập
kho
Thẻ kho
Phiếu xuất
kho

Sổ
chi

tiết
vật
tư

Bảng tổng hợp N - X
-T
kho vật tư

Kế toán
tổng hợp

Ghi hàng
ngày
Ghi cuối
tháng
Đối chiếu

 Hiện nay Công ty đang áp dụng hình thức kế toán kê khai thường
xuyên để hạch toán hàng hàng tồn kho. Đến cuối năm 2004 công ty gang thép
có: 100 780 132 366 đồng hàng tồn kho.
III.2. KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH.
Công ty Gang thép Thái Nguyên có vốn bằng tiền hay bằng nguồn vốn
xây dựng cơ bản, đầu tư phát triển, vốn Ngân sách, vốn vay, Vốn tự bổ sung,
Vốn vay khác. Tài sản cố định của công ty ít có sự biến động và chủ yếu là Tài
Sản Cố Định hữu hình, không có Tài Sản Cố Định vô hình và Tài Sản Cố Định
thuê tài chính.
Công ty hạch toán TSCĐ theo phương pháp kê khai thường xuyên.
- Nguyên giá của TSCĐ: 29 928 378 651 đồng
- Giá trị hao mòn: ( 24 694 858 313 ) đồng
- Giá trị còn lại: 5 233 520 338 đồng

*TK sử dụng: TK 211: Tài sản cố định hữu hình
TK 2112: Nhà cửa, vật kiến trúc
TK 2113: Máy móc, thiết bị
TK 2114: Phương tiện vận tải
TK 2115: Thiết bị, dụng cụ quản lý
TK 2116: Cây lâu năm, súc vật làm việc và cho sp
TK 2118: Tài sản cố định khác
TK 2141: Hao mòn TSCĐ hữu hình
16


Và các TK liên quan: 241, 336, 331, 111...
* Chứng từ sử dụng: + Biên bản giao nhận TSCĐ
+ Biên bản thanh lý TSCĐ
+ Thẻ TSCĐ
+ Biên bản nghiệm thu công trình
+ Biên bản cấp phát TSCĐ
+ Hoá đơn mua TSCĐ
+ Phiếu nhập TSCĐ
* Sổ sách sử dụng: + Thẻ TSCĐ
+ Sổ theo dõi TSCĐ
+ Nhật ký chứng từ số 9, 10
+ Sổ chi tiết số 2, 5
+ Sổ cái TK 211, 214, 241, 136, 336
III.2.1. Kế toán tăng giảm TSCĐ.
Nhóm TSCĐ

Tổng cộng

Chỉ tiêu

I. Nguyên giá TSCĐ
1. Số dư đầu kỳ
2. Số tăng trong kỳ
Trong đó: Mua sắm mới

25 529 275 854
4 530 820 318
4 094 577 573

Xây dựng mới

418 283 545

Điều động nội bộ
3. Số giảm trong kỳ
Trong đó: Thanh lý

15 059 200
131 717 521
131 717 521

Nhượng bán
4. Số cuối kỳ
Trong đó: Chưa sử dụng

29 928 378 651

Đã khấu hao hết
Chờ thanh lý
II. Giá trị đã hao mòn

1. Đầu kỳ
2. Tăng trong kỳ

23 158 935 294
1 631 890 492
17


3. Giảm trong kỳ ( thanh lý )
4. Cuối kỳ
III. Giá trị còn lại
1. Đầu kỳ
2. Cuối kỳ
III.2.2. Kế toán hao mòn TSCĐ.

95 967 473
24 694 858 313
2 370 340 560
5 233 520 338

Mọi tài sản cố định của công ty đưa vào sử dụng đều tính khấu hao. Tuân
theo quyết định số 206 KTDN, kế toán tiến hành trích khấu hao theo phương
pháp đường thẳng (khấu hao đều) và tính khấu hao mỗi tháng một lần vào cuối
tháng.
Mức khấu hao
năm
Mức khấu hao
tháng
Trong đó:

Nguyên giá TSCĐ

=

Thời gian hữu ích của TSCĐ

=

đó
Mức khấu hao
năm 12

Nguyên giá TSCĐ = Giá mua trên hóa đơn + Chi phí liên quan
Định kỳ kế toán tính khấu hao TSCĐ vào chi phí sản xuất kinh doanh và
phản ánh hao mòn tài sản cố định.
III.3. KẾ TOÁN LAO ĐỘNG – TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH
THEO LƯƠNG.
III.3.1. Phân tích tình hình lao động.

 Cơ cấu lao động:

18


Cơ cấu lao động năm 2004 theo một số tiêu thức
ĐVT: Người



số

Độ tuổi ( tuổi)
1840

Tổng CB-CNV

671

LĐ trực tiếp

522

 40

Giới tính
Nam

Nữ

499

172

Trình độ
Đại học CĐ -TC

CN

70

LĐ quản lý
LĐ phục vụ

65
(Nguồn: P. Tổ chức lao động)

* Về công tác tổ chức lao động: Lực lượng lao động được biên chế theo
dây chuyền nên hầu như không tăng. Hiện nay công ty chỉ áp dụng một hình
thức hợp đồng lao động đó là hợp đồng lao động không xác định thời hạn. Khối
quản lý được tinh giản, chỉ chiếm tổng số lao động.

 Tuyển dụng và đào tạo lao động:
- Tuyển dụng: Công ty chỉ tuyển dụng lao động khi có nhu cầu cần thiết cho vị
trí làm việc mới và tuyển dụng hàng năm để đào tạo thay thế các vị trí trong dây
chuyền sản xuất. Tuy nhiên về việc xây dựng kế hoạch lao động được điều động
từ trên xuống.
* Các tiêu chuẩn khi tuyển dụng lao động:
+ Có sức khỏe tốt, có chứng nhận của bệnh viện xác định tình trạng sức khỏe
tốt và không mắc bệnh lây nhiễm, ma túy.
+ Tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung cấp đúng với nghành nghề cần tuyển.
+ Độ tuổi  30 tuổi, có phẩm chất đạo đức cá nhân tốt.
+ Qua được vòng kiểm tra xét chọn của Hội đồng tuyển dụng lao động.
+ Ưu tiên con em CNVC trong công ty.
- Đào tạo lao động:

19


+ Do công ty là đơn vị quản lý thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn,
nên công tác đào tạo và giáo dục công nhân luôn được coi trọng. Một năm huấn

luyện và kiểm tra quy trình vận hành, quy trình an toàn 2 lần đối với công nhân.
Hàng năm cán bộ kỹ thuật đều hướng dẫn công nhân về lý thuyết và tay nghề và
tổ chức thi lại bậc, nâng bậc cho công nhân.
+ Riêng với thiết bị mới được đầu tư, công ty đều thuê chuyên gia đào tạo
cho đội ngũ kỹ thuật để từ đó đào tạo công nhân vận hành. Toàn bộ số công
nhân làm việc trên dây chuyền sản xuất chính đều được đào tạo nghề, một số đã
là kỹ sư chứ không có lao động phổ thông.
+ Đối với cán bộ quản lý, công ty mới chỉ cấp kinh phí đào tạo lý luận
chính trị cao cấp, trung cấp chứ chưa hỗ trợ đào tạo kiến thức về quản lý. Chủ
yếu cán bộ công nhân viên có nhu cầu thì tham gia các khóa đào tạo bên ngoài.
 Tình hình sử dụng thời gian lao động:
- Đối với công nhân trực tiếp sản xuất:
+ Làm việc 3 ca liên tục các ngày trong tuần, kể cả lễ tết vì chủ yếu là sản xuất
dây chuyền, thiết bị vận hành liên tục.
+ Thời gian làm việc trong 1 ca: 8h/ ca, nghỉ giữa ca 60 phút.
- Đối với quản lý và lao động phục vụ:
+ Thời gian làm việc trong tuần: 40 giờ/ tuần, nghỉ thứ bảy và chủ nhật.
+ Để bán hàng, công ty quy định bộ phận bán hàng phải làm việc cả
thứ bảy và chủ nhật một cách luân phiên và được nghỉ bù vào các ngày
khác trong tuần, nhưng không được tính thêm giờ.
*Thời gian làm việc trong năm: T cđ = 365 - ( 52 x 2 )
(chủ nhật & thứ 7 + 8 ngày lễ )
III.3.2. Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương.
* Kế toán tiền lương.
 Theo như công ty quy định:

20


- Trưởng phòng:

+ Hệ số lương chức danh 3,48
+ Phụ cấp trách nhiệm 1,3

- Phó phòng:

+ Hệ số lương chức danh 3,23
+ Phụ cấp trách nhiệm 1,2

- Tổ trưởng: Phụ cấp trách nhiệm 1,05
- Mức lương cấp bậc bình quân của lao động quản lý phục vụ công ty 2,5.
* Công thức tính lương:
Hệ số lương cơ bản

Hệ số
Phụ cấp
*
trách
trách
Mức lương cấp bậc bình
nhiệm
nhiệm
quân
Thời
Lương bình quân
*
*
gian làm
trong tháng
việc

của đơn vị sản xuất
chính
+ Cách tính lương nghỉ phép:
*

Mức lương tối thiểu * hệ số
Lương
=
*
nghỉ
lương
phép
Ngày công tháng
 Công ty trả lương theo các hình thức sau:

*

Ngày
công
nghỉ
phép

+ Trả theo sản phẩm
+ Trả theo thời gian
+ Trả theo khoán công việc
- Lao động được phân ra là: Cán bộ công nhân viên
Lao động thời vụ
* TK sử dụng: TK 334
+ TK 3341: Tiền lương
+ TK 3342: Tiền ăn ca

+ TK 3343: Thu nhập từ tiết kiệm C2
+ TK 3344: TL và các khoản tiền thưởng chi hộ CĐ
TK 338
+ TK 33821: KPCĐ phải nộp cấp trên

21


+ TK 33822: KPCĐ được chi
+ TK 33831: BHXH nộp cấp trên
+ TK 33832: BHXH được chi
+ TK 33833: Thu 5% BHXH trừ người lao động
+ TK 33841: BHYT tính vào Z đơn vị
+ TK 33842: BHYT thu của người lao động
+ TK 33844: Lương thưởng do công ty cấp
TK 3352: Trích trước bồi dưỡng độc hại
Ngoài ra còn có một số TK sau: 111, 136, 138, 138, 141, 335, 622, 627, 641,
642...
*Chứng từ sử dụng:
+ Phiếu nhập kho kèm theo phiếu xác nhận công việc hoàn thành
+ Biên bản nghiệm thu sản phẩm
+ Bảng chấm công
+ Bảng đơn giá tiền lương theo đơn vị tấn, chiếc, cái, lô...
+ Biên bản bàn giao sản phẩm
*Sổ sách sử dụng: + Bảng phân bổ tiền lương
+ Nhật ký chứng từ số 1
+ Sổ cái TK 334, 335, 338...
+ Sổ theo dõi nhân sự
+ Sổ theo dõi lương cơ bản, lương cấp bậc.
* Kế toán các khoản trích theo lương:

KPCĐ = Tổng quỹ lương sản phẩm * 2%
Trong đó: 1,5% nộp lên công ty
0,5% giữ lại công ty
BHXH = Tổng quỹ lương cơ bản * 20%
Trong đó: 15% tính vào chi phí
5% trừ vào thu nhập lao động
22


Lương BH căn cứ vào giấy nghỉ ốm, giấy nghỉ hưởng lương BHXH và
bảng chấm công do nhân viên thống kê phân xưởng lập.

Tiền
=
lương

Hệ số lương
CB

*

Mức trợ
cấp

*

26

Số ngày
nghỉ

BHXH

Trong đó:
Mức trợ cấp BHXH = Ngày nghỉ tai nạn lao động, Thai sản trợ cấp 100%
Mức trợ cấp BHXH = Nghỉ do ốm đau trợ cấp 75%
Số ngày nghỉ: Không quá 30 ngày vẫn đóng BHXH <15 năm
Không quá 45 ngày vẫn đóng BHXH >15 năm
Để lập bảng thanh toán BHXH cho các bộ phận cuối tháng Kế toán tập
hợp giấy chứng nhận nghỉ ốm, hưởng BHXH trong tháng đó làm căn cứ để tính
BHXH cho từng các nhân trong đơn vị:
_Căn cứ vào số ngày cho nghỉ
_ Căn cứ vào số ngày thực nghỉ
_ Căn cứ vào lương tháng đóng BHXH, lương bình quân ngày
_ Căn cứ vào tỷ lệ hưởng BHXH
BHYT: Tổng quỹ lương cơ bản * 3%
Trong đó: 2% tính vào chi phí
1% trừ vào thu nhập lao động
Quỹ lương được hình thành sau khi sản phẩm nhập kho.
 Từ tổng quỹ lương thì trích:
+ Chi phí quản lý doanh nghiệp 8 ữ 10%
+ Chi phí sản xuất chung 30%
+ Số còn lại trích vào Chi phí nhân công trực tiếp 60%
III.4. KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM.
Phương pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất Công ty đang áp dụng:

23


+ Đối với chi phí NVL, tiền lương được tập hợp trực tiếp cho từng phân xưởng.
+ Đối với chi phí sản xuất chung được tập hợp và phân bổ cho từng phân xưởng

theo tiêu thức tiền lương.
Kế toán tập hợp chi phí theo phương pháp trực tiếp đến từng loại sản
phẩm và tính giá thành theo phương pháp từng bước kết hợp với phương pháp
giản đơn.
III.4.1. Tập hợp chi phí.
*Kế toán tập hợp CP nguyên vật liệu trực tiếp.
+ Vật liệu chính: Vật liệu chính cho đúc trục trục cán gang hợp kim bao gồm:
thép phế, gang thỏi, FeSi45%, FeMn65%, FeCr, Ni, Fe78, Al, FeMo…
+ Vật liệu phụ: Cát vàng, bột đất sét, nước thủy tinh, đất đèn, huỳnh thạch, phấn
chì, than cám cốc, vôi luyện kim…
+ Nhiên liệu: Than củ quảng ninh
+ Phế liệu: Trục cán gang thu hồi, gang khuôn phế, phoi thép thu hồi…
Các loại vật liệu trên được tập hợp theo phân xưởng sản xuất
* TK sử dụng: TK 621: Chi phí Nguyên vật liệu trực tiếp
TK 6210: Chi phí NVL dùng SXTX công ty
TK 6211: Chi phí NVL PX1
+ TK 62111: Chi phí NVLC PX1
+ TK 62112: Chi phí NVLP PX1
+ TK 62113: Chi phí NVL khác PX1
TK 6212: Chi phí NVL PX2
+ TK 62121: Chi phí NVLC PX2
+ TK 62122: Chi phí NVLP PX2
TK 6213: Chi phí NVL PX3
+ TK 62131: Chi phí NVLC PX3
+ TK 62132: Chi phí NVLP PX3
TK 6214: Chi phí NVL cán 10 000
TK 6215: Chi phí NVL PX5
24

+ TK 62151: Chi phí NVLC PX5
+ TK 62152: Chi phí NVLP PX5
TK 6216: Chi phí NVL chế biến
TK 6217: Chi phí NVL thuê ngoài
TK 6218: Chi phí vật liệu dùng SCL
TK 6219: Chi phí vật liệu dùng cho lao vụ dịch vụ
TK 621A: Chi phí NVL dùng cho XDCB
TK 621B: Chi phí NVL dùng cho SCTX công ty
TK 154: Chi phí sản xuất KD DD (mở cho từng phân xưởng)
TK 152: Nguyên vật liệu .....
TK 627: Chi phí sản xuất chung
Khi xất nguyên vật liệu sử dụng nhận từ kho vật tư, phòng vật tư viết
phiếu xuất vật tư, được lập làm 3 liên:
+ Một lưu phòng vật tư
+ Một lưu ở phân xưởng sản xuất
+ Một chuyển phòng kế toán
Đơn giá
xuất
bình
quân

=

Giá trị tồn đầu kỳ + Giá trị nhập
trong kỳ
Số lượng tồn đầu kỳ + Số lượng nhập
trong kỳ

Sơ đồ hạch toán tổng hợp chi phí NVL trực tiếp
TK 152, 111,

332....

TK 621

TK 154

tạo s. phẩm, tiến hành

Kết chuyển CP NVL
t.tiếp
TK 152

lao vụ dv

Vật liệu dùng ko hết

Vật liệu dùng t.tiếp chế

nhập lại kho, hay
chuyển kỳ sau
25