Giáo án Ngữ văn 12 tuần 3: Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt (TT)

GIỮ GÌN SỰ TRONG SÁNG CỦA TIẾNG VIỆT
(Tiếp theo)
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Giúp HS:
- Nhận thức được sự trong sáng của tiếng Việt biểu hiện ở một phương diện cơ bản và
là một yêu cầu đối với việc sử dụng tiếng Việt.
- Có ý thức, thói quen giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt khi sử dụng; luôn nâng cao
hiểu biết về tiếng Việt và rèn luyện các kĩ năng sử dụng tiếng Việt
II. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
Sách giáo khoa Ngữ văn 12 – tập 1.
Sách giáo viên Ngữ văn 12 – tập 1.
Thiết kế dạy học Ngữ văn 12 – tập 1.
Thiết kế bài giảng Ngữ văn 12 – tập 1.
Giới thiệu giáo án Ngữ văn 12 – tập 1.
- Bài tập Ngữ văn 12 – tập 1
- Giáo án lên lớp cá nhân
III. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:
GV tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp gợi tìm, kết hợp các hình thức
trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Kiểm tra bài cũ:
TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP - Hồ Chí Minh
Câu hỏi:
Lí giải vì sao bản Tuyên ngôn độc lập khi ra đời cho đến nay là một áng văn chính luận
có sức lay động sâu sắc hàng chục triệu trái tim con người VN?
2. Giảng bài mới:


Vào bài:
Ở tiết học trước, ta đã tìm hiểu thế nào là sự trong sáng của tiếng Việt và các phương
diện biểu hiện sự trong sáng đó. Trong tiết học hôm nay, chúng ta sẽ xác định những

trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn và phát huy sự trong sáng của tiếng Việt.


HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CẦN ĐẠT

* Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh xác định II. Trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của
trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn sự trong tiếng Việt:
sáng của tiếng Việt.
- Thao tác 1: Hướng dẫn học sinh xác định trách
1. Về tình cảm:
nhiệm của mình trong việc giữ gìn sự trong sáng
của tiếng Việt về phương diện tình cảm.
+ GV: Là học sinh chúng ta phải có tình cảm gì đối
với tiếng Việt để giữ gìn sự trong sáng của tiếng
Việt?
+ HS: Phát biểu.

+ GV: Chúng ta phải có những hiểu biết gì để giữ
gìn sự trong sáng của tiếng Việt?
+ HS: Phát biểu.

Cần có ý thức tôn trọng và yêu quý tiếng
Việt, coi đó là ”Thứ của cải vô cùng lâu đời
và quí báu của dân tộc”

2. Về nhận thức:
Cần có những hiểu biết cần thiết về các
chuẩn mực của tiếng Việt: ngữ âm, chữ

viết, từ ngữ, ngữ pháp

+ GV: Chúng ta phải có những hành động cụ thể gì
để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt?
3. Về hành động:
+ HS: Phát biểu.

- Cần có thói quen cẩn trọng, cân nhắc lựa
lời khi giao tiếp, sao cho lời nói phù hợp với
nhân tố giao tiếp để đạt hiệu quả cao nhất.
- Rèn luyện năng lực nói và viết theo đúng
chuẩn mực về ngữ âm và chữ viết, từ ngữ,
ngữ pháp, đặc điểm phong cách, phải luôn
trau dồi, học hỏi.


HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CẦN ĐẠT
- Loại bỏ những lời núi thô tục, kệch cỡm,
pha tạp, lai căng không đúng lúc.
- Biết cách tiếp nhận những từ ngữ của
tiếng nước ngoài.
- Làm giàu có thêm tiếng Việt, đáp ứng
yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và
sự hội nhập, giao lưu quốc tế hiện nay.

* Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tổng kết và III. Kết luận:
luyện tập.

Ghi nhớ (SGK)

- Thao tác 1: Hướng dẫn học sinh tổng kết
+ GV: Cho 1 -2 học sinh đọc phần Ghi nhớ của sách
giáo khoa
+ GV: Yêu cầu học sinh đọc các bài tham khảo phía
sau bài học ở nhà
- Thao tác 2: Hướng dẫn học sinh luyện tập

IV. Luyện tập :

+ GV: Gọi học sinh đọc các ngữ liệu

1. Bài tập 1:

+ GV: Yêu cầu học sinh phân tích từng câu văn để - Các câu b, c, d là những câu trong sáng,
tìm ra những câu văn “trong sáng” và những câu
- Câu a không trong sáng (có sự lẫn lộn giữa
“không trong sáng”?
trạng ngữ muốn xóa bỏ sự cách biệt giữa
+ HS: Lần lượt phân tích các câu văn
thành thị và nông thôn và chủ ngữ , trong
khi đó các câu b, c, d thể hiện rõ các thành
phần ngữ pháp và các quan hệ ý nghĩa
trong câu .
2. Bài tập 2:
+ GV: Gọi học sinh đọc ngữ liệu

- Trong lời quảng cáo dùng 3 hình thức
biểu hiện cùng nội dung: ngày lễ tình

+ GV: Yêu cầu học sinh phân tích để tìm ra những
nhân, ngày Valentine, ngày Tình yêu .
từ nước ngoài nào không nên sử dụng và thay thế


HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CẦN ĐẠT

bằng từ khác để đảm bảo sự trong sáng của tiếng  Cùng biểu hiện ý nghĩa cao đẹp là tình
Việt.
cảm con người .
+ HS: Lần lượt phân tích và chỉ ra.

- Từ cần thay thế: ngày Valentine
 ngày lễ tình nhân,ngày Tình yêu

V. Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài::
1. Hướng dẫn học bài:
- Thanh niên, học sinh cần phải có trách nhiệm gì để giữ gìn sự trong sáng của tiếng
Việt?
- Khi hành văn, cần phải viết như thế nào để đảm bảo sự trong sáng của tiếng Việt?
2. Hướng dẫn soạn bài:
"Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc"
Câu hỏi: Tìm hệ thống luận điểm, luận cứ trong bài viết của tác giả Phạm Văn Đồng?