SKKN - Vấn đề tự học tự bồi dưỡng (Năm học 2001 - 2002)

Tên đề tài:
Vấn đề tự học, tự bồi dưỡng.

Người thực hiện : Thạc sĩ Nguyễn Hữu Độ.
Trưởng phòng GD - ĐT quận Đống Đa.
Hà Nội 2002

Chúng ta đang sống trong Thế kỷ 21, Thế kỷ của nền kinh tế tri thức, trong xu thế hội
nhập toàn cầu hoá, sự phát triển mạnh của khoa học kỹ thuật và công nghệ với ưu thể của
công nghệ cao mà trong đó là công nghệ thông tin giữ vai trò hết sức cơ bản, một công cụ
làm việc hiệu quả và phổ biến trong xã hội hiện đại, để thu nhập, lưu trữ và xử lý thông tin,
rất cần thiết cho sự phát triển trong mọi lĩnh vực của xã hội. Xu thế mới này, đòi hỏi đến
chất lượng mới của con người, nó tác động mạnh mẽ và trực tiếp đến giáo dục đào tạo, đòi
hỏi ngành GD - ĐT phải luôn luôn đổi mới và đặc biệt là phải chú trọng đến việc nâng cao
trình độ và năng lực của đội ngũ, để có thể tiếp cận và đáp ứng với sự phát triển của xã hội.
Nghị quyết TW 2 khóa VIII đã khẳng định: “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp
giáo dục - đào tạo khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư
duy sáng tạo của người học… phát triển mạnh phong trào tự học tự đào tạo
thường xuyên và rộng khắp trong toàn dân…” và trong dự thảo văn kiện trình đại
hội Đảng toàn quốc lần thứ IX về GD - ĐT đã nhấn mạnh: “Đổi mới phương pháp dạy
và học, phát huy tư duy sáng tạo và năng lực tự đào tạo của người học, coi
trọng thực hành, ngoại khóa, làm chủ kiến thức, tránh nhồi nhét, học vẹt, học
chay…”.
Với tinh thần của các Nghị quyết TW, phát huy nội lực của toàn ngành và tạo điều
kiện để mọi người đều có thể phát huy nội lực của mình vào công cuộc đổi mới GD - ĐT,
Bộ GD - ĐT, Sở GD - ĐT Hà Nội và nhiều nhà trường đã tổ chức nhiều cuộc hội thảo đề
cập đến vấn đề Tự học – tự bồi dưỡng, nhằm nâng cao nhận thức của đội ngũ các thầy
cô giáo và đẩy mạnh phong trào Tự học – Tự bồi dưỡng trong toàn ngành.
Tự học là quá trình tự mình động não, suy nghĩ, sử dụng các năng lực trí tuệ và
hiểu biết vốn có của mình để chiếm lĩnh một hiểu biết nào đó của nhân loại và biến nó
thành sở hữu của riêng mình.

Nói đến tự học là nói đến nội lực của người học. Mà nội lực là cái vốn có của con
người, nhiều khi nó đang “ngủ”, chưa có cơ hội để xuất hiện. Con người đang phải tìm
cách để đánh thức nó dậy để nó tự phát triển thì tự học chính là một cách đánh thức,
lay động nội lực con người một cách thường xuyên và hiệu quả nhất. Bởi vì ở
đây, con người phải chủ động hd, phải tự vận động để khám phá và tìm được con đường
đến với chân lý.
Triết lý giáo dục thế kỷ 21, đã được hội đồng quốc tế về giáo dục cho thế kỷ 21
trình bầy trong cuốn “Học tập: Một kho báu tiềm ẩn” thể hiện tư tưởng chủ đạo là:
Lấy “Học thường xuyên, học suốt đời” làm nền móng. Xây dựng 4 trụ cột giáo dục
là: “Học để biết. Học để làm việc. Học để cùng sống với nhau. Học để làm người”
hướng tới một “Xã hội học tập”.
1
Trong thực tế, chỉ có tự học mới có thể có điều kiện giúp chúng ta học tập
được thường xuyên và suốt đời. Tự học là một cách tự bồi dưỡng, tự làm giàu kiến
thức cho mình vừa đơn giản, tiết kiệm vừa hiệu quả và nếu có ý thức, có sự quan tâm
chú ý đúng mức thì mọi người đều thực hiện được.
Yếu tố quyết định Tự học chính là thái độ của người học. Xuất phát từ nhận
thức, mục đích học của người học mà người học tự xác định cho mình một động cơ tự
học phù hợp.
Vì vậy trách nhiệm của người quản lý giáo dục là phải suy nghĩ, tìm biện pháp
để thổi lên ngọn lửa của phong trào tự học – Tự bồi dưỡng trong các nhà
trường, phải tìm cách gieo nhu cầu Tự học – Tự bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên
bằng nhiều hình thức:
* Có thể là tổ chức các cuộc hội thảo, trao đổi về kinh nghiệm Tự học, giúp giáo
viên định hướng việc Tự học – Tự bồi dưỡng. Xác định được những nội dung cần phải tự
học – Tự bồi dưỡng? Và cách Tự học – tự bồi dưỡng như thế nào? cung cấp cho giáo viên
các thông tin, tài liệu, xây dựng thư viện, phòng đọc, tạo điều kiện tốt nhất cho giáo
viên thực hành việc Tự học – Tự bồi dưỡng.
* Có thể là tổ chức các hd sư phạm trong các nhà trường gắn với tự học. Xây dựng
một cơ chế, chính sách, đánh giá thi đua hoặc gắn lợi ích vật chất đối với việc Tự học –

Tự bồi dưỡng của giáo viên vv…
Hôm nay, ngành GD - ĐT Quận Đống Đa tổ chức hội thảo về chuyên đề Tự học –
Tự bồi dưỡng với sự có mặt của các nhà khoa học, của các đồng chí Hiệu trưởng, những
các nhà quản lý giáo dục. Chúng ta sẽ được nghe những ý kiến tham luận, những bài
học kinh nghiệm của các đồng chí Hiệu trưởng và các nhà khoa học về vấn đề Tự học –
Tự bồi dưỡng.
Hy vọng rằng, qua hội thảo này sẽ giúp chúng ta xác định được cách thức tổ chức
và quản lý, định hướng về nội dung, phương pháp và kỹ thuật Tự học – Tự bồi dưỡng,
góp phần quan trọng trong việc xây dựng phong trào Tự học – Tự bồi dưỡng cho đội ngũ
cán bộ giáo viên trong quận chúng ta.
Thay mặt Phòng GD - ĐT Quận, tôi trân trọng cám ơn sự có mặt của các đồng chí
đại biểu, các nhà khoa học, của các đồng chí Hiệu trưởng các nhà trường trong Quận.
Kính chúc các đồng chí Sức khỏe – Hạnh phúc!
Chúc hội thảo của chúng ta thành công!

Hà Nội, ngày tháng năm 2002
2