10 SỰ KIỆN GIÁO DỤC NỔI BẬT NĂM 2008.
(Trích giáo dục thời đại “2” )
Năm 2008 là năm có nhiều sự kiện giáo dục đáng chú ý. Ngành GD&ĐT bước vào
năm thứ 3 của cuộc vận động “Hai không”; năm thứ 2 thực hiện cuộc vận động” Mỗi
thầy cô giáo là tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”; năm đầu tiên triển khai phong
trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; Chiến lược phát triển
giaó dục đến năm 2020 đã được xây dựng và lấy ý kiến rộng rãi; năm có số lượng cao
nhất những nhà giáo được nhận danh hiệu nhà giáo Nhân dân, nhà giáo Ưu tú (917 nhà
giáo); Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2008 sau 2 đợt thi tỉ lệ tốt nghiệp đạt 86 (tăng 6 so với
năm 2007); năm có hơn 500 thoả thuận, hợp đồng đào tạo giữa các doanh nghiệp và các
trường ĐH, CĐ, dạy nghề đã được ký kết; Gần 800 SV, HS được vay hơn 5.000 tỷû đồng
để học tập …Sau đây là 10 sự kiệgiáo dục nổi bật năm 2008 do Báo GD&ĐT bình chọn:
1, Cuộc vận động “ Hai không” là cuộc vận động của nghành và cả xã hội để tái tạo
môi trường lành mạnh, làm nền tảng cho đổi mới giáo dục.
Cuộc vậïn động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục ”
là 1 trong 5 kết quả nổi bật của năm học 2007-2008 đã được Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ
GD&ĐT Nguyễn Thiện Nhân “tổng kết” Thư gửi các bí thư Tỉnh uỷ/ Thành uỷ; Chủ tòch
HĐND tỉnh/ thành phố trực thuộc Trung ương (26/8/2008). 4 nội dung của cuộc vận động
đã đi vào các hoạt động thực tiễn tàon ngành, làm chuyển biến nhận thức, hành động của
các cấp quản lý giáo dục, các nhà trường, HS, cha mẹ Hs. Việc giảng dạy và học tập thực
chất đã đi vào nề nếp, HS chăm học hơn. Việc giúp đỡ Hs học lực yếu kếm đã được các cơ
quan quản lý chỉ đạo chặt chẽ, các trường triển khai quyết liệt và thu được kết quả tương
đối tốt, góp phần nâng cao chất lượng các kì thi…
Ngành GD&ĐT đã bước vào năm thứ 3thực hiện cuộc vận động “ Hai không” để thiết
lập lại môi trường sư phạm với 6 đặc trưng: Trật tự kỷ cương, trung thực, khách quan,
công bằng, tình thương và khuyến khích sáng tạo, hiệu quả.
2, Xây dựng chiến lược phát triển GD đến năm 2020
Cuối năm 2008, bản dự thảo chiến lược phát triển GD 2009-2020 đã đïc ngành GD&ĐT
đưa ra lấy ý kiến rộng rãi của toàn xã hội. Bản dự thảo là sản phẩm của toàn xã hội, là
một cố gắng lớn của ngành GD&ĐT trong việc thiết kế 1 cách khao học ở tầm vó mô một
công cụ quản lý có thể tác động điều khiển nhằm thúc đẩy phát triển của toán hệ thống
GD hướng tới 1 tương lai tươi sáng…
3, Khởi động phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
Ngày 22/7/2008, Bộ GD&ĐT ra chỉ thò về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực”trong các trường PT giai đoạn 2008-201. Nội
dung cụ thể của các phong trào là do các cơ sở tự chọn, phù hợp với điều kiện từng trường
làm cho chất lượng GD được nâng cao lên và có dấu ấn của đòa phương mạnh mẽ, Phong
trào có 4 nội dung chính gồm:
- Xây dựng trường, lớp xanh sạch, đẹp;
- Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với từng lứa tuổi Hs ở mỗi đòa phương, giúp các
em tự tin trong học tập;
- Tổ chức các hoạt động tập thể (hoạt động văn nghệ, thể thao, các trò chơi dân
gian…), rèn luyện kỹ năng sống cho Hs.
- HS tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trò các lòch sử, văn hoá, cách mạng
ở đòa phương.
4, Đánh giá chương trình và sách giáo khoa trên quy mô lớn.
Một cuộc đánh gia ùvề chương trình và sách giáo khoa quy mô lớn đã được thực hiện với sự
tham gia của các giáo viên, cán bộ quản lý trên 64 tỉnh thành, cùng hội giáo chức Việt
Nam, hội khuyến học Viêt Nam và liên hiệp các hội khoa học Việt Nam. Sau 2 tháng triển
khai, đến 15/5/2008 Bộ GD&ĐT đã nhận được 204 báo cáo, ý kiến đánh giá về CT&SGK
của các tập the,å cá nhân…
5, Năm học đẩy mạng ứng dụng công nghệ thông tin
Chỉ thò 55/2008CT- BGD_ĐT về tăng cường giảng dạy, đào tạo và ứng dụng công nghệ
thông tin trong ngành giáo dục giai đoạn 2008-2012…
6, Ban hành Quy đònh về đạo đức nhà giáo và tiếp tục thực hiện cuộc vận “ Mỗi giáo
viên là tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”
Theo quy đònh về đạo đức nhà giáo (do Bộ GD_ĐT ban hành ngày 16/4/2008), đây là cơ
sở để nhà giáo nổ lực tự rèn luyện phù hợp với nghề dạy học được xã hội tôn vinh, đồng
thời là 1 trong những cơ sở để đánh giá, xếp loại và giám sát nhà giáo nhắm xây dưng đội
ngủ nhà giáo có bản lónh chính trò vững vàng, có phẩm chất và lương tâm nghề nghiệp
trong sáng, có tính tích cực học tập, không ngừng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ và
phương pháp sư phạm, có lối sống và cách ứng xử chuẩn mực, thực sự là tấm gương cho
người học noi theo…
7, Hội nghò toàn quốc đầu tiên về chất lượng giáo dục đại học.
8, Đổi mới chương trình các môn lý luận chính trò trình độ đại học, cao đẳng dùng
cho sinh viên khối chuyên ngành Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh
9, Thành lập trường đ học Việt Đức
Ngày 10/9/2008 trường đ học Việt Đức đã khai giảng khoá đầu tiên với 48 sinh viên
ngành điện và xây dựng dân dụng
10, GD Hà nội và một số đòa phương chòu ảnh hưởng bất ngờ của thiên tai .
-------------------------------------O-------------------------------------------
DẠY HỌC ÂM NHẠC THEO CHƯƠNG TRÌNH TIỂU HỌC MỚI (Bài 9)
Câu 1: Những điểm mới trong chương trình âm nhạc:
- Về thời lượng: + CT cũ 32 tiết / 1 năm
+ CT mớiõ 35 tiết / 1 năm
- Về pgân môn: + CT cũ 3 phân môn : Học hát, Tập đọc nhạc, khả năng âm nhạc
+ CT mới chia làm 2 khối lớp :
Khối lớp 1,2,3 chỉ có 2 phân môn: Học hát và khả năng âm nhạc
Khối lớp 4,5 có 3 phân môn: Học hát , Tập đọc nhạc và khả năng âm nhạc
- Số lượng bài hát trong chương trình: + CT cũ : 8 bài
+ CT mới : Lớp 1,2 : 12 bài
Lớp 3,4,5 : 10bài
- Chương trình mới lớp 4,5 không có phân môn âm nhạc thường thứcmà có phần
giới thiệu tác giả, tác phẩm, nghe ca khúc thiếu nhi chọn lọc và nhạc không lời
- Chương trình đã kết hợp vào phần d hát và phần
Câu 2: CT lớp 3 cũ so với Ct mới ( SGK âm nhạc) (SGV)
SGK SGV
- 1 tuần = 1 tiết = 30 phút - 1 tuần = 1 tiết = 35phút
- Cả năm 32 tiết - Cả năm 35 tiết
- 8 bài - 10 bài + bài “Quốc ca”
- Học hát - Học hát
- Tập đọc nhạc - Phát triển khả năng âm nhạc
- Âm nhạc thường thức
Câu3:Dạy học âm nhạc theo hướng phát huy tính tích cực cần chú ý hoạt động sau:
- Giới thiệu bài hát
- Giáo viên hát mẫu
- Hs đọc lời ca
- Tập hát từng câu ngắn
- Liên kết các câu
- n luyện theo tổ, nhóm, cá nhân
- Tập biểu diễn trước lớp
* Các hình thức: +Tập vỗ tay hoặc gõ đệm theo phách, nhòp, tiết tấu lời ca.
+Tổ chức trò chơi âm nhạc
Câu 4: Khi dạy hát Giáo viên thường được sử dụng nhạc cụ thông dụng như: Đàn
phím điêïn tử (Đàn Organ). Kèn phím Men- lê- đi – ôn, Đàn Ghi- ta, Sáo…và các loai
nhạc cụ: Thanh phách, song loan, trống nhỏ.
* Các hoạt động trò chơi: - Vừa hát vừa gõ đệm (vỗ tay )
- Gõ tiết tấu đoán tên bài hát
- Gõ đệm theo nhòp 3
Câu 5: Cả lớp 4,5 việc đọc ghi chép nhạc và TĐN cho HS nên dạy như sau:
a, Phần ghi chép nhạc: Thông qua trò chơi cho HS nhớ tên các nốt nhạcvà hình nốt nhạc
b, Phần thực hành TĐN
- Số lượng 8-9 bài, những bài TĐN này đơn giản
- Khi dạy TĐN Gvcần đánh đàn hoặc đọc thang âm sau đó cho HS làn lược đọc đúng
cao độ, trường độ các bài tập đọc nhạc rồi ghép lời
- Nên kết hợp với những hình thức: đọc cả lớp, nhóm, cá nhân…
-------------------------------------O-------------------------------------------
NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN ÂM NHẠC LỚP 5 MỚI
(Trích Tạp chí : “Dạy và học ngày nay” của Trung ương hội khuyến học Việt Nam)
Năm học 2006-2007 ngành Gd sẽ hoàn thành việc thay sách giaod khoa ở TH giai
đoạn 2002-2007. Sách âm nhạc 5 được biên soạn theo chương trình môn âm nhạc, gồm 3
phân môn( nội dung) là:
Học hát, phát triển khả năng âm nhạc, TĐN. Sách có cấu trúc thống nhất với cuốn âm
nhạc 4đã được triển khai…
* Về phương pháp dạy học :
1, Phương pháp dạy hát: GV cần nắm vững mục tiêu của việc dạy hát, đó là Gd thẫm mỹ
cho HS, cung cấp sơ giản về nghệ thuật âm nhạc thông qua bài hát. Học hát là 1 quá trình
học tập lâu dài để HS biết cách hát tự nhiên, hát đúng giai điệu, lời ca, biết cách lấy hơi,
hát rõ ràng và bước đầu hát diễn cảm. Các em có khả năng trình bày bài hát bằng nhiều
hình thứcđơn ca, song ca, tốp ca, đồng cavà có thể hát kết hợp với các hoạt động gõ đệm
hoặc vận động theo nhạc. Thông qua các bài hát nhằm GD HD tình cảm tốt đẹp, nâng cao
cảm thụ âm nhạc, giúp các am tự tin, yêu đời, có khả năng tham gia các hoạt động ca hát
ở trong và ngoài nhà trường
Với thời lượng khoảng 30-35 phútđể dạy bài hát mới; Quy trình dạy gồm các bước:
b.1- Giới thiệu bài hát
b.2- Đọc lời ca
b.3- Nghe hát mẫu
b.4- Khởi động giọng
b.5- Tập hát từng câu
b.6- Hát cả bài
b.7- Củng cố, kiểm tra
So với cách dạy hát hiện nay trong trường TH quy trình trên có 1 điều chỉnh quan trọng
là việc đọc lời ca cần thực hiện trứơc khi nghe hát mẫu vì:
( b.1- Giới thiệu bài hát) chủ yếu là do GV thực hiện, vì vậy ( b.2- Đọc lời ca) nên để HS
được hoạt động, nhằm phát huy tính tích cực của HS, (b.3- Nghe hát mẫu) đến hoạt động
của GV là hợp lý
- Khi đọc lời ca, GV giải nghóa 1 số từ khó, giúp HS hiểu bài hát khi nghe hát mẫu.
- Khi đọc lời ca, HS được hướng dẫn cách phát âm chuẩn xác, nghe hát mẫu sau đó
là điều kiện để các em kiểm nghiệm về cácg phát âm của mình.
- Khi đọc lời ca, GV thường hướng dẫn các em đọc theo tiết tấu, nghe hát mẫu sau đó
giúp Hs củng cố tiết tấu vừa luyện tập.
- Khi đọc lời ca, đôi khi GV giới thiệu chỗ khó hoặc đăvj điểm riêng của bài hát, HS
sẽ được kiểm nghiệm điều này khi nghe hát mẫu.
2, Phương pháp dạy TĐN: GV cần nắm vững đặc điểm của môn này, đó là giúp HS có
thêm kiến thức, kó năng âm nhạc qua việc nhớ tên các nốt nhạc, nhận thấy mối liên hệ
giữa bản nhạc với âm thanh, giúp các em đọc đúng cao độ và trường độ để diễn tả giai
điệ của bài hát. TĐN còn phát triển tai nghe, cảm thụ âm nhạc.
- Thời lượng để dạy bài TĐN khoảng 20-25 phút; Quy trình dạy gồm các bước:
b.1- Giới thiệu bài TĐN
b.2- Tập nói tên nốt nhạc
b.3- Luyện tập cao độ
b.4- Luyện tập tiết tấub.
b.5- Tập đọc từng câu
b.6- Tập đọc cả bài
b.7- Ghép lời ca
b.8- Củng cố, kiểm tra.
Mối liên hệ giữa luyện tập tiết tấu và TĐN là rất cần thiết. Trong thực tế , 1 số GV
thường bỏ qua luyện tập tiết tấu và luyện tập cao độï để dạy nhạc từng câu. Đây là nguyên
nhân làm HS không nắm vững tiết tấu nên các em thường TĐN hoặc cuốn theo nhòp, sai
nhòp. Trong bước củng cố, GV cần hướng dẫn HS đọc nhạc, ghép lời ca kết hợp gõ phách.
Gõ pgách là cách gõ cơ bản bởi vì:
- Phách là đơn vò đo trường độ trong âm nhạc.
- Khi bắt nhòp và những chỗ ngân dài, Gv cần đếm theo phách.
- Gõ phách là hoạt động rất quen thuộc với Hs
- Gõ phách lá yêu cầu kó năng cao hơn cach gõ khác, vì Hs phải tập thể hiện độ
mạnh, nhẹ của từng phách.
Ngoài ra GV có thể HD HS gõ đệm với 2 âm sắc
3, Phương pháp dạy Phát triển khả năng âm nhạc: Phương pháp dạy 3 dạng bài
a, Giới thiệu nhạc cụ:
- Giúp HS nhận biết được hình dáng, cấu tạo sơ lược về nhạc cụ và âm sắc của nó.
- Thời lượng dạy dạng bài này khoảng 10-15 phút; Quy trình dạy gồm các bước:
b.1- Giới thiệu tên , hình dáng , đặc điểm của nhạc cụ.
b.2- Nghe âm sắc.
b.3- Củng cố.
Nhằm tạo hứng thú cho Hs , GV nên sử dụng tranh ảnh để giới thiệu tên, hình dáng và
đắc điểm của 4 loại nhạc cụ. HD HS đọc tên, giới thiệu diễn biến và âm sắc từng loại
nhạc cụ
Bước củng cố, GV có thể yêu cầu HS xem tranhđể giới thiệu từng nhạc cụ hoặc tổ chức
trò chơi, VD: HS nhắm mắt, nghe âm sắc đoán tên nhạc cụ, HS lên mmo phỏng tư thế biểu
diễn nhạc cụ đó.
b, Dạng bài nghe nhạc:
Có tác dụng tốt để GD thẩm mỹ, tuy nhiên với thời lượng hạn chế, dạy nghe nhạc ở lớp 5
chỉ đặc ra mục tiêu là bổ sung hiểu biế tcủa HS về tác phẩm âm nhạc, Gd thò hiếu âm
nhạc lành mạnh phát huy trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của HS; Quy trình dạy
gồm các bước:
b.1- Giới thiệu khái quát về câu chuyện
b.2- Kể chuyện theo tranh minh hoạ
b.3- Củng cố nộâi dung
b.4- HS tập kể chuyện
b.5- GD thái độ
b.6- Nghe nhạc
Chuẩn bò tranh minh hoạ cho câu chuyện không phải là việc dễ thực hiện với GV dạy âm
nhạc. Nếu không có tranh, GV có thể kể chuyện rồi phát huy trí tưởng tượng của HS bằng
cách yêu cầu mỗi tổ vẽ 1 bức tranh minh hoạ (đơn giản) cho nội dung từng đoạn trong câu
chuyện
Để củng cố nôi dung, Gv nên đặt 1 vài câu hỏi, VD:
- Có bao nhiêu nhân vật trong câu chuyện?
- Nhân vật chính trong chuyện là ai?
- Đặc điểm tính cách từng nhân vật?
- Em yêu nhân vật nào, ghét nhân vật nào?
- m nhạc có vai trò gì trong chuyện?
- Nói lên cảm nhận về câu chuyện?
Nghe nhạc là hoạt động đặc trưng trong dạng bài kể chuyện âm nhạc . Khi kể chuyện
“Khúc nhạc dưới trăng” HS cần nghe được trích đoạn sô nát ánh trăng của Bét – tô -
ven….
-------------------------------------O------------------------------------------
MỘT SỐÙ YÊU CẦU CHUNG ĐỐI VỚI ÂM NHẠC LỚP 5 (Tạp chí GD 22)
Môn âm nhạc lớp 5 được thừa kế bắng nhận xét của lớp 1,2,3,4 với các nội dung: Học
hát, TĐN, và phát triển khả năng âm nhạc. Khi đánh giá GV cần bám sát 2 nội dung chính
là : Hát và TĐN với 10 nhận xét được chia làm 2 kì (mỗi kì 5 nhận xét):
- Đánh giá thường xuyên ở tất cả các tiết học âm nhạc theo tổ, nhóm, cá nhân qua
mỗi bài hát, mỗi bài TĐN và kết hợp với các hoạt động khác.
- Đối với HS kết quả học tậpđã được khẳng đònh qua đánh giá thường xuyên thì
không nhất thiết phải tiến hành đánh giá đònh kì.
- Đánh giá đònh kì chỉ dành cho những Hs đặc biệt : Khuyết tật, sức học thất thường
không ổn đònh đẫ được đánh giá thường xuyên nhiều lần nhưng chưa đạt yêu cầu.
- GV đánh giá kết quả học tập của Hs phải căn cứ vào sự tiến bộ từng bước, không
nên yêu cầu quá cao, quá nghiêm khắc như đánh giá HS ở các trườnắnng khiếu.
- m nhạc phải đem đén niềm vui cho các em trong học tập. GV cần động viên, khích
lệ HS để HS có hào hứng tham gia học tập bộ môn.
- Khi đánh giá Hs GV cần bám sát theo nhũng nội dung:
+ Hát: Hatù đúng giai điệu và lời ca, biết thể hiện tình cảm bài hát, kết hợp với các
hoạt động
+ TĐN : Biết đọc đúng cao độ và trường độ, ghép được lời ca
+ Phát triển khả năng âm nhạc: Nghe, biết tóm tắc nội dung câu chuyện, phân biệt
được ca khúc thiếu nhi chọn lọc, dân ca các vùng miền hoặc trích đoạn nhạc
không lời, nhận biết và gọi tên nhạc cụ Phương Tây.
-------------------------------------O------------------------------------------
MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP - NỘI DUNG DẠY HỌC
MÔN ÂM NHẠC LỚP 1.
I/ Giới thiệu về chương trình:
1/ Tập hát
2/ Phát triển khả năng nghe nhạc.
II/ Những điểm khác nhau cơ bản giữa chương trình âm nhạc mới và cũ ở TH:
1/ Ở bậc TH
Nội dung - Chương trình Cũ Mới
- Tên môn học
- Chương trình áp dụng
- Tên bài soạn
- Thời lượng
- Số bài hát
- Hát nhạc
- 2 loại
- Giáo án
- 30-40 phút
- 40 bài
- Âm nhạc
- 1 loại
- Kế hoạch bài học
- Trung bình 35 phút
- 60 bài
2/ Ở lớp 1
Nội dung - Chương trình Cũ Mới
- Số bài hát
- Nhạc lý
- Thường thức
- Âm nhạc
- Phương pháp
- Đánh giá
- Sách
- 8 bài
- Đô- Mi- Son- Đố
- Nhiều bài
- Phương pháp đóng
- Thang điểm 10
- 2 loại : GV, HS
- 12 bài
- Không có
- 1 bài
- Phương pháp mở
- Hoàn thành- chưa h/t
- 1 loại sách
III/ Giới thiệu về sách
1- Quê hương tươi đẹp
2- Mời bạn vui múa ca
3- Tìm bạn thân
4- Lý cây xanh
5- Đàn gà con
6- Sắp đến tết rồi
7- Bầu trời xanh
8- Tập tầm vông
9- Quả
10-Hoà bình cho bé
11-Đi tới trường
12-Năm ngón tay ngoan
IV/ Những hướng dẫn cụ thể từng tiết học: Toàn bộ chương trình gồm 12 bài hát,
những bài hát gần gũi với quê hương, các bài hát có giai điệu đơn giản dễ thuộc, dễ nhớ,