Giáo án Lịch sử 8 bài 9: Ấn Độ thế kỉ 18 đầu thế kỉ 20

Bài: 9
ẤN ĐỘ THẾ KỈ XVIII- ĐẦU THẾ KỈ XX
A. Mục tiêu bài học:
- Kiến thức : Học sinh nắm được:
+ Sự thống trị của thực dân Anh ở Ấn Độ cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX là nguyên
nhân thúc đẩy phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở nước nầy ngày càng phát
triển mạnh mẽ.
+ Sự phát triễn của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc chống thực dân Anh
của nhân dân Ấn Độ và điển hình là khởi nghĩa Xi-pay, khởi nghĩa Bom bay và
hoạt động của Đảng Quốc Đại, của giai cấp tư sản Ấn Độ.
- Tư tưởng :
+ Bồi dưỡng lòng căm thù đối với sự thống trị dã man,tàn bạo của thực dân Anh
đối với nhân dân Ấn Độ.
+ Biểu lộ sự cảm thông và lòng khâm phục cuộc đấu tranh của nhân dân Ấn Độ
chống chủ nghĩa đế quốc.
- Kỹ năng :
+ Bước đầu phân biệt được các khái niệm "cấp tiến" và "ôn hoà" đánh giá được vai
trò của giai cấp tư sản Ấn Độ trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
+ Biết đọc và sử dụng bản đồ Ấn Độ để trình các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu.
B. Phương tiện dạy học:
- Bản đồ phong trào cách mạng ở Ấn Độ cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX.
- Bảng thống kê xuất khẩu lương thực và số người chết đói ở Ấn Độ.
- Bảng niên biểu về phong trào chống Anh của nhân dân Ấn Độ từ giữa thế kỉ
XIX đầu thế kỉ XX
C. Phương pháp :
- Đàm thoại . Phân tích, thảo luận , trực quan , trắc nghiệm ....
D.Tiến trình dạy học:
I. Ổn định tổ chức: (1’)
II. Kiểm tra bài cũ: (5’)
? Hãy nêu những thành tựu chủ yếu về kĩ thuật của thế kỉ XVIII và thế kỉ XIX?
? Những tiến bộ của khoa học tự nhiên và khoa học xã hội ?

* Trả lời : Học sinh trả lời theo sự chuẩn bị, GV nhận xét cho điểm .
III. Bài mới: (35’) GV dùng bản đồ để giới thiệu :
Đây là một đất nước rộng lớn, đông dân, tài nguyên phong phú, có truyền thống
văn hoá lâu đời, là nơi phát sinh ra nhiều tôn giáo lớn. Năm 1498 Va-xcô-dga-ma
đã tìm tới được Ấn Độ, từ đó các nước phương Tây xâm nhập vào nước này, chúng
đã thực hiện chính sách thống trị trên đất Ấn Độ ra sao ? và cuộc đấu tranh giải


phóng dân tộc của nhân dân Ấn Độ diễn ra như thế nào? Nội dung bài học hôm nay
sẽ giúp chúng ta giải quyết những vấn đề trên.
Hoạt động dạy và học

Nội dung ghi bảng

* Hoạt động 1: (15’) GV: Từ thế kỉ XIV, tư bản
phương Tây đã từng bước xâm nhập vào châu
Á, đặc biệt ở Ấn Độ.
? Vì sao thực dân phương Tây, nhất là Anh,
Pháp lại giành Ấn Độ?
HS: Là nước đất rộng người đông, tài nguyên
phong phú, có truyền thống văn hoá lâu đời, là
miếng mồi ngon chúng không thể bỏ qua.
? Thực dân Anh đã đẩy mạnh xâm lược Ấn Độ
như thế nào? Kết quả?
HS: Dựa vào giai đoạn đầu SGK trang 56.
GV treo bảng thống kê (bảng phụ) cho HS quan
sát.
? Qua bảng thống kê trên, em có nhận xét gì về
chính sách thống trị của Anh?
HS: Giá trị xuất khẩu của Ấn Độ tăng nhanh tỉ

lệ thuận với số người chết đói ngày càng tăng
Anh chỉ chú ý tăng cường vơ vét lương thực
xuất khẩu kiếm lợi mà không quan tâm đến
cuộc sống của nhân dân Ấn Độ.
GV: Phân tích, làm rõ chính sách vơ vét, bót lọt
tàn bạo của Anh (vơ vét tài nguyên, lương thực,
tăng thuế) và thủ đoạn thống trị thâm độc(chính
sách chia để trị gây hẳn thù tôn giáo, dân tộc,
thực hiện chính sách ngu dân để dễ bề cai trị...)
Đây là chính thống trị hết sức tàn bạo.
? Chính sách thống trị của Anh đã gây những
hậu quả gì cho xã hội và nhân dân Ấn Độ?
HS:- Đất nước ngày càng lạc hậu, xã hội bị kìm
hãm không phát triển được.
Đời sống nhân dân lâm vào cảnh bần cùng, chết
đói hàng loạt.
GV phân tích thêm: Nền kinh tế nông nghiệp,
thủ công nghiệp suy sụp. Các tầng lớp nhân dân
lâm vào tình trạng bần cùng, chết đói hàng loạt.

I. Sự xâm lược và chính sách
thống trị của Anh:
- Đầu thế kỉ XVIII, Ấn Độ trở thành
thuộc địa của Anh.

- Chúng thi hành chính sách vơ vét
tàn bạo.
- Nhân dân Ấn Độ mâu thuẩn với
thực dân Anh cho nên dẫn đến
phong trào đấu tranh giải phóng dân

tộc .

- Hậu quả: Đất nước ngày càng lạc
hậu .
Đời sống nhân dân lâm vào cảnh
bần , cùng chết đói hàng loạt.


Nền văn minh lâu đời của Ấn Độ bị phá hoại
nghiêm trọng mâu thuẩn xã hội càng trở nên
gay gắt.
* Hoạt động 2: (20’)
? Xã hội Ấn Độ nảy sinh những mâu thuẫn
nào?
HS: Mâu thuẫn giữa nhân dân Ấn Độ với thực
dân Anh.
GV kết luận: Sự thống trị tàn bạo của thực dân
Anh dẫn đến mâu thuẫn giữa các tầng lớp nhân
dân Ấn Độ với thực dân Anh trở nên gay gắt, đã
thúc đẩy phong trào đấu tranh giải phóng dân
tộc.
GV treo lược đồ Ấn Độ.
? Vì sao cuộc khởi nghĩa bùng nổ?
- Sự bất mãn của binh lính Ấn Độ trong quân
đội Anh.
? Theo em đó có phải là nguyên nhân chính để
cuộc khởi nghĩa nổ ra hay còn nguyên nhân nào
khác?
HS: Nguyên nhân chủ yếu là do sự xâm lược và
sự thống trị tàn bạo của thưc dân Anh.

? Vì sao gọi là cuộc khởi nghĩa Xi-pay?
- Xi-pay là tên gọi của những đội quân nước Ấn
Độ đánh thuê cho đế quốc Anh. Họ là những
người nghèo khổ đi lính để kiếm sống nên gọi
là khởi nghĩa Xi-pay.
GV dùng hình 41 SGK làm rõ tinh thần chiến
đấu của nhân dân và binh lính.
? Vì sao có thể gọi cuộc khởi nghĩa Xi-pay là
cuộc khởi nghĩa dân tộc?
HS thảo luận làm rõ: Từ binh lính khởi nghĩa đã
lôi cuốn đông đảo tầng lớp nhân dân tham gia
từ một địa phương, khởi nghĩa lan rộng giải
phóng được nhiều nơi.
? Cuộc khởi nghĩa có ý nghĩa như thế nào?
- Tiêu biểu cho tinh thần bất khuất ,chống chủ
nghĩa thực dân, giải phóng dân tộc của nhân
dân Ấn Độ.
? Vì sao khởi nghĩa Xi-pay bị thất bại?

II. Phong trào đấu tranh giải
phóng dân tộc của nhân dân Ấn
Độ:
a. Khởi nghĩa Xi-pay (1857-1859):
- Mở đầu cho phong trào giải phóng
dân tộc.

- Diễn biến : SGK.

- Ý nghĩa: Tiêu biểu cho tinh thần
bất khuất ,chống chủ nghĩa thực dân

,giải phóng dân tộc của nhân dân
Ấn Độ.


- Vì lãnh đạo cuộc khởi nghĩa là phần tử quý
tộc, phong kiến vừa thiếu khả năng và tinh thần
chiến đấu vừa dể dao động.Nhân dân chưa kết
thành một khối thống nhất, thiếu vũ khí,không
có người chỉ huy giỏi.
? Đảng Quốc đại được thành lập nhằm mục
đích gì?
- Mục đích giành quyền tự chủ, phát triển kinh
tế dân tộc.
? Hoạt động của đẩng Quốc đại cuối thế kỉ XIX
đầu thế kỉ XX có những điểm nào đáng chú ý?
- Phân hoá thành hai phái "ôn hoà " và "cấp
tiến".
GV giải thích rõ điểm khác cơ bản trong đường
lối,chủ trương hoạt động của hai phái.
GV: Nhấn mạnh:Trong hoàn cảnh Ấn Độ lúc đó
thì giai cấp tư sán là lực lượng tiên tiến đứng ra
tổ chức lãnh đạo phong trào giải phóng dân tộc.
- Đầu thế kỉ XX phong trào đấu tranh của công
nhân và nông dân Ấn Độ lên cao, mạnh mẽ, tiêu
biểu là cuộc khởi nghĩa Bom-bay.
Giáo viên : Trường thuật những nét chính của
cuôc khởi nghĩa
? Nét mới của phong trào đấu tranh đầu thế kỉ
XX là gì?
- Giai cấp công nhân tham gia ngày càng đông,

có tổ chức, thể hiện tính giai cấp ngày càng cao.
GV:Trong phong trào giải phóng dân tộc Ấn Độ
đầu thế kỉ XX ,cuộc khởi nghĩa Bom-bay là sự
kiện quan trọng nhất , đây là cuộc chiến tranh
chính trị lớn đầu tiên của giai cấp vô sản Ấn
Độ.
GV: Kết luận: Từ giữa thế kỉ XIX đầu thế kỉ
XX phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc Ấn
Độ phát triển mạnh mẽ .Tuy thất bại ,phong trào
đặt cơ sở cho những thắng lợi về sau.

b. Đảng Quốc đại của giai cấp tư
sản:
- Trong hoàn cảnh Ấn Độ lúc đó thì
giai cấp tư sán là lực lượng tiên tiến
đứng ra tổ chức lãnh đạo phong
trào giải phóng dân tộc.
- Đầu thế kỉ XX phong trào đấu
tranh của công nhân và nông dân Ấn
Độ lên cao,mạnh mẽ, tiêu biểu là
cuộc khởi nghĩa Bom-bay.

c. Khởi nghĩa Bom-bay 1908 đỉnh
cao của phong trào giải phóng dân
tộc Ấn Độ đầu thế kỉ XX.

IV. Củng cố: (3’) - Nhắc lại những hậu quả thống trị của Anh ở Ấn Độ?
- Lập bảng niên biểu về phong trào chống Anh ở Ấn Độ giửa thế kỉ
XIX đầu thế kỉ XX.

V. Dặn dò: (1’) Học bài và về xem lại các bài đã học để tiết sau làm bài kiểm tra 1
tiết.
E. Rút kinh nghiệm:
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………..