Giáo án Lịch sử 9 bài 24: Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945 1946)

BÀI 24 : CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH
QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN ( 1945 – 1946 )
A/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1/ Về kiến thức : Cung cấp cho học sinh những hiểu biết về
- Thuận lợi cơ bản, khó khăn to lớn của nước ta trong những năm đầu độc lập
- Sự lãnh đạo của Đảng đứng đầu là CT Hồ Chí Minh đãphát huy thuận lợi khắc phục khó
khăn , Thực hiện các biện pháp xây dựng chính quyền
- Sách lược đấu tranh chống giặc ngoại xâm, nội phản bảo vệ chính quyền.
2/ Về Tư tưởng :
- Bồi dưỡng cho học sinh lòng yêu nước tinh thần cách mạng , niềm tin vào sự lãnh đạo
của Đảng, niềm tự hào dân tộc
3/ Về kỹ năng :
- Rèn kỹ năng phân tích, đánh giá tình hình nước ta sau cach mạng và nhiệm vụ cấp bách ,
trước mắt trong những năm đầu độc lập .
B/ ĐỒ DÙNG PHƯƠNG TIỆN:
- Tranh ảnh về phong trào diệt giặc đói, phong trào diệt giặc dốt. tài liệu tham khảo
C/ HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
I/ Kiểm tra bài cũ : Câu hỏi phần bài tập và câu hỏi tiết 28 )
II/ Giới thiệu bài mới :
Sau cách mạng nước ta đứng trước một khó khăn lớn “ngàn cân treo sợi sợi tóc ” Đảng
vàCT HCM đã từng bước khắc phục khó khăn , xây dựng chính quyền cách mạng .vậy
những khó khăn đó là gì ? Đảng và Bác Hồ đã có những biện pháp gì để giải quyết những
khó khăn đó ? ta tìm hiểu qua bài 24.
III/ Dạy và học bài mới :
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG GHI BÀI
-Giáo viên tóm tắt sơ về sự thuận lợi của Cách I/ Tình hình nước ta sau cách mạng tháng
mạng tháng tám.
tám
1) Sau cách mạng tháng támnước ta có
a/ Khó khăn :

những hkó khăn và thuận lợi gì?
* Chính trị :
-Học sinh đọc SGK toàn bộ.
- Miền Bắc có 20 vạn quân tưởng
2) Trình bày những khó khăn của nước ta
- Miền Nam : Quân Anh mở đường cho quân
sau CM?
Pháp trở lại xâm lược
Về an ninh-quốc phòng.
* Kinh tế :
Về kinh tếá-chính trị.
- Nghèo nàn, lạc hậu ,nạn đói ngày càng
Về văn hóa-xã hội.
nghiêm trọng.
-Gv phân tích thêm về Anh và Tưởng ở miền
- Sản xuất đình đốn , hàng hoá khan hiếm, giá
bắc. Nền độc lập bị đe dọa.
cả tăng . Tài chính trống rỗng
- phân tích hậu quảcủa chiến tranh hạn hán đối * Văn hoá xã hội :
với nền kinh tế NN-CN Việt nam?
- 90% dân số mù chữ, tệ nạn xã hội tràn lan
-hậu quả nặng nề mà PK để lại.giải thích “ngàn b/ Thuận lợi :Đất nước đã độc lập
cân treo sợi tóc”.
3) VN có những thuận lợi gì nhất định?
(nhân dân đã dành quyền làm chủ,tích cực xây
dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng


Thế giới liên xô và lực lượng dân chủ đã chiến II/ Bước đầu xây dựng chế độ mới :
thắng phát xít cổ vũ cho nhân dân ta)

- Ngày 8/9 /1945 công bố lệnh tổng tuyển cử
- GV kết luận và chuyển mục 2.
- Ngày 6/1/1946 Tổng tuyên cử được tổ chức
4) Đảng và chính phủ đã tiến hành những
- Ngày 2/3/1946 QH họp phiên đầu lập dự thảo
biện pháp gì để kiện toàn chính quyền cách
Hiến pháp thông qua danh sách CP Liên hiệp
mạng.
kháng chiến do HCM đứng đầu.
-Hs đọc SGK.
- Bầu cử HĐND và UBND các cấp
- GV giải thích tranh 41 và một số tranh ảnh
- Ngày 29/5/1946 Hội LH QD Việt Nam TL
liên quan đến bầu cử khóa 1.
( HLViệt )
5) Để xây dựng một chính quyền nhà nước
* Kết quả : Bộ máy chính quyền dân chủ nhân
vững mạnh thì công việc đầu tiên nhân dân
dân được củng cố, kiện toàn.
ta phải làm là gì?
III/ Diệt giặc đói , giặc dốt và giải quyết khó
6 ) để giẩi quyết những khó khăn trước mắt khăn về tài chính :
Đảng và chính phủ ta đã có những biện
* Diệt “ Giặc đói ”:lập hủ gạo cứu đói, tổ chức
pháp gì?
“Ngày đồng tâm”,đẩy mạnh tăng gia sản xuất,
- Hs đọc phần diệt giặèc dốt.
phát động phong trào thi đua sản xuất chia lại
7)biện pháp diệt giặc dốt đã đạt được
ruộng đất, giảm tô, bãi bỏ thuế .

những kết quả gì?
=> Nạn đói bị đẩy lùi.
-giải thích tranh 12.
* Diệt “giặc dốt”: 8/9/45 hồ chủ tịch ký sắc
8).Để xóa nạn mù chữ Hồ Chủ Tịch đã có
lệnh thành lập cơ quan bình dân học vụ, xóa
những biện pháp gì? Kết quả thực hiện?
nạn mù chữ, đổi mới phương pháp giáo dục.
9)việc phát hành tiền giấy có ý nghĩa gì?
* Tài chính :Kêu gọi tự nguyện xây dựng “quỹ
10)Thảo luận: Em hãy cho biết những kết quả độc lập”, “tuần lễ vàng”
mà Đảng và chính phủ đã đạt đướcẽ có ý nghĩa -31/1/46 phát hành tiền VN.
gì trong giai đoạn tiếp theo của CMVN?
-23/11/46 tiền VN được lưu hành.
III/Sơ kết-Củng cố:
Sau cách mạng nước ta đứng trước những khó khăn lơn nhưng Đảng và Bác Hồ đã thực hiện
nhiều biện pháp tích cực; khẩn trương , đẩy lùi đựơc nạn đói , nạn dốt , xây dựng được chính
quyền cách mạng ,chuẩn bị đối phó với giặc ngoại xâm.
IV /Câu hỏi vàbài tập :
1/ Những biện pháp giải quyết những khó khăn của Đảng ta ? Ý nghĩa ?
2/ Vì sao nói “ Giặc đói ; “Giặc dốt ”là bạn đồng minh của giặc ngoại xâm ?

BÀI 24: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN
DÂN CHỦ NHÂN DÂN(1945-1946)(TT)
A/ MỤC TIÊU BÀI HỌC:
xem mục tiêu tiết 20.
B/ĐỒ DÙNG PHƯƠNG TIỆN:
-Tranh ảnh
-Tư liệu về cuộc đấu tranh chống Pháp và Tưởng năm 1945 - 1946
-ND HĐ sơ bộ.

C/HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:


I/ Kiểm tra bài cũ:
1/Nêu những biện pháp xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân, khắc phục khó khăn của đảng
sau CMT8?
2/Ýù nghĩa của những thành quả đó đối với CMVN?
II/Giới thiệu bài mới:
-Tóm tắt bài cũ chuyển sang bài mới.
III/DaÏy và học bài mới:
-Giáo viên giới thiệu dã tâm củaPháp khi
Nhật đầu hàng đồng minh? Chúng đã có kế
hoạch rất sớm?
1 )Pháp tiến hành đánh chiếm nam bộ lần
thứ hai như thế nào?
-HS đọc SGK “từ đầu…… nam trung bộ”
2 ) Pháp vào Việt Nam dươiù danh nghĩa
của ai?
3) Nhân dân ta đã chống lại sự xâm lược
của Pháp như thế nào?
-Hs đọc đoạn chữ nhỏ.
-Gv phân tích thêm.
4) Đảng, chính phủ và cảø nước đã có
thái độ như thế nào trước hành động xâm
lược của Pháp?
-Gv giới thiệu tranh 44.
5)Vì sao Pháp lại đánh chiếm nam bộ
trước tiên?
6 )Trong lúc nhân dân miền nam đang
chống Pháp, nhân dân miền Bắc phải đối

phó với ai?
7) Để đối phó với Tưởng và tay sai chính
phủ ta đã có những biện pháp gì?
-Hs đọc SGK từ “Nhằm hạn chế…. Hết”
8).Em có nhận xét gì về chủ trương đối
phó của ta với Tưởng và bọn tay sai?

IV/ Nhân dân nam bộ kháng chiến chống thực
dân pháp xâm lược trở lại:
*Pháp:
-Đêm 22 rạng 23/9/1945 đánh úp trụ sở UBND
Nam bộ, cơ quan tự vệ thành phố Sài Gòn
-10/1945 phá vòng vây xung quanh Sài Gòn đánh
chiếm các tỉnh Nam bộ và Nam Trung bộ.
*Nhân dân nam bộ kháng chiến: (SGK)
- Nhân dân anh dũng đánh trả bọn xâm lược bằng
mọi hình thức và mọi thứ vũ khí.
- Trung ương đảng, Chính phủ, chủ tịch Hồ Chí
Minh phát động phong trào ủng hộ nam bộ kháng
chiến.
- Nhân dân miền bắc, miền trung ra sức ủng hộ
đồng bào Nam Bộ:người, quần áo, thuốc…

V/ Đấu tranh chông quân Tưởng và bọn phản
cách mạng?
*Thái độ của Tưởng ( SGK)
*Biêïn pháp đối phó của ta:
- Nhân nhượng cho chúng một số quyền lợi về
kinh tế, hạn chế phá hoại của bọn tay sai.
- Mặt khác trấn áp bọn phản cách mạng, giam giữ

những phần tử chống đối lập tòa án quân sự để
trừng trị bọn phản cách mạng….

VI/ Hiệp định sơ bộ(6/3/1946) và Tạm ước Việt
9)Vì sao chính phủ ta phải kí hiệp định sơ – Pháp(14/9/1946):
bộ với Pháp 6/3/1946?
*Hiệp định sơ bộ:
-Hs đọc SGK và trả lời.
-28/2/1946 Tưởng và Pháp ký hiệp ước Hoa Pháp
thỏa thuận Pháp ra Bắc thay Tưởng.
-Ta chủ động tạm hòa hoãn với Pháp để đuổi 20
vạn quân Tưởng, tranh thủ thời gian chuẩn bị cho
10) Nội dung chính của hiệp định sơ bộ?
cuộc chiến tranh sau này. HCT kí hiệp định.
-Hs đọc và học SGK
-Nội dung(SGK)


11) Vì sao ta phải kí tạm ước?
Thảo luận: Trình bày sự khác nhau trong
chủ trương của Chính phủ ta với Pháp và
Tưởng trước và sau khi kí hiệp định sơ bộ
6/3/1946?

*Tạm ước 14/9/1946:
-Sau khi kí hiệp định Pháp vẫn gây xung đột vũ
trang ở Nam Bộ,tăng cường khiêu khích, nguy cơ
chiến tranh xảy ra. Chủ tịch HCM kí tạm ước với
Pháp ngày 14/9/1946.
-Nội dung(SGK)

*Ý nghĩa: Ta có thời gian xây dựng lực lượng,
củng cố lực lượng chuẩn bị cho kháng chiến
chống Pháp.

IV/ Sơ kết bài :
V/ Câu hỏi và bài tập:
- Lập niên biểu về những sự kiện sau CMT8 đến14/9/1946