UNG THƯ GAN NGUYÊN PHÁT
PGS TRẦN VĂN HUY
PHÂN LOẠI- THUẬT NGỮ
• UNG THƯ BiỂU MÔ TẾ BÀO GAN (HCC)
• UNG THƯ BiỂU MÔ ĐƯỜNG MẬT (CCC)
• UNG THƯ NGUYÊN BÀO GAN
(HEPATOBLASTOMA)
• ...
HEPATOCELLULAR CARCINOMA (HCC)
BỆNH NGUYÊN
•
•
•
•
•
Thường gặp:
VIÊM GAN B MẠN
VIÊM GAN C MẠN
BỆNH GAN DO RƯỢU
VIÊM GAN MỠ (NASH)
CÁC NGUYÊN NHÂN KHÁC
•
•
•
•
•
AFLATOXINE
ĐỘC CHẤT
CẢN QUANG
KÝ SINH TRÙNG
BỆNH CHUYỂN HÓA
LÂM SÀNG
• Ít triệu chứng, tiến triển thầm lặng
• Khi có triệu chứng: thường là gđ muộn
• Cần có chiến lược sàng lọc để CĐ sớm
CƠ NĂNG
• Đau HSP: mơ hồ, cảm giác nặng tức, nếu đau
nhiều (hoại tử hoặc xuất huyết trong u)
• Chán ăn
• Sụt cân
• Vàng da
• Đau bụng
• XHTH
• Sốt
• ...
TRONG THỰC TẾ!
• Rất nhiều trường hợp hầu như ko có triệu
chứng hoặc rất mơ hồ !!!
• Triệu chứng điển hình # QUÁ MUỘN
THỰC THỂ
• Gan lớn:
– Cứng
– Bờ không đều
– Bề mặt lổn nhổn
– Tiếng thổi bề mặt...
• Báng
• Trc di căn (màng bụng, xương , phổi...)
CẬN LÂM SÀNG
• HC suy gan (giảm albumin, giảm tỷ
prothrombin, tăng bili...): thường ở gđ muộn
(U > ¾ V gan) /K gan trên nền xơ gan
• SGOT/SGPT > 1
• LDH
• ...
CHỈ ĐiỂM UNG THƯ
•
•
•
•
•
AFP
DCP (DESCARBOXY PROTHROMBINE)
AFU (ALPHA FUCOSIDASE)
LƯU Ý:
AFP:
– Không đặc hiệu cho HCC
– Không có giá trị chẩn đoán
– Chỉ giúp sàng lọc
CĐHA
•
•
•
•
•
•
Siêu âm
CT-Scan
MRI
Chụp động mạch gan
PET-CT
...
SIÊU ÂM
• Nodule:
– Tăng sinh mạch
– Viền giảm âm quanh u (Rim sign)
– Dấu xô đẩy (bending sign)
– Huyết khối TM cửa
SIÊU ÂM
TẾ BÀO HỌC/MÔ BỆNH HỌC
• Chọc hút kim nhỏ làm tế bào học (FNA): có giá
trị thực tế
• Sinh thiết: chính xác, nguy cơ chảy máu
PHÂN GIAI ĐOẠN
•
•
•
•
•
•
Child-Pugh
Okuda
CLIP
BCLL
TNM
...
LÀM THẾ NÀO ĐỂ CĐ SỚM?
•
•
•
•
SÀNG LỌC
Sàng lọc cho ai
Sàng lọc bằng cách nào
Sàng lọc bao lâu ?
AI ?
•
•
•
•
•
Có yếu tố nguy cơ:
Viêm gan B mạn
Viêm gan C
Viêm gan rượu
Xơ gan…
BẰNG CÁCH NÀO ?
• Siêu âm bụng
• AFP
• Mỗi 6 tháng
ĐIỀU TRỊ
• NGOẠI KHOA
– Cắt thùy/phân thùy
– Ghép gan
KHÔNG NGOẠI KHOA
•
•
•
•
•
Tiêm cồn tuyệt đối vào u
Đốt bằng sóng cao tầng (RFA)
Hóa tắc mạch (TACE, TOCE)
Phóng xạ
Hóa liệu pháp
PEI:
PERCUTANEOUS ETHANOL INJECTION
PEI-BEFORE & AFTER
TACE 3
RADIOFREQUENCY ABLATION