Hoàn thiện công tác quản lý rủi ro về xuất nhập khẩu tại cục hải quan tỉnh quảng ngãi

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG

NGUYỄN THỊ MAI PHƯƠNG

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỦI RO VỀ
XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CỤC HẢI QUAN TỈNH QUẢNG NGÃI

LUẬN VĂN THẠC SĨ

KHÁNH HÒA - 2019



BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG

NGUYỄN THỊ MAI PHƯƠNG

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỦI RO VỀ
XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CỤC HẢI QUAN TỈNH QUẢNG NGÃI
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Ngành:

Quản lý kinh tế

Mã số:

8340410

Quyết định giao đề tài:

389/QĐ-ĐHNT ngày 11/4/2018

Quyết định thành lập hội đồng:

1528/QĐ-ĐHNT ngày 26/12/2018

Ngày bảo vệ:

10/1/2019

Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS HỒ HUY TỰU
Chủ tịch Hội Đồng:
TS. NGUYỄN VĂN NGỌC
Phòng Đào tạo Sau Đại học:

KHÁNH HÒA - 2019



LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan mọi kết quả của đề tài: “Hoàn thiện công tác quản lý rủi ro về
xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi” là công trình nghiên cứu của cá
nhân tôi và chưa từng được công bố trong bất cứ công trình khoa học nào khác cho tới
thời điểm này.
Khánh Hòa, tháng 1 năm 2019
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Mai Phương

iii


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cám ơn các thầy cô trường Đại học Nha trang, đặc biệt là
Khoa Kinh Doanh Thương Mại đã dạy dỗ và truyền đạt cho tôi những kiến thức quý
báu làm nền tảng cho việc thực hiện luận văn này.
Tôi đặc biệt cám ơn PGS.TS. Hồ Huy Tựu đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo để tôi
có thể hoàn tất luận văn cao học này.
Tôi cũng xin chân thành cám ơn tất cả bạn bè, đồng nghiệp và những người đã
giúp tôi trả lời bảng câu hỏi khảo sát làm nguồn dữ liệu cho việc phân tích và cho ra
kết quả nghiên cứu của luận văn cao học này.
Cuối cùng, tôi hết lòng biết ơn đến những người thân trong gia đình đã động
viên và tạo động lực để tôi hoàn thành luận văn này một cách tốt đẹp.
Khánh Hòa, tháng 1 năm 2019
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Mai Phương

iv


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN.......................................................................................................... iii
LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................iv
MỤC LỤC .......................................................................................................................v
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................................ix
DANH MỤC CÁC BẢNG ..............................................................................................x
DANH MỤC CÁC HÌNH ..............................................................................................xi

TRÍCH YẾU LUẬN VĂN ........................................................................................... xii
MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN ..................................................................................7
1.1. Khái niệm về rủi ro và quản lý rủi ro ....................................................................... 7
1.1.1. Khái niệm rủi ro..................................................................................................... 7
1.1.2. Rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan ........................................................... 8
1.1.3. Khái niệm về quản lý rủi ro ...................................................................................9
1.1.4. Quy trình thực hiện và áp dụng quản lý rủi ro ....................................................10
1.2. Quản lý rủi ro hải quan ........................................................................................... 14
1.2.1. Quản lý rủi ro hải quan ........................................................................................14
1.2.2. Chủ thể quản lý rủi ro hải quan ...........................................................................14
1.2.3. Nguyên tắc quản lý rủi ro hải quan .....................................................................15
1.2.4. Áp dụng quản lý rủi ro trong các hoạt động nghiệp vụ hải quan ........................16
1.2.5. Đo lường, đánh giá tuân thủ trong hoạt động nghiệp vụ hải quan ......................17
1.2.6. Đo lường, đánh giá rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan ..........................21
1.2.7. Quản lý hồ sơ rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan...................................22
1.3. Thu thập, xử lý thông tin quản lý rủi ro hải quan................................................... 29
1.3.1. Thông tin quản lý rủi ro hải quan ........................................................................29
1.3.2. Quy trình thu thập, xử lý thông tin quản lý rủi ro ...............................................30
1.4. Kinh nghiệm QLRR trong thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu...... 33
v


1.4.1 Kinh nghiệm quản lý rủi ro của Cục Hải quan Hải Phòng................................... 33
1.4.2. Kinh nghiệm quản lý rủi ro của Cục Hải quan Quảng Bình ............................... 34
1.4.3. Bài học kinh nghiệm cho Hải quan Việt Nam nói chung và Cục Hải quan Quảng
Ngãi nói riêng................................................................................................................37
Tóm lược Chương 1 ......................................................................................................38
CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TRONG THỦ
TỤC XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CỤC HẢI QUAN TỈNH QUẢNG NGÃI................39

2.1. Khái quát về Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi......................................................... 39
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển....................................................................... 39
2.1.2. Cơ cấu tổ chức hoạt động của Cục Hải quan Quảng Ngãi.................................. 40
2.1.3. Chức năng và nhiệm vụ của Cục Hải quan Quảng Ngãi..................................... 40
2.1.4. Kết quả hoạt động của Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi năm 2017 ..................... 42
2.2. Thực trạng quản lý rủi ro trong thủ tục xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh
Quảng Ngãi giai đoạn 2015 - 2017 ............................................................................... 44
2.2.1. Cách tiếp cận quản lý rủi ro của Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi ....................... 44
2.2.2. Quy trình quản lý rủi ro trong thủ tục xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh
Quảng Ngãi.................................................................................................................... 46
2.2.3. Kết quả áp dụng quản lý rủi ro trong thủ tục xuất nhập khẩu Tại Cục Hải Quan
Tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2015 - 2017....................................................................... 51
2.2.4. Thực trạng về nhân sự .........................................................................................57
2.3. Đánh giá tinh hình quản lý rủi ro tại Cục Hải quan Quảng Ngãi theo ý kiến của
cán bộ thực hiện nhiệm vụ ............................................................................................ 57
2.4. Đánh giá tình hình quản lý rủi ro đối với hoạt động xuất nhập khẩu tại Cục Hải
quan tỉnh Quãng Ngãi theo ý kiến doanh nghiệp .......................................................... 59
2.4.1. Đánh giá các chính sách, pháp luật về áp dụng hệ thống quản lý rủi ro đối với
hoạt động xuất nhập khẩu.............................................................................................. 60
2.4.2. Đánh giá các hoạt động chuẩn bị để áp dụng hệ thống quản lý rủi ro ................ 61
2.4.3. Đánh giá việc tổ chức triển khai thực hiện áp dụng hệ thống QLRR tại Cục Hải
quan ............................................................................................................................... 61
vi


2.4.4. Đánh giá trình độ quản lý của bộ phận QLRR tại Cơ quan Hải quan................. 62
2.4.5. Ý kiến về giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng hệ thống QLRR đối với hoạt
động XNK của các doanh nghiệp ..................................................................................62
2.5. Đánh giá chung tình hình áp dụng quản lý rủi ro vào quy trình thủ tục Hải quan
đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ......................................................................... 63

2.5.1. Những mặt thành công ........................................................................................63
2.5.2. Những tồn tại .......................................................................................................63
2.5.3. Nguyên nhân của tồn tại khi áp dụng quản lý rủi ro trong thủ tục hải quan tại
Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi .....................................................................................66
Tóm lược Chương 2 ......................................................................................................74
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỦI RO VỀ
XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CỤC HẢI QUAN TỈNH QUẢNG NGÃI.....................75
3.1. Định hướng phát triển Hải quan Việt Nam và định hướng đẩy nhanh quá trình
thực hiện quản lý rủi ro.................................................................................................. 75
3.1.1. Mục tiêu tổng quát............................................................................................... 75
3.1.2. Mục tiêu cụ thể .................................................................................................... 75
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý rủi ro về xuất khẩu, nhập khẩu tại
Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi .....................................................................................79
3.2.1. Giải Pháp hoàn thiện công tác quản lý rủi ro về Nhập Khẩu. .............................79
3.2.2. Giải Pháp hoàn thiện công tác quản lý rủi ro về Xuất Khẩu ...............................81
3.2.3. Giải pháp chung cho công tác QLRR về xuất khẩu, nhập khẩu theo hướng quản
lý trọng tâm trọng điểm đơn giản hóa mọi thủ tục ........................................................ 81
3.2.4. Xây dựng trung tâm thông tin phù hợp với yêu cầu phân tích rủi ro .................. 82
3.2.5. Cải cách bộ máy quản lý Hải quan phù hợp với yêu cầu quản lý rủi ro ............. 83
3.2.6. Nâng cao năng lực cán bộ thực hiện quản lý rủi ro............................................. 84
3.2.7. Đầu tư cơ sở vật chất cần thiết cho quản lý rủi ro............................................... 85
3.2.8. Tăng cường quan hệ phối hợp và hợp tác quốc tế trong quản lý rủi ro .............. 85
vii


3.3. Một số kiến nghị nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho triển khai nhanh quản lý rủi ro
trong lĩnh vực Hải quan................................................................................................. 87
3.3.1. Kiến nghị Quốc hội ............................................................................................. 87
3.3.2. Kiến nghị Chính phủ ........................................................................................... 91
3.3.3. Kiến nghị Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan................................................... 91

Tóm lược Chương 3 ......................................................................................................93
KẾT LUẬN ...................................................................................................................94
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................97
PHỤ LỤC

viii


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
ASEAN : Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
APEC

: Diễn đàn hợp tác kinh tế ChâuÁ - Thái Bình Dương

ECUS

: Phần mềm khai Hải quan điện tử

EU

: Liên minh Châu Âu

FDI

: Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài

GDP

: Tổng sản phẩm Quốc nội

QLRR

: Quản lý rủi ro

USD

: Đôla Mỹ

VCIS

: Hệ thống thông tin tình báo Hải quan

WTO

: Tổ chức thương mại thế giới

WCO

: Tổ chức Hải quan Thế giới

XNK

: Xuất nhập khẩu

ix


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Bảng xác định mức độ rủi ro ........................................................................49
Bảng 2.2: Bảng phân tích đối chiếu tần suất rủi ro .......................................................50

Bảng 2.3: Bảng phân tích đối chiếu hậu quả rủi ro .......................................................50
Bảng 2.4: Bảng số lượng các tiêu chí áp dụng trong giai đoạn 2015 - 2017 ................53
Bảng 2.5: Tình hình phân luồng tờ khai giai đoạn 2015 - 2017 ...................................53
Bảng 2.6: Lượng kim ngạch, hàng hóa, tờ khai hải quan giai đoạn 2015 - 2017 .........54
Bảng 2.7: Tình hình thu nộp ngân sách nhà nước giai đoạn 2015 - 2017 ....................55
Bảng 2.8: Số lượng nhân viên thực hiện nghiệp vụ quản lý rủi ro tại Cục hải quan
Quảng Ngãi giai đoạn 2015 – 2017...............................................................................57
Bảng 2.9: Thống kê mẫu nghiên cứu ............................................................................58
Bảng 2.10: Đánh giá tình hình áp dụng hệ thống quản lý rủi ro đối với hoạt động XNK
của các doanh nghiệp tại Cục Hải quan tỉnh Quãng Ngãi.............................................58
Bảng 2.11: Bảng phân bố mẫu theo loại hình doanh nghiệp ........................................59
Bảng 2.12: Bảng thống kê mô tả “Đánh giá các chính sách, pháp luật về áp dụng hệ
thống quản lý rủi ro đối với hoạt động xuất nhập khẩu”...............................................60
Bảng 2.13: Bảng thống kê mô tả “Đánh giá các hoạt động chuẩn bị để áp dụng hệ
thống quản lý rủi ro” .....................................................................................................61
Bảng 2.14: Bảng thống kê mô tả “Đánh giá việc tổ chức triển khai thực hiện áp dụng
hệ thống QLRR tại Cục Hải quan”................................................................................61
Bảng 2.15: Bảng thống kê mô tả “Đánh giá trình độ quản lý của bộ phận QLRR tại
Cục Hải quan” ...............................................................................................................62
Bảng 2.16: Bảng thống kê mô tả “Ý kiến về giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng hệ
thống QLRR đối với hoạt động XNK của các doanh nghiệp”......................................62

x


DANH MỤC CÁC HÌNH
Sơ đồ 1.1: Tổng quan quản lý rủi ro..............................................................................10
Sơ đồ 1.2: Quá trình áp dụng và phát triển quản lý rủi ro .............................................14
Sơ đồ 1.3: Quy trình thu thập, xử lý thông tin...............................................................32
Hình 1.1: Sơ đồ chu trình kiến thức tổng thể ................................................................ 24

Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi .................................40
Hình 2.2: Sơ đồ các bước quy trình quản lý rủi ro trongthủ tục hải quan được áp dụng
tại Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi ................................................................................47

xi


TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
Quản lý rủi ro đem lại cho cơ quan Hải quan và cộng đồng doanh nghiệp nhiều
lợi ích mà nổi bật là tác dụng cân bằng giữa kiểm soát hiệu quả và tạo thuận lợi cho
thương mại. Đề tài “Hoàn thiện công tác quản lý rủi ro về xuất nhập khẩu tại Cục
Hải quan tỉnh Quảng Ngãi” nhằm mục tiêu chung là tìm kiếm các giải pháp thiết
thực, có căn cứ khoa học, phù hợp với thực tế nhằm giảm thiểu rủi ro và tăng cường
công tác quản lý trong thủ tục hải quan tại Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi.
Để hoàn thành đề tài, tác giả sử dụng một số các phương pháp nghiên cứu đặc
thù của khoa học kinh tế như: phương pháp nghiên cứu tài liệu; phương pháp phân
tích tổng hợp, phân tích dựa trên số liệu thống kê và các công trình tổng kết thực
tiễn đã được công bố trước đây. Nguồn thông tin và số liệu thứ cấp được tập hợp từ
báo cáo hoạt động xuất nhập khẩu của Hải quan Quảng Ngãi giai đoạn 2015 – 2017.
Kết quả đạt được của đề tài là đã đánh giá, phân tích thực trạng áp dụng QLRR
trong quy trình thủ tục hải quan đối với hàng hoá nhập khẩu tại Hải quan Quảng Ngãi,
làm rõ những ưu điểm cũng như chỉ ra những khó khăn và thách thức trong quá trình
áp dụng trong bối cảnh Hội nhập kinh tế quốc tế tại Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi.
Luận văn sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích về vấn đề nâng cao hiệu quả áp dụng hệ thống
quản lý rủi ro đối với hoạt động Xuất nhập khẩu tại Hải quan Quảng Ngãi nói riêng và
tại các cơ quan hải quan của Việt Nam nói chung.
Sau cùng, luận văn đã đề xuất mốt giải pháp để khắc phục một số hạn chế và
tồn tại đã nêu ra, cụ thể là: Cục Hải quan Quảng Ngãi nên ưu tiên thực hiện các giải
pháp đồng bộ như: Tiếp tục đơn giản hóa các thủ tục Hải quan liên quan đến hàng hóa
xuất, nhập khẩu theo hướng quản lý rủi ro- quản lý trọng tâm, trọng điểm; Xây dựng

trung tâm thông tin phù hợp với yêu cầu phân tích rủi ro; Cải cách bộ máy quản lý Hải
quan phù hợp với yêu cầu quản lý rủi ro; Nâng cao năng lực cán bộ thực hiện quản lý
rủi ro; Đầu tư cơ sở vật chất cần thiết cho quản lý rủi ro; Tăng cường quan hệ phối hợp
và hợp tác quốc tế trong quản lý rủi ro; Một số kiến nghị nhằm tạo điều kiện thuận lợi
cho triển khai nhanh quản lý rủi ro trong lĩnh vực Hải quan.Với truyền thống nỗ lực
đổi mới của đội ngũ nhân viên Hải quan tận tụy, chuyên nghiệp, kết hợp với sự hỗ trợ
của phương pháp quản lý rủi ro dựa trên cơ sở khoa học, Cục Hải quan Quảng Ngãi sẽ
tiến hành hiện đại hóa thành công, góp phần đưa tỉnh Quảng Ngãi chủ động hội nhập
quốc tế nhằm đưa kinh tế tỉnh nhà phát triển lên một tầm cao mới.
Từ khóa: Hoàn thiện công tác quản trị rủi ro, xuất nhập khẩu, Cục Hải Quan,
Quảng Ngãi.
xii


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Toàn cầu hóa kinh tế đã làm gia tăng mạnh mẽ dòng chảy hàng hóa, phương tiện
vận tải, hành khách, vốn đầu tư,… chuyển dịch qua biên giới. Cùng với điều đó, tình
hình tội phạm, đặc biệt là tội phạm buôn lậu có tổ chức xuyên quốc gia hoạt động ngày
càng tinh vi, xảo quyệt hơn. Cùng với đó, áp lực của cộng đồng thương mại quốc tế về
tạo thuận lợi thương mại đang ngày càng đặt nặng hơn đối với cơ quan hải quan.
Những điều trên đã đòi hỏi cơ quan hải quan phải tìm kiếm một phương pháp quản lý
mới vừa đảm bảo tạo thuận lợi thương mại quốc tế, vừa bảo vệ nền kinh tế quốc gia
trong khi phải đảm bảo kiểm soát hoạt động buôn bán, vận chuyển hàng hóa qua biên
giới, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, bảo vệ an toàn cộng đồng. Chính trong bối
cảnh đó, phương pháp quản lý rủi ro với cách tiếp cận hiện đại đã trở thành giải pháp
hiệu quả và tối ưu nhất cho việc đáp ứng những yêu cầu nêu trên.
Để thống nhất cách tiếp cận về quản lý rủi ro, Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO)
đã quy định các tiêu chuẩn quản lý rủi ro trong hoạt động kiểm tra hải quan tại Công
ước KYOTO về đơn giản hóa và hài hòa thủ tục hải quan sửa đổi, bổ sung năm 1999

và các tiêu chuẩn về quản lý rủi ro trong Khung tiêu chuẩn an ninh và tạo thuận lợi
thương mại toàn cầu (SAFE). Theo đó, hải quan các nước trong khu vực, trên cơ sở
nhận thức được vai trò của quản lý rủi ro trong hoạt động quản lý hải quan hiện đại đã
khởi xướng hàng loạt các chương trình, sáng kiến về an ninh và tạo thuận lợi thương
mại như: Sáng kiến an ninh container, Chương trình kiểm soát xuất khẩu, Sáng kiến
phục hồi thương mại quốc tế, … Để tuân thủ các cam kết quốc tế, đáp ứng yêu cầu
cải cách, phát triển hiện đại hóa hải quan, Hải quan Việt Nam đã chính thức triển khai
áp dụng quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan từ ngày 1/1/2006 theo nội
dung Luật Hải quan sửa đổi năm 2005. Qua đó, công tác quản lý rủi ro đã đạt được
những thành quả hết sức quan trọng, tạo sự thay đổi căn bản trong phương thức quản
lý, thâm nhập sâu rộng vào các quy trình nghiệp vụ hải quan, thực sự trở thành nền
tảng, điều phối và hỗ trợ cho các hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan và
kiểm tra sau thông quan. Những kết quả này đã góp phần tích cực trong cải cách thủ
tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại xuất nhập khẩu, rút ngắn thời gian thông quan,
giảm chi phí cho doanh nghiệp.
1


Trong những năm gần đây, để đảm bảo công tác quản lý nhà nước về Hải quan
được tiến hành một cách khoa học, không gây cản trở không cần thiết đến hoạt động
xuất, nhập khẩu của các doanh nghiệp, Cục Hải quan Quảng Ngãi đã bắt đầu áp dụng
QLRR vào công tác nghiệp vụ, nhất là từ ngày 01 tháng 01 năm 2006, khi Luật Hải
quan sửa đổi có hiệu lực. Tuy nhiên, thực tế triển khai việc áp dụng QLRR trong hoạt
động nghiệp vụ Hải quan vẫn còn một số vướng mắc, tồn tại, như: hiệu quả trong việc
kiểm tra phát hiện vi phạm đối với những lô hàng được phân luồng đỏ còn hạn chế.
Các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn chủ yếu là doanh nghiệp
ngoài tỉnh nên việc thu thập thông tin còn gặp nhiều khó khăn, các thông tin chủ yếu
được lấy từ hệ thống, trong khi thông tin trên hệ thống còn chưa được đầy đủ và hoàn
thiện. Để triển khai quá trình áp dụng QLRR vào hoạt động nghiệp vụ Hải quan tránh
được sai lầm, đạt được hiệu quả mong muốn, cần nghiên cứu một cách toàn diện và

chuyên sâu về lĩnh vực này. Xuất phát từ những căn cứ nêu trên, tác giả lựa chọn đề tài
"Hoàn thiện công tác quản lý rủi ro về xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh
Quảng Ngãi" để làm luận văn tốt nghiệp Thạc sỹ của mình.
2. Tổng quan các nghiên cứu liên quan
Nghiên cứu về tủi ro và quản trị rủi ro đã được nhiều tác giả trong và ngoài
nước nghiên cứu( David Widdowson,2003; David Widdowson,2004). Đáng chú ý, Bộ
Tài chính (2005) đã thực hiện nghiên cứu “Dự án hiện đại hóa Hải quan, phương án
quản lý thương mại và cửa khẩu, chiến lược thực thi và phòng ngừa, chính sách
QLRR. Đề tài này đã khái quát và phân tích nội dung cải cách, hiện đại hóa của ngành
tập trung triển khai thực hiện hai kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa Hải
quan giai đoạn 2004 – 2007. Hệ thống hóa các phương án quản lý thương mại và cửa
khẩu và phân tích những ưu điểm, các vấn đề còn tồn tại của chính sách QLRR nhằm
đưa ra chiến lược thực thi và phòng ngừa. Đây chính là nền tảng quản trọng cho các
nghiên cứu về quản trị rủi ro trong ngành Hải quan ở các địa phương, Cục và Chi cục.
Chẳng hạn, Đào Viết Cường (2016) đã nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện áp dụng
hệ thống quản lý rủi ro đối với hàng hóa xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp tại
Chi cục Hải quan Cầu Treo tỉnh Hà Tĩnh”chỉ ra rằng để QLRR được triển khai
nhanh hơn, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hải quan cả về phương diện kiểm soát
lẫn tạo thuận lợi cho thương mại, cần đẩy nhanh áp dụng QLRR theo hướng áp dụng
trong tất cả các khâu của quá trình quản lý hải quan, giảm thiểu rủi ro ngay từ khâu
2


soạn thảo và ban hành quy định pháp lý liên quan đến hải quan, gắn thực hiện nhanh
QLRR với việc xây dựng nền tảng QLRR do Hiệp ước Kyoto khuyến nghị và hòa nhịp
với tiến trình hiện đại hóa hải quan Việt Nam, triển khai đồng bộ QLRR về phương
diện chủng loại hàng hóa XNK… Bên cạnh đó tác giả đề tài cũng đã tiến hành khảo
sát cán bộ công chức và một số doanh nghiệp XNK nhằm làm rõ thực trạng áp dụng hệ
thống quản lý rủi ro trong thời gian qua. Từ đó tác giả đã đánh giá tình hình áp dụng
hệ thống QLRR thông qua những kết quả đạt được và những hạn chế và nguyên nhân

của hạn chế. Đề tài đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác này như sau: (1)
Cải cách bộ máy quản lý hải quan phù hợp với yêu cầu quản lý rủi ro; (2) Nâng cao
năng lực cán bộ thực hiện quản lý rủi ro; (3) Đầu tư cơ sở vật chất cần thiết cho quản
lý rủi ro; (4) Tăng cường quan hệ phối hợp và hợp tác quốc tế trong quản lý rủi ro.
Đồng thời tác giả cũng mạnh dạn đề xuất một số kiến nghị với Nhà nước như sau: (1)
Bổ sung, hoàn thiện khung pháp lý chế định hoạt động hải quan theo quy trình quản lý
rủi ro; (2) Tiếp tục đơn giản hóa các thủ tục hải quan liên quan đến hàng hoá xuất,
nhập khẩu theo hướng quản lý rủi ro.
Gần đây, tác giả Hoàng Thị Quỳnh Trang (2018) đã tập trung phân tích thực
trạng quản lý rủi ro trong hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan Nghệ
An. Nghiên cứu này đã làm rõ bức tranh tổng hợp về vấn đề rủi ro và quản lý rủi ro
trong lĩnh vực Hải quan. Luận văn làm rõ thực trạng kết quả đạt được và những nội
dung quản lý rủi ro trong hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan Nghệ
An. Xác định những ưu điểm, hạn chế và phân tích nguyên nhân của những hạn chế, từ
đó nhận định những vấn đề cần khắc phục trong công tác quản lý rủi ro tại Cục Hải
quan Nghệ An. Luận văn đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý rủi
ro trong kinh doanh xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan Nghệ An.
Tổng quan, các công trình nghiên cứu trên đây đã góp phần cung cấp cơ sở lý
luận và khoa học cho tác giả thực hiện việc nghiên cứu hoàn thiện quản lý rủi ro tại
Cục Hải Quan Tỉnh Quảng Ngãi đối với hoạt động xuất nhập khẩu.Tuy nhiên, các
nghiên cứu này mới chỉ đề cập đến một vài khía cạnh mang tính khởi đầu của việc áp
dụng hệ thống quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ Hải quan, mà chưa có nghiên
cứu nào đi sâu vào vấn đề hoàn thiện công tác quản lý rủi ro về xuất nhập khẩu tại cục
Hải quan Tỉnh Quảng Ngãi.
3


3. Mục tiêu nghiên cứu
3.1. Mục tiêu chung
Đề tài hướng đến mục tiêu chung là tìm kiếm các giải pháp thiết thực, có căn cứ

khoa học, phù hợp với thực tế nhằm giảm thiểu rủi ro và tăng cường công tác quản lý
trong thủ tục hải quan tại Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi.
3.2. Mục tiêu cụ thể
- Xác định khung phân tích phù hợp nhằm phân tích và đánh giá thực trạng áp
dụng quy trình quản lý rủi ro của Hải quan Việt Nam;
- Xác định những ưu, nhược điểm và nguyên nhân liên quan đến thực trạng
quản lý rủi ro trong hoạt động xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan Quảng Ngãi;
- Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống quản lý rủi ro trong quy trình
thủ tục Hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu ở Cục Hải quan Quảng Ngãi.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là những loại rủi ro mà Cục Hải quan Quảng
Ngãi gặp phải trong quá trình hoạt động, điều hành và công tác quản trị rủi ro trong
quy trình thủ tục xuất nhập khẩu hải quan trong thời điểm hiện tại;
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Đề tài nghiên cứu công tác quản lý rủi ro về xuất nhập khẩu tại
Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi.
- Về thời gian: Đề tài tập trung nghiên cứu các dữ liệu, tình hình thực tiễn trong
khoảng thời gian từ năm 2015 đến năm 2017 và giải pháp áp dụng trong những năm
tương lai đến 2020. Đề tài còn thu thập dữ liệu sơ cấp từ cán bộ thực hiện quản lý rủi
ro tại Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi và các doanh nghiệp liên quan trong quý II và
III/2018.
- Về nội dung:Toàn bộ hoạt động thực hiện quản lý rủi ro về xuất nhập khẩu tại
Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi.
5. Phương pháp nghiên cứu
Khi triển khai nghiên cứu các vấn đề cụ thể trong luận văn có sử dụng các
phương pháp nghiên cứu đặc thù của khoa học kinh tế như tổng hợp, phân tích dựa
4

trên số liệu thống kê và các công trình tổng kết thực tiễn đã được công bố. Nguồn
thông tin và số liệu thứ cấp được tập hợp từ báo cáo hoạt động xuất nhập khẩu của Hải
quan Quảng Ngãi giai đoạn 2015 – 2017.
Phương pháp nghiên cứu tài liệu: là phương pháp tìm kiếm những tài liệu liên quan
đến vấn đề nghiên cứu bao gồm các loại tạp chí và báo cáo khoa học, tác phẩm khoa học
trong ngành, giáo trình, mạng internet và các luận án, luận văn..
Phương pháp phân tích tổng hợp: Là phương pháp sử dụng các nguồn tài liệu đã
thu thập để tìm ra những quan điểm, luận điểm liên quan đến chủ để nghiên cứu, phân tích
và tổng hợp lại để hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu.
Phương pháp xử lý số liệu bao gồm:
- Phương pháp thống kê mô tả được sử dụng để mô tả những đặc tính cơ bản
của dữ liệu thu thập được qua các hình thức.Phương pháp phân tích dữ liệu chuỗi
thời gian được dùng để làm công tác dự báo và kiểm tra các giả thiết kinh tế. Các sự
kiện quan sát được sắp xếp theo trình tự thời gian để rút ra quy luật, so sánh, kết luận.
- Tổng hợp, xử lý số liệu: Thu thập phiếu đánh giá khảo sát từ Công chức và
Doanh nghiệp về tổng quan QLRR
- Phân tích, so sánh: phân tích thống kê mô tả các yếu tố liên quan đến đề tài, so
sánh số liệu giữa các năm nhằm giúp công tác nghiên cứu thuận lợi và đạt kết quả tốt.
- Thống kê mô tả bằng phần mềm EXCEL 2010.
6. Những đóng góp mới của đề tài
Đây là đề tài đầu tiên được thực hiện dưới góc độ về các nguyên tắc, qui trình
quản lý rủi ro trong quy trình thủ tục hải quan đối với hàng hoá nhập khẩu tại Cục Hải
quan tỉnh Quảng Ngãi.Luận văn sẽ phân tích tổng quát thực trạng áp dụng QLRR
trong quy trình thủ tục hải quan đối với hàng hoá nhập khẩu tại Hải quan Quảng Ngãi,
làm rõ những ưu điểm cũng như chỉ ra những khó khăn và thách thức trong quá trình
áp dụng trong bối cảnh Hội nhập kinh tế quốc tế tại Cục Hải quan tỉnh Quảng
Ngãi.Luận văn sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích về vấn đề nâng cao hiệu quả áp dụng hệ
thống quản lý rủi ro đối với hoạt động Xuất nhập khẩu tại Hải quan Quảng Ngãi nói
riêng và tại các cơ quan hải quan của Việt Nam nói chung.
7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu và kết luận, phụ lục, nội dung chính của luận văn dự kiến
chia thành 3 chương sau:
5


Chương 1. Cơ sở lý luận.
Trong chương này, tác giả sẽ khái quát các vấn đề lý luận về quản lý rủi ro tại
cơ quan hải quan. Bên cạnh đó, tác giả còn phân tích các nhân tố ảnh hưởng, đặc điểm
của rủi ro cũng như quy trình của công tác quản lý rủi ro đối với thủ tục xuất nhập
khẩu tại cơ quan Hải quan.
Chương 2. Đánh giá thực trạng quản lý rủi ro trong thủ tục xuất nhập khẩu
tại Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi.
Trong chương 2, tác giả sẽ đề cập và làm rõ thực trạng quản lý rủi ro trong thủ
tục xuất nhập khẩu tại Cục Hải Quan Tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2015-2017. Phân
tích những phần đạt được, những hạn chế và phân tích những hạn chế của QLRR tại
Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi.
Chương 3. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý rủi ro trong thủ tục
xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh Quảng Ngãi.
Trong chương 3, từ những nhận xét, đánh giá về thực trạng quản lý rủi ro trong
thủ tục xuất nhập khẩu tại Cục Hải Quan Tỉnh Quảng Ngãi trong thời gian qua; cùng
với những mục tiêu, phương hướng phát triển của Cục Hải Quan Tỉnh Quảng Ngãi đến
năm 2020; tác giả sẽ đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý rủi ro đối với
thủ tục xuất nhập khẩu của Cục Hải Quan Tỉnh Quảng Ngãi trong thời gian tới.

6


CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Khái niệm về rủi ro và quản lý rủi ro
1.1.1. Khái niệm rủi ro

Cho đến nay chưa có được định nghĩa thống nhấtvề rủi ro, những trường phái
khác nhau, tác giả khác nhau đưa ra những định nghĩa khác nhau về rủi ro. Những định
nghĩa được đưa ra rất đa dạng, phong phú, nhưng tóm lại có thể chia làm 2 trường phái
lớn, trường phái truyền thống (hay còn gọi là trường phái tiêu cực) và trường phái
trung hòa.
1.1.1.1 Trường phái truyền thống (trường phái tiêu cực)
Theo trường phái tiêu cực hay cách nghĩ truyền thống thì “rủi ro là những thiệt
hại, mất mát, nguy hiểm, khó khăn, hoặc điều không chắc chắn có thể xảy ra cho con
người”. Theo cách nghĩ của trường phái này thì rủi ro được định nghĩa như sau:
“Rủi ro là điều không lành, không tốt, bất ngờ xảy ra” (Từ điển tiếng Việt, 1995)
“Rủi ro (đồng nghĩa với rủi ro) là sự không may”(GS. Nguyễn Lân, “Từ và ngữ
Việt Nam”, 1998)
“Rủi ro là khả năng gặp nguy hiểm hoặc bị đau đớn, thiệt hại” (Từ điển Oxfort)
“Rủi ro là sự bất trắc, gây ra mất mát, hư hại” hoặc “rủi ro là yếu tố liên quan
đến nguy hiểm, sự khó khăn hoặc điều không chắc chắn”
Trong lĩnh vực kinh doanh, tác giả Hồ Diệu định nghĩa “ rủi ro là sự tổn thất về
tài sản hay là sự giảm sút lợi nhuận thực tế so với lợi nhuận dự kiến”
Hoặc rủi ro là những bất trắc ngoài ý muốn xảy ra trong quá trình sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp, tác động xấu đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp”
1.1.1.2 Theo trường phái trung hòa
Theo trường phái này thì “rủi ro là sự bất trắc có thể đo lường được” (Frank Knight)
“Rủi ro là sự bất trắc có thể liên quan đến việc xuất hiện những biến cố không
mong đợi “ (AllanWillett)
“Rủi ro là một tổng hợp những ngẫu nhiên có thể đo lường được bằng xác suất”
(Irving Preffer)
Rủi ro là “giá trị và kết quả mà hiện thời chưa biết đến”
7


Rủi ro là sự biến động tiềm ẩn ở những kết quả. Rủi ro có thể xuất hiện trong hầu

hết mọi hoạt động của con người. Khi có rủi ro người ta không thể dự đoán được chính
xác kết quả. Sự hiện diện của rủi ro gây nên sự bất ổn định. Nguy cơ rủi ro phát sinh
bất cứ khi nào một hành động dẫn đến khả năng được hoặc mất không thể đoán
trước”(C. Arthur William& Jr. Smith).
Vậy theo trường phái trung hòa thì “rủi ro là sự bất trắc có thể đo lường được”.
Rủi ro vừa mang tính tiêu cực vừa mang tính tích cực. Rủi ro có thể mang đến những
tổn thất, mất mát, nguy hiểm... cho con người, nhưng cũng có thể mang đến những cơ
hội. Nếu tích cực nghiên cứu rủi ro, nhận dạng, đo lường rủi ro người ta có thể tìm ra
biện pháp phòng ngừa, hạn chế những rủi ro tiêu cực, đón nhận những cơ hội mang lại
kết quả tốt đẹp cho tương lai.
- Rủi ro thuần túy: là rủi ro chỉ mang lại những thiệt hại, mất mát, nguy hiểm
như: hỏa hoạn, mất cắp, tai nạn giao thông, tai nạn lao động…
- Rủi ro suy đoán (rủi ro mang tính đầu cơ): là rủi ro mà trong đó có những cơ
hội được tạo ra thuận lợi gắn với những nguy cơ gây ra tổn thất.
- Rủi ro có thể phân tán: là rủi ro có thể giảm bớt bằng cách đóng góp quĩ chung
để chia sẻ rủi ro.
- Rủi ro không thể phân tán: là rủi ro không thể giảm bớt bằng con đường đóng
góp quĩ chung và chia sẻ rủi ro.
Rủi ro có thể xuất hiện trong mọi ngành, mọi lĩnh vực trong đời sống kinh tế, xã
hội, văn hóa, chính trí, an ninh, trật tự…. Trong mỗi lĩnh vực ngoài những điểm chung
như đã nói ở trên còn có những đặc điểm riêng của từng ngành, từng lĩnh vực.
1.1.2. Rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan
+ Rủi ro là nguy cơ không tuân thủ pháp luật về hải quan trong việc thực hiện
xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh hàng hóa; xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh phương tiện
vận tải.
+ Quản lý rủi ro là việc cơ quan hải quan áp dụng hệ thống các biện pháp, quy
trình nghiệp vụ nhằm xác định, đánh giá và phân loại mức độ rủi ro, làm cơ sở bố trí,
sắp xếp nguồn lực hợp lý để kiểm tra, giám sát và hỗ trợ các nghiệp vụ hải quan khác
có hiệu quả.
+ Theo Tổ chức Hải quan thế giới WCO thì: “Rủi ro có nghĩa là khả năng một

điều gì đó sẽ xảy ra, ngăn chặn việc áp dụng các biện pháp xử lý của cộng đồng hoặc
của quốc gia liên quan đến đối xử hàng hóa của Hải quan”.
8


Các ví dụ minh họa về rủi ro trong lĩnh vực hải quan
- Rủi ro do buôn lậu gây ra cho hoạt động xuất nhập khẩu như:
+ Gây thất thu thuế cho nguồn ngân sách;
+ Làm cho việc cạnh tranh không lành mạnh, tổn hại một số hàng sản xuất trong nước;
+ Về mặt pháp lý không kiểm soát được, cũng như không bảo đảm được an toàn
cho người tiêu dùng;
+ Buôn lậu lậu liên quan đến nhiều hoạt động khác như buôn người, trung chuyển
tiền, rất khó kiểm soát và không thể giám sát.
- Rủi ro hàng tạm nhập tái xuất như:
+ Hàng hóa tạm nhập khẩu về Việt Nam nhưng do một lý do nào đó mà người
nhập khẩu không thực hiện việc tái xuất mà sử dụng hàng hóa đó để tiêu thụ trong
nước nhằm mục đích kiếm lời;
+ Gây thất thu thuế cho nguồn ngân sách;
- Rủi ro liên quan đến hàng hóa:
+ Nhập khẩu thiết bị kỹ thuật đã qua sử dụng;
+ Nhập khẩu hàng bách hóa Trung Quốc gian lận thuế, hàng giả;
+ Vận chuyển trái phép các mặt hàng cấm, hàng vi phạm Công ước Basel;
+ Buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy, tiền chất, các mặt hàng cấm
như súng, đạn, văn hóa phẩm đồ trụy, tài liệu cấm,…
1.1.3. Khái niệm về quản lý rủi ro
Trên thế giới, quản lý rủi ro đã được áp dụng và kết quả không chỉ thành công
tại “khu vực tư nhân” khi mà các lĩnh vực như bảo hiểm, ngân hàng, thương mại, công
nghiệp,… tìm khả năng nắm bắt, tạo ra cơ hội để cải thiện kết quả kinh doanh của
mình mà việc áp dụng quản lý rủi ro còn có thể giúp cho “khu vực công” xác định
được những lĩnh vực có rủi ro với mức độ, thang độ nhất định để từ đó hỗ trợ cho việc

ra quyết định xử lý rủi ro trong điều kiện phân bổ nguồn lực một cách hợp lý.Trên cơ
sở các bộ Tiêu chuẩn quản lý rủi ro AS/NZS 4360:1999 của Úc và Niu-di-lân, Tiêu
chuẩn quản lý rủi ro - phiên bản ISO 31000:2009 và Tiêu chuẩn ISO/Guide 73:2009
do Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế ISO (năm 2009), Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC
31010:2009 - Quản lý rủi ro – Các kỹ thuật đánh giá rủi ro, do tổ chức ISO và IEC (Ủy
ban kỹ thuật điện quốc tế - International Electrotechnical Commission) phối hợp phát
9


triển, khái niệm quản lý rủi ro được hiểu là “Việc áp dụng một cách hệ thống các
thông lệ và thủ tục quản lý nhằm cung cấp thông tin cần thiết để xử lý rủi ro”.
Để quản lý rủi ro hiệu quả đòi hỏi có sự cân bằng giữa chi phí và lợi ích, và như
vậy, tất yếu sẽ không thể có đủ chi phí để giải quyết tất cả các rủi ro một cách ngang
bằng như nhau nên rủi ro cần phải được phân tách thành các loại khác nhau dựa trên
mức độ rủi ro có thể chấp nhận được hay không thể chấp nhận được nhằm ứng xử phù
hợp với các loại rủi ro khác nhau đó (Nguyễn Hữu Thân, 1991).
1.1.4. Quy trình thực hiện và áp dụng quản lý rủi ro
1.1.4.1. Quy trình thực hiện quản lý rủi ro
Quy trình quản lý rủi ro bao gồm việc thiết lập bối cảnh quản lý rủi ro, xác định
rủi ro, phân tích rủi ro, đánh giá rủi ro, xử lý rủi ro và theo dõi, rà soát quá trình này
thông qua đo lường tuân thủ. Mối quan hệ của chúng được mô tả theo Sơ đồ dưới đây:
Thiết lập bối cảnh

Theo dõi
Xác định rủi ro

Và

Phân tích rủi ro

Rà soát
Đo lường

Đánh giá rủi ro

tuân thủ
Xử lý rủi ro

Sơ đồ 1.1: Tổng quan quản lý rủi ro
(a) Thiết lập bối cảnh
Bước này thiết lập bối cảnh chiến lược và tổ chức, trong đó quản lý rủi ro sẽ được
áp dụng. Các lĩnh vực rủi ro phải được xác định và các tiêu chí rủi ro sẽ được được
thiết lập và cơ cấu phân tích được xác định. Quản lý rủi ro trong hải quan có thể là cấp
độ chiến lược, chiến thuật hay tác nghiệp. Nên nhớ rằng quy trình quản lý rủi ro có thể
áp dụng trên tất cả các cấp độ.
Quản lý rủi ro chiến lược - Bằng cách nghiên cứu các thông tin toàn diện, cơ
quan Hải quan có thể xác định lĩnh vực rủi ro, sàng lọc ra những rủi ro ít quan trọng,
và chỉ can thiệp khi cần thiết qua việc dựa trên phán đoán, kinh nghiệm thực tế. Các
lĩnh vực rủi ro trong bối cảnh hải quan có thể bao gồm các vấn đề xã hội (trừ các loại
thuốc, nội dung khiêu dâm v.v…), cấm và hạn chế nhập khẩu /xuất khẩu (ví dụ như
10


Công ước CITES), y tế, môi trường, các biện pháp chính sách thương mại (ví dụ như
sở hữu trí tuệ, GSP), hạn ngạch, và vấn đề về thuế.
Quản lý rủi ro chiến thuật - Là xác định mức độ kiểm soát cần thiết để đối phó
một cách có hiệu quả với rủi ro được đánh giá. Một ví dụ đó là xác định các cuộc kiểm
tra áp dụng cho một nhà nhập khẩu hoặc làm thế nào để triển khai nguồn nhân lực và
thiết bị hạn chế một cách hiệu quả. Sử dụng phương pháp này, Hải quan từ một "người
gác cổng" kiểm tra tất cả các luồng di chuyển sang chỉ kiểm tra các luồng di chuyển có

rủi ro lớn nhất.
Quản lý rủi ro tác nghiệp - Được sử dụng bởi nhân viên hải quan tại nơi làm
việc của họ trong việc xử lý với các vấn đề phát sinh ngay lập tức. Sử dụng các thủ tục
đăng ký kết hợp với thông tin tình báo, kinh nghiệm và kỹ năng, họ quyết định luồng
di chuyển nào cần yêu cầu kiểm soát lớn hơn.
(b) Xác định rủi ro
Xác định rủi ro gì có thể phát sinh, lý do phát sinh và phát sinh như thế nào để
làm cơ sở cho các phân tích tiếp theo. Bước này đòi hỏi một mô tả chi tiết về quy trình
kiểm soát hiện tại, bao gồm: Người tham gia / khách hàng / các bên liên quan; Điểm
mạnh và điểm yếu; Rủi ro có khả năng xảy ra ở đâu, khi nào, như thế nào và bởi ai;
Các mối đe dọa và tác động của chúng trong trường hợp gian lận là gì; Tại sao có cơ
hội phát sinh gian lận.
(c) Phân tích rủi ro
Xác định các biện pháp kiểm soát và phân tích rủi ro về khả năng xảy ra và hậu
quả. Phân tích nên xét đến: khả năng một sự kiện có thể xảy ra, và những hậu quả tiềm
tàng và mức độ ảnh hưởng của chúng là gì. Kết hợp các yếu tố này để tạo ra một mức
độ ước tính rủi ro. Hải quan nên áp dụng đo lường tuân thủ để hỗ trợ chức năng này.
Nếu mức độ rủi ro được dự đoán là thấp, có thể đưa rủi ro vào loại có thể chấp nhận
được và không cần thiết thực hiện biện pháp xử lý.
(d) Đánh giá và ưu tiên xử lý các rủi ro
So sánh mức độ ước tính rủi ro đối với các tiêu chí được thiết lập sẵn. Xếp hạng
mức độ rủi ro để xác định các ưu tiên xử lý. Có nhiều loại hệ thống xếp hạng khác
nhau. Hệ thống đánh giá theo các mức độ CAO, TRUNG BÌNH, và THẤP là phổ biến
nhất. Trong môi trường phức tạp, có thể cần đến một hệ thống chi tiết hơn, chẳng hạn
như một phạm vi từ 1 đến 100. Hệ thống sau vừa đòi hỏi việc xác định rủi ro cao và
11