TRUYỀN THÔNG BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
VŨ QUANG HUY

TRUYỀN THÔNG BẢO HIỂM Y TẾ HỘ
GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế và chính sách
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH DOANH VÀ QUẢN LÝ
Người hướng dẫn khoa học
TS. Lê Tố Hoa
Hà Nội - 2018

1


LỜI CẢM ƠN
 Lời đầu tiên em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới tập thể thầy, cô giáo Trường Đại
học Kinh tế Quốc dân, Viện đào tạo Sau đại học, đặc biệt là các thầy, cô giáo
trong Khoa Khoa học Quản lý đã trang bị cho em những kiến thức quan trọng
trong thời gian học tập và hướng dẫn, giúp đỡ tận tình trong quá trình em viết
luận văn.
 Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến TS. Lê Tố Hoa đã trực
tiếp hướng dẫn, giúp đỡ em với những chỉ dẫn khoa học quý báu trong suốt
quá trình triển khai, nghiên cứu và hoàn thành luận văn thạc sỹ này.
 Em cũng xin chân thành cảm ơn đến sự giúp đỡ của các đồng chí trong cơ
quan Bảo hiểm xã hội tỉnh Sơn La cùng bạn bè, gia đình đã tạo mọi điều kiện
tốt nhất cho em trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận
văn tốt nghiệp.

2

LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Qua khảo sát, đánh giá tình hình thực tế tại địa bàn tỉnh Sơn
La, nhiều người dân chưa hiểu, chưa thấy sự quan trọng, quyền lợi
thiết thực của BHYT, cộng với điều kiện kinh tế ở nhiều vùng còn
nhiều khó khăn, từ đó chưa quan tâm đến quyền lợi của cá nhân và
gia đình, dẫn đến tình hình kinh tế của nhiều gia đình đã khó khăn
lại càng khó khăn hơn, đặc biệt khi gặp ốm đau, tai nạn, bệnh tật và
già yếu…
Để giúp người dân hiểu rõ được quyền lợi thiết thực của
chính sách BHYT HGĐ, nhằm chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho
người dân và ổn định kinh tế gia đình, an sinh xã hội, thì phải tăng
cường đẩy mạnh công tác truyền thông về BHYT HGĐ. Do đó đề
tài ‘‘truyền thông bảo hiểm y tế hộ gia đình của bảo hiểm xã hội
trên địa bàn tỉnh Sơn La’’ được lựa chọn nghiên cứu.
3


KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN

CHƯƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ TRUYỀN
THÔNG BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ
HỘI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA

CHƯƠNG 2

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TRUYỀN THÔNG BẢO HIỂM Y TẾ
HỘ GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

SƠN LA GIAI ĐOẠN 2015-2017

CHƯƠNG 3

MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TRUYỀN THÔNG BẢO
HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN
ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA ĐẾN NĂM 2020, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN
NĂM 2025
4


Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ
TRUYỀN THÔNG BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ
HỘI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA

•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•

1.1. Bảo hiểm y tế hộ gia đình
Khái niệm bảo hiểm y tế hộ gia đình
Sự cần thiết của bảo hiểm y tế hộ gia đình
1.2. Truyền thông BHYT HGĐ của BHXH trên địa bàn tỉnh
Khái niệm truyền thông bảo hiểm y tế hộ gia đình
Mục tiêu và yêu cầu truyền thông bảo hiểm y tế hộ gia đình
Đối tượng truyền thông
Bộ máy truyền thông
Nội dung truyền thông
Hình thức và công cụ truyền thông
Quy trình truyền thông
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến truyền thông BHYT HGĐ của BHXH trên
địa bàn tỉnh
Các yếu tố bên trong bảo hiểm xã hội trên địa bàn tỉnh
Các yếu tố bên ngoài bảo hiểm xã hội trên địa bàn tỉnh
5


• Chương 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TRUYỀN THÔNG BẢO
HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN ĐỊA
BÀN TỈNH SƠN LA GIAI ĐOẠN 2015-2017

2.1. Thực trạng bảo hiểm y tế hộ gia đình tại tỉnh Sơn La giai đoạn 2015-2017
2.1.1. Giới thiệu về tỉnh Sơn La
2.1.2. Khái quát về BHXH tỉnh Sơn La
2.1.3. Quá trình và kết quả triển khai bảo hiểm y tế hộ gia trên địa bàn tỉnh Sơn La
2.2. Thực trạng truyền thông BHYT HGĐ của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La giai
đoạn 2015-2017
2.2.1. Bộ máy truyền thông của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La
2.2.2. Nội dung truyền thông của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La

2.2.3. Các hình thức, công cụ truyền thông của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La
2.2.4. Quy trình truyền thông của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La
2.3. Đánh giá chung truyền thông BHYT HGĐ của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La
2.3.1. Đánh giá việc thực hiện mục tiêu truyền thông BHYT HGĐ của BHXH trên địa bàn
tỉnh Sơn La
2.3.2. Điểm mạnh truyền thông BHYT HGĐ của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La
2.3.3. Hạn chế trong truyền thông BHYT HGĐ của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La
2.3.4. Nguyên nhân hạn chế truyền thông BHYT HGĐ của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La


SƠ ĐỒ BỘ MÁY CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN
ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA

7


KẾT QUẢ THỰC HIỆN BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH TRÊN
ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA GIAI ĐOẠN 2015-2017

TT

Nội dung

I

Dân số toàn tỉnh Sơn La
(theo niên giám thống kê)

II
 

1
 
2

Tổng số dân tham gia
BHYT tại tỉnh Sơn La
Theo đơn vị công tác đóng
BHYT

Năm 2015

Năm 2016

Năm 2017

Kế hoạch

Thực
hiện

Tăng
trưởng
so với Kế hoạch Thực hiện
năm
2014

Tăng
trưởng
so với Kế hoạch Thực hiện
năm

2015

 

 
1.192.100

1.101.060

 

 

 
1.218.291

1.087.054 27.675 1.120.647 1.134.174

 

 

 
1.233.649

Tăng
trưởng
so với
năm
2016

 

47.120 1.141.447 1.164.800

30.626

 

59.739

-23.576

 

62.461

2.722

 

60.802

-1.659

Theo NSNN đóng

 

923.668

32.774

 

940.372

16.704

 

963.413

23.041

Theo NSNN hỗ trợ đóng

 

51.960

4.459

 

52.421

-9.960

Đóng theo HGĐ

 

23.578

22.752

 

38.581

15.003

 

56.849

18.268

Tổ chức BHXH đóng

 

28.109

-7.367

 

25.728

-2.381

 

26.777

1.049

III

Số dân chưa tham gia
BHYT

 

105.046

 

 

84.117

 

 

68.849

 

IV

Tỷ lệ bao phủ BHYT (%)

 

92,2

1,7

 

93,1

0,8

 

94,4

1,3

3
 
4
 
5

(Nguồn:

Sở GTVT
62.381
10.421Sơn La)
 

8


THỰC TRẠNG BỘ MÁY TRUYỀN THÔNG BHYT HGĐ CỦA BHXH
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA GIAI ĐOẠN 2015-2017

STT
I
1
1.1
1.2
2
2.1
2.2
3
3.1
3.2
II
1
2
3
4
5
III
1

2
3
4

Nhân lực cho truyền thông
Tổng số nhân viên truyền thông
Của BHXH tỉnh
Cán bộ chuyên truyền thông
Cán bộ kiêm nhiệm truyền thông
Của BHXH các huyện, thành phố
Cán bộ chuyên truyền thông
Cán bộ kiêm nhiệm truyền thông
Đại lý thu BHXH, BHYT
Cán bộ chuyên truyền thông
Cán bộ kiêm nhiệm truyền thông
Trình độ đào tạo
Trình độ sau đại học
Trình độ đại học
Trình độ cao đẳng
Trình độ trung cấp
Trình độ phổ thông
Kinh nghiệm truyền thông
Chưa có kinh nghiệm
01 năm
03 năm
03 năm trở lên

Năm 2015
255
05

01
04
24
0
04
226
0
226
 
3
173
77
2
0
 
0
252
03
00

Năm 2016
839
05
01
04
24
0
04
810
0

810
 
3
610
221
5
0
 
581
252
00
03

Năm 2017
935
05
01
04
24
0
04
906
0
906
 
3
655
254
23
0

 
99
581
252
03

- Tuyến VTHKCĐ liên tỉnh liên tục được phát triển, mỗi năm tăng bình quân khoảng 5%.
- Tuyến VTHKCĐ nội tỉnh giữ ổn định qua nhiều năm, thậm trí có xu hướng giảm dần do được
thay thế bằng hệ thống VTHKCC bằng xe buýt


THỰC TRẠNG HÌNH THỨC TRUYỀN THÔNG GIÁN TIẾP CỦA
BHXH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA GIAI ĐOẠN 2015-2017

TT
I
1
2
3
4
II
1
2
3
III
1
2
3
4
IV

1

Tên công cụ truyền thông
Phát thanh
Nội dung phát sóng
Thời lượng phát sóng
Địa điểm phát sóng (xã, phường...)
Tổng số lần phát sóng lại
Truyền hình
Nội dung phát sóng
Thời lượng phát sóng
Số lần phát sóng lại
Các ấn phẩm truyền thông
Tờ rơi truyền thông
Lịch truyền thông
Bảng biển truyền thông ngoài trời
Băng zôn, khẩu hiệu truyền thông
Internet
Đăng tải tin, bài trên trang tin điện tử
BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La

Đơn vị tính

Năm 2015

Năm 2016

Năm 2017

 

Tin
Phút
Điểm
Lần
 
Tin
Phút
Lần
 
Tờ
Cuốn
Cái
Cái
 
Tin viết

 
01
15
194
320
 
10
10
60
 
255.000
2210
275
0

 
215

 
01
15
204
390
 
13
10
78
 
358.000
2210
313
172
 
333

 
03
15
204
568
 
15
10
90
 

466.000
2210
70
254
 
329

So sánh
201620172015
2016
 
 
0
2
0
0
10
0
70
178
 
 
3
2
0
0
18
12
 
 

103.000
108.000
0
0
38
-243
172
82
 
 
118
-2


THỰC TRẠNG HÌNH THỨC TRUYỀN THÔNG TRỰC TIẾP BHYT HGĐ
CỦA BHXH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA GIAI ĐOẠN 2015-2017

TT

Truyền thông trực tiếp thông
qua đối thoại trực tiếp với
người dân

1

Số buổi truyền thông

2

Số người tham gia

3

Bình quân số người tham gia
01 buổi

Đơn vị
tính

Năm 2015

Năm 2016

Năm 2017

Buổi

246

248

174

Người

16.020

18.807

12.002

Người

65

76

68


QUY TRÌNH TRUYỀN THÔNG BHYT HGĐ CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA

Phân tích các yếu tố: môi trường truyền thông; năng lực truyền thông; đối tượng truyền
thông; hình thức và công cụ truyền thông hiệu quả; thông điệp truyền thông chủ chốt.
Xác định vấn đề truyền thông
Lập kế hoạch truyền thông
Bước 1: Phân tích các căn cứ lập kế hoạch truyền thông
Bước 2: Phân tích năng lực của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La: về nhân lực, về tài chính,
về phương tiện, trang thiết bị, thực trạng các hoạt động truyền thông BHYT HGĐBHYT
HGĐ, khả năng phối hợp với các cơ quan khác tại địa phương.Từ đó xác định các điểm
mạnh, điểm yếu của của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La liên quan đến triển khai các hoạt
động truyền thông BHYT HGĐ.
Bước 3: Xác định mục tiêu truyền thông BHYT HGĐ của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La
Bước 4: Tổng hợp mẫu kế hoạch truyền thông và khung hoạt thực hiện hoạt động truyền
thông
Bước 5: Ban hành kế hoạch truyền thông
Thực hiện kế hoạch truyền thông
Theo dõi, giám sát và đánh giá truyền thông
12

ĐIỂM MẠNH TRUYỀN THÔNG BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA
ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN
LA
Về bộ máy truyền thông: đã phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cho
từng đơn vị, cá nhân; cán bộ truyền thông có năng lực, kỹ năng truyền thông tốt
Về nội dung truyền thông: phù hợp, ngắn gọn, đầy đủ, dễ hiểu đối với người dân
Về hình thức và công cụ truyền thông: hình thức truyền thông trực tiếp thông
qua đối thoại trực tiếp với người dân và hình thức truyền thông gián tiếp thông
qua phát thanh, truyền hình và ấn phẩm truyền thông thực hiện rất tốt
Về quy trình truyền thông: đã làm tốt công tác phân tích truyền thông, đã xác
định đúng vấn đề truyền thông BHYT HGĐ, đã làm tốt công tác lập kế hoạch
truyền thông BHYT HGĐ, đã thực hiện đúng kế hoạch truyền thông BHYT
HGĐ.
13


HẠN CHẾ TRONG CÔNG TÁC TRUYỀN THÔNG BHYT
HGĐ CỦA BHXH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA

Về bộ máy truyền thông: Nhân lực thực hiện kế hoạch truyền thông
BHYT HGĐ của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La chưa đủ về số lượng
Về hình thức và công cụ truyền thông: Hình thức truyền thông gián tiếp
thông qua internet của BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La chưa có hiệu quả
cao
Về quy trình truyền thông: Công tác theo dõi, giám sát và đánh giá công
tác truyền thông BHYT HGĐ chưa đạt mức độ đánh giá cao.
14

NGUYÊN NHÂN HẠN CHẾ TRUYỀN THÔNG BHYT HGĐ
CỦA BHXH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA
NGUYÊN NHÂN THUỘC BHXH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA
• Trang thiết bị, công cụ truyền thông chưa đáp ứng đủ nhu cầu
• Cán bộ truyền thông còn kiêm nhiệm làm thêm nhiều việc khác không sát sao được về
công tác truyền thông.
• Nhận thức của một số cán bộ chưa đúng với tầm quan trọng của công tác truyền
thông.
• Hệ thống đại lý thu BHXH, BHYT tập trung chủ yếu ở những khu vực trung tâm
huyện, thành phố, xã, phường vì vậy nhân dân ở những địa bàn khó khăn, xa trung
tâm, đi lại không thuận lợi và khó tiếp cận
NGUYÊN NHÂN THUỘC BÊN NGOÀI BHXH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA
•
•
•
•
•

Yếu tố chính trị pháp lý: Sự phối hợp của các ngành liên quan với ngành BHXH chưa tốt
Yếu tố kinh tế xã hội: Kinh tế của người dân còn nhiều khó khăn
Yếu tố văn hóa xã hội: Trình độ dân trí còn thấp
Hệ thống công nghệ thông tin truyền thông: chưa đáp ứng được đầy đủ
Người tham gia BHYT: thờ ơ với chính việc chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình,
không nghĩ đến những bất trắc xảy ra với họ bất kì lúc nào…


Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TRUYỀN THÔNG BẢO
HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH SƠN LA ĐẾN NĂM 2020, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2025

3.1. Định hướng hoàn thiện truyền thông bảo hiểm y tế hộ gia đình của
bảo hiểm xã hội trên địa bàn tỉnh Sơn La
Mục tiêu của truyền thông BHYT hộ gia đình của BHXH trên địa bàn
tỉnh Sơn La đến năm 2020: đạt tỷ lệ bao phủ BHYT toàn tỉnh là 95,8%.
Phương hướng hoàn thiện truyền thông BHYT hộ gia đình của BHXH
trên địa bàn tỉnh Sơn La đến năm 2025:
- Tăng cường củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác truyền thông;
tăng cường mối quan hệ với các cơ quan địa phương
- Tiếp tục củng cố, hiện đại hóa phương tiện thông tin, đẩy mạnh ứng dụng
công nghệ thông tin trong công tác truyền thông.
- Đẩy mạnh các hình thức truyền thông BHXH trên địa bàn tỉnh Sơn La
đang thực hiệu quả hiện nay
16


MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TRUYỀN THÔNG BẢO HIỂM Y TẾ
HỘ GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA
ĐẾN NĂM 2020, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2025

3.2. Một số giải pháp hoàn thiện truyền thông bảo hiểm y tế hộ gia đình tại bảo hiểm xã
hội trên địa bàn tỉnh Sơn La
Hoàn thiện bộ máy truyền thông: cần tăng số lượng cán bộ chỉ làm công tác truyền thông
và mở rộng thêm các điểm đại lý thu BHXH, BHYT
Hoàn thiện nội dung truyền thông: Cần thường xuyên cập nhật mới các vấn đề liên quan
đến chính sách BHYT HGĐ để truyền thông tới người dân
Hoàn thiện hình thức và công cụ truyền thông:
-Đối với hình thức truyền thông gián tiếp: phải thường xuyên, nội dung truyền thông
ngắn gọn, trọng tâm, đa dạng và dễ hiểu, gây sự chú ý người dân
-Đối với hình thức truyền thông trực tiếp: cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan

đoàn thể chính quyền tại địa phương phối hợp xây dựng kế hoạch và tổ chức các
hội nghị truyền thông trực tiếp tại các tổ, bản, tiểu khu, tổ chức đối thoại, truyền
thông trực tiếp đến các HGĐ và người dân. Kết hợp truyền thông giới thiệu người
làm đại lý và các điểm thu BHYT ngay tại địa bàn để người dân biết rõ và tổ chức
tiến hành thu tiền ngay tại hội nghị đối với những người tham gia BHYT.
17


MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TRUYỀN THÔNG BẢO HIỂM Y TẾ
HỘ GIA ĐÌNH CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA

Hoàn thiện quy trình truyền thông: cần chặt chẽ, linh hoạt hơn trước để tránh
phát sinh những sai sót hoặc phát hiện sớm để có biện pháp khắc phục sớm
tránh để xảy ra hậu quả nghiêm trọng.
Các giải pháp khác:
-Tăng cường công tác phối hợp và tổ chức thực hiện công tác truyền thông với
các cơ quan khác trên địa bàn tỉnh Sơn La
-Sử dụng hiệu quả kinh phí truyền thông
-Nâng cao chất lượng KCB BHYT
-Cải cách thủ tục hành chính nâng cao chất lượng phục vụ người tham gia
BHYT

18


MỘT SỐ KIẾN NGHỊ

Kiến nghị đối với Bảo hiểm xã hội Việt Nam: Phối hợp với các Bộ, ngành kịp thời rà
soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật nhằm tạo thuận lợi cho công tác truyền
thông

Kiến nghị với chính quyền địa phương ở tỉnh Sơn La: Tăng cường triển khai, chỉ
đạo đẩy mạnh hơn nữa việc thực hiện chính sách BHYT trên địa bàn tỉnh Sơn La
Kiến nghị đối với các cơ quan truyền thông: cần phải tăng cường vào cuộc thực sự
với cơ quan BHXH trên địa bàn tỉnh để đẩy mạnh hơn nữa công tác truyền thông thực
hiện chính sách BHYT HGĐ
Kiến nghị với các cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế: cần chú trọng nâng cao chất
lượng khám chữa bệnh, cải cách thủ tục tiếp đón, thái độ của y bác sỹ, thủ tục thanh
toán nhanh chóng, thuận tiện
Khuyến nghị đối với người dân: cần tích cực học tập, nâng cao đời sống vật chất, văn
hóa, tinh thần
19


EM XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN !

20