Giáo án Lịch sử 10 bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỷ XVI XVIII

Bài 22
TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI- XVIII
I- Mục tiêu bài học
1- Về kiến thức:
Giúp hs hiểu và nắm được:
- Tình hình kinh tế có nhiều biểu hiện phát triển về nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương
nghiệp
- Kinh tế phát triển tạo điều kiện cho sự hình thành và phồn thịnh của một số đô thị
2- Về thái độ:
Giáo dục cho hs tính hai mặt của kinh tế thị trường từ đó biết định hướng về tác động tích
cực của nền kinh
tế
3- Về kĩ năng:
Rèn luyện cho hs kĩ năng phân tích, liên hệ thực tế
II- Tài liệu, thiết bị dạy học
- Tranh, ảnh, bản đồ Việt Nam có ghi địa danh và các vị trí đô thị
- Một số nhận xét của thương nhân nước ngoài về kt hay các đô thị Việt Nam
III- Tiến trình giờ học
1- Ổn định
2- Kiểm tra bài cũ:
Hỏi: Nêu những hiểu biết của em về cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và cuộc
chiến tranh Trịnh- nguyễn?, hậu quả?
3- Dẫn vào bài mới
Hoạt động của GV và HS
Hoạt động: Cả lớp- cá nhân
- GVH: Nêu tình hình nông nghiệp ở nước
ta Trong các thế kỉ XVI- XVIII?
- HS: Đọc sgk rút ra ý chính trả lời
- GV: nhận xét, bổ sung và chốt ý
+ Từ thế kỉ XV-XVII nông nghiệp kém phát
triển do nhà nước không quan tâm đến sản

xuất, nội chiến diễn rangiuwax các thế lực
p/k, rđ tập trung vào tay địa chủ, quan lại
+ Từ nữa sau thế kỉ XVII nông nghiệp có sự
phát triển ở cả 2 Đàng
- GVH: Nêu biểu hiện của sự phát triển

Kiến thức cơ bản
1.Tình hình nông nghiệp ở các thế kỉ
XVI-XVIII
- Từ cuối thế kỉ XV- nữa đầu thế kỉ XVII
nông Nghiệp sa sút, mất mùa đói kém liên
miên


nông nghiệp ở cả 2 Đàng?, nguyên nhân
của sự phát triển của Đàng trong?
- HS: đọc sgk + suy nghĩ trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung và chốt ý: ở Đàng
trong do lãnh thổ ngày càng mở rộng vào
Nam, dân cư ít, điều kiện sản xuất thuận lợi
nên nông nghiệp đã vượt qua yêu cầu tự cấp
tự túc trở thành một vựa thóc lớn phục vụ
thị trường Đàng trong,giải quyết mâu thuẫn
xã hội
Ở Đàng ngoài là vùng đất lâu đời, đã được
khai phá triệt để nông nghiệp ít có khả năng
mở rộng
Và phát triển
* Hoạt động : cả lớp- cá nhân
- GVH:TCN giai đoạn này có sự phát triển

ntn?
- HS: đọc sgk rút ra ý chính trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung và chốt ý

- Từ nữa sau thế kỉ XVII, tình hình chính
trị ổn định, nông nghiệp hai Đàng phát triển
+ Ruộng đất ở cả 2 Đàng được mở rộng
nhất làĐàng trong, thủy lợi được củng cố
+ Giống cây trồng ngày càng phong phú,
kinhNghiệm sản xuất được đúc kết

- GVH: Em có nhận xét gì về sự phát triển
của TCN thời kì này? Liên hệ với ngày nay?
- HS: Suy nghĩ – trao đổi trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung: có nhiều sản phẩm
chất lượng cao, đa dạng, phong phú, đáp
ứng nhu cầu trong và ngoài nước, thúc đẩy
kinh tế hàng hóa phát triển- Ngày nay nd ta
vẫn ưa chuộng các mặt hàng thủ công
Hoạt động: Cả lớp- cá nhân
- GVH: Nội thương có sự phát triển
ntn?,nét mới trong nội thương,nguyên nhân
thúc đẩy nội thương phát triển?
- HS: Đọc sgk+ suy nghĩ trả lời

- Xuất hiện một số nghề mới: khắc in bản
gỗ, làm
Đường trắng, làm đồng hồ…..
- Các làng nghề thủ công xuất hiện ngày
càng nhiều

- Các đô thị thợ thủ công đã lập phường hội
vừa
Sản xuất vừa bán hàng
- Khai mỏ- một nghành quan trọng rất phát
triển
ở cả 2 Đàng
3- Sự phát triển của thương nghiệp

- Ở cả 2 Đàng chế độ tư hữu ruộng đất phát
triển,Ruộng đất ngày càng tập trung vào tay
địa chủ

2- Sự phát triển của Thủ công nghiệp
- Các nghề thủ công cổ truyền tiếp tục phát
triển Đạt trình độ cao


- GV: Nhận xát, bổ sung và chốt ý:
+ Nét mới: buôn bán lớn xuất hiện, xh làng
buôn chứng tỏ buôn bán không đơn thuần là
trao đổi hàng hóa thỏa mãn nhu cầu tiêu
dùng mà còn đã phát triển thành một nghề
phổ biến
- GVH:Trong các thế kỉ XVI-XVIII ngoại
thương có sự phát triển như thế nào?,
nguyên nhân của sự phát triển?
- HS: Đọc sgk + suy nghĩ trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung: n/n do c/s mở của
của chính quyền Trịnh- Nguyễn, do phát
kiến địa lý tạo điều kiện lưu thông ĐôngTây thuận lợi

- GVH: Sự phát triển của ngoại thương có
tác dụng gì đối với sự phát triển kt của
nước ta?
- HS:Suy nghĩ trả lời: Tạo điều kiện cho đất
nước ta tiếp cận với nền kinh tế thế giới với
phương thức sản xuất mới
* Hoạt động: cả lớp- cá nhân
- GVH: Do đâu dẫn đến sự hưng khởi của
đô thị?, biểu hiện của sự hưng khởi ấy?
- HS: Đọc sgk+ suy nghĩ trả lời
- GV: Nhận xét,bổ sung và chốt ý: do sự
phát triển của TCN và TN nhất là ngoại
thương => đô thị
Phát triển để đáp ứng
- GVH: Do đâu mà đến đầu thế kỉ X I X đô
thị nước ta dần bị suy tàn?

- Nội thương: khá phát triển
+ Chợ làng, chợ huyện mọc lên khắp nơi
và ngày càng đông đúc
+ Xuất hiện nhiều làng buôn bán và trung
tâm hàng hóa lớn, buôn bán giữa các vùng
miền
phát triển

- Ngoại thương:
+ Từ thế kỉ XVI-XVIII ngoại thương phát
triển mạnh
Thuyền buôn các nước đến Việt Nam
ngày càng tấp nậpThương nhân nhiều nước

đã tụ hội lập Phố xá, cữa hàng buôn bán lâu
dài
+ Từ giữa thế kỉ XVIII ngoại thương suy
yếu dần
do chế độ thuế khóa của nhà nước ngày
càng phức tạp

4- Sự hưng khởi của các đô thị
- Vào các thế kỉ XVI-XVIII nhiều đô thị
mới hình
thành phát triển hưng thịnh
+ Thăng Long- Kẻ chợ với 36 phố phường
trở
thành đô thị lớn của cả nước


- HS: Đọc sgk+ suy nghĩ trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung và chốt ý

+ Nhiều đô thị mới: Phố Hiến( Hưng
Yên),Hội An
( Quảng Nam), Thanh Hà( Phú Xuân- Huế)
trởThành những nơi buôn bán sầm uất
- Đầu thế kỉ XIX các đô thị suy tàn dần do
c/s hạn chế ngoại thương và h/c giao lưu
giữa các vùng của chính quyền phong kiến

4. Củng cố
- Khái quát lại các kiến thức chính trong bài.
5.Dặn dò - Nhắc HS về nhà học bài cũ, đọc trước bài mới và trả lời các câu hỏi trong

SGK