Giáo án Lịch sử 10 bài 18: Công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế trong các thế kỷ X XV

Bài 18:
CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
TRONG CÁC THẾ KỈ X-XV
A. Mục tiêu: Học sinh cần:
- Hiểu được: qua 5 thế kỉ độc lập, mặc dù có nhiều biến động, khó khăn, nhân dân ta đã
xây dựng được một nền kinh tế đa dạng và hoàn thiện:
+ Nông nghiệp là ngành kinh tế chủ yếu.
+ Thủ công nghiệp, thương nghiệp phát triển đa dạng, phong phú.
- Trong chế độ phong kiến, ruộng đất tập trung và giai cấp địa chủ=> mâu thuẫn giai cấp
tăng.
- Tự hào về những thành tựu kinh tế mà dân tộc đã đạt được.
- Rèn kĩ năng phân tích, nhận xét và liên hệ thực tế.
B. Chuẩn bị:
C. Lên lớp:
1. Ổn n định:
2. Kiểm tra: - Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Tiền Lê? Nhận xét?
3. Bài mới:

Họat động của giáo viên- học sinh
Nội dung
Bối cảnh lich sử Đại Việt từ thế kỉ 1. Mở rộng và phát triển nông nghiệp:
X- XV tác động như thế nào đến a. Bối cảnh lịch sử thế kỉ X-XV: đây là giai đoạn đầu
sự phát triển kinh tế?
của thời kì độc lập, cũng là lúc Đại Việt trở thành
một quốc gia thống nhất.
b. Sự phát triển kinh tế nông nghiệp, biểu hiện:
Thời Lê Sơ áp dụng c/s quân điền - Mở rộng diện tích ruộng đất.
- Mở mang hệ thống đê điều.
- Phát triển sức kéo và gia tăng các loại cây nông
Do đâu mà nông nghiệp phát nghiệp.
triển?

c. Nguyên nhân phát triển và ý nghĩa:
- Nhà nước và nhân dân cùng góp sức phát triển
Tại sao lúc bấy giờ g/c thống trị nông nghiệp.
lại quan tâm đến sản xuất nông - Chính sách của nhà nước thúc đẩy nông nghiệp
nghiệp?
phát triển => nhân dân ấm no, hạnh phúc, trật tự xã
-> đất nước mới độc lập, cần phải hội ổn định, độc lập được củng cố.
củng cố chính quyền…
2. Phát triển thủ công nghiệp:
- Về thủ công nghiệp nhân dân: các nghề thủ công cổ
Các làng nghề thủ công ra đời: truyền được phát triển, chất lượng sản phẩm ngày
Thổ Hà, Bát Tràng.
càng cao.


- Về thủ công nghiệp nhà nước: thành lập các xưởng
Súng thần cơ(đại bác)
thủ công chuyên lo đúc tiền, rèn đúc vũ khí, đóng
Thuyền chiến có lầu(do Hồ thuyền chiến…
Nguyên Trừng sáng chế vào cuối 3. Mở rộng thương nghiệp:
thời Trần)
a. Nội thương:
- Chợ mọc lên khắp nơi
- Kinh đô Thăng Long trở thành đô thị lớn, là trung
Chợ làng, chợ huyện, chợ chùa
tâm buôn bán và làm nghề thủ công.
36 phố phường.
b. Ngoại thương:
- Thời Lý-Trần nhà nước cho xây dựng nhiều bến
cảng để buôn bán với nước ngoài.

- Vùng biên giới Việt - Trung cũng hình thành các
điểm buôn bán.
Cảng Vân Đồn.
Thời Lê, ngoại thương bị thu
hẹp(do tác động của tính tự túc, tự
cấp của nền kinh tế phong kiến 4. Tình hình phân hóa xã hội và cuộc đấu tranh của
khi nó giữ vai trò thống trị)
nông dân:
Phát vấn.
- Sự phát triển kinh tế trong hoàn cảnh chế độ phong
kiến đã thúc đẩy sự phân hóa xã hội.
- Ruộng đất tập trung vào tay địa chủ, quí tộc, quan
lại.
- Giai cấp thống trị ăn chơi xa xỉ, không chăm lo đến
sản xuất và đời sống nhân dân.
- Thiên tai, mất mùa, đói kém làm cho đời sống nhân
dân cơ cực.
=> Những cuộc khởi nghĩa nông dân bùng nổ, làm
cho nhà Trần rơi vào tình trạng khủng hoảng.
4. Củng cố:
- Sự phát triển và nguyên nhân phát triển của kinh tế thế kỉ XI- XV?
5. Dặn dò: Học bài, trả lời câu hỏi sgk. Xem trước bài 19.