Giáo án Lịch sử 10 bài 14: Các quốc gia cổ đại trên đất nước Việt Nam

Bài 14
CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI TRÊN ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM
I- MỤC TIÊU BÀI HỌC
1- Về kiến thức:
Những nét khái quát về 3 quốc gia cổ đại trên đất nước Việt Nam: sự hình thành,
cơ cấu tổ chức nhà nước, đời sống văn hóa xã hội
2- Về thái độ
Giáo dục tinh thần lao động sáng tạo , ý thức về cội nguồn dân tộc, lòng yêu quê
hương đất nước và ý thức gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc cho HS
3- Về kĩ năng
Rèn luyện cho HS kĩ năng tư duy, quan sát, so sánh sự kiện lịch sử
II- Tư liệu, phương tiện dạy học
Bản đồ hành chính Việt Nam
III- Tiến trình giờ học
1- Ổn định
2- Kiểm tra bài cũ
Hỏi: Nêu vài nét về sự ra đời của kĩ thuật luyện kim và nghề nông trồng lúa
nước ở Việt Nam?
3-Giảng bài mới
Hoạt động của GV và HS
Hoạt động : Cả lớp và cá nhân
- GVH: Nhà nước Văn Lang – Âu Lạc
hình Thành dựa trên những cơ sở nào?
- HS: Tìm hiếu SGK+ suy nghĩ trả lời
- GV: Nhận xét, bổ sung và chốt ý: về kĩ
thuật, kinh tế, xã hội + sử dụng 1 số tranh
ảnh trong SGK và tranh ảnh sưu tầm về
công cụ lđộng cho HS xem- đời sống vật
chất tiến bộ, phát triển ở trình độ cao
hơncư dân Phùng Nguyên

Kiến thức cơ bản

1- Quốc gia Văn Lang – Âu Lạc
Cơ sở hình thành nhà nước
- Kĩ thuật: Đầu TNK I TCN cư dân văn hóa
Đông Sơn đã sử dụng công cụ = đồng phổ
biếnVà bắt đầu có công cụ = sắt
- Kinh tế:
+ Nghề nông khá phát triển, kết hợp săn
bắn,đánh cá , chăn nuôi và nghề thủ công
+ Có sự phân công lao động giữa nông
nghiệp và thủ công nghiệp
- Xã hội
- GVH: sự biến đổi về kt,k tế,xh đặt ra
+ Sự phân hóa giàu nghèo ngày càng phổ
yêu cầu gì ?
biến
- HS: suy nghĩ trả lời: yêu cầu rtij thủy để
+ Công xã thị tộc tan vỡ, công xã nông thôn
đảm bảo nền nông nghiệp ven sông, quản và gia đình phụ hệ ra đời
lý xh, chống các thế lực ngoại xâm
=> Từ sự chuyển biến về kingh tế xã hội


- GVH: bộ máy nhà nước Văn Lang – Âu
Lạc được tổ chức ntn?.
Xã hội được phân hóa thành những tầng
lớp nào?
- HS: đọc SGK trả lời
- GV: nhận xét, bổ sung, cho HS xem sơ

đồ bộ máy nhà nước và yêu cầu HS rút ra
nhận xét
- GVH: cư dân Văn Lang- Âu Lạc có đời
sống vật chất và tinh thần ntn? rút ra
nhận xét?
- HS: đọc SGK + suy nghĩ trả lời
- GV: nhận xét,bổ sung và chốt ý: khá
phong phú đa dạng,hòa nhập với thiên
nhiên

* Hoạt động: Theo nhóm
- GV: Chia lớp thành các nhóm và ra câu
hỏi cho từng nhóm
+ Nhóm 1: Qúa trình hình thành và phát
triển của quốc gia cổ Cham-Pa, kinh đô
đống ở đâu?
+ Nhóm2: Tình hình kt của Cpa từ tkIITKX?
+ Nhóm3: Tình hình chính trị-xã hội?
+ Nhốm 4: Tình hình văn hóa?
- HS: thảo luận trả lời, hs nhóm khác
bổSung
-GV: nhận xét, bổ sung và chốt ý
Kinh tế
+ Hoạt động chủ yếu trồng lúa nước: sử
dụng công cụ = sắt và sức kéo trâu bò
+ Ngoài ra các nghề thủ công , khai thác
lâm thổ sản khá phát triển, kĩ thuật xây
tháp đạt trình độ

đặt ra

yêu cầu trị thủy, quản lí xã hội, chống giặc
ngoại
xâm - Nhà nướ Văn Lang – Âu Lạc ra đời
* Tổ chức bộ máy nhà nước
- Đứng đầu nhà nước là Vua, giúp việc cho
Vua có các Lạc Hầu, Lạc Tướng
- Cả nước chia 15 bộ do Lạc Tướng dứng đầu
- Đứng đầu các làng xã là Bồ Chính
- Kinh đô của nước Văn Lang : Bạch Hạc
( Việt
Trì-Phú Thọ) Kinh đô của nước Âu Lạc: Cổ
Loa ( Đông Anh-Hà Nội)
* Xã hội: các tầng lớp: Vua, quý tộc,dân tự do
, nô tì
* Đời sống vật chất và tinh thần
- Đời sống vật chất
+ Ăn: Gạo nếp, gạo tẻ, cá, thịt, rau, củ, quả
+ Mặc: Nữ mặc áo, váy,Nam đóng khố
+ Ở: Nhà sàn
- Đời sống tinh thần
+ Tín ngưỡng: Thờ cúng tổ tiên, các vị thần
linh , các anh hùng dân tộc
+ Phong tục tập quán: nhuộm răng, ăn trầu,
xăm mình
2- Quốc gia cổ Chăm- Pa
- Qúa trình hình thành và phát triển: Trên cơ
sở văn hóa Sa Huỳnhở miền Trung và miền
Nam Trung Bộ VN cuối TKII khu Liên thành
lập quốcgia Lâm ẤP đến TKVI đổi thành
Cpa , phát triểntừ tk X – XV sau đó suy thoái

và hội nhập vào ĐạiViệt
- Kinh đô: Lúc đầu ở Trà Kiệu – Qnam sau đó
dờiđến Đồng Dương-QN, cuối cùng đến Chà
Bàn-Bình Định
- Kinh tế:
+ Hoạt động chủ yếu trồng lúa nước: sử dụng
công cụ = sắt và sức kéo trâu bò
+ Ngoài ra các nghề thủ công , khai thác lâm
thổ sản khá phát triển, kĩ thuật xây tháp đạt


Chính trị
trình độ cao
+ Theo chế độ quân chủ chuyên chế: Vua - Chính trị - xã hội
đứng đầu, giúp việc có tể tướng và các + Theo chế độ quân chủ chuyên chế: Vua
đại thần
đứng đầu, giúp việc có tể tướng và các đại
thần
+ Chia nước 4 châu, dưới có huyện, làng
+ Xã hội: Gồm có các tầng lớp quý tộc, nông
dân tự do, nông dân lệ thuộc, nô lệ
- Văn hóa:
+ TK IV có chữ viết từ chữ phạn của Ấn Độ
* Hoạt động : Cả lớp - cá nhân
+ Tôn giáo: Theo Hin đu giáo và phật giáo
- GVH: Quốc gia Phù Nam được hình + Phong tục: ở nhà sàn, ăn trầu, hỏa táng
thành và phát triển ntn?
người chết
- Tình hình văn hóa-xã hội ?
3- Quốc gia cổ Phù Nam

- HS: Đọc sách giáo khoa rút ra ý chính
- Qúa trình hình thành và phát triển
trả lời
+ Trên cơ sở văn hóa Óc Eo ( An Giang)
-GV nhận xét bổ sung, chốt ý .
vùng châu thổ sông cửu long hình thành quốc
gia Phù Nam vào Khoảng thế kỉ I
+ Phát triển thịnh vượng từ thế kỉ III-V,đến
cuối thế kỉ VI suy yếu bị Chân Lạp thôn tính
- Kinh tế: Sản xuất nông nghiệp, làm tcn, đánh
cá , buôn bán
- Văn hóa: ở nhà sàn, theo phật giáo và hin đu
Giáo, nghệ thuật ca múa nhạc phát triển
- Xã hội: Qúy tộc, bình dân,nô lệ
4. Củng cố - dặn dò.
- Khái quát lại các kiến thức chính trong bài
- Nhắc học sinh về nhà làm bài cũ, làm bài tập 4 trong sách giáo khoa.