Giáo án Lịch sử 12 bài 12: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1925

Ngày soạn:
Tiết:16

Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
Phần hai - Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến năm 2000
Chương I

Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1930

Bài 12
Phong trào DTDC ở Việt Nam từ 1919 đến 1925
I /mục tiêu:
1. Kiến thức
- Hiểu những thay đổi của tình hình thế giới sau chiến tranh chính sách khai thác thuộc địa của
thực dânPháp và sự biến chuyển về giai cấp, xã hội ở Việt Nam
2. Kỹ năng
- Xác định được nội dung và cáchPhân tích đánh giá các sự kiện lịch sử trong bối cảnh cụ thể
của đất nước và quốc tế.
3. Thái độ
- Bồi dưỡng về tinh thần yêu nước, ý thứcPhản kháng dân tộc do sự xâm lược và thống trị của
các nước đế quốc.
II / Chuẩn bị:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Tập bản đồ và các khu CN, hầmmỏ, đồn điền.. trong cuộc khai thác.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc bài trước trong SGK
III / Hoạt động dạy học:
1. Ổn định tình hình lớp: Kiểm tra sĩ số, tácPhong HS.
2. Kiểm tra bài cũ: Giới thiệu chương trình sử Việt Nam
3. Giảng bàimới:
TG

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung
I. Những chuyển biến mới
về kinh tế, chính trị, văn
hóa, xã hội ở Việt Nam sau
chính trịTGI
1/ Chính sách khai thác
thuộc địa lần thứ hai của
HĐCN: Tìm hiểu bối cảnh thực dânPháp
quốc tế cuộc khai thác
thuộc
địa
của
thực
dânPháp
- Sau chính trịTG1, các nước
thắng trậnPhân chia TG,
hình thành hệ thống Vécxai
– Oasinhtơn
- Các nước tư bản bị tànPhá
(P)
- cách mạng Thángmười
Nga thắng lợi, LBXViết
thành lập, Quốc tế cộng sản
ra đời.
a.mục đích

=> Tác động đến chính trị,


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
kinh tế Việt Nam (ngày càng
- Khôi phục địa vị kinh tế, khủng hoảng)
chính trị của Pháp trong khối tư K:mục đích chính sách
bảnCN
khai thác thuộc địa của
thực dânPháp ?
- Thu lợi nhuận, bù đắp
thiệt hại do chiến tranh.
- 6 năm (1924 - 1929): 4 tỉ Fr
- Nhằm đạt 3mục tiêu: tài
nguyên thiên nhiên, nhân công
và thị trường
Bản đồ các khu CN,mỏ, đồn
điền
Kết hợp ghi vàPhân tích
HĐLớp: Đọc SGK, nêu
tr
- 1924: 52 Fr trồng lúa, càPhê, chính sách khai thác
cao su....
củapháp
- Cướp đất lập đ/điền cao su
+ 1.500 ha (1918) → 78.620
ha (1930)
+ chính trịy Đất đỏ,misơlanh...
- 1888 4tr Fr → 1928 28tr Fr,
chính trịy Hạ Long – ĐĐăng,

Than & kim khí Đông Dương
- Không cạnh tranh vớiP
- Nhàmáy sợi HảiPhòng, Nam
Định, rượu Hà Nội, đường Tuy
Hòa, xay sát gạo Chợ Lớn...
- Hàng hóaPháp chiếm lĩnh thị
trường Việt Nam: 37 % (1914)
→ 63 % (1929); Buôn bán trong
nước đẩymạnh

Thu lợi nhuận, bù đắp thiệt
hại sau chiến tranh.
b. Chính sách khai thác
Đầu tưmạnh với tốc độ
nhanh, quimô lớn vào các
ngành kinh tế ở Việt Nam
(chủ yếu nông nghiệp)

- Nông nghiệp: Tập trung vốn
chủ yếu vào ngành cao su

- Công nghiệp:
+ Đẩy mạnh khai mỏ ( sắt
kẽm, thiếc, … chủ yếu là
than).
-mở các ngành CN khác:
dệt,muối, xay xát....
- Thương nghiệp: Hoạt động
ngoại – nội được đẩymạnh

K: Tại saoPháp chú trọng - GTVTPhát triển , đặc biệt là
khai thác các ngành kinh đường sắt
- Đường sắt Đông Dương nối tế này?
thêm: Đồng Đăng – Na Sầm, - Tận dụng triệt để tài
Vinh – Đông Hà
nguyên
- 1930 gần 2.389 km đường Fe - Đáp ứng nhu cầu thị
trong lãnh thổ
trường Pháp &thế giới
- Tài chính:
+ Lập ngân hàng Đông
TB:mục đích củaP trong Dương nắm quyền chỉ huy
GTVT?
kinh tế Đông Dương


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
-Phục vụ đắc lực, kịp thời + Gia tăng các loại thuế .
- Ngân sách Đông Dương 1912 cho công cuộc khai thác, vận
đến 1930 tăng 3 lần
chuyển nguyên vật liệu, lưu 2/ Chính sách chính trị, văn
thông hàng hóa.
hóa, giáo dục của thực
dânPháp
Thực dânPháp vẫn tiếp tục
- Chính trị :
chính sách “Chia để trị”
+ Tăng cường bộmáy cai trị
để đàn áp nhân dân.
+ Tiến hànhmột vài cải cách

chính trị – hành chính để
đốiPhó những biến động ở
Đông Dương.
HĐCN: Tìm hiểu SGK để
chứngminh.
- Gồm bộmáy quân sự, cảnh
sát,mật thám, nhà tù
- Đưa người Việt vào cơ - Văn hóa – giáo dục :
quan của Pháp (phòng T.mại
+ Hệ thống giáo dục Pháp & canh nông, viên Dân Việtmở rộng gồm các cấp
biểu...)
+ Truyền bá văn hóa phương
Tây
HĐCN:
Đọc
SGK
chứngminh
- Các cơ sở sản xuất báo chí,
tạp chí bằng tiếng Pháp và
quốc ngữ tăng lên
- Gồmvăn hóa DT,văn hóamới - Trào lưu tư tưởng, khoa
tiến bộ,văn hóa nô dịch
học – kĩ thuật,văn hóa, nghệ
thuật tràn vào Việt Nam
- K/quả: Từ đó văn hóa
truyền thống và văn hóa
ngoại lai tồn tại đấu tranh
với nhau

- Hạn chế ↑ CN nặng

-một số vùng có chuyển
biến,Phổ biến lạc hậu nghèo nàn
=>mục đích chính của nó chỉ
nhằm biến Việt Nam thành
thuộc địa hoàn chỉnh đảm bảo

HĐLớp: Thảo luận tác
động cuộc khai thác t/địa
củaPháp đến kinh tế Việt
Nam?
- Tích cực: du nhập kinh tế
tư bảnCN làm chuyển biến
nền kinh tế Việt Nam, có
bướcPhát triển
- Cơ cấumất cân đối, kinh tế
Việt Nam vốn
lạc hậu

=>Văn hóa truyền thống và
văn hóa ngoại lai tồn tại &
đấu tranh với nhau
3/ Những chuyển biếnmới về
kinh tế và giai cấp xã hội ở
Việt Nam
a.Về kinh tế:

- Có bước phát triển, nhưng
cơ cấu kinh tế mất cân đối
- Vẫn là nền kinh tế lạc hậu, lệ
thuộc vào Pháp, là thị trường

độc chiếm củaPháp


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
lợi nhuận tối đa cho tư bảnPháp.

lạimang thêm tínhPhụ thuộc.

Kinh tế chuyển biến đã
làmPhân hóa xã hội sâu sắc, các
giai cấp có địa vị kinh tế khác
nhau thì có thái độ chính trị khác
nhau đối với vấn đề DT

b.Về xã hội:phân hóa sâu
sắc, các giai cấp có những
chuyển biếnmới

Hướng dẫn, gợi ý và kết hợp
ghi
- Bá Kiến - Nghị Quế

- Chị Dậu – ChíPhèo

- Tay sai của Pháp
- Đấu tranh, chống Pháp nhưng
dễ thỏa hiệp (CN cải lương)
- 12 điều qui định CN cao su
“Cao su đi…mất con”

HĐ lớp: Thảo luận địa vị
kinh tế và thái độ chính trị
của các giai cấp trong xã
hội Việt Nam
- Địa chủPhong kiến, Nông
dân
- TƯ SảN, Tiểu TƯ SảN,
CNhân

- Địa chủPhong kiến:
ĐượcPháp dung dưỡng bóc lột
đàn áp nhân dân, chỉ có
bộPhận nhỏ và vừa tham gia
chốngPháp và tay sai
- Nông dân:
Bị
đế
quốc,Phong kiến xô đẩy đến
bần cùng hóa , căm thù đế
quốc,Phong kiến sâu sắc → là
lực lượng cách mạng đông
đảo
- Tiểu tư sản: Bị bạc đãi, cuộc
sống bấp bênh → hăng hái
tham gia cách mạng.
- Tư sản: Bị tư bản Pháp chèn
ép, dần dần phân hóa thành 2
bộ phận
+ Tư sản mại bản: Quyền lợi
kinh tế gắn với Pháp → cấu

kết chặt chẽ với Pháp.
+ Tư sản dân tộc: Kinh
doanh độc lập, có khuynh
hướng dân tộc, dân chủ
- Công nhân:
+ Bị đế quốc, tư sản áp bức,
bóc lột
+ Quan hệ gắn bó với nông
dân, thừa hưởng truyền thống
yêu nước dân tộc.
+ Chịu ảnh hưởng trào lưu
cách mạng vô sản
→ Vươn lên thành động lực
chính của PTDTDC theo
khuynh hướng tiên tiến


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12

=> Sau chính trịTG I: >< cơ
K: Kết luận chuyển biến cơ bản của xã hộiVN là toàn thể
bản xã hộiVN?
nhân dânVN với đế quốcPháp
- >< xã hội s/sắc giữa nhân và phản động tay sai
dân Việt Nam với đế quốc
pháp và phản động tay sai

* Củng cố:
- Chính sách khai thác thuộc địa lần hai của TDP diễn ra qui mô lớn, tốc độ đầu tư mạnh vào
Đông Dương nói chung và Việt Nam nói riêng, nhất là nông nghiệp sau đó là công nghiệp,thương

nghiệp, GTVT => Cơ cấu kinh tế Việt Nam chuyển biến nhưng mang tính chất cục bộ. Nền kinh tế
Việt Nam vẫn lạc hậu, lệ thuộc vào Pháp.
- Các giai cấp có sự phân hóa rõ rệt vàmỗi giai cấp có địa vị kinh tế, xã hội khác nhau song đều
có lòng yêu nước và phản kháng DT trước sự xâm lược và thống trị của đế quốc, >< giữa DTVN với
đế quốc Pháp gay gắt hơn.
* Bài tập: Trả lời câu hỏi SGK
* Dặn dò: Đọc tiếpPhần tiếp theo của bài
* Rút kinh nghiệm:


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
Ngày soạn:
Tiết: 17

Bài 12
Phong trào DTDC ở Việt Nam từ 1919 đến 1925(TT)

I / Mục tiêu:
1. Kiến thức
- Hiểu được phong trào dân tộc, dân chủ ở Việt Nam từ 1919 đến 1925
- Hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc truyền bá chủ nghĩa Mác LêNin chuẩn bị thành lập
chính Đảng vô sản ở Việt Nam
2. Kỹ năng
- Xác định được nội dung và cách phân tích đánh giá các sự kiện lịch sử trong bối cảnh cụ thể
của đất nước và quốc tế.
3. Thái độ
- Bồi dưỡng về tinh thần yêu nước, ý thức phản kháng dân tộc do sự xâm lược và thống trị của
các nước đế quốc.
II / Chuẩn bị:
1. Chuẩn bị của giáo viên:

- Chân dung, một số nhà hoạt động cách mạng tiêu biểu.
- Bảng thống kê các cuộc bãi công của công nhân.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc bài trước trong SGK
III / Hoạt động dạy học:
1. Ổn định tình hình lớp: Kiểm tra sĩ số, tác phong HS.
2. Kiểm tra bài cũ: Cuộc khai thác thuộc địa lần hai của TDP đã tác động đến tình hình kinh tế, xã
hội Việt Nam như thế nào?
3. Giảng bài mới:
TG
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
II. PT dân tộc dân chủ ở
Việt Nam từ 1919 – 1925
1/ Hoạt động của Phan
Bội Châu, Phan Châu
Trinh và một số người VN
- 1913 bị bắt, 1917 TDo
sống ở nước ngoài
nhưng vẫn nặng lòng yêu
- Phan Bội Châu:
nước, Anbexarô mua chuộc,
nhưng từ chối
TB: CM 10 Nga tác động
đến PBC như thế nào?
- Ông coi như là luồng ánh
sáng mới
+ 1917 chịu ảnh hưởng
- Ca ngợi tinh thần yêu

CM 10 Nga, năm 1920 viết
nước, hi sinh anh dũng của
“Truyện Phạm Hồng Thái”
Phạm Hồng Thái
+ 6/1925 bị P bắt và kết án
tù rồi đưa về an trí tại Huế
- 1911 sang Pháp có quan hệ
- Phan Châu Trinh:
với Nguyễn Ái Quốc
- Đầu 1922 đến Macxây
+ 1922 viết Thất điều thư,


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
vạch 7 tội đáng chém của
HĐCN: Tìm hiểu hoạt Khải Định
động cụ thể
+ Tiếp tục tuyên truyền
- Tổ chức diễn thuyết lên tư tưởng dân quyền, đả phá
án c/độ quân chủ
chế độ quân chủ
- Hô hào “khai dân trí, chấn
dân khí, hậu dân sinh,”
Tự tìm hiểu thêm SGK
- Những người VN sống ở
nước ngoài đẩy mạnh các
hoạt động yêu nước.
Tiêu biểu PHThái

- Tâm tâm xã: “Sống chết…

làm quả bom nổ,
chết
..nước xanh”
=> Như chim én nhỏ báo
hiệu mùa xuân

HĐ nhóm (Cặp đôi): Thảo
luận rút ra hoạt động đấu
tranh của tư sản, Tiểu tư 2/ Hoạt động của tư sản,
sản và công nhân.
tiểu tư sản và công nhân
- Tư sản:
Việt Nam.
+ “Chấn hứng nội hóa”,
“bài trừ ngoại hóa”; Chống
độc quyền cảng SG và xuất
khẩu gạo của TB Pháp
+ Thành lập Đảng Lập
hiến (1923), nhóm Nam
Kết hợp phân tích và ghi
Phong, nhóm Trung Bắc tân
văn..
- Nhưng khi P nhượng bộ,
- TS:
cho tham gia Hội đồng quản
+ Cổ vũ người VN dùng
hạt, thì TS lại thỏa hiệp
hàng VN, chống độc quyền
- Tiểu TS: Hoạt động sôi của TB Pháp
nổi

+ Đòi quyền TDDC
- VN nghĩa đoàn, Hội Phục
việt, Đảng TNiên…
- Tiểu TS:
- Báo Chuông rè, Người nhà
+ Đ/tr đòi quyền tự do
quê… (tiếng P), Tiếng dân,
dân chủ.
Thực nghiệp dân báo ( tiếng
+ Thành lập các tổ chức
Việt)
yêu nước và dân chủ
- Nhà XB: Nam đồng thư xã,
+ Ra nhiều tờ báo, lập các
Quan hải tùng thư…
nhà xuất bản tiến bộ
- Thu hút hàng vạn người
tham gia
- CN: bãi công

nhằm truyền bá tư tưởng
tiến bộ và CM


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
+ Đặc biệt là cuộc đ/tr đòi
thả TD cho
Phan Bội
Châu(1925) và lễ truy điệu
Phan Châu Trinh (1926)

- CN:
K: Nhận xét chung PT + Các cuộc đấu tranh diễn
DTDC 1919 – 1925?
ra lẻ tẻ, tự phát, ở một số xí
2
- L : TS, tiểu TS trí thức, nghiệp, khu mỏ
CN
+ 8/1925 cuộc đấu tranh
- Mục tiêu: Đòi quyền lợi của công nhân xưởng đóng
KT, VH, CT
tàu Ba Son, đánh dấu bước
- Hình thức
tiến mới của PTCN VN
+ Báo chí, yêu sách CT,
mít tinh, biểu tình, bãi công.
+ Đặc biệt xuất hiện các tổ
chức, hội, đảng phái hoạt
- 1912 – 1917 Nguyễn Tất động VH yêu nước và dân
Thành đến các nước châu chủ
Âu, Phi, Mĩ rồi trở lại Pháp
cuối 1917, gia nhập ĐXH
Pháp
Đọc SGK tìm hiểu những
Kết hợp ghi
hoạt động của Nguyễn Ái
Quốc từ 1919 -1924
3/ Hoạt động của Nguyễn
=>NAQ hiểu được: “Muốn
Ái Quốc
được GP, các DT chỉ có thể

trông cậy vào L2 của bản
thân mình”
- Thành lập “Công hội đỏ” Tôn Đức Thắng
- Đòi tăng 20% lương → P
tăng 10%

- Trở thành đảng viên ĐCS P
và sáng lập ĐCS P
- Cùng với 1 số người
Angiêri, Marốc, Tuynidi…

- Đọc bản tham luận CM

- 18/6/1919: Lấy tên NAQ
gửi đến Hội nghị Vecxai
“Bản yêu sách của ND An
Nam” đòi quyền TD, DC,
bình đẳng và quyền tự
quyết cho DTVN
- 7/1920 NAQ đọc bản “Sơ
thảo lần thứ nhất những
luận cương về vấn đề DT và
vấn đề thuộc địa” của
Lênin → Khẳng định con
đường giành ĐL, TD cho
DTVN
TB: Nội dung ?
- 12/1920 Người dự ĐH lần
- Tố cáo tội ác của TD Pháp 18 Đảng XH Pháp, bỏ phiếu
đối với ND t/địa

tán thành gia nhập QTCS và
thành lập ĐCS Pháp


Giáo án điện tử môn Lịch sử lớp 12
thuộc địa
- 1921 lập Hội Liên hiệp
thuộc địa, ntập hợp ND
thuộc địa sống trên đất Pháp
đấu tranh chống CNTD
- Người xuất bản báo
“Người cùng khổ”, viết bài
cho báo “Nhân đạo”, “Đời
sống CN” và cuốn “Bản án
c/độ TD Pháp”
- 6/1923 sang LX dự Hội
nghị Quốc tế Nông dân
- 1924 Dự ĐH V của QTCS
- 11/11/1924 NAQ về
Quảng Châu (TQ) để truyền
bá lí luận cách mạng và
xây dựng tổ chức CMGPDT
cho nhân dân Việt Nam
* Củng cố: Những hoạt động của NAQ ở P, LX, TQ 1921 – 1924 để chuẩn bị gieo hạt giống của
CNXH vào cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc Việt Nam.
* Bài tập: Trả lời câu hỏi SGK
* Dặn dò: Đọc trước bài 13 “PT DT DC 1925 - 1930”
* Rút kinh nghiệm: