BỆNH hạ CAM mềm (ykv)

BỆNH HẠ CAM MỀM
Ths.Bs Phạm Thị Thanh Huyền


1. DỊCH TỄ HỌC


Hạ cam là 1 bệnh cấp tính, lây truyền qua đường tình dục



Bệnh hạ cam có đồng yếu tố dịch tễ học trong lây truyền HIV, làm
tăng khả năng lây truyền HIV 5 - 9 lần



Bệnh gặp chủ yếu ở các nước đang phát triển, việt nam hiện nay
hiếm gặp – đa số bệnh nhân ở phía nam



Nam giới bị bệnh nhiều hơn nữ giới


DỊCH TỄ HỌC


Bệnh lây truyền từ người này sang người khác (qua giao hợp
với người có H. ducreyi ở vết loét)



Biểu hiện đặc trưng của bệnh là 1 vết loét đau nơi vi khuẩn
xâm nhập (thường là sinh dục ngoài) và gây viêm hạch bẹn
mủ, viêm hạch bạch huyết hay gặp ở nam


2. CĂN NGUYÊN



Do trực khuẩn Gram (-) Haemophilus ducreyi.
Người là vật chủ duy nhất


3. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG





Thời kỳ ủ bệnh ngắn 3 – 10 ngày và không có tiền triệu.
H. Ducreyi xâm nhập qua thượng bì khi QHTD, sau đó đi vào
hạch lympho
Biểu hiện LS chủ yếu là Săng và viêm hạch


3. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG






Biểu hiện đầu tiên là sẩn mềm, xung quanh có quầng đỏ.
Sau 24 -48h, tiến triển thành mụn mủ
Sau vài ngày đến 2 tuần: trợt và loét
Vết loét mềm và đau
(thường giai đoạn này Bn mới đi khám)


3. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG


Đặc điểm của vết loét:
- Bờ vết loét rõ, sói mòn và không cứng
- Nền vết loét phủ bởi dịch tiết mủ hoại tử màu vàng hoặc xám,
dưới là tổ chức hạt mủ, dễ chảy máu
- Thường có phù nề xung quanh tổ chức
- Kích thước vết loét từ 2 -10mm


Đặc điểm của vết loét Hạ cam mềm


3. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG


Đặc điểm của vết loét:
- Số lượng vết loét thường nhiều do tự lây nhiễm
- Các vết loét có thể liên kết thành 1 vết loét lớn
hoặc thành hình rắn bò

- Nếu không điều trị vết loét có thể dai dẳng vài tháng
gây vết loét to, khi lành sẹo gây xơ hóa chít hẹp bao
qui đầu


3. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
VỊ TRÍ LOÉT:





Nam giới: hay bị vết loét ở bao qui đầu, rãnh qui đầu, thân
dương vật
Nữ giới: Âm hộ, môi lớn, môi nhỏ, cổ tử cung…
Các vị trí ngoài sinh dục như: vú, ngón tay, đùi, niêm mạc
miệng


3. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
ĐẶC DIỂM CỦA HẠCH BẸN HẠ CAM MỀM






Hạch bẹn xuất hiện 1 -2 tuần sau khi tổn thương đầu tiên xuất
hiên, Hạch viêm đau thường ở 1 bên.
Hạch sưng nóng đỏ đau rồi dần dần trở nên mềm lùng nhùng

và vỡ tự nhiên, mủ đặc sánh như kem
Tỷ lệ Bn bị sưng hạch bẹn khoảng 1/3


3. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG




Triệu chứng toàn thân: có thể sốt nhẹ, mệt mỏi. Tuy nhiên, H.
ducreyi không gây nhiễm khuẩn toàn thân hoặc lây truyền
sang cơ quan xa
Bội nhiễm vi khuẩn yếm khí có thể gây loét hoại thư và phá
hủy cơ quan sinh dục








Nam giới thường đi khám vì vết loét đau hoặc viêm đau hạch
bẹn.
Nữ giới triệu chứng thường ko rõ, biểu hiện tùy thuộc vị trí
săng khu trú: đau khi đi tiểu, đau khi đại tiện, đau khi giao
hợp…
Bệnh hạ cam ko thấy gây bệnh cho trẻ sơ sinh dù người mẹ
đang bị bệnh

4. XÉT NGHIỆM







Bệnh phẩm: lấy ở đáy vết loét
Nhuộm Gram: trực khuẩn bắt màu Gram (-) giống
như đàn cá bơi nhưng khó do lẫn nhiều vi khuẩn khác
Nuôi cấy: trong môi trường thạch giàu dinh dưỡng, vi
khuẩn mọc sau 2 -4 ngày, có thể đến 7 ngày
PCR: là XN có độ nhạy và độ đực hiệu cao


Hình ảnh H.ducreyi nhuộm Gram


5. CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH




Tiền sử phơi nhiễm
Loét đau kèm theo sưng hạch bẹn dò mủ
Xét nghiệm: bệnh phẩm lấy ở đáy vết loét

6. CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT


Các bệnh có vết loét như Giang mai, hôt xoài, u hạt
bẹn, herpes sinh dục, ghẻ bội nhiễm…


7. TIẾN TRIỂN


Vết loét tiến triển tốt sau 1 tuần điều trị, hạch bẹn khỏi chậm
hơn



Nên kiểm tra huyết thanh trong vòng 3 tháng vì 1 số BN đồng
mắc bệnh giang mai hoặc Herpes (10 – 15%), hoặc HIV (vì tất
cả những bệnh gây loét sinh dục đều làm tăng khả năng lây
truyền HIV cao)


8. ĐIỀU TRỊ
Thuốc điều trị khuyến cáo hiện nay là:
Ceftriaxone 250mg tiêm bắp liều duy nhất
 Azithromycin 1g uống liều duy nhất
 Spectiomycin 2g tiêm bắp liều duy nhất
 Ciprofloxacin uống 1g/ngày x 3 ngày
 Erythromycin 2g/ngày x 7 ngày
(ko dùng ciprofloxacin cho PN có thai và cho con bú)






Bệnh thường đỡ sau 2 -3 ngày điều trị và khỏi
sau khoảng 1 tuần.
Hạch ben sưng thường khỏi chậm hơn, có thể
phải chọc hút qua da lành để hút mủ trong
hạch