Tình yêu trong tố tâm của hoàng ngọc phách và trong nỗi đau của chàng werther của j geothe

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA NGỮ VĂN
**********

CHU THI PHƯƠNG

TÌNH YÊU TRONG TÔ TÂM
CỦA HOÀNG NGỌC PHÁCH VÀ TRONG
NỖI ĐAU CỦA CHÀNG WERTHER CỦA J.
GOETHE
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Lý luận văn học

HÀ NỘI, 2018


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA NGỮ VĂN
**********

CHU THI PHƯƠNG

TINH YÊU TRONG TÔ TÂM
CỦA HOÀNG NGỌC PHÁCH VÀ TRONG
NỖI ĐAU CỦA CHÀNG WERTHER CỦA J.
GOETHE
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Lý luận văn học

Người hướng dẫn khoa học
PGS.TS. Phùng Gia Thế

HÀ NỘI, 2018


ỜI C

ƠN

T
PGS.TS. P
K

N

G
v

T

T

L
H N

ộ
Sinh vi n h

C

T

hi n


ỜI C

ĐO N


PGS TS. P
N

v

G

T

T

K
T
ộ

05
Sinh vi n h

C

T

hi n


C

C

MỞ Đ U ........................................................................................................ 1
L

...................................................................................... 1

L

......................................................................................... 5

M

u........................................................ 10
u ............................................................ 10

5. Ph

u....................................................................... 11
................................................................................... 11

NỘI DUNG……………………………………………………………… 12
Chương 1. GI I THUY T CHUNG V VĂN HỌC SO SÁNH............ 12
K

V

............................................................ 12

.................................................................................... 12
1.1.2.

u ............................................ 13

1.1.3.

....................................................... 16

S
1.2.1.

................................................................................ 22
.................................................................................... 22
u .................................................................................... 22

Chương 2. NHỮNG N T TƯƠNG Đ NG V

TÌNH YÊU TRONG

TÔ TÂM CỦ HOÀNG NGỌC PHÁCH VÀ TRONG NỖI ĐAU CỦA
CHANG WERTHER CỦ J. GOETHE.................................................... 25
T

................................................................................... 25

T

.......................................................................... 30
......................................... 33

Chương 3. NHỮNG N T
TÂM CỦ

HÁC IỆT V TÌNH YÊU TRONG TÔ

HOÀNG NGỌC PHÁCH VÀ TRONG NỖI ĐAU CỦA

CHANG WERTHER CỦ J. GOETHE.................................................... 38
N

............................................................ 38


H

.............................................................. 42

T

............................................................................... 47

T UẬN .................................................................................................. 51
TÀI IỆU TH

H O


ỞĐ U
1.

họn

i

1


1.1.

J. G

:

ộ

” N

T
:

M
.

1.2. G

J hann Wolfgang von Goethe (1749 - 1832) là

m t trong nh

gi i. Ông

, nhà vi t k ch, ti u thuy t gia,
c a

c D

nhà khoa h c, h a

, ông là m t trong s ít nh

là nhà thông thái. H u h t các tác ph m c
m t trong nh ng s
nh

là nhà
c xem

ng t n v i th i gian

Faust. Faust g m 2 ph n, là m t trong

ỉnh cao c a n

gi i. Nh ng tác ph m

n i ti ng c a ông là Wilhelm Meister's Apprenticeship và ti u
thuy t

id

Nỗ

ủa chàng Werther...

J. Goethe là m t trong nh
c

n tuy

u th kỷ 19. S

ng phái c

c

n Weimar

n tuy

n. Ông có
bi t là

n hình c a
c trong cu i th kỷ 18 và

i th i kỳ khai sáng và ch
ng r t l

nn

gi i,

c

châu Âu. Nhi u tác ph m c a ông là ngu n c m h ng trong âm nh c

n
ỗ

c, k ch,

, và tri t h c.

ủ

J. G

J. G

2

V


S

ỉ
mà c th gi i h

báu v t. Chính tác ph m Nỗ

t

ủa chàng Werther làm t a sáng tên tu i c a

J. Goethe.
M

è

77

Nỗ

ủa chàng Werther

ph m nhanh chóng tr

ơ

trân tr

c in và bày bán. Tác

ốt Werther”,

c gi i trẻ

m c a h . M c dù Nỗ

gi i c m quy n, nhà th ,
ph m nguy h

mộ

nh t

ủa chàng Werther b

ch c trách lên án, nhìn nh

ó

chàng Werther v

n và

ặc của quỷ S

”

t n
Nỗ

ủa

c in n, phát hành và tr thành cu n sách bán ch y

c và Châu Âu. Viên cha c khét ti ng J.M. G

i công

lu n và chính gi i quy n hành kiên quy t ch ng l i cu n sách không m y gì
dày này. Ông cho rằng, Nỗ

ủa chàng Werther không nh ng bênh v c

cho s t sát, kêu g i phá vỡ

, tác ph m còn can t

giế

xúi giục

ức vua” Tuy quy n ti u thuy t b c
cv

c và

ng nói:

ys

từ trái tim sẽ ến

chàng Werther chính là
N

ng th

c và châu Âu. D

c

c trái tim”. Nỗ

của

ti u thuy

u tay

v y.

t s c m nh vô hình, s

c a J. Goethe là m t hi

N

ic a

ng kỳ l hi m th y trong l ch s

i chiêu bài tác ph

c l i tiêu chu

c

i, thành ph Leipzig ngay l p t c ra l nh c m bán và c phát hi n ai
c m cu n sách trong tay s b ph t ti n n ng.
l nh c m. T i Milan, cu n sách b t ch thu và thiêu h y. Tuy v y, Nỗi
ủa chàng Werther v n ti p t
b

u tiên, t i nay tác ph

tr m, in l u. Cu

c in liên t c t

c và k t l n xu t

tr i qua 16 l n tái b

n in

c d ch ra trên 20 th ti

3

A

Pháp, Ý, riêng b n ti

P

nhau. Cùng v i s

u b n d ch c a nhi u d ch gi khác
n n ng nhi t c

c bi t c

c gi , tác ph m còn s quan
c và nh

i yêu

kỷ nay. Trên h t, ti u thuy t Nỗ
gây m t ch

ng l

ủa chàng Werther

n phong trào lãng m n Pháp, Italia và Anh. Nó góp

ph n toàn vẹ

n và ch

b n thân nó. Qu th

n th c t chính
c s c khi

h p hài hòa gi a y u t lãng m n và y u t hi n th c.
chàng Werther, b
th

c không kh i rung c m,

v th c tr ng xã h i

c m giác

c

nó có s k t

n v i Nỗ

m say v i tác ph m, l i càng

c lúc b y gi . ôi

c cùng v i tâm tr ng b t mãn c a giai c p
tìm

ủa
là

s ny u

gi i phóng khát v ng t do. Nó

ti ng thét c a con tim gi i trẻ

c lúc b y gi

m t

vang mãi cùng n

c a chàng Werther.
1.3. H

N

P

V

ố

( 89 - 1973)
H

N

P
ỉ

L

H

ố

H

N

V
V

N

P

P

N

ỉ XX S

ố

N

T L

ố

ẻ

.
Q
H

N

P

.T

,

4


H

N

P

ố

9

9

ố

ừ

ế

ố

ộ

S

K
V

,

ó

S

” (T

ỉ
N

S

ra

S

A

.T

Michele Sullivan và E

c

L Ố M

P

Gallimard -

ơ

Đ
Ả

Q

N

V

N

.N

Ấ

T

-

Mộ

tim trong sáng.
V
ố

H

N

P

N

T

ỉ
V
1.4. J. G

S

A H

N

K
ỗ

ủ

N
P

ố

H

N

P

G

T
ỉ

ẹ
K
ố

5

Tâm

ỗ

ủ

X

- Tây.
2.

h

v n

N

ố

H

Có th k
Trong bài ố

N

P

nm ts

ủ

, nhà nghiên c u H M

T T

T

T

T T

T
nhà nghiên c u

T T
ố
H M

ằ

ố
V

T
H

N

ế ủ
L

D

ố
ằ

6

,c

T


Theo
T
H
T :
T T

T
T
TT

:
T

T T
T

7


ỉ

ố
N

H

V

N

P

N

T l

ố
V

N
T

ố

ế

,

Phong Lê

Tâm

ố

ố
T
h i
T

P
T

L
P

ố
L

:

T
T

ố
M

ố

ủ

,

T

ố

Q

ố
V

N

Q

ố
;

ố
T

M

T

T

ế

ủ
H

Tâm
V

ố
N

,T
N

P

T

T
ố

c xem

Nhà nghiên c u cho rằng m
H

N

P

-

ộ

8


T

T

T

ố

Có th nói, h u h t các
T

T T

S
trên

A

u

xem xét ti u thuy t Tố Tâm trong vai trò m

n Vi t Nam hi

t s tác gi tìm ki m nh ng

giá tr ngh thu t và v trí c a Tố Tâm trong n
V

ỗ

ng cho

c Vi t Nam hi

ủ
. Có th k

n

sau.

Trong l i gi i thi u cu n ti u thuy t, d ch gi Quang Chi n
Nỗ

i.

ằ

:

ủa chàng Werther là cuốn ti u thuyết lãng m n thuộc th i kỳ sáng

u củ

hào Goethe, r

Ngoài ra, l i gi i thi u còn nh

c thanh niên thế gi

nh

c sau là một cuốn ti u

thuyết tâm lí - xã hội mang ít nhi u tính ch t triế

ặt ra v

bách thông qua một mối tình không lối thoát, cuối ù
ng c a tác ph m, Quang Chi n có nh

ph

cho Goethe, cho n

c Đức, cho c n

ơ

ế kỉ XVIII, các tác gi P

Ngo n có gi i thi u v

nh J. Goethe: là

ĩ

th

ũ
ĩ

ứ

số ph

n chống l i chủ

nhi u v n
i trong xã hội

ốn ti u thuyết của chủ

ng nhi

u thuy t, k ch.

của chàng Werther

i. Trung tâm là v

phong kiến” [25,500]

:

i sáng l p ra n n ti u thuyết hi n

Đức” [25,498] và ti u thuy t Nỗ
óý

V

c và tác gi J. Goethe. Ph n nói

v Goethe, sách gi i thi u ti u s , th lo
Các tác gi nh

c

c châu Âu nói chung”

Trong cu n
T

xã hội c p
thành một bi

tình” V s c
th i kì Ánh sáng củ

”.

ĩ

ĩ

; ồng

c m, chống l i chủ

ủ quan” [25,502].
ơ

(t p 2) c a các tác gi

9

Nguy

c


Nam, P

V

T

A

Tây c a nhi u tác gi
P

H

N

m qua tình

T

cc

c

thu n l n và m t s
côn

c Anh,

n J. Goethe v i ti u s , kh i mâu

mv

c

ơ

ch, ti u thuy t.

n ti u thuy t Nỗ

i v i ti u thuy t,

ủa chàng Werther, tóm t t

quá trình hình thành, lí do, c t truy n và phân tích m t s v
trong tác ph

T

nh: Th t khó tách b

là phê phán xã hộ

tình yêu. Hai khía c

hòa nh p vào nhau t o thành một é
hi n ra c mặt kết c u

ộ

ó

ủ

n chặt l y nhau,
ng tác phẩm và bi u

các bình di n” [14,104].

Tài li u Nh ng nhân v t n i tiếng thế gi i do V
theo tài li

mn ib t

c ngoài

c

H

ch

n tác gi J. Goethe

J. Goethe là m

m Nỗ

n

ủa chàng Werther

c gi i thi u là tác ph m ti u thuy t

o nên danh ti ng

i

J. Goethe.
Trong cu n Đ
h

ơ

Đức, L

c t kh i th

gi có

c

Werther T

V

H ng

Ở ph

c th kỉ XVIII, tác

n J. Goethe và tác ph m ti u thuy t Nỗ
L

V

H ng nh

: Đ

của chàng

ốn ti u thuyết tâm

lí xã hội lồng vào bi k ch tình yêu của Werther là tâm tr ng khát v ng gi
phóng tình c m, khát v ng v quy n t do, quy
c p trong xã hội th i b y gi ” [8,

]

Nỗ

nguồn sâu xa từ chính hi n th c của giai c
L

V

ẳng gi

ẳng

ủa chàng Werther b t
Đức” [8,100]. Tác gi

H ng còn cho rằng tác ph m ph n ánh tâm tr ng của l p thanh

ơ
Trong c
Ph c Sinh, T

i: Mâu thuẫn gi

ng và hi n th c” [8,101].

100 cuốn sách
T

D

ng kh p thế gi i, các tác gi
L Mai có gi i thi

10

ng

c ti u s c a


J. Goethe, tóm t t m t s v

xoay quanh tác ph m Nỗ

Werther. Quan tr

gi cu

u thuy t Nỗ

của chàng Werther vào danh sách 100 cuốn sách

Ngoài

100 cuốn sách

ng kh p thế gi i.

ng kh p thế gi i còn th a nh n rằng:

tác ph m tiêu bi u c a J. Goethe là v k
ti

ủa chàng

Faust

i danh

gi i cho Goethe l i là ti u thuy t Nỗ

ủa chàng

Werther.
Trong cu n

thế gi i, H u Duy Th y

và thân th c a J. Goethe, tác ph m Nỗ

Vaima. T

nh: S phi n muộn của Werther

mặt tinh th n trong th

i

ủa chàng Werther và nh ng

sáng tác c a J. Goethe trong th i kì làm vi c
Th y nh

i thi u th

ó ủ

, H u Duy

n ánh nỗ

v

o gi i bình dân, nh t là của

nh ng ph n t trí thức thuộc gi i bình dân” [21,150].
Trong c

Từ

c,

c Hi u

tóm t t tác ph m

tích m t s chi ti t v n i dung và ngh thu : Nỗ
một tác phẩ

phân

ủa chàng Werther là

m ch t tr tình bi u hi n tâm tr ng của một thanh niên trí

thức muốn th c hi

ng t do,

p ph i s

của chế

ộ phong kiến” [9,554].
Nhìn chung, các công trình trên chỉ nghiên c u tác ph m Nỗ
chàng Werther
và tri t

m

t ng quát ch

t t c các v

ủ

t, c th

trong tác ph m. V v

cùng Song An H
ng và khác bi t

ủa

N

P

J. Goethe v i ỗ
i Tố Tâm nh ng nét

h

Nhìn chung, các công trình nghiên c u c
cs

T
ti u thuy t Tố Tâm

.

11

ỗ

ủ


3.

h v nhi

v nghi n

M
3.1.1. L
ố

H

N

P

ỗ

ủ

Goethe

J.

ỉ

ỡ

nhiê
T

ỉ

3.1.2. S

ố

ỗ

ủ

3.1.3. S

ố

ỗ

ủ

,

V
N
3.2.1. T

3.2.2. T

ỗ
J. G

4. Đ i ư ng

h

ố

H

N

P

N

P

ủ

.

vi nghiên c u

Đ
S

ố

ủ

H

trong

J G

4.2.
- ỗ

ủ
H N

J. Goethe, Q
98

12

NX V

ỗ


- ố

H

5. Phương h

N

P

N

H

GD

998

nghi n
sau:

-P

;

-P

;

-P

;

-P

6.

h
N

ận
M

K

T
:

:G
:N
N

P

trong ỗ

Tố
ủ

Werther

:N
N

P

trong ỗ

J. Goethe
ố

ủ

Werther

13

H

J. Goethe.

H


NỘI UNG
Chương 1. GI I THUY T CHUNG V VĂN HỌC SO SÁNH
1.1.

h i

v Văn họ

nh

1.1.1.

Theo ừ

L

H

[5,208].
Theo nhà nghiên c u N

V

D ,
c.
:

-N

(

-N

(

g nhau).
-N
ằ
T

V

ằ

ừ
” (J.Goethe). Sau này,
a
T

m i

.
ỷ XXI

a và

.

14


1.1.2.
T

P
N
N

1816 trong

L

(P

V
ỉ XIX

Jean Jaques Amper (P
c

V

(A

K

830,

So sánh l ch s

88

F

-

c các

M

N

sau (1887 T

M

(

9
M
bàn lu n

Trong
é

ủ Đ

”

ộ

( 8 7 M

”
H
ế ủ

ủ
ế

ỉ

ộ

ũ

ộ

:

ế

ó ồ

ế

ơ

” K

ừ

ộ

M

nh
N

ằ

:

ẹ
n

G
ố
ơ

ta

T

S

ó

:

ộ

ế
ũ

ộ

ó

15

ó

n


ố
N

ơ

ế

8 7

” [17,8].

– J. G
:

óý

ộ

ĩ

ủ
ó

ế

ỗ

ó

ố ” [17,48]. T

ẹ

.S

N

9

ằ
T
, ông

ằ

:

ủ

ĩ
ủ

ủ

ó

ế

ẩ

ồm

ộ

ý

ồ

ủ

ỗ

ó

ủ

ó

ó” [17

]

ế

ủ
ế

ố

ẩ

T
N
T
ơ
ế

F
ộ

ộ

J
ó

ơ

ằ

ộ

:
ù

ộ

ơ

ộ

ế

[17,46].

16

ó

ộ
ủ

”


V

7

P
.

N

V
ằ
.T

M

H

V

H

V
N

nhà nghiên c u
V

D

:

G

(

ỉ XIX :

Ở
A

P

M T

G

S I
(

ỉ XX :

Ở
P
Fernand Baldensperger, Paul V
G

(

T

…
ỉ XX :

ằ

17

ỉ


Ở
V

R E
cho rằng:

ứ

ế

ế
ơ

ặ
S
M

ó

ồ

” [17,21].

ỉ XX
N

ố

T

T

D

Q

N
:

T

P

:

P.V.Tieghem, J.M.Carre, M.F.Guyard.
T

H

Kỳ: N

J.Wellek, H.Levin.
T

N

G

ỉ XX

O

- Xô V :

ố ế

( 9

1.1.3. V

V

S

N

V

V

N

T
V

T

ụ , nhà nghiên c u N

V

D

ó ủ
SS ứ

ứ

:
” [2,37],

ụ

18