CHẢY MÁU ĐƯỜNG TIÊU HÓA TRÊN

CHẢY MÁU ĐƯỜNG TIÊU HÓA TRÊN
1. Đánh giá ban đầu
 Đánh giá toàn trạng và hồi sức ban đầu
o Đánh giá hô hấp và huyết động
o Đánh giá tình trạng mất máu
o Theo dõi diến bisn (monitoring)
o Làm xét nghiệm cận lâm sàng
 Khai thác bệnh sử và thăm khám
o Nhận dạng các yếu tố nguy cơ
o Đã có tiền sử phẫu thuật ống tiêu hóa
o Các thuốc đã sử dụng
o Xác định nguyên nhân chảy máu
o Đặt ống thông dạ dày hút
o Soi dạ dày, đại tràng
o Các chỉ định khác
 Điều trị
o Điều trị nội khoa
o Nội soi
o Can thiệp mạch máu
o Phẫu thuật
2. Các yếu tố tiên lượng
 Tuổi > 60
 Bệnh phối hợp
o Suy thận
o Bệnh gan
o Suy hô hấp
o Bệnh tim
 Tình trạng xuất huyết
o Áp lực tâm thu < 100 mmHg
o Có chỉ định phải truyền máu
 Chảy máu dai dẳng hoặc tái diễn

 Chảy máu trong khi nằm viện
 Cần thiết phải phẫu thuật
3. Hồi sức
 Càng chảy máu nặng thì hồi sức ban đầu càng phải khẩn trương và tích cực
o Tránh nguy cơ suy đa tạng
o Hạ thấp tỷ lệ biến chứng và tử vong
 Hồi sức bao gồm
o Khai thông đường thở và suy trì hô hấp tốt
o Ổn định tuần hoàn: Hct > 30% ở người già, Hct > 20% ở người trẻ
o Ống thông dạ dày
o Thông tiểu
o Thuốc cầm máu
4. Thăm khám lâm sàng


Khai thác bệnh sử
o Có chảy máu đường tiêu hóa trước đó
o Tiền sử uống rượu, viêm gan B – C
o Sử dụng thuốc NSAIDs
o Các bệnh về gan
o Các biểu hiện tiền ung thư
o Rối loạn tiêu hóa, ỉa máu
o Có ổ loét đường tiêu hóa
 Thăm khám
o Có tuần hoàn bàng hệ
o Lách to, gan to
o Có khối ở bụng
o Tam chứng Charcot
5. Chẩn đoán


6. Điều trị
 Điều trị nội khoa
 Nội soi
 Can thiệp mạch
 Phẫu thuật
7. Nguyên nhân
 Nhiều nguyên nhân gây nên chảy máu đường tiêu hóa trên, nhưng 3 nguyên nhân thường gặp
làm



o Chảy máu do loét dạ dày tá tràng
 Gặp nhiều loét tá tràng (27%)
 Loét dạ dày (17%)
o Chảy máu đường tiêu hóa do xơ gan – tăng áp lực tĩnh mạch cửa
o Chảy máu đường mật
Ngoài 3 nguyen nhân trên còn có thể chảy máu đường tiêu hóa trên do
o Ung thư dạ dày
o Hội chứng Malory – Weitz
o Viêm dạ dày chảy máu
o Viêm thực quản chảy máu